Rozdział 5 - Korpusy i stopnie funkcjonariuszy - Służba Ochrony Państwa.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.325 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 7 marca 2024 r.

Rozdział  5

Korpusy i stopnie funkcjonariuszy

W SOP obowiązują następujące korpusy i stopnie służbowe:

1)
korpus szeregowych:
a)
szeregowy SOP,
b)
starszy szeregowy SOP;
2)
korpus podoficerów:
a)
kapral SOP,
b)
plutonowy SOP,
c)
sierżant SOP,
d)
starszy sierżant SOP;
3)
korpus chorążych:
a)
młodszy chorąży SOP,
b)
chorąży SOP,
c)
starszy chorąży SOP;
4)
korpus oficerów:
a)
podporucznik SOP,
b)
porucznik SOP,
c)
kapitan SOP,
d)
major SOP,
e)
podpułkownik SOP,
f)
pułkownik SOP,
g)
generał brygady SOP,
h)
generał dywizji SOP.
1. 
Na stopień szeregowego SOP mianuje się funkcjonariusza z dniem wyznaczenia na stanowisko służbowe.
2. 
Na stopnie szeregowych SOP oraz na stopnie podoficerskie SOP i stopnie chorążych SOP mianuje Komendant SOP lub upoważnieni przez niego kierownicy komórek organizacyjnych.

Na pierwszy stopień oficerski SOP oraz stopień generała brygady SOP i generała dywizji SOP mianuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Na pozostałe stopnie oficerskie mianuje minister właściwy do spraw wewnętrznych.

1. 
Mianowanie na stopnie podoficerskie SOP lub na stopnie chorążych SOP jest uzależnione od opinii służbowej i zajmowanego stanowiska służbowego, a ponadto na stopień:
1)
podoficera SOP - od możliwości zapewnienia stanowiska służbowego zaszeregowanego do stopnia etatowego podoficera oraz od zdania egzaminu podoficerskiego;
2)
chorążego SOP - od możliwości zapewnienia stanowiska służbowego zaszeregowanego do stopnia etatowego chorążego oraz od zdania egzaminu na stopień chorążego.
2. 
Na pierwszy stopień chorążego SOP może być mianowany funkcjonariusz, który ukończył co najmniej studia wyższe pierwszego stopnia i uzyskał tytuł zawodowy licencjata lub równorzędny.
3. 
Egzaminy na pierwszy stopień podoficerski i chorążego SOP przeprowadza komisja egzaminacyjna powołana przez Komendanta SOP.
4. 
Do egzaminu na pierwszy stopień podoficerski może być dopuszczony funkcjonariusz w służbie przygotowawczej i stałej, który posiada:
1)
stopień szeregowego lub starszego szeregowego;
2)
co najmniej roczny staż na zajmowanym stanowisku służbowym;
3)
dobrą opinię służbową.
5. 
Do egzaminu na pierwszy stopień chorążego może być dopuszczony funkcjonariusz w służbie stałej, który posiada:
1)
stopień podoficerski co najmniej sierżanta;
2)
co najmniej trzyletni staż na zajmowanym stanowisku służbowym;
3)
wzorową albo bardzo dobrą opinię służbową.
6. 
Egzaminy, o których mowa w ust. 1, składają się z następujących części:
1)
teoretycznej;
2)
strzeleckiej;
3)
sprawdzającej sprawność fizyczną.
7. 
Część teoretyczną egzaminu przeprowadza się w formie pisemnej lub ustnej, uwzględniając zakres wiedzy administracyjno-prawnej, logistycznej oraz wiedzy z zakresu organizacji działań ochronnych w sposób zapewniający poziom niezbędny do wykonywania obowiązków przez funkcjonariuszy.
8. 
Z przebiegu egzaminu sporządza się protokół, który podpisuje komisja egzaminacyjna.
9. 
W szczególnie uzasadnionych przypadkach można mianować na pierwszy stopień podoficerski SOP lub na pierwszy stopień chorążego SOP funkcjonariusza, który nie spełnia warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2.
10. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1)
sposób i tryb powoływania komisji, o której mowa w ust. 3,
2)
szczegółowy sposób i tryb przeprowadzania egzaminów, o których mowa w ust. 1,
3)
skalę ocen oraz sposób oceny

- mając na względzie terminy i zakresy tematyczne egzaminów oraz ich sprawne i rzetelne przeprowadzenie.

1. 
Na pierwszy stopień oficerski SOP może być mianowany funkcjonariusz, który:
1)
ukończył co najmniej studia wyższe drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie i uzyskał tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
2)
odbył przeszkolenie specjalistyczne zakończone zdaniem egzaminu oficerskiego przed komisją powołaną przez Komendanta SOP.
2. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1)
sposób i tryb powoływania komisji, o której mowa w ust. 1 pkt 2,
2)
szczegółowy sposób i tryb przeprowadzania egzaminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2,
3)
skalę ocen oraz sposób oceny

- mając na względzie termin i zakres tematyczny egzaminu oraz jego sprawne i rzetelne przeprowadzenie.

1. 
Mianowanie na kolejny wyższy stopień następuje stosownie do zajmowanego stanowiska służbowego, posiadanych kwalifikacji zawodowych oraz w zależności od opinii służbowej, o której mowa w art. 82 ust. 1.
2. 
Mianowanie na stopień nie może jednak nastąpić wcześniej niż po odsłużeniu w stopniu:
1)
kaprala SOP - 2 lat;
2)
plutonowego SOP - 3 lat;
3)
sierżanta SOP - 4 lat;
4)
młodszego chorążego SOP - 3 lat;
5)
chorążego SOP - 4 lat;
6)
podporucznika SOP - 3 lat;
7)
porucznika SOP - 3 lat;
8)
kapitana SOP - 5 lat;
9)
majora SOP - 5 lat;
10)
podpułkownika SOP - 4 lat.
3. 
Mianowanie na kolejne wyższe stopnie odbywa się z okazji świąt państwowych oraz święta SOP. W wyjątkowych przypadkach mianowanie może nastąpić w innym terminie.
1. 
W przypadkach zasługujących na szczególne wyróżnienie funkcjonariusza spełniającego warunki, o których mowa w art. 121 ust. 1, posiadającego wzorową opinię służbową oraz szczególne kwalifikacje zawodowe lub umiejętności do pełnienia służby można mianować na kolejny wyższy stopień przed upływem okresów, o których mowa w art. 121 ust. 2. Okresy te nie mogą być jednak skrócone więcej niż o połowę.
2. 
Funkcjonariusza zwalnianego ze służby można mianować z dniem zwolnienia ze służby na kolejny wyższy stopień za szczególne zasługi podczas wykonywania obowiązków służbowych.

Funkcjonariusza można mianować pośmiertnie na kolejny, wyższy stopień lub na stopień oficerski, jeżeli poniósł śmierć wskutek dokonania czynu świadczącego o szczególnym męstwie lub w uznaniu jego szczególnych zasług podczas wykonywania obowiązków służbowych. Mianowanie dokonuje się z ostatnim dniem służby.

1. 
Stopnie szeregowych, podoficerów, chorążych i oficerów SOP są dożywotnie.
2. 
Funkcjonariusze zwolnieni ze służby mogą używać posiadanych stopni, o których mowa w art. 116, z dodaniem określenia:
1)
"rezerwy", jeżeli funkcjonariusz podlega obowiązkowi służby wojskowej i został uznany za zdolnego do tej służby;
2)
"w stanie spoczynku", jeżeli funkcjonariusz nie podlega obowiązkowi służby wojskowej.
3. 
Utrata stopnia wymienionego w art. 116 następuje w przypadku:
1)
utraty obywatelstwa polskiego;
2)
prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych;
3)
skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności za popełnione przestępstwo.

O pozbawieniu, obniżeniu lub utracie stopnia orzeka przełożony właściwy do mianowania na ten stopień. Stopnia podporucznika, a także stopnia generała pozbawia Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

1. 
Funkcjonariuszowi przywraca się stopień w przypadku uchylenia:
1)
prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych;
2)
skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności za popełnione przestępstwo;
3)
decyzji, na której podstawie nastąpiło pozbawienie stopnia;
4)
kary dyscyplinarnej obniżenia stopnia.
2. 
O przywróceniu stopnia orzeka przełożony właściwy do mianowania na ten stopień. O przywróceniu stopnia podporucznika oraz stopnia generała orzeka Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
1. 
Osobę przyjmowaną do służby i posiadającą stopień wojskowy lub stopień uzyskany w Biurze Ochrony Rządu, Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Wywiadu Wojskowego, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Więziennej, Służbie Celno-Skarbowej mianuje się na stopień obowiązujący w SOP, równorzędny z posiadanym stopniem.
2. 
Przy przyjmowaniu osób posiadających stopnie, o których mowa w ust. 1, na równorzędne stopnie funkcjonariuszy mianuje Komendant SOP. Przy przyjmowaniu osób posiadających stopień w korpusie generałów na równorzędny stopień mianuje funkcjonariusza minister właściwy do spraw wewnętrznych.
3. 
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, równorzędność stopni w formacjach, o których mowa w ust. 1, mając na względzie zapewnienie adekwatności tych stopni w służbach, o których mowa w ust. 1, oraz w odniesieniu do żołnierzy zawodowych.

Wnioski w sprawie mianowania funkcjonariuszy:

1)
na stopnie szeregowych, podoficerskie oraz chorążych SOP przedstawiają Komendantowi SOP drogą służbową bezpośredni przełożeni tych funkcjonariuszy;
2)
na stopnie oficerskie SOP przedstawiają drogą służbową bezpośredni przełożeni tych funkcjonariuszy Komendantowi SOP, który w przypadku pozytywnego zaopiniowania przedstawia je ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych;
3)
na pierwszy stopień oficerski SOP i stopnie generalskie SOP przedstawia Komendant SOP ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, który w przypadku pozytywnego zaopiniowania przedstawia je Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej.

Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób mianowania funkcjonariuszy na stopnie SOP, osoby uprawnione do występowania z wnioskami o mianowanie oraz sposób sporządzania i wręczania aktów mianowania, mając na względzie zapewnienie prawidłowego dokumentowania mianowania na stopnie.