Część 1 - PRZEPISY SŁUŻBOWE. - Stosunek służbowy, uposażenie i zaopatrzenie emerytalne pracowników Państwowego Banku Rolnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1926.47.285

Akt utracił moc

Wersja od: 14 maja 1926 r.

CZĘŚĆ  I.

PRZEPISY SŁUŻBOWE.

Postanowienia ogólne.

§ 1. Przepisy niniejsze regulują stosunek służbowy pracowników Państwowego Banku Rolnego z wyjątkiem pracowników, z którymi zostaną zawarte specjalne umowy.

§ 2. Kandydaci do służby w Państwowym Banku Rolnym winni posiadać:

1) obywatelstwo polskie,

2) nieskazitelną przeszłość,

3) kwalifikacje pod względem wykształcenia i przygotowania odpowiednie do zakresu czynności, jakie mają pełnić,

4) dobry stan zdrowia,

5) wiek, określony w § 3.

Nie mogą być przyjęte do służby osoby, przeciw którym toczy się postępowanie karno-sądowe lub upadłościowe albo też postępowanie o pozbawienie ich własnowolności, a to tak długo, dopóki trwa odnośne postępowanie.

§ 3. Kandydaci do służby winni posiadać ukończony 20 rok życia.

Zasadniczo nie mogą być przyjmowane osoby, które przekroczyły 40 rok życia. Powyżej tego wieku mogą być przyjęte te osoby, które wykażą się dłuższą pracą w służbie państwowej lub samorządowej, w instytucjach finansowych lub poważnych przedsiębiorstwach przemysłowych lub handlowych.

§ 4. Ubiegający się o przyjęcie do służby winni do podania dołączyć:

1) metrykę urodzenia,

2) dowód obywatelstwa polskiego,

3) świadectwa szkolne,

4) świadectwa ewentualnej poprzedniej pracy,

5) dokładny życiorys oraz powołać się na referencje dwóch wiarogodnych osób.

Przed przyjęciem do służby kandydat zostaje poddany badaniu przez lekarza, wskazanego przez Państwowy Bank Rolny.

§ 5. Przyjmowanie do służby (awansowanie) na stanowiska Naczelnego Dyrektora, Dyrektorów Centrali oraz Dyrektorów i Kierowników Oddziałów należy do Ministra Reform Rolnych z zastosowaniem przepisu § 16 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 maja 1924 r. (Dz. U. R. P. № 43, poz. 450), pozostałych zaś pracowników do Naczelnego Dyrektora.

Naczelny Dyrektor może przekazać przyjmowanie do służby (awansowanie) pracowników z uposażeniem według grup od XIII do VIII włącznie Dyrektorom względnie Kierownikom Oddziałów.

§ 6. W piśmie, które zawiera postanowienie o przyjęciu do służby w Państwowym Banku Rolnym, należy wymienić stanowisko, na które kandydat zostaje przyjęty, przywiązaną do niego grupę uposażenia, miejsce służby i termin zgłoszenia się, do służby. Ponadto należy w piśmie zaznaczyć, że przepisy niniejszego rozporządzenia stanowią podstawę stosunku służbowego.

Do pisma winien być dołączony egzemplarz niniejszego rozporządzenia.

§ 7. W razie niezgłoszenia się do służby w terminie w piśmie wyznaczonym, przyjęcie unieważnia się, o ile kandydat w ciągu dni dziesięciu od wyznaczonego terminu nie usprawiedliwi zwłoki.

Czas służby liczy się od dnia rzeczywistego objęcia służby.

§ 8. Przy objęciu służby składa pracownik pisemne oświadczenie, że znane mu są przepisy niniejszego rozporządzenia oraz że poddaje się tym przepisom i ewentualnym ich zmianom.

Pracownicy składają przy objęciu służby przyrzeczenie służbowe według następującej roty:

"Przyrzekam na powierzonem mi stanowisku spełniać swe obowiązki gorliwie i sumiennie, przestrzegać ściśle obowiązujących przepisów i wykonywać dokładnie polecenia swych przełożonych, zachować tajemnicę służbowa, dbać o dobro instytucji, zachowywać się w służbie i poza służbą w sposób, odpowiadający godności instytucji i mego stanowiska".

§ 9. Małżonkowie, krewni w linji prostej (wstępnej i zstępnej) lub przysposobieni, krewni w bocznej linji do trzeciego oraz powinowaci do drugiego stopnia włącznie nie mogą pracować razem w jednym dziale pracy. Pracownicy pozostający w wyżej wymienionym stosunku nie mogą również jednocześnie pracować w działach kasowych, gospodarczych lub innych z jednej, a w działach rachuby i kontroli z drugiej strony, o ile pierwsze podlegają drugim pod względem rachunkowości i kontroli.

§ 10. Pracownicy, którzy nie ukończyli jeszcze pięciu lat służby w Państwowym Banku Rolnym w razie powołania do obowiązkowej służby wojskowej w wojsku stałem zostają zwolnieni ze służby.

Pracownicy, którzy ukończyli pięć lat służby w Państwowym Banku Rolnym, otrzymują w razie powołania do obowiązkowej służby wojskowej w wojsku stałem bezpłatny urlop.

Pracownicy, powołani na perjodyczne ćwiczenia wojskowe, otrzymują na czas odbywania tych ćwiczeń płatny urlop.

Na wypadek powołania do służby wojskowej na skutek mobilizacji lub częściowego uzupełnienia wojska do stopy wojennej będą pracownicy traktowani pod względem uposażenia i trwania stosunku służbowego narówni z funkcjonariuszami państwowymi.

§ 11. Dla każdego pracownika winien być prowadzony wykaz stanu służby, do którego wpisuje się wszystkie istotne dane, dotyczące pracownika i przebiegu jego służby, w szczególności zaś okoliczności, mające wpływ na przyznanie wyższego uposażenia, wymiar zaopatrzenia emerytalnego oraz zaopatrzenia wdowiego i sierocego.

Wzór wykazu stanu służby oraz sposób jego wypełniania i prowadzenia ustali Dyrekcja Państwowego Banku Rolnego.

Obowiązki.

§ 12. Pracownik obowiązany jest spełniać swe obowiązki gorliwie i sumiennie oraz dbać o dobro instytucji.

Pracownik obowiązany jest zapoznać się dokładnie z obowiązujacemi przepisami i nie może tłumaczyć się ich nieznajomością.

Pracownik odpowiedzialny jest za ścisłe przestrzeganie obowiązujących przepisów oraz poleceń swych przełożonych i obowiązany jest pokrywać szkody, wynikłe z jego winy.

O ile polecenie służbowe jest w przekonaniu pracownika niezgodne z obowiązującemi przepisami lub przeciwne dobru instytucji, pracownik obowiązany jest spostrzeżenie swoje wyjawić przełożonemu, lecz w razie potwierdzenia zlecenie to wykonać. W tym wypadku, o ile polecenie było ustne, może pracownik żądać potwierdzenia jego na piśmie.

§ 13. Pracownik obowiązany jest zachować w ścisłej tajemnicy stosunki Banku z jego klijentami, a w szczególności wysokość udzielanych kredytów, nazwiska osób i nazwy instytucyj, korzystających z kredytów, nazwiska właścicieli depozytów i wartość tych depozytów, zastawy, stan kont czekowych i książeczek oszczędnościowych klijentów i t. p. Wyjaśnień, dotyczących depozytów, zastawów, kont czekowych i książeczek oszczędnościowych, może pracownik udzielać tylko wylegitymowanym ich właścicielom. Pochodzące od władz i urzędów pisma o informacje w sprawie stosunków majątkowych lub kredytowych klijentów Banku należy kierować do Dyrekcji.

Obowiązany jest również pracownik zachować w ścisłej tajemnicy dane o wysokości szacunku gruntów przy kupnie przez Bank nieruchomości ziemskich oraz przy udzielaniu kredytów, zabezpieczonych hipotecznie.

Nie wolno dozwalać osobom niepowołanym wglądu do ksiąg i aktów Państwowego Banku Rolnego.

Poza wyżej wymienionemi sprawami pracownik obowiązany jest zachować w ścisłej tajemnicy wszelkie sprawy; o których powziął wiadomość przy wykonywaniu swych obowiązków służbowych, a które Dyrekcja w drodze zarządzenia za poufne uzna.

Obowiązek zachowania tajemnicy służbowej trwa -zarówno w czasie pełnienia służby, jak i po rozwiązaniu stosunku służbowego.

Pracownikowi nie wolno wytaczać w prasie spraw, dotyczących instytucji oraz jego stosunku służbowego.

§ 14. Pracownik powinien zachowywać się wobec swych przełożonych z należytym szacunkiem, w stosunku zaś do innych pracowników oraz klijentów z uprzejmością i taktem.

Poza służbą powinien pracownik zachowywać się w sposób, odpowiadający godności instytucji i swego stanowiska.

§ 15. Wszelkie prośby i zażalenia, w sprawach, wynikających ze stosunku służbowego, pracownik powinien wnosić w drodze służbowej na ręce bezpośredniego przełożonego, który winien je, o ile sprawa nie należy do jego kompetencji, przedstawić bezzwłocznie władzy właściwej wraz ze swoją opinją.

§ 16. Pracownikowi nie wolno żądać, ani przyjmować darów w jakiejkolwiek postaci, ofiarowywanych w związku z wykonywaniem przez niego obowiązków służbowych bezpośrednio lub pośrednio jemu lub jego rodzinie, oraz wogóle przysparzać sobie lub rodzinie jakichkolwiek korzyści przez wyzyskiwanie swego stanowiska.

§ 17. Pracownik obowiązany jest przestrzegać ściśle ustanowionych godzin pracy.

Rozkład godzin pracy ustalają zarządzenia Naczelnego Dyrektora Państwowego Banku Rolnego.

O ile ważne względy służbowe tego wymagają, mogą być pracownicy powoływani do pracy również poza normalnemi godzinami pracy.

§ 18. Bez otrzymania zezwolenia władzy przełożonej może pracownik opuścić służbę tylko w wypadku choroby lub innej nieprzewidzianej, nagłej i ważnej przeszkody. O takich wypadkach powinien natychmiast zawiadomić swego bezpośredniego przełożonego.

Władza może żądać od pracownika udowodnienia przeszkody w pełnieniu obowiązków służbowych, a w przypadku choroby poddać go badaniu lekarskiemu.

Usprawiedliwiona nieobecność na służbie nie pociąga za sobą w zasadzie ujemnych skutków służbowych, ani co do pobierania uposażenia, ani co do innych praw. O ile jednak nieobecność na służbie z powodu choroby trwa dłużej niż 6 miesięcy, można rozwiązać z pracownikiem stosunek służbowy przy zastosowaniu przepisów, zawartych w części III.

Przy obliczaniu sześciomiesięcznego czasu trwania choroby liczy się jako przerwy tylko te okresy czynnej służby, które wynoszą przynajmniej połowę, czasu poprzedniej nieobecności z powodu choroby.

O ile służba czynna trwała krócej, nie stanowi ona przerwy, a poszczególne okresy choroby liczy się razem.

O ileby pracownicy Państwowego Banku Rolnego należeli do Kasy Chorych, potrąca się z uposażenia przez czas choroby kwotę zasiłku, pobieranego z Kasy Chorych.

§ 19. Pracownikowi nie wolno oddawać się poza służbą zajęciom, których wykonywanie stoi w sprzeczności z jego obowiązkami służbowemi, przeszkadza mu w ścisłem, pełnieniu obowiązków służbowych, uchybia powadze instytucji lub może wywołać uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność. Pracownik powinien niezwłocznie donieść na piśmie władzy służbowej o każdem ubocznem zajęciu, i zaniechać takich zajęć, które władza uzna za niedopuszczalne.

Pracownikowi nie wolno:

1) grać na giełdzie i uczestniczyć w grach hazardowych,

2) pośredniczyć w operacjach bankowych, giełdowych i kredytowych,

3) prowadzić na rachunek własny operacyj handlowych.

§ 29. Pracownik Państwowego Banku Rolnego obowiązany jest o spostrzeżonych nadużyciach służbowych donieść swemu bezpośredniemu przełożonemu albo Naczelnemu Dyrektorowi lub Dyrektorowi (Kierownikowi) Oddziału względnie Prezesowi Rady Nadzorczej bez wzglądu na osobę, która je popełniła.

Prawa.

§ 21. Pracownicy otrzymują uposażenie według norm, ustalonych w części II niniejszego rozporządzenia.

§ 22. Pracownicy mają prawo do odprawy względnie do zaopatrzenia emerytalnego, pozostała zaś po nim wdowa i dzieci - prawo do pensji wdowiej względnie sierocej według zasad, określonych w części III niniejszego rozporządzenia.

§ 23. W wypadkach, zasługujących na szczególne uwzględnienie, można przyznać pracownikom bezprocentowe zaliczki na uposażenie do wysokości trzymiesięcznych poborów, spłacalne w ratach miesięcznych w okresie czasu nie dłuższym niż dwa lata.

Pracownicy, którzy służą krócej niż rok w Państwowym Banku Rolnym nie mogą otrzymywać zaliczek na uposażenie.

Bliższe przepisy w sprawie udzielania zaliczek Wyda Rada Nadzorcza na wniosek Dyrekcji.

§ 24. O ileby pracownicy Państwowego Banku Rolnego byli zwolnieni od należenia do Kas Chorych, będą korzystać z pomocy lekarskiej dla siebie i najbliższej rodziny, mieszkającej z nimi we wspólnem gospodarstwie domowem i pozostającej na ich utrzymaniu, w zakresie ustalonym przez Radę Nadzorczą na wniosek Dyrekcji.

§ 25. Pracownicy Państwowego Banku Rolnego korzystają z urlopów wypoczynkowych zgodnie z ustawą z dnia 16 maja 1922 r. o urlopach dla pracowników zatrudnionych w przemyśle i handlu (Dz. U. R. P. № 40 poz. 334) i z rozporządzeniem Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 11 czerwca 1923 r. (Dz. U. R. P. № 62, poz. 464).

Naczelny Dyrektor Państwowego Banku Rolnego może, o ile pozwalają na to względy służbowe, przedłużyć w pojedynczych wypadkach wymiar urlopu, ustalony w wyżej wymienionej ustawie z dnia 16 maja 1922 r., a to dla pracowników na stanowiskach kierowniczych do sześciu tygodni, dla woźnych do 3 tygodni. W stosunku do Naczelnego Dyrektora prawo to przysługują Ministrowi Reform Rolnych.

Ustalenie planu urlopów pracowników Państwowego Banku Rolnego należy do Naczelnego Dyrektora.

Do wymiaru urlopu wypoczynkowego można wliczyć wszystkie urlopy, udzielone pracownikowi w ciągu roku, z wyjątkiem urlopu dla poratowania zdrowia.

Pracownik może tylko wtedy rozpocząć urlop, gdy nie pozostawi żadnych zaległości i w porządku odda swe czynności wyznaczonemu zastępcy.

Urlopy wypoczynkowe mogą być z ważnych względów służbowych w każdym czasie przerwane lub przeniesione na inny czas w obrębie danego roku kalendarzowego.

Pracownikowi, którego odwołano z urlopu, zwrócić należy koszty podróży tam i zpowrotem, spowodowane przerwaniem urlopu według norm, ustalonych dla podróży służbowych.

§ 26. Pracownikowi może być udzielony poza urlopem wypoczynkowym, w wyjątkowych wypadkach urlop dla załatwienia spraw osobistych, rodzinnych lub majątkowych. Udzielenie urlopu dłuższego niż tydzień należy do Naczelnego Dyrektora.

Pracownik może otrzymać urlop dla poratowania zdrowia na podstawie świadectwa lekarza, do którego zostanie przez Państwowy Bank Rolny skierowany. Udzielenie takiego urlopu należy do Naczelnego Dyrektora.

Gdy urlop dla Załatwienia spraw osobistych, rodzinnych lub majątkowych trwa dłużej niż miesiąc, urlop zaś dla poratowania zdrowia dłużej niż sześć miesięcy, wstrzymuje się za dalszą część urlopu uposażenie i czasu tego urlopu nie zalicza się do czasu służby.

Przy obliczaniu 6-miesięcznego, względnie 1-miesięcznego czasu trwania urlopu ma analogiczne zastosowanie postanowienie zawarte w ustępie 4 § 18.

Odpowiedzialność służbowa.

§ 27. Pracowników, którzy naruszają obowiązki swego stanowiska przez czyn, zaniechanie lub zaniedbanie, pociąga 'się niezależnie od ich sądowej odpowiedzialności karnej lub cywilnej do odpowiedzialności służbowej według przepisów niniejszego rozporządzenia.

§ 28. Za naruszenie obowiązków służbowych nakłada się następujące kary:

1) upomnienie,

2) karę pieniężną do wysokości 25% jednomiesięcznego uposażenia,

3) naganę,

4) wstrzymanie posunięcia w szczeblach uposażenia naprzeciąg czasu od roku do lat trzech,

5) odliczenie lat służby od roku do lat trzech,

6) obniżenie grupy uposażenia o jedną lub dwie połączona z zawieszeniem możności awansu naprzeciąg jednego roku do lat trzech i ewentualnie z przeniesieniem na niższe stanowisko,

7) wydalenie ze służby:

a) ze zmniejszeniem zaopatrzenia emerytalnego względnie odprawa do 50%,

b) z pozbawieniem zaopatrzenia emerytalnego względnie odprawy.

§ 29. Nakładanie kar, przewidzianych w § 28 pod 1) - 4), należy do Naczelnego Dyrektora, a o ile chodzi o pracowników Oddziałów do Dyrektorów względnie Kierowników Oddziałów.

Nakładanie kar, przewidzianych w § 28 pod 5) - 7), należy do Dyrekcji.

Na Naczelnego Dyrektora, Dyrektorów Centrali oraz Dyrektorów i Kierowników Oddziałów nakłada kary Minister Reform Rolnych, który może przed nałożeniem kary zażądać opinji Rady Nadzorczej.

§ 30. Kary wymienione w § 28 pod 1) i 2) nakłada się za przewinienia mniejsze jako to: zaniedbywania się w pracy, lekceważenie wydanych zarządzeń, niewłaściwe zachowanie się w służbie lub poza służbą.

Przed nałożeniem kary należy dać obwinionemu pracownikowi możność usprawiedliwienia się.

O nałożonej karze należy pracownika zawiadomić na piśmie.

Kar, o których mowa w niniejszym paragrafie, nie wpisuje się do wykazu stanu służby.

§ 31. Naruszenia obowiązków służbowych, szkodzące interesom i dobru - instytucji lub uchybiające powadze instytucji, stanowią występki służbowe, za które nakłada się kary, wymienione w § 28 pod 3) do 7).

Przed nałożeniem kary ma być przeprowadzone wyczerpujące dochodzenie, w czasie którego należy dać obwinionemu wszelką możność do usprawiedliwienia się z podniesionych przeciwko niemu zarzutów.

Kary, o których mowa w niniejszym paragrafie, wpisuje się do wykazu stanu służby.

§ 32. Przy karach wstrzymania posunięcia w szczeblach uposażenia i odliczenia lat służby pracownik nie może awansować przez okres czasu, na który kara opiewa.

Przy karze odliczenia lat służby okres czasu, na który kara opiewa, potrąca się z czasu służby i przez okres ten pracownik nie może posuwać się w szczeblach.

W razie obniżenia grupy uposażenia otrzymuje pracownik w niższej grupie uposażenia ten sam szczebel, jaki posiadał w grupie utraconej.

§ 33. Członkom rodziny pracownika, którego wydalono z pozbawieniem prawa do zaopatrzenia emerytalnego (§ 28 punkt 7 b), może Rada Nadzorcza w razie okoliczności, zasługujących na szczególne uwzględnienie, przyznać siały zasiłek na utrzymanie, który jednak nie może przewyższać normalnej ich pensji wdowiej lub sierocej.

Zasiłek taki można przyznać albo już z chwilą wstrzymania wypłaty uposażenia pracownikowi zwolnionemu albo od chwili jego śmierci.

Do powyższego zasiłku mają zastosowanie postanowienia części III niniejszego rozporządzenia, dotyczące utraty prawa do pensji wdowiej i sierocej.

§ 34. Jeżeli naruszanie obowiązków służbowych ma cechę czynu karygodnego, zagrożonego powszechnemi ustawami karnemi, Prezes Rady Nadzorczej względnie Naczelny Dyrektor składa doniesienie karne właściwej władzy.

§ 35. Pracownik, skazany prawomocnym wyrokiem sądu karnego, zostaje zwolniony ze służby z pozbawieniem prawa do zaopatrzenia emerytalnego względnie odprawy, o ile skazanie pociąga za sobą utratę zdolności do piastowania urzędu publicznego.

§ 36. Emeryci Państwowego Banku Rolnego podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za występki służbowe, popełnione w czasie służby czynnej; o ile chodzi o naruszenie tajemnicy służbowej również w wypadku dopuszczenia się go po zwolnieniu ze służby.

Na emerytów tych nakłada się następujące kary:

1) czasowe lub stałe zmniejszenie zaopatrzenia emerytalnego,

2) w razie szczególnie obciążających okoliczności pozbawienie prawa do zaopatrzenia emerytalnego.

§ 37. Gdy przeciwko pracownikowi wdrożono postępowanie sądowo-karne lub dochodzenie dyscyplinarne, władza przyjmująca do służby (§ 5) może w każdej chwili zawiesić go w pełnieniu czynności służbowych, o ile ze względu na rodzaj i doniosłość popełnionego występku wskazane jest usunięcie go od wykonywania obowiązków służbowych.

Pracownika Oddziału może zawiesić tymczasowo w pełnieniu czynności służbowych również Dyrektor (Kierownik) Oddziału, jeżeli ze względu na rodzaj występku konieczne jest natychmiastowe usunięcie pracownika od wykonywania obowiązków służbowych. Przeciw takiemu zarządzeniu może pracownik wprzeciągu dni trzech, licząc od dnia następującego po dniu zawieszenia, wnieść odwołanie do Dyrekcji Państwowego Banku Rolnego.

O ile względem pracownika zarządzono karny areszt sądowy, śledczy (prewencyjny), należy go natychmiast zawiesić w pełnieniu służby.

§ 33. Zawieszenie pracownika w pełnieniu służby kończy się z chwilą wydania decyzji w sprawie dyscyplinarnej.

O ile jednak przyczyny, które spowodowały zawieszenie, odpadną wcześniej, należy zawieszenie uchylić bezzwłocznie po ustaniu tych przyczyn.

Na czas trwania zawieszenia może władza dyscyplinarna (§ 29) ograniczyć uposażenie pracownika do polowy.

§ 39. Jeżeli pracownik został skazany na jedną z kar, wymienionych w § 23 pod 3) do 7), czasu zawieszenia w służbie nie zalicza się do czasu służby, jak również nie wypłaca się pracownikowi części uposażenia, wstrzymanej przez czas zawieszenia.

Jeżeli jednak nie nałożono na pracownika jednej z kar, wymienionych w § 23 pod 3) do 7), czas zawieszenia liczy się do czasu służby czynnej, a oprócz tego należy wypłacić mu część uposażenia, wstrzymana przez czas zawieszenia.

§ 40. W razie śmierci obwinionego dochodzenie dyscyplinarne bez wzglądu na stadjum, w którem się znajduje, podlega umorzeniu, może być jednak przeprowadzone na żądanie ustawowych spadkobierców zmarłego.

Zmiany w stosunku służbowym i rozwiązanie stosunku służbowego.

§ 41. Pracownik może być przeniesiony ze wzglądów służbowych do innej miejscowości na stanowisko nie niższej grupy uposażenia.

Przy przeniesieniach z urzędu należą się pracownikowi koszty przesiedlenia według norm, ustalonych w części II niniejszego rozporządzenia.

Przy przeniesieniach na prośbę pracownika przyznanie w całości lub w części kosztów przesiedlenia zależy od uznania Naczelnego Dyrektora.

W związku z przesiedleniem pracownika należy zwolnić go na czas odpowiedni od pełnienia służby, uwzględniając przytem jego warunki osobiste i rodzinne.

§ 42. Stosunek służbowy między pracownikiem a Państwowym Bankiem Rolnym rozwiązuje się na skutek:

1) wypowiedzenia stosunku służbowego przez pracownika,

2) wypowiedzenia stosunku służbowego przez władzę (§ 44),

3) wydalenia w drodze dyscyplinarnej,

4) śmierci pracownika.

§ 43. Pracownik może każdego czasu wypowiedzieć stosunek służbowy z zachowaniem jednomiesięcznego terminu wypowiedzenia, a o ile chodzi o Naczelnego Dyrektora Dyrektorów Centrali, Naczelników Wydziałów Centrali oraz Dyrektorów względnie Kierowników Oddziałów, trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia.

Jedno, względnie trzymiesięczny termin wypowiedzenia powinien odpowiadać miesiącom kalendarzowym.

Władza zwalniająca może na prośbę pracownika, o ile względy służbowe na to pozwalają, odstąpić od wyżej wymienionego terminu wypowiedzenia.

Pracownik zwolniony na własną prośbę przestaje pobierać uposażenie i ewentualne inne świadczenia z dniem rozwiązania stosunku służbowego.

W jakich wypadkach pracownik, zwolniony na własną prośbę, ma prawo do zaopatrzenia emerytalnego, normują przepisy części Iii niniejszego rozporządzenia.

§ 44. Z pracownikiem może być rozwiązany stosunek służbowy w każdym czasie przy zachowaniu następujących terminów wypowiedzenia:

1) jeden miesiąc dla pracowników, mających mniej niż rok służby -w Państwowym Banku Rolnym;

2) trzy miesiące dla wszystkich innych pracowników jak również dla Naczelnego Dyrektora, Dyrektorów Centrali, Naczelników Wydziałów Centrali oraz Dyrektorów (Kierowników) Oddziałów.

Jedno i trzymiesięczny termin wypowiedzenia powinien odpowiadać miesiącom kalendarzowym.

Prawo rozwiązania stosunku służbowego z Naczelnym Dyrektorem, Dyrektorami Centrali oraz Dyrektorami i Kierownikami Oddziałów należy do Ministra Reform Rolnych, z pozostałymi pracownikami do Naczelnego Dyrektora.

Pracownik zwolniony otrzymuje uposażenie wraz z ewentualnemi innemi świadczeniami do końca miesiąca, w którym następuje rozwiązanie stosunku służbowego.

Pracownik zwolniony otrzymuje odprawę względnie zaopatrzenie emerytalne według zasad, ustalonych w części III niniejszego rozporządzenia.

§ 45. W wypadku wydalenia ze służby w drodze dyscyplinarnej otrzymuje pracownik uposażenie do końca miesiąca, w którym został zwolniony.

§ 46. W razie śmierci pracownika znajdują zastosowanie do wdowy i sierot po nim pozostałych, przepisy części III niniejszego rozporządzenia.

Uposażenie należy się do końca miesiąca, w którym śmierć nastąpiła.

§ 47. Pracownicy winni przed zwolnieniem oddać swe czynności w należytym porządku osobie, wskazanej przez władzę służbową, zwrócić pobrane zaliczki oraz legitymację i inne dokumenty, służące do wykonywania uprawnień służbowych.

Dopiero po zupełnem uregulowaniu tych spraw może pracownik otrzymać odprawę względnie zaopatrzenie emerytalne oraz odpis wykazu stanu służby.

§ 48. Samowolne porzucenie służby przez pracownika pociąga za sobą karę wymienioną w § 28 p. 7 b).

Państwowy Bank Rolny ma prawo żądać zwrotu naprzód wypłaconych poborów, sięgających poza dzień porzucenia służby, jako też żądać, aby pracownik dopełnił wobec Państwowego Banku Rolnego wszystkich obowiązków, przewidzianych na wypadek rozwiązania stosunku służbowego.

§ 49. Pracownik zostaje zwolniony ze służby z utratą wszelkich praw jeżeli okaże się, że uzyskał przyjęcie do służby na podstawie dokumentów fałszywych lub nieważnych, albo wyjdą na jaw okoliczności, niedopuszczające w myśl przepisów niniejszego rozporządzenia przyjęcia do służby.