Rozdział 4 - Warunki i tryb przeprowadzania badań silników - Szczegółowe wymagania dla silników spalinowych w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych przez te silniki.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2005.202.1681

Akt utracił moc
Wersja od: 24 listopada 2012 r.

Rozdział  4

Warunki i tryb przeprowadzania badań silników

§  27.
1.
Producent lub jego upoważniony przedstawiciel przed wprowadzeniem do obrotu silników składa wniosek do jednostki, która będzie przeprowadzać badania zgodności typu silnika lub rodziny silników, o wydanie certyfikatu homologacji typu silnika lub rodziny silników.
2.
Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:
1)
nazwę i adres producenta lub imię i nazwisko oraz adres jego upoważnionego przedstawiciela;
2)
podstawowe cechy silnika;
3)
wykaz rodziny silników.
3.
W przypadku gdy wniosek, o którym mowa w ust. 1, dotyczy rodziny silników, powinien być do niego dołączony opis:
1)
silnika macierzystego;
2)
ogólny rodziny silników;
3)
każdego z typów silników w rodzinie silników - oddzielnie dla każdego typu silnika.
4.
Wraz z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, należy przedstawić do badań:
1)
silnik danego typu lub
2)
silnik macierzysty w przypadku wystąpienia o wydanie certyfikatu homologacji typu dla rodziny silników.
5.
Podstawowe cechy charakterystyczne silnika macierzystego oraz rodziny silników określają załączniki nr 1.2. i 1.3. do rozporządzenia.
§  28.
1.
Jednostka, która będzie przeprowadzać badania zgodności typu silnika lub rodziny silników po otrzymaniu wniosku, o którym mowa w § 27 ust. 1:
1)
sprawdza, czy silnik:
a)
przedstawiony do badań jest zgodny z typem silnika, dla którego ma być wydany certyfikat homologacji typu,
b)
macierzysty jest reprezentatywny dla rodziny silników,
c)
jest zgodny z opisem technicznym silnika;
2)
przeprowadza badania w celu określenia wielkości:
a)
emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych dla silników o zapłonie samoczynnym, w sposób określony w procedurze testu, o której mowa w załączniku nr 2 do rozporządzenia,
b)
emisji zanieczyszczeń gazowych dla silników o zapłonie iskrowym, w sposób określony w procedurze testu, o której mowa w załączniku nr 3 do rozporządzenia;
3)
sprawdza, czy producent wprowadził system i procedury zapewniające skuteczne sterowanie zgodnością produkcji z certyfikowanym typem silnika.
2.
Jeżeli dokonane sprawdzenia i przeprowadzone badania potwierdzą, że silnik spełnia wymagania określone w rozporządzeniu i producent wprowadził system i procedury, o których mowa w ust. 1 pkt 3, jednostka, która przeprowadzała badania zgodności typu silnika lub rodziny silników, wydaje certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników.
3.
Certyfikat homologacji typu zawiera:
1)
nazwę i adres producenta silników;
2)
oznaczenie fabryczne silnika macierzystego oraz typu rodziny silników, o ile ich dotyczy;
3)
fabryczny kod typu, jakim został oznaczony silnik, jego usytuowanie i sposób przymocowania;
4)
wykaz niedrogowych maszyn ruchomych, które mają być napędzane przez silnik;
5)
nazwę i adres upoważnionego przedstawiciela producenta;
6)
usytuowanie, kodowanie i sposoby przymocowania oznaczeń silnika;
7)
adres zakładu montującego silnik.
4.
Jeżeli na podstawie dokonanego sprawdzenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wybrany silnik nie w pełni reprezentuje typ lub rodzinę silników, producent powinien dostarczyć inny silnik lub, jeżeli jest to niezbędne, dodatkowy silnik macierzysty wytypowany przez jednostkę, która przeprowadzała badania zgodności typu silnika lub rodziny silników.
5.
Jednostka przeprowadzająca badania zgodności typu silnika lub rodziny silników prowadzi wykaz:
1)
wystawionych certyfikatów homologacji typu produkowanych silników;
2)
udzielanych homologacji typu.
6.
Wzór certyfikatu homologacji typu określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
7.
Wzór wykazu udzielanych homologacji typu silników lub rodziny silników określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.
§  29.
1.
Jeżeli właściwości typu silnika lub rodziny silników można ocenić tylko w połączeniu z innymi częściami niedrogowych maszyn ruchomych, zakres certyfikatu homologacji typu odpowiednio ogranicza się.
2.
W przypadku określonym w ust. 1 certyfikat homologacji typu powinien zawierać także informacje dotyczące ograniczenia stosowania silnika lub rodziny silników oraz warunki dla ich instalowania.
3.
Informacje oraz warunki, o których mowa w ust. 2, powinny być dołączone do wyprodukowanego egzemplarza silnika.
§  30.
Jednostka, która przeprowadziła badania zgodności typu silnika lub rodziny silników, z zastrzeżeniem § 31, nie może odmówić wydania certyfikatu homologacji typu oraz żądać spełnienia innych wymagań w zakresie emisji zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych niż określone w rozporządzeniu, jeżeli silnik lub rodzina silników spełniają wymagania określone w rozporządzeniu.
§  31.
Jednostka, która przeprowadziła badania zgodności typu silnika lub rodziny silników, odmawia wydania certyfikatu homologacji typu silnika lub rodziny silników, jeżeli silnik lub rodzina silników nie spełniają wymagań określonych w rozporządzeniu dla następujących kategorii:
1)
A-C, po dniu 30 czerwca 1998 r.;
2)
D, po dniu 31 grudnia 1999 r.;
3)
E, po dniu 31 grudnia 2000 r.;
4)
F, po dniu 31 grudnia 2001 r.;
5)
G, po dniu 31 grudnia 2002 r.;
6)
H, po dniu 30 czerwca 2005 r. albo po dniu 31 grudnia 2009 r.;
7)
I, po dniu 31 grudnia 2005 r. albo po dniu 31 grudnia 2009 r.;
8)
J, po dniu 31 grudnia 2006 r. albo po dniu 31 grudnia 2010 r.;
9)
K, po dniu 31 grudnia 2005 r. albo po dniu 31 grudnia 2009 r.;
10)
V1, po dniu:
a)
31 grudnia 2005 r. dla silników, o których mowa w § 13 ust. 8 pkt 1,
b)
30 czerwca 2005 r. dla silników, o których mowa w § 13 ust. 8 pkt 2 lub pkt 3,
c)
31 grudnia 2006 r. dla silników, o których mowa w § 13 ust. 8 pkt 4;
11)
V2, po dniu 31 grudnia 2007 r.;
12)
RCA, po dniu 30 czerwca 2005 r.;
13)
RCB, po dniu 31 grudnia 2010 r.;
14)
RLA, po dniu 31 grudnia 2005 r.;
15)
RHA, po dniu 31 grudnia 2007 r.;
16)
RB, po dniu 31 grudnia 2010 r.;
17)
L, po dniu 31 grudnia 2009 r.;
18)
M, po dniu 31 grudnia 2010 r.;
19)
N, po dniu 31 grudnia 2010 r.;
20)
P, po dniu 31 grudnia 2011 r.;
21)
Q, po dniu 31 grudnia 2012 r.;
22)
R, po dniu 31 grudnia 2013 r.
§  32.
W przypadku wprowadzenia zmian w dokumentacji silnika o zapłonie samoczynnym w zakresie danych w niej zawartych, na podstawie których wydano certyfikat homologacji typu dla typu silnika lub rodziny silników, i stwierdzeniu, że produkowane silniki są niezgodne z typem silnika lub rodziną silników opisanymi w certyfikacie homologacji typu, jednostka, która przeprowadziła badania zgodności typu silnika lub rodziny silników, powinna:
1)
w okresie 6 miesięcy od dnia stwierdzenia wprowadzenia zmian w dokumentacji silnika przeprowadzić weryfikację silników produkowanych, w zakresie ich zgodności z certyfikatem homologacji typu;
2)
wycofać certyfikat homologacji typu, jeżeli producent nie postąpi zgodnie z zaleceniami wynikającymi z przeprowadzonej weryfikacji;
3)
w okresie miesiąca od dnia wycofania certyfikatu homologacji typu poinformować ministra właściwego do spraw gospodarki o przyczynach wycofania certyfikatu homologacji typu.
§  33.
1.
Na żądanie jednostki, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, producent lub jego upoważniony przedstawiciel powinien, w ciągu 45 dni po zakończeniu roku kalendarzowego, sporządzić wykaz.
2.
Wykaz powinien określać współzależność pomiędzy numerami identyfikacyjnymi odpowiednich typów silników lub rodzin silników a numerami wystawionych certyfikatów homologacji typu oraz zawierać szczegółowe informacje dotyczące planowanego zaprzestania produkcji certyfikowanego typu silnika lub rodziny silników.
3.
W wykazie producent zamieszcza informacje o typach silników lub rodzinie silników wraz z numerami identyfikacyjnymi tych silników, które zamierza produkować po przedłożeniu wykazu jednostce, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników.
4.
Producent powinien przechowywać wykaz co najmniej przez okres 20 lat od dnia zaprzestania produkcji homologowanego typu silnika lub rodziny silników.
§  34.
1.
Producent lub jego upoważniony przedstawiciel informuje jednostkę, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, o wszelkich zmianach danych silnika oraz wprowadzonych zmianach do ich projektów. W takim przypadku jednostka udzielająca homologacji wydaje uzupełnienie do certyfikatu homologacji typu.
2.
Jeżeli jednostka, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, stwierdzi, że zmiany, o których mowa w ust. 1, uzasadniają przeprowadzenie powtórnych badań lub dokonanie sprawdzeń, powinna poinformować o tym producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela i wydać uzupełnienie do certyfikatu homologacji typu, o ile powtórne badania lub sprawdzenia uzyskają wynik pozytywny.
3.
Jednostka, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, w uzupełnieniu do certyfikatu homologacji typu zamieszcza szczegółowe uzasadnienie i datę jego wydania.
§  35.
1.
Jednostka, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, przekazuje na żądanie właściwych organów:
1)
wykaz wyprodukowanych silników, dla których wydano certyfikat homologacji typu, według wzoru określonego w załączniku nr 6 do rozporządzenia;
2)
arkusz danych silników posiadających homologacje typu, według wzoru określonego w załączniku nr 7 do rozporządzenia.
2.
Jednostka, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, sprawdza, o ile jest to konieczne, prawidłowość oznaczenia numerami identyfikacyjnymi silników produkowanych zgodnie z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu; dodatkowe sprawdzenia jednostka udzielająca homologacji typu powinna przeprowadzać także w zakresie zgodności produkcji silników z wymaganiami określonymi we właściwych normach.
§  36.
1.
Jednostka, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, wykonując czynności, o których mowa w § 28 ust. 1 pkt 2, sprawdza, czy producent silników zapewnia, że przyjęty system i procedury sterowania jakością produkcji funkcjonują zgodnie z wymaganiami określonymi we właściwej normie, a także, czy:
1)
dysponuje niezbędnymi przyrządami dla sprawdzenia zgodności każdego egzemplarza silnika z certyfikowanym typem;
2)
zapewnia właściwą rejestrację wyników badań sprawdzających oraz posiada dokumentację tych badań;
3)
analizuje wyniki badań sprawdzających każdego silnika, w celu zweryfikowania i zapewnienia stabilności charakterystyk silnika, biorąc pod uwagę rozrzut produkcji;
4)
zapewnia, aby pobrana do badań sprawdzających próbka silnika lub jego części, wykazująca niezgodność z certyfikowanym typem silnika, została zastąpiona inną próbką, w celu przeprowadzenia badania powtórnego.
2.
Producent powinien podjąć niezbędne działania w celu zapewnienia zgodności produkcji silników lub rodziny silników z wymaganiami określonymi we właściwych normach, w przypadku naruszenia tych wymagań.
3.
Jednostka, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, może, w dowolnym czasie, dokonać kontroli u producenta zgodności produkcji silników lub rodziny silników z wymaganiami określonymi w ust. 1.
4.
Producent udostępnia jednostce dokonującej kontroli, o której mowa w ust. 3, dokumenty badań sprawdzających i zapisy dotyczące przeglądów produkcji silników lub rodziny silników.
5.
Jeżeli w wyniku przeprowadzonych kontroli, o których mowa w ust. 3, jednostka udzielająca homologacji typu stwierdzi, że poziom produkcji jest niezadowalający lub konieczna jest weryfikacja informacji zawartych we wniosku, o którym mowa w § 27 ust. 1, powinna zastosować następującą procedurę:
1)
jeden silnik z danej serii poddać badaniom, zgodnie z procedurą testu, o której mowa w załącznikach nr 2 lub 3 do rozporządzenia; emisja tlenków węgla, węglowodorów, tlenków azotu i cząstek stałych nie powinna przekraczać wartości granicznych określonych w § 14 ust. 3 i 4;
2)
w przypadku gdy silnik z danej serii nie spełnia wymagań, o których mowa w pkt 1, wykonać pomiary zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych na próbce silników z ich produkcji seryjnej i podlegających tym samym wymaganiom; liczbę silników przeznaczonych do pomiarów określa producent w uzgodnieniu z jednostką udzielającą homologacji typu;
3)
dla każdego z silników, który został dodatkowo wybrany do badań, i silnika badanego wyznacza się średnią arytmetyczną (grafika) z uzyskanych wartości wielkości zanieczyszczeń gazowych i cząstek stałych.
6.
Uznaje się, że produkcja silników jest zgodna z wymaganiami określonymi we właściwej normie, jeżeli spełniony jest warunek:

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

L - wartość graniczną w stosunku do każdego rozpatrywanego zanieczyszczenia ustaloną w sposób określony w § 14 ust. 2 i 4;

St - odchylenie standardowe uzyskanych wartości emisji zanieczyszczeń;

k - współczynnik statystyczny zależny od liczby silników w próbce n, określony w poniższej tabeli:

N2345678910
K0,9730,6130,4890,4210,3760,3420,3170,2960,279
N111213141516171819
K0,2650,2530,2420,2330,2240,2160,2100,2030,198
7.
Jednostka, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników podczas kontroli zgodności produkcji silników z wymaganiami określonymi we właściwej normie, przeprowadza badania silników częściowo lub całkowicie dotartych zgodnie z wymaganiami producenta.
8.
Jednostka, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, przeprowadza raz w roku kontrolę w zakresie zgodności produkcji silników z wymaganiami określonymi we właściwej normie, a w przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 2, w terminie umożliwiającym dokonanie sprawdzenia, czy zostały podjęte niezbędne działania mające na celu uzyskanie tej zgodności.
§  37.
1.
Producent silników lub jego upoważniony przedstawiciel powinien dostarczyć niezwłocznie, na żądanie jednostki, która wydała certyfikat homologacji typu silnika lub rodziny silników, niezbędne informacje dotyczące nabywców silników wraz z numerami identyfikacyjnymi tych silników.
2.
W przypadku gdy producent silników lub jego upoważniony przedstawiciel nie dostarczy informacji, o których mowa w ust. 1, certyfikat homologacji typu dotyczący odpowiedniego typu silnika lub rodziny silników może zostać cofnięty.