Sposób pobierania próbek paliw stałych.
Dz.U.2018.1891
Akt obowiązującyROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ENERGII 1
z dnia 27 września 2018 r.
w sprawie sposobu pobierania próbek paliw stałych
ZAŁĄCZNIK 3
SPOSÓB POBIERANIA PRÓBEK PALIW STAŁYCH
SPOSÓB POBIERANIA PRÓBEK PALIW STAŁYCH
1) partia paliwa stałego - deklarowana ilość paliwa stałego wprowadzanego do obrotu o określonych wymaganiach jakościowych;
2) próbka pierwotna - porcja paliwa stałego pobrana z jednego miejsca w partii paliwa stałego;
3) próbka ogólna - próbka otrzymana w wyniku połączenia wszystkich próbek pierwotnych pobranych z partii paliwa stałego;
4) próbka laboratoryjna - próbka, którą uzyskuje się w wyniku rozdrabniania, mieszania i pomniejszania próbki do badań lub próbki kontrolnej;
5) próbka analityczna - część badanego materiału pobranego z próbki laboratoryjnej, wykorzystywana w całości do jednego oznaczenia lub badania.
2. Próbki paliw stałych pobiera się:
1) z przenośników taśmowych z:
a) zatrzymanego przenośnika taśmowego,
b) przesypu przenośnika taśmowego znajdującego się w ruchu,
c) przenośnika taśmowego znajdującego się w ruchu;
2) z podnośników kubełkowych;
3) z wagonów kolejowych lub z pryzmy uzyskanej po wyładowaniu paliwa stałego z wagonów;
4) z samochodów lub z pryzmy uzyskanej po wyładowaniu paliwa stałego z samochodu;
5) ze statków i z barek;
6) ze zwałów;
7) ze zwałów, jeżeli nie ma możliwości pobrania próbek z przenośników taśmowych podczas transportu paliwa stałego na zwał lub podczas zabierania paliwa stałego ze zwału;
8) z opakowań jednostkowych.
3. Sposób pobierania próbek pierwotnych z miejsc, o których mowa w pkt 2 ppkt 1-7
3.1. Sposób pobierania próbek pierwotnych określa PN-ISO 18283:2008 pkt 5 dla paliw stałych otrzymywanych w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego i brunatnego lub pkt 5.3 normy PN-G-04502:2014-11 dla pozostałych rodzajów paliw stałych.
3.2. Minimalną masę próbki pierwotnej ustala się zgodnie z pkt 4.4.9 normy PN-ISO 18283:2008 dla paliw stałych otrzymywanych w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego i brunatnego lub zgodnie ze wzorem określonym w pkt 5.1 normy PN-G-04502:2014-11 dla pozostałych rodzajów paliw stałych.
3.3. Ustalając minimalną masę próbki pierwotnej, przyjmuje się jako wielkość największego ziarna w badanej partii paliwa stałego oraz wartość maksymalną wymiaru ziarna określoną dla danego sortymentu paliwa stałego zgodnie z poniższą tabelą.
| Rodzaj paliwa stałego* | Górny wymiar ziarna mm |
| Kęsy, kostka, kostka I, kostka II | 200,00 |
| Orzech, orzech I, orzech II | 80,00 |
| Groszek, groszek I, groszek II | 40,00 |
| Ekogroszek - nazwa handlowa, groszek plus, groszek premium | 31,50 |
| Ekomiał - nazwa handlowa, miał plus | 31,50 |
| Antracyt | 200,00 |
| Paliwa stałe otrzymywane w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego i brunatnego | 200,00 |
| * Zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 3a ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. | |
3.4. Minimalną liczbę próbek pierwotnych z partii paliwa stałego określa się zgodnie z PN-ISO 18283:2008 pkt 4.4.10 dla paliw stałych otrzymywanych w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego i brunatnego lub zgodnie z pkt 5.2.1 albo wzorem określonym w pkt 5.2.2 normy PN-G-04502:2014-11 dla pozostałych rodzajów paliw stałych.
4. Sposób pobierania próbek pierwotnych z opakowań jednostkowych, o których mowa w pkt 2 ppkt 8.
4.1. Jedno opakowanie jednostkowe stanowi jedną próbkę pierwotną, jeżeli masa opakowania jest nie większa niż 25 kg.
4.2. Liczbę opakowań jednostkowych, które należy pobrać z partii paliwa stałego do wykonania badania, oblicza się według wzoru:
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
Loj - liczbę opakowań jednostkowych,
M - masę partii paliwa stałego [w kg],
D - wielkość największego ziarna w badanej partii paliwa stałego [w mm],
moj - masę opakowania jednostkowego [w kg].
4.3. Otrzymaną wartość liczby opakowań jednostkowych zaokrągla się do części całkowitej tej liczby.
4.4. Przed przystąpieniem do pobrania próbek pierwotnych przeprowadza się oględziny całej partii paliwa stałego i eliminuje się z procesu pobierania próbek uszkodzone opakowania jednostkowe.
4.5. Opakowania jednostkowe pobiera się losowo z całej partii paliwa stałego, zapewniając takie warunki, aby wszystkie opakowania jednostkowe miały równe prawdopodobieństwo pobrania.
4.6. W przypadku opakowań jednostkowych większych niż 25 kg stosuje się przepisy pkt 3.
5. Przygotowanie próbki ogólnej.
5.1. Wszystkie próbki pierwotne pochodzące z badanej partii paliwa stałego łączy się, tworząc próbkę ogólną.
6. Przygotowanie próbki do badań i próbki kontrolnej.
6.1. Próbkę do badań i próbkę kontrolną otrzymuje się przez podzielenie próbki ogólnej w proporcji 1:1.
6.2. Pakowanie próbki do badań i próbki kontrolnej odbywa się w miejscu jej pobrania.
7. Przygotowanie próbki laboratoryjnej.
7.1. Przygotowanie próbki laboratoryjnej z próbki do badań oraz próbki laboratoryjnej z próbki kontrolnej może odbyć się w miejscu ich pobrania lub w laboratorium.
7.2. Próbka laboratoryjna przygotowywana jest z próbki do badań lub próbki kontrolnej poprzez jej rozkruszenie, mieszanie i pomniejszenie.
7.3. Po rozkruszeniu próbki do badań lub próbki kontrolnej pomniejsza się ją do masy nie mniejszej niż podana w normie PN-ISO 18283:2008 pkt 8.7 dla paliw stałych otrzymywanych w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego i brunatnego lub tablicy 3 pkt 7.1 normy PN-G-04502:2014-11 dla pozostałych rodzajów paliw stałych.
7.4. W przypadku próbek paliw stałych innych niż paliwa stałe otrzymywane w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego, o wielkości ziarna różnej od przedstawionych w tablicy 3 w pkt 7.1 normy PN-G-04502:2014-11, minimalną masę próbki do badań lub próbki kontrolnej po pomniejszeniu ustala się według wzoru:
y = 0,05 + 0,5x + 0,05x2
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
y - masa próbki do badań lub próbki kontrolnej po pomniejszeniu [w kg],
x - wielkość największego ziarna po rozkruszeniu [w mm].
7.5. Urządzenia do przygotowania próbki laboratoryjnej określa pkt 8.3.3 normy PN-ISO 18283:2008 dla paliw stałych otrzymywanych w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego i brunatnego lub pkt 7 normy PN-G-04502:2014-11 dla pozostałych rodzajów paliw stałych.
7.6. Rozdrabnianie, mieszanie i pomniejszanie próbki do badań lub próbki kontrolnej odbywa się w sposób określony w pkt 8 normy PN-ISO 18283:2008 dla paliw stałych otrzymywanych w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego i brunatnego lub w pkt 7 normy PN-G-04502:2014-11 dla pozostałych rodzajów paliw stałych.
7.7. Próbka laboratoryjna przygotowana z próbki do badań i próbka laboratoryjna przygotowana z próbki kontrolnej pakowana jest na miejscu jej przygotowania.
8. Przygotowaną próbkę do badań i próbkę kontrolną lub próbkę laboratoryjną przygotowaną z próbki do badań i próbkę laboratoryjną przygotowaną z próbki kontrolnej pakuje się do szczelnych skrzynek, pojemników albo worków i zabezpiecza w sposób zapewniający identyczność i identyfikowalność tych próbek.