Dział 1 - SZCZEGÓŁOWE ZASADY GOSPODARKI FINANSOWEJ JEDNOSTEK BUDŻETOWYCH - Szczegółowe zasady gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz szczegółowe zasady i terminy rocznych rozliczeń i wpłat do budżetu przez zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2000.122.1333

Akt utracił moc
Wersja od: 31 grudnia 2000 r.

DZIAŁ  I

SZCZEGÓŁOWE ZASADY GOSPODARKI FINANSOWEJ JEDNOSTEK BUDŻETOWYCH

Zasady i tryb sporządzania planów

§  1.
1.
Dysponenci części budżetowych przekazują bezpośrednio podległym państwowym jednostkom budżetowym, w terminie określonym w art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych, zwanej dalej "ustawą", informacje o kwotach dochodów i wydatków budżetowych przyjętych w projekcie ustawy budżetowej w szczegółowości:
1)
dochody - dział, rozdział, paragraf,
2)
wydatki - dział, rozdział, grupy wydatków określone w art. 69 ust. 1 i 2 ustawy.
2.
Na podstawie otrzymanych informacji kierownicy państwowych jednostek budżetowych, o których mowa w ust. 1, opracowują projekty planów finansowych swoich jednostek oraz jednostek podległych i niezwłocznie przekazują jednostkom podległym ich projekty planów.
3.
Projekty planów finansowych państwowych jednostek budżetowych są sporządzane w szczegółowości dział, rozdział i paragraf.
4.
Projekty planów finansowych jednostek, o których mowa w ust. 1, zapewniające zgodność kwot dochodów i wydatków z projektem ustawy budżetowej, zatwierdzone przez kierowników tych jednostek, są przekazywane dysponentowi części budżetowej w terminie do dnia 1 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy.
5.
Projekty planów finansowych jednostek budżetowych podległych ministrowi właściwemu do spraw obrony narodowej, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych oraz Szefowi Urzędu Ochrony Państwa mogą być ustalone przez tych ministrów w szczegółowości większej niż określona w ust. 3.
§  2.
1.
Zarządy jednostek samorządu terytorialnego przekazują samorządowym jednostkom budżetowym, w terminie określonym w art. 125 ust. 2 ustawy, informacje o kwotach dochodów i wydatków budżetowych przyjętych w projekcie uchwały budżetowej w szczegółowości:
1)
dochody - dział, rozdział, paragraf,
2)
wydatki - nie mniejszej niż dział, rozdział, grupy wydatków określone w art. 69 ustawy.
2.
Na podstawie otrzymanych informacji kierownicy samorządowych jednostek budżetowych opracowują projekty planów finansowych.
3.
Projekty planów finansowych samorządowych jednostek budżetowych są sporządzane w szczegółowości dział, rozdział i paragraf.
4.
Projekty planów finansowych samorządowych jednostek budżetowych, zapewniające zgodność kwot dochodów i wydatków z projektem uchwały budżetowej, zatwierdzone przez kierowników tych jednostek, są przekazywane zarządowi jednostki samorządu terytorialnego w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 1, nie później jednak niż do dnia 22 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy.
§  3.
1.
Dysponenci części budżetowych weryfikują otrzymane projekty planów finansowych pod względem ich zgodności z projektem ustawy budżetowej i w przypadku stwierdzenia różnic wprowadzają w nich odpowiednie zmiany, informując o ich dokonaniu kierownika państwowej jednostki budżetowej, o której mowa w § 1 ust. 1, nie później jednak niż do dnia 15 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy.
2.
Kierownik państwowej jednostki budżetowej, o której mowa w ust. 1, informuje niezwłocznie kierowników jednostek podległych o wprowadzonych przez dysponenta części budżetowej zmianach.
3.
Zarządy jednostek samorządu terytorialnego weryfikują otrzymane projekty planów finansowych pod względem ich zgodności z projektem uchwały budżetowej i w przypadku stwierdzenia różnic wprowadzają w nich odpowiednie zmiany, informując o ich dokonaniu kierownika jednostki budżetowej, w terminie 7 dni od dnia otrzymania projektu planu finansowego, nie później jednak niż do dnia 27 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy.
§  4.
Projekty planów finansowych jednostek budżetowych:
1)
w przypadku gdy zachowana została zgodność z projektem ustawy budżetowej, zatwierdzone przez kierownika państwowej jednostki budżetowej, o której mowa w § 1 ust. 1,
2)
w przypadku gdy zachowana została zgodność z projektem uchwały budżetowej, zatwierdzone przez kierownika samorządowej jednostki budżetowej, o której mowa w § 2 ust. 1,
3)
zweryfikowane, odpowiednio przez dysponentów części budżetowych albo zarządy jednostek samorządu terytorialnego, w trybie i w terminie określonym w § 3,

stanowią podstawę gospodarki finansowej odpowiednio państwowej i samorządowej jednostki budżetowej w okresie od dnia 1 stycznia roku budżetowego do dnia opracowania planu finansowego na podstawie informacji o ostatecznych kwotach dochodów i wydatków wynikających odpowiednio z ustawy lub uchwały budżetowej.

§  5.
Kierownicy państwowych jednostek budżetowych, o których mowa w § 1 ust. 1, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od otrzymania informacji o ostatecznych kwotach dochodów i wydatków budżetowych przyjętych w ustawie budżetowej, sporządzają plany finansowe swoich jednostek oraz jednostek im podległych i niezwłocznie przekazują jednostkom podległym ich plany.
§  6.
1.
Państwowe i samorządowe jednostki budżetowe gromadzące środki finansowe, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy, opracowują plany finansowe tych środków.
2.
Kierownicy państwowych i samorządowych jednostek budżetowych, podejmując decyzję o gromadzeniu przez te jednostki środków finansowych na wyodrębnionym rachunku bankowym środków specjalnych pochodzących ze źródeł, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy, sporządzają ich plany finansowe.
3.
Plany finansowe, o których mowa w ust. 1 i 2, sporządza się w szczegółowości dział, rozdział i paragraf.

Zasady i tryb dokonywania zmian w planach finansowych

§  7.
1.
Minister Finansów zawiadamia dysponentów części budżetowych o podjętych przez Radę Ministrów lub Ministra Finansów decyzjach wprowadzających zmiany w wydatkach budżetu państwa.
2.
Dysponenci części budżetowych zawiadamiają niezwłocznie kierowników bezpośrednio podległych państwowych jednostek budżetowych o zmianach w ich planach finansowych, wynikających z decyzji, o których mowa w ust. 1, oraz o zmianach dokonanych przez dysponenta.
3.
Zawiadomienia o zmianach, o których mowa w ust. 1 i 2, obejmują wydatki w szczegółowości układu wykonawczego i stanowią podstawę do wprowadzenia zmian w planach finansowych państwowych jednostek budżetowych.
4.
Kierownicy państwowych jednostek budżetowych, o których mowa w ust. 2, wprowadzają zmiany w planach finansowych swoich jednostek oraz jednostek im podległych i niezwłocznie informują o wprowadzonych zmianach podległe jednostki.
§  8.
1.
Kierownicy państwowych jednostek budżetowych podległych bezpośrednio dysponentom części budżetowych mogą dokonywać zmian w planach finansowych w obrębie jednego rozdziału, na podstawie i w granicach upoważnień udzielonych im przez dysponentów części budżetowych.
2.
Kierownicy państwowych jednostek budżetowych podległych bezpośrednio dysponentom części budżetowych mogą upoważnić kierowników podległych jednostek budżetowych do dokonywania przeniesień wydatków w granicach upoważnień udzielonych im przez dysponentów części budżetowych.
3.
Kierownicy państwowych jednostek budżetowych podległych kierownikom jednostek, o których mowa w ust. 1, informują niezwłocznie tych kierowników o dokonanych przeniesieniach.
4.
Kierownicy państwowych jednostek budżetowych wymienionych w ust. 1 uwzględniają w planach jednostek podległych przeniesienia wydatków, o których mowa w ust. 3.
5.
Kierownicy państwowych jednostek budżetowych wymienionych w ust. 1 zawiadamiają w terminach ustalonych przez dysponentów części budżetowych o zmianach dokonanych w planach finansowych swoich jednostek i jednostek podległych.
§  9.
1.
Zarząd jednostki samorządu terytorialnego zawiadamia samorządowe jednostki budżetowe o zmianach planu dochodów i wydatków wprowadzanych w toku wykonywania budżetu.
2.
Zawiadomienia, o których mowa w ust. 1, stanowią podstawę dokonania zmian w planach finansowych samorządowych jednostek budżetowych.
3.
Kierownicy samorządowych jednostek budżetowych mogą dokonywać przeniesień planowanych wydatków w granicach uprawnień przyznanych przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego.
4.
Kierownicy samorządowych jednostek budżetowych, w terminie 7 dni od dnia dokonania zmiany, zawiadamiają zarząd o dokonanych zmianach.

Tryb pobierania dochodów i dokonywania wydatków

§  10.
1.
Państwowe jednostki budżetowe realizujące dochody budżetowe obowiązane są:
1)
prawidłowo i terminowo ustalać należności z tytułu dochodów budżetu państwa i przychodów środków specjalnych,
2)
pobierać wpłaty i terminowo dokonywać zwrotów nadpłat,
3)
prowadzić ewidencję dochodów budżetowych oraz przychodów środków specjalnych według działów i rozdziałów określających rodzaj działalności oraz według paragrafów klasyfikacji,
4)
terminowo wysyłać do zobowiązanych wezwania do zapłaty lub faktury z tytułu świadczonych usług,
5)
terminowo wysyłać do zobowiązanych upomnienia oraz podejmować w stosunku do nich czynności egzekucyjne przewidziane prawem,
6)
w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach umarzać należności nieściągalne bądź podejmować działania określone w odrębnych przepisach.
2.
Czynności egzekucyjnych, o których mowa w ust. 1 pkt 5, nie stosuje się, jeżeli należność nie przewyższa kosztów wysłania upomnienia.
3.
Państwowe jednostki budżetowe będące organami podatkowymi obowiązane są do ustalania i pobierania dochodów z tytułu podatków, opłat oraz innych niepodatkowych należności budżetowych, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
4.
Dochody budżetu państwa powinny być zaliczane na rachunek bieżący - subkonto dochodów państwowej jednostki budżetowej, która prowadzi wymiar, pobór i ewidencję danej należności.
§  11.
1.
Jednostki budżetowe prowadzą ewidencję kosztów realizacji inwestycji umożliwiającą ustalenie źródeł finansowania inwestycji, wielkości zaangażowania środków, w tym otrzymanych od innych jednostek organizacyjnych.
2.
Środki finansowe przeznaczone na finansowanie inwestycji, przekazywane państwowym jednostkom budżetowym przez inne jednostki organizacyjne, są przechowywane zgodnie z przepisami regulującymi szczegółowy sposób wykonywania budżetu państwa.
3.
Środki finansowe przeznaczone na finansowanie inwestycji, przekazywane samorządowym jednostkom budżetowym przez inne samorządowe jednostki organizacyjne, są wykorzystywane za zgodą zarządu jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z zasadami wykonywania obsługi bankowej budżetu jednostki samorządu terytorialnego określonej w umowie, o której mowa w art. 134 ustawy.
§  12.
1.
Państwowe jednostki budżetowe przyjmujące dochody do kasy lub za pośrednictwem poczty obowiązane są do przekazania ich w dniu pobrania (wpływu) na właściwy rachunek bieżący - subkonto dochodów. W uzasadnionych przypadkach, w zależności od wysokości przyjętej gotówki oraz właściwego jej zabezpieczenia, kierownik jednostki może podjąć decyzję określającą częstotliwość przekazywania gotówki do banku.
2.
Przepis ust. 1 nie dotyczy stałego zapasu gotówki na bieżące wydatki.
§  13.
1.
Kwoty dochodów nienależnie wpłaconych (pobranych) lub orzeczonych do zwrotu stanowią nadpłaty.
2.
Jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, państwowa jednostka budżetowa zalicza nadpłaty na inne wymagalne należności przypadające od tego samego dłużnika, a w razie braku takich należności - zwraca je uprawnionej osobie.
3.
Nadpłaty w dochodach budżetowych, powstałe zarówno w bieżącym roku budżetowym, jak i w w ubiegłych latach budżetowych, zwraca się z tej podziałki klasyfikacji dochodów, na którą zalicza się bieżące wpływy tego samego rodzaju.
4.
Podstawą dokonania zwrotu nadpłaty jest pisemne polecenie zwrotu, podpisane przez kierownika i głównego księgowego państwowej jednostki budżetowej, z zastrzeżeniem § 27.
5.
Polecenie, o którym mowa w ust. 4, zawiera uzasadnienie zwrotu i wskazanie daty wypłacenia zwracanej kwoty. Jeżeli w jednostce dokonującej zwrotu nadpłaty jest dowód przychodowy, w wyniku realizacji którego powstała nadpłata, na dowodzie tym należy zamieścić adnotację o dokonanym zwrocie, ze wskazaniem daty i pozycji zaksięgowania zwrotu.
6.
Oprocentowanie nadpłat związanych z uchyleniem lub zmianą decyzji ustalającej wysokość należności budżetowych pomniejsza dochody budżetowe z tytułu odsetek za zwłokę, z zastrzeżeniem ust. 7.
7.
Oprocentowanie nadpłat podatków zaliczanych na zaległość podatkową powiększa dochody budżetowe z tytułu odsetek od tych zaległości.
8.
Opłaty przekazów pocztowych i opłaty bankowe związane ze zwrotem nadpłat obciążają wydatki budżetowe jednostki dokonującej zwrotu nadpłaty.
§  14.
1.
Uzyskane przez państwowe jednostki budżetowe zwroty wydatków dokonanych w tym samym roku budżetowym przyjmowane są na subkonto wydatków i zmniejszają wykonanie wydatków w tym roku budżetowym.
2.
Uzyskane przez państwowe jednostki budżetowe zwroty wydatków dokonanych w poprzednich latach budżetowych są przyjmowane na subkonto dochodów i podlegają odprowadzeniu na dochody budżetu państwa, w terminach określonych odrębnymi przepisami.
§  15.
1.
Oprocentowanie sum depozytowych oraz sum na zlecenie, stanowiących własność osób fizycznych, prawnych i innych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, powiększa ich wartość, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej, z zastrzeżeniem ust. 5.
2.
Depozyty państwowych jednostek budżetowych składane w związku z postępowaniem karnym, karnym skarbowym, administracyjnym, cywilnym oraz w sprawach o wykroczenia jednostki te przekazują do przechowania bankom w postaci depozytu zamkniętego.
3.
Odsetki bankowe od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku środków specjalnych państwowych jednostek budżetowych są przychodami środków specjalnych.
4.
Postanowienia ust. 1 dotyczą środków finansowych przekazanych państwowym jednostkom budżetowym przez Agencję Mienia Wojskowego na inwestycje Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
5.
Oprocentowanie sum depozytowych oraz sum na zlecenie złożonych przez państwowe jednostki budżetowe, państwowe zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze państwowych jednostek budżetowych stanowią dochody budżetu państwa.
§  16.
1.
Państwowa jednostka budżetowa może zaciągać zobowiązania na realizację zadań do wysokości kwot wydatków ujętych w zatwierdzonym planie finansowym, pomniejszonych o wydatki na wynagrodzenia i uposażenia oraz obligatoryjne wpłaty płatnika, z zastrzeżeniem ust. 2.
2.
Zobowiązania z tytułu umów wieloletnich mogą być zaciągane tylko w wypadku, gdy umowy te uzasadnione są odpowiednimi programami prac. Mogą być również zaciągane zobowiązania z tytułu umów, których realizacja w roku następnym jest niezbędna do zapewnienia ciągłości działania jednostki i termin zapłaty upływa w roku następnym.
3.
Jednostki budżetowe, których zobowiązania zostały potrącone w trybie art. 64 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 92, poz. 1062 oraz z 2000 r. Nr 94, poz. 1037, Nr 116, poz. 1216, Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1315), przekazują kwoty, objęte potrąceniem, na rachunek bankowy urzędu skarbowego, który tego potrącenia dokonał, w terminie 15 dni od dnia otrzymania zawiadomienia w tej sprawie.
4.
Wpłacie, o której mowa w ust. 3, podlega kwota, która została potrącona w wyniku realizacji postanowień ustawy wymienionej w ust. 3.
§  17.
1.
Zaliczki na wydatki do rozliczenia mogą być udzielane:
1)
pracownikom - na koszty podróży i przeniesień służbowych oraz na pokrycie drobnych wydatków,
2)
jednostkom organizacyjnym oraz osobom fizycznym wykonującym zadania finansowane z sum na zlecenie lub z akredytyw budżetowych - na koszty wykonywanych zadań,
3)
w innych wypadkach określonych w odrębnych przepisach.
2.
Pracownikom odbywającym stałe podróże służbowe oraz pracownikom, którzy w związku z czynnościami służbowymi pokrywają bezpośrednio drobne, stale powtarzające się wydatki, mogą być udzielane zaliczki stałe na cały rok budżetowy lub na okres krótszy, jednak w wysokości nie przekraczającej przeciętnej kwoty wydatków półtoramiesięcznych. Na podstawie uznanych rachunków pokrywa się pełną kwotę należności.
3.
Przepis ust. 2 ma odpowiednie zastosowanie do akredytyw budżetowych.
§  18.
1.
Zaliczki powinny być rozliczane, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, nie później niż w terminie 14 dni po wykonaniu zadania. Zaliczki stałe powinny być rozliczone po upływie okresu, na jaki zostały udzielone, przed końcem roku budżetowego, z wyjątkiem przypadków określonych w ust. 2, oraz przed ustaniem stosunku służbowego.
2.
Państwowa jednostka budżetowa jest zobowiązana do uzyskania od pracowników, którym są udzielane zaliczki do rozliczenia, pisemnej zgody na potrącenie nie rozliczonych zaliczek z wynagrodzenia pracownika, chyba że na podstawie odrębnych przepisów jednostce przysługuje prawo potrącenia z wynagrodzenia nie rozliczonej w terminie zaliczki.
3.
Jeżeli zaliczka podjęta przez pracownika nie została rozliczona w ustalonym terminie, potrąca się ją z najbliższych wynagrodzeń pracownika; do czasu rozliczenia poprzednio wypłaconej zaliczki pracownikowi nie mogą być udzielane dalsze zaliczki.
4.
Sumy zaliczek udzielonych ze środków budżetowych, a nie wydatkowanych do końca roku budżetowego, powinny być wpłacone do banku najpóźniej w ostatnim dniu roboczym roku budżetowego, na rachunek bieżący - subkonto wydatków państwowej jednostki budżetowej, z zastrzeżeniem ust. 5.
5.
Zaliczki ze środków budżetowych udzielone pod koniec roku budżetowego są rozliczane nie później niż do dnia 8 stycznia następnego roku. Zwroty z tytułu nie wydatkowanych zaliczek zarachowuje się na zmniejszenie wydatków budżetowych roku, w którym udzielono zaliczki.
6.
W razie służbowego przeniesienia pracownika do innego miejsca pracy, zaliczki pobrane przez pracownika, z wyjątkiem zaliczki na koszty przeniesienia, należy całkowicie rozliczyć przed zmianą miejsca pracy.