Rozdział 3 - Szkolenia oraz sprawdziany wiedzy i umiejętności maszynistów - Świadectwo maszynisty.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2014.212

Akt utracił moc

Wersja od: 26 marca 2019 r.

Rozdział  3

Szkolenia oraz sprawdziany wiedzy i umiejętności maszynistów

§ 7. Proces szkolenia maszynistów jest realizowany na podstawie przyjętych u przewoźników kolejowych i zarządców infrastruktury systemów zarządzania kompetencjami opracowanych na podstawie rozporządzenia Komisji (UE) nr 1158/2010 z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w odniesieniu do zgodności z wymogami dotyczącymi uzyskania kolejowych certyfikatów bezpieczeństwa (Dz. Urz. UE L 326 z 10.12.2010, str. 11) oraz rozporządzenia Komisji (UE) nr 1169/2010 z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w odniesieniu do zgodności z wymogami dotyczącymi uzyskania kolejowych autoryzacji w zakresie bezpieczeństwa (Dz. Urz. UE L 327 z 11.12.2010, str. 13) i obejmuje w szczególności:

1) pouczenia okresowe;

2) pouczenia doraźne;

3) szkolenie przy użyciu symulatora pojazdu kolejowego.

§  8. 

1. Pouczenia okresowe przeprowadza się nie rzadziej niż trzy razy do roku.

2. Minimalna roczna liczba godzin szkolenia w ramach pouczeń okresowych wynosi 24, przy czym godzina szkolenia równa się 45 minutom.

3. Zajęcia w ramach pouczeń okresowych należy prowadzić w grupach nieprzekraczających 25 maszynistów.

4. Zakres pouczeń okresowych powinien obejmować co najmniej następującą tematykę:

1) podstawowe akty prawne i regulacje wewnętrzne dotyczące pracy na stanowisku maszynisty oraz wprowadzone w nich zmiany;

2) omówienie zaistniałych zdarzeń kolejowych ze wskazaniem przyczyn, skutków oraz zastosowanych środków zaradczych;

3) zagadnienia z zakresu wykonywanych czynności na stanowisku maszynisty, w tym dotyczące spraw dyscypliny i bezpieczeństwa pracy, postępowania w ruchu kolejowym w sytuacjach standardowych i nadzwyczajnych oraz systemu zarządzania bezpieczeństwem.

5. Pracownika nieobecnego na pouczeniach okresowych należy poddać indywidualnemu szkoleniu, które może być wykonane w ramach pouczeń doraźnych.

§  9. 

1. Pouczenia doraźne są przeprowadzane na stanowisku pracy.

2. Tematyka pouczeń doraźnych dotyczy czynności wykonywanych przez maszynistę na stanowisku pracy.

3. Pouczenia doraźne przeprowadza się w szczególności w przypadku:

1) dokonywania zmian organizacyjnych lub technicznych w działalności przewoźnika kolejowego lub zarządcy infrastruktury, które mają wpływ na zakres i sposób wykonywania czynności na stanowisku maszynisty;

2) wydania zaleceń Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, o których mowa w art. 28l ust. 1 ustawy, wskazujących na konieczność przeprowadzenia pouczeń doraźnych dla maszynistów.

4. Podczas pouczeń doraźnych sprawdzana jest praktyczna poprawność obsługi pojazdów kolejowych oraz znajomość obowiązujących przepisów w zakresie niezbędnym dla bezpiecznego wykonywania pracy na stanowisku maszynisty.

§  10. 

1. Szkolenie przy użyciu symulatora pojazdu kolejowego przeprowadza się nie rzadziej niż raz w roku w wymiarze 3 godzin.

2. Szkolenie przy użyciu symulatora pojazdu kolejowego powinno umożliwiać ocenę sposobu obsługi pojazdu kolejowego przez maszynistę, a także jego reakcji w sytuacjach standardowych i nadzwyczajnych, w różnych porach doby. Szkolenie powinno być przeprowadzane w sposób umożliwiający odtworzenie różnorodnych scenariuszy eksploatacyjnych, technicznych i pogodowych.

§  11. 

1. Sprawdziany wiedzy i umiejętności maszynistów niezbędne dla zachowania ważności świadectwa maszynisty przeprowadza się w zakresie znajomości:

1) 4  infrastruktury kolejowej - co 3 lata, a także po każdej nieobecności przekraczającej okres 1 roku na infrastrukturze kolejowej danego zarządcy infrastruktury;

2) pojazdów kolejowych - co 3 lata, a także po przerwie w prowadzeniu określonego typu pojazdu kolejowego przekraczającej okres 1 roku;

3) języka obcego dla maszynistów, którzy prowadzą pociągi w ruchu transgranicznym, z uwzględnieniem terminologii stosowanej przy prowadzeniu ruchu kolejowego na sieci kolejowej innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej - co 3 lata, a także po każdej nieobecności maszynisty na tej sieci kolejowej przekraczającej okres 1 roku.

2. Niezależnie od terminów określonych w ust. 1 sprawdziany wiedzy i umiejętności maszynistów przeprowadza się:

1) w przypadku zawieszenia świadectwa maszynisty przez przewoźnika kolejowego albo zarządcę infrastruktury:

a) na skutek uchybień w pracy mogących spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ruchu kolejowego,

b) w związku z uczestnictwem maszynisty w poważnym wypadku, wypadku lub incydencie - w razie uzasadnionego podejrzenia utraty zdolności do wykonywania czynności maszynisty lub na żądanie komisji kolejowej, o której mowa w art. 28m ust. 1 ustawy,

c) po przerwie w wykonywaniu czynności na stanowisku maszynisty trwającej co najmniej 6 miesięcy,

d) po uzyskaniu negatywnego wyniku sprawdzianu, o którym mowa w ust. 1,

e) po otrzymaniu wniosku Prezesa UTK, o którym mowa w art. 22b ust. 15 ustawy;

2) przed wydaniem świadectwa maszynisty dla maszynisty, który posiada odpis świadectwa maszynisty albo świadectwo maszynisty, potwierdzające wykonywanie czynności na tym stanowisku u innego przewoźnika kolejowego lub zarządcy infrastruktury;

3) w przypadku rozszerzania uprawnień określonych w świadectwie maszynisty w zakresie dotyczącym:

a) 5  infrastruktury kolejowej danego zarządcy infrastruktury,

b) typu pojazdu kolejowego;

4) po wydaniu zaleceń Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, o których mowa w art. 28l ust. 1 ustawy, wskazujących na konieczność przeprowadzenia dodatkowych sprawdzianów wiedzy i umiejętności maszynistów;

5) jeżeli przewoźnik kolejowy albo zarządca infrastruktury stwierdzi konieczność przeprowadzenia takich sprawdzianów w celu zminimalizowania zagrożeń związanych z pracą maszynistów zidentyfikowanych w ramach dokonywanej oceny ryzyka, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 352/2009 z dnia 24 kwietnia 2009 r. w sprawie przyjęcia wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka, o której mowa w art. 6 ust. 3 lit. a dyrektywy 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 108 z 29.04.2009, str. 4).

3. 6  Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do maszynistów prowadzących pociągi w ruchu transgranicznym po infrastrukturze kolejowej obejmującej odcinki linii kolejowych przebiegające przez przejścia graniczne z państwami członkowskimi Unii Europejskiej sąsiadującymi z Rzeczpospolitą Polską, którym zarządca tej infrastruktury udzielił odstępstwa od wymagań językowych określonych w ust. 7 lit. d załącznika nr 2 do rozporządzenia.

§ 12. Sprawdziany wiedzy i umiejętności maszynistów przeprowadza się, uwzględniając doświadczenie zawodowe, kwalifikacje maszynisty oraz ujęte w świadectwie maszynisty typy pojazdów kolejowych, do prowadzenia których jest on uprawniony.

§  13. 

1. Maszynistę poddaje się sprawdzianowi wiedzy i umiejętności, podczas którego prowadzi on pojazd kolejowy w obecności co najmniej jednego egzaminatora.

2. Po zakończeniu sprawdzianu, o którym mowa w ust. 1, egzaminator przekazuje przewoźnikowi kolejowemu albo zarządcy infrastruktury, u którego maszynista jest zatrudniony lub świadczy usługi, pisemną informację o jego wyniku.

3. Na podstawie informacji, o której mowa w ust. 2, przewoźnicy kolejowi i zarządcy infrastruktury odnotowują w rejestrze świadectw maszynistów wynik sprawdzianu wiedzy i umiejętności.

§ 14. W razie nieobecności, o której mowa w § 11 ust. 1 pkt 1, sprawdzian wiedzy i umiejętności maszynisty dotyczący określonej infrastruktury kolejowej przeprowadza się po uprzednim wykonaniu przez maszynistę dwóch jazd w czynnej kabinie pojazdu kolejowego z napędem, w obrębie tej infrastruktury, przy czym, o ile to możliwe, jedną jazdę należy odbyć pomiędzy zmierzchem a świtem.

§  15. 

1. W przypadku, o którym mowa w § 11 ust. 2 pkt 3 lit. a, sprawdzian wiedzy i umiejętności przeprowadza się po uprzednim wykonaniu przez maszynistę czterech jazd w czynnej kabinie pojazdu kolejowego z napędem w obrębie infrastruktury kolejowej objętej tym sprawdzianem, przy czym, o ile to możliwe, dwie jazdy należy odbyć pomiędzy zmierzchem a świtem.

2. Jeżeli maszynista ubiega się o rozszerzenie uprawnień, o których mowa w § 11 ust. 2 pkt 3 lit. a, wyłącznie w zakresie kategorii A świadectwa maszynisty lub w zakresie dotyczącym bocznic kolejowych lub okręgów manewrowych, przepisu ust. 1 nie stosuje się.

⁴ § 11 ust. 1 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a rozporządzenia z dnia 19 grudnia 2017 r. (Dz.U.2017.2430) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 31 grudnia 2017 r.

⁵ § 11 ust. 2 pkt 3 lit. a zmieniona przez § 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia z dnia 19 grudnia 2017 r. (Dz.U.2017.2430) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 31 grudnia 2017 r.

⁶ § 11 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 8 listopada 2016 r. (Dz.U.2016.1848) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 grudnia 2016 r.