Sąd Najwyższy.
Dz.U.1962.11.54
Akt utracił mocUSTAWA
z dnia 15 lutego 1962 r.
o Sądzie Najwyższym.
Przepisy ogólne.
Przepisy ogólne.
Sąd Najwyższy jest naczelnym organem sądowym, który sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych i szczególnych w zakresie orzekania.
Sąd Najwyższy dzieli się na: Izbę Cywilną i Administracyjną, Izbę Karną, Izbę Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oraz Izbę Wojskową.
Na czele Sądu Najwyższego stoi Pierwszy Prezes. Pełni on czynności przewidziane w przepisach postępowania sądowego i regulaminie oraz wykonywa w stosunku do Sądu Najwyższego czynności administracji sądowej. Zastępcami Pierwszego Prezesa są prezesi Sądu Najwyższego.
Pracami każdej z izb Sądu Najwyższego kieruje jeden z prezesów tego Sądu powołany do pełnienia tej funkcji przez Radę Państwa.
Izba Cywilna i Administracyjna sprawuje, w granicach i w trybie określonym przez właściwe przepisy, nadzór nad orzecznictwem sądowym w sprawach cywilnych oraz w sprawach skarg na decyzje administracyjne.
Izba Karna sprawuje, w granicach i w trybie określonym przez właściwe przepisy, nadzór nad orzecznictwem sądowym w sprawach karnych należących do właściwości sądów powszechnych.
Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych sprawuje, w granicach i w trybie określonych przez właściwe przepisy, nadzór nad orzecznictwem sądowym w sprawach ze stosunku pracy i w sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego, a nadto rozpoznaje rewizje nadzwyczajne od prawomocnych orzeczeń zakładowych i powiatowych komisji rozjemczych, powiatowych komisji odwoławczych do spraw pracy, rad nadzorczych oddziałów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Komisji Odwoławczej do Spraw Emerytalnych, określonej w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin.
Sąd Najwyższy wydaje zbiór swoich orzeczeń zawierających rozstrzygnięcie ważniejszych zagadnień prawnych.
Zasady wewnętrznej organizacji Sądu Najwyższego określa regulamin nadany przez Radę Państwa na wniosek Pierwszego Prezesa tego Sądu, złożony w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, a w części dotyczącej Izby Wojskowej także w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.
Wybór Sądu Najwyższego i odwoływanie jego sędziów.
Wybór Sądu Najwyższego i odwoływanie jego sędziów.
W okresie kadencji Sądu Najwyższego Rada Państwa wybiera poszczególnych sędziów na stanowiska opróżnione lub nowo utworzone. Przepisy artykułu poprzedzającego, z wyjątkiem ust. 1 lit. a), stosuje się odpowiednio. Wybór następuje na czas do końca danej kadencji.
Kandydat na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego powinien posiadać przewidziane we właściwych przepisach kwalifikacje na stanowiska sędziowskie. Nadto powinien on wykazać się co najmniej dziesięcioletnim okresem pracy w sądownictwie, prokuraturze lub państwowej komisji arbitrażowej albo na innym stanowisku, z którym jest związana praktyka prawnicza; nie dotyczy to profesorów nauk prawnych na polskich uniwersytetach państwowych lub w Polskiej Akademii Nauk.
Prawomocne skazanie na karę utraty praw publicznych, obywatelskich praw honorowych lub prawa wykonywania zawodu albo wydalenie przez sąd dyscyplinarny ze służby sędziowskiej pociąga za sobą z mocy prawa utratę stanowiska sędziego Sądu Najwyższego.
Sędzia Izby Wojskowej nie może być zwolniony z zawodowej służby wojskowej przed odwołaniem ze stanowiska sędziego Sądu Najwyższego lub przed utratą tego stanowiska.
Sędzia Sądu Najwyższego nie wybrany na następną kadencję tego Sądu ma prawo powrócić na stanowisko zajmowane poprzednio lub otrzymać stanowisko równorzędne: sędziego, prokuratora, arbitra w państwowym arbitrażu gospodarczym lub stanowisko w administracji państwowej. W stosunku do takiego sędziego nie stosuje się ograniczeń przewidzianych w art. 44 ustawy z dnia 27 czerwca 1950 r. o ustroju adwokatury (Dz. U. z 1959 r. Nr 8, poz. 41).
Tryb wykonywania nadzoru przez Sąd Najwyższy.
Tryb wykonywania nadzoru przez Sąd Najwyższy.
Sąd Najwyższy wykonywa swe funkcje:
W razie stwierdzenia w związku z rozpoznawaną sprawą poważnego uchybienia w czynnościach przedsiębiorstwa państwowego albo instytucji państwowej lub społecznej, Sąd Najwyższy zawiadamia o stwierdzonym uchybieniu organ powołany do sprawowania nadzoru nad danym przedsiębiorstwem lub instytucją.
Skład sądzący trzech sędziów Sądu Najwyższego może przestawić zagadnienie prawne budzące wątpliwości do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów. Skład siedmiu sędziów może postanowić wpisanie swojej uchwały do księgi zasad prawnych.
Sądy dyscyplinarne.
Sądy dyscyplinarne.
Do orzekania w sprawach dyscyplinarnych sędziów Sądu Najwyższego powołane są następujące sądy dyscyplinarne:
Posiedzenia Sądu Dyscyplinarnego Wyższego oraz Najwyższego Sądu Dyscyplinarnego odbywają się z udziałem sędziego protokolanta.
Wykonanie wyroku orzekającego kary dyscyplinarne upomnienia lub nagany należy do Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. Prawomocne wyroki orzekające inne kary dyscyplinarne przedstawia Pierwszy Prezes Radzie Państwa.
Orzeczenia dyscyplinarne mogą być podawane do wiadomości publicznej dopiero po ich uprawomocnieniu się, na podstawie uchwały sądu dyscyplinarnego i za zezwoleniem Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
Przepisy wprowadzające i przejściowe.
Przepisy wprowadzające i przejściowe.
Kolegium administracyjne w Sądzie Najwyższym składa się z przewodniczącego i sześciu członków. Trzech członków i jednego zastępcę członka kolegium wybiera spośród sędziów Sądu Najwyższego zgromadzenie ogólne tego Sądu, a trzech członków i jednego zastępcę powołuje spośród sędziów Sądu Najwyższego Pierwszy Prezes. Przewodniczącym Kolegium jest Pierwszy Prezes.
Wnioski rewizyjne od orzeczeń byłego Najwyższego Sądu Wojskowego rozpoznaje Izba Wojskowa w składzie siedmiu sędziów.
Regulamin Sądu Najwyższego określi w szczególności:
Rada Państwa określi dla sędziów Sądu Najwyższego oraz członków Biura Orzecznictwa tego Sądu:
Uchyla się art. 20-28 prawa o ustroju sądów powszechnych. Ponadto tracą moc w stosunku do Sądu Najwyższego sprzeczne z ustawą niniejszą przepisy o ustroju sądów powszechnych i sądów wojskowych, jak również inne przepisy prawne w przedmiotach w niej uregulowanych.
Pierwsze wybory Sądu Najwyższego na podstawie ustawy niniejszej odbędą się w ciągu trzech miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy. Do tych wyborów stosuje się przepisy art. 17 z tą zmianą, że na miejsce kandydatur przewidzianych w ust. 1 lit. a) tego artykułu wchodzą kandydatury sędziów obecnego składu Sądu Najwyższego i Najwyższego Sądu Wojskowego.
Przepisy ustawy niniejszej dotyczące wyboru Sądu Najwyższego wchodzą w życie z dniem ogłoszenia ustawy, a pozostałe jej przepisy - z dniem dokonania wyboru tego Sądu.
- zmieniony przez art. 94 pkt 5 ustawy z dnia 24 października 1974 r. o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych (Dz.U.74.39.231) z dniem 1 stycznia 1975 r.
- zmieniony przez art. 15 pkt 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym oraz o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.80.4.8) z dniem 1 września 1980 r.
- zmieniony przez art. 94 pkt 6 ustawy z dnia 24 października 1974 r. o okręgowych sądach pracy i ubezpieczeń społecznych (Dz.U.74.39.231) z dniem 1 stycznia 1975 r.
- zmieniony przez art. 15 pkt 4 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym oraz o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.80.4.8) z dniem 1 września 1980 r.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »