Rozdział 6 - Obowiązki i prawa funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej - Straż Marszałkowska.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.1729 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 29 sierpnia 2023 r.

Rozdział  6

Obowiązki i prawa funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej

Art.  44.  [Podstawowe obowiązki funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej]

1. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany dochować obowiązków wynikających z roty złożonego ślubowania.

2. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany odmówić wykonania polecenia przełożonego, jeżeli wykonanie polecenia łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa.

3. O odmowie wykonania polecenia, o którym mowa w ust. 2, funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej informuje Komendanta Straży Marszałkowskiej, z pominięciem drogi służbowej.

Art.  45.  [Ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej; oświadczenia majątkowe]

1. (uchylony).

2. W stosunku do funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej mają zastosowanie ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej wynikające z ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.

3. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym na zasadach, w trybie i w terminach określonych w przepisach ustawy, o której mowa w ust. 2.

4. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej składa oświadczenie, o którym mowa w ust. 3, przełożonemu, który dokonuje analizy zawartych w nim danych.

Art.  46.  [Zezwolenie na wykonywanie zajęcia zarobkowego poza służbą]

1. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej nie może bez zezwolenia przełożonego podejmować zajęcia zarobkowego poza służbą.

2. Przełożony może zezwolić funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej na podjęcie zajęcia zarobkowego poza służbą, jeżeli zajęcie takie:

1) nie zakłóca wykonywania przez funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej obowiązków służbowych;

2) nie narusza prestiżu służby;

3) nie podważa zaufania do bezstronności funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej.

3. Zezwolenia na podjęcie zajęcia zarobkowego poza służbą udziela się na pisemny wniosek funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej na okres nie dłuższy niż dany rok kalendarzowy.

4. Udzielone zezwolenie na podjęcie zajęcia zarobkowego poza służbą cofa się w przypadku naruszenia któregokolwiek z warunków, o których mowa w ust. 2.

5. Marszałek Sejmu określi, w drodze zarządzenia, tryb postępowania w sprawach udzielania zezwoleń na podjęcie zajęcia zarobkowego poza służbą, dane, jakie powinien zawierać wniosek funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej o udzielenie zezwolenia, oraz sposób i termin zawiadamiania funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej o udzieleniu zezwolenia, odmowie jego udzielenia albo jego cofnięcia.

Art.  47.  [Zakaz prowadzenia działalności politycznej; zasady przynależności do organizacji i stowarzyszeń]

1. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej nie może być członkiem partii politycznej ani uczestniczyć w działalności takiej partii lub na jej rzecz.

2. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej nie może pełnić funkcji publicznej.

3. Funkcjonariusze Straży Marszałkowskiej nie mogą zrzeszać się w związkach zawodowych.

4. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany uzyskać zezwolenie przełożonego na przynależność do organizacji lub stowarzyszeń krajowych, zagranicznych lub międzynarodowych.

Art.  48.  [Wyjazdy za granicę funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej]

1. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany powiadomić Komendanta Straży Marszałkowskiej o zamiarze wyjazdu za granicę.

2. Komendant Straży Marszałkowskiej i zastępcy Komendanta Straży Marszałkowskiej powiadamiają o zamiarze wyjazdu za granicę Szefa Kancelarii Sejmu.

3. Jeżeli wyjazd, o którym mowa w ust. 1 i 2, jest planowany na okres dłuższy niż 3 dni, powiadomienie składa się na piśmie.

Art.  49.  [Umundurowanie i odznaka funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej]

1. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej podczas wykonywania czynności służbowych jest obowiązany nosić umundurowanie oraz odznakę.

2. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej otrzymuje bezpłatne umundurowanie.

3. Marszałek Sejmu określi, w drodze zarządzenia, przypadki, w których funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej może wykonywać czynności służbowe bez obowiązku noszenia umundurowania.

4. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej przysługuje ryczałt pieniężny na czyszczenie przedmiotów umundurowania.

5. Marszałek Sejmu określi, w drodze zarządzenia, wysokość ryczałtu pieniężnego na czyszczenie przedmiotów umundurowania, a także sposób oraz termin wypłaty tego ryczałtu.

6. Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Szefa Kancelarii Sejmu, określi, w drodze rozporządzenia:

1) rodzaje, wzory, kolory i normy umundurowania oraz wzory odznak i oznak funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej, sposób noszenia umundurowania, orderów, odznaczeń, medali, odznak i oznak, uwzględniając tradycyjne elementy ubioru oraz odznaki stosowane przez Straż Marszałkowską, okoliczności, w których funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej występuje w poszczególnych rodzajach umundurowania, przy zapewnieniu estetyki i praktyczności wykorzystania umundurowania w różnych warunkach pogodowych;

2) przypadki, w których funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany zwrócić przedmioty umundurowania lub ich równowartość, biorąc pod uwagę stopień zużycia tych przedmiotów oraz okresy ich używalności.

Art.  49a.  [Obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych]

Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany systematycznie podnosić kwalifikacje zawodowe.

Art.  50.  [Obowiązek utrzymywania sprawności fizycznej na odpowiednim poziomie]

1. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany utrzymywać sprawność fizyczną zapewniającą wykonywanie przez niego zadań służbowych.

2. Sprawność fizyczną, o której mowa w ust. 1, ocenia się na podstawie wyników testu sprawności fizycznej funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej.

3. Marszałek Sejmu określi, w drodze zarządzenia, zakres, warunki i tryb przeprowadzania oraz sposób oceniania testu sprawności fizycznej funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej, uwzględniając charakter służby w Straży Marszałkowskiej.

4. (uchylony).

5. (uchylony).

Art.  50a.  [Badania na zawartość w organizmie funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej alkoholu lub innego podobnie działającego środka]

1. Komendant Straży Marszałkowskiej ma obowiązek niedopuszczenia podległego mu funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej do służby w przypadku:

1) stawienia się przez niego do służby w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości w rozumieniu art. 46 ust. 2 albo 3 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2023 r. poz. 165, 240, 535 i 803), lub po użyciu podobnie działającego środka, pełnienia jej w takim stanie, spożywania alkoholu lub używania podobnie działającego środka w czasie służby albo

2) uzasadnionego podejrzenia, że zachodzą okoliczności, o których mowa w pkt 1.

2. Komendant Straży Marszałkowskiej informuje funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej o okolicznościach stanowiących podstawę niedopuszczenia go do służby.

3. W celu weryfikacji istnienia przesłanek uzasadniających niedopuszczenie funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej do służby Komendant Straży Marszałkowskiej lub osoba przez niego upoważniona, zwani dalej "zarządzającym badania", są uprawnieni do wydania polecenia poddania się przez funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej badaniu na zawartość w organizmie alkoholu lub badaniu na obecność w organizmie innego podobnie działającego środka.

4. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej ma obowiązek poddać się badaniu, o którym mowa w ust. 3, oraz umożliwić jego przeprowadzenie.

5. Badanie, o którym mowa w ust. 3, może obejmować odpowiednio przy badaniu na zawartość w organizmie:

1) alkoholu - badanie wydychanego powietrza lub badanie krwi;

2) środka działającego podobnie do alkoholu - badanie:

a) śliny,

b) krwi,

c) moczu,

d) potu.

6. Badanie krwi, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, przeprowadza się, jeżeli:

1) funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej odmawia poddania się badaniu wydychanego powietrza;

2) funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej, pomimo przeprowadzenia badania wydychanego powietrza, żąda badania krwi;

3) stan funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej, w szczególności wynikający ze spożycia alkoholu, choroby układu oddechowego lub innych przyczyn, uniemożliwia przeprowadzenie badania wydychanego powietrza;

4) wystąpił brak wskazania stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu spowodowany przekroczeniem zakresu pomiarowego urządzenia wykorzystywanego do pomiaru.

7. Badania, o których mowa w ust. 5 pkt 2 lit. b lub c, przeprowadza się, jeżeli:

1) funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej odmawia poddania się badaniu, o którym mowa w ust. 5 pkt 2 lit. a lub d;

2) funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej, pomimo przeprowadzenia badania, o którym mowa w ust. 5 pkt 2

lit) a lub d, żąda badania krwi lub moczu;

3) stan funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej uniemożliwia przeprowadzenie badania, o którym mowa w ust. 5 pkt 2 lit. a lub d.

8. Czynności związane z pobraniem materiału biologicznego do badań, o których mowa w ust. 3:

1) odbywają się w miejscu i w warunkach zapewniających poszanowanie godności i intymności funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej, od którego pobiera się materiał do badań;

2) w postaci krwi - są przeprowadzane przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje zawodowe;

3) w postaci moczu lub potu - odbywają się w obecności osoby tej samej płci co funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej, od którego pobiera się materiał biologiczny do badań:

a) o której mowa w pkt 2,

b) wskazanej przez zarządzającego badania - w przypadku braku możliwości zapewnienia obecności osoby, o której mowa w pkt 2.

9. W przypadku powzięcia uzasadnionego podejrzenia, że pobranie krwi może spowodować zagrożenie życia lub zdrowia funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej, decyzję o przeprowadzeniu badania krwi podejmuje lekarz.

10. W przypadku poddania funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej badaniu w celu, o którym mowa w ust. 3, niedopuszczenie do służby trwa do czasu uzyskania wyniku badania wykluczającego w odniesieniu do funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej poddanego badaniu:

1) stan nietrzeźwości albo stan po użyciu alkoholu lub

2) obecność w organizmie środka działającego podobnie do alkoholu

- nie dłużej jednak niż do końca służby wynikającego z obowiązującego rozkładu czasu służby.

11. W przypadku niedopuszczenia funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej do służby, o którym mowa w ust. 1, do uposażenia funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej za ten okres stosuje się odpowiednio przepisy art. 91 ust. 1 i 4 oraz art. 95.

12. Przebieg badań, o których mowa w ust. 3, dokumentuje się z uwzględnieniem:

1) daty, godziny i minuty oraz miejsca przeprowadzenia badania;

2) wyniku badania;

3) stopnia, imienia i nazwiska, stanowiska oraz podpisu zarządzającego badania;

4) danych osobowych funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej:

a) stopnia, imienia i nazwiska oraz stanowiska,

b) daty urodzenia, informacji o chorobach, na jakie choruje funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej, oraz podpisu funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej - jeżeli dane te pozyskano w związku z przeprowadzanym badaniem;

5) imienia, nazwiska i podpisu osoby przeprowadzającej badanie;

6) imienia, nazwiska, stanowiska i podpisu osoby przeprowadzającej pobranie próbek materiału biologicznego do badania;

7) imienia, nazwiska i podpisu osoby, w obecności której przeprowadzano badanie;

8) informacji o objawach lub okolicznościach uzasadniających przeprowadzenie badania oraz dacie, godzinie i minucie ich stwierdzenia;

9) innych informacji niezbędnych do oceny wiarygodności i poprawności badania;

10) w przypadku odstąpienia od pobrania próbek krwi - informacji o przyczynie odstąpienia.

13. W przypadku badań, o których mowa w ust. 5 pkt 1, poza danymi, o których mowa w ust. 12 pkt 4, dokumentacja obejmuje również następujące dane osobowe funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej: płeć, wzrost, masę ciała - jeżeli dane te pozyskano w związku z przeprowadzanym badaniem.

14. Dokumentację zawierającą wyniki badań przekazuje się niezwłocznie zarządzającemu badania.

15. Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Szefa Kancelarii Sejmu, określi, w drodze rozporządzenia:

1) warunki i metody przeprowadzania badań, o których mowa w ust. 3,

2) sposób dokumentowania badań, o których mowa w ust. 3, w tym wzory protokołów z przeprowadzonych badań,

3) wykaz środków działających podobnie do alkoholu

- mając na uwadze potrzebę sprawnego pobrania materiału do badań, sprawnego i prawidłowego przeprowadzania badań oraz zagwarantowania wiarygodności ich wyników, a także metodykę przeprowadzania takich badań oraz skutki oddziaływania środków działających podobnie do alkoholu na organizm i zapewniając poszanowanie godności funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej i zasad ochrony danych osobowych.

Art.  51.  [Uzbrojenie i wyposażenie funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej]

1. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej otrzymuje nieodpłatnie uzbrojenie i wyposażenie niezbędne do wykonywania czynności służbowych.

2. Marszałek Sejmu określi, w drodze zarządzenia, normy wyposażenia i uzbrojenia oraz warunki dostępu do wyposażenia i uzbrojenia, jego przyznawania i użytkowania.

3. Marszałek Sejmu określi, w drodze zarządzenia, rodzaje broni paradnej przysługującej funkcjonariuszom Straży Marszałkowskiej oraz jej wzory, a także przypadki występowania z tą bronią.

Art.  52.  [Bezpieczeństwo i higiena służby]

1. Za stan bezpieczeństwa i higieny służby w stosunku do podległych funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej odpowiadają Szef Kancelarii Sejmu i Komendant Straży Marszałkowskiej.

2. W przypadku funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej odbywających szkolenia zawodowe lub doskonalenie zawodowe za stan bezpieczeństwa i higieny służby odpowiadają komendanci (kierownicy) szkół lub ośrodków szkolenia, w których odbywają się szkolenia zawodowe lub doskonalenia zawodowe, realizując obowiązki, o których mowa w art. 207 § 2 pkt 1-6, art. 207¹, art. 209¹ § 1-3, art. 209², art. 214, art. 215, art. 237⁴ i art. 237⁶ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140 oraz z 2023 r. poz. 240 i 641), zwanej dalej "Kodeksem pracy".

3. Za pracodawcę, w rozumieniu przepisów działu dziesiątego Kodeksu pracy, a także przepisów wykonawczych wydanych na jego podstawie, w stosunku do funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej uważa się przełożonych wymienionych w ust. 1.

4. Za osobę kierującą pracownikami, w rozumieniu przepisów działu dziesiątego Kodeksu pracy, a także przepisów wykonawczych wydanych na jego podstawie, uważa się funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej pełniącego służbę lub wykonującego obowiązki na stanowisku kierowniczym.

5. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany do przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny służby.

6. W sprawach bezpieczeństwa i higieny służby stosuje się odpowiednio przepisy działu dziesiątego Kodeksu pracy, a także przepisy wykonawcze wydane na jego podstawie, z wyłączeniem przepisów art. 207 § 2 pkt 7, art. 209¹ § 4, art. 228 § 1 i 2, art. 229 § 1-1², 4a i 8 w zakresie niedotyczącym wskazówek metodycznych w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników oraz dokumentowania i kontroli badań okresowych i kontrolnych, art. 230 § 2, art. 232, art. 234 § 1-3¹, art. 235-235², art. 237-237², art. 237⁷ § 1 pkt 1 i § 2-4, art. 237⁸ § 1, art. 237⁹ § 3, art. 237¹¹ § 4 oraz art. 237^11a § 4.

7. Przepisów art. 209², art. 209³, art. 210 § 1-5 i art. 226 oraz przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 210 § 6 Kodeksu pracy nie stosuje się do wykonywanych przez funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej zadań określonych w art. 2 ust. 1 pkt 1, 2, 6 i 9.

Art.  53.  [Badania okresowe i kontrolne]

1. W celu ustalenia zdolności do wykonywania zadań na zajmowanym stanowisku służbowym funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany poddać się badaniom okresowym lub kontrolnym w terminie wskazanym w skierowaniu na takie badanie.

2. Skierowanie na badanie okresowe lub kontrolne zawiera w szczególności imię i nazwisko, numer PESEL, adres zamieszkania, stanowisko służbowe funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej kierowanego na badanie oraz opis warunków pełnienia służby występujących na zajmowanym stanowisku służbowym, w tym czynników szkodliwych lub uciążliwych, o których mowa w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 229 § 8 Kodeksu pracy, i innych wynikających z warunków pełnienia służby.

3. Na pierwsze badanie okresowe funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest kierowany w terminie 3 lat od dnia przyjęcia do służby.

4. Rodzaj, zakres i częstotliwość badań okresowych są uzależnione od rodzaju pełnionej służby i wieku funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej.

5. Lekarz przeprowadzający badanie okresowe lub kontrolne, w celu uwzględnienia wszystkich czynników szkodliwych lub uciążliwych i innych wynikających z warunków pełnienia służby wskazanych w skierowaniu na badanie, może poszerzyć jego zakres o dodatkowe badania lekarskie, konsultacje u lekarzy specjalistów lub badania diagnostyczne, a także wyznaczyć termin następnego badania okresowego krótszy niż określony w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie ust. 18, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne dla ustalenia zdolności do wykonywania zadań na zajmowanym stanowisku służbowym. Badania i konsultacje stanowią część badania okresowego lub kontrolnego.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, lekarz wykorzystuje wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników określone w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 229 § 8 Kodeksu pracy.

7. Funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej kieruje się na badanie okresowe w przypadku przeniesienia go na stanowisko służbowe, na którym występują czynniki szkodliwe lub uciążliwe i inne wynikające z warunków pełnienia służby, inne niż występujące na dotychczas zajmowanym stanowisku służbowym, z uwzględnieniem terminu określonego w ust. 3.

8. Badania okresowe i kontrolne są wykonywane na podstawie skierowania na badanie wystawionego przez:

1) Komendanta Straży Marszałkowskiej - w stosunku do podległych mu funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej;

2) Szefa Kancelarii Sejmu - w stosunku do Komendanta Straży Marszałkowskiej i jego zastępców.

9. Skierowanie na badanie:

1) kontrolne - wystawia się najpóźniej w dniu zgłoszenia się funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej do służby,

2) okresowe - wystawia się nie później niż w terminie 30 dni przed upływem ważności orzeczenia lekarskiego

- w 3 egzemplarzach, z których jeden przeznaczony jest dla funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej kierowanego na badanie.

10. Badania okresowe i kontrolne kończą się orzeczeniem lekarskim stwierdzającym:

1) brak przeciwwskazań zdrowotnych do służby na określonym stanowisku służbowym,

2) istnienie przeciwwskazań zdrowotnych do służby na określonym stanowisku służbowym

- w warunkach służby opisanych w skierowaniu na badanie.

11. Od orzeczenia lekarskiego funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej i przełożonym, o których mowa w art. 52 ust. 1, przysługuje odwołanie w terminie 7 dni od dnia otrzymania orzeczenia.

12. Odwołanie od orzeczenia lekarskiego wraz z uzasadnieniem wnosi się na piśmie za pośrednictwem lekarza, który wydał to orzeczenie, do:

1) Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w Warszawie;

2) instytutu badawczego w dziedzinie medycyny pracy lub Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, jeżeli odwołanie dotyczy orzeczenia lekarskiego wydanego przez lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy.

13. Lekarz, za którego pośrednictwem jest składane odwołanie, w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania wraz z uzasadnieniem przekazuje je wraz z dokumentacją stanowiącą podstawę wydanego orzeczenia lekarskiego do właściwego podmiotu, o którym mowa w ust. 12.

14. Badanie w trybie odwołania przeprowadza w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania właściwy podmiot, o którym mowa w ust. 12.

15. Orzeczenie lekarskie wydane w trybie odwołania jest ostateczne.

16. Badania okresowe i kontrolne podlegają dokumentowaniu i kontroli w sposób określony w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 229 § 8 Kodeksu pracy.

17. Kontrolę badań okresowych i kontrolnych wykonują podmioty, o których mowa w ust. 12.

18. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) rodzaj, zakres i częstotliwość badań okresowych, uwzględniając rodzaj pełnionej służby i wiek funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej;

2) wzór skierowania na badanie okresowe lub kontrolne, uwzględniając konieczność zamieszczenia w tym wzorze informacji niezbędnych do jednoznacznego ustalenia zakresu badań;

3) wzór orzeczenia lekarskiego, uwzględniając jednolitość informacji znajdujących się w orzeczeniu.

Art.  54.  [Szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny służby]

1. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny służby podlega następującym szkoleniom:

1) wstępnemu ogólnemu;

2) wstępnemu na stanowisku służby;

3) okresowemu.

2. Szkoleniu wstępnemu ogólnemu podlega wyłącznie funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej nowo przyjęty do służby w Straży Marszałkowskiej.

3. Szkoleniu wstępnemu na stanowisku służby podlega funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej w przypadku zmiany stanowiska służbowego, w związku z którym zmieniają się czynniki szkodliwe lub uciążliwe, lub inne czynniki wynikające z warunków pełnienia służby.

4. Szkoleniu okresowemu podlega funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej, w tym także pełniący służbę na stanowisku kierowniczym - nie rzadziej niż raz na 5 lat, a w przypadku służby na stanowisku służbowym, na którym występują warunki szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia - nie rzadziej niż raz na 3 lata.

5. Szkolenie okresowe funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej pełniącego służbę na stanowisku kierowniczym zawiera tematykę z zakresu bezpieczeństwa i higieny służby oraz bezpieczeństwa i higieny pracy.

Art.  55.  [Ochrona prawna funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej wykonujących zadania służbowe]

Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej w związku z wykonywaniem zadań służbowych korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych w przepisach ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, z późn. zm.).

Art.  56.  [Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej]

1. Jeżeli funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej zwolniony ze służby nie spełnia warunków do nabycia prawa do emerytury policyjnej lub policyjnej renty inwalidzkiej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2022 r. poz. 1626 i 2476 oraz z 2023 r. poz. 347, 641 i 658), od uposażenia wypłaconego funkcjonariuszowi do dnia zwolnienia ze służby, od którego nie odprowadzono składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, przekazuje się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki za ten okres przewidziane w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009, z późn. zm.).

2. Przez uposażenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o którym mowa w ust. 1, rozumie się uposażenie zasadnicze, dodatki do uposażenia oraz nagrody roczne i uznaniowe, odpowiednio przeliczone zgodnie z art. 110 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

3. Składki przekazuje się również w przypadku, gdy funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej spełnia jedynie warunki do nabycia prawa do policyjnej renty inwalidzkiej.

4. Składki podlegają waloryzacji wskaźnikiem waloryzacji składek określonym na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504, 1504 i 2461).

5. Do obliczania kwoty należnych składek, waloryzowanych na podstawie ust. 4, stosuje się odpowiednio art. 19 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

6. Przepisy ust. 1-5 stosuje się również do funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej, jeżeli po zwolnieniu ze służby, pomimo spełnienia warunków nabycia prawa do emerytury policyjnej, zgłosił wniosek o przyznanie emerytury z tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym.

7. W przypadkach, o których mowa w ust. 3 i 6, kwotę należnych, zwaloryzowanych składek przekazuje się niezwłocznie na podstawie zawiadomienia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych o nabyciu przez funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej prawa do emerytury przewidzianej w przepisach, o których mowa w ust. 4.

8. Kwota należnych, zwaloryzowanych składek stanowi przychód Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

9. Prezes Rady Ministrów po zasięgnięciu opinii Szefa Kancelarii Sejmu określi, w drodze rozporządzenia, tryb i terminy przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, o których mowa w ust. 1, 3, 4 i 7, mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowego i niezwłocznego wykonywania czynności związanych z przekazywaniem tych składek.

Art.  57.  [Okres służby funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej jako praca w szczególnym charakterze]

1. Okres służby funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej traktuje się jako pracę w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

2. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej, który po zwolnieniu ze służby w Straży Marszałkowskiej podjął pracę, okres tej służby wlicza się do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z prawa pracy.

Art.  58.  [Uprawnienia związane z rodzicielstwem]

1. Jeżeli przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej, funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej przysługują uprawnienia pracownika związane z rodzicielstwem określone w Kodeksie pracy, z wyjątkiem art. 186⁷. Przepis art. 189 wymienionego kodeksu stosuje się odpowiednio.

2. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej wychowujący dziecko, do ukończenia przez nie 8. roku życia, może złożyć wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej o zastosowanie do niego elastycznej organizacji służby. Wniosek składa się w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji służby.

3. Za elastyczną organizację służby uważa się:

1) indywidualny rozkład czasu służby, o którym mowa w art. 23 ust. 3g;

2) ustalenie innych niż określone w art. 23 ust. 3e godzin rozpoczęcia i zakończenia służby;

3) pełnienie służby przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu służby, nie więcej niż do 12 godzin;

4) wyznaczenie do pełnienia służby w piątki, soboty, niedziele i święta, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu służby, nie więcej niż do 12 godzin.

Art.  59.  [Urlop wypoczynkowy]

1. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni roboczych.

2. (uchylony).

2a. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej w roku kalendarzowym, w którym został przyjęty do służby, uzyskuje prawo do urlopu wypoczynkowego z upływem każdego miesiąca służby, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu wypoczynkowego. Prawo do kolejnych urlopów wypoczynkowych funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.

3. Wymiar urlopu wypoczynkowego ulega zwiększeniu do:

1) 30 dni roboczych - po osiągnięciu 15 lat służby;

2) 33 dni roboczych - po osiągnięciu 20 lat służby;

3) 36 dni roboczych - po osiągnięciu 25 lat służby.

3a. Wymiar urlopu wypoczynkowego funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej ulega proporcjonalnemu obniżeniu o 1/12 za każdy miesiąc trwania zawieszenia w czynnościach służbowych, chyba że funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej urlop ten wykorzystał w przysługującym mu wymiarze.

4. (uchylony).

5. Urlopu wypoczynkowego udziela się w dni, które są dla funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej dniami służby, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu służby, w wymiarze godzinowym odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu służby tego funkcjonariusza w danym dniu.

6. Przy udzielaniu urlopu wypoczynkowego jeden dzień urlopu wypoczynkowego odpowiada 8 godzinom służby.

7. Udzielenie funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej urlopu wypoczynkowego w dniu służby, w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu służby, jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy część urlopu wypoczynkowego pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu służby tego funkcjonariusza w dniu, w którym ma być udzielony urlop wypoczynkowy.

Art.  59a.  [Udzielenie urlopu wypoczynkowego; podzielenie urlopu wypoczynkowego na części]

1. Urlopu wypoczynkowego funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej udziela się zgodnie z harmonogramem służby oraz rocznym planem urlopów, biorąc pod uwagę wnioski funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej oraz konieczność zapewnienia prawidłowego funkcjonowania Straży Marszałkowskiej.

2. Na wniosek funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej urlop wypoczynkowy może być podzielony na części, z tym że co najmniej jedna część urlopu powinna obejmować 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Art.  60.  [Odwołanie z urlopu wypoczynkowego]

1. Z ważnych względów służbowych funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej można odwołać z urlopu wypoczynkowego, a także wstrzymać udzielenie mu urlopu w całości lub w części. Termin urlopu może być także przesunięty na wniosek funkcjonariusza umotywowany ważnymi względami.

2. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej odwołanemu z urlopu wypoczynkowego lub któremu wstrzymano udzielenie urlopu przysługuje, na jego pisemny wniosek, zwrot poniesionych:

1) opłat za pobyt w hotelu lub innym obiekcie świadczącym usługi hotelarskie lub za inne usługi związane z wypoczynkiem w czasie tego pobytu, niewykorzystane przez funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej i członków jego rodziny, jeżeli organizator wypoczynku lub inny podmiot świadczący usługi w tym zakresie nie zwrócił wniesionych opłat;

2) kosztów przejazdu funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej na skutek odwołania go z urlopu wypoczynkowego lub wstrzymania udzielenia mu urlopu oraz kosztów przejazdu członków jego rodziny, jeżeli odwołanie funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej z urlopu wypoczynkowego lub wstrzymanie udzielenia mu urlopu spowodowało również ich powrót.

2a. Przez członków rodziny funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej rozumie się:

1) małżonka;

2) pozostające na utrzymaniu funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej dziecko własne, przysposobione, pasierba oraz dziecko obce przyjęte na wychowanie i utrzymanie, w tym także w ramach rodziny zastępczej, które:

a) nie ukończyło 18. roku życia, a w razie pobierania nauki lub odbywania studiów - 25 lat,

b) bez względu na wiek, stało się niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo całkowicie niezdolne do pracy przed osiągnięciem wieku, o którym mowa w lit. a.

2b. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej dołącza rachunki i bilety potwierdzające koszty. Jeżeli uzyskanie lub przedłożenie rachunków i biletów nie jest możliwe, funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej składa pisemne oświadczenie o wysokości poniesionych kosztów oraz o przyczynach braku ich udokumentowania.

3. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej, który nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym, urlopu tego udziela się do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego.

4. W okresie od dnia złożenia przez funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej pisemnego zgłoszenia wystąpienia ze służby do dnia zwolnienia ze służby funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu za dany rok kalendarzowy urlop wypoczynkowy, jeżeli w tym okresie przełożony udzieli mu tego urlopu.

Art.  61.  [Płatny urlop okolicznościowy]

1. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej udziela się płatnego urlopu okolicznościowego w wymiarze:

1) 2 dni - w przypadku zawarcia związku małżeńskiego przez funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej, urodzenia się dziecka oraz zgonu i pogrzebu małżonka, dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej;

2) 1 dnia - w przypadku ślubu dziecka własnego, przysposobionego, pasierba oraz dziecka obcego przyjętego na

wychowanie i utrzymanie, w tym także w ramach rodziny zastępczej, a także z powodu zgonu i pogrzebu rodzeństwa, teściów, dziadków, opiekunów oraz innej osoby pozostającej na utrzymaniu funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej lub pod jego bezpośrednią opieką.

2. Urlopu, o którym mowa w ust. 1, nie udziela się, jeżeli wskazany przez funkcjonariusza Straży Marszałkowskiej termin nie pozostaje w bezpośrednim związku ze zdarzeniem uzasadniającym jego udzielenie.

3. Prawo do urlopu, o którym mowa w ust. 1, przysługuje także w razie zbiegu z prawem do urlopu z innego tytułu lub zwolnieniem od zajęć służbowych.

4. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej można także udzielić płatnego urlopu okolicznościowego do załatwienia ważnych spraw osobistych albo w innych przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie. Czas trwania tego urlopu okolicznościowego może wynosić od 1 do 5 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Art.  62.  [Urlop bezpłatny]

1. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej można udzielić, na jego pisemny wniosek, urlopu bezpłatnego w wymiarze do 6 miesięcy, jeżeli nie zakłóci to prawidłowego funkcjonowania Straży Marszałkowskiej. Okres urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu służby w Straży Marszałkowskiej.

2. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej może być w każdym czasie odwołany z urlopu bezpłatnego w przypadkach zagrożenia prawidłowego funkcjonowania Straży Marszałkowskiej lub na jego wniosek.

3. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej, który rozpoczyna urlop bezpłatny w ciągu miesiąca kalendarzowego, przysługuje uposażenie w wysokości 1/30 uposażenia miesięcznego za każdy dzień poprzedzający dzień rozpoczęcia urlopu bezpłatnego. Jeżeli funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej pobrał już uposażenie za czas urlopu bezpłatnego, potrąca się odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie.

Art.  62a.  [Bezpłatny urlop opiekuńczy]

1. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej przysługuje prawo do urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.

2. Przy udzielaniu urlopu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału Ia działu siódmego Kodeksu pracy.

3. Za czas urlopu opiekuńczego funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej nie zachowuje prawa do uposażenia.

Art.  62b.  [Zwolnienie od służby z powodu siły wyższej]

1. Funkcjonariusz Straży Marszałkowskiej ma prawo do zwolnienia od służby z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność tego funkcjonariusza, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym, z zachowaniem prawa do połowy uposażenia, o którym mowa w art. 85.

2. Przy udzielaniu zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 148¹ § 2-6 Kodeksu pracy.

Art.  63.  [Płatny urlop szkoleniowy]

1. Funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej udziela się płatnego urlopu szkoleniowego, jeżeli uzyskał on zezwolenie na pobieranie nauki lub odbywanie studiów i pobiera tę naukę lub odbywa studia, lub uzyskał zezwolenie na wszczęcie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora lub stopnia doktora habilitowanego, a także odbycie aplikacji radcowskiej lub legislacyjnej.

2. Urlop szkoleniowy jest przeznaczony na udział w zajęciach obowiązkowych, przygotowanie się do egzaminów i złożenie ich, przygotowanie pracy dyplomowej, rozprawy doktorskiej, przygotowanie i złożenie egzaminu dyplomowego, przygotowanie się do obrony rozprawy doktorskiej lub kolokwium habilitacyjnego.

Art.  64.  [Wymiar urlopu szkoleniowego]

1. Wymiar urlopu szkoleniowego dla funkcjonariuszy Straży Marszałkowskiej wynosi:

1) na przygotowanie się do egzaminu wstępnego i jego złożenie - 7 dni;

2) w szkołach wyższych, w każdym roku studiów - 21 dni;

3) dla pobierających naukę w szkołach pomaturalnych i na studiach podyplomowych w celu przygotowania się do egzaminu końcowego i złożenia go - 14 dni;

4) w celu przygotowania się do złożenia egzaminów doktorskich, obrony rozprawy doktorskiej lub kolokwium habilitacyjnego - 28 dni;

5) w celu przygotowania się i złożenia egzaminu radcowskiego - 30 dni;

6) w celu przygotowania się i złożenia egzaminu po zakończeniu aplikacji legislacyjnej - 14 dni.

2. Urlop szkoleniowy może być udzielony funkcjonariuszowi Straży Marszałkowskiej jednorazowo albo w częściach w okresie danego roku szkolnego lub akademickiego.

3. Do urlopu szkoleniowego stosuje się odpowiednio przepisy art. 59 ust. 5 i 6.