Rozdział 3 - Oznakowanie pojazdów kolejowych - Sposób prowadzenia rejestru oraz sposób oznakowania pojazdów kolejowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2019.918 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 16 maja 2019 r.

Rozdział  3

Oznakowanie pojazdów kolejowych

§  7. 

1. Oznakowanie pojazdów kolejowych w zakresie nieuregulowanym w przepisach określonych w § 2 wykonuje się zgodnie z normami wymienionymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

2. Na czynnych zabytkowych pojazdach kolejowych należy zachować oznakowanie oryginalne, pochodzące z okresu ich eksploatacji. Oznakowanie czynnego zabytkowego pojazdu kolejowego identyfikatorem pojazdu kolejowego powinno być wykonane tak, aby było czytelne i nie kolidowało z oznakowaniem oryginalnym.

§  8. 

1. Sposób oznakowania pojazdów kolejowych określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

2. Wzory oznakowania pojazdów kolejowych oraz sposób jego rozmieszczenia określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

§  9. 

1. Na pojazdach kolejowych dysponent lub eksploatujący może umieszczać dodatkowe napisy i informacje.

2. Dodatkowych napisów i informacji, o których mowa w ust. 1, w szczególności materiałów o charakterze informacyjnym lub reklamowym, z wyjątkiem piktogramów i oznaczeń wymaganych dla zapewnienia bezpieczeństwa, nie umieszcza się w miejscach oznakowania pojazdów kolejowych i na tablicach zewnętrznych i wewnętrznych, a także na szybach okien i drzwi zewnętrznych.

§ 10. Na każdy pojazd kolejowy oraz na wózki stosowane w komunikacji przestawczej należy nanieść datę wykonania ostatnich prac utrzymaniowych poziomu 4 lub 5 (dzień, miesiąc, rok), o których mowa w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 października 2005 r. w sprawie ogólnych warunków technicznych eksploatacji pojazdów kolejowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 226 oraz z 2017 r. poz. 1525).

§ 11. Jeżeli pojazd kolejowy przystosowany jest do jazdy po torze o szerokości 1435 mm i po torze o innej szerokości, przy czym dalsza jazda może odbywać się po zmianie wózków, to:

1) na ramach wózków należy nanieść identyfikator pojazdu kolejowego, z którym w chwili nabycia stanowiły zakupiony komplet, zaś po europejskim numerze pojazdu kolejowego należy dodać małe litery alfabetu dla każdego kompletu wózków (a, b - dla pierwszego kompletu; c, d - dla następnego), zgodnie z ust. 1 i 2 załącznika nr 3 oraz rys. 1 i rys. 3 załącznika nr 4 do rozporządzenia;

2) w przypadku gdy wózki powinny być umieszczone w określonym miejscu pod pojazdem kolejowym, na pudle pojazdu i na ramach wózków należy umieścić dodatkowe oznakowanie jednoznacznie identyfikujące usytuowanie wózków pod pojazdem.

§ 12. Na identyfikator pojazdu kolejowego składają się:

1) identyfikator literowy państwa rejestracji pojazdu kolejowego;

2) identyfikator literowy dysponenta (VKM);

3) europejski numer pojazdu (EVN);

4) oznaczenie literowe charakterystyki technicznej pojazdu, z zastrzeżeniem § 16 ust. 4;

5) literowe oznaczenie zdolności pojazdu do interoperacyjności.

§  13. 

1. Identyfikator literowy państwa rejestracji pojazdu kolejowego, w którym dysponent uzyskał certyfikat bezpieczeństwa, autoryzację bezpieczeństwa lub świadectwo bezpieczeństwa, podkreśla się.

2. Identyfikatory literowe państw rejestracji pojazdu kolejowego określa tablica 2 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

§ 14. Na identyfikator literowy dysponenta (VKM) składa się uzgodniony z Prezesem UTK zestaw dużych liter, stanowiących znak rozpoznawczy dysponenta w liczbie nie mniejszej niż dwa i nie większej niż pięć znaków, wpisywany po kresce za identyfikatorem literowym państwa rejestracji pojazdu kolejowego.

§  15. 

1. Na europejski numer pojazdu (EVN) składają się odpowiednio uszeregowane i umiejscowione cyfry i znaki, które określają:

1) rodzaj taboru (1 cyfra);

2) zdolność pojazdu do interoperacyjności (1 i 2 cyfra);

3) państwo rejestracji pojazdu kolejowego (3 i 4 cyfra);

4) charakterystykę techniczną pojazdu (cyfry 5-7 w przypadku pojazdów trakcyjnych, cyfry 5-8 dla pozostałych rodzajów taboru);

5) numer seryjny (cyfry 8-11 w przypadku pojazdów trakcyjnych, cyfry 9-11 dla pozostałych rodzajów taboru);

6) cyfrę kontrolną (12 cyfra).

2. Cyfra kontrolna, o której mowa w ust. 1 pkt 6, służy do szybkiej kontroli zapisu europejskiego numeru pojazdu (EVN).

3. Sposób tworzenia europejskiego numeru pojazdów (EVN) określają ust. 1-5 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

4. Znaczenie poszczególnych cyfr i grup cyfr europejskiego numeru pojazdu (EVN) określa tablica 1 załącznika nr 3, a identyfikatory cyfrowe państwa rejestracji pojazdu kolejowego tablica 2 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

§  16. 

1. Na oznaczenie literowe charakterystyki technicznej pojazdu kolejowego składają się:

1) w wagonach pasażerskich:

a) oznaczenie serii wagonu w postaci liter dużych i małych określających rodzaj i przeznaczenie wagonu pasażerskiego,

b) oznaczenie liczby przedziałów w wagonie pasażerskim w postaci indeksu górnego, umiejscowionego bezpośrednio po ostatniej literze oznaczenia literowego serii wagonu pasażerskiego; oznaczenie powinno być umieszczone na każdym wagonie pasażerskim, z wyjątkiem wagonów: restauracyjnych, pocztowych, bagażowych, bagażowo-pocztowych, specjalnego znaczenia (służbowych, socjalnych, salonowych, konferencyjnych, dyskotekowych, barowych, kinowych, wideo i do przewozu chorych) oraz wagonów do przewozu samochodów,

c) oznaczenie indeksu wagonu w postaci liter małych określających szczegółowe cechy konstrukcyjne i eksploatacyjne wagonu pasażerskiego;

2) w wagonach towarowych ⁸ :

a) oznaczenie serii wagonu w postaci liter dużych określających kategorię wagonu towarowego,

b) oznaczenie indeksu wagonu w postaci liter małych, określających szczegółowe cechy konstrukcyjne i eksploatacyjne wagonu towarowego.

2. Kolejność małych liter indeksu wagonu pasażerskiego i towarowego występuje w porządku alfabetycznym.

3. Mała litera "c" indeksu wagonu pasażerskiego z miejscami siedzącymi zamienianymi na miejsca do leżenia lub wagonu z miejscami do leżenia wchodzi w skład literowego oznaczenia serii wagonu.

4. W kolejowych pojazdach trakcyjnych i kolejowych pojazdach specjalnych oznaczenie literowe charakterystyki technicznej pojazdu nie występuje.

5. Wykaz oznaczeń literowych charakterystyki technicznej wagonów pasażerskich do stosowania na wagonach komunikacji międzynarodowej i komunikacji wewnętrznej zawiera tablica 14 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

6. Sposób zależności kodowania oznaczeń serii wagonu pasażerskiego z oznaczeniem cyfrowym parametrów technicznych wagonów (cyfra 5 i 6 numeru EVN) zawiera tablica 15 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

§ 17. Wagony towarowe zgodne ze wszystkimi TSI obowiązującymi w chwili oddania do eksploatacji, które otrzymały zezwolenie na dopuszczenie do eksploatacji zgodnie z art. 23b ust. 2 i 3 ustawy oraz posiadają zezwolenie ważne we wszystkich państwach członkowskich zgodnie z art. 23c ustawy, powinny być oznakowane literowym oznaczeniem zdolności do interoperacyjności "TEN", a ich pierwsze cyfry europejskiego numeru pojazdu (EVN) powinny odpowiadać kodom od 0 do 3, określonym w tablicy 12 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

§  18. 

1. Pojazdy kolejowe, które nie są dopuszczone do eksploatacji we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej, powinny posiadać oznaczenie wskazujące państwa członkowskie, w których zostały dopuszczone do eksploatacji.

2. Wzór oznakowania pojazdów, o których mowa w ust. 1, zawiera tablica 16 załącznika nr 3 do rozporządzenia oraz rys. 4, 7 i 8c załącznika nr 4 do rozporządzenia.

§  19. 

1. Napisy występujące w identyfikatorze pojazdu kolejowego wykonuje się w następujący sposób:

1) pismem prostym, jednoelementowym, bezszeryfowym;

2) z minimalną wysokością znaków 80 mm;

3) górna krawędź znaków tworzących identyfikator nie może być położona wyżej niż 2000 mm nad główką szyny.

2. W przypadku wózka stosowanego w komunikacji przestawczej wysokość pisma należy dobrać tak, aby oznakowanie zmieściło się na ramie i nie kolidowało z innym oznakowaniem, jakie powinno znajdować się na wózku, wykonanym zgodnie z § 11.

§  20. 

1. Informacje o przeznaczeniu i sposobie korzystania z urządzeń stanowiących wyposażenie pojazdów kolejowych przedstawia się za pomocą piktogramów.

2. Jeżeli sposób korzystania z urządzenia opisano tekstem, to napisy powinny być wykonane:

1) w wagonach pasażerskich kursujących w komunikacji:

a) wewnętrznej - w językach polskim, angielskim i niemieckim,

b) międzynarodowej - w językach polskim, angielskim, niemieckim, francuskim i rosyjskim;

2) w wagonach towarowych kursujących w komunikacji:

a) wewnętrznej - w języku polskim,

b) międzynarodowej - w językach polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim.

3. W połączeniach transgranicznych dopuszcza się stosowanie napisów w języku polskim i angielskim oraz państwa sąsiedniego na podstawie ustaleń między przewoźnikami lub między przewoźnikiem a zarządem kolei zagranicznej lub zagranicznym zarządcą infrastruktury udostępniającym trasę pociągu.

§  21. 

1. Informacje o przeznaczeniu i sposobie korzystania z urządzeń stanowiących wyposażenie pojazdów trakcyjnych przedstawia się w postaci zwięzłych opisów lub za pomocą piktogramów.

2. Jeżeli pojazd trakcyjny kursuje w komunikacji międzynarodowej i następuje wymiana drużyn trakcyjnych, a sposób korzystania z urządzenia opisano tekstem, to napisy powinny być wykonane w języku polskim oraz państwa, przez które przemieszcza się pojazd trakcyjny.

§ 22. Dopuszcza się kodowanie identyfikatora pojazdu kolejowego w taki sposób, aby możliwe było jego odczytywanie za pomocą odpowiednich urządzeń automatycznych. Urządzenia automatyczne służące do odczytu identyfikatora pojazdu kolejowego nie mogą powodować zakłóceń w pracy urządzeń sterowania ruchem kolejowym, urządzeń łączności oraz zakłócać pracy urządzeń sterujących w pojazdach kolejowych.

§  23. 

1. Oznakowanie pociągu pasażerskiego, zwanego dalej "pociągiem", wykonuje się poprzez umieszczenie wewnętrznych i zewnętrznych tablic informacyjnych kierunkowych i numerowych.

2. Tablice kierunkowe służą do informowania podróżnych o:

1) rodzaju i numerze pociągu;

2) nazwie pociągu - o ile ona występuje;

3) trasie jazdy, w tym stacji początkowej, stacjach pośrednich i przystankach oraz o stacji końcowej biegu pociągu.

3. Tablice numerowe wewnętrzne i zewnętrzne stosuje się w pociągach z rezerwacją miejsc do określenia kolejności wagonu w składzie pociągu lub numeru kursu wagonu w pociągu międzynarodowym.

4. Oznakowanie pociągów oraz wzory tablic kierunkowych i numerowych określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

§  24. 

1. Napisy na wewnętrznych i zewnętrznych tablicach informacyjnych kierunkowych i numerowych wykonuje się, stosując alfabet łaciński i pismo jednoelementowe, bezszeryfowe.

2. Jeżeli trasa pociągu przebiega przez państwa, które używają innych rodzajów pisma, w szczególności cyrylicy lub greki, to dysponent uzgadnia z zarządem kolejowym lub zarządcą infrastruktury takiego państwa albo z przewoźnikiem zagranicznym, w jakim języku, w którym stosowany jest alfabet łaciński, należy wykonać napisy na tablicach kierunkowych.

3. Na tablicach kierunkowych wewnętrznych i zewnętrznych nie należy umieszczać:

1) ozdobników i rysunków,

2) napisów wykonanych pismem ozdobnym

- z wyjątkiem kursów specjalnych lub okazjonalnych.

§  25. 

1. Tablice kierunkowe i numerowe, wykonywane metodami malarskimi albo poligraficznymi, powinny mieć napisy w kolorze czarnym umieszczone na białym tle, z wyjątkiem określonych w ust. 2-7 załącznika nr 5 do rozporządzenia:

1) numeru i rodzaju pociągu,

2) nazwy pociągu, o ile jest ona stosowana,

3) nazwy stacji początkowej i końcowej,

4) nazwy stacji pośrednich

- które mogą być wykonane kolorem czerwonym.

2. Tablice kierunkowe i numerowe elektroniczne powinny mieć czarne lub ciemnogranatowe tło, zaś elementy tworzące litery i cyfry powinny mieć barwę silnie kontrastową bez względu na rodzaj i siłę oświetlenia zewnętrznego lub jego brak.

§  26. 

1. Tablice kierunkowe zewnętrzne i numerowe zewnętrzne umieszcza się:

1) na ścianie bocznej wagonu nad, pod lub w linii okien, w płacie drzwi lub w oknie;

2) na ścianie czołowej pojazdu prowadzącego pociąg, z wyłączeniem pociągów realizujących międzywojewódzkie lub międzynarodowe przewozy pasażerskie oraz z zastrzeżeniem ust. 5.

2. Tablice kierunkowe wewnętrzne umieszcza się w przedsionkach wagonów lub w częściach wagonów z miejscami do siedzenia. Wymaganie to nie jest obowiązkowe dla pociągów kursujących w komunikacji miejskiej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2018 r. poz. 2016 i 2435 oraz z 2019 r. poz. 730).

3. Tablic kierunkowych nie wolno zastępować innymi tablicami. Informacje o zmianie przeznaczenia wagonu zamieszcza się na dodatkowych tablicach, umieszczonych wewnątrz wagonu.

4. Wagony w pociągach, w których nie mogą przebywać podróżni, powinny być oznakowane na zewnątrz tablicami zawierającymi taką informację.

5. Pociągi zestawione z zespołów trakcyjnych, wagonów silnikowych lub z lokomotywy i składu wagonów, jeżdżące w systemie ciągnij - pchaj (push-pull), powinny posiadać tablice kierunkowe zewnętrzne umieszczone na ścianie czołowej pojazdu prowadzącego pociąg, z wyłączeniem pociągów zestawionych z zespołów trakcyjnych dużych prędkości oraz pociągów realizujących międzynarodowe i międzywojewódzkie przewozy pasażerskie.

⁸ Wykaz oznaczeń literowych charakterystyki technicznej wagonów towarowych i przyporządkowanych im kodów cyfrowych (cyfry 5-8 numeru EVN) publikowany jest pod nazwą "Annex P.9" na stronie internetowej Europejskiej Agencji Kolejowej (www.era.europa.eu) w pierwszą środę każdego miesiąca.