Dział 4 - SPRZĘT I URZĄDZENIA RATOWNICZE - Szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny służby strażaków oraz zakres ich obowiązywania w stosunku do innych osób biorących udział w akcjach ratowniczych, ćwiczeniach lub szkoleniu.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1997.145.979

Akt utracił moc

Wersja od: 8 grudnia 1997 r.

DZIAŁ  CZWARTY

SPRZĘT I URZĄDZENIA RATOWNICZE

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§ 47. Zabrania się stosowania sprzętu treningowego w działaniach ratowniczych.

§ 48. Zabrania się użytkowania sprzętu ratowniczego niezgodnie z zalecanymi przez producenta parametrami pracy.

§ 49. W czasie akcji ratownictwa chemicznego należy stosować metody określone przez charakterystyki wskazane przez specjalistów, właściwe dla konkretnej substancji.

§ 50. Gdy akcja ratownicza obejmuje kilka rodzajów działań, doboru środków i metod działania gwarantujących bezpieczeństwo ratowników dokonuje się z uwzględnieniem zasad zawartych w poszczególnych rozdziałach niniejszego rozporządzenia.

§ 51. Ratownika kierowanego do działań należy wyposażyć w sygnalizator bezruchu.

Rozdział  2

Środki transportu

§  52.

1. Przywileje przysługujące pojazdom pożarniczym mogą być wykorzystywane jedynie wówczas, gdy tego wymaga sytuacja na jezdni. Z uprzywilejowania w ruchu mogą korzystać tylko pojazdy prawidłowo oznakowane i stosujące - zgodnie z przepisami - łącznie ostrzegawcze sygnały świetlne i dźwiękowe w związku z akcją ratowniczą oraz w innych przypadkach na polecenie właściwego przełożonego lub stanowiska koordynacji ratownictwa (punktu dyspozycyjnego). W razie uszkodzenia choćby jednego z wyżej wymienionych sygnałów, dalsza jazda następuje bez prawa korzystania z przywilejów w ruchu drogowym.

2. Uruchomienie sygnałów należy do obowiązków kierowcy.

3. Zabrania się alarmowego przewożenia pojazdami pożarniczymi osób postronnych oraz członków młodzieżowych i kobiecych drużyn pożarniczych.

§  53.

1. Rozpoczęcie jazdy pojazdem pożarniczym następuje wyłącznie na rozkaz dowódcy, po upewnieniu się przez niego o zajęciu miejsc przez załogę oraz zamknięciu skrytek i drzwi pojazdu.

2. Dowódca (dysponent) nie ma prawa żądać zwiększenia szybkości pojazdu, natomiast jest obowiązany nakazać jej zmniejszenie w razie lekceważenia bezpieczeństwa przez kierowcę.

3. Pojazd należy prowadzić z szybkością w danych warunkach bezpieczną.

4. Szybkość jazdy w kolumnie reguluje pierwszy pojazd; pozostałe pojazdy obowiązuje zachowanie odstępów, zapewniających bezpieczeństwo jazdy w danych warunkach.

5. Wyprzedzanie się pojazdów w kolumnie może nastąpić wyłącznie na polecenie właściwego dowódcy.

6. Zamocowanie wyposażenia pojazdu oraz przewożonego sprzętu powinno wykluczać przypadkowe jego przemieszczanie mogące spowodować obrażenia ludzi. Skuteczność zamocowania sprzętu i wyposażenia do służących do tego celu uchwytów, ram, pasków itp. należy stale kontrolować.

7. Pojazdy pożarnicze muszą mieć takie odprowadzenia spalin, aby ratownicy w czasie jazdy nie byli narażeni na ich działanie.

8. Podczas jazdy:

1) załodze pojazdu pożarniczego zabrania się:

a) wychylania się i otwierania drzwi,

b) zajmowania miejsc innych niż ustalone,

c) jazdy na stopniach i innych zewnętrznych elementach pojazdów,

d) palenia tytoniu,

e) samowolnego opuszczania pojazdu,

f) prowadzenia zbędnych rozmów z kierowcą,

g) zdejmowania hełmów,

2) kierowca pojazdu pożarniczego nie używa hełmu i pasa bojowego, natomiast po opuszczeniu pojazdu nosi uzbrojenie zgodnie z ustaleniami obowiązującymi pozostałych członków załogi.

9. Na miejscu akcji pojazd należy ustawiać zgodnie z poleceniami dowódcy, mając na względzie nieutrudnianie ruchu innym pojazdom, bezpieczeństwo załogi i pojazdu, zachowanie możliwości manewrowania, w tym odjazdu.

Rozdział  3

Agregaty i sprzęt specjalistyczny

§ 54. Agregaty ratownicze oraz inny ciężki sprzęt powinien być przenoszony przez taką liczbę osób, aby ciężar przypadający na jednego mężczyznę nie przekraczał 50 kilogramów, zaś na jedną kobietę - 20 kilogramów; przy przenoszeniu przedmiotów o ciężarze ponad 300 kg należy używać pasów, lin i innego sprzętu ułatwiającego i zapewniającego bezpieczeństwo pracy.

§  55.

1. Podczas pracy silników spalinowych w przestrzeniach zamkniętych (pomieszczenia, tunele, piwnice itp.) i innych miejscach nieprzewiewnych należy zapewnić skuteczne odprowadzenie spalin. W przypadku gdy nie ma takiej możliwości, obsługa ma obowiązek stosować sprzęt izolacyjny ochrony dróg oddechowych.

2. Obsługujący agregaty powinni stosować indywidualne ochronniki słuchu.

3. Na nierównym podłożu agregaty należy mocować tak, aby po ich ustawieniu nie miały możliwości zsunięcia się lub przewrócenia.

4. W strefach zagrożonych wybuchem należy stosować agregaty i sprzęt w obudowie przeciwwybuchowej.

5. Sprzęt oświetleniowy podczas pracy nie może powodować oślepiania ratowników, a w szczególności pracujących na wysokości, kierowców i obsługujących sprzęt mechaniczny.

6. W strefach zagrożonych wybuchem należy stosować sprzęt oświetleniowy w obudowie przeciwwybuchowej lub oświetlać miejsce działania ratowniczego z zewnątrz, z odległości eliminującej możliwość wybuchu.

§  56.

1. Drabiny i podnośniki hydrauliczne w miejscu ich ustawienia muszą mieć zabezpieczoną pełną stateczność. Drabiny przystawne powinny być ustawione w sposób eliminujący przechył boczny.

2. Stanowisko na drabinie ustawionej jako wolno stojąca można zajmować dopiero po zapewnieniu jej pełniej stabilności.

§  57.

1. Nie wolno sprawiać i składać drabin, gdy znajdują się na nich ludzie. Zasada ta nie obowiązuje, gdy drabiny są wyposażone w pomosty lub inne urządzenia pozwalające na bezpieczne zajęcie na nich miejsca podczas ruchu.

2. Zabrania się sprawiać drabin, podnośników hydraulicznych i dźwigów w bezpośrednim pobliżu napowietrznych przewodów elektrycznych i innych urządzeń znajdujących się pod napięciem, jeżeli zachodzi możliwość spowodowania porażenia ratownika prądem.

§  58.

1. Podczas działań ratowniczo-gaśniczych prowadzonych wewnątrz obiektów oraz w każdym innym przypadku stwierdzenia lub podejrzenia obecności lotnych substancji toksycznych, a w szczególności tlenku węgla albo innych gazów, par, dymów, pyłów lub czynników i substancji o właściwościach trujących, duszących, parzących, rakotwórczych, drażniących itp., oraz tam, gdzie może występować niedobór tlenu w otaczającej atmosferze, należy stosować izolacyjny, indywidualny sprzęt ochrony dróg oddechowych.

2. Filtrujący sprzęt przeciwgazowo-dymowy (maski z pochłaniaczami) dopuszcza się do stosowania w terenie otwartym po stwierdzeniu, że stężenie tlenu wynosi minimum 17%, i nabyciu pewności o właściwym dobraniu pochłaniacza do występujących w atmosferze substancji.

3. Stosując izolacyjny sprzęt ochrony dróg oddechowych, należy:

1) zachować szczególną karność, spokój i opanowanie,

2) używać sprzęt tylko na wyraźny rozkaz dowódcy,

3) zakładać i zdejmować maski wyłącznie na zewnątrz pomieszczeń, w atmosferze nie zanieczyszczonej substancjami szkodliwymi, a jednocześnie w miejscach położonych jak najbliżej obszaru, na którym prowadzona jest akcja ratownicza.

Przed założeniem maski osoby posiadające ruchome protezy zębowe obowiązane są je wyjąć z jamy ustnej.

4. Osoby noszące brody i bokobrody oraz długie włosy i wąsy, a także nie przestrzegające bieżącego golenia zarostu twarzy nie mogą brać udziału w działaniach ratowniczych prowadzonych wewnątrz obiektów oraz w przypadkach stwierdzenia lub podejrzenia obecności lotnych substancji toksycznych.

§  59.

1. W przypadkach występowania substancji chemicznych oraz czynników mogących oddziaływać szkodliwie na skórę i przez skórę stosować należy sprzęt ochronny i odzież specjalną chroniącą i zabezpieczającą cały organizm.

2. Przed założeniem ubrania specjalnego należy zdjąć wszystkie akcesoria mogące uszkodzić je od wewnątrz lub utrudnić działanie.

3. Ubranie gazoszczelne należy zakładać w strefie bezpiecznej, przy pomocy dodatkowych osób kontrolujących również prawidłowość uszczelnienia ubrania.

4. Przed wprowadzeniem ratownika do akcji musi on potwierdzić swoją gotowość do działań. Przed wejściem w strefę zagrożoną ratownik musi potwierdzić sprawność działania całego systemu izolującego.

5. Należy utrzymywać łączność z ratownikami wprowadzonymi do strefy zagrożenia.

§  60.

1. Wprowadzając ratowników do strefy zagrożenia należy kontrolować ich czas przebywania w tej strefie, tak aby zapewnić im w drodze powrotnej dwukrotną ilość powietrza w stosunku do potrzebnej na wejście.

2. Ratownik może zdjąć ubranie specjalne po uprzednim jego oczyszczeniu i wstępnej, o ile istnieje taka potrzeba, neutralizacji.

3. Przy zdejmowaniu ubrań specjalnych należy wyposażyć rozbierającego się w niezbędne środki ochrony i środki neutralizujące.

4. Ponowne użycie ubrania specjalnego w akcji może nastąpić po wykonaniu zabiegów konserwujących określonych instrukcją producenta.

§ 61. W przypadkach, w których akcja ratownicza obejmuje różne rodzaje działań, doboru metod i środków gwarantujących bezpieczeństwo ratowników dokonać należy z uwzględnieniem zasad zawartych w poszczególnych rozdziałach niniejszego rozporządzenia.