Dział 2 - Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby dotyczące obiektów oraz wyposażenia jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej - Szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny służby strażaków Państwowej Straży Pożarnej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2021.1681

Akt obowiązujący

Wersja od: 13 września 2021 r.

DZIAŁ  II

Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby dotyczące obiektów oraz wyposażenia jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej

Rozdział  1

Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby w zakresie użytkowania obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej

§ 3. W obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej warunki bezpiecznej i higienicznej służby zapewnia kierownik jednostki organizacyjnej.

§  4. 

1. Na terenie działek, na których zlokalizowane są obiekty przeznaczone dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej, drogi i place manewrowe mają:

1) równą nawierzchnię dostosowaną do obciążenia użytkowanych pojazdów pożarniczych, sprzętu oraz składowanych materiałów;

2) oświetlenie zapewniające dobrą widoczność podczas poruszania się i manewrowania pojazdem pożarniczym.

2. Na drogach wewnętrznych oraz placach manewrowych, w zależności od szerokości dróg, natężenia ruchu, widoczności, określone są maksymalne prędkości pojazdów pożarniczych, środków transportu i komunikacji.

3. Drogi, o których mowa w ust. 2, oznacza się odpowiednimi znakami drogowymi zgodnymi z przepisami prawa o ruchu drogowym.

4. Wyjazd z obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej na drogę publiczną ma dobrą widoczność i jest oznakowany znakami ostrzegawczymi.

5. Na drogach publicznych prowadzących do obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej, w porozumieniu z zarządcą drogi, instaluje się sygnalizatory nadające sygnały świetlne, uruchamiane w czasie wyjazdu alarmowego pojazdów pożarniczych i wstrzymujące w tym czasie ruch innych uczestników ruchu.

6. W przypadku braku lub niesprawności sygnalizatorów, o których mowa w ust. 5, bezpieczny wyjazd z obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej zapewnia się w porozumieniu z zarządcą drogi innymi środkami, w szczególności stosując dodatkowe oznakowanie wyjazdu znakami pionowymi i poziomymi.

7. W uzasadnionych przypadkach, w porozumieniu z zarządcą drogi, można odstąpić od instalowania sygnalizatorów, o których mowa w ust. 5.

§  5. 

1. W obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej wyposażonych w ześlizgi, drzwi do ześlizgu są dwuskrzydłowe, o szerokości skrzydła minimum 0,5 m, i otwierają się do środka ześlizgu.

2. Drzwi do ześlizgu są stale zamknięte w sposób uniemożliwiający ich przypadkowe otwarcie, a po otwarciu - samoczynnie unieruchamiane.

3. Drzwi otwiera się automatycznie lub ręcznie, a unieruchamia z wykorzystaniem urządzenia zamontowanego przy krawędziach drzwi.

4. Urządzenie unieruchamiające drzwi nie może powodować zaczepiania się lub potykania o jego wystające części.

5. Do ześlizgu nie stosuje się drzwi wahadłowych oraz drzwi mających przeszklenie.

6. Wnętrze ześlizgu wyposaża się w oświetlenie włączające się samoczynnie w chwili otwarcia drzwi do ześlizgu, któremu zapewnia się dodatkowe zasilanie z rezerwowego źródła prądu.

7. Nad drzwiami do ześlizgu umieszcza się oświetlenie ostrzegawcze w kolorze czerwonym oraz urządzenie akustyczne informujące o pozostawaniu drzwi w pozycji otwartej.

8. Drzwi do ześlizgu oznacza się kolorem żółtym, a na obrzeżach - pasem o szerokości 0,07 m w kolorze czarnym. Na wysokości 1,7 m od podłogi na całej szerokości drzwi umieszcza się dobrze widoczny napis w kolorze czarnym "UWAGA ZEŚLIZG - KORZYSTAĆ TYLKO W CZASIE ALARMU".

9. Do ześlizgu doprowadza się tylko jedno wejście.

10. Słup ześlizgu ma średnicę od 0,15 m do 0,30 m oraz gładką powierzchnię.

11. Odległość między krawędzią otworu w stropie a słupem ześlizgu z każdej jego strony wynosi minimum 0,45 m.

12. Podłoże pod ześlizgiem stanowi poduszka amortyzacyjna, której zewnętrzna krawędź znajduje się w odległości większej niż 0,5 m od słupa ześlizgu, a górna jej powierzchnia - na poziomie podłogi. Granice poduszek amortyzacyjnych ześlizgów należy oznakować na powierzchni posadzki pasami o szerokości 0,1 m.

13. Słup ześlizgu jest umiejscowiony w odległości minimum 1,0 m od krawędzi najbliżej położonej stałej lub ruchomej przeszkody.

14. Odległość, o której mowa w ust. 13, może zostać zmniejszona pod warunkiem zastosowania dodatkowych rozwiązań, w stosunku do wymienionych w ust. 13, zapewniających bezpieczne korzystanie z ześlizgu.

15. W przypadku obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej mających więcej niż jedną kondygnację nadziemną i:

1) do sześciu stanowisk garażowych stosuje się co najmniej jeden ześlizg;

2) powyżej sześciu stanowisk garażowych stosuje się co najmniej dwa ześlizgi.

§ 6. Opuszczanie się po słupie ześlizgu jest dopuszczalne:

1) w czasie alarmów i szkolenia;

2) w odzieży osłaniającej tułów i kończyny oraz w obuwiu przeznaczonym do pełnienia służby;

3) w sytuacji gdy na słupie ześlizgu lub na poduszce amortyzacyjnej nie znajduje się inny strażak.

§  7. 

1. W pomieszczeniach obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej, nie stosuje się:

1) progów w drzwiach;

2) drzwi wahadłowych, obrotowych, podnoszonych i mających przeszklenie;

3) drzwi wyposażonych w dodatkowe elementy, które mogą powodować zaczepianie się.

2. Dopuszcza się montowanie drzwi przeszklonych szkłem niepowodującym urazów po jego stłuczeniu oraz oznakowanych na powierzchni przeszklonej w sposób widoczny.

§  8. 

1. Garaże jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej wyposaża się w:

1) instalację grzewczą zapewniającą utrzymanie temperatury w ich wnętrzu nie niższej niż + 5°C;

2) mechaniczną instalację wyciągu spalin.

2. Pojazdy pożarnicze znajdujące się w garażu jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej ustawia się wyłącznie na wyznaczonych dla nich stanowiskach.

3. Granicę stanowiska w garażu jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej oznacza się na powierzchni podłogi pasem koloru białego o szerokości 0,1 m.

4. W przypadku gdy oznakowanie stanowisk garażowych zostanie wykonane w sposób trwały, zapewniający widoczne oznaczenie toru prowadzenia kół pojazdu, dopuszcza się odstąpienie od oznaczeń, o których mowa w ust. 3.

5. Między stanowiskiem, a ścianami lub elementami konstrukcyjnymi garażu, jak również za i przed pojazdem pożarniczym zapewnia się przejście o szerokości nie mniejszej niż 1,2 m. Odstępy między pojazdami umożliwiają swobodne otwieranie drzwi pojazdów.

6. Elementy konstrukcyjne, zapadki drzwi garażowych i inne elementy stwarzające możliwość uderzenia lub potknięcia się o nie oznacza się barwami bezpieczeństwa.

7. Drzwi łączące ciągi komunikacyjne z garażem otwierają się do wnętrza garażu.

8. Drzwi, o których mowa w ust. 7, nie mogą zawężać szerokości przejścia określonego w ust. 5.

9. W garażu jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej:

1) przed uruchomieniem silników spalinowych włącza się instalację wyciągu spalin, a w razie jej niesprawności uruchamia się silniki po otwarciu bram garażowych;

2) ogranicza się pracę silników spalinowych do minimum.

§  9. 

1. Bramy garażowe w obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej wyposaża się w:

1) przeszklenie na powierzchni nie mniejszej niż 25% szkłem lub innym tworzywem niepowodującym urazów po jego stłuczeniu;

2) urządzenia blokujące je po otwarciu.

2. Bramy garażowe, o których mowa w ust. 1, wyposaża się w system:

1) otwierania automatycznego;

2) otwierania ręcznego;

3) ostrzegawczo-zabezpieczający, informujący o ich otwieraniu i zamykaniu.

3. Bramy garażowe otwierane automatycznie wyposaża się w system blokujący je przy napotkaniu przeszkody podczas otwierania i zamykania.

§  10. 

1. W pomieszczeniach i na terenie obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej instaluje się systemy zapewniające:

1) automatyczne oświetlenie ciągów komunikacyjnych i pomieszczeń przeznaczonych do odpoczynku dla załogi;

2) wyświetlanie informacji o numerach zadysponowanych zastępów;

3) ogłaszanie komunikatów;

4) włączanie sygnałów alarmowych.

2. Systemy, o których mowa w ust. 1, na wypadek awarii mają zapewnione dodatkowe zasilanie z rezerwowego źródła prądu.

§  11. 

1. W obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej, strażakom zapewnia się:

1) pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne;

2) pomieszczenia do odpoczynku, wyposażone w miejsca do przechowywania pościeli.

2. W obiektach, o których mowa w ust. 1, wyznacza się strefę czystą i brudną, stanowiącą układ pomieszczeń zapewniający wstępne umycie, dezynfekcję, pranie odzieży i wyposażenia, a następnie ponowne umundurowanie i wyposażenie strażaka.

3. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1 pkt 2:

1) nie ustawia się łóżek piętrowo;

2) nie łączy się łóżek dłuższymi bokami;

3) między łóżkami zachowuje się odległość co najmniej 0,8 m.

4. Do pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. poz. 1650, z 2007 r. poz. 330, z 2008 r. poz. 690 oraz z 2011 r. poz. 1034).

§ 12. Obiekty przeznaczone dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej wyposaża się w środki niezbędne do udzielenia pierwszej pomocy.

Rozdział  2

Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby dotyczące wyposażenia technicznego obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej

§  13. 

1. Wspinalnia i inne stanowiska do ćwiczeń lub szkolenia są użytkowane zgodnie z instrukcją, zawierającą w szczególności warunki użytkowania i sposoby zabezpieczenia strażaka.

2. Przed rozpoczęciem ćwiczeń i szkoleń na wysokości oraz zawodów i innych form doskonalenia zawodowego na wysokości, zapoznaje się strażaka z instrukcją w zakresie zasad użytkowania wspinalni lub stanowiska do ćwiczeń lub szkolenia oraz sposobów zabezpieczenia.

§  14. 

1. Wspinalnię wyposaża się w poduszkę amortyzacyjną.

2. W czasie ćwiczeń lub szkoleń z zakresu sportu pożarniczego należy używać zabezpieczeń w postaci poduszki amortyzacyjnej i urządzenia samohamownego.

3. Wspinalnię wykorzystywaną do suszenia węży pożarniczych wyposaża się w system mocujący, zabezpieczający węże przed ich ewentualnym upadkiem.

§  15. 

1. Ćwiczebną komorę dymową wyposaża się w:

1) instalację oświetleniową, alarmową i wentylacyjną;

2) instalację monitorowania ćwiczących;

3) systemy bezpieczeństwa zapewniające kontrolę pracy środowiska komory;

4) system awaryjnego wyłączenia komory.

2. Z chwilą włączenia systemu awaryjnego wyłączenia komory włącza się automatycznie instalacja oświetleniowa i wentylacyjna, zapewniająca całkowitą wymianę powietrza w czasie nie dłuższym niż 90 sekund od chwili włączenia sygnalizacji alarmowej.

3. Kontenerowe i przewoźne ćwiczebne komory dymowe ustawia się w pobliżu budynków, w których ćwiczący mają dostęp do pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, umożliwiających umycie się i kąpiel w ciepłej, bieżącej wodzie.

§  16. 

1. Konstrukcje stacjonarnych i kontenerowych komór rozgorzeniowych oraz komór ogniowych umożliwiają podczas realizowanych ćwiczeń i szkoleń niezwłoczne podanie co najmniej dwóch skutecznych prądów gaśniczych zasilanych z dwóch niezależnych źródeł wody.

2. Szerokość i wysokość drzwi do tych komór dobiera się w sposób zapewniający natychmiastową ewakuację wszystkim ćwiczącym.

3. Drzwi ewakuacyjne otwierają się na zewnątrz oraz zamykają się w sposób umożliwiający ich otwarcie od wewnątrz i z zewnątrz w każdej fazie ćwiczenia.

4. Zajęcia z użyciem otwartego ognia prowadzone są wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie przeszkolenie w tym zakresie.