Stanowiska oficerskie w polskiej marynarce handlowej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1923.75.588

Akt utracił moc
Wersja od: 3 marca 1928 r.

USTAWA
z dnia 6 lipca 1923 r.
o stanowiskach oficerskich w polskiej marynarce handlowej.

Na mocy art. 44 Konstytucji ogłaszam ustawę następującej treści:
Art.  1.

Stanowiska oficerskie na statkach marynarki handlowej mogą zajmować tylko obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, którzy ukończyli 21 lat życia i posiadają dyplomy polskie, uzyskane w myśl postanowień niniejszej ustawy.

Wyjątki od tej zasady dopuszczalne są tylko za każdorazowem zezwoleniem Ministra Przemysłu i Handlu.

Art.  2. 1

Celem określenia cenzusu praktyki oficerów marynarki handlowej wprowadza się podział żeglugi na żeglugę przybrzeżną, małą i wielką.

Za żeglugę; przybrzeżne] uważa się żeglugę; morską w odległości nie dalej niż 50 mil morskich od morskiej linji granicznej Rzeczypospolitej oraz żeglugę w wodach portowych.

Za żeglugę małą uważa się żeglugę na morzu Bałtyckiem oraz Północnem w granicach od 60° szerokości geograficznej do linji Dover - Calais.

Za żeglugę wielką uważa się żeglugę, przekraczającą granice żeglugi małej.

Art.  3. 2

Ustanawia się następujące stopnie oficerów nawigacyjnych marynarki handlowej:

a)

kapitan

wielkiej

żeglugi,

b)

"

małej

"

c)

porucznik

wielkiej

"

d)

"

małej

"

e)

szyper

I klasy

f)

"

II "

Art.  4. 3

Kapitan wielkiej żeglugi ma prawo dowodzić wszelkiemi handlowemi statkami w każdej żegludze.

Kapitan malej żeglugi ma prawo dowodzić wszelkiemi handlowemi statkami w żegludze małej, lub być pomocnikiem kapitana na wszelkich statkach w każdej żegludze; nie może jednak być starszym pomocnikiem kapitana w żegludze wielkiej.

Porucznik wielkiej żeglugi ma prawo dowodzić statkami handlowemi do 1.000 brutto rejestrowych tonn w żegludze małej, z wyjątkiem statków osobowych, lub być pomocnikiem kapitana na wszelkich handlowych statkach w każdej żegludze; nie może jednak być starszym pomocnikiem kapitana w żegludze wielkiej.

Porucznik małej żeglugi ma prawo być młodszym pomocnikiem kapitana na wszelkich handlowych statkach w każdej żegludze.

Szyper I klasy ma prawo dowodzić wszelkiemi statkami handlowymi w żegludze przybrzeżnej oraz statkami rybackiemi i holownikami w żegludze małej i być młodszym pomocnikiem kapitana na handlowych statkach nieosobowych w każdej żegludze.

Szyper II klasy ma prawo dowodzić statkami handlowemi do 200 brutto rejestrowych tonn w żegludze przybrzeżnej z wyjątkiem statków osobowych, dowodzić lichterami morskiemi w każdej żegludze i może być pomocnikiem szypra I klasy na statkach rybackich i holownikach.

Art.  5. 4

Ustanawia się następujące stopnie oficerów mechaników marynarki handlowej:

a)

mechanik

I

klasy,

b)

"

II

"

c)

"

III

"

d)

maszynista okrętowy

I

klasy

e)

"

"

II

"

Art.  6.

Celem określenia cenzusu oficerów-mechaników, statki parowe lub silnikowe podług siły maszyny dzieli się na trzy kategorje:

Do I kategorji należą statki z maszynami parowemi od największych do 1.000 i H. P. (indykowanych koni parowych), z silnikami spalinowemi ponad 500 e. H. P. (effektywnych koni).

Do II kategorji należą statki z maszynami parowemi niżej 1.000 i H. P. (indykowanych koni parowych do 200 i H. P. (indykowanych koni parowych) z silnikami spalinowemi od 100 e. H. P. (effektywnych koni) do 500 e. H. P. (effektownych koni).

Do III kategorji należą statki z maszynami parowemi poniżej 200 i. H. P. (indykowanych koni parowych), a z silnikami spalinowemi poniżej 100 e. H. P. (effektywnych koni).

Art.  7. 5

Mechanik I klasy ma prawo kierować maszynami statków handlowych wszystkich kategorji.

Mechanik II klasy ma prawo:

1)
kierować maszynami statków II i III kategorji, z wyjątkiem statków osobowych II kategorji w żegludze wielkiej i małej;
2)
być młodszym mechanikiem na wszystkich statkach handlowych i osobowych I kategorji.

Mechanik III klasy ma prawo:

1)
kierować maszynami statków handlowych III kategorji, z wyjątkiem statków osobowych;
2)
być drugim mechanikiem na statkach handlowych II kategorji, z wyjątkiem statków osobowych;
3)
być trzecim mechanikiem na wszelkich statkach handlowych.

Maszynista okrętowy I klasy ma prawo:

a)
kierować maszynami statków rybackich i holowników do 700 IHP. i silnikami spalinowemi do 375 EHP. oraz maszynami wszelkich statków handlowych 3 kategorji,
b)
być trzecim mechanikiem na wszelkich statkach handlowych.

Maszynista okrętowy II klasy ma prawo:

a)
kierować maszynami statków rybackich i holowników do 200 IHP. i silnikami spalinowemi do 100 EHP.,
b)
być pomocnikiem maszynisty okrętowego I klasy.
Art.  8. 6

Dla otrzymania dyplomu szypra II klasy należy:

a)
złożyć egzamin teoretyczny i praktyczny podług ustalonego przez Ministra Przemysłu i Handlu programu;
b)
posiadać 48-miesięczny cenzus praktyki w charakterze marynarza pokładowego na statkach morskich.
Art.  8a. 7

Dla otrzymania dyplomu szypra I klasy należy:

a)
złożyć egzamin teoretyczny i praktyczny podług ustalonego przez Ministra Przemysłu i Handlu programu,
b)
posiadać 72-miesięczny cenzus praktyki odbytej w charakterze marynarza lub szypra II klasy.
Art.  9. 8

Dla otrzymania dyplomu porucznika żeglugi małej należy:

a)
ukończyć wydział nawigacyjny polskiej szkoły marynarki handlowej, lub po uzyskaniu świadectwa maturalnego szkoły średniej złożyć egzamin teoretyczny i praktyczny podług ustalonego przez Ministra Przemysłu i Handlu programu;
b)
posiadać 24-miesięczny cenzus praktyki w charakterze marynarza pokładowego na statkach morskich, a w tem conajmniej 6 miesięcy na statkach żaglowych.
Art.  10.

Dla otrzymania dyplomu porucznika żeglugi wielkiej należy:

a)
posiadać dyplom porucznika żeglugi małej,
b)
posiadać 24-miesięczny cenzus praktyki, odbytej po otrzymaniu dyplomu porucznika żeglugi małej, a w tem 12 miesięcy w charakterze pomocnika kapitana w żegludze wielkiej lub malej.
Art.  11.

Dla otrzymania dyplomu kapitana żeglugi małej należy:

a)
posiadać dyplom porucznika żeglugi wielkiej,
b)
posiadać 12-miesięczny cenzus praktyki, odbytej po otrzymaniu dyplomu porucznika żeglugi wielkiej w charakterze pomocnika kapitana w żegludze małej lub wielkiej.
Art.  12.

Dla otrzymania dyplomu kapitana żeglugi wielkiej należy:

a)
posiadać dyplom kapitana żeglugi małej,
b)
posiadać 12-miesięczny cenzus praktyki, odbytej po otrzymaniu dyplomu kapitana żeglugi małej w charakterze pomocnika kapitana w żegludze wielkiej.
Art.  13. 9

Odpowiednie dyplomy oficerów nawigacyjnych marynarki handlowej mogą otrzymać bez składania egzaminów:

a)
oficerowie korpusu morskiego polskiej marynarki wojennej na podstawie cenzusu, który ustali rozporządzenie Ministrów Spraw Wojskowych oraz Przemysłu i Handlu,
b)
osoby, które uzyskały w innych państwach odpowiednie dyplomy, uznana przez Ministra Przemysłu i Handlu za równoznaczne z dyplomami polskiemi.
Art.  13a. 10

Dla otrzymania dyplomu maszynisty okrętowego II klasy należy:

a)
złożyć egzamin teoretyczny i praktyczny podług ustalonego przez Ministra Przemysłu i Handlu programu,
b)
posiadać 60-miesięczny cenzus praktyki maszynowej, w tem co najmniej 24 miesiące w charakterze obsługującego maszyny na statkach morskich
Art.  13b. 11

Dla otrzymania dyplomu maszynisty okrętowego I klasy należy:

a)
złożyć egzamin teoretyczny i praktyczny podług ustalonego przez Ministra Przemysłu i Handlu programu,
b)
posiadać 72-miesięczny cenzus praktyki maszynowej, z czego co najmniej 24 miesiące w charakterze obsługującego maszyny lub motory na statkach morskich, w tem 12 miesięcy w charakterze pomocnika maszynisty.
Art.  14. 12

Dla otrzymania dyplomu mechanika iii klasy należy:

a)
ukończyć wydział mechaniczny polskiej szkoły marynarki handlowej, lub po uzyskaniu świadectwa maturalnego szkoły średniej złożyć egzamin teoretyczny i praktyczny podług ustalonego przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu programu;
b)
posiadać 30-miesięczną praktykę, a w tem conajmniej 12 miesięcy w warsztatach budowy lub naprawy maszyn i conajmniej 12 miesięcy praktyki na statkach morskich w składzie załogi maszynowej, przyczem 2 miesiące żeglugi rzecznej zalicza się jako 1 miesiąc żeglugi morskiej.
Art.  15.

Dla otrzymania dyplomu mechanika II klasy należy:

a)
posiadać dyplom mechanika III klasy;
b)
posiadać 24-miesięczny cenzus praktyki, odbytej po otrzymaniu dyplomu mechanika III klasy w żegludze morskiej przy obsłudze maszyn, a w tem conajmniej 12 miesięcy w charakterze odpowiedzialnego odwachowego mechaniką na statkach I lub II kategorji.
Art.  16.

Dla otrzymania dyplomu mechanika I klasy należy:

a)
posiadać dyplom mechanika II klasy;
b)
posiadać 24-miesięczny cenzus praktyki, odbytej po otrzymaniu dyplomu mechanika II klasy w żegludze morskiej przy obsłudze maszyn w charakterze odpowiedzialnego odwachowego mechanika, a w tem conajmniej 12 miesięcy na statkach I kategorji.
Art.  17. 13

Odpowiednie dyplomy mechaników okrętowych bez składania egzaminów mogą otrzymać:

a)
oficerowie korpusu technicznego polskiej marynarki wojennej na podstawie cenzusu, który ustali rozporządzenie Ministrów Spraw Wojskowych oraz Przemysłu i Handlu,
b)
osoby, które uzyskały w innych państwach odpowiednie dyplomy, uznane przez Ministra Przemysłu i Handlu za równoznaczne z dyplomami polskiemi.

Do otrzymania dyplomu maszynisty I klasy są uprawnieni podoficerowie zawodowi marynarki wojennej specjalności maszynowej, o ile posiadają zaświadczenie właściwych władz wojskowych:

a)
że odbyli co najmniej 60 miesięcy pływania w kampanji czynnej, a w tem co najmniej 18 miesięcy pełnili obowiązki samodzielnych kierowników maszyn okrętowych o sile co najmniej 1.000 IHP.,
b)
że są wykwalifikowani pod każdym względem do samodzielnego kierowania maszynami.

Do otrzymania dyplomu maszynisty II klasy są uprawnieni podoficerowie zawodowi marynarki wojennej specjalności maszynowej, o ile posiadają zaświadczenie właściwych władz wojskowych:

a)
że odbyli co najmniej 40 miesięcy pływania w kampanji czynnej, a w tem co najmniej 10 miesięcy pełnili obowiązki samodzielnych kierowników maszyn okrętowych o sile co najmniej 1.000 IHP.,
b)
że są wykwalifikowani pod każdym względem do samodzielnego kierowania maszynami.

Do otrzymania dyplomu szypra II klasy są uprawnieni podoficerowie zawodowi marynarki wojennej specjalności pokładowej, o ile posiadają zaświadczenie właściwych władz wojskowych:

a)
że odbyli co najmniej 60 miesięcy pływania w kampanji czynnej, a w tem co najmniej 18 miesięcy dowodzenia statkami pomocniczemi, lub 36 miesięcy pełnili obowiązki bosmana okrętowego,
b)
że są wykwalifikowani pod każdym względem do dowodzenia statkami pomocnicze-mi.
Art.  18. 14

Dyplomy oficerów nawigacyjnych i oficerów-mechaników marynarki handlowej wydaje Ministerstwo Przemysłu i Handlu na mocy orzeczenia komisji kwalifikacyjnej, powołanej przez Ministra Przemysłu i Handlu.

W skład tej komisji wchodzą: dwóch członków, mianowanych przez Ministra Przemysłu i Handlu, jeden przedstawiciel marynarki wojennej, delegowany przez Ministra Spraw Wojskowych, a oprócz tego przy sprawdzaniu cenzusu oficerów nawigacyjnych jeden lub dwóch kapitanów wielkiej żeglugi, a przy sprawdzaniu cenzusu oficerów mechaników i maszynistów okrętowych - jeden lub dwóch mechaników I klasy, względnie inżynierów morskich powołanych przez Ministra Przemysłu i Handlu.

Art.  19.

Przy obliczaniu cenzusu praktyki dla otrzymania dyplomów kapitana wielkiej żeglugi, kapitana małej żeglugi, porucznika wielkiej żeglugi i porucznika małej żeglugi może być uwzględnione tylko 12 miesięcy praktyki w żegludze przybrzeżnej.

Art.  20.

Osobom, które przed 1 listopada 1918 roku uzyskały dyplomy oficerów nawigacyjnych, względnie oficerów-mechaników b. państw zaborczych, przysługuje prawo otrzymania odpowiednich dyplomów polskich.

Art.  21.

Wykonanie niniejszej ustawy powierza się Ministrowi Przemysłu i Handlu.

Art.  22.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

1 Art. 2 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
2 Art. 3 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
3 Art. 4 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
4 Art. 5 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
5 Art. 7 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
6 Art. 8 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
7 Art. 8a dodany przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
8 Art. 9 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
9 Art. 13 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
10 Art. 13a dodany przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
11 Art. 13b dodany przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
12 Art. 14 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
13 Art. 17 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.
14 Art. 18 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.22.200) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 marca 1928 r.

Dokumenty powiązane

Akty prawne liczba obiektów na liście: (3)
Akty zmieniające liczba obiektów na liście: (1)
Akty wykonawcze liczba obiektów na liście: (1)
Akty uchylające liczba obiektów na liście: (1)
Nasza strona internetowa wykorzystuje pliki cookie. Jeśli zgadzasz się na używanie plików cookie kliknij "Zamknij" lub po prostu kontynuuj przeglądanie. Uzyskaj więcej informacji lub zmień ustawienia .