Oddział 3 - Prowadzenie rachunków i rejestrów - Tryb i warunki postępowania podmiotów prowadzących działalność maklerską oraz banków prowadzących rachunki papierów wartościowych.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2005.73.644
Akt utracił moc Wersja od: 28 kwietnia 2005 r.
Oddział 3
Prowadzenie rachunków i rejestrów
Prowadzenie rachunków i rejestrów
§ 18.
Dom maklerski, który prowadzi dla klienta rachunek papierów wartościowych, otwiera dla tego klienta rejestr operacyjny. Dom maklerski może również otworzyć dla klienta rejestr sesji.§ 19.
1.
Dom maklerski nie otwiera rachunku papierów wartościowych dla klienta, gdy nabywane papiery wartościowe będą zapisywane na rachunku tego klienta w banku prowadzącym rachunki papierów wartościowych lub w Krajowym Depozycie.2.
Dom maklerski jest obowiązany do rejestrowania papierów wartościowych zgodnie z procedurami określonymi przez Krajowy Depozyt.3.
Na rachunku papierów wartościowych odrębnie są rejestrowane papiery wartościowe:1)
służące jako zabezpieczenie wykonania zobowiązań:a)
wynikających z pożyczek papierów wartościowych, udzielonych na podstawie odrębnych przepisów,b)
wynikających z pożyczek lub kredytów na nabycie instrumentów finansowych, udzielonych na podstawie odrębnych przepisów,c)
wynikających z instrumentów pochodnych,d)
wynikających z praw majątkowych,e)
wynikających z praw majątkowych na giełdzie towarowej,f)
innych, określonych w przepisach rozporządzenia;2)
będące przedmiotem:a)
blokady,b)
zastawu,c)
zabezpieczenia finansowego.4.
Papiery wartościowe, określone w ust. 3, mogą być rejestrowane łącznie dla wszystkich lub dla niektórych rodzajów zobowiązań wymienionych w ust. 3, pod warunkiem prowadzenia przez dom maklerski dokumentacji pozwalającej na określenie liczby papierów wartościowych stanowiących zabezpieczenie dla poszczególnych rodzajów zobowiązań.5.
Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy procedury Krajowego Depozytu wymagają łącznego rejestrowania papierów wartościowych określonych w ust. 3.§ 20.
1.
Dom maklerski dokonuje zapisów w rejestrze sesji na podstawie potwierdzenia wykonania zlecenia brokerskiego kupna lub sprzedaży papierów wartościowych, otrzymanego z giełdy lub rynku pozagiełdowego w czasie sesji, jeżeli dowody ewidencyjne potwierdzające zawarcie transakcji nie są udostępniane bezpośrednio po zawarciu transakcji lub dom maklerski nie przetwarza tych dokumentów na bieżąco.2.
Rejestr sesji jest otwierany przed rozpoczęciem sesji lub w czasie jej trwania.3.
Rejestr sesji jest prowadzony wyłącznie w celu sprawdzenia pokrycia zleceń klienta, gdy obowiązek sprawdzenia przez dom maklerski pokrycia wynika z odrębnych przepisów lub warunków umowy, albo w celu sprawdzenia, czy klient nie przekroczył limitu, o którym mowa w § 41 ust. 3.4.
Rejestr sesji jest zamykany z chwilą zakończenia sesji.§ 21.
1.
Na wniosek klienta banku prowadzącego rachunki papierów wartościowych jest możliwe prowadzenie rejestru sesji dla tego klienta.2.
Rejestr sesji, o którym mowa w ust. 1, jest otwierany w domu maklerskim, z którym klient zawarł umowę o świadczenie usług brokerskich lub umowę o świadczenie usług polegających na wykonywaniu zleceń klienta, których przedmiotem są instrumenty pochodne.3.
Początkowy zapis w rejestrze sesji jest dokonywany w wysokości uzgodnionej przez bank prowadzący rachunki papierów wartościowych z klientem i potwierdzonej domowi maklerskiemu przez ten bank.§ 22.
Dom maklerski zawierający transakcje na zlecenie innego domu maklerskiego będącego uczestnikiem Krajowego Depozytu przekazuje do niego potwierdzenie wykonania zlecenia brokerskiego w celu dokonania przez ten dom maklerski zapisu w rejestrze sesji.§ 23.
1.
Dom maklerski nie może wykorzystywać środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach pieniężnych w innym celu niż wykonywanie zleceń lub dyspozycji klienta oraz pokrycie opłat i prowizji z tytułu świadczonych klientowi usług lub pokrycie innych zobowiązań klienta wobec domu maklerskiego, wynikających z umów o świadczenie usług przez dom maklerski, z zastrzeżeniem ust. 3.2.
Dom maklerski może wykonywać dyspozycje klienta dotyczące jego środków pieniężnych wyłącznie w celu:1)
realizacji zobowiązań wynikających z nabywania lub zbywania instrumentów finansowych;2)
pokrywania opłat, prowizji i innych zobowiązań klienta z tytułu umów zawartych między domem maklerskim i klientem lub z tytułu umów zawartych między klientem i towarzystwem funduszy inwestycyjnych dotyczących zarządzania cudzym pakietem papierów wartościowych na zlecenie;3)
dokonywania przelewów dotyczących ustanawiania depozytów zabezpieczających - w przypadku gdy obrót instrumentami finansowymi związany jest z obowiązkiem posiadania przez klienta depozytu zabezpieczającego;4)
spłaty pożyczek i kredytów zaciągniętych na nabycie instrumentów finansowych;5)
wypłaty środków pieniężnych przez klienta;6)
przelewu środków pieniężnych na rachunek bankowy klienta lub na inny rachunek pieniężny klienta.3.
Dom maklerski, na podstawie i w granicach pełnomocnictwa udzielonego mu przez klienta, może składać dyspozycje dotyczące środków pieniężnych klienta zgromadzonych na rachunku pieniężnym klienta w innym domu maklerskim w celu realizacji zobowiązań klienta wobec domu maklerskiego z tytułu usług świadczonych przez dom maklerski na rzecz klienta.§ 24.
1.
Na rachunku pieniężnym odrębnie są rejestrowane środki pieniężne:1)
służące jako zabezpieczenie wykonania zobowiązań:a)
wynikających z pożyczek papierów wartościowych, udzielonych na podstawie odrębnych przepisów,b)
wynikających z kredytów lub pożyczek środków pieniężnych na nabycie instrumentów finansowych, udzielonych na podstawie odrębnych przepisów,c)
wynikających z instrumentów pochodnych,d)
wynikających z praw majątkowych,e)
wynikających z praw majątkowych na giełdzie towarowej,f)
innych, określonych w przepisach rozporządzenia;2)
będące przedmiotem:a)
blokady,b)
zabezpieczenia finansowego.2.
Środki służące jako zabezpieczenie wykonania zobowiązań, określonych w ust. 1, mogą być rejestrowane łącznie dla wszystkich lub dla niektórych rodzajów zobowiązań, wymienionych w ust. 1, pod warunkiem prowadzenia przez dom maklerski dokumentacji pozwalającej na określenie wysokości środków pieniężnych stanowiących zabezpieczenie dla poszczególnych rodzajów zobowiązań.3.
Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy procedury Krajowego Depozytu wymagają łącznego rejestrowania środków służących jako zabezpieczenie wykonania zobowiązań określonych w ust. 1.§ 25.
1.
Środki pieniężne klientów są zapisywane na rachunkach bankowych prowadzonych dla domu maklerskiego odrębnie od środków pieniężnych domu maklerskiego.2.
Dom maklerski może otwierać lokaty terminowe, których przedmiotem są środki pieniężne klientów.§ 26.
1.
Zapisów na rachunkach papierów wartościowych oraz zapisów w rejestrach operacyjnych dokonuje się wyłącznie na podstawie dowodów ewidencyjnych, których minimalną zawartość określa Krajowy Depozyt.2.
Zapisów na rachunkach pieniężnych dokonuje się na podstawie dowodów ewidencyjnych, których minimalną zawartość określa właściwa izba rozrachunkowa, a także na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów wystawionych zgodnie z odrębnymi przepisami.§ 27.
Dowody, o których mowa w § 26, mogą być zapisywane lub przekazywane na elektronicznych nośnikach informacji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.§ 28.
1.
Prowadzenie rachunku papierów wartościowych oraz rachunku pieniężnego przez dom maklerski, a także prowadzenie rachunku papierów wartościowych przez bank, odbywa się na podstawie umowy oraz regulaminu prowadzenia rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego, z zastrzeżeniem § 8 ust. 3 pkt 22 i § 9 ust. 2 pkt 24.2.
Regulamin, o którym mowa w ust. 1, określa w szczególności:1)
tryb i warunki zawierania umowy, o której mowa w ust. 1;2)
sposoby przekazywania przez klienta dyspozycji dotyczących papierów wartościowych i środków pieniężnych zapisanych na rachunku;3)
sposób naliczania odsetek od środków zgromadzonych na rachunku pieniężnym oraz tryb określania ich wysokości, jeżeli umowa określa oprocentowanie tych środków;4)
sposoby udzielania przez klienta pełnomocnictw;5)
tryb, warunki i przyczyny ustanawiania lub znoszenia blokady papierów wartościowych, praw do otrzymania papierów wartościowych oraz środków pieniężnych klienta;6)
sposoby postępowania z papierami wartościowymi, na których ustanowiono ograniczone prawo rzeczowe lub których zbywalność jest ograniczona;7)
sposoby postępowania z papierami wartościowymi, stanowiącymi przedmiot zabezpieczenia umowy kredytu lub pożyczki, jeżeli zabezpieczenia nie dokonano w drodze ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego;8)
tryb i warunki przenoszenia papierów wartościowych lub środków pieniężnych na rachunki klienta prowadzone przez inny podmiot;9)
terminy i sposoby wnoszenia przez klientów opłat związanych z prowadzeniem rachunków oraz sposób i tryb określania ich wysokości;10)
sposób sporządzania i przekazywania klientowi wyciągów z rachunków;11)
sposoby i terminy załatwiania skarg składanych przez klientów;12)
tryb i warunki wypowiedzenia oraz rozwiązania umowy, o której mowa w ust. 1, likwidacji rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego, a także tryb postępowania z papierami wartościowymi oraz środkami pieniężnymi, odnośnie do których klient nie wydał dyspozycji;13)
tryb, terminy i warunki dokonywania zmian regulaminu, a także sposób informowania klientów o tych zmianach.3.
W przypadku gdy na rachunku papierów wartościowych mają być również rejestrowane instrumenty pochodne, regulamin, o którym mowa w ust. 1, określa dodatkowo:1)
sposoby ustalania wysokości depozytu zabezpieczającego oraz tryb informowania klienta o zmianie jego wysokości;2)
sposoby i tryb wnoszenia depozytu zabezpieczającego oraz jego uzupełniania;3)
tryb przekazywania żądania uzupełnienia zabezpieczenia do poziomu określonego umową i odrębnymi przepisami;4)
sposób postępowania domu maklerskiego lub banku w przypadku niewniesienia lub nieuzupełnienia przez klienta zabezpieczenia lub przekroczenia limitów zaangażowania, określonych przez Krajowy Depozyt lub podmiot organizujący rynek.4.
W przypadku, o którym mowa w ust. 3, bank ma obowiązek uzyskać od klienta informację o Numerze Identyfikacji Klienta w Krajowym Depozycie, jeżeli klient posiada już taki numer.5.
Postanowienia, o których mowa w ust. 3, mogą być przedmiotem odrębnego regulaminu.6.
Przepisów ust. 2 dotyczących rachunku pieniężnego nie stosuje się do banków prowadzących rachunki papierów wartościowych.§ 29.
1.
Dom maklerski, który świadczy usługi polegające na wykonywaniu zleceń klienta, których przedmiotem są prawa majątkowe, prowadzi dla klienta rachunek praw majątkowych na podstawie umowy, o której mowa w § 11 ust. 1. Zasady otwierania, prowadzenia i zamykania rachunku praw majątkowych określa regulamin prowadzenia rachunków praw majątkowych, z zastrzeżeniem § 8 ust. 3 pkt 25 i § 9 ust. 2 pkt 25.2.
Do regulaminu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy § 28 ust. 2, a w przypadku gdy na rachunkach praw majątkowych mają być rejestrowane prawa majątkowe, którymi obrót związany jest z obowiązkiem posiadania depozytu zabezpieczającego, do regulaminu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy § 28 ust. 3.3.
Przepisów ust. 1 i 2 dotyczących obowiązku opracowania regulaminu prowadzenia rachunków praw majątkowych nie stosuje się, jeżeli konstrukcja praw majątkowych lub specyfika obrotu tymi prawami majątkowymi uniemożliwiają uregulowanie praw i obowiązków związanych z prowadzeniem rachunków praw majątkowych w sposób jednolity dla wszystkich klientów, na rzecz których prowadzone są przez dom maklerski rachunki praw majątkowych.4.
W przypadku wskazanym w ust. 3, w umowie, o której mowa w § 11 ust. 1, określa się zasady otwierania, prowadzenia i zamykania rachunku praw majątkowych. Do umowy stosuje się odpowiednio przepisy § 28 ust. 2, a w przypadku gdy w ramach usług, o których mowa w ust. 1, wykonywane są zlecenia klienta, których przedmiotem są prawa majątkowe, którymi obrót związany jest z obowiązkiem posiadania depozytu zabezpieczającego, do umowy stosuje się odpowiednio przepisy § 28 ust. 3.5.
Zapisów na rachunku praw majątkowych dokonuje się na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów ewidencyjnych, których minimalną zawartość określają zasady przyjęte w obrocie danymi prawami majątkowymi.6.
Dowody, o których mowa w ust. 5, mogą być zapisywane lub przekazywane na elektronicznych nośnikach informacji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.7.
Dom maklerski jest obowiązany do ewidencjonowania praw majątkowych w sposób pozwalający na jednoznaczną identyfikację osób, którym te prawa przysługują.8.
Do rachunków praw majątkowych stosuje się odpowiednio przepisy § 19 ust. 3 i 4.§ 30.
1.
Dom maklerski, który świadczy usługi polegające na wykonywaniu zleceń klienta, których przedmiotem są prawa majątkowe na giełdzie towarowej, prowadzi dla klienta na podstawie umowy, o której mowa w § 13 ust. 1, rachunek transakcji giełdowych. Zasady otwierania, prowadzenia i zamykania rachunku transakcji giełdowych określa regulamin prowadzenia rachunków transakcji giełdowych, z zastrzeżeniem § 8 ust. 3 pkt 26 oraz § 9 ust. 2 pkt 27.2.
Do regulaminu prowadzenia rachunku transakcji giełdowych stosuje się odpowiednio przepisy § 28 ust. 2 i 3.3.
Zapisów na rachunku transakcji giełdowych dokonuje się na podstawie dowodów ewidencyjnych, których minimalną zawartość określa właściwa izba rozrachunkowa.4.
Dowody, o których mowa w ust. 3, mogą być zapisywane lub przekazywane na elektronicznych nośnikach informacji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.5.
Do rachunków transakcji giełdowych stosuje się odpowiednio przepisy § 19 ust. 2 - w zakresie, w jakim na rachunkach transakcji giełdowych zapisywane są prawa majątkowe na giełdzie towarowej, którymi obrót obsługiwany jest przez Krajowy Depozyt, oraz § 19 ust. 3 i 4.§ 31.
1.
Dom maklerski, który świadczy usługi polegające na wykonywaniu zleceń klienta, których przedmiotem są instrumenty rynku niepublicznego, prowadzi dla klienta rachunek lub rejestr tych instrumentów na podstawie umowy, o której mowa w § 12. Zasady otwierania, prowadzenia i zamykania rachunku lub rejestru instrumentów rynku niepublicznego określa regulamin rejestrowania instrumentów rynku niepublicznego, z zastrzeżeniem ust. 4 oraz § 8 ust. 3 pkt 27 i § 9 ust. 2 pkt 28.2.
Do regulaminu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy § 28 ust. 2, a w przypadku gdy w ramach usług, o których mowa w ust. 1, wykonywane są zlecenia klienta, których przedmiotem są niepubliczne instrumenty finansowe, którymi obrót związany jest z obowiązkiem posiadania depozytu zabezpieczającego, do regulaminu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy § 28 ust. 2 i 3.3.
Przepisów ust. 1 i 2 dotyczących obowiązku opracowania regulaminu prowadzenia rachunków lub rejestrów niepublicznych instrumentów finansowych nie stosuje się, jeżeli konstrukcja tych instrumentów lub specyfika dokonywania nimi obrotu uniemożliwiają uregulowanie praw i obowiązków związanych z prowadzeniem rachunków lub rejestrów niepublicznych instrumentów finansowych w sposób jednolity dla wszystkich klientów, na rzecz których prowadzone są przez dom maklerski rachunki lub rejestry niepublicznych instrumentów finansowych.4.
W przypadku wskazanym w ust. 3, w umowie, o której mowa w § 12, określa się zasady otwierania, prowadzenia i zamykania rachunku lub rejestru niepublicznych instrumentów finansowych. Do umowy stosuje się odpowiednio przepisy § 28 ust. 2, a w przypadku gdy w ramach usług, o których mowa w ust. 1, wykonywane są zlecenia klienta, których przedmiotem są niepubliczne instrumenty finansowe, którymi obrót związany jest z obowiązkiem posiadania depozytu zabezpieczającego, do umowy stosuje się odpowiednio przepisy § 28 ust. 2 i 3.5.
Zapisów na rachunkach lub w rejestrach, o których mowa w ust. 1, dokonuje się na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów ewidencyjnych, których minimalną zawartość określają zasady przyjęte w obrocie danymi niepublicznymi instrumentami finansowymi.6.
Dowody, o których mowa w ust. 5, mogą być zapisywane lub przekazywane na elektronicznych nośnikach informacji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.7.
Dom maklerski jest obowiązany do ewidencjonowania niepublicznych instrumentów finansowych w sposób pozwalający na jednoznaczną identyfikację osób, którym przysługują prawa wynikające z danych niepublicznych instrumentów finansowych.8.
Do rachunków i rejestrów, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy § 19 ust. 2 - w zakresie, w jakim na rachunkach lub rejestrach zapisywane są niepubliczne instrumenty finansowe, którymi obrót obsługiwany jest przez Krajowy Depozyt, oraz § 19 ust. 3 i 4.9.
Wskazany w ust. 1 obowiązek prowadzenia dla klienta rachunku lub rejestru instrumentów rynku niepublicznego nie powstaje w przypadku świadczenia przez dom maklerski, w sposób incydentalny, usługi wykonywania zleceń klienta, których przedmiotem są te instrumenty.§ 32.
1.
W przypadku zmiany regulaminów, o których mowa w § 28-31, dom maklerski informuje klienta o treści zmiany w takim terminie, aby klient mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, a rozwiązanie umowy nastąpiło przed dniem wejścia w życie zmian.2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do banku prowadzącego rachunki papierów wartościowych w przypadku zmiany regulaminu prowadzenia rachunków papierów wartościowych.§ 33.
1.
W zakresie nieuregulowanym w przepisach niniejszego oddziału, do banku prowadzącego rachunki papierów wartościowych stosuje się odpowiednio § 18 w zakresie odnoszącym się do rejestru operacyjnego oraz § 19 ust. 2-4, § 20, § 26 ust. 1 i § 27.2.
W odniesieniu do usług świadczonych na rzecz klientów, którzy podpisali z bankiem prowadzącym rachunki papierów wartościowych umowę, o której mowa w art. 34a ust. 1 ustawy, do banku prowadzącego rachunki papierów wartościowych nie stosuje się przepisów niniejszego oddziału dotyczących prowadzenia rejestru operacyjnego.