Część 4 - FUNKCJE KONSULARNE. - Syria-Polska. Konwencja konsularna. Warszawa.1981.04.10.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1986.14.82
Akt obowiązujący Wersja od: 30 października 1985 r.
CZĘŚĆ IV.
FUNKCJE KONSULARNE.
FUNKCJE KONSULARNE.
Urzędnik konsularny jest uprawniony do:
a)
ochrony w Państwie przyjmującym praw i interesów Państwa wysyłającego oraz jego obywateli;b)
popierania rozwoju stosunków handlowych, gospodarczych, kulturalnych, naukowych i turystycznych między Państwem wysyłającym a Państwem przyjmującym oraz do popierania przyjaznych stosunków między tymi Państwami;c)
zapoznawania się wszelkimi legalnymi sposobami z warunkami i rozwojem życia handlowego, gospodarczego, kulturalnego, naukowego i turystycznego w Państwie przyjmującym, zdawania z tego sprawy rządowi Państwa wysyłającego oraz udzielania informacji osobom zainteresowanym.1.
Urzędnik konsularny wykonuje funkcje konsularne w swym okręgu konsularnym. Za zgodą Państwa przyjmującego może on je wykonywać również poza swoim okręgiem konsularnym.2.
Przy wykonywaniu swoich funkcji urzędnik konsularny może zwracać się do:a)
właściwych miejscowych organów swojego okręgu konsularnego;b)
właściwych naczelnych organów Państwa przyjmującego, jeżeli zezwalają na to ustawy i inne przepisy lub zwyczaje tego Państwa albo umowy międzynarodowe.1.
Urzędnik konsularny ma prawo, zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, reprezentować obywateli Państwa wysyłającego lub zapewniać odpowiednie zastępstwo przed sądami lub innymi organami Państwa przyjmującego, gdy obywatele ci z powodu nieobecności lub z jakiejkolwiek innej przyczyny nie są z stanie podjąć w odpowiednim czasie obrony swych praw i interesów.2.
Zastępstwo, o którym mowa w ustępie 1, ustaje z chwilą, gdy osoba zastępowana ustanowi swego pełnomocnika lub sama zapewni ochronę swych praw i interesów.Urzędnik konsularny ma prawo:
a)
prowadzić rejestr obywateli Państwa wysyłającego;b)
przyjmować wnioski i oświadczenia w sprawach dotyczących obywateli Państwa wysyłającego i wydawać dokumenty z tym związane;c)
wydawać obywatelom Państwa wysyłającego paszporty lub inne dokumenty podróży, przedłużać ich ważność, dokonywać w nich zmian, a także je unieważniać;d)
wydawać wizy.1.
Jeżeli ustawy i inne przepisy Państwa wysyłającego do tego uprawniają, urzędnik konsularny ma prawo:a)
prowadzić rejestr urodzeń i zgonów obywateli Państwa wysyłającego;b)
przyjmować oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński i wydawać odpowiednie dokumenty, pod warunkiem że obie osoby zawierające małżeństwo są obywatelami Państwa wysyłającego; urząd konsularny zawiadamia właściwy organ Państwa przyjmującego o zawartych związkach małżeńskich, jeżeli ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego tego wymagają;c)
prowadzić rejestr związków małżeńskich i rozwodów zawartych i orzeczonych zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, pod warunkiem że jedna ze stron jest obywatelem Państwa wysyłającego;d)
przyjmować oświadczenia dotyczące stosunków rodzinnych obywateli Państwa wysyłającego.2.
Postanowienia ustępu 1 nie zwalniają zainteresowanych osób od obowiązku dokonywania zgłoszeń przewidzianych przez ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego.3.
Właściwe organy Państwa przyjmującego będą na wniosek niezwłocznie i nieodpłatnie przesyłać urzędowi konsularnemu w celach urzędowych odpisy i wyciągi dokumentów stanu cywilnego, dotyczących obywateli Państwa wysyłającego.1.
Urzędnik konsularny ma prawo:a)
przyjmować, sporządzać i uwierzytelniać wszelkie oświadczenia obywateli Państwa wysyłającego;b)
przyjmować, sporządzać i uwierzytelniać rozporządzenia ostatniej woli i inne dokumenty, stwierdzające jednostronne czynności prawne obywateli Państwa wysyłającego;c)
sporządzać, uwierzytelniać i przechowywać umowy, które zawierają między sobą obywatele Państwa wysyłającego, jeżeli nie dotyczą one ustanowienia, przeniesienia lub wygaśnięcia praw do nieruchomości znajdujących się w Państwie przyjmującym;d)
uwierzytelniać podpisy obywateli Państwa wysyłającego;e)
tłumaczyć i legalizować wszelkie akty i dokumenty wydane przez organy Państwa wysyłającego lub Państwa przyjmującego, jak również poświadczać tłumaczenia, odpisy i wyciągi z tych dokumentów;f)
wykonywać inne czynności notarialne zgodnie z ustawami i przepisami Państwa wysyłającego.2.
Dokumenty wymienione w ustępie 1, sporządzone, zalegalizowane, uwierzytelnione lub poświadczone przez urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego, uważane są za dokumenty urzędowe lub urzędowo uwierzytelnione lub poświadczone oraz mają taką samą moc dowodową i wywołują takie same skutki jak dokumenty zalegalizowane, uwierzytelnione lub poświadczone przez właściwe organy Państwa przyjmującego, jeżeli ich treść nie jest sprzeczna z ustawami i innymi przepisami tego Państwa.1.
Urzędnik konsularny ma prawo przyjmować do depozytu dokumenty, pieniądze, przedmioty wartościowe i inne ruchomości od obywateli Państwa wysyłającego, jeżeli nie jest to sprzeczne z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego. Wyżej wymienione dokumenty, pieniądze, przedmioty wartościowe i inne ruchomości mogą być przekazywane z Państwa przyjmującego tylko zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa.2.
Urzędnik konsularny ma również prawo przyjmować, w celu przekazania osobom uprawnionym, przedmioty zagubione przez obywateli Państwa wysyłającego podczas ich pobytu w Państwie przyjmującym.1.
Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie urzędnika konsularnego o otwarciu w tym Państwie spadku po obywatelu Państwa wysyłającego, jak również o otwarciu spadku, niezależnie od obywatelstwa osoby zmarłej, jeżeli obywatel Państwa wysyłającego powołany jest do spadku jako spadkobierca, uprawniony lub zapisobierca.2.
Właściwe organy Państwa przyjmującego podejmą odpowiednie środki przewidziane w ustawach i innych przepisach tego Państwa dla zabezpieczenia spadku oraz przekazania urzędnikowi konsularnemu odpisu testamentu, jeżeli został on sporządzony, oraz wszelkich posiadanych informacji dotyczących spadku, miejsca pobytu osób uprawnionych do spadku, wartości i składu masy spadkowej, włącznie z kwotami pochodzącymi z tytułu ubezpieczeń społecznych, zarobków i polis ubezpieczeniowych. Powiadomią także o terminie rozpoczęcia postępowania spadkowego lub stadium, w jakim ono się znajduje.3.
Urzędnik konsularny jest upoważniony, bez potrzeby przedstawienia pełnomocnictwa, do reprezentowania bezpośrednio lub za pośrednictwem swego przedstawiciela przed sądami i innymi właściwymi organami Państwa przyjmującego obywatela Państwa wysyłającego, uprawnionego do spadku lub mającego roszczenia do spadku w Państwie przyjmującym, jeżeli jest on nieobecny lub nie ustanowił swojego pełnomocnika.4.
Urzędnik konsularny ma prawo domagać się:a)
zabezpieczenia spadku, nałożenia i zdjęcia pieczęci, podjęcia środków zabezpieczenia spadku, w tym wyznaczenia kuratora spadku, jak również uczestniczyć w tych czynnościach;b)
sprzedaży mienia wchodzącego w skład spadku, jak również powiadomienia go o dacie ustalonej dla tej sprzedaży, aby mógł być obecny.5.
Z chwilą zakończenia postępowania spadkowego lub innych czynności urzędowych właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią o tym niezwłocznie urzędnika konsularnego i po uregulowaniu długów, opłat i podatków w ciągu trzech miesięcy przekażą mu spadek lub udziały spadkowe osób, które reprezentuje.6.
W razie gdy wartość spadku jest niewielka, urzędnik konsularny może wystąpić o przekazanie mu mienia spadkowego. Będzie on miał wówczas prawo przekazania tego mienia osobom uprawnionym.7.
Urzędnik konsularny ma prawo otrzymania, w celu przekazania osobom uprawnionym, udziałów spadkowych i zapisów przypadających obywatelom Państwa wysyłającego, nie mającym miejsca stałego pobytu w Państwie przyjmującym, oraz otrzymania sum, które przypadają uprawnionym z tytułu odszkodowań, rent, zaległych zarobków i polis ubezpieczeniowych.8.
Przekazanie mienia i należności do Państwa wysyłającego stosownie do postanowień ustępów 5-7 może być dokonane jedynie zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego.1.
Organy Państwa przyjmującego powiadamiają właściwy urząd konsularny, jeżeli powezmą wiadomość, że zachodzi potrzeba ustanowienia opieki lub kurateli nad obywatelami Państwa wysyłającego, który ma miejsce stałego lub tymczasowego pobytu w Państwie przyjmującym.2.
Postanowienia artykułu 32 niniejszej konwencji stosuje się do opieki i obrony praw i interesów małoletnich lub innych osób nie mających pełnej zdolności do czynności prawnych.3.
Urzędnik konsularny może występować do właściwych organów Państwa przyjmującego w sprawie powołania opiekunów lub kuratorów, a w szczególności proponować kandydatów do wykonywania tych funkcji.4.
W razie gdy zarządzanie mieniem małoletnich lub innych osób nie mających pełnej zdolności do czynności prawnych nie jest zapewnione, urzędnik konsularny może wystąpić o powołanie kuratora tego mienia lub zwrócić się do właściwych organów Państwa przyjmującego o podjęcie niezbędnych w tym celu środków.5.
Urzędnik konsularny może zgodnie z ustawami i przepisami Państwa wysyłającego opiekować się małoletnim obywatelem tego Państwa przebywającym na terytorium Państwa przyjmującego.1.
Urzędnik konsularny ma prawo porozumiewać się z obywatelami Państwa wysyłającego, spotykać się z nimi, udzielać im pomocy w ich stosunkach z organami Państwa przyjmującego w sprawach prowadzonych przez organy tego Państwa i w tym celu ułatwiać im korzystanie z pomocy adwokata, tłumacza lub innej osoby.2.
Państwo przyjmujące nie ogranicza kontaktów obywatela Państwa wysyłającego z urzędem konsularnym i nie utrudnia mu dostępu do pomieszczeń konsularnych.3.
Właściwe organy Państwa przyjmującego udzielą pomocy urzędnikowi konsularnemu w uzyskaniu informacji dotyczących obywatela Państwa wysyłającego w celu umożliwienia temu urzędnikowi skontaktowania się lub spotkania z tym obywatelem.1.
Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie, najpóźniej w terminie pięciu dni, urząd konsularny Państwa wysyłającego o zatrzymaniu, aresztowaniu lub zastosowaniu jakiegokolwiek innego środka ograniczenia wolności osobistej obywatela Państwa wysyłającego przebywającego w jego okręgu konsularnym. Organy te są obowiązane niezwłocznie przekazywać wiadomości skierowane przez taką osobę do urzędu konsularnego. Powinny one także informować niezwłocznie zainteresowanego o jego uprawnieniach wynikających z postanowień niniejszego artykułu.2.
Urzędnik konsularny ma prawo odwiedzać obywatela Państwa wysyłającego zatrzymanego, aresztowanego lub w stosunku do którego zastosowano jakikolwiek inny środek ograniczenia wolności osobistej, a także rozmawiać lub korespondować z nim oraz udzielać mu pomocy w zorganizowaniu obrony. Ma on również prawo odwiedzać obywatela Państwa wysyłającego odbywającego karę pozbawienia wolności. Właściwe organy Państwa przyjmującego udzielą urzędnikowi konsularnemu prawa widzenia się z takim obywatelem najpóźniej siódmego dnia od daty zatrzymania, aresztowania lub zastosowania jakiegokolwiek innego środka ograniczenia wolności osobistej, a następnie w rozsądnych okresach.3.
Uprawnienia określone w niniejszym artykule będą wykonywane zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, z zastrzeżeniem, że nie uchylają one tych uprawnień.Urzędnik konsularny ma prawo, na wniosek właściwych organów Państwa wysyłającego, przyjmować od obywateli Państwa wysyłającego dobrowolne zeznania oraz doręczać im pisma sądowe i pozasądowe. Przy wykonywaniu tych czynności nie można stosować ani grozić stosowaniem środków przymusu.
Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie urzędnika konsularnego o zgonie obywatela Państwa wysyłającego i przekażą temu urzędnikowi bezpłatnie odpis aktu zgonu.
Właściwe organy Państwa przyjmującego powiadomią niezwłocznie urzędnika konsularnego o wypadkach, w których wyniku obywatele Państwa wysyłającego ponieśli śmierć lub doznali ciężkich uszkodzeń ciała.
1.
W razie gdy obywatel Państwa wysyłającego, nie mający miejsca stałego pobytu w Państwie przyjmującym, zmarł w czasie podróży w tym Państwie, przedmioty pozostałe po nim zostaną zabezpieczone przez właściwe organy Państwa przyjmującego, a następnie przekazane bez specjalnego postępowania, urzędnikowi konsularnemu Państwa wysyłającego. Urzędnik konsularny spłaci długi zaciągnięte przez osobę zmarłą w czasie przebywania w Państwie przyjmującym, do wysokości wartości przekazanych przedmiotów.2.
Do mienia określonego w ustępie 1 stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 37 ustęp 8.1.
Urzędnik konsularny ma prawo udzielania wszelkiej pomocy statkom Państwa wysyłającego oraz załogom tych statków podczas ich pobytu na wodach terytorialnych lub wewnętrznych Państwa przyjmującego włącznie z portami. Może on korzystać z prawa nadzoru i inspekcji w stosunku do statków tego Państwa i ich załóg.2.
Kapitan albo każdy inny członek załogi może komunikować się swobodnie z urzędem konsularnym. Mogą oni udawać się swobodnie do urzędu konsularnego, jeżeli ma on swoją siedzibę w porcie, gdzie znajduje się statek. Jeżeli urząd konsularny nie jest usytuowany w porcie, to komunikowanie się jest uzależnione od zgody właściwych organów lokalnych.3.
Właściwe organy Państwa przyjmującego uznają wszelkie środki podjęte przez urzędnika konsularnego zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego w stosunku do statków tego Państwa i ich załóg. Przy wykonywaniu takich funkcji urzędnik konsularny może zwracać się o pomoc do właściwych organów Państwa przyjmującego.Urzędnik konsularny ma prawo dokonywać wszelkich czynności przewidzianych przez prawo Państwa wysyłającego w sprawach żeglugi, pod warunkiem że nie są one sprzeczne z ustawami i innymi przepisami Państwa przyjmującego, a w szczególności:
a)
przyjmować, sporządzać lub podpisywać wszelkie dokumenty dotyczące przynależności państwowej, własności i innych praw rzeczowych oraz stanu i eksploatacji statku;b)
przesłuchiwać kapitana statku lub innych członków załogi, sprawdzać, przyjmować i poświadczać dokumenty statku, przyjmować oświadczenia dotyczące statku, ładunku i podróży oraz podejmować działania ułatwiające wejście, postój i wyjście statku z portu;c)
podejmować niezbędne środki w celu zapewnienia leczenia szpitalnego i powrotu do kraju kapitana i innego członka załogi;d)
udzielać kapitanowi lub innym członkom załogi pomocy w ich stosunkach z sądami i innymi organami Państwa przyjmującego i w tym celu zapewniać im opiekę prawną, pomoc tłumacza lub innych osób.1.
Sądy i inne właściwe organy Państwa przyjmującego nie mogą wykonywać swojej jurysdykcji co do przestępstw popełnionych na pokładzie statku Państwa wysyłającego, chyba że chodzi o:a)
przestępstwa popełnione przez obywatela lub przeciwko obywatelowi Państwa przyjmującego albo przez jakąkolwiek inną osobę lub przeciwko takiej osobie, jeżeli nie jest ona członkiem załogi statku;b)
przestępstwa naruszające spokój, bezpieczeństwo portu lub wód terytorialnych bądź wewnętrznych Państwa przyjmującego;c)
przestępstwa naruszające ustawy i inne przepisy Państwa przyjmującego, dotyczące zdrowia publicznego, bezpieczeństwa życia na morzu, imigracji, spraw celnych, zanieczyszczeń morza lub nielegalnego przewozu narkotyków;d)
przestępstwa zagrożone według prawa Państwa przyjmującego karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat trzech lub karą surowszą.2.
Sądy i inne właściwe organy Państwa przyjmującego mogą jednak wykonywać swą jurysdykcję na pokładzie statku Państwa wysyłającego, jeżeli urzędnik konsularny wyrazi na to zgodę lub o to poprosi.1.
Jeżeli właściwe organy Państwa przyjmującego mają zamiar wejść na pokład statku Państwa wysyłającego, zatrzymać lub aresztować na pokładzie tego statku kapitana lub członka załogi, pasażera lub jakąkolwiek inną osobę, która nie jest obywatelem Państwa przyjmującego, albo też zająć mienie znajdujące się na tym statku, właściwe organy Państwa przyjmującego powinny, przed przystąpieniem do dokonywania tych czynności, powiadomić urząd konsularny, aby umożliwić urzędnikowi konsularnemu obecność przy tych czynnościach. W zawiadomieniu zostanie podana dokładna data i godzina dokonywania czynności. Jeżeli urzędnik konsularny ani jego przedstawiciel nie był obecny przy dokonywaniu tych czynności, może on wystąpić do wspomnianych organów o udzielenie mu wszelkich informacji o zdarzeniu. Postanowienia te mają również zastosowanie do przesłuchania przez właściwe organy Państwa przyjmującego kapitana statku lub innego członka załogi.2.
W razie konieczności pilnego dokonania czynności lub jeżeli czynność ma być dokonana na prośbę kapitana statku, urzędnik konsularny powinien być powiadomiony o czasie dokonywania czynności w możliwie najkrótszym terminie. Urzędnik konsularny, na jego prośbę, powinien być poinformowany o czynności dokonanej w czasie jego nieobecności.Postanowienia artykułów 45, 46 i 48 nie mogą być stosowane w sposób niezgodny z obowiązującymi ustawami i przepisami Państwa przyjmującego w sprawach celnych, kwarantanny i innych środków kontroli zdrowia publicznego, zanieczyszczeń morza, władz portowych, ochrony towarów i wjazdu cudzoziemców.
Urzędnik konsularny ma prawo odwiedzania każdego statku udającego się do portów Państwa wysyłającego w celu uzyskania informacji umożliwiających mu wystawienie lub podpisanie dokumentów wymaganych przez ustawy i inne przepisy Państwa wysyłającego dla wejścia statku do portów tego państwa, a także w celu przekazania właściwym organom Państwa wysyłającego informacji, o które te organy zwracają się.
1.
Jeżeli statek Państwa wysyłającego uległ zatonięciu, rozbiciu, uszkodzeniu, osiadł na mieliźnie, został wyrzucony na brzeg lub doznał innej awarii na wodach terytorialnych lub wewnętrznych Państwa przyjmującego, właściwe organy tego Państwa powiadomią o tym niezwłocznie urzędnika konsularnego Państwa wysyłającego, jak również o środkach podjętych dla ratowania lub ochrony statku, pasażerów, załogi, ich mienia i ładunku.2.
Na prośbę urzędnika konsularnego właściwe organy Państwa przyjmującego udzielą mu niezbędnej pomocy w podejmowaniu przez niego środków związanych z sytuacją określoną w ustępie 1.3.
Jeżeli statek Państwa wysyłającego zatonie, a jego wyposażenie, ładunek, zapasy lub inne przedmioty, które znajdowały się na statku, zostały znalezione na brzegu Państwa przyjmującego lub w jego pobliżu albo zostały sprowadzone do portu tego Państwa, i ani kapitan statku, ani jego pełnomocnik, ani przedstawiciele instytucji ubezpieczeniowej nie są obecni lub nie mogą podjąć kroków w celu zabezpieczenia tych przedmiotów lub o dalszym ich przeznaczeniu - urzędnik konsularny jest upoważniony w charakterze przedstawiciela właściciela statku do podjęcia takich środków, jakie mógłby podjąć w tym samym celu właściciel, gdyby był obecny.4.
Urzędnik konsularny może podjąć środki określone w ustępie 3 w odniesieniu do każdego przedmiotu należącego do obywatela Państwa wysyłającego i pochodzącego ze statku lub z ładunku statku, bez względu na jego przynależność państwową, sprowadzonego do portu lub znalezionego na brzegu albo w pobliżu brzegu Państwa przyjmującego, na statku, który uległ awarii, osiadł na mieliźnie lub zatonął. Właściwe organy Państwa przyjmującego zawiadomią niezwłocznie urzędnika konsularnego o istnieniu takiego przedmiotu.5.
Na statek Państwa wysyłającego, który uległ awarii, na jego wyposażenie, ładunek lub zapasy nie będą nakładane opłaty celne lub inne tego rodzaju opłaty na terytorium Państwa przyjmującego, pod warunkiem że nie będą one udostępnione do użytku lub spożycia w tym Państwie.Jeżeli kapitan lub inny członek załogi statku Państwa wysyłającego zmarł lub zaginął w Państwie przyjmującym na statku bądź na lądzie, kapitan lub jego zastępca oraz urzędnik konsularny Państwa wysyłającego są wyłącznie właściwi do sporządzenia spisu inwentarza przedmiotów, walorów i innego mienia, pozostawionych przez zmarłego lub zaginionego, i do dokonania innych czynności koniecznych dla zabezpieczenia mienia i jego przekazania w celu likwidacji spadku. Jeżeli jednak zmarły lub zaginiony jest obywatelem Państwa przyjmującego, kapitan lub jego zastępca sporządza spis inwentarza w momencie stwierdzenia zgonu lub zaginięcia. Jedna kopia tego spisu jest doręczana organom Państwa przyjmującego, które są właściwe do dokonywania wszelkich czynności koniecznych do zabezpieczenia mienia i, w razie potrzeby, do likwidacji spadku. Organy te poinformują o swych czynnościach urząd konsularny Państwa wysyłającego.
Postanowienia artykułów 45-52 niniejszej konwencji stosuje się także do statków powietrznych Państwa wysyłającego w stopniu, w jakim możliwe jest takie zastosowanie.
1.
Urząd konsularny może pobierać na terytorium Państwa przyjmującego za dokonane czynności konsularne opłaty oraz inne należności zgodnie z ustawami i innymi przepisami Państwa wysyłającego.2.
Kwoty pobierane z tytułu czynności konsularnych wymienione w ustępie 1, są wolne od wszelkich podatków i opłat Państwa przyjmującego.