Rozdział 2 - Zawieranie transakcji i dokonywanie rozliczeń - Tryb i warunki postępowania domów maklerskich i banków prowadzących działalność maklerską oraz banków prowadzących rachunki papierów wartościowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1998.163.1159

Akt utracił moc

Wersja od: 30 grudnia 1998 r.

Rozdział  II

Zawieranie transakcji i dokonywanie rozliczeń

Oddział  1

Szczegółowe zasady zawierania umów o świadczenie usług brokerskich

§  3.

1. Świadczenie usług brokerskich odbywa się, z zastrzeżeniem § 4 i 5, na podstawie umowy zawartej między domem maklerskim a klientem. Szczegółowe warunki zawarcia i realizacji tej umowy określa regulamin świadczenia usług brokerskich.

2. Regulamin świadczenia usług brokerskich określa w szczególności:

1) tryb i warunki zawierania umowy o świadczenie usług brokerskich,

2) tryb składania i anulowania zleceń kupna i sprzedaży papierów wartościowych,

3) tryb i warunki realizacji zleceń na rynku regulowanym, na którym dom maklerski pośredniczy w obrocie,

4) tryb i warunki uczestniczenia w dogrywce,

5) tryb, warunki i formę ustanawiania pełnomocnictw,

6) tryb i warunki prowadzenia rejestru sesji,

7) terminy, warunki i zasady dokonywania rozliczeń z tytułu zrealizowanych transakcji,

8) sposób i terminy sprawdzania pokrycia zleceń, jeżeli sprawdzenie pokrycia jest przewidziane przez umowę lub przepisy prawa,

9) tryb i warunki dokonywania płatności za nabywane papiery wartościowe oraz wymogi, jakie muszą spełniać klienci, w zależności od sposobu dokonywania płatności,

10) sposób postępowania domu maklerskiego w przypadku, gdy klient nie dostarcza środków pieniężnych w terminach przewidzianych w umowie lub w przepisach prawa,

11) postanowienia zabezpieczające interesy domu maklerskiego w przypadku niewywiązania się klienta z przyjętych zobowiązań, a także sposoby zaspokajania roszczeń domu maklerskiego z papierów wartościowych i środków pieniężnych, zapisanych na rachunkach prowadzonych dla klienta,

12) sposoby i terminy wnoszenia przez klientów opłat i prowizji związanych z usługami wykonywanymi na rzecz klientów w związku z umową o świadczenie usług brokerskich oraz tryb określania ich wysokości,

13) sposoby doręczania klientowi potwierdzenia zawarcia transakcji,

14) sposoby i terminy załatwiania reklamacji składanych przez klientów,

15) tryb i warunki wypowiedzenia oraz rozwiązania umowy,

16) tryb, terminy i warunki zmiany regulaminu, a także sposób informowania klientów o tych zmianach,

17) tryb składania dyspozycji kupna lub sprzedaży papierów wartościowych za pomocą telefonu oraz innych urządzeń technicznych, warunki składania takich dyspozycji oraz sposób identyfikacji osoby składającej dyspozycję,

18) warunki udzielania nieodpłatnych rekomendacji przez maklerów oraz zakres odpowiedzialności domu maklerskiego za szkody powstałe wskutek zastosowania się klienta do rekomendacji,

19) kryteria ustalania kolejności udzielania pożyczek papierów wartościowych klientom oraz zaciągania pożyczek od klientów w przypadku, gdy:

a) popyt na papiery wartościowe jest większy od liczby papierów wartościowych, które mogą być przedmiotem pożyczek,

b) liczba papierów wartościowych, które mogą być przedmiotem pożyczek, jest większa od zapotrzebowania na te papiery,

20) tryb i warunki wystawiania na podstawie zlecenia klienta więcej niż jednego zlecenia brokerskiego bądź wskazanie, że ten tryb i warunki podlegają uregulowaniu w umowie z klientem,

21) tryb i warunki zawierania oraz realizacji umowy o świadczenie usług brokerskich w zakresie praw pochodnych, jeżeli nie są one przedmiotem regulacji odrębnego regulaminu świadczenia usług brokerskich w zakresie praw pochodnych,

22) tryb i warunki zawierania oraz realizacji umowy o świadczenie usług polegających na pośrednictwie w nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych będących w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych, jeżeli nie są one przedmiotem regulacji odrębnego regulaminu,

23) tryb i warunki otwierania, prowadzenia i zamykania rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego, jeżeli nie są one przedmiotem regulacji odrębnego regulaminu.

3. Przepisy ust. 2 pkt 6 i 17-23 stosuje się, jeżeli dom maklerski prowadzi działalność, o której mowa w tych przepisach.

4. Postanowienia dotyczące świadczenia usług na danym rynku regulowanym mogą być przedmiotem odrębnego regulaminu.

§  4.

1. W przypadku gdy świadczenie usług brokerskich w zakresie praw pochodnych związane jest z obowiązkiem wnoszenia przez klienta depozytu zabezpieczającego, świadczenie takich usług wymaga zawarcia między domem maklerskim a klientem umowy w tym zakresie. Warunki zawarcia i realizacji tej umowy określa, z zastrzeżeniem § 3 ust. 2 pkt 2) Regulamin świadczenia usług brokerskich w zakresie praw pochodnych.

2. Regulamin, o którym mowa w ust. 1, albo regulamin, o którym mowa w § 3, określa w szczególności:

1) tryb i warunki zawierania umowy z klientem,

2) sposoby ustalania wysokości depozytu zabezpieczającego oraz tryb informowania klienta o zmianie jego wysokości,

3) sposoby i tryb wnoszenia depozytu zabezpieczającego i jego uzupełniania,

4) tryb przekazywania przez dom maklerski żądania uzupełnienia zabezpieczenia do poziomu określonego umową i odpowiednimi przepisami,

5) sposób postępowania domu maklerskiego w przypadku niewniesienia lub nieuzupełnienia przez klienta zabezpieczenia lub w przypadku przekroczenia limitów zaangażowania, określonych przez Krajowy Depozyt lub podmiot organizujący rynek,

6) tryb i warunki rozwiązania umowy o świadczenie usług brokerskich w zakresie praw pochodnych,

7) terminy i sposoby wnoszenia przez klientów opłat i prowizji za wykonywanie usług w zakresie praw pochodnych oraz tryb określania ich wysokości,

8) tryb, terminy i warunki zmiany regulaminu, a także sposób informowania klientów o tych zmianach.

3. Przed podpisaniem umowy, o której mowa w ust. 1, dom maklerski ma obowiązek uzyskać od klienta informację o Numerze Identyfikacji Klienta w Krajowym Depozycie, jeżeli klient posiada już taki numer.

4. Dom maklerski określi wymagania finansowe, jakie musi spełniać klient, aby móc za pośrednictwem domu maklerskiego dokonywać transakcji prawami pochodnymi, jeżeli związane jest to z obowiązkiem wnoszenia depozytu zabezpieczającego przez klienta. Dom maklerski uzależni podpisanie umowy, o której mowa w ust. 1, od uprzedniego uzyskania od klienta pisemnego oświadczenia o jego sytuacji finansowej.

§  5.

1. Świadczenie usług polegających na pośrednictwie w nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych, będących w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych, wymaga zawarcia w tym zakresie umowy między domem maklerskim a klientem. Warunki zawarcia i realizacji tej umowy określa, z zastrzeżeniem § 3 ust. 2 pkt. 22, regulamin świadczenia usług w zakresie pośrednictwa w nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych będących w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych.

2. Regulamin, o którym mowa w ust. 1, albo regulamin, o którym mowa w § 3, określa w szczególności:

1) tryb i warunki zawierania umowy o świadczenie usług pośrednictwa w nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych będących w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych,

2) tryb składania i anulowania zleceń kupna i sprzedaży papierów wartościowych,

3) terminy i sposoby informowania klienta o zawarciu transakcji,

4) sposoby rejestrowania przez dom maklerski nabytych papierów wartościowych,

5) terminy i sposoby informowania klienta o stanie posiadania papierów wartościowych, będących w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych, oraz środków pieniężnych,

6) określenie sposobu składania przez klienta dyspozycji dotyczących realizacji praw majątkowych i niemajątkowych związanych z nabytymi przez klienta papierami wartościowymi,

7) sposoby i tryb przekazywania klientom informacji na temat praw przysługujących im do papierów wartościowych, będących w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych, oraz informacji na temat przepisów i zwyczajów obowiązujących na danym rynku zagranicznym,

8) sposoby informowania klientów o wyborze zagranicznego podmiotu przechowującego papiery wartościowe oraz zagranicznego podmiotu świadczącego usługi brokerskie,

9) tryb, warunki i formę ustanawiania pełnomocnictw,

10) terminy, warunki i sposoby dokonywania rozliczeń z tytułu zrealizowanych transakcji,

11) sposoby i terminy sprawdzania pokrycia zleceń, jeżeli sprawdzenie pokrycia jest przewidziane przez umowę lub przepisy prawa,

12) sposoby dokonywania płatności za nabywane papiery wartościowe oraz warunki, jakie muszą spełniać klienci, w zależności od sposobu płatności,

13) sposób postępowania domu maklerskiego w przypadku, gdy klient nie dostarcza środków pieniężnych w terminach przewidzianych w umowie lub przepisach prawa,

14) postanowienia zabezpieczające interesy domu maklerskiego w przypadku niewywiązania się klienta z przyjętych zobowiązań,

15) sposoby i terminy wnoszenia przez klientów opłat i prowizji związanych z umową o świadczenie usług w zakresie pośrednictwa w nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych, będących w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych, oraz tryb określania ich wysokości,

16) sposoby i terminy załatwiania reklamacji składanych przez klientów,

17) tryb i warunki wypowiedzenia oraz rozwiązania umowy,

18) tryb, terminy i warunki zmiany regulaminu, a także sposób informowania klientów o tych zmianach,

19) sposób informowania klienta o zasadach przechowywania nabytych papierów wartościowych przez zagraniczny podmiot oraz o zmianach tych zasad.

§  6.

1. Prowadzenie rachunku papierów wartościowych oraz rachunku pieniężnego przez dom maklerski, a także prowadzenie rachunku papierów wartościowych przez bank odbywa się na podstawie umowy oraz regulaminu prowadzenia rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego, z zastrzeżeniem § 3 ust. 2 pkt 23.

2. Regulamin, o którym mowa w ust. 1, albo regulamin, o którym mowa w § 3, określa w szczególności:

1) tryb i warunki zawierania umowy o prowadzenie rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego,

2) sposoby wydawania przez klienta dyspozycji co do papierów wartościowych zapisanych na rachunku,

3) sposób naliczania odsetek od środków zgromadzonych na rachunku pieniężnym oraz tryb określania ich wysokości, jeżeli umowa przewiduje oprocentowanie tych środków,

4) sposoby udzielania przez klienta pełnomocnictw do dysponowania papierami wartościowymi oraz środkami pieniężnymi, jak również do zmiany lub wypowiedzenia umowy w imieniu klienta,

5) tryb, warunki i przyczyny ustanawiania lub znoszenia blokady papierów wartościowych oraz praw do otrzymania papierów wartościowych klienta,

6) sposoby postępowania z papierami wartościowymi, na których ustanowiono ograniczone prawo rzeczowe, lub których zbywalność jest ograniczona,

7) sposoby postępowania z papierami wartościowymi stanowiącymi przedmiot zabezpieczenia umowy kredytu lub pożyczki, jeżeli zabezpieczenia nie dokonano w drodze ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego,

8) tryb i warunki przenoszenia papierów wartościowych i środków pieniężnych na rachunki klienta prowadzone przez inny podmiot,

9) terminy i sposoby wnoszenia przez klientów opłat związanych z prowadzeniem rachunków oraz tryb określania ich wysokości,

10) sposób sporządzania i przekazywania klientowi wyciągów z rachunków,

11) ) tryb i warunki wypowiedzenia umowy o prowadzenie rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnego, likwidacji tych rachunków, a także tryb postępowania z papierami wartościowymi, co do których klient nie wydał dyspozycji,

12) tryb, terminy i warunki dokonywania zmian regulaminu, a także sposób informowania klientów o tych zmianach.

3. W przypadku gdy w banku prowadzącym rachunki papierów wartościowych na rachunku papierów wartościowych mają być również rejestrowane prawa pochodne, regulamin, o którym mowa w ust. 2, określa dodatkowo.

1) sposoby ustalania wielkości depozytu zabezpieczającego oraz tryb informowania klienta o zmianie jego wielkości,

2) sposoby i tryb wnoszenia depozytu zabezpieczającego oraz jego uzupełniania,

3) tryb przekazywania przez bank żądania uzupełnienia zabezpieczenia do poziomu określonego umową i odpowiednimi przepisami,

4) sposób postępowania banku w przypadku niewniesienia lub nieuzupełnienia przez klienta zabezpieczenia lub przekroczenia limitów zaangażowania, określonych przez Krajowy Depozyt lub podmiot organizujący rynek.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, bank ma obowiązek uzyskać od klienta informacje o Numerze Identyfikacji Klienta w Krajowym Depozycie, jeżeli klient posiada już taki numer.

5. Bank określi wymagania finansowe, jakie musi spełniać klient, aby móc dokonywać transakcji prawami pochodnymi, rejestrowanymi na rachunku papierów wartościowych w tym banku.

6. Postanowienia, o których mowa w ust. 3-5, mogą, być przedmiotem odrębnego regulaminu.

7. Przepisów ust. 2, dotyczących rachunku pieniężnego, nie stosuje się do banków prowadzących rachunki papierów wartościowych.

§ 7. Świadczenie usług brokerskich w zakresie pośrednictwa w sprzedaży pożyczonych papierów wartościowych odbywa się na podstawie odrębnej umowy.

§ 8. W przypadku zmiany regulaminów, o których mowa w § 3-8, dom maklerski lub bank prowadzący rachunki papierów wartościowych informuje klienta o treści zmiany w takim terminie, aby klient mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, a rozwiązanie umowy nastąpiło przed dniem wejścia w życie zmian.

Oddział  2

Prowadzenie rachunków i rejestrów

§ 9. Dom maklerski, który prowadzi rachunek papierów wartościowych, otwiera dla klienta rejestr operacyjny. Dom maklerski może również otworzyć rejestr sesji,

§  10.

1. Dom maklerski nie otwiera rachunku papierów wartościowych dla klienta, gdy nabywane papiery wartościowe będą zapisywane na rachunku tego klienta w banku prowadzącym rachunki papierów wartościowych lub w Krajowym Depozycie.

2. Rejestrowanie papierów wartościowych odbywa się zgodnie z procedurami Krajowego Depozytu.

3. Na rachunku papierów wartościowych odrębnie rejestrowane są papiery wartościowe służące jako zabezpieczenie wykonania:

1) zobowiązań wynikających z pożyczek papierów wartościowych udzielonych na postawie odrębnych przepisów,

2) zobowiązań wynikających z pożyczek i kredytów zaciągniętych na nabycie papierów wartościowych,

3) zobowiązań wynikających z praw pochodnych,

4) innych zobowiązań przewidzianych w przepisach rozporządzenia.

§  11.

1. Dom maklerski dokonuje zapisów w rejestrze sesji na podstawie potwierdzenia realizacji zlecenia kupna lub sprzedaży papierów wartościowych, otrzymanego z giełdy lub rynku pozagiełdowego w czasie sesji, jeżeli dowody ewidencyjne potwierdzające zawarcie transakcji nie są udostępniane bezpośrednio po zawarciu transakcji lub dom maklerski nie przetwarza tych dokumentów na bieżąco.

2. Rejestr sesji otwierany jest przed rozpoczęciem sesji lub w czasie jej trwania.

3. Rejestr sesji jest prowadzony wyłącznie w celu sprawdzenia pokrycia zleceń, gdy obowiązek sprawdzenia przez dom maklerski pokrycia wynika z przepisów prawa lub warunków umowy albo w celu sprawdzenia, czy klient nie przekroczył limitu, o którym mowa w § 25 ust. 3.

4. Rejestr sesji jest zamykany z chwilą zakończenia sesji.

§  12.

1. Na wniosek klienta banku prowadzącego rachunki papierów wartościowych możliwe jest prowadzenie rejestru sesji dla tego klienta.

2. Rejestr sesji, o którym mowa w ust. 1, otwierany Jest w domach maklerskich, z którymi klient podpisał umowa o świadczenie usług brokerskich, na zasadach określonych w ust. 3.

3. Początkowy zapis w rejestrze sesji dokonywany jest w wysokości uzgodnionej przez bank prowadzący rachunki papierów wartościowych z klientem i potwierdzonej domowi maklerskiemu przez ten bank.

§ 13. Dom maklerski zawierający transakcje na zlecenie Innego domu maklerskiego będącego uczestnikiem Krajowego Depozytu, przekazuje do niego potwierdzenie realizacji zlecenia w celu dokonania przez ten dom maklerski zapisu w rejestrze sesji.

§  14.

1. Dom maklerski nie może wykorzystywać środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach pieniężnych w innym celu niż realizacja zleceń klientów oraz pokrycie opłat i prowizji z tytułu świadczonych klientowi usług lub pokrycie innych zobowiązań klienta wobec domu maklerskiego, wynikających z umów o świadczenie usług przez dom maklerski.

2. Dom maklerski może wykonywać dyspozycje klienta dotyczące jego środków pieniężnych, wyłącznie w celu:

1) nabywania papierów wartościowych,

2) pokrywania opłat i prowizji z tytułu umów zawartych miedzy domem maklerskim i klientem,

3) spłaty pożyczek i kredytów zaciągniętych na nabycie papierów wartościowych w publicznym obrocie,

4) wypłaty środków pieniężnych przez klienta,

5) przelewu środków pieniężnych na rachunek bankowy klienta lub na inny rachunek pieniężny klienta.

§  15.

1. Na rachunku pieniężnym odrębnie rejestrowane są, środki służące jako zabezpieczenie wykonania.

1) zobowiązań wynikających z pożyczek papierów wartościowych udzielonych na podstawie odrębnych przepisów,

2) zobowiązań wynikających z kredytów i pożyczek środków pieniężnych zaciągniętych na nabycie papierów wartościowych,

3) zobowiązań wynikających z praw pochodnych,

4) innych zobowiązań przewidzianych w przepisach rozporządzenia,

2. Środki, o których mowa w ust. 1, mogą być rejestrowane odrębnie albo łącznie dla poszczególnych grup, pod warunkiem prowadzenia przez dom maklerski dokumentacji pozwalającej na określenie wysokości środków pieniężnych stanowiących zabezpieczenie dla poszczególnych grup.

3. Na rachunku pieniężnym, tocznie ze środkami, o których mowa w ust, 1 pkt 3, mogą być rejestrowane także środki pieniężne służące jako zabezpieczenie wykonania zobowiązań wynikających z praw majątkowych, o których mowa w art. 97 ustawy.

§ 16. grodki pieniężne klientów zapisywane są na rachunkach bankowych prowadzonych dla domu maklerskiego odrębnie od środków pieniężnych domu maklerskiego. Środki pieniężne klientów mogą być przedmiotem lokat terminowych,

§  17.

1. Zapisów na rachunkach papierów wartościowych oraz zapisów w rejestrach operacyjnych dokonuje się wyłącznie na podstawie dowodów ewidencyjnych, których minimalną zawartość określa Krajowy Depozyt,

2. Zapisów na rachunkach pieniężnych dokonuje ale na podstawie dowodów ewidencyjnych, których minimalni zawartość określa Kratowy Depozyt, a takie na podstawie prawidłowych I rzetelnych dowodów wystawionych zgodnie z odrębnymi przepisami.

§ 18. Dowody, o których mowa w § 17, mogą, być zapisywane lub przekazywane również na elektronicznych nośnikach informacji, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

§ 19. Do banku prowadzącego rachunki papierów wartościowych stosuje się odpowiednio przepisy niniejszego oddziału, z wyuczeniem przepisów dotyczących prowadzenia rejestru sesji oraz § 10 ust. 1, § 11, § 13-18 i § 17 ust, 2.

Oddział  3

Transakcje papierami wartościowymi na rynku regulowanym

§  20.

1. Dom maklerski pośredniczy w nabywaniu i zbywaniu papierów wartościowych, realizując pisemne zlecenie klienta, które zawiera w szczególności:

1) imię i nazwisko (firma lub nazwę) oraz numer rachunku klienta,

2) data i czas wystawienia,

3) rodzaj, kod i liczba papierów wartościowych będących przedmiotem zlecenia,

4) przedmiot zlecenia (kupno lub sprzedaż papierów wartościowych,

5) określenie ceny,

6) oznaczenie terminu ważności zlecenia,

7) podpis klienta lub jego pełnomocnika, z zastrzeżeniem ust. 2,

8) w przypadku gdy zlecenie dotyczy zakupu lub sprzedaży papierów wartościowych będących w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych - oświadczenie klienta, że zlecenie jest zgodne z przepisami obowiązującego prawa dewizowego.

2. Jeżeli na jednym formularzu złożono wiece] niż jedno zlecenie klienta, powinien on zawierać wyraźne określenie liczby zleceń. W takim przypadku wystarczające jest złożenie Jednego podpisu klienta lub jego pełnomocnika.

3. Zarządzający cudzym pakietem papierów wartościowych na zlecenie mogą wystawiali jedno zlecenie na rzecz swoich klientów, pod warunkiem te w zleceniu tym określi liczba kupowanych lub sprzedawanych papierów wartościowych dla poszczególnych klientów oraz sposób postępowanie domu maklerskiego w przypadku częściowej realizacji zlecenia.

4. W przypadku zlecenia składanego przez podmiot posiadający zezwolenie, o którym mowa w art. 36 ustawy, zlecenie nie musi zawierać imienia I nazwiska klienta, na którego rachunek dokonywana jest transakcja będąca przedmiotem zlecenie.

5. W przypadku zlecenia umożliwiającego wystawienie na jego podstawie więcej niż Jednego zlecenia brokerskiego, zamiast liczby papierów wartościowych mocna podać maksymalną łączną wartość transakcji, będących wynikiem realizacji zlecenia.

6. Zlecenie może zawierać dodatkowe warunki jego realizacji, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa i regulaminami przeprowadzania transakcji na rynku, na który jest przekazywane. W szczególności dotyczy to zlecenia umożliwiającego wystawianie na jego podstawie więcej niż jednego zlecenia brokerskiego.

7. Zlecenia klientów powinny zawierać odpowiednie oznaczenia, pozwalające na odróżnienie ich od innych zleceń, jeżeli:

1) dotyczą sprzedaży papierów wartościowych pożyczonych przez dom maklerski,

2) przedmiotem ich jest kupno papierów wartościowych za środki pieniężne pożyczone od domu maklerskiego,

3) zawierają klauzulę umożliwiającą wystawianie na ich podstawie więcej niż jednego zlecenia brokerskiego.

8. Na wniosek klienta zlecenia złożone na podstawie rekomendacji domu maklerskiego udzielonej na warunkach określonych w regulaminie świadczenia usług brokerskich powinny zawierać odpowiednie oznaczenia pozwalające na odróżnienie ich od innych zleceń.

9. Upoważniony przez dom maklerski pracownik potwierdza złożenie zlecenia przez klienta poprzez złożenie podpisu na zleceniu klienta.

10. Dom maklerski obowiązany jest do zorganizowania miejsca przyjmowania zleceń klientów w sposób uniemożliwiający wgląd do dokumentów osobom nie upoważnionym.

§ 21. Na podstawie zlecenia, o którym mowa w § 20, dom maklerski wystawia zlecenie lub zlecenia brokerskie, które przekazywane są na odpowiedni rynek, z wyłączeniem zleceń realizowanych na zasadach określonych w art. 117 ust. 2 ustawy.

§  22.

1. Dom maklerski może przyjmować dyspozycje klienta, składane za pomocą telefonu, telefaksu, modemu lub innych urządzeń technicznych, jeżeli przewiduje to umowa o świadczenie usług brokerskich, a klient udzielił pełnomocnictwa do składania na podstawie takich dyspozycji zleceń, o których mowa w § 20. Pełnomocnictwo może być udzielone imiennie wskazanemu pracownikowi domu maklerskiego lub pracownikom danego domu maklerskiego albo temu domowi, według wyboru klienta.

2. Warunkiem przyjmowania dyspozycji za pomocą urządzeń, o których mowa w ust. 1, jest posiadanie odpowiednich zabezpieczeń organizacyjnych lub technicznych zapewniających poufność przekazywanych informacji.

§  23.

1. Na podstawia dyspozycji klienta, o której mowa w § 22 ust. 1, upoważniony pracownik domu maklerskiego wystawia zlecenie na zasadach określonych w § 20. Zgodność tego zlecenia z dyspozycją klienta niezwłocznie potwierdza osoba, o której mowa w § 20 ust. 9, poprzez złożenie podpisu. Przez wystawienie zlecenia rozumie się również podpisanie przez upoważnionego pracownika domu maklerskiego dyspozycji klienta zawierającej dane, o których mowa w § 20 ust. 1 pkt. 1-6 i 8.

2. Osoba dokonująca potwierdzenia zgodności zlecenia z dyspozycją klienta nie może być jednocześnie osobą upoważnioną do wystawienia zlecenia na podstawie dyspozycji klienta, o której mowa w § 22 ust. 1.

§  24.

1. Dom maklerski organizuje dogrywki w siedzibie domu maklerskiego, oddziałach lub punktach obsługi klienta.

2. Dogrywkę prowadzi makler, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. W przypadku dogrywki organizowanej w punkcie obsługi klienta, w którym nie ma zatrudnionego maklera, zlecenia przekazywane są do centrali domu maklerskiego. Dogrywkę taką nadzoruje makler zatrudniony w tej centrali.

4. Osoba prowadząca dogrywkę jest upoważniona w czasie dogrywki do rozstrzygania wszelkich sporów i wątpliwości dotyczących jej przebiegu. W szczególności rozstrzyga ona o kolejności złożenia zleceń.

5. Zlecenia złożone przed dogrywką przekazywane są do realizacji w pierwszej kolejności.

6. Dom maklerski ma obowiązek stworzyć warunki pozwalające na składanie zleceń z zachowaniem poufności.

§  25.

1. Na zasadach określonych w regulaminie

świadczenia usług brokerskich, dom maklerski wystawia zlecenia brokerskie na podstawie zlecenia kupna papierów wartościowych złożonego przez klienta, pod warunkiem że klient:

1) posiada pełne pokrycie wartości zlecenia i przewidywanej prowizji w chwili wystawienia przez dom maklerski zlecenia brokerskiego albo

2) w chwili wystawienia przez dom maklerski zlecenia brokerskiego posiada częściowe pokrycie wartości zlecenia w wysokości uzgodnionej w umowie o świadczenie usług brokerskich, pod warunkiem że ustanowione zostały zabezpieczenia, o których mowa w § 29 ust. 2 i 3 na pozostałą część wartości zlecenia i przewidywanej prowizji, albo

3) w chwili wystawienia przez dom maklerski zlecenia brokerskiego posiada ustanowione zabezpieczenia, o których mowa w § 29 ust. 2 i 3, na całkowitą wartość zlecenia i przewidywanej prowizji, albo

4) w chwili wystawienia przez dom maklerski zlecenia brokerskiego posiada pokrycie wartości zlecenia w wysokości co najmniej 30%.

2. Dom maklerski może dostąpić od wymogu posiadania przez klienta całkowitego lub częściowego pokrycia wartości zlecenia i przewidywanej prowizji, a także od wymogu ustanowienia przez klienta zabezpieczeń, o których mowa w § 29 ust. 2 i 3, w przypadku gdy w opinii domu maklerskiego pozwala na to ocena stanu finansowego i wiarygodności klienta dokonana zgodnie z § 30 ust. 1.

3. Dom maklerski określi w umowie o świadczenie usług brokerskich limit maksymalnej wysokości należności domu maklerskiego od klienta z tytułu zawartych transakcji, które:

1) powinny być zabezpieczone przez klienta w sposób określony w § 29 ust. 2 i 3, w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, lub

2) nie wymagają zabezpieczenia, w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 oraz ust, 2.

4. Wartość zlecenia kupna ustala się jako maksymalną kwotę zobowiązania, które może powstać z tytułu pełnej zapłaty za nabywane papiery wartościowe, przy całkowitej realizacji zlecenia.

5. Przepisy ust. 1 nie wyłączają możliwości udzielenia klientowi pożyczki na zakup papierów wartościowych zgodnie z odrębnymi przepisami,

§ 26. W przypadku przyjmowania wpłat z tytułu zapisów składanych przy oferowaniu papierów wartościowych, dom maklerski zobowiązany jest do przyjęcia wpłaty na te papiery w wysokości określonej w ofercie i zgodnie z jej warunkami.

§  27.

1. W przypadku gdy w chwili wystawienia zlecenia brokerskiego rejestr sesji nie został otwarty, podstawą do sprawdzenia pokrycia, o którym mowa w § 25 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, jest suma nie zablokowanych środków pieniężnych klienta zdeponowanych na jego rachunku pieniężnym.

2. Suma, o której mowa w ust. 1, jest zwiększana o sumę środków pieniężnych stanowiących należności klienta z tytułu zawartych transakcji, jeżeli rozliczenie tych transakcji w Krajowym Depozycie powinno nastąpić przed rozliczeniem transakcji kupna, pod warunkiem że rozliczenie transakcji sprzedaży objęte jest systemem, o którym mowa w art. 137 ust. 2 ustawy.

3. W sytuacji gdy brokerskie zlecenie kupna wystawiane jest po otwarciu przez dom maklerski rejestru sesji, podstawą do sprawdzenia pokrycia, o którym mowa w § 25 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, jest stan nie zablokowanych środków pieniężnych w rejestrze sesji.

§  28.

1. W przypadku zawarcia umowy o świadczenie usług brokerskich na zasadach określonych w § 25 ust. 1 pkt 2-4 i ust. 2, umowa ta powinna przewidywać obowiązek dokonania przez klienta zapłaty najpóźniej w dniu rozliczenia transakcji w Krajowym Depozycie, w wysokości zobowiązań klienta wobec domu maklerskiego z tytułu zawartych transakcji kupna papierów wartościowych, pomniejszonych o należności klienta z tytułu zawartych transakcji sprzedaży papierów wartościowych rozliczanych w Krajowym Depozycie w tym dniu.

2. Termin dokonania zapłaty określa umowa o świadczenie usług brokerskich,

§  29.

1. W przypadku zawarcia umowy o świadczenie usług brokerskich na zasadach określonych w § 25 ust. 1 pkt 2 i 3, dom maklerski żąda ustanowienia zabezpieczenia zapłaty należności przez klienta.

2. Zabezpieczeniem, o którym mowa w ust. 1, mogą być:

1) gwarancja bankowa,

2) akredytywa,

3) papiery wartościowe zablokowane na rachunku papierów wartościowych klienta,

4) środki pieniężne zablokowane na rachunku bankowym klienta,

5) czek potwierdzony przez bank,

3. Zabezpieczenie, o którym mowa w ust. 1, może być również ustanowione w innej formie, jeżeli gwarantuje ona pewną i płynną jego realizację.

4. W przypadku gdy klient ustanowił na rzecz domu maklerskiego zabezpieczenia, o których mowa w ust. 2 pkt 3 i 4, dom maklerski powinien posiadać wystawione przez klienta pełnomocnictwo, odpowiednio do sprzedaży zablokowanych papierów wartościowych lub praw do papierów wartościowych albo do dokonania przelewu środków pieniężnych klienta znajdujących się w banku, do wysokości roszczenia domu maklerskiego z tytułu nieopłacenia przez klienta transakcji kupna papierów wartościowych wraz z prowizją.

5. W przypadku gdy zabezpieczeniem, o którym mowa w ust. 1, są papiery wartościowe zablokowane na rachunku papierów wartościowych klienta, zabezpieczenie to powinno być ustanowione w wysokości zabezpieczającej interesy domu maklerskiego w przypadku niewywiązania się klienta z przyjętych zobowiązań.

6. W chwili wystawienia przez dom maklerski zlecenia brokerskiego środki pieniężne klienta stanowiące pokrycie zlecenia kupna papierów wartościowych są blokowane na rachunku pieniężnym lub w rejestrze sesji.

7. Środki pieniężne zablokowane na rachunku pieniężnym klienta, stanowiące pokrycie zleceń kupna papierów wartościowych zrealizowanych w trakcie sesji, mogą być odblokowane w takiej wysokości, aby zablokowane środki pieniężne były wystarczające na rozliczenie przez dom maklerski transakcji zawartych w trakcie tej sesji.

§  30.

1. Dom maklerski uzależni podpisanie umowy o świadczenie usług brokerskich na zasadach określonych w § 25 ust. 1 pkt 2-4 i ust. 2 od złożenia przez klienta pisemnego oświadczenia o jego sytuacji finansowej, jak również opracuje system kryteriów, na podstawie których określane będą limity, o których mowa w § 25 ust. 3, oraz na podstawie których podejmowana będzie decyzja o zaproponowaniu klientowi określonego trybu dokonywania zapłaty z tytułu realizacji zleceń kupna papierów wartościowych.

2. W umowie o świadczenie usług brokerskich zawartej na zasadach określonych w § 25 ust. 1 pkt 2 i 4 dom maklerski powinien zastrzec możliwość różnicowania wysokości pokrycia, w zależności od płynności papierów wartościowych będących przedmiotem zlecenie kupna złożonego przez klienta.

§  31.

1. W przypadku gdy klient nie dokonał zapłaty w wysokości, o której mowa w § 28 ust. 1, w terminie i na zasadach określonych w umowie o świadczenie usług brokerskich, a nie jest możliwe zaspokojenie roszczeń domu maklerskiego na podstawie zabezpieczeń, o których mowa w § 29 ust. 2 i 3, dom maklerski może zaspokoić swoje roszczenia z aktywów klienta znajdujących się na rachunkach i w rejestrze operacyjnym klienta prowadzonym przez dom maklerski.

2. W przypadku gdy klient nie dokona zapłaty w wysokości, o której mowa w § 28 ust. 1, w terminie określonym w umowie o świadczenie usług brokerskich, dom maklerski przez okres co najmniej 8 miesięcy realizuje zlecenia kupna klienta, jedynie pod warunkiem posiadania przez niego pełnego pokrycia na rachunku pieniężnym.

3. Dom maklerski może nie stosować postanowień ust. 2 w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy niedokonanie zapłaty nastąpiło bez winy klienta.

4. Papiery wartościowe nie opłacone przez klienta zapisywane są na rachunku papierów wartościowych klienta.

§  32.

1. Dom maklerski wystawia zlecenie brokerskie na podstawie zlecenia sprzedaży klienta, pod warunkiem że klient posiada nie zablokowane papiery wartościowe lub prawa do otrzymania papierów wartościowych będące przedmiotem zlecenia sprzedaży zapisane w rejestrze operacyjnym lub rejestrze sesji, a jeżeli zlecenie sprzedaży składa podmiot, o którym mowa w art. 94 ust. 1 ustawy - pod warunkiem że takie papiery wartościowe lub prawa do otrzymania papierów wartościowych są zapisane w rejestrze operacyjnym lub rejestrze sesji prowadzonym dla zbywcy, o którym mowa w art. 94 ust. 2 pkt 2 ustawy.

2. Dom maklerski może dokonać blokady papierów wartościowych w rejestrze operacyjnym lub w rejestrze sesji na podstawie informacji o złożeniu zlecenia sprzedaży papierów wartościowych przez klienta, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4.

3. Dom maklerski może odstąpić od dokonania blokady papierów wartościowych, jeżeli w jego ocenie posiadacz rachunku nie będzie podejmował działań uniemożliwiających lub utrudniających terminowe rozliczenie transakcji oraz jego sytuacja finansowa uzasadnia przypuszczenie, że zaspokoi roszczenie domu maklerskiego, gdyby ten poniósł szkodę w następstwie działań klienta niezgodnych z treścią zobowiązania zaciągniętego na jego rachunek w obrocie regulowanym.

4. Dom maklerski dokona blokady w każdym przypadku, gdy zażąda tego uczestnik Krajowego Depozytu ponoszący odpowiedzialność za rozliczenie transakcji zgodnie z zasadami określającymi funkcjonowanie systemu, o którym mowa w art. 137 ust. 2 ustawy.

5. W przypadku gdy klient, o którym mowa w ust. 3, podjął działania uniemożliwiające lub utrudniające terminowe rozliczenie transakcji przez dom maklerski, dom maklerski przez okres co najmniej 8 miesięcy będzie realizował zlecenia sprzedaży klienta jedynie pod warunkiem zablokowania papierów wartościowych będących przedmiotem tego zlecenia.

§ 33. Środki zablokowane na pokrycie zleceń kupna lub sprzedaży mogą zostać odblokowane przed otrzymaniem z rynku regulowanego dokumentów ewidencyjnych, na podstawie informacji, która zgodnie z zasadami obowiązującymi na danym rynku pozwalaj na stwierdzenie, że transakcja na pewno nie została zrealizowana.

§  34.

1. W razie stwierdzenia braku pokrycia dla zlecenia sprzedaży lub zlecenia kupna, dom maklerski realizuje zlecenie sprzedaży do wysokości pokrycia, o którym mowa w § 32 ust. 1, a zlecenie kupna - do wysokości pokrycia i posiadanych zabezpieczeń, o których mowa w § 25 ust. 1 pkt 1-3, albo odstępuje od realizacji zlecenia. Przyjęty sposób postępowania określa regulamin świadczenia usług brokerskich.

2. W przypadku składania kilku zleceń kupna na daną sesji kolejność ich realizacji określa klient.

§  35.

1. Dom maklerski dokonuje zapisów w rejestrze operacyjnym, przed rozliczeniem transakcji w Krajowym Depozycie, na podstawie dowodów ewidencyjnych otrzymanych i wystawionych zgodnie z przepisami § 17 i 18, jeżeli rozliczenie transakcji kupna objęte jest systemem, o którym mowa w art. 137 ust. 2 ustawy.

2. Dom maklerski dokonuje zapisów na rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnym klienta po rozliczeniu transakcji w Krajowym Depozycie na podstawie dowodów ewidencyjnych, otrzymanych i wystawionych zgodnie z przepisami § 17 i 18.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do dokonywania zapisów w rejestrze operacyjnym oraz na rachunku papierów wartościowych klienta prowadzonym przez bank prowadzący rachunki papierów wartościowych.

4. Na wniosek klienta dom maklerski po zakończeniu sesji doręcza klientowi, w sposób określony w regulaminie świadczenia usług brokerskich, potwierdzenie zawarcia transakcji.

§ 36. Dom maklerski pobiera prowizje od wartości zrealizowanego zlecenia.

§  37.

1. Dom maklerski wykonując czynności polegające na nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych na własny rachunek, w celu realizacji zadań związanych z organizacja rynku regulowanego, jest obowiązany do wystawiania zleceń kupna lub sprzedaży papierów wartościowych i ich realizacji na warunkach określonych na danym rynku regulowanym.

2. Dom maklerski wykonujący czynności pośrednictwa w nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych będących w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych wystawia zlecenia kupna lub sprzedaży papierów wartościowych na warunkach określonych na danym zagranicznym rynku regulowanym. Przepisy § 20-23, § 25, § 27 ust. 1 i 2, § 29-34 I § 38 stosuje się odpowiednio.

Oddział  4

Transakcje prawami pochodnymi na rynkach regulowanych

§ 38. Dom maklerski pośredniczy w nabywaniu i zbywaniu praw pochodnych, realizując pisemne zlecenie klienta. Do zlecenia tego stosuje się przepisy oddziału 3, z wyłączeniem § 24-34.

§  39.

1. Wystawca opcji lub strona transakcji terminowej musi posiadać zabezpieczenie w wysokości nie mniejszej niż określona przez Krajowy Depozyt,

2. Niezwłocznie po rozliczeniu sesji dom maklerski żąda od klienta uzupełnienia zabezpieczenia do wysokości nie mniejszej niż określona przez Krajowy Depozyt lub umożliwia wypłacenie nadwyżki kwoty stanowiącej zabezpieczenie pieniężne, a w przypadku zabezpieczenia w postaci papierów wartościowych - na podstawie dyspozycji klienta znosi ich blokada do wysokości nadwyżki zabezpieczenia.

§  40.

1. Dom maklerski wystawia zlecenie brokerskie na podstawie zlecenia nabycia opcji, wystawionego przez klienta, pod warunkiem te w chwili wystawienia zlecenia brokerskiego klient posiada pełne pokrycie wartości zlecenia i przewidywanej prowizji, ustalone na zasadach, o których mowa w § 27,

2. Dom maklerski wystawia zlecenie brokerskie na podstawie zlecenia zbycia (wystawienia) opcji wystawionego przez klienta, pod warunkiem że w chwili wystawienia zlecenia brokerskiego klient posiada zabezpieczenie, o którym mowa w § 39 ust. 1,

§  41.

1. Dom maklerski wystawia zlecenie brokerskie na podstawie zlecenia nabycia warrantu wystawionego przez klienta, pod warunkiem że w chwili wystawiania zlecenia brokerskiego klient posiada pełne pokrycie wartości zlecenia i przewidywanej prowizji, ustalone na zasadach, o których mowa w § 27.

2. Dom maklerski przyjmuje zlecenie zbycia warrantów pod warunkiem, że zbywca posiada warranty przed wystawieniem przez dom maklerski zlecenia brokerskiego.

§ 42. Do transakcji prawami pochodnymi stosuje się przepisy § 35 i 36.

§ 43. Przepisy tego oddziału stosuje się także do transakcji prawami pochodnymi zarejestrowanymi na rachunku w banku prowadzącym rachunki papierów wartościowych,

Oddział  5

Szczególne zasady postępowania w przypadku, gry papiery wartościowe klienta rejestrowane są w banku prowadzącym rachunki papierów wartościowych lub w Krajowym Depozycie

§  44.

1. Dom maklerski, który nie prowadzi rachunku papierów wartościowych klienta, z którym zawarł umowa o świadczenie usług brokerskich, zawiera z bankiem prowadzącym rachunek papierów wartościowych klienta umowa o dostarczanie papierów wartościowych.

2. Dom maklerski, który nie prowadzi rachunku pieniężnego klienta, z którym zawarł umowa o świadczenie usług brokerskich, zawiera z bankiem prowadzącym rachunek papierów wartościowych lub rachunek pieniężny tego klienta umowa o gwarantowaniu zapłaty.

3. Umowa, o której mowa w ust. 1, zawiera w szczególności tryb i warunki dostarczania papierów wartościowych w przypadku zleceń sprzedaży, a także ich potwierdzania przez bank prowadzący rachunek papierów wartościowych i rozliczania w przypadku realizacji zlecenia.

4. Umowa, o której mowa w ust. 2, zawiera w szczególności tryb i warunki gwarantowania zapłaty w przypadku zleceń kupna papierów wartościowych, a także Ich potwierdzenia przez bank prowadzący rachunek papierów wartościowych lub rachunek pieniężny klienta i rozliczania w przypadku realizacji zlecenia.

5. Umowa, o której mowa w ust. 2, może przewidywać żądanie przez dom maklerski złożenia przez bank prowadzący rachunek papierów wartościowych lub rachunek pieniężny klienta zabezpieczenia na warunkach określonych w § 26 ust. 1 pkt 2-4.

§ 45. W przypadku gdy złożono zlecenie sprzedaży papierów wartościowych rejestrowanych na rachunku prowadzonym przez bank, do obowiązków banku w zakresie dokonywania blokady papierów wartościowych w rejestrze operacyjnym stosuje się przepisy § 32 u st. 2-4,

§ 46. Przepisy tego oddziału stosuje się także w przypadku, gdy rachunek papierów wartościowych klienta prowadzony jest w Krajowym Depozycie.

Oddział  6

Oferowanie papierów wartościowych oraz przenoszenie papierów wartościowych i środków pieniężnych klientów

§ 47. Dom maklerski pośredniczący w oferowaniu papierów wartościowych jest obowiązany do przyjęcia zapisu na papiery wartościowe zgodnie z warunkami oferty.

§  48.

1. Oferujący dom maklerski przekazuje emitentowi środki pieniężne otrzymane od klientów, którzy nabyli akcje w obrocie pierwotnym, po wpisaniu do rejestru handlowego spółki albo podwyższeniu kapitału akcyjnego.

2. Do środków pieniężnych, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio § 16.

§  49.

1. Zapisanie papierów wartościowych nabytych na rynku pierwotnym lub w pierwszej ofercie publicznej na rachunku papierów wartościowych klienta prowadzonym w domu. maklerskim lub banku prowadzącym rachunki papierów wartościowych następuje w ciągu 10 dni roboczych od dnia złożenie przez klienta odpowiedniego wniosku, chyba te warunki oferty przewidują krótszy termin. W przypadku złożenia przez klienta wniosku o zarejestrowanie papierów wartościowych przed dniem ich zarejestrowania w Krajowym Depozycie, termin powyższy biegnie od dnia otrzymanie przez dom maklerski dokumentów potwierdzających zarejestrowanie papierów wartościowych w Krajowym Depozycie;

2. Przepisy ust, 1 stosuje się również do zapisu na rachunku papierów wartościowych klienta, który nabył papiery wartościowe od klienta, któremu przydzielono te papiery.

§  50.

1. Zapisanie papierów wartościowych nabytych w drodze transakcji lub zdarzeń prawnych, o których mowa w art. 89 i 92-94 ustawy, na rachunku papierów wartościowych, następuje w ciągu 7 dni roboczych od dokonania transakcji lub wystąpienia zdarzenia, chyba że z umowy wynika inaczej.

2. W przypadku gdy do dokonania zapisów wymagane jest przedłożenie określonych prawem dokumentów, termin o którym mowa w ust. 1, biegnie od dnia ich przedłożenia w domu maklerskim lub banku prowadzącym rachunki papierów wartościowych.

§ 51. Przeniesienie papierów wartościowych i środków pieniężnych klienta do innego domu maklerskiego lub banku prowadzącego rachunki papierów wartościowych nie może trwać dłużej niż 7 dni roboczych od dnia złożenia wniosku, przy czym każdy z tych podmiotów obowiązany jest dokonać czynności niezbędnych do ich przeniesienia w ciągu 3 dni roboczych.

Oddział  7

Postępowanie domów maklerskich w przypadku ogłoszenia wezwań na nabywanie lub zamiana akcji

§ 52. W przypadku gdy zostało ogłoszone wezwanie do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji, dom maklerski przyjmuje zapisy po sprawdzeniu, czy klient posiada akcje będące przedmiotem wezwania i czy zostały one zablokowane na jego rachunku.

§ 53. Dom maklerski jest obowiązany do przyjmowania zapisów na sprzedaż lub zamianę akcji zgodnie z warunkami określonymi w treści wezwania.

§  54.

1. Dom maklerski, który przyjmuje zapisy na sprzedaż lub zamianę akcji, nalicza prowizję od wartości nabytych akcji z chwilą otrzymania od wzywającego oświadczenia o nabyciu akcji przedstawionych do sprzedaży lub zamiany.

2. Prowizja jest naliczana od ceny uzyskanej za akcje zgłoszone do sprzedaży bądź od wartości akcji nabytych w drodze zamiany przez zgłaszającego się na wezwanie.