Rozdział 2 - Pracownicy naukowo-dydaktyczni. - Szkolnictwo wyższe.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1985.42.201 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 13 marca 1990 r.

Rozdział  2

Pracownicy naukowo-dydaktyczni.

1.
Pracownikami naukowo-dydaktycznymi są osoby zatrudniane w szkole w celu nauczania i prowadzenia pracy naukowej lub artystycznej, a w akademiach medycznych i akademiach wychowania fizycznego - także pracy diagnostyczno-leczniczej.
2.
Pracownicy naukowo-dydaktyczni zatrudniani są na stanowiskach:
1)
profesora,
2)
docenta,
3)
adiunkta,
4)
starszego asystenta,
5)
asystenta,
6)
asystenta-stażysty.
3.
Pracownikami naukowo-dydaktycznymi są również bibliotekarze dyplomowani oraz dyplomowani pracownicy dokumentacji naukowej, zatrudniani na stanowiskach określonych w art. 141 i 142.
1.
Na stanowisku pracownika naukowo-dydaktycznego zatrudnia się osobę o wysokim poziomie etycznym, która:
1)
posiada kwalifikacje naukowe albo artystyczne, kwalifikacje dydaktyczne oraz umiejętności wychowawcze i inne, odpowiadające kierunkowi naukowemu i ogólnemu zakresowi działania szkoły,
2) 53
w swojej działalności w pełni przestrzega konstytucyjnych zasad ustrojowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
2.
Pierwsze zatrudnienie na stanowisku pracownika naukowo-dydaktycznego hierarchicznie niższym od stanowiska docenta jest poprzedzone złożeniem ślubowania według następującej roty: "W pełni świadom swoich obowiązków ślubuję uroczyście, że jako nauczyciel akademicki będę aktywnie uczestniczyć w działalności naukowej i dydaktycznej szkoły wyższej oraz przyczyniać się do kształcenia i wychowywania studentów na ideowych i światłych obywateli Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej jako państwa socjalistycznego, systematycznie podnosić własne kwalifikacje pedagogiczne i naukowe. W swoim postępowaniu będę kierować się dobrem Państwa i zasadami konstytucyjnymi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Obowiązki swoje będę wypełniać sumiennie".
3.
Zatrudnienie na stanowisku docenta jest poprzedzone złożeniem ślubowania według następującej roty: "W pełni świadom swoich obowiązków ślubuję uroczyście:

- kształcić i wychowywać studentów na ideowych i światłych obywateli Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, jako państwa socjalistycznego, zdolnych aktywnie uczestniczyć w rozwoju gospodarki i kultury narodowej.

- kształcić i wychowywać młodą kadrę naukową, zdolną do zapewnienia rozwoju nauki, kultury i gospodarki narodowej,

- aktywnie uczestniczyć w działalności naukowej szkoły wyższej,

- w całym swoim postępowaniu kierować się dobrem Państwa i zasadami konstytucyjnymi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz strzec godności nauczyciela akademickiego i dobrego imienia szkoły".

4.
Przepis ust. 3 stosuje się także do zatrudnienia na stanowisku profesora osoby, która nie była przedtem zatrudniona na stanowisku docenta w szkole.
1. 54
Pracownicy naukowo-dydaktyczni podlegają okresowym ocenom, które obejmują wyniki ich pracy naukowej, dydaktycznej, wychowawczej i organizacyjnej. Oceny dokonuje się także przed upływem okresu, na który pracownik naukowo-dydaktyczny został zatrudniony.
2.
Okresowe oceny pracowników naukowo-dydaktycznych przeprowadza rektor, uwzględniając zarazem stopień zapewnienia pracownikom odpowiednich środków do prawidłowej i terminowej realizacji ich obowiązków.
3. 55
Minister Edukacji Narodowej, w porozumieniu z Radą Główną, określa zasady i tryb dokonywania ocen, o których mowa w ust. 1 i 2.
4.
Przepisy ust. 1 i 2 dotyczą także ocen przydatności do zatrudnienia na stanowisku asystenta, starszego asystenta i adiunkta.

Na stanowisku profesora zatrudnia się osobę, która posiada tytuł naukowy profesora zwyczajnego lub nadzwyczajnego.

1.
Na stanowisku docenta zatrudnia się osobę, która posiada stopień naukowy doktora habilitowanego w zakresie odpowiedniej dziedziny nauki oraz wykazała się osiągnięciami w pracy dydaktycznej.
2. 56
Rada Główna może określać dyscypliny, w których na stanowisku docenta można zatrudnić osobę posiadającą stopień naukowy doktora z odpowiedniej dziedziny nauki oraz wybitne osiągnięcia praktyczne. Tryb postępowania kwalifikacyjnego w takich wypadkach określa Minister Edukacji Narodowej, w uzgodnieniu z Radą Główną i Centralną Komisją Kwalifikacyjną do Spraw Kadr Naukowych.
3.
Na kierunkach artystycznych na stanowisku docenta można też zatrudnić osobę, która w wyniku przewodu kwalifikacyjnego uzyskała pozytywną opinię do zajmowania tego stanowiska.
1.
Na stanowisku adiunkta zatrudnia się osobę, która uzyskała stopień naukowy doktora oraz wykazała się osiągnięciami w pracy naukowej i dydaktycznej.
2.
Na kierunkach artystycznych na stanowisku adiunkta można też zatrudnić osobę odpowiadającą warunkom określonym w art. 135 ust. 2 i 3.

Minister Kultury i Sztuki, w uzgodnieniu z Radą Wyższego Szkolnictwa Artystycznego, określa tryb postępowania kwalifikacyjnego, o którym mowa w art. 135 ust. 3 i art. 136 ust. 2.

1.
Na stanowisku asystenta lub starszego asystenta można zatrudnić osobę, która:
1)
posiada dyplom ukończenia szkoły z tytułem magistra lub innym równorzędnym tytułem,
2)
odbyła roczny staż asystencki oraz inny odpowiedni staż zawodowy,
3)
wykazuje uzdolnienie i zamiłowanie do pracy naukowej i dydaktycznej.
2. 57
Zasady odbywania i zaliczania stażu zawodowego określa Minister Edukacji Narodowej.
1.
Na stanowisku asystenta-stażysty zatrudnia się osobę, która:
1)
posiada dyplom ukończenia szkoły z tytułem magistra lub innym równorzędnym tytułem,
2)
w okresie studiów w szkole wykazała zainteresowania naukowe i zdolności do ich rozwijania.
2.
W wyjątkowych wypadkach na stanowisku asystenta-stażysty można zatrudnić studenta ostatniego roku studiów.

Właściwi ministrowie, w uzgodnieniu z Radą Główną i w porozumieniu ze związkami zawodowymi, mogą ustalać dodatkowe wymagania niezbędne do zajmowania określonego stanowiska pracownika naukowo-dydaktycznego.

Bibliotekarze dyplomowani zatrudniani są na stanowiskach:

1)
starszego kustosza dyplomowanego,
2)
kustosza dyplomowanego,
3)
adiunkta bibliotecznego,
4)
asystenta bibliotecznego.

Dyplomowani pracownicy dokumentacji naukowej zatrudniani są na stanowiskach:

1)
starszego dokumentalisty dyplomowanego,
2)
dokumentalisty dyplomowanego,
3)
adiunkta dokumentacji naukowej,
4)
asystenta dokumentacji naukowej.
1. 58
Minister Edukacji Narodowej, po zasięgnięciu opinii Rady Głównej oraz w porozumieniu ze związkami zawodowymi, w drodze rozporządzenia, określa warunki, którym powinni odpowiadać kandydaci na dyplomowanych bibliotekarzy oraz na dyplomowanych pracowników dokumentacji naukowej, zasady i tryb składnia państwowych egzaminów bibliotekarskich, państwowych egzaminów z informacji i dokumentacji naukowej oraz zasady awansowania dyplomowanych bibliotekarzy i dyplomowanych pracowników dokumentacji naukowej.
2.
Na stanowisku dyplomowanego bibliotekarza lub dyplomowanego pracownika dokumentacji naukowej w szkole zatrudnia rektor szkoły, na wniosek dyrektora biblioteki głównej, zaopiniowany przez radę biblioteczną.
1.
Do obowiązków pracownika naukowo-dydaktycznego należy współuczestniczenie w wykonywaniu zadań szkoły określonych w art. 1-3, zgodnie z wymogami określonymi w art. 132, a w szczególności:
1)
systematyczne prowadzenie badań naukowych lub rozwijanie twórczości zawodowej i artystycznej oraz podnoszenie swoich kwalifikacji,
2)
nauczanie i wychowywanie studentów oraz kształtowanie ich zainteresowań i samodzielności myślenia,
3)
upowszechnianie osiągnięć nauki i praktyki,
4)
udział w pracach organizacyjnych szkoły, związanych z dydaktyką, badaniami naukowymi, działalnością artystyczną lub leczniczą.
2.
Do obowiązków profesora i docenta należy także kształcenie młodej kadry naukowej.
3.
Do obowiązków pracownika naukowo-dydaktycznego, pełniącego funkcje kierownicze w szkole, należy ponadto dbałość o stwarzanie należytych warunków pracy, rozwoju naukowego i dydaktycznego podległych mu pracowników.
1.
Czas pracy pracowników naukowo-dydaktycznych, zatrudnionych na stanowiskach wymienionych w art. 131 ust. 2, określa zakres ich obowiązków dydaktycznych, wychowawczych, badawczych i organizacyjnych.
2.
Rozkład zajęć, o których mowa w ust. 1, ustala kierownik jednostki organizacyjnej szkoły.
3.
W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, pracownicy naukowo-dydaktyczni są obowiązani prowadzić zajęcia dydaktyczne w wymiarze godzin obliczeniowych, określonym przez właściwych ministrów, w uzgodnieniu z Radą Główną i w porozumieniu ze związkami zawodowymi.
4.
Obowiązkowy wymiar zajęć dydaktycznych wynosi rocznie dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach:
1)
profesora i docenta - 210 godzin obliczeniowych,
2)
adiunkta, starszego asystenta i asystenta - 270 godzin obliczeniowych.
5.
Asystent-stażysta ma obowiązek uczestniczenia w zajęciach, o których mowa w ust. 3 w wymiarze 120 godzin rocznie.
6.
Obowiązkowy wymiar czasu pracy pracowników, o których mowa w art. 141, wynosi 36 godzin tygodniowo, a dla pracowników, o których mowa w art. 142 - 40 godzin tygodniowo.
7.
Obowiązkowy wymiar zajęć pracowników naukowo-dydaktycznych, pełniących funkcje kierownicze w szkole, może ulec obniżeniu w zakresie i trybie określonym przez właściwych ministrów, w uzgodnieniu z Radą Główną i w porozumieniu ze związkami zawodowymi.
8. 59
Minister Edukacji Narodowej, w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej i związkami zawodowymi, w drodze rozporządzenia, określa zakres i zasady skracania czasu pracy, rodzaje prac zaliczanych do zajęć dydaktycznych oraz zasady wynagradzania za godziny ponadwymiarowe.
1.
Pracownik naukowo-dydaktyczny, który ukończył 60 lat życia, w uzasadnionych wypadkach może uzyskać obniżenie obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych do 1/2 pełnego wymiaru tych zajęć.
2.
Profesor i docent, który ukończył 65 lat życia, może uzyskać całkowite zwolnienie od zajęć dydaktycznych i organizacyjnych.
3.
Decyzje w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, podejmuje rektor szkoły na wniosek zainteresowanego nauczyciela akademickiego, zgłoszony co najmniej na sześć miesięcy przed rozpoczęciem zajęć w danym roku akademickim.
4.
Obniżenie obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych oraz zwolnienie od zajęć, o których mowa w ust. 1 i 2, nie powoduje zmniejszenia wynagrodzenia ani ograniczenia innych uprawnień nauczyciela akademickiego.
5.
Pracownik naukowo-dydaktyczny, któremu obniżono obowiązkowy wymiar zajęć dydaktycznych, nie może podejmować pracy dodatkowej ani też być zatrudniony z tytułu godzin ponadwymiarowych.

Minister Zdrowia i Opieki Społecznej, w porozumieniu z Radą Wyższego Szkolnictwa Medycznego i związkami zawodowymi, określa charakter, zakres działalności leczniczej, profilaktycznej i diagnostycznej (usług leczniczo-diagnostycznych, kształcenia podyplomowego, instytucjonalnego nadzoru specjalistycznego), prowadzonej w szkole medycznej dla potrzeb systemu ochrony zdrowia, oraz zasady wynagradzania za tę działalność.

1.
Wynagrodzenie pracownika naukowo-dydaktycznego składa się z wynagrodzenia zasadniczego i dodatków.
2. 60
Zasady corocznego podwyższania przeciętnego wynagrodzenia pracowników naukowo-dydaktycznych określają przepisy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej.
3. 61
(skreślony).
4. 62
Minister Edukacji Narodowej, w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej i związkami zawodowymi, w drodze rozporządzenia, określa wysokość i zasady wypłaty wynagrodzenia zasadniczego, zasady zaszeregowania i awansowania pracowników naukowo-dydaktycznych, rodzaje dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz ich wysokość i zasady przyznawania.
5.
Pracownik naukowo-dydaktyczny zachowuje prawo do wynagrodzenia za okres choroby oraz innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
6.
Za każde pierwsze 3 dni niezdolności do pracy z powodu choroby pracownik naukowo-dydaktyczny zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości 50%. Przy obliczaniu tego wynagrodzenia przyjmuje się, że wynagrodzenie za jeden dzień oznacza jedną trzydziestą wynagrodzenia miesięcznego.
7.
Przepisów ust. 6 nie stosuje się w wypadkach, o których mowa w art. 11 ust. 3 i 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 143 i z 1985 r. Nr 4, poz. 15).
8.
Jeżeli za dni niezdolności do pracy, z powodu choroby, wypłacano wynagrodzenie w wysokości wyższej niż określona w ust. 6, to różnica podlega odliczeniu z wynagrodzenia przysługującego za następny miesiąc kalendarzowy. Odliczenie to nie stanowi potrącenia w rozumieniu art. 87 Kodeksu pracy.
1.
Pracownikom naukowo-dydaktycznym przysługuje dodatek za nieprzerwaną pracę w szkole, zwany dodatkiem za wysługę lat, w wysokości 1% wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy, wypłacany w okresach miesięcznych, poczynając od czwartego roku pracy, z tym że dodatek ten nie może przekroczyć 20% wynagrodzenia zasadniczego.
2.
Uprawnienie do dodatku za wysługę lat przysługuje pracownikom naukowo-dydaktycznym zatrudnionym powyżej 20 lat pracy nie później niż od dnia 1 stycznia 1983 r., a pozostałym - nie później niż od dnia 1 października 1984 r.
3. 63
Szczególne wypadki zaliczania okresów zatrudnienia, uprawniające do dodatku za wysługę lat, określa Minister Edukacji Narodowej, w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz związkami zawodowymi.
1.
Pracownik naukowo-dydaktyczny ma prawo do urlopu wypoczynkowego w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych w wymiarze sześciu tygodni w ciągu roku.
2.
Pracownik naukowo-dydaktyczny nabywa prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego z dniem podjęcia pracy, z tym że w wypadku podjęcia pracy w ciągu roku akademickiego wymiar urlopu ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do okresu przepracowanego w danym roku akademickim.
3.
Prawo do następnego i dalszych urlopów wypoczynkowych nauczyciel akademicki nabywa z dniem rozpoczęcia zajęć w danym roku akademickim.
4.
W razie niewykorzystania przez pracownika naukowo-dydaktycznego urlopu wypoczynkowego w całości lub części w okresie wolnym od zajęć dydaktycznych z powodu niezdolności do pracy wywołanej chorobą lub odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, urlopem macierzyńskim, odbywaniem ćwiczeń wojskowych albo krótkotrwałego przeszkolenia wojskowego, pracownikowi naukowo-dydaktycznemu przysługuje urlop w ciągu roku akademickiego w wymiarze uzupełniającym do sześciu tygodni.
5.
W razie niewykorzystania przez pracownika naukowo-dydaktycznego przysługującego mu urlopu wypoczynkowego z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, odbywania długotrwałego szkolenia wojskowego - pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za okres nie wykorzystanego urlopu, nie dłuższy jednak niż za sześć tygodni, o ile rozwiązanie stosunku pracy nie nastąpiło z przyczyn powodujących utratę prawa do urlopu wypoczynkowego.
6.
Przepis ust. 5 stosuje się do pracowników naukowo-dydaktycznych, którzy przepracowali co najmniej jeden rok.
7.
W razie niewykorzystania przez pracownika naukowo-dydaktycznego przysługującego mu urlopu z przyczyn od niego niezależnych, przysługuje mu urlop w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych.
1.
Pracownik naukowo-dydaktyczny ma prawo do urlopu płatnego lub bezpłatnego dla celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego.
2.
Pracownik naukowo-dydaktyczny, przygotowujący rozprawę doktorską, o ile jest to uzasadnione stopniem zaawansowania tej rozprawy, ma prawo do zwolnienia z zajęć dydaktycznych i innych zajęć w szkole na jej ukończenie w wymiarze nie przekraczającym sześciu miesięcy; w wypadku przygotowywania pracy habilitacyjnej wymiar tego zwolnienia nie może przekraczać jednego roku.
3.
Profesor i docent mają prawo do korzystania w okresie każdych kolejnych siedmiu lat zatrudnienia z rocznego zwolnienia z zajęć dydaktycznych i innych zajęć w szkole dla celów naukowych lub artystycznych. Pracownicy korzystający z tego zwolnienia nie mogą podejmować w tym czasie pracy zarobkowej.
4. 64
Pracownikowi naukowo-dydaktycznemu rektor szkoły wyższej udziela płatnego urlopu dla poratowania zdrowia w wymiarze nieprzekraczającym jednego roku, jeżeli organ społecznej służby zdrowia stwierdził, że stan zdrowia pracownika wymaga powstrzymania się od pracy w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, z tym że urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, w którym pracownik naukowo-dydaktyczny przechodzi na emeryturę. Tryb i sposób postępowania przy udzielaniu urlopu dla poratowania zdrowia określa Minister Zdrowia i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej.
5. 65
Minister Edukacji Narodowej, po zasięgnięciu opinii Rady Głównej i w porozumieniu ze związkami zawodowymi w drodze rozporządzenia, określa zasady i tryb udzielania urlopów przewidzianych w ust. 1-3, maksymalny wymiar urlopów, o których mowa w ust. 1, zasady obliczania okresów uzasadniających uzyskanie urlopu przewidzianego w ust. 3 oraz organy uprawnione do wydawania decyzji w tych sprawach.
1.
Pracownik naukowo-dydaktyczny, z zastrzeżeniem ust. 2, może podjąć dodatkowe zatrudnienie za zgodą rektora.
2.
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej określa zasady podejmowania przez pracowników naukowo-dydaktycznych akademii medycznych dodatkowego zatrudnienia w spółdzielczych zakładach służby zdrowia i wykonywania prywatnej praktyki w zawodach medycznych.
1.
Pracownik naukowo-dydaktyczny ma prawo do podyplomowego doskonalenia się oraz innych form kształcenia zawodowego na koszt szkoły.
2. 66
Minister Edukacji Narodowej, w porozumieniu ze związkami zawodowymi, określa zakres i formy pomocy przysługującej pracownikowi, o którym mowa w ust. 1.

Pracownicy naukowo-dydaktyczni mają prawo do dodatkowej powierzchni mieszkalnej w postaci dodatkowej izby. Dotyczy to również pracowników emerytowanych. O ile obowiązujące przepisy przewidują wyższe opłaty z tytułu dodatkowej izby, pracownicy naukowo-dydaktyczni są zwolnieni od płacenia tej zwiększonej opłaty. Zasady przydziału dodatkowej powierzchni mieszkalnej określa Minister Edukacji Narodowej, w porozumieniu z Ministrem Administracji i Gospodarki Przestrzennej.

Pracownikom naukowo-dydaktycznym przysługują uprawnienia twórców w zakresie:

1)
ochrony ich praw autorskich,
2)
honorariów za pracę wykonywaną na podstawie umów autorskich.

Pracownicy naukowo-dydaktyczni oraz członkowie ich rodzin mają prawo do zaopatrzenia emerytalnego, określonego w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.

Podstawę wymiaru emerytury lub renty dla pracownika naukowo-dydaktycznego, przechodzącego na emeryturę lub rentę inwalidzką, ustala się na zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, z tym że do podstawy tej wlicza się również dodatki oraz wszystkie nagrody uzyskane przez pracowników naukowo-dydaktycznych za osiągnięcia zawodowe w okresie, z którego wynagrodzenie stanowi podstawę wymiaru emerytury lub renty.

1.
Pracownikom naukowo-dydaktycznym uprawnionym do emerytury, o ile przepracowali w szkole co najmniej piętnaście lat, lub uprawnionym do renty inwalidzkiej, o ile przepracowali w szkole co najmniej pięć lat, przysługuje dodatek do emerytury lub renty w wysokości:
1)
15% podstawy wymiaru tych świadczeń, jeśli uprawniony wykonywał pracę w szkole wyższej na stanowiskach: profesora, docenta, adiunkta, starszego kustosza dyplomowanego lub kustosza dyplomowanego, starszego asystenta i asystenta,
2)
10% podstawy wymiaru tych świadczeń, jeśli uprawniony wykonywał pracę w szkole wyższej na innych stanowiskach niż wymienione w pkt 1.
2.
Dodatek, o którym mowa w ust. 1, przysługuje niezależnie od dodatku z tytułu posiadania odznaczeń państwowych.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 dotyczą pracowników naukowo-dydaktycznych, którzy przejdą na emeryturę lub rentę po dniu wejścia w życie ustawy, oraz tych, którzy przeszli na emeryturę lub rentę przed tą datą.
4.
Przyznanie dodatków wymienionych w ust. 1 dla pracowników naukowo-dydaktycznych, którzy przeszli na emeryturę lub rentę przed dniem wejścia w życie ustawy, następuje na ich wniosek.
5. 68
Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej, w drodze rozporządzenia, określa okresy pracy uprawniające do dodatku, o którym mowa w ust. 1, oraz szczegółowe zasady przyznawania i obliczania tego dodatku.
1.
Emerytura lub renta pracownika naukowo-dydaktycznego wraz ze wszystkimi dodatkami nie może być ustalona w wysokości wyższej niż 100% podstawy jej wymiaru.
2.
Podstawa wymiaru emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej ulega corocznym podwyżkom stosownie do wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym rok podwyżki - na zasadach i w terminach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
1.
Stosunek pracy z pracownikiem naukowo-dydaktycznym nawiązuje się na podstawie mianowania na stałe, na czas nieokreślony lub na czas określony albo przez zawarcie umowy o pracę.
2.
Pierwsze zatrudnienie w szkole pracownika naukowo-dydaktycznego może nastąpić po uprzednim przeprowadzeniu konkursu, którego zasady i tryb określa statut szkoły.

Stosunek pracy z profesorem i docentem nawiązuje się na podstawie mianowania na stałe.

Nawiązanie stosunku pracy z pracownikiem naukowo-dydaktycznym, dla którego dana szkoła jest dodatkowym miejscem pracy albo który ma być zatrudniony w niepełnym wymiarze zajęć, następuje w drodze umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub określony.

1.
W wyjątkowych wypadkach osoby mające udokumentowany wybitny i twórczy dorobek naukowy, artystyczny lub praktyczny, uzyskany poza szkolnictwem wyższym, a nie posiadające stopni lub tytułów naukowych, na wniosek rady wydziału mogą być zatrudnione na stanowisku docenta kontraktowego lub profesora kontraktowego.
2.
Profesor i docent kontraktowy nie mogą pełnić funkcji rektora, dziekana i dyrektora instytutu. Nie dotyczy to szkół artystycznych.
3.
Stosunek pracy z osobami, o których mowa w ust. 1, nawiązuje się przez zawarcie umowy o pracę na czas określony.
4. 69
Tryb postępowania kwalifikacyjnego poprzedzającego zatrudnienie osób, o których mowa w ust. 1, określa Minister Edukacji Narodowej, w uzgodnieniu z Radą Główną i Centralną Komisją Kwalifikacyjną do Spraw Kadr Naukowych.
1.
Mianowania na stanowisko asystenta-stażysty następuje na okres jednego roku.
2.
Mianowanie na stanowisko asystenta następuje na okres dwóch lat.
3.
Mianowanie na stanowisko starszego asystenta następuje na okres trzech lat i może być jednorazowo odnowione na następny okres trzech lat.
4. 70
Łączny okres zatrudnienia na stanowiskach asystenta i starszego asystenta nie może przekraczać ośmiu lat. W dyscyplinach naukowych określonych przez Ministra Edukacji Narodowej, po zasięgnięciu opinii Rady Głównej, zatrudnienie starszych asystentów może być przedłużone na dalszy okres trzyletni.
5.
Mianowanie na stanowisko adiunkta następuje na okres trzech lat i może być odnowione dwukrotnie na następne okresy trzyletnie.
6.
Adiunkt, który uzyskał stopień doktora habilitowanego, w uzasadnionych wypadkach, zwłaszcza ze względu na interes szkoły, dyscypliny naukowej lub wymogi i warunki zespołowej pracy badawczej, może za zgodą właściwego ministra zostać mianowany na czas nieokreślony.
7.
Zatrudnienie adiunkta, w stosunku do którego zapadła uchwała o nadaniu stopnia naukowego doktora habilitowanego, ulega przedłużeniu do czasu podjęcia decyzji w tej sprawie przez Centralną Komisję Kwalifikacyjną do Spraw Kadr Naukowych, a wypadku zatwierdzenia uchwały - na dalsze sześć miesięcy.
8.
Właściwy minister wskazuje doktorowi habilitowanemu szkołę lub inną jednostkę organizacyjną prowadzącą działalność naukową, w której zostanie zatrudniony na stanowisku docenta lub innym, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.
9.
Bieg terminów określonych w ust. 1-5 ulega zawieszeniu na czas trwania urlopu macierzyńskiego, urlopu wychowawczego, urlopu dla poratowania zdrowia lub służby wojskowej pracownika oraz urlopu uzyskanego w związku z zatrudnieniem poza uczelnią w celu nabycia umiejętności praktycznych przydatnych do wykonywania obowiązków pracownika naukowo-dydaktycznego.
10.
W wyjątkowych wypadkach okres mianowania asystenta, starszego asystenta lub adiunkta może ulec przedłużeniu do czasu zakończenia postępowania doktorskiego lub habilitacyjnego, jeśli przed upływem okresu mianowania rozprawa doktorska uzyskała pozytywne recenzje, a rozprawa habilitacyjna została przyjęta do druku.
1.
Na stanowisko profesora i docenta mianuje właściwy minister, na wniosek rektora, zaopiniowany przez radę wydziału i senat, lub z własnej inicjatywy po zasięgnięciu opinii rektora. Decyzja w sprawie mianowania na stanowisko profesora powinna być podjęta w ciągu trzech miesięcy od uzyskania odpowiedniego tytułu naukowego, a decyzja w sprawie mianowania na stanowisko docenta - w ciągu trzech miesięcy od daty złożenia wniosku.
2.
Na stanowiska pracowników naukowo-dydaktycznych, określone w art. 131 ust. 2 pkt 3-6, mianuje rektor szkoły, na wniosek dziekana, zaopiniowany przez radę wydziału, lub z własnej inicjatywy po zasięgnięciu opinii dziekana.

W szkołach niepaństwowych statut szkoły określa organy właściwe do zatrudniania pracowników naukowo-dydaktycznych oraz tryb postępowania w tych sprawach.

1.
Pracownika naukowo-dydaktycznego, na jego wniosek lub za jego zgodą, można przenieść do innej szkoły albo, na stanowisko pracownika naukowo-badawczego, do innej jednostki organizacyjnej prowadzącej działalność naukową w tej samej lub innej miejscowości.
2.
O przeniesieniu decyduje organ właściwy do mianowania na nowe stanowisko, za zgodą organu, który mianował pracownika na dotychczas zajmowane stanowisko.
3. 71
Pracownik naukowo-dydaktyczny może być zobowiązany do pracy dydaktycznej w innej szkole (także w szkole nie będącej szkołą wyższą) w tej samej miejscowości w celu uzupełnienia obowiązującego wymiaru godzin.
4.
Przeniesienie profesora lub docenta może nastąpić po zasięgnięciu opinii senatów obydwu szkół (senatu szkoły, z której następuje przeniesienie, i rady naukowej jednostki, do której następuje przeniesienie), a pozostałych pracowników naukowo-dydaktycznych - po zasięgnięciu opinii rad właściwych wydziałów (rady właściwego wydziału i właściwej rady naukowej).
5.
Jeżeli wymagają tego potrzeby w zakresie kształcenia kadr w danym regionie kraju, właściwy minister może przenieść, na okres do dwóch lat, pracownika naukowo-dydaktycznego bez jego zgody do innej szkoły wyższej, z prawem powrotu na poprzednio zajmowane stanowisko. Przeniesienie takie może nastąpić tylko jeden raz na danym stanowisku.
6.
Pracownikowi naukowo-dydaktycznemu przeniesionemu do innej miejscowości przysługuje zasiłek osiedleniowy w wysokości sześciomiesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia zasadniczego z dodatkami oraz zwrot kosztów przeniesienia według zasad określonych w odrębnych przepisach dla pracowników państwowych. Szkoła lub jednostka organizacyjna prowadząca działalność naukową zatrudniająca pracownika powinna zapewnić mu odpowiednie mieszkanie.
7.
Pracownika naukowo-dydaktycznego, zmieniającego miejsce zamieszkania w związku z przeniesieniem, zwalnia się od pełnienia obowiązków służbowych na okres do jednego miesiąca.
1.
W wypadku zniesienia szkoły, przekształcenia jej struktury lub zmiany zakresu jej działalności w sposób uniemożliwiający dalsze zatrudnianie mianowanego pracownika naukowo-dydaktycznego na stanowisku zajmowanym w tej szkole, o ile pracownik naukowo-dydaktyczny nie wyraża zgody na przeniesienie na równorzędne stanowisko w tej samej lub innej szkole, instytucie naukowym albo innej placówce naukowej w tej samej lub innej miejscowości - właściwy minister, na wniosek takiego pracownika, ma obowiązek przenieść go w stan nieczynny, który nie może trwać dłużej niż sześć miesięcy, lub rozwiązać z nim stosunek pracy, wypłacając mu odprawę w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
2.
Pracownik naukowo-dydaktyczny pozostający w stanie nieczynnym zachowuje prawo do wynagrodzenia zasadniczego oraz do innych świadczeń pracowniczych.
3.
W razie powstania możliwości zatrudnienia pracownika naukowo-dydaktycznego w tej samej szkole na tym samym stanowisku, właściwy minister obowiązany jest zatrudnić w pierwszej kolejności pracownika naukowo-dydaktycznego pozostającego w stanie nieczynnym. W razie odmowy podjęcia pracy przez pracownika stosunek pracy wygasa z dniem odmowy.
1.
Stosunek pracy z pracownikiem naukowo-dydaktycznym ulega rozwiązaniu:
1)
na wniosek pracownika złożony co najmniej na trzy miesiące przed końcem roku akademickiego lub w każdym czasie za zgodą stron,
2)
w razie trwałej niezdolności pracownika do pracy naukowej i dydaktycznej, spowodowanej jego chorobą i stwierdzonej orzeczeniem lekarskim, z zachowaniem okresu trzymiesięcznego wynagrodzenia,
3)
w razie czasowej niezdolności pracownika do pracy spowodowanej jego chorobą, jeżeli okres tej choroby przekracza jeden rok; w szczególnie uzasadnionych wypadkach, po stwierdzeniu przez komisję lekarską poprawy stanu zdrowia i możliwości powrotu do pracy - okres nieobecności w pracy, spowodowanej chorobą, może być przedłużony ponad rok, nie dłużej jednak niż do dwóch lat, licząc łącznie okres choroby i urlopu dla poratowania zdrowia,
4)
z końcem roku akademickiego, w którym pracownik nie będący profesorem, docentem, starszym kustoszem dyplomowanym lub starszym dokumentalistą dyplomowanym osiągnął wiek emerytalny według przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin,
5)
z końcem roku akademickiego, w którym pracownik zajmujący stanowisko profesora, docenta, starszego kustosza dyplomowanego lub starszego dokumentalisty dyplomowanego kończy 70 lat życia; profesor, docent, starszy kustosz dyplomowany lub starszy dokumentalista dyplomowany, który ukończył: 65 lat życia - w wypadku mężczyzny oraz 60 lat życia - w wypadku kobiety, może przejść na emeryturę na swój wniosek, według przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin,
6)
z końcem roku akademickiego, na wniosek pracownika przechodzącego na emeryturę, który ukończył: 60 lat życia i przepracował 30 lat w szkole - w wypadku mężczyzny oraz ukończył 55 lat życia i przepracował 25 lat w szkole - w wypadku kobiety,
7)
jeżeli działalność dydaktyczna, wychowawcza lub inne formy działalności publicznej pozostają w rażącej sprzeczności z podstawowymi obowiązkami pracownika szkoły, a w szczególności z zasadami działania i zadaniami szkoły określonymi w art. 1-3 oraz wymogami określonymi w art. 132; rozwiązanie z tych przyczyn stosunku pracy z osobą zatrudnioną na stanowisku profesora wymaga zgody Prezesa Rady Ministrów,
8)
w wypadku odmowy złożenia ślubowania.
2.
W wypadkach określonych w ust. 1 pkt 7 profesor może, za zgodą właściwego ministra, przejść na emeryturę pomimo niespełnienia wymagań wynikających z przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
3.
W wypadkach określonych w ust. 1 pkt 2, 3, 7 i 8 decyzję o rozwiązaniu stosunku pracy wydaje, a w wypadkach określonych w ust. 1 pkt 1 i 4-6 rozwiązanie stosunku pracy stwierdza organ uprawniony do mianowania na dane stanowisko.
4.
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej określa zasady, tryb i organy właściwe do wydawania orzeczeń lekarskich, stwierdzających istnienie choroby, o której mowa w ust. 1 pkt 2 i 3.
1.
Stosunek pracy pracownika naukowo-dydaktycznego wygasa z mocy prawa w razie:
1)
prawomocnego ukarania w trybie dyscyplinarnym karą zwolnienia z pracy,
2)
porzucenia pracy,
3)
prawomocnego skazania na karę pozbawienia praw publicznych albo prawa wykonywania zawodu,
4)
upływu trzymiesięcznego okresu odbywania kary pozbawienia wolności,
5)
pozbawienia tytułu naukowego,
6)
upływu okresu, na który pracownik został zatrudniony,
7)
upływu sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym.
2. 72
Stosunek pracy z adiunktem, starszym asystentem nie może być odnowiony, jeżeli pracownik z przyczyn od niego zależnych nie czyni dostatecznych postępów w swoim rozwoju naukowym lub nie uzyskuje zadowalających wyników w pracy dydaktycznej i wychowawczej. Okoliczności te powinny wynikać z ocen dokonywanych w trybie określonym w art. 133. O wynikach oceny powiadamia się zainteresowanego pracownika.
2a. 73
Pracowników naukowo-dydaktycznych, o których mowa w ust. 2, zawiadamia się pisemnie o zamiarze nieodnowienia stosunku pracy na sześć miesięcy przed upływem okresu mianowania.
3.
Ustanie stosunku pracy w wypadkach określonych w ust. 1 stwierdza organ uprawniony do mianowania na dane stanowisko.
1.
W wypadku stwierdzenia w trybie określonym w art. 133 rażącego niewywiązywania się mianowanego pracownika naukowo-dydaktycznego z obowiązków dydaktycznych, wychowawczych lub naukowych, z pracownikiem może zostać rozwiązany stosunek pracy po uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniu.
2.
Decyzję o rozwiązaniu stosunku pracy wydaje organ uprawniony do mianowania na dane stanowisko lub właściwy minister.
1.
W sprawach dotyczących rozwiązania stosunku pracy, nawiązanego w drodze mianowania, pracownikowi naukowo-dydaktycznemu służy skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego na zasadach i w trybie określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego.
2.
W innych sprawach o roszczenia ze stosunku pracy pracowników naukowo-dydaktycznych stosuje się przepisy Kodeksu pracy.
53 Art. 132 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
54 Art. 133 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
55 Art. 133 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
56 Art. 135 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
57 Art. 138 ust. 2 zmieniony przez art. 53 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
58 Art. 143 ust. 1 zmieniony przez art. 53 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
59 Art. 145 ust. 8 zmieniony przez art. 53 pkt 2 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
60 Art. 148 ust. 2 zmieniony przez art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej (Dz.U.89.4.24) z dniem 1 stycznia 1989 r.
61 Art. 148 ust. 3 skreślony przez art. 7 pkt 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej (Dz.U.89.4.24) z dniem 1 stycznia 1989 r.
62 Art. 148 ust. 4 zmieniony przez art. 53 pkt 2 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
63 Art. 149 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
64 Art. 151 ust. 4 zmieniony przez art. 53 pkt 4 lit. a) ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
65 Art. 151 ust. 5 zmieniony przez art. 53 pkt 4 lit. b) ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
66 Art. 153 ust. 2 zmieniony przez art. 53 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.
67 Art. 154 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
68 Art. 158 ust. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
69 Art. 163 ust. 4 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
70 Art. 164 ust. 4 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
71 Art. 167 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
72 Art. 170 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 11 lit. a) ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.
73 Art. 170 ust. 2a dodany przez art. 1 pkt 11 lit. b) ustawy z dnia 29 maja 1989 r. (Dz.U.89.34.181) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1989 r.