Rozdział 3 - Szczegółowe zasady kalkulacji cen i stawek opłat - Szczegółowe zasady kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2004.277.2750

Akt utracił moc
Wersja od: 29 grudnia 2004 r.

Rozdział  3

Szczegółowe zasady kalkulacji cen i stawek opłat

§  10.
Koszty uzasadnione, na podstawie których oblicza się ceny i stawki opłat dla pierwszego roku okresu regulacji, zwanego dalej "rokiem bazowym", określa się na podstawie planowanych rocznych kosztów:
1)
prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie zaopatrzenia w paliwa gazowe, w tym kosztów finansowych związanych z obsługą kredytów bankowych, z wyłączeniem odsetek i opłat za nieterminowe realizowanie zobowiązań;
2)
modernizacji i rozwoju oraz kosztów związanych z realizacją inwestycji z zakresu ochrony środowiska i związanych z tym kosztów finansowych.
§  11.
1.
Koszty, o których mowa w § 10 pkt 1, ustala się zgodnie z art. 44 i 45 ustawy w sposób umożliwiający ustalenie kosztów stałych i kosztów zmiennych, planowanych przez przedsiębiorstwo energetyczne dla poszczególnych rodzajów działalności gospodarczej, z uwzględnieniem źródeł tych kosztów.
2.
Podstawą oceny kosztów, o których mowa w ust. 1, są porównywalne koszty, poniesione w roku kalendarzowym poprzedzającym rok bazowy, określone na podstawie sprawozdania finansowego, zbadanego zgodnie z przepisami o rachunkowości.
3.
Koszty, o których mowa w § 10 pkt 1, określa się, przyjmując planowane dla roku bazowego ilości dostarczanych paliw gazowych, wielkości mocy umownej i ilości układów pomiarowych.
§  12.
1.
Koszty wynikające z inwestycji modernizacyjnych, rozwojowych i z zakresu ochrony środowiska, o których mowa w § 10 pkt 2, ustala się jako roczne koszty związane z eksploatacją urządzeń i instalacji, przekazywanych do eksploatacji po zakończeniu tych inwestycji.
2.
Koszty, o których mowa w ust. 1, ustala się na podstawie obowiązującego dla przedsiębiorstwa planu inwestycji oraz określonego w tym planie sposobu finansowania i harmonogramu realizacji poszczególnych przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie:
1)
wytwarzania i magazynowania paliw gazowych - planu inwestycji rozwojowych, modernizacyjnych i związanych z ochroną środowiska dla źródeł i magazynów paliw gazowych;
2)
przesyłania i dystrybucji paliw gazowych - planu rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy.
3.
Koszty związane z eksploatacją urządzeń i instalacji przekazywanych do eksploatacji w wyniku inwestycji rozwojowych, modernizacyjnych i z zakresu ochrony środowiska, o których mowa w ust. 1 i 2, obejmują w szczególności:
1)
odpisy amortyzacyjne, obliczone zgodnie z przepisami dla środków trwałych przekazywanych do eksploatacji w wyniku inwestycji rozwojowych, modernizacyjnych i z zakresu ochrony środowiska;
2)
odsetki od kredytów zaciągniętych na realizację tych inwestycji oraz koszty finansowe związane z obsługą tych kredytów;
3)
koszty kalkulacyjne związane z eksploatacją nowych urządzeń i instalacji w zakresie kosztów robocizny, materiałów, transportu, remontów i innych kosztów, wynikających z rodzaju urządzeń i instalacji oraz warunków ich pracy.
4.
W planowanych kosztach rozwoju, stanowiących podstawę kalkulacji stawek opłat za usługi przesyłowe, nie uwzględnia się kosztów wynikających z nakładów inwestycyjnych stanowiących podstawę do obliczenia stawek opłat za przyłączenie do sieci.
§  13.
Koszty stanowiące podstawę kalkulacji cen i stawek opłat ustalonych w taryfie mogą obejmować koszty współfinansowania przez przedsiębiorstwo energetyczne przedsięwzięć i usług, o których mowa w art. 45 ust. 2 i 3 ustawy.
§  14.
1.
Koszty wspólne dla wszystkich lub kilku grup taryfowych oraz koszty wspólne dla wszystkich lub kilku rodzajów prowadzonej przez przedsiębiorstwo energetyczne działalności gospodarczej, w tym koszty modernizacji i rozwoju oraz ochrony środowiska, dzieli się na poszczególne grupy taryfowe i na poszczególne rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej, zgodnie z przyjętą w przedsiębiorstwie metodą podziału kosztów i zachowaniem należytej staranności w sposobie zaliczania tych kosztów do poszczególnych grup taryfowych.
2.
Metoda podziału kosztów, zasady ewidencji kosztów oraz podział odbiorców na grupy taryfowe nie mogą ulec zmianie w okresie regulacji.
§  15.
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem paliw gazowych kalkuluje ustalone w taryfie ceny paliw gazowych na podstawie kosztów uzasadnionych wytwarzania paliw gazowych w źródłach własnych i instalacjach.
§  16.
1.
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem i dystrybucją paliw gazowych ustala w taryfie stawki opłat za przyłączenie do sieci:
1)
odrębnie dla sieci przesyłowej lub rozdzielczej, w zależności od średnicy odcinków sieci służących do przyłączenia i rodzaju stosowanych materiałów;
2)
przy zastosowaniu standardowych elementów odcinków sieci i wykonaniu przyłączenia w warunkach standardowych.
2.
Do warunków standardowych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zalicza się wykonanie przyłączenia:
1)
w wykopie otwartym, na terenie bez nawierzchni utwardzonej;
2)
w wykopie otwartym, na terenie z nawierzchnią utwardzoną;
3)
przeciskiem, bez naruszania nawierzchni.
§  17.
1.
Stawki opłat za przyłączenie do sieci, o których mowa w § 16 ust. 1, kalkuluje się na podstawie jednej czwartej średniorocznych nakładów inwestycyjnych na budowę odcinków sieci służących do przyłączenia podmiotów ubiegających się o przyłączenie, określonych w obowiązującym dla przedsiębiorstwa energetycznego planie rozwoju, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy.
2.
W nakładach, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się wydatki ponoszone na wykonanie prac projektowych oraz geodezyjnych, uzgodnienia dokumentacji, uzyskania pozwolenia na budowę, budowę standardowych elementów odcinków sieci, nadzoru budowlanego, robót budowlano-montażowych wraz z niezbędnymi próbami oraz opłaty za zajęcie terenu.
3.
Do standardowych elementów odcinków sieci, o których mowa w ust. 2, zalicza się:
1)
układ włączeniowy, rurę przewodową, zasuwę odcinającą, złącze izolacyjne lub połączenia typu polietylen-stal na przyłączu polietylenowym, kurek główny oraz reduktor ciśnienia gazu o przepustowości do 10 m3/h, rury ochronne na skrzyżowaniu z innym uzbrojeniem podziemnym - przy przyłączeniu do sieci rozdzielczej;
2)
rurę przewodową, złącze izolacyjne, dwa układy zaporowo-upustowe, rury ochronne na skrzyżowaniach z innym uzbrojeniem podziemnym - przy przyłączeniu do sieci przesyłowej.
§  18.
Stawki opłat za usługi przesyłowe w sieciach:
1)
przesyłowych - kalkuluje się jako stawki dystansowe lub grupowe;
2)
rozdzielczych - kalkuluje się jako stawki grupowe.
§  19.
1.
Stawki opłat za usługi przesyłowe, o których mowa w § 18, kalkuluje się jako stawki opłaty zmiennej i stawki opłaty stałej na podstawie kosztów uzasadnionych dostarczania paliw gazowych odbiorcom zaliczanym do poszczególnych grup taryfowych.
2.
Stawki opłaty stałej mogą być różnicowane odpowiednio do charakterystyki odbioru paliw gazowych i potrzeb ich magazynowania.
3.
Dla odbiorców przyłączonych do sieci rozdzielczej stawki grupowe za usługi przesyłowe kalkuluje się na podstawie łącznych kosztów, ponoszonych przez przedsiębiorstwo energetyczne w związku z przesyłaniem i dystrybucją paliw gazowych od źródła gazu do odbiorcy.
§  20.
1.
Stawki opłaty zmiennej za usługi przesyłowe kalkuluje się na podstawie kosztów zmiennych określonych dla danej grupy taryfowej, w szczególności kosztów:
1)
zakupu paliw gazowych w ilości niezbędnej do pokrycia różnicy między ilością paliw gazowych wprowadzoną do sieci gazowej a ilością paliw gazowych pobraną z sieci przez odbiorców;
2)
utrzymania parametrów jakości dostarczanych paliw gazowych poprzez zapewnienie niezbędnych rezerw tych paliw w źródłach i magazynach oraz zdolności przesyłowych w sieciach własnych i innych podmiotów.
2.
Stawki opłaty stałej za usługi przesyłowe kalkuluje się na podstawie kosztów stałych określonych dla danej grupy taryfowej, w szczególności kosztów:
1)
eksploatacji, odtworzenia, modernizacji i rozbudowy sieci gazowej, z wyłączeniem kosztów, o których mowa w art. 7 ust. 6 ustawy;
2)
przesyłania paliw gazowych sieciami gazowymi o innych parametrach i sieciami innych przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem i dystrybucją paliw gazowych;
3)
rezerwowania przesyłania paliw gazowych sieciami gazowymi o innych parametrach i sieciami innych przedsiębiorstw, o których mowa w pkt 2;
4)
magazynowania paliw gazowych;
5)
budowy i eksploatacji układów pomiarowych oraz wykorzystania infrastruktury technicznej, koniecznych dla zapewnienia dostarczania paliw gazowych.
3.
Przedsiębiorstwo energetyczne uwzględnia w kalkulacji stawek opłaty zmiennej za usługi przesyłowe część kosztów stałych, które nie zostaną pokryte stawkami opłat stałych, ustalonych zgodnie z art. 45 ust. 5 ustawy.
§  21.
1.
Stawki opłaty zmiennej dystansowe lub grupowe kalkuluje się na jednostkę paliwa gazowego odbieranego z sieci, w miejscu jego dostarczania, przez przedsiębiorstwo energetyczne, jako stawki niezależne od odległości przesyłania tego paliwa oraz mocy umownej.
2.
Stawki opłaty stałej dystansowej kalkuluje się na jednostkę mocy umownej i jednostkę długości sieci służącej do przesyłania paliwa gazowego, od miejsca jego pozyskania do miejsca odbioru tego paliwa przez odbiorcę.
3.
Stawki opłaty stałej grupowej kalkuluje się na jednostkę mocy umownej, z zastrzeżeniem § 34 pkt 3.
§  22.
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem i dystrybucją paliw gazowych kalkuluje w taryfie stawki opłat abonamentowych - na podstawie kosztów uzasadnionych świadczenia usług obejmujących: odczytywanie wskazań układów pomiarowych, wystawianie faktur, obliczanie i pobieranie należności za dostarczone paliwo gazowe, a także czynności związane z kontrolą układów pomiarowych, dotrzymywania warunków umów i prawidłowości rozliczeń, jako iloraz tych kosztów i liczby układów pomiarowo-rozliczeniowych.
§  23.
1.
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem i dystrybucją paliw gazowych może ustalić w taryfie stawki opłat i zasady obliczania opłat, pobieranych za dodatkowe usługi lub czynności, wykonywane na dodatkowe zlecenie przyłączonego podmiotu.
2.
Stawki opłat, o których mowa w ust. 1, kalkuluje się na podstawie kosztów uzasadnionych realizacji usług lub wykonywanych czynności, w sposób eliminujący subsydiowanie skrośne.
3.
Opłaty, o których mowa w ust. 1, ustala się za:
1)
przerwanie i wznowienie dostarczania paliw gazowych;
2)
sprawdzanie prawidłowości wskazań układu pomiarowego;
3)
usługi pogotowia gazowego.
§  24.
1.
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się obrotem paliwami gazowymi kalkuluje ustalane w taryfie:
1)
ceny paliw gazowych - na podstawie kosztów uzasadnionych pozyskania tych paliw oraz własnych kosztów uzasadnionych prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami gazowymi;
2)
stawki opłat abonamentowych - na podstawie kosztów uzasadnionych świadczenia usług, obejmujących: odczytywanie wskazań układów pomiarowych, wystawianie faktur, obliczanie i pobieranie należności za dostarczone paliwo gazowe, a także za czynności związane z kontrolą układów pomiarowych, dotrzymywania warunków umów i prawidłowości rozliczeń, jako iloraz tych kosztów i liczby układów pomiarowo-rozliczeniowych.
2.
Własne koszty uzasadnione ustala się na podstawie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie obrotu paliwami gazowymi, w tym kosztów:
1)
handlowej obsługi odbiorców, z wyłączeniem kosztów uwzględnionych w stawkach, o których mowa w ust. 1 pkt 2;
2)
finansowych.
§  25.
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się magazynowaniem paliw gazowych ustala:
1)
stawki opłaty zmiennej za usługi magazynowania - na podstawie kosztów uzasadnionych zmiennych, zależnych od ilości paliwa gazowego zatłaczanego do magazynu i odbieranego z tego magazynu;
2)
stawki opłaty stałej za usługi magazynowania - na podstawie kosztów uzasadnionych stałych zależnych od zamówionej pojemności czynnej magazynu i zamawianej mocy odbioru paliw gazowych z magazynu.
§  26.
Przy ustalaniu wysokości cen i stawek opłat, o których mowa w § 7, obliczonych w sposób określony w § 15 i 18-25, dopuszcza się uwzględnienie zysku, którego wysokość wynika z analizy nakładów na przedsięwzięcia inwestycyjne ujęte w planach, o których mowa w § 12 ust. 2, przy zapewnieniu ochrony interesów odbiorców przed nieuzasadnionym poziomem cen.
§  27.
1.
W celu określenia dopuszczalnych zmian cen i stawek opłat na dany rok okresu regulacji przedsiębiorstwo energetyczne ustala ceny wskaźnikowe dla poszczególnych rodzajów prowadzonej działalności gospodarczej.
2.
Ceny wskaźnikowe dla poszczególnych rodzajów prowadzonej działalności gospodarczej obliczone dla danego roku obowiązywania taryfy muszą spełniać warunek określony wzorem:

Cwpn <= Cwpn-1 x [1 + (RPI - X)/100]

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

Cwpn - cenę wskaźnikową dla danego rodzaju działalności gospodarczej w danym roku obowiązywania taryfy;

Cwpn-1 - cenę wskaźnikową dla danego rodzaju działalności gospodarczej w roku poprzedzającym dany rok obowiązywania taryfy;

RPI - średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym dany rok obowiązywania taryfy, określony w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" [w %];

X - współczynnik korekcyjny, określający projektowaną poprawę efektywności funkcjonowania przedsiębiorstwa energetycznego oraz zmianę warunków prowadzenia przez nie danego rodzaju działalności gospodarczej [w %]. Współczynnik korekcyjny na pierwszy rok obowiązywania taryfy uwzględnia się w cenach i stawkach opłat zawartych w taryfach.

3.
Cenę wskaźnikową, o której mowa w ust. 2, ustala się w zakresie:
1)
wytwarzania paliw gazowych - jako średnią cenę sprzedanych paliw gazowych, stanowiącą iloraz kalkulacyjnych przychodów z ich sprzedaży, określonych na podstawie cen tych paliw planowanych w taryfie na dany rok jej obowiązywania oraz ilości sprzedaży z uwzględnieniem charakterystyki odbioru paliw gazowych przyjętej do kalkulacji taryfy dla roku bazowego, do ilości sprzedaży przyjętej do kalkulacji taryfy dla roku bazowego;
2)
obrotu paliwami gazowymi - jako średnią cenę sprzedanych paliw gazowych, stanowiącą iloraz kalkulacyjnych przychodów z ich sprzedaży, określonych na podstawie cen tych paliw oraz stawek opłat abonamentowych planowanych w taryfie na dany rok jej obowiązywania oraz ilości sprzedaży z uwzględnieniem charakterystyki odbioru paliw gazowych przyjętej do kalkulacji taryfy dla roku bazowego, do ilości sprzedaży przyjętej do kalkulacji taryfy dla roku bazowego;
3)
przesyłania i dystrybucji paliw gazowych - jako średnią cenę przesyłania paliw gazowych, stanowiącą iloraz kalkulacyjnych przychodów ze sprzedaży usług przesyłowych oraz stawek opłat abonamentowych, wyliczanych według stawek opłat planowanych w taryfie na dany rok jej obowiązywania oraz ilości sprzedaży tych usług z uwzględnieniem charakterystyki odbioru paliw gazowych w roku bazowym, do ilości dostaw paliw gazowych przyjętej do kalkulacji taryfy dla roku bazowego;
4)
magazynowania paliw gazowych - jako średnią cenę magazynowania paliw gazowych, stanowiącą iloraz kalkulacyjnych przychodów ze sprzedaży usług magazynowania, wyliczanych według stawek opłat planowanych w taryfie na dany rok jej obowiązywania oraz ilości sprzedaży tych usług z uwzględnieniem charakterystyki odbioru paliw gazowych w roku bazowym, do pojemności czynnej magazynów przyjętej do kalkulacji taryfy dla roku bazowego.
4.
Cenę wskaźnikową dla roku poprzedzającego dany rok, o której mowa w ust. 2, dla prowadzonej działalności gospodarczej oblicza się odpowiednio, w sposób określony w ust. 3, na podstawie cen i stawek opłat ustalonych w taryfie stosowanej w roku poprzedzającym dany rok oraz ilości sprzedaży paliw gazowych z uwzględnieniem charakterystyki odbioru tych paliw przyjętej do kalkulacji taryfy dla roku bazowego.
5.
W przychodach, o których mowa w ust. 3 oraz § 28 ust. 2, nie uwzględnia się przychodów uzyskanych z opłat za:
1)
przyłączenie podmiotów do sieci;
2)
usługi i czynności, o których mowa w § 23 ust. 1;
3)
nielegalny pobór paliw gazowych;
4)
niedotrzymanie warunków umów.
§  28.
1.
Przedsiębiorstwo energetyczne prowadzące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania i dystrybucji paliw gazowych określa na dany rok obowiązywania taryfy, dla każdej grupy taryfowej, średnią stawkę opłaty za usługę przesyłową.
2.
Średnią stawkę opłaty za usługę przesyłową oblicza się jako iloraz kalkulacyjnych przychodów ze sprzedaży usług przesyłowych oraz opłat abonamentowych w danej grupie taryfowej, wyliczanych według stawek opłat planowanych w taryfie na dany rok jej obowiązywania oraz ilości sprzedaży tych usług z uwzględnieniem charakterystyki odbioru paliw gazowych w roku bazowym, do ilości dostaw paliw gazowych dla danej grupy taryfowej przyjętej do kalkulacji taryfy na rok bazowy.
3.
Przedsiębiorstwo prowadzące działalność w zakresie przesyłania i dystrybucji oraz obrotu paliwami gazowymi przy kalkulacji średniej stawki, o której mowa w ust. 2, nie uwzględnia opłat abonamentowych.
§  29.
Jeżeli ochrona interesów odbiorców wymaga subsydiowania niektórych grup taryfowych, przedsiębiorstwo energetyczne może podwyższyć średnią stawkę opłaty za usługę przesyłową w subsydiowanych grupach taryfowych w danym roku obowiązywania taryfy, w stosunku do średniej stawki opłaty za usługę przesyłową dla danej grupy taryfowej z poprzedniego roku obowiązywania taryfy, nie więcej niż o 5 punktów procentowych dla pierwszego roku obowiązywania taryfy oraz 15 punktów procentowych dla lat następnych, ponad średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym dany rok obowiązywania taryfy.
§  30.
1.
W przypadku nieprzewidzianej, istotnej zmiany warunków prowadzenia przez przedsiębiorstwo energetyczne działalności gospodarczej, przedsiębiorstwo to może wystąpić z wnioskiem o korektę cen ustalonych w taryfie wprowadzonej do stosowania w trybie określonym w art. 47 ustawy lub przez zawarcie umów, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy, po dokonaniu analizy i oceny skutków ekonomicznych tych zmian.
2.
Korekta cen, o której mowa w ust. 1, może nastąpić w szczególności w przypadku zakupu paliw gazowych po cenach:
1)
wyższych o więcej niż 5 % w stosunku do cen przyjętych do kalkulacji w taryfie - nie częściej niż raz na kwartał;
2)
niższych o więcej niż 5 % w stosunku do cen przyjętych do kalkulacji w taryfie - nie częściej niż raz na kwartał.
§  31.
1.
W przypadku nowo tworzonych przedsiębiorstw energetycznych lub podejmowania przez istniejące przedsiębiorstwa nowego rodzaju działalności gospodarczej w zakresie zaopatrzenia w paliwa gazowe, wysokość cen i stawek opłat ustala się na podstawie planowanych przychodów i wielkości sprzedaży dla pierwszego roku prowadzenia nowej działalności gospodarczej, z uwzględnieniem analiz porównawczych z innymi przedsiębiorstwami energetycznymi.
2.
Przedsiębiorstwo energetyczne powstałe w wyniku przekształceń własnościowych przedsiębiorstwa energetycznego prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie zaopatrzenia w paliwa gazowe prowadzi rozliczenia z odbiorcami na podstawie obowiązującej taryfy przedsiębiorstwa, z którego powstało w wyniku jego przekształceń, do dnia wejścia w życie taryfy przez nie ustalonej i zatwierdzonej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, jednak nie dłużej niż przez okres 9 miesięcy od dnia rozpoczęcia przez nie działalności gospodarczej, na którą uzyskało koncesję.
3.
Przedsiębiorstwo energetyczne, w którym nastąpiły przekształcenia własnościowe, w wyniku których powstało nowe przedsiębiorstwo, stosuje dotychczasową taryfę do dnia wejścia w życie taryfy ustalonej przez powstałe przedsiębiorstwo, jednak nie dłużej niż przez okres 9 miesięcy od dnia rozpoczęcia przez nie działalności gospodarczej.