Część 6 - ROZPRAWA - Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego. Rzym.1998.07.17.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2003.78.708

Akt obowiązujący
Wersja od: 25 września 2015 r.

CZĘŚĆ  VI.

ROZPRAWA

Miejsce rozprawy

O ile nie postanowiono inaczej, rozprawa odbywa się w siedzibie Trybunału.

Rozprawa w obecności oskarżonego

1. 
Oskarżony jest obecny na rozprawie.
2. 
Jeżeli oskarżony obecny przed Trybunałem kontynuuje zakłócanie porządku rozprawy, Izba Orzekająca może go usunąć z sali, zapewniając mu możliwość obserwowania rozprawy i porozumiewania się z obrońcą spoza sali rozpraw przy użyciu technicznych środków komunikowania się, jeżeli wymaga tego sytuacja. Takie środki podejmuje się tylko w wyjątkowych okolicznościach, jeżeli inne rozsądne rozwiązania okazały się niewystarczające i jedynie na taki okres, na jaki jest to ściśle niezbędne.

Funkcje i uprawnienia Izby Orzekającej

1. 
Funkcje i uprawnienia przewidziane w niniejszym artykule Izba Orzekająca wykonuje zgodnie z niniejszym statutem i Regułami Procesowymi i Dowodowymi.
2. 
Izba Orzekająca zapewnia rzetelność i sprawność rozprawy oraz prowadzenie jej z pełnym poszanowaniem praw oskarżonego i z uwzględnieniem ochrony pokrzywdzonych i świadków.
3. 
Po skierowaniu sprawy na rozprawę zgodnie z niniejszym statutem Izba Orzekająca wyznaczona do rozpoznania sprawy:
(a)
porozumiewa się ze stronami i podejmuje środki procesowe niezbędne dla zapewnienia rzetelnego i sprawnego prowadzenia rozprawy;
(b)
określa język lub języki, które mają być używane podczas rozprawy; i
c)
z zastrzeżeniem innych stosownych postanowień niniejszego statutu, ze stosownym wyprzedzeniem przed rozpoczęciem rozprawy, zapewnia ujawnienie dokumentów i informacji nieujawnionych wcześniej w celu umożliwienia odpowiedniego przygotowania rozprawy.
4. 
Jeżeli okaże się to konieczne dla zapewnienia skutecznego i rzetelnego funkcjonowania Izby Orzekającej, może ona przekazać rozpatrzenie kwestii wstępnych Izbie Przygotowawczej lub, w razie konieczności, innemu dostępnemu sędziemu Wydziału Przygotowawczego.
5. 
Zawiadamiając strony, Izba Orzekająca może zarządzić, jeżeli uzna to za wskazane, połączenie lub rozdzielenie zarzutów oskarżenia, w przypadku gdy dotyczą więcej niż jednego oskarżonego.
6. 
Wykonując swoje funkcje przed rozprawą lub w czasie rozprawy, Izba Orzekająca może w razie konieczności:

(a) wykonywać wszelkie funkcje Izby Przygotowawczej określone w artykule 61 ustęp 11;

(b) domagać się stawienia się świadków i złożenia przez nich zeznań oraz przedstawienia dokumentów i innych dowodów w drodze udzielenia przez Państwa, w razie konieczności, pomocy określonej niniejszym statutem;

(c) zapewnić ochronę informacji poufnych;

(d) zarządzić przedstawienie dowodów uzupełniających w stosunku do tych, które zostały już zebrane przed rozprawą lub przedstawione przez strony na rozprawie;

(e) zapewnić ochronę oskarżonego, świadków i pokrzywdzonych; i

(f) podejmować decyzje w innych stosownych sprawach.

7. 
Rozprawa odbywa się jawnie. Jednakże Izba Orzekająca może uznać, że szczególne okoliczności wymagają przeprowadzenia pewnych czynności procesowych na posiedzeniu zamkniętym dla celów określonych w artykule 68 lub dla ochrony tajnych lub poufnych informacji stanowiących dowód.
8. 
(a) Rozprawa rozpoczyna się od odczytania oskarżonemu przez Izbę Orzekającą zarzutów oskarżenia zatwierdzonych uprzednio przez Izbę Przygotowawczą. Izba Orzekająca upewnia się następnie, czy oskarżony rozumie treść zarzutów oskarżenia. Następnie umożliwia oskarżonemu wypowiedzenie się w kwestii winy albo przez przyznanie się do winy w trybie artykułu 65, albo przez stwierdzenie, że jest niewinny.

(b) W czasie rozprawy przewodniczący składu orzekającego może dawać wskazówki co do prowadzenia postępowania, w tym wskazówki mające na celu zapewnienie, że postępowanie jest prowadzone w sposób rzetelny i bezstronny. Z zastrzeżeniem wskazówek wydanych przez przewodniczącego składu orzekającego, strony mogą przedstawiać dowody zgodnie z postanowieniami niniejszego statutu.

9. 
Izba orzekająca jest, inter alia, uprawniona na wniosek strony lub z własnej inicjatywy do:

(a) decydowania o dopuszczalności lub przydatności dowodów; i

(b) podejmowania wszelkich środków koniecznych do utrzymania porządku w czasie rozprawy.

10. 
Izba Orzekająca zapewnia sporządzenie pełnego protokołu rozprawy wiernie odzwierciedlającego jej przebieg oraz zapewnia zabezpieczenie go i należyte przechowanie przez Sekretarza.

Postępowanie w razie przyznania się do winy

1. 
Jeżeli oskarżony przyznaje się do winy w trybie artykułu 64 ustęp 8 (a), Izba Orzekająca ustala, czy:

(a) oskarżony rozumie znaczenie i konsekwencje przyznania się do winy;

(b) przyznanie się oskarżonego jest dobrowolne i czy zostało poprzedzone wystarczającymi konsultacjami z obrońcą; i

(c) przyznanie się do winy ma oparcie w okolicznościach faktycznych sprawy zawartych w:

(i) opisie zarzutów oskarżenia przedstawionych przez Prokuratora i przyznanych przez oskarżonego;

(ii) wszelkich materiałach przedstawionych przez Prokuratora uzupełniających zarzuty oskarżenia i uznanych przez oskarżonego; i

(iii) wszelkich innych dowodach, takich jak zeznania świadków, przedstawionych przez Prokuratora lub oskarżonego.

2. 
W razie stwierdzenia okoliczności wskazanych w ustępie 1, Izba Orzekająca uznaje przyznanie się do winy, wraz ze wszystkimi przedstawionymi dodatkowymi dowodami, za potwierdzenie wszystkich istotnych faktów wymaganych do udowodnienia zbrodni, do której odnosi się przyznanie się do winy, i może skazać oskarżonego za tę zbrodnię.
3. 
W razie stwierdzenia braku okoliczności wskazanych w ustępie 1, Izba Orzekająca uznaje przyznanie się do winy za niebyłe. W takim przypadku Izba zarządza dalsze prowadzenie rozprawy w trybie zwyczajnym określonym niniejszym statutem i może przekazać sprawę innej Izbie Orzekającej.
4. 
Jeżeli w opinii Izby Orzekającej interes wymiaru sprawiedliwości, a w szczególności interes pokrzywdzonych, wymaga pełniejszego przedstawienia okoliczności sprawy, Izba Orzekająca może:

(a) zwrócić się do Prokuratora o przedstawienie dodatkowych dowodów, łącznie z zeznaniami świadków; lub

(b) zarządzić dalsze prowadzenie rozprawy w trybie zwyczajnym określonym niniejszym statutem. W takim przypadku uznaje przyznanie się do winy za niebyłe i sprawę może przekazać innej Izbie Orzekającej.

5. 
Żadne porozumienia pomiędzy Prokuratorem a obroną, dotyczące zmiany zarzutów oskarżenia, przyznania się do winy lub wymiaru kary, nie wiążą Trybunału.

Domniemanie niewinności

1. 
Każdego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie udowodniona przed Trybunałem zgodnie z prawem, które ma zastosowanie w danej sprawie.
2. 
Ciężar udowodnienia winy oskarżonego spoczywa na Prokuratorze.
3. 
Aby skazać oskarżonego, Trybunał musi być przekonany o jego winie ponad uzasadnioną wątpliwość.

Prawa oskarżonego

1. 
Przy rozstrzyganiu każdego zarzutu oskarżenia, z uwzględnieniem postanowień niniejszego statutu, oskarżony ma prawo do publicznego, rzetelnego i bezstronnego procesu oraz, na zasadach pełnej równości, do co najmniej następujących gwarancji:

(a) niezwłocznego otrzymania w języku, którym oskarżony włada i który w pełni rozumie, szczegółowej informacji o rodzaju, przyczynach i treści zarzutu;

(b) dysponowania odpowiednim czasem i warunkami do przygotowania obrony, jak również swobodnego i poufnego porozumiewania się z obrońcą ustanowionym przez oskarżonego;

(c) rozprawy bez nieuzasadnionej zwłoki;

(d) z zastrzeżeniem artykułu 63 ustęp 2, obecności na rozprawie, bronienia się osobiście lub przez ustanowionego przez siebie obrońcę; do otrzymania informacji, jeżeli oskarżony nie posiada obrońcy, o istnieniu powyższego uprawnienia oraz posiadania obrońcy wyznaczonego przez Trybunał w każdym przypadku, jeżeli wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości, bez ponoszenia kosztów obrony, jeżeli oskarżony nie posiada wystarczających środków na ich pokrycie;

(e) przesłuchania lub spowodowania przesłuchania świadków oskarżenia i zapewnienia obecności i przesłuchania świadków obrony na tych samych warunkach, co świadków oskarżenia. Oskarżony ma również prawo do wskazywania podstaw wyłączenia odpowiedzialności karnej i przedstawiania dowodów dopuszczalnych na podstawie niniejszego statutu;

(f) korzystania z bezpłatnej pomocy kompetentnego tłumacza i uzyskiwania tłumaczeń niezbędnych dla zapewnienia rzetelności, jeżeli jakiekolwiek czynności procesowe nie są dokonywane w języku, którym oskarżony włada i który w pełni rozumie, lub dokumenty przedstawione Trybunałowi nie są sporządzone w takim języku;

(g) ochrony przed przymusem zeznawania przeciwko sobie lub przyznania się do winy; prawo do milczenia, przy czym milczenie nie może być brane pod uwagę przy orzekaniu o winie lub niewinności oskarżonego;

(h) składania niezaprzysiężonych oświadczeń ustnych lub pisemnych na swoją obronę; i

(i) ochrony przed nałożeniem na niego ciężaru dowodu oraz obowiązku odpowiedzi na twierdzenia oskarżenia.

2. 
Oprócz przewidzianego niniejszym statutem ujawnienia dowodów, Prokurator, najszybciej, jak to jest praktycznie możliwe, ujawnia obronie dowody znajdujące się w jego posiadaniu lub pod jego kontrolą, które w jego przekonaniu wskazują lub mogą wskazywać na niewinność oskarżonego lub na okoliczności łagodzące winę oskarżonego lub które mogą podważyć wiarygodność dowodów oskarżenia. Wątpliwości co do stosowania niniejszego ustępu rozstrzyga Trybunał.

Ochrona pokrzywdzonych i świadków oraz ich udział w postępowaniu

1. 
Trybunał podejmuje stosowne środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa, dobrego stanu fizycznego i psychicznego, godności i prywatności pokrzywdzonych i świadków. Podejmując powyższe środki, Trybunał bierze pod uwagę wszystkie odpowiednie okoliczności, włącznie z wiekiem, płcią (gender) w rozumieniu artykułu 7 ustęp 3, stanem zdrowia, charakterem zbrodni, zwłaszcza, ale nie tylko, gdy dotyczy ona przemocy seksualnej lub związanej z płcią (gender) lub przemocy wobec dzieci. Prokurator podejmuje powyższe środki w szczególności w postępowaniu przygotowawczym w sprawach o takie zbrodnie. Podjęte środki nie mogą być niezgodne z prawami oskarżonego ani naruszać jego praw i wymogów rzetelnej i bezstronnej rozprawy.
2. 
Jako wyjątek od zasady jawności rozprawy przewidzianej w artykule 67, Izby Trybunału mogą, w celu ochrony pokrzywdzonych i świadków lub oskarżonego, prowadzić część postępowania in camera lub zezwolić na przedstawienie dowodów przy użyciu przekazu elektronicznego lub innych specjalnych środków. Środki takie stosuje się w szczególności w odniesieniu do ofiar przemocy seksualnej lub dziecka występującego w charakterze pokrzywdzonego lub świadka, chyba że Trybunał zarządzi inaczej, mając na względzie wszystkie okoliczności sprawy, a w szczególności zapatrywania pokrzywdzonego lub świadka.
3. 
W przypadku gdy zostały naruszone osobiste interesy pokrzywdzonych, Trybunał zezwala na przedstawienie i wzięcie pod uwagę zapatrywań i obaw pokrzywdzonych na takim etapie postępowania, jaki Trybunał uzna za stosowny, oraz w sposób, który nie narusza praw oskarżonego i wymagań rzetelnej i bezstronnej rozprawy. Takie zapatrywania i obawy pokrzywdzonych mogą być przedstawione przez ich pełnomocnika, jeżeli Trybunał uzna to za właściwe, zgodnie z Regułami Procesowymi i Dowodowymi.
4. 
Biuro do spraw Pokrzywdzonych i Świadków może udzielać Prokuratorowi i Trybunałowi porad dotyczących odpowiednich środków ochrony, kroków podejmowanych w celu zapewnienia bezpieczeństwa, doradztwa i innej pomocy określonej w artykule 43 ustęp 6.
5. 
Jeżeli przewidziane w niniejszym statucie ujawnienie dowodu lub informacji może prowadzić do poważnego zagrożenia bezpieczeństwa świadka lub jego rodziny, Prokurator może dla celów postępowania, do chwili rozpoczęcia rozprawy, wycofać taki dowód lub informację i zastąpić je streszczeniem. Stosowanie takiej procedury powinno odbywać się w sposób nienaruszający praw oskarżonego i wymogów rzetelnej i bezstronnej rozprawy.
6. 
Państwo może złożyć wniosek o zastosowanie środków niezbędnych dla ochrony jego funkcjonariuszy lub agentów oraz ochrony tajnych lub poufnych informacji.

Dowody

1. 
Przed złożeniem zeznań świadek składa przewidziane w Regułach Procesowych i Dowodowych przyrzeczenie mówienia prawdy.
2. 
Na rozprawie świadek składa zeznania osobiście, z wyjątkiem sytuacji przewidzianych w artykule 68 lub w Regułach Procesowych i Dowodowych. Trybunał może również zezwolić na składanie viva voce (ustnych) lub nagranych zeznań świadka za pomocą techniki video lub aparatury utrwalającej dźwięk, jak również na przedstawienie dokumentów i zapisków, z zastrzeżeniem postanowień niniejszego statutu i zgodnie z Regułami Procesowymi i Dowodowymi. Zastosowane środki nie mogą być niezgodne z prawami oskarżonego ani ich naruszać.
3. 
Strony mogą przedstawiać dowody mające znaczenie dla sprawy, zgodnie z artykułem 64. Trybunał jest władny domagać się przedstawienia wszystkich dowodów, które uznaje za konieczne dla ustalenia prawdy.
4. 
Trybunał może orzekać o przydatności i dopuszczalności każdego dowodu, uwzględniając między innymi jego wartość dowodową i negatywny wpływ, jaki dany dowód może wywrzeć na rzetelność rozprawy lub rzetelną ocenę zeznań świadka, stosownie do Reguł Procesowych i Dowodowych.
5. 
Trybunał respektuje i przestrzega zasad poufności przewidzianych w Regułach Procesowych i Dowodowych.
6. 
Trybunał nie przeprowadza dowodów co do faktów powszechnie znanych, lecz może zwrócić na nie uwagę stronom.
7. 
Dowody uzyskane z naruszeniem postanowień niniejszego statutu lub praw człowieka uznanych przez społeczność międzynarodową są niedopuszczalne, jeżeli:

(a) naruszenie to rodzi poważne wątpliwości co do wiarygodności uzyskanego dowodu; lub

(b) dopuszczenie dowodu byłoby sprzeczne z rzetelnością postępowania lub mogłoby poważnie jej zagrozić.

8. 
Podejmując decyzję o przydatności i dopuszczalności dowodów zgromadzonych przez państwo, Trybunał nie wypowiada się w kwestii stosowania prawa krajowego tego państwa.

Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości

1. 
Trybunał jest właściwy w sprawach o następujące przestępstwa umyślne przeciwko sprawowanemu przezeń wymiarowi sprawiedliwości:

(a) składanie fałszywych zeznań, mimo obowiązku mówienia prawdy przewidzianego w artykule 69 ustęp 1;

(b) przedstawianie dowodów, co do których strona ma świadomość, że są nieprawdziwe lub sfałszowane;

(c) przekupstwo świadka, przeszkadzanie lub ingerowanie w stawiennictwo lub składanie zeznań przez świadka, branie odwetu na świadku za złożenie zeznań oraz niszczenie dowodów, ingerowanie w ich treść lub utrudnianie ich gromadzenia;

(d) utrudnianie pracy, zastraszanie lub przekupstwo urzędnika Trybunału w celu zmuszenia lub nakłonienia go do niewykonywania lub niewłaściwego wykonywania jego obowiązków;

(e) branie odwetu na urzędniku Trybunału z powodu obowiązków wykonywanych przez tego lub innego urzędnika;

(f) domaganie się wręczenia lub przyjęcie łapówki przez urzędnika Trybunału w związku z wykonywaniem przez niego obowiązków służbowych.

2. 
Zasady i postępowanie odnoszące się do wykonywania jurysdykcji przez Trybunał w sprawach o przestępstwa przewidziane niniejszym artykułem uregulowane są w Regułach Procesowych i Dowodowych. Warunki udzielania Trybunałowi międzynarodowej pomocy prawnej w odniesieniu do postępowania prowadzonego na podstawie niniejszego artykułu reguluje prawo krajowe Państwa wezwanego.
3. 
W razie skazania, Trybunał może wymierzyć karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą pięciu lat lub, zgodnie z Regułami Procesowymi i Dowodowymi, grzywnę, lub obie te kary.
4. 
(a) Każde Państwo-Strona rozszerza katalog przestępstw przeciwko integralności własnego wymiaru sprawiedliwości o przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości wymienione w niniejszym artykule popełnione na jego terytorium lub przez jego obywatela.

(b) Na wniosek Trybunału Państwo-Strona przekazuje sprawę swoim właściwym organom w celu przeprowadzenia postępowania karnego. Organy te zobowiązane są rozpatrzyć sprawę z należytą starannością i przeznaczyć wystarczające środki na skuteczne prowadzenie postępowania w tej sprawie.

Kary za niewłaściwe zachowanie przed Trybunałem

1. 
W stosunku do osób, które dopuszczają się przed Trybunałem niewłaściwego zachowania, włącznie z zakłócaniem postępowania lub celowym uchylaniem się od wykonywania zarządzeń Trybunału, Trybunał może zastosować środki administracyjne inne niż pozbawienie wolności, takie jak czasowe lub trwałe usunięcie z sali rozpraw, kara pieniężna lub inne podobne środki przewidziane w Regułach Procesowych i Dowodowych.
2. 
Postępowanie w sprawie zastosowania środków przewidzianych w ustępie 1 normują Reguły Procesowe i Dowodowe.

Ochrona informacji dotyczących bezpieczeństwa narodowego

1. 
Postanowienia niniejszego artykułu stosuje się w każdym przypadku, gdy ujawnienie informacji lub dokumentów państwowych mogłoby, w opinii państwa, naruszać interesy jego bezpieczeństwa narodowego. Przypadki te obejmują sytuacje wchodzące w zakres artykułu 56 ustęp 2 i 3, artykułu 61 ustęp 3, artykułu 64 ustęp 3, artykułu 67 ustęp 2, artykułu 68 ustęp 6, artykułu 87 ustęp 6 i artykułu 93, jak również inne, które mają miejsce na innych etapach postępowania, a w których może dojść do takiego ujawnienia.
2. 
Postanowienia niniejszego artykułu stosuje się również, gdy osoba wezwana do udzielenia informacji lub dowodu odmówiła ich udzielenia lub przedstawiła tę sprawę państwu, powołując się na to, że ujawnienie przez nią wymaganych informacji lub dowodów naruszyłoby interesy bezpieczeństwa narodowego tego państwa, a państwo to potwierdza, że w jego opinii takie ujawnienie mogłoby naruszać interesy jego bezpieczeństwa narodowego.
3. 
Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie narusza wymogów poufności mających zastosowanie na podstawie artykułu 54 ustęp 3 (e) i (f) lub zastosowania artykułu 73.
4. 
Jeżeli państwo się dowie, że informacje lub dokumenty tego państwa są ujawniane lub prawdopodobnie zostaną ujawnione na którymkolwiek etapie postępowania, a państwo to uważa, że takie ujawnienie mogłoby naruszać interesy jego bezpieczeństwa narodowego, państwo to ma prawo interweniować w celu doprowadzenia do rozwiązania tej kwestii zgodnie z niniejszym artykułem.
5. 
Jeżeli państwo uważa, że ujawnienie informacji mogłoby naruszać interesy jego bezpieczeństwa narodowego, to działając w porozumieniu z Prokuratorem, obroną, Izbą Przygotowawczą lub Izbą Orzekającą, podejmuje ono wszelkie rozsądne kroki w celu załatwienia sprawy na drodze współpracy. Kroki te mogą obejmować:

(a) zmianę lub sprecyzowanie wniosku;

(b) określenie przez Trybunał przydatności wymaganej informacji lub dowodu, lub stwierdzenie, czy dowód, choć uznany za przydatny, mógłby zostać uzyskany lub został uzyskany ze źródła innego niż to państwo;

(c) uzyskanie informacji lub dowodu z innego źródła lub w innej formie; lub

(d) porozumienie co do warunków, na których pomoc mogłaby zostać udzielona, włącznie między innymi z przedstawieniem streszczeń lub zmian redakcyjnych, ograniczeniem zakresu ujawnienia, prowadzeniem postępowania in camera lub ex parte oraz zastosowaniem innych środków ochronnych dozwolonych na podstawie niniejszego statutu i Reguł Procesowych i Dowodowych.

6. 
Jeżeli podjęto wszelkie rozsądne kroki w celu załatwienia sprawy na drodze współpracy i jeżeli państwo uważa, że nie istnieją środki lub warunki, po spełnieniu których informacja lub dokument mogłyby zostać wydane lub ujawnione bez naruszenia interesów jego bezpieczeństwa narodowego, to zawiadamia o tym Prokuratora lub Trybunał, podając wyraźne powody swojej decyzji, chyba że wyraźny opis tych powodów sam w sobie spowodowałby naruszenie interesów bezpieczeństwa narodowego tego państwa.
7. 
W następnej kolejności, jeżeli Trybunał stwierdzi, że dowód ma znaczenie dla sprawy i jego uzyskanie jest konieczne dla ustalenia winy lub niewinności oskarżonego, może podjąć następujące działania:

(a) jeżeli żądanie ujawnienia informacji lub dokumentu oparte jest na wniosku o współpracę złożonym na podstawie części IX lub w warunkach opisanych w ustępie 2, a państwo powołuje się na podstawę odmowy współpracy wskazaną w artykule 93 ustęp 4:

(i) Trybunał może, przed podjęciem decyzji określonej w ustępie 7 (a) (ii), domagać się przeprowadzenia dalszych konsultacji w celu rozważenia opinii państwa, co może obejmować, tam gdzie jest to właściwe, posiedzenie in camera lub ex parte;

(ii) Jeżeli Trybunał uzna, że powołując się na podstawę odmowy współpracy wskazaną w artykule 93 ustęp 4 w okolicznościach danej sprawy państwo, do którego zwrócono się o współpracę, nie wykonuje swoich zobowiązań określonych niniejszym statutem, Trybunał może przekazać sprawę do rozstrzygnięcia zgodnie z artykułem 87 ustęp 7, wskazując powody swojej decyzji; i

(iii) Trybunał może przy rozpoznawaniu sprawy oskarżonego wyciągnąć wnioski odnośnie do istnienia lub nieistnienia faktu, jakie w danych okolicznościach uzna za właściwe; albo

(b) w innych okolicznościach:

(i) zarządzić ujawnienie; lub

(ii) w zakresie, w jakim nie zarządził ujawnienia, wyciągnąć wnioski przy rozpoznaniu sprawy oskarżonego odnośnie do istnienia lub nieistnienia faktu, jakie w danych okolicznościach uzna za właściwe.

Informacje lub dokumenty pochodzące od stron trzecich

Jeżeli Trybunał zwróci się do Państwa-Strony o przekazanie dokumentu lub informacji, które znajdują się w jego posiadaniu lub nad którymi państwo to sprawuje pieczę lub kontrolę, a które zostały przekazane temu państwu w zaufaniu przez inne państwo, organizację międzyrządową lub międzynarodową, Państwo to powinno postarać się o wyrażenie zgody przez podmiot przekazujący na ujawnienie takiego dokumentu lub informacji. Jeżeli podmiotem przekazującym jest Państwo-Strona, wówczas albo wyraża ono zgodę na ujawnienie informacji lub dokumentu, albo wraz z Trybunałem podejmuje kroki w celu rozstrzygnięcia kwestii ujawnienia, na podstawie postanowień artykułu 72. Jeżeli podmiotem przekazującym nie jest Państwo-Strona i podmiot ten odmawia zgody na ujawnienie, państwo, do którego Trybunał zwrócił się o wydanie dokumentu lub informacji, zawiadamia Trybunał, że nie może przekazać wymaganego dokumentu lub informacji z powodu istniejącego wobec podmiotu przekazującego zobowiązania do zachowania tajemnicy.

Wymogi dotyczące orzekania

1. 
Obecność wszystkich sędziów Izby Orzekającej jest wymagana podczas każdego etapu rozprawy oraz narady. Prezydium może wyznaczyć dla potrzeb konkretnego postępowania jednego lub więcej sędziów dodatkowych, którzy są obecni podczas każdego etapu rozprawy i którzy mogą zastąpić członka Izby Orzekającej, jeżeli nie może on w dalszym ciągu brać udziału w postępowaniu.
2. 
Orzeczenie Izby Orzekającej oparte jest na ocenie dowodów i całego postępowania. Orzeczenie nie może wykraczać poza granice faktów i okoliczności zawartych w zarzutach oskarżenia i uzupełnieniu tych zarzutów. Trybunał opiera swoje orzeczenie wyłącznie na dowodach przedstawionych i ujawnionych na rozprawie.
3. 
Sędziowie powinni dążyć do wydania orzeczenia jednomyślnie; w razie braku jednomyślności orzeczenie zapada większością głosów.
4. 
Przebieg narady Izby Orzekającej jest tajny.
5. 
Orzeczenie sporządza się na piśmie; powinno ono zawierać pełny opis ustaleń dowodowych i wniosków Izby Orzekającej wraz z uzasadnieniem. Izba Orzekająca wydaje jedno orzeczenie. W razie braku jednomyślności orzeczenie Izby Orzekającej powinno zawierać opinie większości i mniejszości sędziów. Orzeczenie lub jego streszczenie ogłasza się publicznie.

Naprawienie szkody wyrządzonej pokrzywdzonym

1. 
Trybunał określa zasady dotyczące naprawienia szkody wyrządzonej pokrzywdzonym włącznie z przywróceniem stanu poprzedniego, odszkodowaniem i zadośćuczynieniem. Na tej podstawie Trybunał może w swoim orzeczeniu, na wniosek, a w wyjątkowych okolicznościach także z urzędu, określić zakres szkody, straty lub krzywdy wyrządzonej pokrzywdzonym, wskazując zasady, na podstawie których działa.
2. 
Trybunał może wydać zarządzenie bezpośrednio wobec skazanego, w którym określa odpowiedni sposób naprawienia szkody pokrzywdzonym, włącznie z przywróceniem stanu poprzedniego, odszkodowaniem i zadośćuczynieniem.

W stosownych wypadkach Trybunał może zarządzić przekazanie świadczenia odszkodowawczego za pośrednictwem Funduszu Powierniczego określonego w artykule 79.

3. 
Przed wydaniem zarządzenia na podstawie niniejszego artykułu Trybunał może zwrócić się o złożenie oświadczeń przez skazanego lub w jego imieniu, przez pokrzywdzonych, inne zainteresowane osoby lub zainteresowane państwa i bierze te oświadczenia pod uwagę.
4. 
Wykonując swoje uprawnienia na podstawie niniejszego artykułu, Trybunał, po skazaniu osoby za zbrodnię podlegającą jurysdykcji Trybunału, może orzec, czy w celu umożliwienia wykonania zarządzenia wydanego na podstawie niniejszego artykułu niezbędne jest stosowanie środków określonych w artykule 93 ustęp 1.
5. 
Państwo-Strona wykonuje orzeczenie podjęte na podstawie niniejszego artykułu, tak jakby postanowienia artykułu 109 miały zastosowanie do niniejszego artykułu.
6. 
Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie może być interpretowane jako naruszające prawa pokrzywdzonych przewidziane w prawie krajowym lub międzynarodowym.

Orzekanie o karze

1. 
W razie skazania Izba Orzekająca wymierza stosowną karę, biorąc pod uwagę przeprowadzone dowody i oświadczenia złożone w czasie rozprawy, które mają znaczenie dla wymiaru kary.
2. 
Z wyjątkiem przypadków, do których ma zastosowanie artykuł 65, przed zakończeniem rozprawy Izba Orzekająca może z własnej inicjatywy, a jest zobowiązana w razie złożenia wniosku przez Prokuratora lub oskarżonego, odbyć posiedzenie w celu zapoznania się z dodatkowymi dowodami lub oświadczeniami mającymi znaczenie dla wymiaru kary, w trybie przewidzianym w Regułach Procesowych i Dowodowych.
3. 
Tam, gdzie ma zastosowanie ustęp 2, wszelkie oświadczenia określone w artykule 75 składane są w czasie dodatkowego posiedzenia przewidzianego w ustępie 2 i, jeżeli okaże się to konieczne, w czasie dodatkowej rozprawy.
4. 
Wyrok ogłasza się publicznie i, o ile to tylko możliwe, w obecności oskarżonego.