Rozdział 2 - Organizacja badań statystycznych statystyki publicznej - Statystyka publiczna.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.773 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 25 kwietnia 2023 r.

Rozdział  2

Organizacja badań statystycznych statystyki publicznej

Art.  15.  [Utworzenie i zadania Rady Statystyki]

1. Tworzy się Radę Statystyki, zwaną dalej "Radą", jako organ opiniodawczo-doradczy w sprawach statystyki.

2. Rada działa przy Prezesie Rady Ministrów.

3. Do zadań Rady należy:

1) ustalanie, na podstawie propozycji przygotowanej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, corocznie, na każdy następny rok projektu programu badań statystycznych;

2) przedstawianie Radzie Ministrów, nie później niż do dnia 30 czerwca każdego roku, projektu programu badań statystycznych statystyki publicznej;

3) rekomendowanie przeprowadzenia badań nowych i badań cyklicznych o szerokim zasięgu obserwacji statystycznej oraz związanych z nimi prac metodologicznych i przygotowawczych, projektowanych na okres najbliższych dziesięciu lat;

4) ocena realizacji programu badań statystycznych statystyki publicznej oraz formułowanie opinii w innych sprawach mających istotne znaczenie dla rozwoju statystyki publicznej;

5) (uchylony);

6) opiniowanie kosztów badań statystycznych oraz metodyki ich szacowania, o których mowa w art. 50 ust. 1a i 1c.

Art.  16.  [Skład Rady Statystyki]

1. W skład Rady wchodzą, jako członkowie Rady, powołane przez Prezesa Rady Ministrów osoby reprezentujące:

1) organy administracji rządowej - pięć osób,

2) stronę samorządową w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego - jedna osoba,

3) Narodowy Bank Polski - jedna osoba,

4) organizacje społeczne, samorząd zawodowy i gospodarczy - trzy osoby,

5) organizacje pracodawców, reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2232, z 2020 r. poz. 568 i 2157, z 2021 r. poz. 2445 oraz z 2022 r. poz. 2666), zwanej dalej "ustawą o Radzie Dialogu Społecznego" - po jednej osobie z każdej organizacji,

6) organizacje związkowe, reprezentatywne w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego - po jednej osobie z każdej organizacji,

oraz dwóch ekspertów - po jednym z zakresu nauk społecznych i ekonomicznych.

2. W pracach Rady uczestniczy Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.

Art.  17.  [Kadencja, tryb pracy, finansowanie działania Rady Statystyki]

1. Kadencja Rady trwa pięć lat, licząc od dnia jej powołania. Członek powołany w skład Rady kończy kadencję wraz z zakończeniem kadencji całego składu Rady.

2. Prezes Rady Ministrów może odwołać członka Rady przed upływem kadencji wyłącznie w przypadku:

1) złożenia rezygnacji;

2) nieuczestniczenia w pracach Rady.

3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, oraz w przypadku śmierci członka Rady, Prezes Rady Ministrów powołuje nowego członka Rady. Przepis art. 16 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

4. Przewodniczącego Rady wybiera Rada spośród swoich członków.

5. Tryb pracy Rady określa regulamin przyjęty przez Radę i zatwierdzony przez Prezesa Rady Ministrów.

6. Obsługę administracyjną prac Rady zapewnia Główny Urząd Statystyczny.

7. Koszty działalności Rady są pokrywane z budżetu państwa w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego.

Art.  18.  [Program badań statystycznych statystyki publicznej]

1. Program badań statystycznych statystyki publicznej ustala corocznie Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określając dla każdego badania:

1) temat,

2) organ lub podmiot prowadzący,

3) cykliczność,

4) cel,

5) szczegółowy zakres podmiotowy i przedmiotowy,

6) źródła danych,

7) podmioty przekazujące dane,

8) informacje dotyczące przekazywanych danych, obejmujące:

a) zakres danych ze wskazaniem podmiotów przekazujących te dane, w tym szczegółowy zakres danych osobowych z katalogu danych wymienionych w art. 35b ust. 1,

b) poziom agregacji,

c) obligatoryjność albo dobrowolność przekazania,

d) postać i formę,

e) częstotliwość, termin i miejsce przekazania,

f) metody obserwacji, o których mowa w art. 6 ust. 1,

9) rodzaje wynikowych informacji statystycznych oraz formy i terminy ich udostępnienia

- mając na celu zapewnienie przeprowadzenia badań o istotnym znaczeniu dla obserwacji procesów demograficznych, społecznych, gospodarczych i środowiska naturalnego, a w szczególności badań stałych pozwalających na obserwację ciągłą podstawowych dziedzin życia i występujących w nim zjawisk, badań cyklicznych, w tym spisów powszechnych, badań gwarantujących porównywalność wyników, w przypadku gdy dotyczą one zmiennych w czasie obiektów obserwacji statystycznej lub gdy zmianie ulega metodologia badania oraz badań koniecznych dla wykonania przyjętych przez Rzeczpospolitą Polską zobowiązań międzynarodowych.

2. Ustalając w programie badań statystycznych statystyki publicznej szczegółowy zakres przekazywanych w określonym badaniu statystycznym danych osobowych, uwzględnia się ograniczenia określone w przepisach rozdziału 4a.

3. Na etapie przygotowywania projektu programu badań statystycznych statystyki publicznej dokonuje się wyboru źródeł danych, biorąc pod uwagę jakość danych, w szczególności ich aktualność i obciążenia ponoszone przez respondentów.

Art.  18a.  [Elektroniczna forma przekazywania danych]

1. Przekazywanie danych, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 8 lit. a, następuje w postaci elektronicznej, w szczególności za pośrednictwem elektronicznej platformy gromadzenia danych statystycznych, o której mowa w art. 28a ust. 2, a w przypadkach wskazanych w programie badań statystycznych statystyki publicznej - w innej formie lub postaci.

2. Prowadzący badanie statystyczne ustala szczegółowy format przekazywanych danych na podstawie informacji, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 8, określonych w programie badań statystycznych statystyki publicznej.

3. Szczegółowy format przekazywanych danych jest udostępniany na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego oraz dodatkowo, w zakresie prowadzonych badań statystycznych, na stronie internetowej organu lub podmiotu prowadzącego badania statystyczne w trybie określonym w art. 20 ust. 2 pkt 1, do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok sprawozdawczy.

Art.  19. 

(uchylony)

Art.  20.  [Podmioty prowadzące badania statystyczne]

1. Badania statystyczne statystyki publicznej prowadzi Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.

2. Rada Ministrów, na wniosek Rady, może w programie badań statystycznych ustalić, że badanie statystyczne będzie prowadzone przez:

1) inny wskazany naczelny lub centralny organ administracji państwowej albo Narodowy Bank Polski, o ile badanie to wymaga wiedzy specjalistycznej, którą dysponuje ten organ, albo jeżeli jest on w posiadaniu danych zgromadzonych w innym celu;

2) Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego wspólnie z innym wskazanym naczelnym lub centralnym organem administracji państwowej, inną instytucją rządową lub Narodowym Bankiem Polskim albo wojewodą;

3) wskazany urząd statystyczny wspólnie z wojewodą albo organem jednostek samorządu terytorialnego na jego wniosek.

3. Prowadzący badania statystyczne w trybie, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, są obowiązani do:

1) stosowania standardów klasyfikacyjnych;

2) udostępnienia wyników badania służbom statystyki publicznej i ich przekazywania, w porozumieniu z Prezesem Głównego Urzędu Statystycznego, organizacjom międzynarodowym;

3) stosowania zasad, o których mowa w art. 25a.

4. W przypadku badania statystycznego prowadzonego w trybie, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, Prezes Głównego Urzędu Statystycznego, na wniosek prowadzącego badanie statystyczne, udostępnia prowadzącemu badanie z operatu do badań statystycznych dane adresowe podmiotów wylosowanych lub wybranych na podstawie wskazanych przez prowadzącego badanie cech, z wyłączeniem danych adresowych osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

5. W przypadku badania statystycznego prowadzonego w trybie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 albo 3, dane jednostkowe są dostępne dla prowadzących badanie niezależnie od organu lub podmiotu, który je zebrał.

Art.  21.  [Prowadzenie badań statystycznych i opracowywanie danych na zamówienie]

1. Służby statystyki publicznej mogą:

1) wykonywać na zamówienie opracowania wspomagające inne systemy informacyjne administracji publicznej;

2) oddelegowywać pracowników do wykonywania prac statystycznych w organach administracji rządowej i samorządowej.

2. Służby statystyki publicznej mogą:

1) prowadzić na indywidualne zamówienia badania statystyczne nieobjęte programem badań statystycznych statystyki publicznej;

2) wykonywać na zlecenie dodatkowe opracowania i analizy, wykorzystując w tym celu również dane zgromadzone w badaniach objętych programem badań statystycznych statystyki publicznej.

3. Zbieranie danych statystycznych do prac, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz danych dodatkowych do badań, opracowań i analiz określonych w ust. 2 może odbywać się wyłącznie na zasadzie udziału dobrowolnego.

4. Wyniki badań oraz opracowania i analizy, o których mowa w ust. 2, stają się danymi statystyki publicznej i mogą być wykorzystywane, udostępniane i rozpowszechniane przez służby statystyki publicznej, jeżeli nie naruszy to uzasadnionego interesu zamawiającego lub zleceniodawcy i nie zastrzeżono w umowie ich wykorzystania wyłącznie na potrzeby zamawiającego lub zleceniodawcy.

5. Prowadzenie badań oraz wykonywanie opracowań i analiz, o których mowa w ust. 2, następuje z zachowaniem przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 902), jeżeli służby statystyki publicznej użyły danych zgromadzonych w celu realizacji zadań określonych w ustawie, a wyniki badań, opracowania ani analizy nie służą wyłącznie realizacji zadania publicznego.