System monetarny.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1924.37.401 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 13 października 1927 r.

ROZPORZĄDZENIA

MINISTRA SKARBU

z dnia 23 kwietnia 1924 r.

w przedmiocie systemu monetarnego. ^*

Na zasadzie art. 1 punkt 8 i art. 2 ustawy o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej z dnia 11 stycznia 1924 r. (Dz. U. R. P. № 4, poz. 28) i zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z dnia 17-go stycznia 1924 r. stanowią co następuje:

Art.  1.

Jednostką monetarną Rzeczypospolitej Polskiej jest złoty, zawierający dziewięć trzydziestych pierwszych części grama czystego złota.

Złoty dzieli się na sto groszy.

Art.  2.

Wybijanie monet należy do praw zwierzchniczych Państwa i jest wyłącznym jego przywilejem.

Art.  3.

Wybijane będą monety:

1) złote: po sto złotych, po pięćdziesiąt złotych, po dwadzieścia złotych, po dziesięć złotych;

2) srebrne: po piąć złotych, po dwa złote i \:>o jednym złotym;

3) niklowe: po pięćdziesiąt groszy, po dwadzieścia groszy i po dziesięć gros/y;

4) bronzowe: po pięć groszy, po dwa grosze i po jednym groszu.

Art.  4.

Monety złote będą wybijane ze stopu, zawierającego na tysiąc czyści ogólnej wagi dziewięćset części złota i sto części miedzi. Z jednego kilograma tego stopu wybija się trzy tysiące sto złotych w złocie. Waga monet po sto złotych wynosi trzydzieści dwie całe i dwadzieścia pięć tysięcy osiemset sześć stotysięcznych grama, - średnica - trzydzieści pięć milimetrów. Waga monet po pięćdziesiąt; złotych wynosi szesnaście całych i dwanaście tysięcy dziewięćset trzy stotysięczne grama, - średnica - dwadzieścia osiem milimetrów. Waga monet po dwadzieścia złotych wynosi sześć całych i czterdzieści piąć tysięcy sto sześćdziesiąt jedna stotysięczna grama, - średnica - dwadzieścia jeden milimetrów. Waga monet po dziesięć złotych wynosi trzy całe i dwadzieścia dwa tysiące pięćset osiemdziesiąt stotysięcznych grama, - średnica-dziewiętnaście milimetrów.

Art.  5. ¹

Monety srebrne po pięć złotych wybijane będą ze stopu, zawierającego na tysiąc części ogólnej wagi dziewięćset części srebra i sto części miedzi. Waga monet po pięć złotych wynosi dwadzieścia pięć gramów, średnica zaś 37 milimetrów.

Monety srebrne po dwa złote i po jednym złotym wybijane będą ze stopu, zawierającego na tysiąc części ogólnej wagi siedemset pięćdziesiąt części srebra i dwieście pięćdziesiąt części miedzi. Waga monet po dwa złote wynosi dziesięć gramów, średnica zaś dwadzieścia siedem milimetrów. Waga monet po jednym złotym wynosi pięć gramów, średnica zaś dwadzieścia trzy milimetry

Art.  6.

Monety niklowe wybijane będą z czystego niklu. Waga monet po pięćdziesiąt groszy wynosi piąć gramów, - średnica - dwadzieścia trzy milimetry. Waga monet po dwadzieścia groszy wynosi trzy gramy, - średnica-dwadzieścia milimetrów. Waga monet po dziesięć groszy wynosi dwa gramy, - średnica -- siedemnaście całych i sześć dziesiątych milimetra.

Art.  7.

Monety bronzowe wybijane będą ze stopu, zawierającego na tysiąc części ogólnej wagi dziewięćset pięćdziesiąt części miedzi, czterdzieści części cyny i dziesięć części cynku. Waga monet po pięć groszy wynosi trzy gramy, - średnica - dwadzieścia milimetrów. Waga monet po dwa grosze wynosi dwa, gramy, - średnica - siedemnaście całych i sześć dziesiątych milimetra. Waga monet po jednym groszu wynosi jeden i pół grama,-średnica - czternaście całych i siedem dziesiątych milimetra.

Art.  8.

Przy wybijaniu monet złotych i srebrnych odchylenia w obie strony od norm, wskazanych w artykułach 4 i b niniejszego rozporządzenia co do wagi i próby nie mogą przekraczać dla monet złotych: co do próby-dwóch tysiącznych części, co do wagi - dla monet po sto złotych i po pięćdziesiąt złotych--jednej tysiącznej części ich wagi, dla monet po dwadzieścia złotych i po dziesięć złotych-dwóch tysiącznych części ich wagi; dla monet srebrnych: co do próby-dla monet po pięć złotych dwóch tysiącznych części, dla monet po dwa złote i po jednym złotym - trzech tysiącznych części, co do wagi dla monet po pięć złotych trzech tysiącznych tłuści ich wagi, dla monet po dwa złote i po jednym złotym-pięciu tysiącznych części ich wagi.

Minister Skarbu określi dopuszczalne przy wybijaniu monet niklowych i bronzowych odchylenia w obie strony od norm, wskazanych w art. art. 6 i 7 niniejszego rozporządzenia.

Art.  9.

Monety, wypuszczone na podstawie niniejszego rozporządzenia, są środkami płatniczemi, mającemi moc umarzania zobowiązań przez zapłatę:

monety złote bez ograniczenia kwoty, monety srebrne do kwoty stu złotych przy każdej wypłacie, monety niklowe i bronzowe oraz monety wypuszczone na mocy art. 14 łącznie do kwoty dziesięciu złotych przy każdej wypłacie.

Kasy państwowe przyjmują monety wszelkich rodzajów w każdej ilości przy wszystkich wpłatach z wyjątkiem tych wpłat, które w myśl obowiązujących przepisów winny być uiszczane w złocie.

Art.  10.

Państwo wybija monety złote w miarę potrzeby, bez ograniczeń co do kwoty, monety srebrne do kwoty ośmiu złotych na każdego mieszkańca Rzeczypospolitej Polskiej, wreszcie monety niklowe i bronzowe oraz monety wypuszczone na mocy art. 14 - do kwoty czterech złotych na każdego mieszkańca Rzeczypospolitej Polskiej.

Art.  11.

Monety złote wybijane są na rachunek Państwa jak również na rachunek osób prywatnych, zgłaszających do przebicia na monetę ilości złota, nie mniejsze niż sto gramów czystego złota. Ma rachunek osób prywatnych wybija się, na warunkach przez Ministra Skarbu oznaczonych, za pokryciem kosztów wybicia, te z pośród monet złotych, wyszczególnionych w punkcie pierwszym art. 3, które Minister Skarbu uzna za potrzebne dla obiegu.

Monety z innych kruszców są wybijane wyłącznie na rachunek Państwa.

Art.  12.

Wzory monet ustala Minister Skarbu rozporządzeniami, podając wizerunki odnośnych monet w graficznej reprodukcji jako załączniki.

Art.  13.

Nikt nie jest obowiązany do przyjmowania monet, których wizerunek jest całkowicie zatarty oraz monet uszkodzonych, jak również monet złotych i srebrnych, których wagą, zmniejszyła się wskutek' zużycia w stosunku do najmniejszej wagi, dopuszczalnej przy wybiciu w myśl art. 8 niniejszego rozporządzenia, więcej niż o pięć tysiącznych części w monetach złotych, o jedną setną części w monetach srebrnych po pięć złotych - i o pięć setnych części w monetach srebrnych po dwa złote i po jednym złotym.

Monety złote i srebrne, które utraciły większą od wyżej wskazanej części swej wagi, zostają przez Skarb wycofane z obiegu, z zapłatą za każdy gram pozostałej w nich wagi, monety złote - trzech złotych i dziesięciu groszy i monety srebrne-dwudziestu groszy, o ile ich wizerunek nie jest całkowicie zatarty i nie są one uszkodzone.

Art.  14.

Aż do odwołania rozporządzeniem Ministra Skarbu wzamian monet po piąć groszy i po dwa grosze z bronzu monetarnego, wybijane będą monety po pięć groszy i po dwa grosze ze stopu, zawierającego na tysiąc części ogólnej wagi sześćset części miedzi, trzysta dziewięćdziesiąt piąć części cynku i pięć części cyny.

Ogólna wartość nominalna tych monet, znajdujących się w obiegu, nie może przenosić sumy czterech i pół miljona złotych.

Art.  15.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia oraz wyznaczenia terminów wypuszczenia mon«t tudzież wejścia w życie przepisów art. art. 9 i 12 niniejszego rozporządzenia powierza się Ministrowi Skarbu.

Art.  16.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

^* Z dniem 13 października 1927 r. nin. rozporządzenie traci moc w zakresie unormowanym przez rozporządzenie z mocą ustawy z dnia 13 października 1927 r. o stabilizacji złotego (Dz.U.27.88.790).

¹ Art. 5 zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1925 r. (Dz.U.25.67.466) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 9 lipca 1925 r.