Rozdział 2 - Rodzaje oraz szczegółowe warunki i sposoby zastosowania środków przymusu - Środki przymusu bezpośredniego stosowane przez funkcjonariuszy celnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2004.286.2874

Akt utracił moc
Wersja od: 31 grudnia 2004 r.

Rozdział  2

Rodzaje oraz szczegółowe warunki i sposoby zastosowania środków przymusu

§  6.
1.
Funkcjonariusze celni są upoważnieni do stosowania następujących rodzajów środków przymusu:
1)
siły fizycznej w postaci chwytów obezwładniających oraz podobnych technik obrony lub ataku;
2)
indywidualnych technicznych środków i urządzeń przeznaczonych do obezwładniania i konwojowania, w postaci kajdanek, prowadnic, siatek obezwładniających, pałek wielofunkcyjnych, paralizatorów elektrycznych;
3)
indywidualnych chemicznych środków przeznaczonych do obezwładniania osób, w postaci ręcznych miotaczy gazowych;
4)
ogólnych technicznych środków i urządzeń przeznaczonych do zatrzymywania oraz unieruchamiania pojazdów mechanicznych i innych środków przewozowych, w postaci kolczatek drogowych lub przedmiotów ustawionych jako oznakowane przeszkody oraz urządzeń służących do unieruchomienia kół pojazdów, zwanych dalej "blokadami".
2.
Wobec kobiet o widocznej ciąży, osób o widocznym kalectwie lub w podeszłym wieku oraz osób, których wygląd wskazuje na wiek poniżej 13 lat, można stosować siłę fizyczną wyłącznie w postaci chwytów obezwładniających.
§  7.
1.
Przed użyciem środka przymusu, jeżeli okoliczności faktyczne to umożliwiają, funkcjonariusz celny jest obowiązany podjąć próbę osiągnięcia podporządkowania swoim poleceniom osoby wzywanej przez stanowczą perswazję słowną lub demonstrację możliwości użycia środków przymusu, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 2 i 3.
2.
Bezpośrednio przed zastosowaniem środka przymusu należy wezwać osobę niepodporządkowującą się wydanym poleceniom do zachowania zgodnego z prawem oraz uprzedzić o zamiarze użycia środka przymusu.
3.
Jeżeli, w ocenie funkcjonariusza celnego, zwłoka w zastosowaniu środka przymusu groziłaby niebezpieczeństwem dla życia lub zdrowia ludzkiego, należy odstąpić od podejmowania próby, o której mowa w ust. 1, oraz od czynności określonych w ust. 2.
§  8.
1.
Siłę fizyczną stosuje się w celu obezwładnienia osoby, odparcia czynnej napaści albo zmuszenia do wykonania polecenia, o którym mowa w § 3 ust. 1.
2.
Używając siły fizycznej nie wolno zadawać uderzeń, chyba że funkcjonariusz celny działa w obronie koniecznej albo w celu odparcia zamachu na życie, zdrowie ludzkie lub mienie.
§  9.
1.
Kajdanki lub prowadnice można stosować w celu udaremnienia ucieczki osoby albo zapobieżenia czynnej napaści lub czynnemu oporowi.
2.
Kajdanki zakłada się na ręce trzymane z przodu, a osobie zachowującej się agresywnie - z tyłu.
3.
Nie stosuje się kajdanek wobec osób, których wygląd wskazuje na wiek poniżej 17 lat.
4.
Jeden z uchwytów prowadnicy zakłada się na rękę osoby prowadzonej, drugi uchwyt osoba prowadząca trzyma w ręku lub zakłada na swoją rękę.
5.
Kajdanki i prowadnice zdejmuje się niezwłocznie po ustaniu przyczyn, dla których ten środek został zastosowany.
§  10.
1.
Siatkę obezwładniającą stosuje się wobec osoby, która swoim zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także mienia, jeżeli zastosowanie innych środków przymusu jest niemożliwe albo okazało się nieskuteczne.
2.
Siatkę obezwładniającą można stosować także w celu udaremnienia ucieczki osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa albo w pościgu za tą osobą.
3.
Zaprzestaje się stosowania siatki obezwładniającej niezwłocznie, jeżeli ustały przyczyny, dla których ten środek został zastosowany.
§  11.
1.
Pałka służbowa wielofunkcyjna może być stosowana w przypadkach:
1)
odpierania czynnej napaści;
2)
pokonywania czynnego oporu;
3)
przeciwdziałania niszczeniu mienia.
2.
Nie wolno stosować pałki wobec osób stawiających bierny opór, chyba że zastosowanie siły fizycznej okazało się bezskuteczne.
3.
Zabrania się:
1)
zadawania uderzeń i pchnięć pałką w głowę, szyję, brzuch oraz nieumięśnione i szczególnie wrażliwe części ciała, a także stosowania na te części ciała blokady i zakładania dźwigni;
2)
zadawania uderzeń rękojeścią pałki;
3)
stosowania pałki wobec osób, w stosunku do których użyto kajdanek, prowadnic i siatek obezwładniających.
4.
Wolno zadawać uderzenia i pchnięcia pałką we wszystkie części ciała w celu odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie własne lub innej osoby.
§  12.
1.
Paralizator elektryczny można stosować w przypadkach:
1)
odpierania czynnej napaści;
2)
pokonywania czynnego oporu;
3)
przeciwdziałania niszczeniu mienia;
4)
udaremniania ucieczki osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa albo w pościgu za tą osobą.
2.
Przy stosowaniu środka przymusu, o którym mowa w ust. 1, należy uwzględnić jego właściwości mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.
§  13.
1.
Ręczny miotacz gazowy można stosować w przypadkach:
1)
odpierania czynnej napaści;
2)
pokonywania czynnego oporu;
3)
udaremnienia ucieczki osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa albo w pościgu za tą osobą.
2.
Przy stosowaniu środka przymusu, o którym mowa w ust. 1, należy uwzględnić jego właściwości mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.
§  14.
1.
Kolczatka drogowa lub inne przeszkody umożliwiające zatrzymanie pojazdu mechanicznego mogą być stosowane w przypadku, gdy osoba prowadząca pojazd nie zatrzymała się, pomimo sygnału do zatrzymania, wydanego w celu realizacji zadań ustawowych oraz w sposób zrozumiały i widoczny dla kierowcy zatrzymywanego pojazdu przez umundurowanego funkcjonariusza celnego, znajdującego się w pobliżu oznakowanego pojazdu Służby Celnej.
2.
Kolczatki drogowej nie stosuje się do zatrzymania pojazdów jednośladowych.
3.
O zamiarze zastosowania kolczatki drogowej albo innej przeszkody umożliwiającej zatrzymanie pojazdu mechanicznego lub innego środka przewozowego należy zawiadomić najbliższą jednostkę Policji oraz izbę celną, na której terenie zastosowany zostanie ten środek przymusu, a w przypadku działań w strefie nadgranicznej - również najbliższą jednostkę Straży Granicznej.
4.
Zastosowanie kolczatki drogowej lub innej przeszkody należy poprzedzić wstrzymaniem ruchu drogowego w obu kierunkach na odległość nie mniejszą niż 100 m od kolczatki lub innej przeszkody oraz sygnałem zatrzymania, podanym przez umundurowanego funkcjonariusza celnego, znajdującego się w pobliżu oznakowanego pojazdu Służby Celnej.
5.
Jeżeli ze względu na okoliczności faktyczne zachodzi potrzeba natychmiastowego zatrzymania pojazdu mechanicznego lub innego środka przewozowego, a zawiadomienie, o którym mowa w ust. 3, jest niemożliwe, należy:
1)
stosować tryb postępowania określony w ust. 4;
2)
niezwłocznie po ustąpieniu przyczyny zawiadomić organy wymienione w ust. 3.
6.
W przypadku blokowania przejazdu oznakowanym pojazdem służbowym Służby Celnej z włączonymi sygnałami świetlnymi można odstąpić od wstrzymania ruchu drogowego.
§  15.
1.
Blokady mogą być stosowane w przypadkach, gdy:
1)
istnieje uzasadnione podejrzenie, że w pozostawionym pojeździe mogą znajdować się towary wprowadzone na obszar celny Wspólnoty Europejskiej, przewożone przez ten obszar lub przeznaczone do wywozu, w sposób niezgodny z prawem;
2)
wobec osób lub towarów znajdujących się w pojeździe podjęto czynności kontrolne, a ze względu na okoliczności faktyczne zachodzi obawa ucieczki kontrolowanym pojazdem przed zakończeniem tych czynności.
2.
Blokada powinna być założona na przednim kole pojazdu mechanicznego po stronie kierującego oraz trwale oznakowana przez umieszczenie na niej w widocznym miejscu:
1)
nazwy organu zakładającego blokadę;
2)
numeru ewidencyjnego blokady;
3)
adresu, pod który należy zgłosić się w celu jej zdjęcia.
3.
Na pojeździe w widocznym miejscu umieszcza się informację o założeniu blokady.
4.
Wzór informacji o założeniu blokady określa załącznik do rozporządzenia.