Część 2 - OBOWIĄZKI PRACOWNIKA. - Stosunek służbowy pracowników przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe".
Dz.U.1932.86.736 t.j.
Akt utracił mocCZĘŚĆ II.
OBOWIĄZKI PRACOWNIKA.
OBOWIĄZKI PRACOWNIKA.
Zachowanie się pracownika w służbie i poza służbą winno odpowiadać zasadom uczciwości i przyzwoitości.
Zwierzchnikiem jest ten, kogo wedle przepisów organizacyjnych i służbowych lub z mocy osobnego zarządzenia powołano do kierownictwa względnie wydawania poleceń służbowych.
Przez wyrażenie "władza przełożona", używane w niniejszem rozporządzeniu, rozumieć należy urzędy (organa) P. K. P., podlegające bezpośrednio Ministrowi Komunikacji, zaś w stosunku do kierowników tych urzędów - Ministra Komunikacji.
Przez wyrażenie "władza służbowa" rozumieć należy wszystkie urzędy P. K. P. w stosunku do zatrudnionych w nich pracowników. Dla kierowników urzędów władzą służbową jest urząd bezpośrednio wyższy.
Prośby, załatwiane w myśl postanowień niniejszego rozporządzenia i innych przepisów przez władze wyższe, oraz odwołania (§ 16) wnosi się zawsze w drodze piśmiennej.
Skargi przeciw zwierzchnikowi podwładny może wnosić wprost do władzy, której ten zwierzchnik bezpośrednio podlega.
Władze wyższe zawiadamiają pracowników o swych decyzjach na piśmie za. pośrednictwem władz służbowych.
W związku z tem zwierzchnik jest obowiązany wskazywać podwładnym czynności, które ci mają wykonywać, zaopatrywać ich w instrukcje, potrzebne do wykonywania służby, zawiadamiać o dotyczących ich przepisach i zarządzeniach służbowych, dawać potrzebne wskazówki i wyjaśnienia.
Względem podwładnych winien zwierzchnik postępować bezstronnie i uprzejmie, jednak z należytą stanowczością.
Pozatem winien zwierzchnik zaznajamiać swych zastępców względnie starszych podwładnych z ogólnym biegiem spraw służbowych i dbać o właściwy podział pracy.
Obowiązkiem zwierzchnika jest wydawanie rzetelnej opinji o swoich podwładnych.
W razie naruszenia obowiązków służbowych przez podwładnego zwierzchnik obowiązany jest zbadać dokładnie i bezstronnie sprawę i zastosować względnie spowodować zastosowanie przepisów zawartych w części V niniejszego rozporządzenia.
Zwierzchnikowi nie wolno nawet za wynagrodzeniem, używać podwładnego do posług prywatnych, zarówno w czasie wykonywania przezeń służby, jak i w czasie wolnym od służby. Wyjątki od tego są dopuszczalne jedynie za piśmiennem zezwoleniem władzy przełożonej i odpowiedniem wynagrodzeniem podwładnego.
Zwierzchnikowi nie wolno wywierać na podwładnych wpływu dla celów nie mających nic wspólnego ze służbą kolejową.
W stosunkach wzajemnych pracownicy obowiązani są zachowywać się uprzejmie i popierać przy spełnianiu zadań służbowych.
Jeśli odmowa wykonania zlecenia służbowego z powyższych powodów nie okaże się uzasadnioną, pociąga się pracownika do odpowiedzialności służbowej.
O otrzymaniu zlecenia wprost od wyższego zwierzchnika winien pracownik zawiadomić bezpośredniego zwierzchnika.
Poza tem każdy pracownik ma obowiązek współdziałania przy zapobieganiu wszystkiemu, co grozi niebezpieczeństwem dla ruchu, zagraża życiu ludzkiemu, mieniu Państwa lub P. K. P., względnie mieniu osób trzecich P. K. P. powierzonemu. Jeśli to tylko leży w jego mocy, winien przedsięwziąć niezwłocznie wszystkie dostępne środki dla uchylenia niebezpieczeństwa i udzielenia pomocy oraz zawiadomić właściwe organa P. K. P.
Za spełnianie czynności służbowych lub w związku z ich pełnieniem wzbronione jest przyjmowanie lub domaganie się podarunków, wynagrodzenia pieniężnego oraz innych korzyści materjalnych lub osobistych, zaofiarowanych w jakiejkolwiek formie bądź bezpośrednio, bądź pośrednio pracownikowi lub jego rodzinie (domownikom).
Pracownik powinien zachować tajemnicę tę także wobec innych pracowników, z wyjątkiem takich, którym jest obowiązany donosić o tych sprawach służbowo.
Władza przełożona może w poszczególnych przypadkach zwalniać pracowników od obowiązku dochowania tajemnicy służbowej. Zwolnienie następuje w formie piśmiennej.
Pracownikowi nie wolno informować osób niepowołanych nawet o takich sprawach służbowych, które nie mają charakteru spraw tajnych.
Bez zezwolenia władzy przełożonej nie wolno pracownikowi w żadnej formie wytaczać w prasie spraw dotyczących jego stosunku służbowego, jak również działalności P. K. P.
W wyjątkowych przypadkach, jeśli wymagają tego Względy służbowe, pracownik obowiązany jest na polecenie zwierzchnika pełnić służbę także poza ustalonemi godzinami pracy.
Samowolne opuszczenie bądź uchylenie się od służby pociąga za sobą odpowiedzialność służbową oraz, wstrzymanie wypłaty względnie potrącenie pobranego już uposażenia za czas nieusprawiedliwionej nieobecności.
Jeśli samowolna, nieobecność pracownika na służbie trwa dłużej niż 7 dni, władza, która go mianowała (zaliczyła), może rozwiązać z nim stosunek służbowy bez wdrażania postępowania dyscyplinarnego. Takie rozwiązanie stosunku służbowego powoduje utratę wszelkich praw z tego stosunku wynikających.
Władza służbowa może na prośbę pracownika zezwolić na obranie innego miejsca zamieszkania, pod tym jednak warunkiem, że pracownik będzie mógł punktualnie i bez przeszkód czynić zadość wszystkim obowiązkom służbowym.
Władza służbowa może w razie koniecznej potrzeby uzależnić od swego zezwolenia wydalanie się z miejsca zamieszkania pracowników pewnych kategoryj, nawet poza godzinami pracy. W nadzwyczajnych i niecierpiących zwłoki okolicznościach ograniczenie takie może zarządzić czasowo także bezpośredni zwierzchnik pracownika.
Pracownik służby wykonawczej, związanej z, ruchem pociągów, winien przed każdorazowem opuszczeniem miejsca stałego zamieszkania uwiadomić o tem bezpośredniego zwierzchnika, z równoczesnem podaniem miejscowości chwilowego pobytu i adresu.
Stwierdzenie stanu nietrzeźwości pracownika następuje w farmie protokółu, spisanego w obecności lekarza kolejowego lub dwóch świadków.
Pracownikowi, niepełniącemu służby z powodu choroby, stwierdzonej przez lekarza kolejowego, władza służbowa może zezwolić na pobyt poza stałem miejscem zamieszkania na czas oznaczony przez lekarza kolejowego. Pracownik jest obowiązany wówczas podać dokładny swój adres.
Przeniesienie z urzędu może nastąpić na takie samo, równorzędne lub inne stanowisko, odpowiadające jednak kwalifikacjom służbowym lub zawodowym pracownika, z zachowaniem posiadanej grupy uposażenia lub wynagrodzenia.
Pracownik, przeniesiony na własną prośbę na stanowisko niższe, otrzymuje grupę uposażenia lub wynagrodzenie przywiązane do tego niższego stanowiska.
W celu umożliwienia przeniesionemu pracownikowi dokonania przeprowadzki do nowej miejscowości zwalnia go dotychczasowa władza służbowa na czas konieczny od pełnienia służby.
Jeśli winę za szkodę, wynikłą dla P. K. P. ponosi kilku pracowników, a wysokość szkody, wyrządzonej przez każdego z nich nie da się określić, wówczas wszyscy odpowiadają solidarnie.
Orzeczenie o obowiązku zwrotu szkody i jej wysokości w postępowaniu administracyjnem wydaje władza przełożona po przeprowadzeniu dochodzenia.
W dochodzeniach należy przesłuchać pracownika, zbadać świadków, a w razie potrzeby biegłych, bez odbierania od' nich przysięgi, oraz sprawdzić inne dowody, w szczególności zaś dowody z ksiąg, akt i dokumentów. Pracownik ma prawo zadawać pytania świadkom i biegłym, uczestniczyć w sprawdzaniu innych dowodów oraz przeglądać i sporządzać odpisy z akt dochodzenia.
Orzeczenie winno być uzasadnione i ma zawierać pouczenie o odwołaniu.
Od orzeczenia może pracownik wnieść odwołanie (§ 16) do Ministra Komunikacji, za pośrednictwem władzy przełożonej (orzekającej), w terminie czternastodniowym od dnia następującego po dniu doręczenia orzeczenia.
Orzeczenie Ministra Komunikacji jest ostateczne w postępowaniu administracyjnem.
Postanowienia niniejszego paragrafu mię mają zastosowania w przypadkach dochodzenia od pracownika niedoborów, ujawnianych przy rewizji dowodów przewozowych, sprawozdań rachunkowych i kasowych oraz przy rewizji kas.
W tych przypadkach, jak również w przypadkach dochodzenia od pracownika należności P. K. P. za przejazdy bezbiletowe, za biletami nieważnemi lub niewłaściwemi, mają zastosowanie postanowienia specjalne, zawarte w odnośnych przepisach i instrukcjach służbowych.
Dla tego rodzaju powództw, wnoszonych przez pracowników na terenie Wolnego Miasta Gdańska, posiadających obywatelstwo polskie, właściwe są sądy rzeczowo-właściwe w Toruniu.
Powództwo sądowe nie wstrzymuje wykonania orzeczenia administracyjnego.
Jeżeli obraza pracownika w przypadku, o którym mowa w ustępie 1, ma charakter przestępstwa ściganego z urzędu, władza przełożona pracownika czyni doniesienie karne.
Jeżeli obrazy dopuścił się funkcjonarjusz państwowy, samorządowy lub osoba wojskowa, władza przełożona pracownika czyni ponadto doniesienie do właściwej władzy obrażającego.
Władza przełożona może nakazać pracownikowi wytoczenie skargi o obrazę czci, W razie zasądzenia winnego w tym wypadku i nieściągalności kosztów sądowych P. K. P. zwracają skarżącemu rzeczywiste koszty procesu we wszystkich instancjach.
Skargi sądowo-karnej, wytoczonej na podstawie zezwolenia lub nakazu władzy, nie wolno pracownikowi wycofać lub umorzyć bez jej zezwolenia.
Niezastosowanie się pracownika do przepisów, zawartych w poprzednich ustępach, pociąga za sobą odpowiedzialność służbową.
Pracownik jest obowiązany donosić w drodze służbowej władzy przełożonej o każdem zajęciu ubocznem, przynoszącem mu jakiekolwiek korzyści materjalne i zaniechać takich zajęć, których pełnienie uzna władza przełożona za niewskazane w myśl postanowień ust. 1.
Zgłoszeniu nie podlegają: zarządzanie nieruchomością własną, lub cudzą na podstawie ustawy, tudzież praca naukowa, literacka oraz artystyczna w ścisłem znaczeniu.
W następujących przypadkach winien pracownik uzyskać uprzednie zezwolenie władzy przełożonej:
Pracowników nie wolno ani bezpośrednio, ani za pośrednictwem osób trzecich:
Niedozwolone jest publiczne pełnienie zajęć ubocznych z odznakami służbowemi.
Pracownik obowiązany jest bezzwłocznie zawiadomić swą władzę przełożoną o każdorazowem wezwaniu go jako biegłego do złożenia opinji w sprawach, w których zainteresowane jest przedsiębiorstwo "P. K. P.".