Dział 2 - Ustrój szkoły. - Szkolnictwo wyższe.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1973.32.191 t.j.
Akt utracił moc Wersja od: 17 sierpnia 1973 r.
Dział II.
Ustrój szkoły.
Ustrój szkoły.
Jednostki organizacyjne szkoły.
Jednostki organizacyjne szkoły.
1.
Ustrój szkoły powinien być dostosowany do nałożonych na nią obowiązków dydaktyczno-wychowawczych i naukowych oraz powiązań z życiem gospodarczym i społecznym kraju.2.
Szkoła może być wielowydziałowa, jednowydziałowa lub bezwydziałowa.3.
Wydziały są jednostkami organizacyjnymi pracy dydaktycznej, wychowawczej i naukowej; wydziały odpowiadają głównym kierunkom studiów lub grupom pokrewnych specjalności w ramach danego kierunku studiów.4.
Dla pracy dydaktycznej, wychowawczej i naukowej w ramach szkoły, wydziałów lub poza nimi mogą być tworzone oddziały, sekcje, instytuty, katedry, zakłady, zespoły badawcze lub dydaktyczne i inne jednostki organizacyjne.5.
Jednostki, o których mowa w ust. 3-4, mogą być tworzone także poza siedzibą szkoły.6.
W ramach wydziału lub poza wydziałami mogą być prowadzone studia i kursy określone w art. 3.7.
Studia i kursy mogą być również organizowane jako samodzielne placówki typu naukowo-dydaktycznego. Studia i kursy jako samodzielne placówki typu naukowo-dydaktycznego tworzy i znosi oraz określa ich strukturę organizacyjną i podporządkowanie Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.1.
Jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 6 ust. 3-6, tworzy, przekształca i znosi Minister na wniosek rektora lub z własnej inicjatywy; zarządzenie o utworzeniu jednostki organizacyjnej określa jej szczegółowe zadania, uprawnienia i podporządkowanie.2.
Jednostki organizacyjne szkoły mogą być tworzone: 1)
w ramach wydziału lub jako jednostki międzywydziałowe lub pozawydziałowe, 2)
jako jednostki międzyuczelniane lub 3)
jako jednostki działające w powiązaniu z placówkami naukowymi Polskiej Akademii Nauk, instytutami naukowo-badawczymi, zakładami produkcyjnymi lub innymi instytucjami państwowymi albo społecznymi.3.
Utworzenie, przekształcenie lub zniesienie jednostki organizacyjnej określonej w ust. 2 pkt 3 oraz określenie zasad powiązania następuje na podstawie porozumienia zainteresowanych naczelnych organów administracji państwowej i instytucji.4.
Minister może upoważnić rektora do tworzenia, przekształcania i znoszenia określonych jednostek organizacyjnych szkoły.1.
Szkoła posiada bibliotekę główną, która jest ogólnouczelnianym zakładem o zadaniach naukowych, dydaktycznych i usługowych i może mieć charakter publicznej biblioteki naukowej.2.
Poza biblioteką główną szkoła może ponadto posiadać inne biblioteki.3.
Nadzór nad działalnością bibliotek, o których mowa w ust. 2, sprawuje dyrektor biblioteki głównej.
Organy szkoły.
Organy szkoły.
1.
Szkołą kieruje rektor przy współudziale prorektorów, dziekanów oraz senatu.2.
Rektor jest przedstawicielem szkoły na zewnątrz.3.
Rektor jest przełożonym służbowym wszystkich pracowników szkoły oraz zwierzchnikiem i opiekunem młodzieży studiującej w szkole.4.
Rektor jest przewodniczącym senatu.5.
Do zakresu działania rektora należy w szczególności: 1)
kierowanie procesem nauczania i wychowania młodzieży oraz czuwanie, aby proces ten odbywał się w duchu socjalistycznym, patriotycznym i internacjonalistycznym, 2)
zatwierdzanie szczegółowych programów nauczania, planu badań naukowych, programu rozwoju młodej kadry naukowej, 3)
sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem przez jednostki organizacyjne szkoły zadań w zakresie nauczania i wychowania młodzieży oraz rozwoju naukowego szkoły, 4)
zapewnianie należytej obsady stanowisk naukowych, dydaktycznych i administracyjnych w szkole, 5)
zapewnianie porządku i przestrzegania prawa na terenie szkoły oraz wydawanie w tym celu zarządzeń, 6)
sprawowanie nadzoru nad zaspokajaniem materialnych, zdrowotnych i kulturalnych potrzeb młodzieży studiującej, 7)
zapewnianie realizacji zadań planowych szkoły określonych przez Ministra w ramach narodowego planu gospodarczego, 8)
dokonywanie rozdziału środków budżetowych między jednostki organizacyjne szkoły oraz kierowanie administracją i gospodarką szkoły i dysponowanie środkami materialnymi w ramach obowiązujących przepisów i zgodnie z wytycznymi i zarządzeniami Ministra, 9)
przeprowadzanie okresowej oceny pracy jednostek organizacyjnych szkoły i zatrudnionej w nich kadry.6.
Rektor może uchylić lub zmienić decyzję każdego podległego mu organu, jeżeli decyzja ta jest sprzeczna z prawem lub narusza interes publiczny albo nie jest zgodna z podstawowymi zadaniami szkoły.7.
Do realizacji zadań wymienionych w ust. 5 rektor ma prawo wydawać zarządzenia i instrukcje oraz żądać wyjaśnień od wszystkich pracowników szkoły.1.
Przy rektorze działa kolegium rektorskie szkoły. Zadaniem kolegium jest udzielanie rektorowi pomocy w bieżącym kierowaniu szkołą.2.
W skład kolegium wchodzą: rektor, prorektorzy, dyrektor administracyjny, sekretarz komitetu uczelnianego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej oraz przewodniczący zakładowej organizacji związkowej.3.
Przy rozpatrywaniu spraw dotyczących młodzieży w posiedzeniach i pracach kolegium rektorskiego uczestniczą przedstawiciele organizacji młodzieżowych.1.
Rektora powołuje Minister na czas oznaczony spośród profesorów lub docentów szkoły.2.
Minister może w uzasadnionych przypadkach odwołać rektora przed upływem okresu, na który został on powołany.1.
Minister po zasięgnięciu opinii rektora może powołać na czas oznaczony jednego lub więcej prorektorów spośród profesorów lub docentów szkoły.2.
Prorektor jest stałym zastępcą i pomocnikiem rektora.3.
W przypadku powołania kilku prorektorów podziału czynności między nimi dokonuje rektor.4.
Przepis art. 12 ust. 2 stosuje się odpowiednio do prorektora.1.
Senat jest organem doradczym i opiniodawczym rektora. Senat współdziała z rektorem w organizowaniu pracy dydaktycznej, wychowawczej i naukowej szkoły.2.
Rektor zasięga opinii senatu we wszystkich istotnych sprawach szkoły.1.
W skład senatu wchodzą: rektor, prorektorzy, dziekani, sekretarz komitetu uczelnianego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, po jednym przedstawicielu każdej rady wydziału, dyrektor biblioteki głównej, dyrektor administracyjny, kierownik studium wojskowego, przewodniczący rady szkoły do spraw młodzieży i przewodniczący stałych komisji rektorskich wymienionych w niniejszej ustawie oraz przedstawiciele następujących dwóch grup nauczycieli akademickich: 1)
wykładowców, 2)
adiunktów, starszych asystentów i asystentów.2.
W szkołach bezwydziałowych Minister może określić skład senatu inny niż przewidziany w ust. 1.3.
Za zgodą rektora senat może powołać do swojego składu także kierowników wszystkich lub niektórych międzywydziałowych i pozawydziałowych jednostek organizacyjnych.4.
Liczbę przedstawicieli wymienionych w ust. 1 grup nauczycieli akademickich w granicach od 2 do 8 łącznie określa rektor, biorąc przy tym w szczególności pod uwagę liczebność tych grup w danej szkole.5.
W szkołach jednowydziałowych do senatu zamiast jednego przedstawiciela rady wydziału wchodzi 3 przedstawicieli tej rady oraz jeden lub dwaj przedstawiciele poszczególnych grup nauczycieli akademickich, o których mowa w ust. 1. Liczbę przedstawicieli poszczególnych grup nauczycieli akademickich określa rektor, kierując się przesłankami określonymi w ust. 4.6.
Wyboru przedstawicieli rad wydziałów i wymienionych w ust. 1 grup nauczycieli akademickich dokonuje się co dwa lata przed końcem roku szkolnego; w miarę potrzeby dokonuje się wyborów uzupełniających do upływu okresu dwuletniego.7.
W posiedzeniach i pracach senatu uczestniczą: przedstawiciel zakładowej organizacji związkowej oraz przedstawiciele organizacji młodzieżowych.8.
Za zgodą rektora w posiedzeniach senatu mogą brać udział również inne osoby ze szkoły lub spoza szkoły, zwłaszcza jeżeli jest to wskazane ze względu na powiązanie pracy szkoły z życiem gospodarczym i społecznym kraju.Posiedzenia senatu zwołuje rektor co najmniej raz na dwa miesiące, z wyjątkiem okresu wakacji letnich; rektor obowiązany jest zwołać posiedzenie senatu na żądanie co najmniej połowy jego członków.
1.
Rektor powołuje stałe komisje: do spraw badań naukowych, rozwoju kadry naukowo-dydaktycznej oraz inne stałe lub doraźne komisje.2.
Zadaniem komisji jest przygotowanie spraw do decyzji rektora.1.
W istotnych sprawach dotyczących warunków bytowych studentów, pracy wychowawczej szkoły, organizacji toku studiów i realizacji programu nauczania rektor zasięga opinii rady szkoły do spraw młodzieży.2.
W skład rady szkoły do spraw młodzieży wchodzą w 2/3 pracownicy szkoły powołani przez rektora oraz w 1/3 studenci - przedstawiciele organizacji młodzieżowych. Ogólną liczbę członków rady określa oraz przewodniczącego rady powołuje rektor.1.
W celu zapewnienia lepszej więzi szkoły ze środowiskiem społecznym oraz gospodarką i kulturą regionu Minister w porozumieniu z odpowiednimi instancjami i organizacjami szczebla wojewódzkiego może powołać rady społeczne szkoły spośród działaczy politycznych, społecznych, gospodarczych i kulturalnych.2.
Minister określa równocześnie zakres i tryb działania rady.3.
Członkowie prezydium rady uczestniczą w posiedzeniach senatu.1.
Wydziałem szkoły kieruje dziekan przy współudziale prodziekanów oraz rady wydziału. Za zgodą rektora dziekan może dla współudziału w bieżącym kierowaniu sprawami wydziału powołać kolegium dziekańskie złożone z prodziekanów oraz przedstawiciela organizacji Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i przedstawiciela zakładowej organizacji związkowej. Przy rozpatrywaniu spraw dotyczących młodzieży w posiedzeniach i pracach kolegium dziekańskiego uczestniczą przedstawiciele organizacji młodzieżowych. Dziekan może powołać do kolegium kierowników niektórych podstawowych jednostek organizacyjnych wydziału.2.
Dziekan jest przedstawicielem wydziału na zewnątrz.3.
Dziekan jest przełożonym służbowym wszystkich pracowników wydziału oraz zwierzchnikiem i opiekunem młodzieży studiującej na wydziale.4.
Dziekan jest przewodniczącym rady wydziału.5.
Do zakresu działania dziekana należy w szczególności: 1)
kierowanie procesem nauczania i wychowania młodzieży oraz czuwanie, aby proces ten odbywał się w duchu socjalistycznym, patriotycznym i internacjonalistycznym, 2)
organizowanie opracowywania szczegółowych programów nauczania, planu badań naukowych i rozwoju młodej kadry naukowej, 3)
zapewnianie należytej obsady stanowisk naukowo-dydaktycznych i administracyjnych w jednostkach organizacyjnych wydziału, 4)
opracowywanie szczegółowego planu i rozkładu zajęć wydziału, 5)
kontrola wykonania planów zajęć, planów studiów i programów nauczania, 6)
kontrola dyscypliny studiów, 7)
sprawowanie nadzoru nad organizacją i przebiegiem pracy naukowo-badawczej oraz kształceniem kadry naukowo-dydaktycznej, 8)
czuwanie nad zaspokajaniem materialnych, zdrowotnych i kulturalnych potrzeb studentów wydziału oraz nad rozdziałem stypendiów i innych świadczeń, 9)
sprawowanie kontroli nad gospodarką środkami finansowymi przez jednostki organizacyjne wydziału.6.
Dziekan może na poszczególnych latach studiów powoływać rady pedagogiczne. W skład rady pedagogicznej wchodzą pracownicy szkoły i przedstawiciele organizacji młodzieżowych. Ogólną ilość członków rady ustala dziekan.7.
Przepisy art. 10 ust. 6 i 7 oraz art. 17 stosuje się odpowiednio do dziekana.8.
W istotnych sprawach dotyczących warunków bytowych studentów, pracy wychowawczej wydziału, organizacji toku studiów i realizacji programu nauczania na wydziale - dziekan zasięga opinii rady wydziałowej do spraw młodzieży. W skład rady wydziałowej do spraw młodzieży wchodzą w 2/3 pracownicy szkoły powołani przez dziekana oraz w 1/3 studenci - przedstawiciele organizacji młodzieżowych. Ogólną liczbę członków rady określa oraz przewodniczącego rady powołuje dziekan za zgodą rektora.1.
Dziekana powołuje na czas oznaczony rektor za zgodą Ministra spośród profesorów lub docentów szkoły.2.
Rektor może w uzasadnionych przypadkach odwołać dziekana przed upływem okresu, na który został on powołany; obowiązany jest to uczynić na wniosek Ministra.1.
Rektor na wniosek dziekana lub po zasięgnięciu jego opinii może powołać na czas oznaczony jednego lub kilku prodziekanów spośród profesorów, docentów lub starszych wykładowców szkoły.2.
Prodziekan jest stałym zastępcą i pomocnikiem dziekana.3.
W przypadku powołania kilku prodziekanów, podziału czynności między nimi dokonuje dziekan.4.
Przepis art. 21 ust. 2 stosuje się odpowiednio do prodziekana.1.
Rada wydziału jest organem doradczym i opiniodawczym dziekana. Rada wydziału współdziała z dziekanem w organizowaniu pracy dydaktycznej, wychowawczej i naukowej wydziału.2.
Dziekan zasięga opinii rady wydziału we wszystkich sprawach istotnych dla wydziału.3.
Udział rady wydziału w nadawaniu stopni naukowych i tytułów naukowych określają przepisy o stopniach naukowych i tytułach naukowych.W stosunku do międzywydziałowych i pozawydziałowych jednostek organizacyjnych szkoły funkcje rady wydziału spełnia senat, jeżeli jednostki te nie posiadają własnych rad naukowych.
1.
W skład rady wydziału wchodzą: dziekan, prodziekan, profesorowie i docenci, kierownicy naukowych i dydaktycznych jednostek organizacyjnych wydziału, przedstawiciel organizacji Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, przewodniczący wydziałowej rady do spraw młodzieży oraz przedstawiciele następujących grup nauczycieli akademickich wydziału: 1)
wykładowców, 2)
adiunktów, starszych asystentów i asystentów.2.
Liczbę przedstawicieli wymienionych w ust. 1 grup nauczycieli akademickich w granicach od 2 do 8 łącznie określa rektor, biorąc przy tym w szczególności pod uwagę liczebność tych grup na danym wydziale.3.
Przepisy art. 15 ust. 6 stosuje się odpowiednio.4.
W posiedzeniach i pracach rady wydziału uczestniczą przedstawiciel zakładowej organizacji związkowej oraz przedstawiciele organizacji młodzieżowych.5.
Jeżeli według planu studiów na wydziale odbywają się zajęcia prowadzone przez katedrę lub inną jednostkę organizacyjną należącą do innego wydziału lub przez pozawydziałową jednostkę organizacyjną szkoły, w posiedzeniach rady wydziału bierze udział z głosem doradczym kierownik tej katedry lub jednostki organizacyjnej albo delegowany przez niego przedstawiciel.6.
Za zgodą dziekana w posiedzeniu rady wydziału mogą brać udział również inne osoby ze szkoły lub spoza szkoły.7.
Rada wydziału, w której skład wchodzi więcej niż 15 członków, może za zgodą rektora przekazać załatwianie w jej imieniu określonych spraw zespołom składającym się z osób wybranych spośród członków rady wydziału.1.
Rektor może powoływać rady oddziałów, sekcji, instytutów i studiów.2.
W międzywydziałowych i pozawydziałowych instytutach i innych jednostkach organizacyjnych uprawnionych do nadawania stopni naukowych rektor powołuje rady naukowe.3.
Skład i zakres działania rad, o których mowa w ust. 1 i 2, określa rektor; rektor może przekazać radzie międzywydziałowej lub pozawydziałowej jednostki organizacyjnej wszystkie lub niektóre kompetencje rady wydziału, odnoszące się do tych jednostek.4.
Przepis art. 25 ust. 7 stosuje się odpowiednio do rad określonych w ust. 1 i 2.5.
Zasady powoływania rad, o których mowa w ust. 1 i 2, określa Minister.Uchwały organów kolegialnych szkoły wymagają obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania i zapadają zwykłą większością głosów obecnych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
1.
Dyrektorów instytutów, kierowników katedr, dyrektora biblioteki głównej i kierowników innych jednostek organizacyjnych typu naukowo-dydaktycznego szkoły, nie będących wydziałami, powołuje na czas oznaczony rektor; jeżeli jednostka taka wchodzi w skład wydziału, instytutu lub biblioteki głównej, kierownika powołuje rektor po uprzednim zasięgnięciu opinii dziekana lub dyrektora instytutu albo dyrektora biblioteki głównej.2.
Kierownikiem katedry i dyrektorem instytutu może być tylko profesor lub docent, a w przypadkach wyjątkowych uzasadnionych sytuacją kadrową szkoły kierownictwo katedry może być powierzone na czas określony starszemu wykładowcy.3.
Dyrektor biblioteki głównej powinien posiadać kwalifikacje przewidziane dla bibliotekarzy dyplomowanych i stopień naukowy.4.
Przepis art. 21 ust. 2 stosuje się odpowiednio do osób wymienionych w ust. 1.5.
W wyjątkowych przypadkach na stanowisko dyrektora biblioteki głównej można powołać osobę, która nie odpowiada warunkom określonym w ust. 3, lecz posiada dostateczne przygotowanie dla wykonywania funkcji dyrektora biblioteki głównej.6.
Przy powoływaniu na funkcje kierowników (dyrektorów) niektórych jednostek organizacyjnych rektor może zarządzić przeprowadzenie konkursu określając jego warunki i przebieg.W sprawach działalności politycznej i ideowo-wychowawczej organy szkoły współdziałają z organizacjami uczelnianymi Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.
Administracja i gospodarka w szkole.
Administracja i gospodarka w szkole.
1.
Rektor kieruje administracją i gospodarką szkoły przy pomocy dyrektora administracyjnego, odpowiedzialnego przed rektorem za powierzony mu zakres działania.2.
Dyrektor administracyjny kieruje jednostkami administracyjnymi, gospodarczymi i usługowymi szkoły w zakresie i w sposób ustalony przez rektora w oparciu o rozporządzenie wydane na podstawie art. 35.3.
Kwestor jest kierownikiem działu finansowo-księgowego szkoły i pełni funkcje głównego księgowego.4.
Dyrektora administracyjnego powołuje i odwołuje Minister na wniosek lub po zasięgnięciu opinii rektora, a kwestora - rektor za zgodą Ministra.Szkoły są jednostkami budżetowymi. W ramach szkoły mogą być tworzone jednostki organizacyjne nie będące jednostkami budżetowymi.
Rektor przedstawia senatowi co najmniej raz w roku sprawozdanie z zarządu sprawami finansowo-administracyjnymi i majątkowymi szkoły.
Przyjęcie lub odmowa przyjęcia darowizny lub zapisu albo przyjęcie lub odrzucenie spadku wymaga zwolnienia Ministra. Zezwolenia jednakże nie wymaga darowizna dokonana przez jednostkę gospodarki uspołecznionej.
Minister określi w drodze rozporządzenia ramowe zasady organizacji administracji szkół oraz ogólne zasady gospodarki szkół, a także zakres i sposób wykonywania nadzoru i kontroli nad działalnością administracyjną i gospodarczą szkół i jednostek im podległych.
1.
Minister może na wniosek szkoły lub z inicjatywy własnej nadać szkole statut.2.
Statut określa szczegółową organizację, zadania i ustrój szkoły. W szczególności statut może określić: 1)
rodzaje prowadzonych w szkole studiów oraz głównych kierunków nauczania, 2)
rolę szkoły w organizowaniu i prowadzeniu badań naukowych, 3)
zadania w zakresie kształcenia kadr naukowych oraz popularyzacji wiedzy, 4)
szczegółową strukturę oraz kompetencje organów szkoły.3.
Statut może określić organizację i ustrój szkoły odmienne od ustalonych w niniejszym dziale i dostosowane do jej szczególnych zadań.