Szczegółowy zakres działania Ministra Finansów oraz uprawnienia Ministra Finansów i podległych mu organów w zakresie kontroli finansowej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1986.18.96 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 7 lutego 1992 r.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 30 grudnia 1982 r.
w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Finansów oraz uprawnień Ministra Finansów i podległych mu organów w zakresie kontroli finansowej. *

Na podstawie art. 11 ustawy z dnia 29 grudnia 1982 r. o urzędzie Ministra Finansów oraz urzędach i izbach skarbowych (Dz. U. Nr 45, poz. 289 i z 1985 r. Nr 12, poz. 50) i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 12 listopada 1985 r. o zmianach w organizacji oraz zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz. U. Nr 50, poz. 262) zarządza się, co następuje:
Minister Finansów wykonuje zadania określone w ustawie z dnia 29 grudnia 1982 r. o urzędzie Ministra Finansów oraz urzędach i izbach skarbowych (Dz. U. Nr 45, poz. 289 i z 1985 r. Nr 12, poz. 50) oraz w innych ustawach.
Do szczegółowego zakresu działania Ministra Finansów należy:
1)
w zakresie opracowywania budżetu państwa, planu obrotów płatniczych z zagranicą, planu bilansu płatniczego, a także sprawowania pieczy nad ich realizacją:
a)
opracowywanie projektów przepisów ustalających zasady systemu budżetowego, tryb i metody opracowywania budżetu oraz kontroli jego wykonywania,
b)
opracowywanie budżetu państwa, łącznie z projektem ustawy budżetowej,
c)
opracowywanie sprawozdania rocznego z wykonania budżetu państwa w formie przedłożenia rządowego oraz informacji okresowych z wykonania tego budżetu,
d)
wykonywanie nadzoru nad przestrzeganiem dyscypliny budżetowej oraz orzecznictwem w sprawach o jej naruszenie,
e)
opracowywanie we współpracy z Ministrem Handlu Zagranicznego planu bilansu płatniczego państwa;
2)
w zakresie opracowywania bilansu finansowego państwa oraz dokonywania analiz sytuacji finansowej państwa:
a)
opracowywanie bilansów finansowych państwa oraz programów ich równoważenia,
b)
opracowywanie okresowych analiz sytuacji finansowej państwa lub poszczególnych dziedzin gospodarki narodowej i na ich podstawie przedstawianie Radzie Ministrów ocen stanu gospodarki finansowej;
3)
w zakresie opracowywania we współpracy z Komisją Planowania przy Radzie Ministrów, Narodowym Bankiem Polskim i właściwymi organami administracji państwowej założeń polityki finansowej państwa oraz koordynowania realizacji tej polityki:
a)
opracowywanie założeń polityki budżetowej oraz prognoz kształtowania się dochodów i wydatków państwa w okresach wieloletnich i przedstawianie tych opracowań Radzie Ministrów,
b)
opracowywanie zasad oddziaływania instrumentami finansowymi na działalność przedsiębiorstw uspołecznionych,
c)
opracowywanie założeń polityki finansowej wobec ludności i jednostek gospodarki nie uspołecznionej;
4)
w zakresie cen:
a)
opracowywanie założeń polityki cen oraz prowadzenie badań funkcjonowania systemu cen,
b)
ustalanie cen urzędowych towarów i usług, ustalanie marż handlowych urzędowych oraz określanie zasad i trybu sporządzania wniosków w tych sprawach,
c)
określanie zasad ustalania cen regulowanych,
d)
określanie zasad kwalifikowania ceny jako rażąco wysokiej, a także decydowanie o nałożeniu na sprzedawcę obowiązku obniżenia ceny lub stosowania cen regulowanych,
e)
określanie, na potrzeby kształtowania cen, zasad i metod ustalania kosztów uzasadnionych,
f)
określanie zasad stosowania cen,
g)
określanie zasad uwidaczniania cen w miejscach sprzedaży towarów i świadczenia usług oraz zasad zaokrąglania cen stosowanych w obrocie towarowym realizowanym przez jednostki gospodarki uspołecznionej,
h)
prowadzenie analizy kształtowania się cen, kosztów i rentowności, a także wpływu cen na stan równowagi rynkowej,
i)
inicjowanie i prowadzenie negocjacji, a także zawieranie porozumień z przedstawicielami sprzedawców środków spożycia i usług dla ludności oraz przedstawicielami konsumentów, jak również przedstawicielami sprzedawców środków produkcji i przedstawicielami ich nabywców w sprawie polityki cen na ważniejsze grupy towarów i usług,
j)
sporządzanie prognoz zmian poziomu i struktury cen, programów zmian cen urzędowych oraz tworzenie systemu przepływu informacji o zmianach cen i informowanie opinii publicznej o ważniejszych problemach cen,
k)
publikowanie cen urzędowych,
l)
wydawanie Dziennika Urzędowego Cen;
5)
w zakresie opracowywania zasad systemu finansowego państwowych jednostek organizacyjnych oraz współdziałania w opracowywaniu systemu finansowego pozostałych jednostek gospodarki uspołecznionej:
a)
opracowywanie przepisów dotyczących systemu finansowego państwowych jednostek organizacyjnych oraz współdziałanie w opracowywaniu systemu finansowego pozostałych jednostek gospodarki uspołecznionej,
b)
opracowywanie zasad i zakresu udzielania dotacji przedmiotowych z budżetu państwa, stawek tych dotacji oraz systemu rozliczeń finansowych w handlu zagranicznym;
6)
w zakresie opracowywania założeń systemu opodatkowania jednostek gospodarki uspołecznionej, nie uspołecznionej i osób fizycznych oraz organizowania poboru podatków i innych świadczeń pieniężnych na rzecz Skarbu Państwa:
a)
opracowywanie założeń systemu podatkowego, zasad rozliczeń i trybu pobierania podatków i opłat oraz innych należności budżetowych od jednostek gospodarki uspołecznionej, nie uspołecznionej i osób fizycznych;
b)
ustalanie stawek podatkowych od jednostek gospodarki uspołecznionej w zakresie określonym w odrębnych przepisach;
c)
organizowanie szczególnego nadzoru podatkowego,
d)
zapewnienie jednolitego stosowania przepisów podatkowych;
7)
w zakresie ustalania zasad planowania finansowego i rachunkowości jednostek gospodarki uspołecznionej, weryfikacji rocznych sprawozdań finansowych (bilansów) przedsiębiorstw państwowych i innych państwowych jednostek organizacyjnych oraz sprawowania ogólnego nadzoru nad działalnością biegłych księgowych:
a)
ustalanie zasad i trybu planowania finansowego w jednostkach gospodarki uspołecznionej,
b)
opracowywanie zbiorczych planów finansowych nadzorowanych instytucji finansowych,
c)
ustalanie planów kont, zasad prowadzenia rachunkowości przez jednostki gospodarki uspołecznionej oraz weryfikacji rocznych sprawozdań finansowych przedsiębiorstw państwowych i innych państwowych jednostek organizacyjnych,
d)
upowszechnianie postępu technicznego i organizacyjnego w rachunkowości i informacji finansowej,
e)
sprawowanie ogólnego nadzoru nad działalnością biegłych księgowych;
8)
opracowywanie zasad działania oraz praw i obowiązków głównych księgowych;
9)
w zakresie opracowywania i koordynowania realizacji polityki dewizowej, kredytowej i płatniczej w obrotach z zagranicą oraz organizowania w tym zakresie współpracy z zagranicą:
a)
kształtowanie we współpracy z Ministrem Handlu Zagranicznego i Prezesem Narodowego Banku Polskiego polityki dewizowej państwa, polityki płatniczej i kredytowej w obrotach z zagranicą oraz koordynowanie ich realizacji,
b)
planowanie obrotów dewizowych z zagranicą z tytułu usług nie związanych z obrotem towarowym oraz nadzór nad wykonywaniem planów,
c)
dokonywanie systematycznych analiz sytuacji płatniczej kraju oraz przedstawianie Radzie Ministrów wniosków w sprawie środków działania zmierzających do zapewnienia równowagi płatniczej,
d)
opracowywanie stanowiska i prowadzenie negocjacji, w uzgodnieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych i innymi właściwymi naczelnymi organami administracji państwowej, w sprawie zawierania umów płatniczych i innych umów finansowych, podpisywanie tych umów - z upoważniania Rady Państwa lub Rady Ministrów albo we własnym imieniu - stosownie do obowiązujących przepisów, sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem umów finansowych i opiniowanie umów międzynarodowych w zakresie obrotu towarowego i usług z nim związanych oraz w innych dziedzinach, jeżeli umowy te powodują skutki finansowe,
e)
sprawowanie nadzoru dewizowego nad dokonywaniem czynności dewizowych w zakresie określonym w ustawie dewizowej;
10)
w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych:
a)
nadzór nad działalnością zakładów ubezpieczeń i zatwierdzanie ich bilansów,
b)
ustalanie taryfy składek za ubezpieczenia ustawowe oraz zasad ich opłacania;
11)
koordynowanie działalności nadzorowanych instytucji finansowych oraz sprawowanie ogólnego nadzoru nad działalnością jednostek gospodarki uspołecznionej w zakresie prowadzenia przez nie gier losowych i totalizatorów oraz koordynowanie tej działalności;
12)
w zakresie kształtowania polityki kadrowej w nadzorowanych instytucjach finansowych oraz współpracy i pomocy w szkoleniu i kształceniu kadr w dziedzinie finansów i księgowości:
a)
ustalanie zasad polityki kadrowej oraz nadzór nad jej realizacją,
b)
współpraca i pomoc w kształceniu i doskonaleniu kadr finansowo-księgowych dla gospodarki narodowej;
13)
wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.
Minister Finansów wykonuje:
1)
kontrolę finansową jednostek gospodarki uspołecznionej, z wyjątkiem jednostek podległych lub nadzorowanych przez Ministrów Obrony Narodowej oraz Spraw Wewnętrznych,
2)
inspekcję cen, której przedmiotem jest kontrola przestrzegania zasad ustalania i stosowania cen i marż handlowych przez jednostki gospodarki uspołecznionej, z wyjątkiem jednostek podległych lub nadzorowanych przez Ministrów Obrony Narodowej oraz Spraw Wewnętrznych, a także przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej,
3)
kontrolę podatkową i dewizową jednostek gospodarki uspołecznionej, nie uspołecznionej i osób fizycznych,
4)
weryfikację rocznych sprawozdań finansowych (bilansów) przedsiębiorstw państwowych i innych państwowych jednostek organizacyjnych.
Minister Finansów w zakresie gospodarowania mieniem ogólnonarodowym reprezentuje Skarb Państwa, w szczególności w sprawach:
1)
majątków oraz praw i obowiązków majątkowych przechodzących na rzecz Skarbu Państwa,
2)
toczących się przed Sądem Najwyższym i Główną Komisją Arbitrażową,
3)
udzielania poręczeń (gwarancji) za zobowiązania wynikające z zagranicznych stosunków finansowych i handlowych

- jeżeli nie zostało to powierzone innej państwowej jednostce organizacyjnej.

1.
Minister Finansów sprawuje nadzór nad instytucjami i jednostkami organizacyjnymi określonymi w statucie Ministerstwa Finansów oraz przedsiębiorstwami państwowymi, w stosunku do których pełni funkcję organu założycielskiego.
2.
Ministrowi Finansów podlegają urzędy skarbowe i izby skarbowe.
1.
Do zadań izb skarbowych z zakresu cen należy:
1)
ustalanie cen urzędowych towarów i usług, mających lokalne znaczenie, jeżeli towary te i usługi nie są objęte cennikami powszechnie obowiązującymi,
2)
prowadzenie kontroli i analizy cen oraz marż handlowych w jednostkach gospodarki uspołecznionej i nie uspołecznionej, polegającej w szczególności na sprawdzeniu:
a)
prawidłowości sporządzania kalkulacji cen, w tym kosztów, zysku, podatku obrotowego oraz dotacji przedmiotowych,
b)
przestrzegania zasad ustalania cen regulowanych,
c)
poziomu cen umownych oraz kosztów i rentowności wyrobów i usług, dla których są ustalane te ceny,
d)
zasad stosowania cen (ze względu na szczeble obrotu towarowego, gatunki i klasy, jakość),
e)
zasad uwidaczniania cen w jednostkach handlowych i usługowych oraz zaokrąglania cen;
3)
decydowanie o odroczeniu wprowadzenia przez jednostkę gospodarczą zamierzonej podwyżki ceny umownej i regulowanej;
4)
sporządzanie okresowych ocen stanu dyscypliny ustalania cen przez sprzedawców;
5)
ustalanie nienależnych kwot podlegających zwrotowi nabywcy i kwot dodatkowych podlegających wpłaceniu do budżetu państwa;
6)
prowadzenie analizy:
a)
kształtowania się podaży i popytu oraz stanu równowagi na poszczególnych rynkach,
b)
kształtowania się cen, kosztów produkcji poszczególnych towarów (grup towarów) i usług oraz rentowności;
7)
przedstawianie Ministrowi Finansów, w wyniku dokonanej kontroli lub analizy cen, wniosków w sprawie nałożenia na sprzedawców obowiązku obniżenia ceny lub stosowania w miejsce cen umownych cen regulowanych, jeżeli sprzedawca pobiera rażąco wysoką cenę;
8)
współdziałanie z innymi organami w zakresie kontroli cen, badania i kształtowania się cen i kosztów oraz w zakresie kontroli jakości wyrobów.
2.
Minister Finansów określa, które izby skarbowe są właściwe w sprawach z zakresu cen, oraz ustala terytorialny zasięg ich działania w tych sprawach.
1.
Pracownicy Ministerstwa Finansów oraz izb skarbowych, wykonujący lub nadzorujący na podstawie odpowiedniego upoważnienia czynności w zakresie kontroli finansowej i inspekcji cen, są uprawnieni do:
1)
wstępu i poruszania się na terenie kontrolowanej jednostki organizacyjnej na podstawie legitymacji służbowej i upoważnienia do wykonywania kontroli oraz nadzorowania czynności kontrolnych,
2)
żądania udostępnienia pełnej dokumentacji i ewidencji w zakresie gospodarki finansowej, obrotu materiałami, wyrobami i środkami trwałymi oraz ewidencji papierów wartościowych, depozytów, dokumentów rozliczeniowych, płatniczych i kasowych, a także innych dokumentów związanych z działalnością finansową kontrolowanych jednostek,
3)
zbierania danych i informacji dotyczących działalności jednostki kontrolowanej w zakresie objętym kontrolą również w innych jednostkach organizacyjnych bez dodatkowego upoważnienia,
4)
zbierania informacji oraz zabezpieczania dokumentów i innych dowodów w razie uzasadnionego podejrzenia, że zostało popełnione przestępstwo na szkodę państwa lub jednostki gospodarki uspołecznionej,
5)
żądania od jednostek kontrolowanych sporządzania niezbędnych dla kontroli odpisów oraz wyciągów z dokumentów, jak również zestawień i obliczeń opartych na dokumentach.
2.
Pracownicy Ministerstwa Finansów oraz izb skarbowych, w związku z wykonywaniem zadań określonych w ust. 1, nie podlegają rewizji osobistej, przewidzianej w wewnętrznych regulaminach jednostek organizacyjnych.
Do przeprowadzenia inspekcji cen stosuje się odpowiednio przepisy o przeprowadzaniu kontroli finansowej oraz obowiązkach kontrolowanych jednostek.
Minister Finansów określa wewnętrzną strukturę organizacyjną izb i urzędów skarbowych.
*Rozporządzenie utraciło częściowo podstawę prawną z dniem 7 lutego 1992 r. na skutek zmiany art. 11 ustawy z dnia 29 grudnia 1982 r. o urzędzie Ministra Finansów oraz urzędach i izbach skarbowych (Dz.U.82.45.289) przez art. 49 pkt 5 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz.U.91.100.442).