Rozdział 1 - Postanowienia ogólne - Służba Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służba Wywiadu Wojskowego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.81 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 14 grudnia 2023 r.

Rozdział  1

Postanowienia ogólne

Tworzy się Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, zwaną dalej "SKW", jako służbę specjalną, właściwą w sprawach ochrony przed zagrożeniami wewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zwanych dalej "SZ RP", oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.

Tworzy się Służbę Wywiadu Wojskowego, zwaną dalej "SWW", jako służbę specjalną, właściwą w sprawach ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej SZ RP oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.

1. 
Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego, zwany dalej "Szefem SKW", i Szef Służby Wywiadu Wojskowego, zwany dalej "Szefem SWW", są centralnymi organami administracji rządowej, działającymi odpowiednio przy pomocy SKW i SWW, będącymi urzędami administracji rządowej.
2. 
Szef SKW oraz Szef SWW podlegają Ministrowi Obrony Narodowej, z zastrzeżeniem określonych w ustawie uprawnień Prezesa Rady Ministrów lub Ministra Koordynatora Służb Specjalnych, w przypadku jego powołania.
3. 
Działalność Szefa SKW oraz Szefa SWW podlega kontroli Sejmu.
1. 
Nazwy: Służba Kontrwywiadu Wojskowego i Służba Wywiadu Wojskowego oraz ich skróty: "SKW" i "SWW" przysługują wyłącznie Służbom, o których mowa w art. 1 i 2.
2. 
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1)
"jednostkach organizacyjnych MON" - należy przez to rozumieć inne, niż SZ RP jednostki organizacyjne podległe lub nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej;
2)
"Kolegium do Spraw Służb Specjalnych" - należy przez to rozumieć organ działający przy Radzie Ministrów, o którym mowa w ustawie z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2022 r. poz. 557, 1488 i 2185);
3)
"Ministrze Koordynatorze Służb Specjalnych" - należy rozumieć Ministra - członka Rady Ministrów, którego zakres działania, wyznaczony na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2022 r. poz. 1188), obejmuje zadania związane z działalnością służb specjalnych, w rozumieniu ustawy, o której mowa w pkt 2, w tym koordynację działalności służb specjalnych.
1. 
Do zadań SKW należy:
1)
rozpoznawanie, zapobieganie oraz wykrywanie, popełnianych przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, funkcjonariuszy SKW i SWW oraz pracowników SZ RP i innych jednostek organizacyjnych MON, przestępstw:
a)
przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstw wojennych określonych w rozdziale XVI ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, 1726, 1855 i 2339), a także innych ustawach i umowach międzynarodowych,
b)
przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej określonych w rozdziale XVII ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny oraz takich czynów skierowanych przeciwko państwom obcym, które zapewniają wzajemność,
c)
określonych w art. 140 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny,
d)
określonych w art. 228-230 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, jeżeli mogą one zagrażać bezpieczeństwu lub zdolności bojowej SZ RP lub innych jednostek organizacyjnych MON,
e)
przeciwko ochronie informacji określonych w rozdziale XXXIII ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, jeżeli mogą one zagrażać bezpieczeństwu lub zdolności bojowej SZ RP lub innych jednostek organizacyjnych MON, a także takich czynów skierowanych przeciwko państwom obcym, które zapewniają wzajemność,
f)
określonych w art. 33 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1666),
g)
innych niż określone w lit. a-f, godzących w bezpieczeństwo potencjału obronnego państwa, SZ RP oraz jednostek organizacyjnych MON, a także państw, które zapewniają wzajemność,
h)
określonych w art. 232, art. 233 § 1, 1a, 4 i 6, art. 234, art. 235, art. 236 § 1 i art. 239 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, jeżeli dotyczą przestępstw, o których mowa w lit. a-g,

jak również ujawnianie mienia zagrożonego przepadkiem w związku z tymi przestępstwami;

2)
współdziałanie z Żandarmerią Wojskową i innymi organami uprawnionymi do ścigania przestępstw wymienionych w pkt 1;
2a)
rozpoznawanie, zapobieganie oraz wykrywanie zdarzeń oraz przestępstw o charakterze terrorystycznym godzących w bezpieczeństwo potencjału obronnego państwa, SZ RP oraz jednostek organizacyjnych MON;
3)
realizowanie, w granicach swojej właściwości, zadań określonych w przepisach ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 742 oraz z 2022 r. poz. 655 i 1933);
4)
uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć znaczenie dla obronności państwa, bezpieczeństwa lub zdolności bojowej SZ RP lub innych jednostek organizacyjnych MON, w zakresie określonym w pkt 1, oraz podejmowanie działań w celu eliminowania ustalonych zagrożeń;
5)
prowadzenie kontrwywiadu radioelektronicznego oraz przedsięwzięć z zakresu ochrony kryptograficznej i kryptoanalizy;
6)
uczestniczenie w planowaniu i przeprowadzaniu kontroli realizacji umów międzynarodowych dotyczących rozbrojenia;
7)
ochrona bezpieczeństwa jednostek wojskowych, innych jednostek organizacyjnych MON oraz żołnierzy wykonujących zadania służbowe poza granicami państwa;
8)
ochrona bezpieczeństwa badań naukowych i prac rozwojowych zleconych przez SZ RP i inne jednostki organizacyjne MON oraz produkcji i obrotu towarami, technologiami i usługami o przeznaczeniu wojskowym zamówionymi przez SZ RP i inne jednostki organizacyjne MON, w zakresie określonym w pkt 1;
9)
podejmowanie działań, przewidzianych dla SKW, w innych ustawach, a także umowach międzynarodowych, którymi Rzeczpospolita Polska jest związana.
2. 
Zadania SKW obejmują również rozpoznawanie oraz wykrywanie przestępstw, o których mowa w ust. 1, popełnionych we współdziałaniu z żołnierzami pełniącymi czynną służbę wojskową, funkcjonariuszami SKW i SWW lub pracownikami SZ RP i innych jednostek organizacyjnych MON.
3. 
Działalność SKW poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej może być prowadzona w związku z jej działalnością na terytorium państwa wyłącznie w zakresie realizacji zadań określonych w ust. 1 i 2.
1. 
Do zadań SWW należy:
1)
uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla:
a)
bezpieczeństwa potencjału obronnego Rzeczypospolitej Polskiej,
b)
bezpieczeństwa i zdolności bojowej SZ RP,
c)
warunków realizacji, przez SZ RP, zadań poza granicami państwa;
2)
rozpoznawanie i przeciwdziałanie:
a)
militarnym zagrożeniom zewnętrznym godzącym w obronność Rzeczypospolitej Polskiej,
b)
zagrożeniom międzynarodowym terroryzmem;
3)
rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi oraz towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią masowej zagłady i zagrożeń związanych z rozprzestrzenianiem tej broni oraz środków jej przenoszenia;
3a)
rozpoznawanie, przeciwdziałanie i zapobieganie zdarzeniom o charakterze terrorystycznym wymierzonym przeciwko personelowi i mieniu SZ RP poza granicami państwa oraz zwalczanie skutków takich zdarzeń;
4)
rozpoznawanie i analizowanie zagrożeń występujących w rejonach napięć, konfliktów i kryzysów międzynarodowych, mających wpływ na obronność państwa oraz zdolność bojową SZ RP, a także podejmowanie działań mających na celu eliminowanie tych zagrożeń;
5)
prowadzenie wywiadu elektronicznego na rzecz SZ RP oraz przedsięwzięć z zakresu kryptoanalizy i kryptografii;
6)
współdziałanie w organizowaniu polskich przedstawicielstw wojskowych za granicą;
7)
uczestniczenie w planowaniu i przeprowadzaniu kontroli realizacji umów międzynarodowych dotyczących rozbrojenia;
8)
podejmowanie innych działań przewidzianych dla SWW w odrębnych ustawach, a także umowach międzynarodowych, którymi Rzeczpospolita Polska jest związana.
2. 
Zadania, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 3, są realizowane poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
3. 
Działalność SWW na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może być prowadzona wyłącznie w związku z jej działalnością poza granicami państwa, a realizacja czynności, o których mowa w art. 29, art. 31 ust. 1, art. 33 ust. 1 oraz art. 34 ust. 1 dopuszczalna jest wyłącznie za pośrednictwem SKW albo Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, odpowiednio do ich kompetencji.
1. 
Minister Obrony Narodowej określa kierunki działania SKW i SWW w drodze wytycznych. W przypadku powołania Ministra Koordynatora Służb Specjalnych określenie kierunków działania SKW i SWW w drodze wytycznych następuje w uzgodnieniu z tym ministrem. Wytyczne zatwierdza Prezes Rady Ministrów.
2. 
Szefowie SKW i SWW, najpóźniej na 3 miesiące przed końcem roku kalendarzowego, przedstawiają Ministrowi Obrony Narodowej, każdy w zakresie swojej właściwości, roczne plany działania na rok następny.
3. 
Szefowie SKW i SWW, każdy w zakresie swojej właściwości, przedstawiają corocznie do dnia 31 marca Prezesowi Rady Ministrów oraz Ministrowi Obrony Narodowej sprawozdania z działalności i wykonania budżetu SKW i SWW za poprzedni rok kalendarzowy.
4. 
Wytyczne, o których mowa w ust. 1, oraz plany i sprawozdania, o których mowa w ust. 2 i 3, opiniuje Kolegium do Spraw Służb Specjalnych.
5. 
Plany i sprawozdania, o których mowa w ust. 2 i 3, zatwierdza Minister Obrony Narodowej.
6. 
Minister Obrony Narodowej przekazuje niezwłocznie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wytyczne, o których mowa w ust. 1, oraz zatwierdzone plany i sprawozdania, o których mowa w ust. 2 i 3, wraz z opiniami, o których mowa w ust. 4.

Minister Obrony Narodowej określi, w drodze zarządzenia niepodlegającego ogłoszeniu, formy i tryb współdziałania SKW i SWW.

1.  1
 Szefowie SKW i SWW, każdy w zakresie swojej właściwości, w celu realizacji zadań podległych sobie służb mogą podejmować współpracę z właściwymi organami i służbami innych państw oraz z organizacjami międzynarodowymi.
2. 
Podjęcie współpracy, o której mowa w ust. 1, może nastąpić po uzyskaniu zgody Prezesa Rady Ministrów. Prezes Rady Ministrów przed wyrażeniem zgody zasięga opinii Ministra Obrony Narodowej.
1. 
Szefowie SKW i SWW, każdy w zakresie swojej właściwości, mogą wydać zgodę na udział w działalności obcego wywiadu prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez organ lub służbę innego państwa, jeżeli nie narusza to obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej SZ RP lub jednostek organizacyjnych MON.
2. 
Szef SKW prowadzi rejestr wydanych przez siebie zgód, o których mowa w ust. 1, oraz udziela Szefowi SWW, Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Szefowi Agencji Wywiadu informacji zgromadzonych w tym rejestrze w celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 oraz art. 5 i art. 8a ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.
3. 
Szef SWW prowadzi rejestr wydanych przez siebie zgód, o których mowa w ust. 1, oraz udziela Szefowi SKW, Szefowi Agencji Wywiadu i Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego informacji zgromadzonych w tym rejestrze w celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 oraz art. 6 i art. 8a ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.
1. 
SKW i SWW przy realizacji swoich zadań współdziałają:
1)
z Szefem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, komórkami organizacyjnymi Ministerstwa Obrony Narodowej oraz dowódcami rodzajów Sił Zbrojnych, Dowódcą Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, Szefem Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, dowódcami garnizonów wojskowych i jednostek wojskowych;
2)
odpowiednimi organami, służbami i instytucjami podległymi ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych;
3)
odpowiednimi organami i jednostkami organizacyjnymi podległymi ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych;
4)
odpowiednimi organami, służbami i instytucjami podległymi ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych;
5)
innymi organami, służbami i instytucjami uprawnionymi do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych.
1a. 
W celu realizacji współdziałania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, w szczególności dla zapewnienia bezpieczeństwa i właściwej realizacji zadań SWW poza granicami państwa, w SWW mogą być tworzone zespoły zadaniowe składające się z funkcjonariuszy SWW, żołnierzy zawodowych wyznaczonych na stanowiska służbowe w SWW oraz żołnierzy pełniących służbę w oddziałach lub pododdziałach SZ RP.
1b. 
Żołnierze pełniący służbę w oddziałach lub pododdziałach SZ RP, wchodzący w skład zespołów zadaniowych, o których mowa w ust. 1a, wykonują polecenia i rozkazy według procedur obowiązujących w SWW. Żołnierzom tym przysługują uprawnienia, o których mowa w art. 26, art. 28 i art. 30.
1c. 
W celu realizacji współdziałania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, w szczególności dla zapewnienia bezpieczeństwa wojsk sojuszniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w SKW mogą być tworzone zespoły zadaniowe składające się z funkcjonariuszy SKW, żołnierzy zawodowych wyznaczonych na stanowiska służbowe w SKW oraz żołnierzy pełniących służbę w oddziałach i pododdziałach SZ RP.
1d. 
Żołnierze pełniący służbę w oddziałach i pododdziałach SZ RP, wchodzący w skład zespołów zadaniowych, o których mowa w ust. 1c, wykonują polecenia i rozkazy według procedur obowiązujących w SKW. Żołnierzom tym przysługują uprawnienia, o których mowa w art. 26, art. 28 i art. 30.
2. 
Minister Obrony Narodowej określi, w drodze zarządzenia niepodlegającego ogłoszeniu, zakres i tryb współdziałania SKW i SWW z Szefem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, komórkami organizacyjnymi Ministerstwa Obrony Narodowej oraz dowódcami rodzajów Sił Zbrojnych, Dowódcą Wojsk Obrony Terytorialnej, Dowódcą Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, Szefem Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, dowódcami garnizonów wojskowych i jednostek wojskowych.
2a. 
Minister Obrony Narodowej określi, w drodze zarządzenia niepodlegającego ogłoszeniu, odrębnie dla zespołów, o których mowa w ust. 1a i 1c, sposób i tryb ich tworzenia oraz wyznaczania żołnierzy pełniących służbę w oddziałach lub pododdziałach SZ RP do składu takich zespołów.
3. 
Minister Obrony Narodowej i minister właściwy do spraw zagranicznych określą, w drodze zarządzenia niepodlegającego ogłoszeniu, formy i tryb współdziałania SKW i SWW z organami, służbami i instytucjami podległymi ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych, uwzględniając właściwość tych organów, służb i instytucji.
4. 
Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, formy i tryb współdziałania SKW i SWW z odpowiednimi organami, służbami i instytucjami podległymi ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, z odpowiednimi organami i jednostkami organizacyjnymi podległymi ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, a także z innymi organami, służbami i instytucjami uprawnionymi do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, uwzględniając właściwość tych organów, służb i instytucji.
1. 
Działalność SKW i SWW jest finansowana z budżetu państwa z części - obrona narodowa.
2. 
Koszty realizacji zadań SKW i SWW, w zakresie których - ze względu na wyłączenie ich jawności - nie mogą być stosowane przepisy o finansach publicznych, rachunkowości i zamówieniach publicznych, są finansowane z utworzonego na ten cel dla każdej ze służb funduszu operacyjnego.
3. 
Szefowie SKW i SWW, każdy w zakresie swojej właściwości, po zatwierdzeniu przez Ministra Obrony Narodowej, określają, w drodze zarządzeń, stanowiące informacje niejawne szczegółowe zasady tworzenia i gospodarowania funduszem operacyjnym, o którym mowa w ust. 2.
1. 
Organy administracji rządowej, organy samorządu terytorialnego, instytucje państwowe oraz przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie użyteczności publicznej są obowiązani, w zakresie swojego działania, do współdziałania z SKW i SWW, a w szczególności do udzielania pomocy w realizacji zadań SKW i SWW.
2. 
Przedsiębiorcy, instytucje oraz inne organizacje realizujące umowy z jednostkami organizacyjnymi MON, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz produkcji i obrotu towarami, technologiami i usługami o przeznaczeniu wojskowym są obowiązane, w zakresie realizowanych umów, do współdziałania z SKW i SWW, jeżeli nie stoi to w sprzeczności z ich prawnie chronionym interesem.

Obowiązku doręczenia korespondencji przy wykorzystaniu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego albo publicznej usługi hybrydowej, o których mowa w ustawie z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 569 i 1002), nie stosuje się:

1)
w sprawach dotyczących przyjęcia do służby albo pracy w SKW i SWW;
2)
w sprawach wynikających ze stosunku służbowego funkcjonariuszy SKW i SWW oraz żołnierzy zawodowych wyznaczonych na stanowiska służbowe w SKW i SWW;
3)
w sprawach wynikających ze stosunku pracy pracowników SKW i SWW;
4)
w sprawach wynikających ze stosunku służbowego byłych funkcjonariuszy SKW i SWW oraz byłych żołnierzy zawodowych wyznaczonych na stanowiska służbowe w SKW i SWW;
5)
w sprawach wynikających ze stosunku pracy byłych pracowników SKW oraz SWW;
6)
jeżeli doręczenie korespondencji przy wykorzystaniu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego albo publicznej usługi hybrydowej mogłoby wpłynąć negatywnie na sposób realizacji zadań SKW lub SWW.
1 Art. 9 ust. 1 zmieniony przez art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. (Dz.U.2023.1834) zmieniającej nin. ustawę z dniem 23 września 2023 r.
2 Art. 9a dodany przez art. 7 pkt 2 ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. (Dz.U.2023.1834) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 października 2023 r.