Rzesza Niemiecka-Polska. Układ Polsko-Niemiecki w sprawie kas oszczędności. Berlin.1928.12.14.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1931.19.108

Akt utracił moc

Wersja od: 7 marca 1931 r.

UKŁAD

polsko-niemiecki w sprawie kas oszczędności, podpisany w Berlinie, dn. 14 grudnia 1923 r.

(Ratyfikowany zgodnie z ustawą z dnia 3-go lutego 1931 r. - Dz. U. R. P. Nr. 11, poz. 54).

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

Wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia czternastego grudnia tysiąc dziewięćset dwudziestego ósmego roku podpisany został w Berlinie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Rzeszy Niemieckiej układ w sprawie kas oszczędności wraz protokółem końcowym i protokółem obrad końcowych o następującem brzmieniu dosłownem:

UKŁAD POLSKO - NIEMIECKI

w sprawie kas oszczędności.

RZECZPOSPOLITA POLSKA

i

RZESZA NIEMIECKA

porozumiały się, że uregulowanie stosunków prawnych publicznych i pod państwowym nadzorem stojących kas oszczędności, których okrąg działalności przecięty został granicą, powinno być unormowane w osobnym układzie (układ w sprawie kas oszczędności).

W tym celu zamianowali swymi Pełnomocnikami:

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

D-ra Witolda PRĄDZYŃSKIEGO, Radcę Zwyczajnego Rady Prawniczej i Członka Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej,

Prezydent Rzeszy Niemieckiej:

Posła Dr. Paul ECKARDT'A,

Leo QUASSOWSKI'EGO, Radcę Ministerialnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Rzeszy Niemieckiej,

KTÓRZY, po przedłożeniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i należyte co do formy, zgodzili się na następujące postanowienia:

Rozdział  I.

POSTANOWIENIA OGÓLNE.

1.

Miejscowy zakres obowiązywania (przecięte kasy oszczędności).

Artykuł  1.

(1) Za publiczne lub pod państwowym nadzorem stojące kasy oszczędności, których okrąg działalności przecięty został granicą (przecięte kasy oszczędności), uważa się w rozumieniu postanowień niniejszego układu następujące kasy oszczędności:

(w Polsce)

1. Sparkasse des Kreises Adelnau,

2. Sparkasse des Kreises Birnbaum,

3. Sparkasse des Kreises Czarnikau,

4. Stadtsparkasse in Dirschau,

5. Städtische Sparkasse zu Filehne,

6. Kreissparkasse in Graudenz,

7. Kreissparkasse in Karthaus,

8. Sparkasse des Kreises zu Kolmatr i P.,

9. Kreissparkasse in Konitz,

10. Sparkasse des Kreises Krotoschin,

11. Sparkasse des Kreises Lissa,

12. Kreissparkasse in Lublinitz,

13. Stadtsparkasse in Mewe,

14. Kreissparkasse in Neustadt,

15. Sparkasse des Kreises Neutomischel,

16. Kreissparkasse in Rybnik,

17. Kreissparkasse in Tarnowitz,

18. Städtische Sparkasse zu Usch,

19. Sparkasse der Kreises Bomst zu Wollstein;

(w Niemczech)

1. Stadtsparkasse Beuthen (Oberschl.),

2. Städtische Sparkasse Bomst,

3. Kreissparkasse Bütow,

4. Stadtsparkasse Bütow,

5. Kreissparkasse Filehne in Schönlanke,

6. Kreissparkasse Fraustadt,

7. Kreissparkasse Gross Wartenberg,

8. Kreissparkasse Guhrau,

9. Sparkasse des Kreises Hindenburg in Hindenburg (Oberschl.),

10. Kreissparkasse des Lauenburger Kreises in Lauenburg i P.,

11. Kreissparkasse Marienwerder,

12. Kreissparkasse Meseritz,

13. Kreissparkasse Namslau,

14. Sparkasse des Kreises Osterode in Osterode (Ostpr.),

15. Städtische Sparkasse Ratibor,

16. Sparkasse des Kreises Rosenberg in Rosenberg (Westpr.),

17. Kreissparkasse Schlochau,

18. Städtische Sparkasse Tirschtiegel,

19. Städtische Sparkasse Unruhstadt.

(2) Kasy oszczędności, niewymienione w ust. 1, uważa się za nieprzecięte granicą.

2.

Rzeczowy zakres obowiązywania (stosunki prawne, które mają być uregulowane).

Artykuł  2.

(1) Według postanowień niniejszego układu mają być uregulowane tylko:

1. stosunki prawne (prawa i obowiązki) między przeciętemi kasami oszczędności a osobami, które w dniu wejścia w życie niniejszego układu mają swe miejsce zamieszkania (siedzibę) w jednem z państw, zawierających układ, o ile odnośne kasy oszczędności w dniu przecięcia granicą nie miały w niem swojej siedziby. W dalszym ciągu państwo to będzie oznaczone mianem "drugie Państwo";

2. prawa przeciętych kas oszczędności na takich gruntach i ruchomościach, które położone są w drugiem Państwie.

(2) Z zastrzeżeniem postanowień art. 29 podlegają układowi niniejszemu stosunki prawne, wymienione w ust. 1, tylko o tyle, o ile już istniały w dniu przecięcia granicą i jeszcze istnieją w dniu wejścia w życie niniejszego układu.

(3) Stosunki prawne (prawa i obowiązki), nawiązane w imieniu przeciętych kas oszczędności dopiero po dniu przecięcia: granicą, nie podlegają niniejszemu układowi; uprawniają lub obowiązują one tylko te kasy oszczędności, których organa je nawiązały.

Artykuł  3.

Za dzień przecięcia granicą uważa się:

1. co do kas oszczędności, wymienionych w artykule 1 ust. 1 pod (w Polsce) 12, 16, 17 i (w Niemczech) 1, 9, 15 dzień 15 czerwca. 1922 r.,

2. co do wszystkich innych przeciętych kas oszczędności dzień 10 stycznia 1920 r.

3.

Stosunek przeciętych kas oszczędności do swych związków poręczających.

Artykuł  4.

(1) Ilekroć w niniejszym układzie jest mowa o stosunkach prawnych (prawach i obowiązkach) kas oszczędności, należy pod niemi rozumieć, o ile kasy oszczędności nie mają własnej osobowości prawnej, te stosunki prawne, które według ustawowych przepisów Państw, zawierających układ, należą do odrębnego, celom kas oszczędności służącego, majątku ich związków poręczających.

(2) Jeżeli obszar związku poręczającego danej przeciętej kasy oszczędności jest również przecięty granicą, natenczas, o ile chodzi o uregulowanie stosunków prawnych owej kasy oszczędności, uważa się za jej związek poręczający w rozumieniu niniejszego układu wyłącznie część dawniejszego związku poręczającego, należącą do Państwa, w obrębie którego jest położona miejscowość, w której w dniu przecięcia granicą znajdowała się siedziba przeciętej kasy oszczędności.

(3) Przepisy ustaw krajowych o odpowiedzialności związków poręczających za zobowiązania kas oszczędności pozostają nienaruszone. Położone na obszarze drugiego Państwa części związków poręczających za przecięte kasy oszczędności, są atoli wolne od wszelkiej odpowiedzialności za zobowiązania przeciętych kas oszczędności.

(4) Postanowienia ust. 3 nie mają zastosowania do takich roszczeń kas oszczędności do ich związków poręczających, które opierają się na osobnej czynności prawnej (artykuł 22).

4.

Prawo, które ma być stosowane.

Artykuł  5.

(1) Przy uregulowaniu stosunków prawnych, wymienionych w artykule 2, stosuje się postanowienia układu waloryzacyjnego, o ile poniżej nie postanowiono inaczej.

(2) W rozumieniu niniejszego układu uważa się za postanowienia układu waloryzacyjnego:

1. postanowienia polsko-niemieckiego układu waloryzacyjnego z dnia 5 lipca 1928 r.,

2. postanowienia protokółu końcowego, ustalonego w dniu 5 lipca 1923 r. przy podpisaniu polsko-niemieckiego układu waloryzacyjnego.

Rozdział  II.

REGULOWANIE PASSYWÓW.

1.

W ogólności.

Artykuł  6.

(1) Zobowiązania przeciętych kas oszczędności, które w myśl artykułu 2 mają być uregulowane według postanowień niniejszego układu, przechodzą z dniem wejścia w życie niniejszego układu bez względu na skutki prawne, spowodowane przecięciem granicą, wyłącznie na kasy oszczędności, wymienione w ust. 2 (następcze kasy oszczędności). Do skuteczności prawnej przejścia tych zobowiązań nie potrzeba ładnego osobnego aktu prawnego.

(2) W rozumieniu ust. 1 uważa snę za następcze kasy oszczędności dla:

(w Polsce)

1. Sparkasse des Kreises Adelnau:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu odolanowskiego w Odolanowie;

2. Sparkasse des Kreises Birnbaum:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu międzychodzkiego w Międzychodzie;

3. Sparkasse des Kreises Czarnikau:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu czarnkowskiego w Czarnkowie;

4. Stadtsparkasse in Dirschau:

Komunalną Kasę Oszczędności miasta Tczew w Tczewie;

5. Städtische Sparkasse zu Filehne:

Komunalną Kasę Oszczędności miasta Wielenia w Wieleniu;

6. Kreissparkasse in Graudenz:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu grudziądzkiego w Grudziądzu;

7. Kreissparkasse in Karthaus:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu kartuskiego w Kartuzach;

8. Sparkasse des Kreises zu Kolmar i. P.:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu chodzieskiego w Chodzieży;

9. Kreissparkasse in Konitz:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu chojnickiego w Chojnicach;

10. Sparkasse des Kreises Krotoschin:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu krotoszyńskiego w Krotoszynie;

11. Sparkasse des Kreises Lissa:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu leszczyńskiego w Lesznie;

12. Kressparkasse in Lublinitz:

Powiatową Kasę Oszczędności w Lublińcu;

13. Stadtsparkasse in Mewe:

Komunalną Kasę Oszczędności miasta Gniew w Gnewie;

14. Kreissparkasse in Neustadt:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu morskiego w Wejherowie;

15. Stadtsparkasse des Kreises Neutomischel:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu nowotomyskiego w Nowym-Tomyślu;

16. Kreissparkasse in Rybnik:

Powiatową Kasę Oszczędności w Rybniku;

17. Kreissparkasse in Tarnowitz:

Powiatową Kasę Oszczędności w Tarnowskich Górach;

18. Städtische Sparkasse Usch:

Komunalną Kasę Oszczędności miasta Ujścia w Ujściu;

19. Sparkasse dies Kreises Bomst zu Wollstein:

Komunalną Kasę Oszczędności powiatu wolsztyńskiego w Wolsztynie;

(w Niemczech)

1. Stadtsparkasse Beuthen (Oberschl.):

die Stadtsparkasse Beuthen (Oberschl.).

2. Städtische Sparkasse Bomst:

die Städtische Sparkasse Bomst.

3. Kreissparkasse Bütow:

die Kreissparkasse Bütow.

4. Stadtsparkasse Bütow;

die Stadtsparkasse Bütow.

5. Kreissparkasse Filehne in Schönlanke:

die Kreissparkasse des Netzekraises in Schönlanke.

6. Kreissparkasse Fraustadt:

die Kreis- und Stadtsparkasse Fraustadt.

7. Kreissparkasse Gross Wartenberg:

die Kreis- und Stadtsparkasse Gross Wartenberg.

8. Kreissparkasse Guhrau:

die Kreissparkasse Guhrau.

9. Sparkasse des Kreises Hindenburg in Hindenburg (Obarschl.):

die Stadt-, Spar- und Girokasse in Hindenburg (Oberschl.).

10. Kressparkasse des Lauenburger Kreises in Lauenburg i. P.:

die Kreissparkasse des Lauenburger Kreises in Lauenburg;

11. Kreissparkasse Marienwerder:

die Kreis- und Sparkasse Marienwerder.

12. Kreissparkasse Meseritz:

die Kreissparkasse Meseritz.

13. Kreissparkasse Namslau:

die Kreissparkasse Namslau.

14. Sparkasse des Kreises Osterode in Osterode (Ostpr.):

die Sparkasse des Kreises Ostarode in Osterode (Ostpr.).

15. Städtische Sparkasse Ratibor:

die Stadt-, Spar- und Girokasse Ratibor.

16. Sparkasse des Kreises Rosenberg (Westpr.):

die Sparkasse des Kreises Rosenberg in Rosenberg (Westpr.).

17. Kreissparkasse Schlochau:

die Kreissparkasse Schlochau.

18. Städtische Sparkasse Tirschtiegel:

die Städtische Sparkasse Tirschtiegel.

19. Städltische Sparkasse Unruhstadt:

die Städtische Sparkasse Unruhstadt.

2.

Szczególne postanowienia o regulowaniu wkładek oszczędnościowych.

Artykuł  7.

Następcze kasy oszczędności mają obowiązek wypłacenia wkładek oszczędnościowych, które stały się płatne, okazicielowi książeczki oszczędnościowej, o ile na książeczce nie umieszczono formalnego zastrzeżenia co do wypłaty, albo o ile nie jest wyraźnie widoczne, że okaziciel nie jest uprawniony do rozporządzania wkładką oszczędnościową.

Artykuł 8.

Następcze kasy oszczędności winny na wniosek deponentów przekazać za przedłożeniem książeczki oszczędnościowej wkładki oszczędnościowe, które stały się płatne, na kasę oszczędności drugiego Państwa.

Artykuł  9.

(1) O ile dla braku danych o stanie kont Oszczędnościowych miara przerachowania wkładek oszczędnościowych nie może być dla poszczególnych polskich następczych kas oszczędności oznaczoną, natenczas komisarz państwowy, właściwy dla tych kas oszczędności, może publicznie wezwać deponentów do zgłoszenia swych roszczeń w ciągu odpowiednio wyznaczonego czasokresu. Wezwanie to należy bezzwłocznie podać do wiadomości Rządu Niemieckiego.

(2) Jeżeli deponent nie zgłosi swego roszczenia przed upływem przepisanego czasokresu, natenczas może od odnośnej kasy oszczędności żądać wypłaty kwoty, wynikającej z przerachowana dopiero po upływie dwóch lat od dnia płatności innych wkładek oszczędnościowych.

Artykuł  10.

(1) Kwoty, wynikające z przerachowania wkładek oszczędnościowych, które podlegają przerachowaniu według polskich przepisów, są płatne z dniem oznaczenia miary przerachowania przez właściwego komisarza państwowego.

(2) O ileby co do poszczególnych kas oszczędności oznaczenia nie można było uskutecznić w ciągu 6 miesięcy po wejściu w życie niniejszego układu, komisarz państwowy wyznaczy tymczasową miarę przerachowania, według której następcze kasy oszczędności na wniosek deponentów mają dokonać wypłat tymczasowych.

Artykuł  11.

Wnioski i zgłoszenia deponentów, przewidziane w artykułach 7-10, nie wymagają żadnej, szczególnej formy i mogą być dokonane w języku polskim lub niemieckim.

Rozdział  III.

REGULOWANIE AKTYWÓW.

1.

W ogólności.

Artykuł  12.

Kwoty, uzyskane wzamian za prawa przeciętych kas oszczędności i w myśl artykułu 2 podlegające uregulowaniu według postanowień niniejszego układu, przypadają następczym kasom oszczędności stosownie do następujących postanowień.

Artykuł 13.

(1) Podlegające uregulowaniu prawa przeciętych kas oszczędności przechodzą z wejściem w życie niniejszego układu z mocy samego prawa na instytucję powierniczą, wyznaczoną przez Rząd tego Państwa, zawierającego układ, w którem grunty i ruchomości, których prawa te dotyczą, są położone, lub dłużnicy, przeciw którym prawa te się zwracają, mają swe miejsce zamieszkania (siedzibę). Do skuteczności przejścia praw nie potrzeba ani wydania listów hipotecznych lub listów gruntowych, ani wpisu, w księgę wieczystą, ani żadnego innego aktu prawnego.

(2) Instytucje powiernicze, przewidziane w ust. 1, mają bez uszczerbku dla postanowień artykułu 25, ust. 2 wydać następczym kasom oszczędności kwoty, uzyskane wzamian za prawa, które przeszły na te instytucje.

2.

Szczególne postanowienia o regulowaniu poszczególnych aktywów.

Artykuł  14.

O ile do praw, wymienionych w artykule 13, które przechodzą na instytucje powiernicze, należą hipoteki, podlegające umorzeniu według planu amortyzacyjnego, natenczas co do wysokości kwoty, wynikającej z przerachowania tych hipotek, mają zastosowanie postanowienia artykułów 15-19.

Artykuł 15.

(1) Od niespłaconej jeszcze w dniu przecięcia granicą kwoty, przypadającej na hipoteki, zapisane na gruntach w Polsce położonych, odliczyć należy:

1. przewidziane w planie amortyzacyjnym raty amortyzacyjne, jeżeli zapłata, uiszczona przed dniem 28 kwietnia 1924 r., nominalną kwotą odpowiada dłużnej racie amortyzacyjnej. Warunek ten uważa się za spełniony, gdy kwota zapłacona w markach polskich nominalną kwotą dosięga dłużnego świadczenia (raty, obejmującej odsetki i amortyzację). Jeżeli kasa oszczędności, wymieniona w artykule 6 jako następcza kasa oszczędności, zapisała zapłatę na dobro dłużnika w markach niemieckich, należy kwotę, zapisaną na dobro dłużnika, przeliczyć na marki polskie według ostatniego kursu marki niemieckiej z przed dnia, w którym kasa oszczędności tę kwotę otrzymała. Kurs ustala się według tabeli, którą Rząd Polski wręczy Rządowi Niemieckiemu w myśl artykułu 37 ust. 2 lit. b układu waloryzacyjnego. Jeżeli ustalona w ten sposób kwota uiszczonej zapłaty nominalną kwotą nie dosięga raty dłużnej, należy ją zarachować najpierw na odsetki, a resztę na ratę amortyzacyjną;

2. kwoty, wpłacone przed dniem 28 kwietnia 1924 r. i przeznaczone według wyraźnego oświadczenia dłużnika na nadzwyczajną spłatę w wysokości nominalnej, ustalonej w myśl postanowień pod 1.

(2) Do obliczonej według ust. 1 reszty kwoty, przypadającej na hipoteki, należy doliczyć odsetki za czas od dnia przecięcia granicą, do dnia 30 czerwca 1924 r., o ile ich w myśl postanowień ust. 1, pod 1 nie należy uważać za umorzone. Kwotę, obliczoną w ten sposób, należy przerachować na złote według skali, zawartej w § 2 rozporządzenia polskiego z dnia 14 maja 1924 r., i z kwoty tej przyjąć 15 od sta jako kwotę, wynikającą z przerachowania.

Artykuł  16.

(1) Hipoteki, wymienione w artykule 15 ust. 1, należy umorzyć w sposób następujący:

1. w ciągu trzech miesięcy po wezwaniu - najeży uiścić kwoty, wynikające z przerachowania, które nie przekraczają 100 złotych, jak również końcówki pozostałe po zaokrągleniu kwot, wynikających z przerachowania do 100 złotych lub wielokrotności 100 złotych;

2. w ciągu jednego roku - należy uiścić kwoty, wynikające z przerachowania, które wynoszą ponad 100 złotych a nie przekraczają 500 złotych;

3. w ciągu dwóch lat - należy uiścić w dwóch równych ratach rocznych kwoty, wynikające z przerachowania, które wynoszą ponad 500 złotych, a nie przakraczają 1.000 złotych.

(2) Kwoty, wynikające z przerachowania, które po zaokrągleniu w myśl ust. 1 pod 1, wynoszą ponad 1.000 złotych, należy począwszy od dnia 1 lipca 1924 r. umarzać w półrocznych ratach w wysokości 2,5 od sta rocznie doliczeniem zaoszczędzonych odsetek.

(3) Od wymienionych w ust. 1 pod 1 końcówek kwot, wynikających z przerachowania, nie pobiera się odsetek za czas od dnia 1 lipca 1924 r.

(4) Zapłatę, uiszczoną w złotych po dniu 27 kwietnia 1924 r. należy zaliczyć nominalną kwotą na świadczenia, płatne po dniu 30 czerwca 1921 r., a pozostałą resztę na kwotę, wynikającą z przerachowania. Jeżeli kasa oszczędności zapisała zapłatę na dobro dłużnika w markach rentowych lub w markach Rzeszy, natenczas zapisaną na dobro dłużnika kwotę należy przeliczyć na złote według ostatniego kursu marki rentowej lub marki Rzeszy Niemieckiej z przed dnia, w którym kasa oszczędności kwotę tę otrzymała, a następnie zaliczyć w myśl zdania 1. Kurs ustali się według tabeli, którą Rząd Polski wręczy Rządowi Niemieckiemu w myśl artykułu 38 ust. 5 układu waloryzacyjnego.

(5) Świadczenia, zaległe za czas od dnia 1 lipca 1924 r. do pierwszego dnia półrocza kalendarzowego następującego po dniu wejścia w życia niniejszego układu, należy umarzać przez bieżące spłaty w wysokości bieżących świadczeń oprócz nich i jednocześnie z niemi. Postanowienie to ma tylko wówczas zastosowanie, gdy świadczenia zaległe przekraczają ogółem kwotę 500 złotych.

(6) Dodatku na koszty administracyjne nie pobiera się.

(7) Miejscem dopełnienia spłat jest siedziba polskiej instytucji powierniczej.

Artykuł  17.

(1) Od niespłaconej jeszcze w dniu przecięcia granicą kwoty, która przypada na hipoteki, zapisane na gruntach położonych w Rzeszy Niemieckiej, należy w wysokości nominalnej odliczyć raty amortyzacyjne, przewidziane w planie amortyzacyjnym, które uiszczone zostały w czasie do dnia 14 czerwca 1922 r., oraz te kwoty, które według wyraźnego oświadczenia dłużnika uczczone zostały na nadzwyczajną spłatę długu. Przy tem obliczeniu liczy się markę polską jako równą marce niemieckiej.

(2) Obliczoną w ten sposób resztę kwoty, która przypada na hipoteki, należy oznaczyć w markach złotych według przepisów §§ 2 i 3 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej.

(3) Od kwoty, przypadającej w markach złotych na hipoteki, należy obliczyć 25 od sta jako podstawową kwotę przerachowania.

(4) Jeżeli poi dniu 14 czerwca 1922 r. wpłacone zostały w markach polskich lub niemieckich raty amortyzacyjne, przewidziane w planie amortyzacyjnym lub kwoty, przeznaczone według wyraźnego oświadczenia dłużnika na nadzwyczajną spłatę długu, natenczas należy wpłaty te zaliczyć na podstawową kwotę przerachowania w wysokości kwoty, obliczonej według załącznika do § 2 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej w markach złotych na dzień, w którym kasa oszczędności, wymieniona w artykułu 6 jako następcza kasa oszczędności, wpłatę otrzymała; rat amortyzacyjnych, przewidzianych w planie amortyzacyjnym, które wpłynęły po dniu 31 grudnia 1922 r., nie uwzględnia się. Jeżeli wpłaty te uiszczano w czasie do dnia 14 lipca 1925 r. w markach rentowych lub w markach Rzeszy Niemieckiej, uważa się ich kwotę nominalną za wyrażoną w markach złotych.

(5) Jeżeli raty amortyzacyjne, przewidziane w planie amortyzacyjnym, lub wpłaty, przeznaczone według wyraźnego oświadczenia dłużnika na nadzwyczajna, spłatę długu, uiszczono w innej walucie w czasie do dnia 14 lipca 1925 r. postanowienia powyższe nie wykluczają zaliczenia ich jako świadczeń rzeczowych w rozumieniu niemieckich przepisów o waloryzacji.

(6) Obliczoną w myśl ustępów 3 do 5 resztę podstawowej kwoty przerachowania należy uznać za kwotę wynikającą z przerachowania i począwszy od dnia 1 stycznia 1925 r. oprocentować według przepisów § 28 ust. 1 zdanie 2 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej.

Artykuł  18.

(1) Hipoteki, wymienione w artykule 17 ust. 1, należy umorzyć w sposób następujący:

1. w ciągu trzech miesięcy po wezwaniu należy uiścić kwoty, wynikające z przerachowania, które nie przekraczają 100 marek złotych, jak również końcówki pozostałe po zaokrągłemu kwot, wynikających z przerachowania, do 100 marek złotych lub wielokrotności stu marek złotych;

2. w ciągu jednego roku należy uiścić kwoty, wynikające z przerachowania, które wynoszą ponad 100 marek złotych, a nie przekraczają 250 marek złotych;

3. w ciągu dwóch lat należy uiścić w dwóch równych ratach rocznych kwoty, wynikające z przerachowania, które wynoszą ponad 250 marek złotych, a nie przekraczają 500 marek złotych.

(2) Kwoty, wynikające z przerachowania, które po zaokrągleniu w myśl ust. 1 pod 1 wynoszą ponad 500 marek złotych, należy począwszy od dnia 1 stycznia 1928 r. umarzać w półrocznych ratach w wysokości 2,5 od sta rocznie z doliczeniem zaoszczędzonych odsetek.

(3) Od wymienionych w ust. 1 pod 1 końcówek kwot, wynikających z przerachowania, nie pobiera się odsetek za czas od dnia 1 stycznia 1925 r.

(4) Zapłatę, uiszczoną po dniu 14 lipca 1925 r., należy w danym razie przerachować na marki Rzeszy Niemieckiej i kwocie nominalną zaliczyć najpierw na odsetki, płatne za czas od dnia 1 stycznia 1925 r. do dnia 31 grudnia 1927 r., następnie na świadczenia, płatne po dniu 1 stycznia 1928 r. a pozostałą resztę na kwotę wynikającą z przerachowania.

(5) Odsetki, zaległe za czas od dnia 1 stycznia 1925 r. do dnia 31 grudnia 1927 r., oraz raty amortyzacyjne, zaległe za czas od dnia 1 stycznia 1928 r. do pierwszego dnia półrocza kalendarzowego następującego po dniu wejścia w życie niniejszego układu, należy umarzać przez bieżące spłaty w wysokości bieżących rat amortyzacyjnych oprócz nich i równocześnie z niemi. Postanowienie to ma tylko wówczas zastosowanie, gdy zaległe raty amortyzacyjne przekraczają ogółem kwotę 250 marek złotych.

(6) Dodatku na koszta administracyjne nie pobiera się.

(7) Miejscem dopełnienia spłat jest siedziba niemieckiej instytucji powierniczej.

Artykuł  19.

Dłużnicy z hipotek, podlegających umorzeniu według planu amortyzacyjnego, mają prawo przedterminowej spłaty kwoty, wynikającej z przerachowania, w każdym czasie w całości lub w części. W razie przedterminowej spłaty należy uiścić odsetki za czas aż do dnia spłaty.

Artykuł 20.

Postanowienia artykułów 15 - 19 mają zastosowanie do osobistych wierzytelności, które są zabezpieczone dla przeciętych kas oszczędności na hipotekach, określonych w artykule 14, tylko o tyle, o ile wierzytelności te w myśl postanowień układu waloryzacyjnego podlegają ustawodawstwu o przerachowaniu tego Państwa, zawierającego układ, na obszarze którego obciążona nieruchomość jest położona.

Artykuł  21.

(1) O ile chodzi o konwersję pożyczek publicznych, uważa się z wejściem w życie niniejszego układu przecięte kasy oszczędności za publiczno-prawne korporacje przecięte granicą, co do których majątku nastąpiło rozliczenie (§ 3 protokółu końcowego do układu waloryzacyjnego).

(2) Opiewające na marki pożyczki, które znajdują się w dawnem posiadaniu w rozumieniu niemieckiej ustawy o konwersji pożyczek, uważa się za nabyte przez niemiecką instytucję powierniczą przed dniem 1 lipca 1920 r., o ile należą do przeciętych kas oszczędności i w myśl artykułu 13 przeszły na niemiecką instytucję powierniczą.

Artykuł  22.

(1) Roszczenia przeciętych kas oszczędności do ich związków poręczających, które opierają się na osobnej czynności prawnej, ciążą, o ile nie są zabezpieczone hipotecznie, bez względu na skutki prawne, spowodowane przecięciem granicą, wyłącznie na tym związku, do którego należy ta część związku poręczającego, w której następcza kasa oszczędności ma swoją siedzibę.

(2) O ile oparte na osobnej czynności prawnej roszczenia przeciętych kas oszczędności do ich związków poręczających są hipotecznie zabezpieczone, uważa się za dłużnika tę część związku poręczającego, w której obciążona nieruchomość jest położona.

3.

Osobne postanowienia o postępowaniu regulacyjnem.

Artykuł  23.

(1) Rządy Państw, zawierających układ, oznaczą jako instytucje powiernicze (artykuł 13) publiczno-prawne zakłady kredytowe, które podlegają ich nadzorowi. Oznaczenie nastąpi przy wymianie dokumentów ratyfikacyjnych.

(2) Instytucje powiernicze mają przy sprawowaniu czynności przestrzegać staranności, wymaganej w życiu potocznem.

Artykuł  24.

(1) Kwoty, wynikające z przerachowania, które przypadają na poszczególne prawa przeciętych kas oszczędności, jak również świadczenia uboczne zostaną obliczone przez następcze kasy oszczędności i podane do wiadomości właściwej instytucji powierniczej, która podaje je do wiadomości osób zobowiązanych do świadczenia i ściąga.

(2) Kwoty, obliczem przez następcze kasy oszczędności, podlegają zbadaniu i zatwierdzeniu przez komisarza, którego dla instytucji powierniczej powoła Rząd drugiego Państwa. W razie odmowy zatwierdzenia może instytucja powiernicza dochodzić roszczenia bezpośrednio przeciw zobowiązanemu.

(3) Jeżeli kwota, wynikająca z przerachowania, ma być zapisana w księdze wieczystej, natenczas wystarcza do jej zapisania, w razie zatwierdzenia przez komisarza, wniosek instytucji powierniczej.

Artykuł  25.

(1) Instytucja powiernicza winna kwoty wpłacane prowadzić na rachunkach oddzielnych dla poszczególnych następczych kas oszczędności. Kasy, na których rachunek kwoty te wpływają, są uprawnione do przeglądania ksiąg instytucji powierniczej przez delegata tego związku kas oszczędności, do którego należą.

(2) Instytucja powiernicza winna kwoty, pobrane w ciągu miesiąca kalendarzowego na rachunek następczych kas oszczędności, przekazać kasom tym wraz z obrachunkiem w czasie do dnia 10-go następnego miesiąca kalendarzowego.

(3) Instytucje powiernicze są przy oznajmieniu obrachunków i załączników uprawnione do potrącenia z kwot, które mają być przekazanie, 2 od tysiąca, jak również kosztów, narosłych z powodu procesów i postępowań egzekucyjnych, prowadzonych na rachunek następczych kas oszczędności.

Artykuł  26.

(1) Instytucje powiernicze mają obowiązek uzyskania zgody następczych kas oszczędności na:

1. zrzeczenia,

2. zawieranie ugód,

3. odraczanie płatności wierzytelności na okres dłuższy, niż ogółem 6 miesięcy,

4. prowadzenie procesów i

5. sprzedaż niemieckich praw uczestniczenia w losowaniu wraz z zapisem długu z tytułu konwersji pożyczki lub pożyczką konwersyjną, jako też na sprzedaż polskich obligacyj konwersyjnych (§ 3 protokółu końcowego do układu waloryzacyjnego).

(2) W razie nieudzielenia zgody na sprzedaż pożyczek, oznaczonych w ustępie 1 pod 5 - instytucja powiernicza ma obowiązek wydania ich następczej kasie oszczędności.

Artykuł  27.

Instytucjom powierniczym służy prawo dochodzenia przeszłych na nie praw i zobowiązań jedynie na obszarze tego zawierającego układ Państwa, w którem mają siedzibę. O ile można dochodzić praw i zobowiązań w drugiem Państwie, instytucje powiernicze są obowiązane do wydania następczym kasom oszczędności, wobec których zajmują stanowisko powiernika, dokumentów, pełnomocnictw i innych dowodów, potrzebnych do dochodzenia praw.

Artykuł 28.

Obie instytucje powiernicze są uprawnione do zawarcia porozumienia, na mocy którego prawa przeszłe na nie ulegną wzajemnemu zaliczeniu w całości lub w części. W razie takiego porozumienia przechodzą, w wysokości kwot zaliczonych prawa, przejęte przez niemiecką instytucję powierniczą, na niemieckie następcze kasy oszczędności, a prawa, przejęte przez polską instytucję powierniczą - na polskie następcze kasy oszczędności.

Rozdział  IV.

POSTANOWIENIA KOŃCOWE.

Artykuł  29.

(1) Za wydane przez właściwe instytucje uważa się te zarządzenia, dotyczące praw przeciętych kas oszczędności, które wydane zostały przed wejściem w życie niniejszego układu w myśl przepisów ustawodawstwa, krajowego.

(2) Instytucje, które owe zarządzenia wydały, są obowiązane do uiszczenia właściwej instytucji powierniczej na rachunek następczej kasy oszczędności kwoty, jaka przysługiwałaby instytucji powierniczej, gdyby zarządzenie wydane nie zostało.

(3) Postanowienia ust. 2 nie mają zastosowania do zarządzeń, wydanych przez kasę oszczędności, która jest wymieniona w artykule 6 jako następcza kasą oszczędności dla odnośnej przeciętej kasy oszczędności.

(4) O ile hipoteki i długi gruntowe przed wymianą dokumentów ratyfikacyjnych spłacono kasom oszczędności, wymienionym w artykule 6 jako następcze kasy oszczędności, zezwolenia na wykreślenie wydawane będą w ciągu trzech miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego układu przez te kasy, a po upływie tego czasokresu przez tę instytucję powierniczą, na którą przeszły prawa przeciętej kasy oszczędności.

Artykuł  30.

(1) Następczym kasom oszczędności i instytucjom powierniczym służy prawo bezpośredniego komunikowania się z następczemi kasami oszczędności i instytucją powierniczą drugiego Państwa, zawierającego układ.

(2) O ile następcze kasy oszczędności lub instytucja powiernicze nie posiadają ksiąg urzędowych, dokumentów lub innych dowodów, mających za przedmiot stosunki prawne, które według postanowień niniejszego układu przechodzą na nie, natenczas posiadające je kasy oszczędności i inne instytucje, które mają stanowisko władzy, winny wydać je następczym kasom oszczędności i instytucjom powierniczym. Jeżeli wydaniu stoją na przeszkodzie prawa osób trzecich, kasy oszczędności i instytucje, które mają stanowisko władzy, posiadające odnośne dane, winny wydać uprawnionym następczym kasom oszczędności lub instytucjom powierniczym odpisy dowodów przy równoczesnem zawiadomieniu, że, i w danym razie, jakie prawa osób trzecich stoją na przeszkodzie wydaniu oryginału.

Artykuł  31.

Układ niniejszy wraz z protokółem końcowym będzie możliwie jaknajprędzej ratyfikowany; wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie. Układ wchodzi w życie z upływem miesiąca, licząc od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.

NA DOWÓD TEGO Pełnomocnicy podpisali niniejszy układ w dwóch oryginałach w języku polskim i niemieckim i zaopatrzyli go swemi pieczęciami.

W Berlinie, dnia 14 grudnia 1928 r.

PROTOKÓŁ KOŃCOWY.

Przy podpisaniu polsko-niemieckiego układu w sprawie kas oszczędności Pełnomocnicy Państw, zawierających układ, ułożyli się jak następuje:

§ 1. Rządy obu Państw, zawierających układ, będą sobie wzajemnie świadczyć pożyteczne usługi w celu wykonania układu.

§  2.

(1) Rządy Państw, zawierających układ, są zgodne co do tego, że stosunki prawne tych kas oszczędności, których nie uważa się za przecięte granicą (artykuł 1 ust. 2), podlegają uregulowaniu według postanowień układu waloryzacyjnego, o ile wymagają unormowania międzypaństwowego.

(2) Podobnie podlegają uregulowaniu przez układ waloryzacyjny stosunki prawne (prawa i obowiązki), które nawiązano w imieniu przeciętych kas oszczędności dopiero po dniu przecięcia granicą (artykuł 2, ust. 3).

§ 3. Rząd Polski oświadcza, że przewidziane w artykule 9 zgłoszenie roszczeń posiadaczy wkładek oszczędnościowych zostanie zarządzone, o ile okaże się potrzebne, tylko dla powiatowych kas oszczędności w Chojnicach, Grudziądzu, Wejherowie i Wolsztynie, oraz dla miejskiej kasy oszczędności w Wejherowie.

§ 4. Rząd Polski oświadcza gotowość wywarcia wpływu na właściwe polskie urzędy w tym kierunku, by oznaczenie miary przerachowania wkładek oszczędnościowych w polskich następczych kasach oszczędności (artykuł 10) nastąpiło, o ile tylko będzie możliwe, w ciągu 6 miesięcy po wejściu w życie niniejszego układu.

§ 5. Postanowienia niniejszego protokółu końcowego wchodzą w życie równoczesne z układem w sprawie kas oszczędności.

W Berlinie, dnia 14 grudnia 1923 r.

POTOKÓŁ OBRAD KOŃCOWYCH.

Pełnomocnicy Państw, zawierających układ, stwierdzili przy zamknięciu rokowań nad polsko-niemieckim układem w sprawie kas oszczędności zgodę swych Rządów na następujące postanowienia:

1. Rządy Państw, zawierających układ, już przed wejściem w życie układu w sprawie kas oszczędności, postarają się o to, ażeby na żądanie następczych kas oszczędności zostały im natychmiast wydane dane, potrzebne do obliczenia praw, przysługujących im według niniejszego układu oraz do wypełnienia obowiązków, nałożonych na nie przez niniejszy układ.

2. Zresztą Rządy Państw, zawierających układ będą aż do dnia wejścia w życie układu, w sprawie kas oszczędności przestrzegać takiego postępowania, aby przyszłe stosowanie układu nie napotykało ani na przeszkody, ani na trudności.

3. Od zobowiązań, wymienionych pod liczbą 1 i 2, wolne będą Rządy Państw zawierających układ, najpóźniej z dniem 1 stycznia 1930 r.

W Berlinie, dnia 14 grudnia 1928 r.

Zaznajomiwszy się z powyższym układem oraz dołączonemi doń protokółem końcowym i protokółem obrad końcowych uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości jak i każde z postanowień w nich zawartych; oświadczamy, że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

W Warszawie, dnia 10 lutego 1931 r.