Rozdział 5 - Fundusz Ubezpieczeń Społecznych - System ubezpieczeń społecznych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.497 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 3 kwietnia 2024 r. do: 31 sierpnia 2024 r.

Rozdział  5

Fundusz Ubezpieczeń Społecznych

1. 
Fundusz Ubezpieczeń Społecznych jest państwowym funduszem celowym, powołanym w celu realizacji zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych.
2. 
Dysponentem FUS jest Zakład.
1. 
Przychody FUS pochodzą:
1)
ze składek na ubezpieczenia społeczne, niepodlegających przekazaniu na rzecz otwartych funduszy emerytalnych;
1a)
ze środków rekompensujących kwoty składek przekazanych na rzecz otwartych funduszy emerytalnych;
1b)
z wpłat, o których mowa w art. 111c ust. 1 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;
2)
(uchylony);
3)
z wpłat z budżetu państwa oraz z innych instytucji, przekazanych na świadczenia, których wypłatę zlecono Zakładowi, z wyjątkiem świadczeń finansowanych z odrębnych rozdziałów budżetowych oraz wpłat z instytucji zagranicznych;
4)
z oprocentowania rachunku bankowego FUS;
4a)
z lokat dokonywanych w jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, o których mowa w art. 178 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 681, 825, 1723 i 1941);
4b)
z wpłat, o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 1 oraz art. 105 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych;
5)
z odsetek od nieterminowo regulowanych zobowiązań wobec FUS;
6)
ze zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, wraz z odsetkami;
7)
z dodatkowej opłaty, o której mowa w art. 24 ust. 1a, i z opłaty prolongacyjnej;
8)
z dotacji z budżetu państwa;
9)
ze środków FRD, o których mowa w art. 59;
10)
z innych tytułów.
2. 
Składkę na ubezpieczenia społeczne zalicza się do przychodów FUS w miesiącu następującym po miesiącu, za który składka jest należna.
3. 
(uchylony).
4. 
Minister właściwy do spraw finansów publicznych przekazuje na rachunek bankowy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych środki, o których mowa w ust. 1 pkt 1a, w terminie 3 dni po przedstawieniu przez Zakład wniosku zawierającego informacje o terminie i wysokości składek przekazanych na rzecz otwartych funduszy emerytalnych.
1. 
W granicach określonych w ustawie budżetowej FUS może otrzymywać z budżetu państwa dotacje i nieoprocentowane pożyczki.
2. 
Dotacje i pożyczki, o których mowa w ust. 1, mogą być przeznaczone wyłącznie na uzupełnienie środków na wypłaty świadczeń gwarantowanych przez państwo, jeżeli przychody przekazywane na rachunek bankowy FUS nie zapewniają pełnej i terminowej wypłaty świadczeń finansowanych z przychodów FUS.
3. 
Za zgodą ministra właściwego do spraw finansów publicznych FUS może zaciągać kredyty.

Ze środków zgromadzonych w FUS finansowane są:

1)
wypłaty świadczeń z ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego oraz wypadkowego;
2)
wydatki na prewencję rentową;
3)
spłaty kredytów i pożyczek wraz z odsetkami, zaciąganych w celu wypłaty świadczeń z FUS;
4)
odsetki za nieterminowe wypłaty świadczeń;
5)
należności dla płatników składek, o których mowa w art. 3 ust. 2;
6)
wydatki związane z realizacją zadań, o których mowa w art. 52 ust. 1 pkt 3;
7)
(uchylony);
8)
odpis stanowiący przychód Zakładu, o którym mowa w art. 76 ust. 1 pkt 1;
9)
wydatki na pokrycie niedoboru środków niezbędnych do zapewnienia wypłat emerytur kapitałowych;
10)
emerytury kapitałowe, środki gwarantowane oraz jednorazowe wypłaty, ustalane ze składek zewidencjonowanych na subkoncie;
11)
środki, o których mowa w art. 22 ust. 4.
1. 
W ramach FUS wyodrębnia się fundusze:
1)
emerytalny, z którego są finansowane wypłaty emerytur i wydatki, o których mowa w art. 54 pkt 9 i 10;
2)
rentowy, z którego są finansowane:
a)
wypłaty rent z tytułu niezdolności do pracy, rent szkoleniowych, rent rodzinnych, dodatków do rent rodzinnych dla sierot zupełnych, dodatków pielęgnacyjnych,
b)
wypłaty emerytur przyznanych z urzędu zamiast rent z tytułu niezdolności do pracy osobom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., które nie mają okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,
c)
wypłaty zasiłków pogrzebowych,
d)
świadczenia zlecone Zakładowi do wypłaty podlegające finansowaniu z budżetu państwa, a także
e)
wydatki na prewencję rentową;
3)
chorobowy, z którego finansowane są świadczenia określone w odrębnych przepisach;
4)
wypadkowy, z którego finansowane są świadczenia określone w odrębnych przepisach, a także koszty prewencji wypadkowej określone w odrębnych przepisach;
5)
(uchylony).
2. 
Dla funduszy, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, nie prowadzi się odrębnych rachunków bankowych.
1. 
(uchylony).
2. 
(uchylony).
3. 
(uchylony).
4. 
Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady gospodarki finansowej oraz zasady lokowania środków FUS, mając na względzie efektywność zarządzania i bezpieczeństwo środków.

W ustawie budżetowej określa się corocznie kwotę wydatków na prewencję rentową w wysokości do 0,4% wydatków na świadczenia z ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego i wypadkowego, przewidzianych w planie finansowym FUS na dany rok budżetowy.