Rozdział 3 - Tryb wykonywania nadzoru przez Sąd Najwyższy. - Sąd Najwyższy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1962.11.54

Akt utracił moc
Wersja od: 19 lipca 1984 r.

Rozdział  3.

Tryb wykonywania nadzoru przez Sąd Najwyższy.

Sąd Najwyższy wykonywa swe funkcje:

a) 4
przez rozpoznawanie środków odwoławczych od nieprawomocnych orzeczeń sądów wojewódzkich i okręgowych sądów pracy i ubezpieczeń społecznych wydanych w pierwszej instancji oraz od nieprawomocnych orzeczeń sądów wojskowych,
b) 5
przez rozpoznawanie rewizji nadzwyczajnych od prawomocnych orzeczeń sądowych oraz prawomocnych orzeczeń organów, o których mowa w art. 9,
c)
przez ustalanie wytycznych wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej,
d)
przez podejmowanie uchwał zawierających odpowiedzi na pytania prawne,
e)
przez rozpoznawanie innych spraw należących do jego właściwości na mocy przepisów postępowania sądowego lub ustaw szczególnych.
1.
Sąd Najwyższy, w razie dostrzeżenia przy rozpoznawaniu sprawy oczywistej obrazy przepisów ustawowych w postępowaniu sądu powszechnego lub szczególnego, obowiązany jest - niezależnie od uprawnień przysługujących mu na mocy ustaw postępowania sądowego - stwierdzić uchybienie i wytknąć je właściwemu sądowi. Na żądanie Sądu Najwyższego sąd powszechny lub szczególny obowiązany jest udzielić wyjaśnień. Stwierdzenie i wytknięcie uchybienia nie ma wpływu na daną sprawę.
2.
O wytknięciu uchybienia Sąd Najwyższy zawiadamia kierownika właściwego sądu, a w przypadkach ważniejszych także Ministra Sprawiedliwości.

W razie stwierdzenia w związku z rozpoznawaną sprawą poważnego uchybienia w czynnościach przedsiębiorstwa państwowego albo instytucji państwowej lub społecznej, Sąd Najwyższy zawiadamia o stwierdzonym uchybieniu organ powołany do sprawowania nadzoru nad danym przedsiębiorstwem lub instytucją.

1.
Tryb rozpoznawania przez Sąd Najwyższy środków odwoławczych i rewizji nadzwyczajnych regulują przepisy postępowania sądowego.
2.
Rozpoznawanie środków odwoławczych następuje w składzie trzech sędziów Sądu Najwyższego.
3. 6
Rozpoznawanie rewizji nadzwyczajnych od orzeczeń Sądu Najwyższego następuje w składzie siedmiu sędziów Sądu Najwyższego. Rewizje nadzwyczajne od orzeczeń innych sądów i organów są rozpoznawane w składzie trzech sędziów Sądu Najwyższego. Od rozpoznawania rewizji nadzwyczajnych wyłączeni są sędziowie, którzy wydali zaskarżone orzeczenie.
4.
Sędziowie Izby Wojskowej nie biorą udziału w rozpoznawaniu środków odwoławczych ani rewizji nadzwyczajnych, dla których rozpoznania jest właściwa inna izba, a sędziowie innych izb nie biorą udziału w rozpoznawaniu środków odwoławczych ani rewizji nadzwyczajnych, dla których jest właściwa Izba Wojskowa.
1.
Ustalane przez Sąd Najwyższy wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej mają na celu zapewnienie prawidłowego stosowania prawa oraz jednolitości orzecznictwa wszystkich sądów. Naruszenie wytycznych może stanowić podstawę uchylenia lub zmiany orzeczenia.
2. 7
Sąd Najwyższy ustala wytyczne na wniosek Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej albo Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, a w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych także na wniosek Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych lub Centralnej Rady Związków Zawodowych. Pierwszy Prezes kieruje wniosek, zależnie od rodzaju i wagi zagadnienia, bądź pod rozpoznanie zgromadzenia ogólnego, bądź pod rozpoznanie dwóch połączonych izb, bądź też pod rozpoznanie jednej izby.
3.
Wytyczne ogłasza Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego.
1.
Uchwały Sądu Najwyższego zawierające odpowiedzi na pytania prawne mają na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, które budzą wątpliwości albo których stosowanie wywołało rozbieżność w orzecznictwie.
2. 8
Wniosek o podjęcie uchwały może być postawiony przez Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego lub prezesa Sądu Najwyższego, a ponadto: w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych - przez Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych lub Centralną Radę Związków Zawodowych, w sprawach skarg na decyzje administracyjne - przez Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, a w sprawach z zakresu wynalazczości - przez Prezesa Urzędu Patentowego. Pierwszy Prezes kieruje wniosek pod rozpoznanie bądź składu siedmiu sędziów, bądź też pełnego składu danej izby. Skład siedmiu sędziów może przedstawić zagadnienie pod rozpoznanie pełnego składu izby, a izba - pod rozpoznanie dwóch połączonych izb albo zgromadzenia ogólnego.
3.
Uchwały zgromadzenia ogólnego lub izby wpisuje się do właściwej księgi zasad prawnych. Skład siedmiu sędziów może postanowić wpisanie swojej uchwały do księgi zasad prawnych.

Skład sądzący trzech sędziów Sądu Najwyższego może przestawić zagadnienie prawne budzące wątpliwości do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów. Skład siedmiu sędziów może postanowić wpisanie swojej uchwały do księgi zasad prawnych.

1.
Jeżeli jakikolwiek skład sądzący Sądu Najwyższego zamierza odstąpić od zasady prawnej wpisanej do księgi, przedstawia on pytanie lub zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia pełnemu składowi izby.
2.
Odstąpienie od zasady prawnej, uchwalonej przez izbę albo przez zgromadzenie ogólne, wymaga ponownego rozstrzygnięcia w drodze uchwały danej izby lub zgromadzenia ogólnego.
3.
Jeżeli skład jednej izby Sądu Najwyższego zamierza odstąpić od zasady prawnej wpisanej do księgi innej izby, rozstrzygnięcie następuje w drodze uchwały obu izb. Izby mogą przedstawić pytanie lub zagadnienie prawne pod rozpoznanie zgromadzenia ogólnego.
4.
Uchwały podjęte w trybie ust. 1-3 wpisuje się do właściwej księgi zasad prawnych.
1.
Do powzięcia uchwały zgromadzenia ogólnego Sądu Najwyższego potrzebna jest obecność przynajmniej połowy członków zgromadzenia.
2.
Do powzięcia uchwały pełnego składu izby potrzebna jest obecność przynajmniej połowy jej członków, w każdym jednak razie nie mniej niż dziesięciu sędziów.
4 Art. 24 lit. a) zmieniona przez art. 94 pkt 2 ustawy z dnia 24 października 1974 r. o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych (Dz.U.74.39.231) z dniem 1 stycznia 1975 r.
5 Art. 24 lit. b) zmieniona przez art. 94 pkt 2 ustawy z dnia 24 października 1974 r. o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych (Dz.U.74.39.231) z dniem 1 stycznia 1975 r.
6 Art. 27 ust. 3 zmieniony przez art. 94 pkt 3 ustawy z dnia 24 października 1974 r. o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych (Dz.U.74.39.231) z dniem 1 stycznia 1975 r.
7 Art. 28 ust. 2 zmieniony przez art. 94 pkt 4 ustawy z dnia 24 października 1974 r. o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych (Dz.U.74.39.231) z dniem 1 stycznia 1975 r.
8 Art. 29 ust. 2:

- zmieniony przez art. 94 pkt 5 ustawy z dnia 24 października 1974 r. o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych (Dz.U.74.39.231) z dniem 1 stycznia 1975 r.

- zmieniony przez art. 15 pkt 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym oraz o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.80.4.8) z dniem 1 września 1980 r.