Część 9 - PRZEPISY FINANSOWE. - Traktat pokoju między mocarstwami Sprzymierzonemi i Skojarzonemi i Niemcami. Wersal. 28.06.1919 r.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1920.35.200

Akt utracił moc
Wersja od: 12 grudnia 1925 r.

CZĘŚĆ  IX.

PRZEPISY FINANSOWE.

Z zastrzeżeniem wyjątków, przyznanych przez Komisję odszkodowań na wszystkich dobrach i dochodach Rzeszy oraz Państw niemieckich, ustanawia się przywilej pierwszeństwa na rzecz odszkodowań i innych ciężarów, wynikających z obecnego Traktatu lub z innych Traktatów i Konwencji uzupełniających, jak również z układów, zawartych między Niemcami a Mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi w czasie Zawieszenia broni lub jego prolongat.

Do 1 maja 1921 r. Rząd niemiecki nie będzie mógł wywozić złota, ani nim dysponować, ani upoważniać kogokolwiek do wywozu złota lub dysponowania nim bez uprzedniego zezwolenia na to Mocarstw sprzymierzonych i stowarzyszonych, reprezentowanych przez Komisję odszkodowań.

Całkowity koszt utrzymania wszystkich armji sprzymierzonych i stowarzyszonych na okupowanych terytorjach niemieckich będzie obciążał Niemcy od chwili podpisania Rozejmu z 11 listopada 1918 r.; wchodzą w to: koszt utrzymania ludzi i zwierząt, kwaterunek i rozłożenie na leże, żołd i dodatki, płace i zarobki, noclegi, opał, oświetlenie, ubranie, wyekwipowanie, uprząż, uzbrojenie w materjał przewozowy, obsługa lotnicza, opieka nad chorymi i rannymi, obsługa weterynaryjna i remontu, obsługa przewozowa wszelkiego rodzaju (kolejami, morzem, rzekami, samochodami ciężarowemi) komunikacja i korespondencja i wogóle wszelka obsługa administracyjna i techniczna, niezbędna do utrzymania wojsk, ich stanu liczebnego i sprawności wojennej.

Zwrot wszystkich wydatków, wchodzących w zakres wyszczególnionych wyżej kategorji, oile odpowiadają one zakupom lub rekwizycjom, dokonanym na terenach, okupowanych przez Rządy sprzymierzone i stowarzyszone, będzie dokonywany przez Rząd niemiecki na rzecz Rządów sprzymierzonych i stowarzyszonych w markach podług kursu bieżącego, albo też przyjętego przez Rząd niemiecki.

Wszelkie inne wyszczególnione wyżej wydatki będą zwrócone w markach złotych.

Niemcy potwierdzają wydanie całego materjału wojennego, dostarczonego przez nie Mocarstwom sprzymierzonym i stowarzyszonym w wykonaniu Zawieszenia broni z dnia 11 listopada 1918 r. i wszystkich późniejszych Konwencji rozejmowych oraz uznają prawa Mocarstw sprzymierzonych i stowarzyszonych do tego materjału.

Będzie zapisana na dobro Rządu niemieckiego i odciągnięta od sum, należnych Mocarstwom sprzymierzonym i stowarzyszonym z tytułu odszkodowań, oszacowanych przez Komisję odszkodowań, przewidzianą przez art. 233 Części VIII (Odszkodowania) niniejszego Traktatu, wartość materjału, dostarczonego zgodnie z art. VII Zawieszenia broni z 11 listopada 1918 r., lub z art. III Zawieszenia broni z 16 stycznia 1919 r., jak również wszelkiego innego materjału dostarczonego w wykonaniu zawieszenia broni 11 listopada i wszystkich późniejszych Konwencji rozejmowych, oile Komisja odszkodowań uzna, że wartość tego materjału wskutek jego charakteru niewojskowego winna być zapisana na dobro Rządu niemieckiego.

Nie zostaną zapisane na rzecz Rządu niemieckiego dobra, należące do Rządów sprzymierzonych i stowarzyszonych, albo do ich obywateli, zwrócone lub dostarczone in specie właścicielom wskutek wykonania warunku Zawieszenia

Pierwszeństwo ustalone przez art. 248, będzie wykonywane w porządku następującym, z uwzględnieniem zastrzeżenia wymienionego w ostatnim paragrafie niniejszego Artykułu:

a)
Zwrot określonych w art. 249 kosztów utrzymania armji okupacyjnej podczas Zawieszenia broni i jego prolongat.
b)
Zwrot określonych w art. 249 kosztów utrzymania wszystkich armji okupacyjnych po uprawomocnieniu się niniejszego Traktatu.
c)
Odszkodowanie, wynikające z niniejszego Traktatu oraz traktatów i konwencji uzupełniających;
d)
Wszelkie inne ciężary, spadające na Niemcy na mocy Konwencji Zawieszenia broni, niniejszego Traktatu oraz traktatów i konwencji uzupełniających.

Zapłata za zaopatrzenie Niemiec w środki żywności i surowce, jak również wszelkie inne wypłaty ze strony Niemiec w zakresie jakie Rządy sprzymierzone i stowarzyszone uznają je za niezbędny do tego, aby umożliwić Niemcom wywiązanie się z ich zobowiązań odszkodowaniowych, będą miały pierwszeństwo w takim stopniu i w takich warunkach, jak to zostało lub zostanie określone przez Rządy sprzymierzone i stowarzyszone.

Zarządzenia powyższe nie naruszają prawa żadnego z Mocarstw sprzymierzonych i stowarzyszonych do rozrządzania mieniem i własnością nieprzyjacielską, znajdującemi się pod jego jurysdykcją w chwili uprawomocnienia się niniejszego Traktatu.

Powyższe zarządzenia nie mogą wcale dotykać zastawu ruchomego i hipotek, prawidłowo ustanowionych na rzecz Mocarstw sprzymierzonych i stowarzyszonych tudzież ich obywateli przez Rzeszę lub Państwa niemieckie, lub obywateli niemieckich na dobrach i dochodach, które do nich należą, a to we wszystkich wypadkach, w których ustanowienie tych zastawów lub hipotek poprzedziło istnienie stanu wojennego między Rządem niemieckim a każdym z Rządów zainteresowanych.

Mocarstwa, którym zostały odstąpione terytorja niemieckie, będą obowiązane, z zastrzeżeniem przepisów art. 255, wziąć na siebie zapłatę:

1)
Części Długu Rzeszy niemieckiej w wysokości, jaką dług ten przedstawiał w dniu 1 sierpnia 1914 r., obliczonej na podstawie przeciętnej z trzech lat budżetowych 1911, 1912 i 1913, według stosunku, jaki zachodzi pomiędzy taką kategorją dochodów na terytorjum odstąpionem do odpowiednich dochodów całej Rzeszy niemieckiej, które zostaną uznane przez Komisję odszkodowań za dające słuszną podstawę do oceny zdolności płatniczych terytorjów odstąpionych.
2)
Części długu Państwa niemieckiego, do którego należało odstąpione terytorjum, w wysokości, jaką dług ten przedstawiał w dniu 1 sierpnia 1914 r.; część ta będzie oznaczona według zasady wyżej wyłożonej.

Te części długu zostaną ustalone przez Komisję odszkodowań.

Sposób wykonania przyjętych z tego tytułu zobowiązań, zarówno co do kapitału, jak i co do procentów, zostanie określony przez Komisję odszkodowań. Może on przybrać, między innemi, postać następującą: Rząd, obejmujący odstąpione terytorjum, przejmie na siebie zobowiązania Niemiec z tytułu Długu niemieckiego wobec swoich własnych obywateli. Ale w razie, gdyby metoda przyjęta pociągnęła za sobą potrzebę wypłat na rzecz Rządu niemieckiego, to wypłaty te będą przekazywane Komisji odszkodowań na rachunek sum, należnych jako odszkodowanie, przez czas dopóki Niemcy będą z tego tytułu dłużne jakąkolwiek pozostałość.

1° Jako wyjątek od przepisów powyższych, ze względu na to, że Niemcy w r. 1871 odmówiły przejęcia na siebie jakiejkolwiek części Długu francuskiego, Francja, oile to dotyczy Alzacji i Lotaryngji, będzie zwolniona od wszelkiej zapłaty, wynikającej z art. 254.

2° Co się tyczy Polski, to część Długu, którą Komisja odszkodowań uzna za powstałą wskutek stosowania przez Rządy niemiecki oraz pruski środków, zmierzających do kolonizacji niemieckiej, zostanie wyłączona od przejęcia, które powinno by nastąpić w wykonaniu artykułu 254.

3° Co się tyczy wszystkich odstąpionych terytorjów, z wyjątkiem Alzacji i Lotaryngji, to przypadająca na nie część Długu Rzeszy lub Państw niemieckich będzie wyjęta z pod działania przepisów artykułu 254, jeżeli Komisja odszkodowań uzna, że odpowiada ona wydatkom poniesionym przez Rzeszę lub Państwa niemieckie, z tytułu dóbr oraz własności, przewidzianych w art. 256.

Mocarstwa, którym zostały odstąpione terytorja niemieckie, otrzymają wszystkie dobra i wszelką własność Rzeszy lub Państw niemieckich, położone w obrębie tych terytorjów. Wartość tych nabytków ustali Komisja odszkodowań, wypłaci ją Komisji odszkodowań Państwo - cesjonarjusz, co będzie zapisane na dobro Rządu niemieckiego i potrącone z sum, należnych z tytułu odszkodowań.

Za dobra i własność Rzeszy i Państw niemieckich w rozumieniu niniejszego artykułu będzie uważana wszelka własność Korony, Rzeszy i Państw niemieckich oraz prywatne dobra byłego Cesarza Niemiec i innych osób pochodzenia królewskiego.

Ze względu na warunki, w jakich Alzacja-Lotaryngja została odstąpiona Niemcom w r. 1871, Francja będzie zwolniona, co do Alzacji-Lotaryngji, od wszelkiej zapłaty lub zarachowań na rzecz Niemiec z tytułu wartości dóbr i własności Rzeszy lub Państw niemieckich, znajdujących się w granicach Alzacji-Lotaryngji, a wymienionych w niniejszym artykule.

Belgja będzie również zwolniona od wszelkiej zapłaty i zarachowania na rzecz Niemiec z tytułu wartości dóbr i własności Rzeszy lub Państw niemieckich, położonych na terytorjach, nabytych przez Belgję z mocy niniejszego Traktatu.

Oile dawne terytorja niemieckie, włączając w to kolonje, kraje pod protektoratem oraz zależne (dépendances) od Niemiec, będą zarządzane przez mandatarjusza stosownie do art. 22 Części I (Związek Narodów) niniejszego Traktatu, to ani takie terytorjum ani Mocarstwo, któremu powierzono mandat, nie przejmą żadnej części długu Rzeszy lub Państw niemieckich.

Wszystkie dobra oraz własność Rzeszy lub Państw niemieckich na tych terytorjach przejdą równocześnie z samem terytorjum na Mocarstwo, któremu powierzono mandat, jako na takie, i z tytułu tego przejścia nic nie będzie zapłacone ani zaliczone na rzecz Rządów niemieckich.

Jako dobra i własność Rzeszy lub Państw niemieckich w rozumieniu niniejszego Artykułu będą uważane: wszelka własność Korony, Rzeszy i Państw niemieckich oraz dobra prywatne byłego Cesarza Niemiec i innych osób pochodzenia królewskiego.

Niemcy zrzekają się wszelkich przyznanych im lub ich obywatelom przez jakiekolwiek traktaty, konwencje lub umowy praw do zastępstwa lub udziału bądź administracyjnego, bądź nadzorczego w komisjach, ajencjach i bankach państwowych oraz wszelkich innych międzynarodowych organizacjach skarbowych i gospodarczych kontroli i zarządu, działających w któremkolwiek z Mocarstw sprzymierzonych i stowarzyszonych, w Austrji, na Węgrzech, Bułgarji lub w Turcji, w posiadłościach wyżej wymienionych Państw i w krajach zależnych od nich, zarówno jak w dawnem Cesarstwie rosyjskiem.

1)
Niemcy zobowiązują się oddać w ciągu miesiąca od chwili uprawomocnienia się niniejszego Traktatu w ręce władz, które wskażą główne Mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone, zapas złota, który powinien był być złożony w Banku Rzeszy w imieniu Rady zarządzającej Długu publicznego otomańskiego, jako zabezpieczenie pierwszej emisji biletów pieniężnych Rządu tureckiego.
2)
Niemcy uznają swoje zobowiązanie do corocznych w ciągu dwunastu lat wypłat w złocie, zagwarantowanych przez bony Skarbu niemieckiego, zdeponowane przez skarb niemiecki różnemi czasy w imieniu Rady zarządzającej Długu publicznego otomańskiego, jako zabezpieczenie drugiej i następnej emisji biletów pieniężnych Rządu tureckiego.
3)
Niemcy zobowiązują się wydać w ciągu miesiąca od chwili uprawomocnienia się niniejszego Traktatu w ręce władz, które wskażą Główne Mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone, depozyt złota, złożony w banku Rzeszy lub gdzieindziej, jako równoważnik pozostałości awansu w złocie, przyznanego 5 maja 1915 r. przez Radę zarządzającą Długu publicznego otomańskiego, cesarskiemu Rządowi otomańskiemu.
4)
Niemcy zobowiązują się przekazać na rzecz Głównych Mocarstw sprzymierzonych i stowarzyszonych swe ewentualne prawa do sumy w złocie i srebrze, przesłanej przez Niemcy w listopadzie 1918 r. tureckiemu Ministerjum Skarbu tytułem prowizji na wypłatę, przypadającą w maju 1919 r. z tytułu tureckiej pożyczki wewnętrznej.
5)
Niemcy zobowiązują się oddać w ciągu miesiąca od chwili uprawomocnienia się niniejszego Traktatu Głównym Mocarstwom sprzymierzonym i stowarzyszonym, wszelkie sumy w złocie, przekazane Niemcom albo ich obywatelom tytułem zastawu lub dodatkowego zabezpieczenia z racji pożyczek udzielonych przez Niemcy lub obywateli niemieckich Rządowi austro-węgierskiemu.
6)
Niemcy potwierdzają swoje, przewidziane w art. XV Konwencji o Zawieszeniu broni z 11 listopada 1918 r., zrzeczenie się dobrodziejstwa wszelkich postanowień, zawartych w Traktatach bukareszteńskim i brzesko-litewskim oraz traktatach dodatkowych, przez co jednak nie powinny być naruszone postanowienia art. 292 Części X (Przepisy ekonomiczne) niniejszego Traktatu.

Niemcy zobowiązują się wydać Rumunji, względnie Głównym Mocarstwom sprzymierzonym i stowarzyszonym, wszystkie dowody pieniężne (instruments monétaires), monetę, walory i zobowiązania mające kurs lub produkty, jakie otrzymały w wykonaniu wspomnianych Traktatów.

7)
Sumy w monecie, oraz dowody pieniężne, walory i wszelkie produkty, które mają być dostarczone, wypłacone lub przekazane na mocy postanowień niniejszego artykułu, zostaną zużyte przez Główne Mocarstwa sprzymierzone i stowarzyszone stosownie do warunków, które wspomniane Mocarstwa później ustalą.

Nie naruszając dokonanego mocą niniejszego Traktatu zrzeczenia się przez Niemcy praw należnych im lub ich obywatelom, Komisja odszkodowań będzie mogła w ciągu roku od uprawomocnienia się niniejszego Traktatu zażądać, aby Niemcy nabyły wszystkie prawa i udziały obywateli niemieckich we wszelkiego rodzaju przedsięwzięciach użyteczności publicznej i wszelkich koncesjach w Rosji, Chinach, Austrji, na Węgrzech, w Bułgarji, w Turcji oraz posiadłościach tych Państw i krajach zależnych od nich, jak również na terytorjach, które należały poprzednio do Niemiec lub do ich sprzymierzeńców, zaś na mocy niniejszego Traktatu mają być odstąpione lub przekazane w zarząd mandatarjusza; Rząd niemiecki będzie obowiązany ze swej strony w ciągu 6 miesięcy od daty powyższego żądania przekazać Komisji odszkodowań w całości wszystkie te praw i udziały oraz wszystkie prawa i udziały, które Niemcy same mogą posiadać.

Niemcy poniosą ciężar wynagrodzenia wywłaszczonych w ten sposób swoich obywateli, zaś Komisja odszkodowań zapisze na dobro Niemiec, na rachunek sum należnych od nich z tytułu odszkodowań, sumy, odpowiadające wartości przekazanych w ten sposób praw i udziałów, ustalonej przez Komisję odszkodowań. Rząd Niemiecki winien w przeciągu 6 miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego Traktatu podać Komisji odszkodowań wykaz wszystkich omawianych praw i udziałów, bez względu na to, czy zostały one już nabyte, zastrzeżone, czy też jeszcze nie wykonane, oraz zrzeknie się w imieniu swojem i swoich obywateli na rzecz Mocarstw sprzymierzonych i stowarzyszonych wszystkich praw i udziałów, o których wyżej mowa, a które nie zostałyby wymienione w omawianym wykazie.

Niemcy zobowiązują się wydać Mocarstwom sprzymierzonym i stowarzyszonym wszystkie wierzytelności przypadające im od Austrji, Węgier, Bułgarji i Turcji, w szczególności te, które powstały lub powstaną w wykonaniu zawartych ze wspomnianemi Mocarstwami podczas wojny zobowiązań.

Wszelkie zobowiązania Niemiec co do wypłat w monecie w wykonaniu niniejszego Traktatu, opiewające w markach złotych, mają być, podług wyboru wierzycieli, płacone w funtach sterlingach, płatnych w Londynie, w dolarach złotych Stanów Zjednoczonych, płatnych w Nowym Jorku, we frankach złotych, płatnych w Paryżu i w lirach złotych, płatnych w Rzymie.

Dla wykonania niniejszego Artykułu, wymienione wyżej monety złote mają odpowiadać wadze i lidze, ustawowo przepisanym dla każdej z nich w dniu 1 stycznia 1914 r.

Niemcy zapewniają Rządowi brazylijskiemu zwrot wszelkich sum, złożonych w banku Bleichroedera w Berlinie, a pochodzących ze sprzedaży zapasów kawy, należących do Stanu Sao-Paulo w portach Hamburga, Bremy, Antwerpji i Tryestu, a to wraz z procentami w wysokości lub w wysokościach, które zostały umówione. Ponieważ Niemcy sprzeciwiły się przekazaniu omawianych sum w czasie właściwym Stanowi Sao-Paulo, gwarantują rów że wypłata będzie dokonana podług kursu marki w dniu złożenia depozyt