Rzesza Niemiecka-Polska. Polsko-Niemiecki Układ waloryzacyjny. Berlin.1928.07.05.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1931.19.106
Akt utracił moc Wersja od: 7 marca 1931 r.
POLSKO-NIEMIECKI
układ waloryzacyjny podpisany w Berlinie dn. 5 lipca 1923 r.
(Ratyfikowany zgodnie z ustawą z dn. 3 lutego 1931 r.-Dz. U. R. P. Nr. 11, poz. 53),
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,
MY, IGNACY MOŚCICKI,
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,
Wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:
Dnia piątego lipca tysiąc dziewięćset dwudziestego ósmego roku podpisany został w Berlinie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Rzeszy Niemieckiej układ waloryzacyjny wraz z protokółem końcowym i protokółem obrad końcowych, o następującem brzmieniu dosłownem:
POLSKO-NIEMIECKI UKŁAD WALORYZACYJNY.
RZECZPOSPOLITA POLSKA
I
RZESZA NIEMIECKA
porozumiały się, że w drodze wzajemnych ustępstw należy przy stosowaniu przepisów o przerachowaniu (waloryzacji) sprowadzić do jaknajmniejszej miary różne traktowanie obywateli obu Państw, zawierających układ.
W tym celu zamianowali swymi Pełnomocnikami:
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:
D-ra Witolda PRĄDZYŃSKIEGO, Radcę Zwyczajnego Rady Prawniczej i Członka Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej,
Prezydent Rzeszy Niemieckiej:
Posła Dr. Paul ECKARDTA,
Leo QUASSOWSKIEGO, Radcę Ministerjalnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Rzeszy Niemieckiej,
KTÓRZY, po przedłożeniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i należyte co do formy, zgodzili się na następujące postanowienia, które mają być miarodajne przy dochodzeniu roszczeń prywatno-prawnych przed władzami krajowemi.
POSTANOWIENIA OGÓLNE.
POSTANOWIENIA OGÓLNE.
Przy stosowaniu przepisów o przerachowaniu (w Rzeszy Niemieckiej: waloryzacji) roszczeń prywatno-prawnych oraz przepisów o przerachowaniu i konwersji pożyczek publicznych i przez Państwo gwarantowanych (w Rzeszy Niemieckiej: konwersji pożyczek publicznych) obywatele jednego Państwa, zawierającego układ, będą przy uwzględnieniu niżej podanych postanowień traktowani w drugiem Państwie zawierającem układ, narówni z własnymi obywatelami.
W rozumieniu niniejszego układu uważa się za obywateli Państw, zawierających układ, także osoby prawne prawa prywatnego i publicznego.
1)
Pod przepisami o przerachowaniu (w Rzeszy Niemieckiej: waloryzacji) roszczeń prywatno-prawnych oraz o przerachowaniu i konwersji pożyczek publicznych i przez Państwo gwarantowanych (w Rzeszy Niemieckiej: konwersji pożyczek publicznych) należy rozumieć:w Rzeczypospolitej Polskiej: rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 maja 1924 r. o przerachowaniu zobowiązań prywatno-prawnych (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej 1925 r. Nr. 30, poz. 213), z dnia 17 marca 1924 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr. 27, poz. 274), z dnia 27 grudnia 1924 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr. 115, poz. 1026), z dnia 28 grudnia 1924 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolite) Polskiej Nr. 115, poz. 1027), z dnia 27 grudnia 1924 r. (Dzielnik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr. 115, poz. 1023);
w Rzeszy Niemieckiej: przepisy ustawy o waloryzacji hipotek i innych wierzytelności (ustawa waloryzacyjna) z dnia 16 lipca 1925 r. (Dziennik Ustaw Rzeszy Niemieckiej, Część I, strona 117), ustawy z dnia 16 lipca 1925 r. o konwersji pożyczek publicznych (Dziennik Ustaw Rzeszy Niemieckiej, Część I, strona 137),
jak również wszystkie inne w Rzeczypospolitej Polskiej i w Rzeszy Niemieckiej obecnie obowiązujące i w przyszłości obowiązywać mające ustawy oraz rozporządzenia o przerachowaniu (w Rzeszy Niemieckiej: waloryzacji) roszczeń prywatno-prawnych, tudzież o przerachowaniu i konwersji pożyczek publicznych i przez Państwo gwarantowanych (w Rzeszy Niemieckiej: konwersji pożyczek publicznych).
2)
W rozumieniu ustępu 1 należy uważać za ustawy i rozporządzenia obowiązujące w Rzeszy Niemieckiej także te ustawy i rozporządzenia, które zostały lub będą wydane przez kraje niemieckie.1)
Jeżeli w przepisach polskich, obowiązujących w dniu wejścia w życie niniejszego układu, są przewidziane dla płatności kwot wynikających z przerachowania terminy późniejsze od przewidzianych w przepisach niemieckich, wierzyciel polski będzie mógł domagać się zapłaty kwoty, wynikłej z przerachowania, dopiero w tym terminie, jaki w odnośnych przepisach polskich jest przewidziany dla roszczeń tego samego rodzaju. Jeżeli w dniu wejścia w życie niniejszego układu w przepisach niemieckich są przewidziane dla płatności kwot, wynikających z przerachowania, terminy późniejsze od przewidzianych w przepisach polskich, wierzyciel niemiecki będzie mógł domagać się zapłaty kwoty, wynikłej z przerachowania, dopiero w tym terminie, jaki w odnośnych przepisach niemieckich jest przewidziany dla roszczeń tego samego rodzaju; jednakże osoby interesowane nie będą mogły powoływać się na przepisy zawarte w §§ 26, 27 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej.2)
Osoby interesowane mogą w myśl ustępu 1 powoływać się tylko na takie przepisy, które obowiązują w dniu wejścia w życie niniejszego układu.Postanowienia artykułu 4 nie mają zastosowania do hipotek amortyzacyjnych, listów zastawnych, wkładek w Kasach Oszczędności, pożyczek publicznych jak również do obligacyj (§ 16 polskiego rozporządzenia z dnia 14 maja 1924 r.) oraz obligacyj przemysłowych i podobnego rodzaju obligacyj (§ 33 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej) i obligacyj, wydanych przez osoby prawne prawa publicznego i podobne korporacje jako właścicieli zakładów gospodarczych (§ 51 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej).
Prawa rzeczowe na nieruchomościach (hipoteki, długi gruntowe, długi rentowe, ciężary realne) podlegają przerachowaniu według ustawodawstwa tego Państwa, zawierającego układ, w którem obciążona nieruchomość jest położona.
1)
Hipotecznie zabezpieczone wierzytelności osobiste podlegają, bez względu na umówione między wierzycielem a dłużnikiem miejsce wypełnienia, przerachowaniu według ustawodawstwa tego Państwa, zawierającego układ, na obszarze którego obciążona nieruchomość jest położona, jeżeli dłużnik osobisty w chwili sądowego dochodzenia wierzytelności ma tam swe miejsce zamieszkania (siedzibę).2)
Wierzytelności regresowej, przysługującej dłużnikowi osobistemu z wierzytelności hipotecznie zabezpieczonej przeciw właścicielowi nieruchomości lub poprzednikowi właściciela z tytułu przejęcia osobistego długu, nie można dochodzić ponad kwotę, która wynika z przerachowania osobistej wierzytelności według prawa obowiązującego w miejscu położenia nieruchomości, jeżeli:a)
dłużnik regresowy w chwili sądowego dochodzenia wierzytelności regresowej ma swe miejsce zamieszkania (siedzibę) w tem Państwie, zawierającem układ, w którem obciążona nieruchomość jest położona, zaśb)
dłużnik osobisty w chwili sądowego dochodzenia wierzytelności hipotecznie zabezpieczonej ma swe miejsce zamieszkania (siedzibe) w drugiem Państwie, zawierającem układ.Inne osobiste wierzytelności, których przerachowanie jest unormowane przepisami wymienionemi w artykule 3, podlegają, bez względu na umówione między wierzycielem a dłużnikiem miejsce wypełnienia, przerachowaniu według ustawodawstwa tego Państwa, zawierającego układ, na obszarze którego dłużnik w chwili sądowego dochodzenia wierzytelności ma swe miejsce zamieszkania (siedzibę).
Pożyczki publiczne i przez Państwo gwarantowane (w Rzeszy Niemieckiej: pożyczki publiczne) podlegają przerachowaniu i konwersji według ustawodawstwa tego Państwa, zawierającego układ, na obszarze którego dłużnik w dniu wejścia w życie niniejszego układu ma swą siedzibę.
O ile artykuły 6 do 9 nie zawierają żadnych postanowień co do prawa, jakie ma być stosowane, natenczas mają zastosowanie normy międzynarodowego prawa prywatnego, miarodajne dla każdego z Państw, zawierających układ.
OBLIGACJE PRZEMYSŁOWE.
OBLIGACJE PRZEMYSŁOWE.
1)
Obligacje w rozumieniu § 16 polskiego rozporządzenia z dnia 14 maja 1924 r., które według przepisów polskich zostały lub zostaną uznane za własność obywateli Rzeszy Niemieckiej, przerachowuje się na 25 od sta sumy, obliczonej na dzień ich emisji, według skali, zawartej w § 2 tego rozporządzenia.2)
Gdyby w poszczególnym wypadku ustawowa miara przerachowania miała być w myśl § 16 ustęp 2 polskiego rozporządzenia z dnia 14 maja 1924 r. przez sąd obniżona, natenczas miara, przez sąd ustalona, ma zastosowanie do roszczeń wierzycieli niemieckich tylko wówczas, jeżeli nie dosięga miary 25 od sta
POŻYCZKI PUBLICZNE,
POŻYCZKI PUBLICZNE,
Korzyści, przyznane przy konwersji pożyczek publicznych obywatelom Rzeszy Niemieckiej z uwagi na szczególne stosunki gospodarcze (naprzykład w § 18 i następnych, w § 27 i następnych, § 47 niemieckiej ustawy o konwersji pożyczek publicznych), nie przysługują obywatelom polskim.
Zamiast wierzytelności, wpisanych do księgi długów Rzeszy Niemieckiej i Państw Niemieckich, obywatele polscy, w szczególności polskie związki komunalne, otrzymają na żądanie, stosownie do niemieckich przepisów o księdze długów, obligacje opiewające na okaziciela a w danym razie zaświadczenia, uprawniające do uczestniczenia w losowaniu.
1)
Obligacje, opiewające na korony waluty austrjacko-węgierskiej:a)
kolei Albrechta i kolei Karola-Ludwika,b)
kolei północnej Ferdynanda, kolei węgiersko-galicyjskiej oraz kolei Lwów-Czerniowce-Jassy III-ej emisji, o ile one obciążają Państwo Polskie,c)
byłego kraju Galicji z lat 1893, 1904, 1905, 1907, 1938 i 1913zostaną wymienione na obligacje polskich pożyczek konwersyjnych z 1924 r. lub 1926 r. w stosunku 10 złotych za 100 koron.
2)
Wymiana ta dotyczy tylko samego kapitału; odsetek za czas do dnia 1 lipca 1925 r. nie przerachowuje się.1)
Rząd Polski gotów jest traktować obligacje kolei Albrechta, kolei Karola Ludwika, kolei północnej Ferdynanda i kolei węgiersko-galicyjskiej, opiewające na srebro w brzęczącej monecie, na srebro efektywne i srebrne guldeny - o ile one obciążają Państwo Polskie - tak samo, jak obligacje, wymienione w artykule 14.2)
Rząd Polski gotów jest traktować obligacje kolei Albrechta z 1877 r., obligacje 4½ % amortyzacyjnej państwowej pożyczki austrjackiej z 1913 r., zaciągniętej na cele kolejowe a opiewające na marki, tudzież obligacje byłego kraju Galicji z 1914 r. tak samo, jak tego rodzaju obligacje obywateli polskich.1)
Pożyczki polskich związków komunalnych w rozumieniu § 2 polskiego rozporządzenia z dnia 27 grudnia 1924 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr. 115, poz. 1026) przerachowuje się na 10 od sta sumy, obliczonej według skali, zawartej w § 2 polskiego rozporządzenia z dnia 14 maja 1924 r., i wymienia na obligacje konwersyjne, które zostaną wydane na podstawie polskich przepisów.2)
Przerachowanie to dotyczy tylko samego kapitału; odsetek za czas do dnia 1 lipca 1925 r. nie przerachowuje się.1)
Postanowienia artykułów 14 do 16 odnoszą się. tylko do takich obligacyj, które w myśl polskich przepisów są lub będą uznane za własność obywateli Rzeszy Niemieckiej.2)
Za własność obywateli Rzeszy Niemieckiej uznaje się te obligacje, które w dniu 21 maja 1924 r. były własnością obywateli Rzeszy Niemieckiej lub po tym terminie przy rozliczeniu majątku korporacji prawa publicznego, której obszar (okrąg działalności) został przecięty granicą, nabyte zostały przez obywateli Rzeszy Niemieckiej.
UBEZPIECZENIA.
UBEZPIECZENIA.
1)
Kwoty, przypadające według planów podziału na roszczenia obywateli polskich z umów o ubezpieczenie na życie, określonych w artykule 95 rozporządzenia wykonawczego z dnia 29 listopada 1925 r. do niemieckiej ustawy waloryzacyjnej, będą na wniosek ubezpieczonych (ubezpieczających, uposażonych) wypłacane gotówką przed dniem 31 grudnia 1932 r. Wnioski te należy zgłaszać w niemieckich zakładach ubezpieczeń w przeciągu dziewięciu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego układu za pośrednictwem Rządu Polskiego, którego stwierdzenia obywatelstwa wnioskodawców są w postępowaniu tem wiążące.2.
Przy ubezpieczeniach, które na podstawie planów podziału zostaną zamienione na ubezpieczenia bezskładkowe lub na ubezpieczenia za opłatą składek, uważa się wniosek za wypowiedzenie na dzień 14-ty miesiąca, następującego po dniu otrzymania wniosku przez zakład ubezpieczeń. Jeżeli plan podziału został już zatwierdzony, wypłaca się odnośne kwoty w ciągu trzech miesięcy po otrzymaniu wniosku. O ile plan podziału nie zawiera dla wypłat gotówkowych, z tytułu wypowiedzianych umów o ubezpieczenie, postanowień korzystniejszych, natenczas zmniejsza się kwotę, która ma być wypłacona, o ½ od sta za każdy miesiąc kalendarzowy, który dzieli dzień wypłaty od dnia 31 grudnia 1932 r.Postanowienia artykułu 18 należy odpowiednio stosować przy wypłacie kwot, przypadających według polskich przepisów o przerachowaniu na roszczenia obywateli Rzeszy Niemieckiej z tytułu umów o ubezpieczenie na życie, zawartych z polskiemi zakładami ubezpieczeń.
Początek i bieg czasokresów, które dotyczą umów o ubezpieczenie, oznaczonych w artykułach 18 i 19, ulega wstrzymaniu od dnia 1 grudnia 1918 r. aż do dnia wejścia w życie niniejszego układu.
1)
Roszczenia obywateli polskich z tytułu umów o ubezpieczenie na życie, które opiewają na wyrażoną w markach kwotę pieniężną a według przepisów rozporządzenia wykonawczego z dnia 29 listopada 1925 r. do niemieckiej ustawy waloryzacyjnej nie podlegają przerachowaniu, jak również roszczenia obywateli polskich z tytułu umów o ubezpieczenie na życie, które opiewają na marki polskie, noty Kriesa, ruble i korony austrjackie, zostaną uregulowane przez Rząd Polski, o ile umowy o ubezpieczenie zostały zawarte przez obywateli polskich przed dniem 14 lutego 1924 r.2)
W tym celu wypłaca się Rządowi Polskiemu tytułem odprawy 900.000 marek Rzeszy Niemieckiej i 426.000 złotych stosownie do bliższych postanowień artykułów 22 i 24 oraz przyznaje się prawa, przewidziane w artykule 26. Odprawa ta zostanie rozłożona na niemieckie zakłady ubezpieczeń stosownie do bliższego zarządzenia Reichsaufsichtsamt für Privatversicherung.1)
Kwota 900.000 marek Rzeszy Niemieckiej (artykuł 21 ustęp 2) zostanie zapłacona w ciągu dwóch lat od dnia wejścia w życie niniejszego układu, nie później jednak jak w dniu 2 stycznia 1932 r. Może oma być w całości lub w części zapłacona wcześniej po potrąceniu dyskonta, którego wysokość oznaczy we wzajemnem porozumieniu Polski Państwowy Urząd Kontroli Ubezpieczeń i Reichsaufsichtsamt für Privatversicherung.2)
Wobec Rządu Polskiego zobowiązany będzie do zapłacenia pełnej kwoty jeden z niemieckich zakładów ubezpieczeń, który przed dniem wejścia w życie niniejszego układu zostanie oznaczony w porozumieniu z Rządem Polskim.1)
Do czasu całkowitego uiszczenia przewidzianej w artykule 22 zapłaty mają zastosowanie do hipotek, zapisanych na rzecz niemieckich zakładów ubezpieczeń na nieruchomościach, położonych w Rzeczypospolitej Polskiej, następujące postanowienia:a)
niemieckie zakłady ubezpieczeń są zobowiązane do bezzwłocznego dochodzenia przysługujących im hipotek. Spłata przez dłużników kwot, przypadających na kapitał, winna być dokonywana na rachunek niemieckich zakładów ubezpieczeń w polskiej państwowej instytucji kredytowej, która zostanie wyznaczona przez Rząd Polski przed dniem wejścia w życie niniejszego układu. Spłacone hipoteki mogą być w księdze wieczystej wykreślone jedynie na podstawie zezwolenia na wykreślenie, zatwierdzonego przez ową instytucję kredytową;b)
konta, które zostaną założone w owej instytucji kredytowej dla poszczególnych niemieckich zakładów ubezpieczeń, należy - bez uszczerbku dla postanowienia artykułu 24, ustęp 1, zdanie 2 - prowadzić i oprocentowywać według ogólnych warunków umownych tej instytucji kredytowej, stosownie do zlecenia zakładów ubezpieczeń w złotych, w markach Rzeszy Niemieckiej lub w dolarach Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Niemieckie zakłady ubezpieczeń mogą rozporządzać odsetkami, przypadającymi na te konta; poza tem można rozporządzać kwotami, znajdującemi się na tych kontach, jedynie za zgodą Rządu Polskiego;c)
kwoty, znajdujące się każdorazowo na kontach niemieckich zakładów ubezpieczeń, mogą być użyte na umorzenie sumy 900.000 marek Rzeszy Niemieckiej, o ile w myśl artykułu 24 nie są przeznaczone do zapłaty na rzecz Rządu Polskiego.2)
Z dokonaniem w całości zapłaty przewidzianej w artykule 22 upadają wymienione w ustępie 1 ograniczenia; nie dotyczy to jednak wymienionych w artykule 24 hipotek, do których należy stosować postanowienia artykułu 24 ustęp 5.1)
Kwota 426.000 złotych (artykuł 21 ustęp 2) zostanie zapłacona w ten sposób, że na jej umorzenie zalicza się 60 od sta tych kwot przypadających na kapitał, które wpłacone zostaną na poczet hipotek niemieckich zakładów ubezpieczeń, zapisanych na nieruchomościach położonych w Rzeczypospolitej Polskiej a oznaczyć się mających w porozumieniu z Rządem Polskim przed dniem wejścia w życie niniejszego układu. Z kwot, wpłacanych na poczet tych hipotek, należy 60 od sta przekazywać na osobne konta, które należy prowadzić w złotych. Zresztą do tych kont mają zastosowanie postanowienia artykułu 23 ustęp 1 b).2)
Gdyby niemieckie zakłady ubezpieczeń miały ściągnąć hipoteki wymienione w ustępie 1 przed dniem wejścia w życie niniejszego układu, lub płatność ich odroczyć poza termin podany Rządowi Polskiemu, natenczas będą one zobowiązane wnieść bezzwłocznie po dniu wejścia w życie niniejszego układu do rąk wymienionej w artykule 23 instytucji kredytowej wpłaty w wysokości kwot, które z mocy ustawy przypadają na te hipoteki z tytułu przerachowania.3)
Kwoty, znajdujące się na wymienionych w ustępie 1 osobnych kontach, zostaną przekazane Rządowi Polskiemu do łącznej sumy 426.000 złotych najpóźniej w terminie płatności, przewidzianym w artykule 22 ustęp 1. Kwota 426.000 złotych może być w całości lub w części zapłacona wcześniej po potrąceniu dyskonta, którego wysokość oznaczy za wzajemnem porozumieniem Polski Państwowy Urząd Kontroli Ubezpieczeń i Reichsaufsichtsamt für Privatversicheruing.4)
Gdyby przekazana w myśl ustępu 3 kwota nie miała dosięgnąć sumy 426.000 złotych, natenczas niemieckie zakłady ubezpieczeń będą zobowiązane odstąpić Rządowi Polskiemu w wysokości brakującej kwoty te z nieściągniętych jeszcze hipotek, które wskazane zostaną przez Rząd Polski z pośród hipotek, wymienionych w ustępie 1. Rząd Polski jest zobowiązany do przyjęcia owych hipotek. Z odstąpieniem uważa się zapłatę kwoty 426.000 złotych, przewidzianą w ustępie 1, za dokonaną.5)
Z całkowitem dokonaniem przewidzianych w ustępach 3 i 4: świadczeń upadają odnośnie do wymienionych w ustępie 1 hipotek ograniczenia, wyszczególnione w artykule 23 oraz w artykule niniejszym.1)
Wierzytelność Rządu Polskiego w wysokości 900.000 marek Rzeszy Niemieckiej (artykuł 21 ustęp 2) nie może być przedmiotem żadnych zarządzeń przymusowych lub egzekucyjnych; nie można również odnośnie do tej wierzytelności wykonać prawa zatrzymania.2)
Postanowienia ustępu 1 mają odpowiednie zastosowanie do kwot, które znajdują się na wymienionych w artykułach 23 ustęp 1 b) i 24 ustęp 1 kontach niemieckich zakładów ubezpieczeń przez czas trwania ograniczeń, przewidzianych w owych artykułach.1)
Niemieckie zakłady ubezpieczeń są zobowiązane poczynić starania o zwolnienie i wydanie przez Rząd Austrjacki Rządowi Polskiemu tej części lokat wszelkiego rodzaju, zabezpieczających rezerwy składkowe byłego austrjackiego portfelu, która przypada na ubezpieczenia obywateli polskich, zawarte w koronach i markach, i istnieje w dniu wejścia w życie niniejszego układu. Przepis ten należy odpowiednio stosować, jeżeli przypadające na ubezpieczenia polskie części wymienionych w zdaniu 1 lokat zostały lub zostaną za zgodą Rządu Austrjackiego wydane osobom trzecim. Stwierdzenia przez Rząd Polski obywatelstwa ubezpieczonych (ubezpieczających, uposażonych) są przytem miarodajne. Udział polskiego portfelu ubezpieczeń w wymienionych lokatach ustalony zostanie w porozumieniu z Rządem Polskim przez niemieckie zakłady ubezpieczeń według stanu z dnia 31 grudnia 1919 r. na podstawie danych, dostarczonych przez Rząd Polski.2.
Rząd Polski może żądać w wysokości swego udziału odstąpienia praw niemieckich zakładów ubezpieczeń do wymienionych lokat. Z odstąpieniem upada przewidziane w ustępie 1 zobowiązanie.Z wypełnieniem wynikających z artykułów 22 do 24 i 26 obowiązków zostają zarówno niemieckie zakłady ubezpieczeń, jak i ubezpieczeni (ubezpieczający, uposażeni) zwolnieni z wszelkich zobowiązań z tytułu określonych w artykule 21 umów o ubezpieczenie. Roszczeń z tytułu tych umów o ubezpieczenie nie można dochodzić aż do dnia 30 września 1932 r.; po tym dniu można dochodzić tych roszczeń tylko wówczas, gdyby zwolnienie, przewidziane w zdaniu 1, nie miało nastąpić.
Termin płatności hipotek, które zostały zapisane na rzecz niemieckich zakładów ubezpieczeń na nieruchomościach, położonych w Rzeczypospolitej Polskiej, i zostały przez nie nabyte przed dniem 1 stycznia 1928 r., nie może być przez przepisy prawa krajowego odroczony poza dzień 1 stycznia 1929 r. Postanowienia artykułu 4 nie mają zastosowania do tych hipotek.
1)
Z dniem wejścia w życie niniejszego układu zostaną hipoteki, wpisane na rzecz niemieckich zakładów ubezpieczeń na nieruchomościach, położonych w Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione z likwidacji oraz z wszelkich zarządzeń likwidacyjnych i wynikających z nich ograniczeń, opartych na artykule 297 b Traktatu Wersalskiego i na ustawach polskich z dnia 4 marca 1920 r. i z dnia 15 lipca 1920 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr. 25, poz. 153 i Nr. 70, poz. 467).2)
Niemieckie zakłady ubezpieczeń nie mogą w żaden sposób dochodzić przeciw Rządowi Polskiemu ewentualnych pretensyj, które zgłoszone zostały lub zgłoszone będą z powołaniem się na likwidacyjne zarządzenia i wynikające z nich ograniczenia, o ile zarządzenia te dotyczą innych wartości majątkowych, aniżeli prawa własności lub współwłasności na nieruchomościach.Z dniem wejścia w życie niniejszego układu nie ma wobec niemieckich zakładów ubezpieczeń zastosowania przepis § 24 polskiego rozporządzenia z dnia 14 maja 1924 r.
Przy regulowaniu ubezpieczeń, zawartych w niemieckich pożyczkach wojennych i premjowych pożyczkach oszczędnościowych, będą obywatele polscy traktowani narówni z obywatelami Rzeszy Niemieckiej.
1)
W rozumieniu postanowień niniejszego rozdziału uważa się za hipoteki tak prawo rzeczowe, jak i zabezpieczoną osobistą wierzytelność.2)
Postanowienia, niniejszego rozdziału, odnoszące się do hipotek, mają zastosowanie również do długów gruntowych.W rozumieniu postanowień niniejszego rozdziału uważa się za zakłady ubezpieczeń również publiczno-prawne zakłady ubezpieczeń, z wyjątkiem podmiotów ubezpieczeń społecznych.
ZIEMSTWA.
ZIEMSTWA.
1)
Hipoteki i inne prawa, zapisane na nieruchomościach położonych w drugiem Państwie, zawierającem układ, na rzecz ziemskich (rycerskich) instytucyj kredytowych, których okrąg działalności został przecięty granicą, jak również oznaczone bliżej w mniejszym rozdziale osobiste wierzytelności, które mimo wygaśnięcia prawa rzeczowego nadal istnieją, podlegają uregulowaniu w myśl postanowień niżej podanych.2)
W rozumieniu postanowień niniejszego rozdziału uważa się za hipoteki tak prawo rzeczowe, jak i zabezpieczoną osobistą wierzytelność.3)
Osobiste wierzytelności zostają uregulowane tylko o tyle, o ile w myśl postanowień niniejszego układu podlegają przerachowaniu według ustawodawstwa tego Państwa, zawierającego układ, na obszarze którego obciążona nieruchomość jest położona.1)
O ile hipoteki i inne prawa, zapisane na rzecz Westpreussische Landschaft, Neue Westpreussische Landschaft, Ostpreussische Landschaft, Schlesische Landschaft lub na rzecz ziemstw książęcych tej ostatniej (ziemstwa pruskie) na nieruchomościach w Polsce położonych, jeszcze nie zostały spłacone lub nie wygasły, przechodzą one z dniem wejścia w życie niniejszego układu z mocy samego prawa na polską publiczno-prawną instytucję kredytową, która zostanie przez Rząd Polski oznaczona przy wymianie dokumentów ratyfikacyjnych; do skuteczności przejścia praw nie potrzeba ani wręczenia listów hipotecznych, ani wpisu w księdze wieczystej, ani żadnego innego aktu prawnego. Odnośne hipoteki i inne prawa należy wyszczególnić w wykazie, który wręczony zostanie Rządowi Polskiemu przy wymianie dokumentów ratyfikacyjnych.2.
Postanowienia ustępu 1 obowiązują odpowiednio w wypadkach, w których mimo wygaśnięcia prawa rzeczowego pozostała nadal osobista wierzytelność, jeżeli dłużnik w dniu wejścia w życie niniejszego układu ma swe miejsce zamieszkania (siedzibę) w Rzeczypospolitej Polskiej.3)
Hipoteki, inne prawa i wierzytelności, wymienionego w ustępach 1 i 2 rodzaju, które nie zostały wyszczególnione w wykazach, uważa się wobec pruskich ziemstw oraz oznaczonej w ustępie 1 polskiej instytucji kredytowej za wygasłe.1)
Polska publiczno-prawna instytucja kredytowa ma odnośnie do przeszłych na nią hipotek, innych praw i wierzytelności w stosunku do ziemstw pruskich stanowisko powiernika (polska instytucja powiernicza). Winna ona przy sprawowaniu czynności przestrzegać staranności, wymaganej w życiu potocznem. Przyzwolenie ziemstwa pruskiego obowiązana jest ona uzyskać na:a)
wyrażanie zrzeczeń,b)
zawieranie ugód,c)
odraczanie płatności wierzytelności na przeciąg czasu dłuższy niż ogółem sześć miesięcy,d)
prowadzenie procesów,e)
wdrażanie postępowania, ustanawiającego zarząd przymusowy.2)
Polska instytucja powiernicza i ziemstwa pruskie mogą umówić się, że także i inne czynności prawne wymagać mają przyzwolenia.1)
Kwoty, wynikające z przerachowania, przypadające na poszczególne hipoteki i wierzytelności, które przeszły na polską instytucję powierniczą, zarówno jak i świadczenia uboczna, obliczone zostaną przez ziemstwa pruskie stosownie do następujących postanowień.2)
Od niespłaconej jeszcze w dniu 1 stycznia 1920 r. kwoty, przypadającej na poszczególną hipotekę, odliczyć należy:a)
istniejący w tym dniu udział hipoteki w funduszu amortyzacyjnym w jego nominalnej kwocie;b)
przewidziane w planie amortyzacyjnym półroczne raty amortyzacyjne, jeżeli zapłata uiszczona przed dniem 28 kwietnia 1924 r. odpowiada nominalna kwotą dłużnej racie amortyzacyjnej. Warunek ten uważa się za spełniony, gdy kwota, zapłacona w markach polskich dosięga nominalną kwotą dłużnego półrocznego świadczenia (dodatku na koszty administracyjne, odsetek i raty amortyzacyjnej). Jeżeli ziemstwa pruskie zapisały na dobro dłużnika zapłatę w markach niemieckich, należy dla powyższego ustalenia zapisaną na dobro dłużnika kwotę przeliczyć na marki polskie według ostatniego kursu marki niemieckiej z przed dnia, w którym ziemstwa pruskie tę kwotę otrzymały. Kurs ustala się według tabeli, która zestawiona zostanie przez Rząd Polski na podstawie przeciętnych kursów marki niemieckiej na giełdzie poznańskie i wręczona Rządowi Niemieckiemu najpóźniej przy wymianie dokumentów ratyfikacyjnych. Jeżeli w ten sposób ustalona kwota uiszczonej zapłaty nie dosięga nominalną kwotą dłużnego półrocznego świadczenia, należy ją zarachować najpierw na dodatek na koszty administracyjne, następnie na odsetki a resztę na ratę amortyzacyjną;c)
wniesione do dnia 30 czerwca 1924 r. listy zastawne w nominalnej kwocie;d)
kwoty wpłacone przed dniem 28 kwietnia 1924 r. i przeznaczone według wyraźnego oświadczenia dłużnika na nadzwyczajną spłatę w ustalonej w myśl postanowień pod b) nominalnej kwocie lub wartości kursowej.3)
Do obliczonej w ten sposób reszty kwoty, przypadającej na daną hipotekę, należy doliczyć odsetki za czas od dnia 1 stycznia 1920 r. do dnia 30 czerwca 1924 r., o ile ich w myśl postanowień ustępu 2b) nie należy uważać za umorzone. Tak obliczoną sumę należy przerachować na złote według skali, zawartej w § 2 polskiego rozporządzenia z dnia 14 maja 1924 r. i z kwoty tej przylać 15 od sta jako kwotę wynikającą z przerachowania.4)
Kwoty obliczone przez ziemstwa pruskie podlegają zbadaniu i zatwierdzeniu przez komisarza, którego ustanowi Rząd Polski. W razie zatwierdzenia wystarcza do wpisu w księdze wieczystej kwoty, wynikającej z przerachowania, wniosek polskiej instytucji powierniczej. W razie odmowy zatwierdzenia może instytucja powiernicza udać się na drogę sądową.1)
Po zawiadomieniu przez polską instytucję powierniczą właściciela o wysokości kwoty, wynikającej z przerachowania, oraz po wezwaniu do zapłaty, które winno być równocześnie wystosowane, należy umorzyć:a)
w ciągu trzech miesięcy kwoty, wynikające z przerachowania, jeżeli nie przekraczają 100 złotych, jak również końcówki kwot, wynikających z przerachowania, pozostałe po zaokrągleniu na 100 złotych lub na wielokrotność stu;b)
w ciągu jednego roku kwoty, wynikające z przerachowania, jeżeli wynoszą ponad 100 złotych a nie przekraczają 500 złotych;c)
w ciągu dwóch lat w dwóch równych ratach rocznych kwoty, wynikające z przerachowania, jeżeli wynoszą ponad 500 złotych a nie przekraczają 1.000 złotych.W wypadkach, wymienionych w artykule 35 ustęp 2, należy zamiast właściciela zawiadomić dłużnika.
2)
Kwoty, wynikające z przerachowania, wynoszące po zaokrągleniu w myśl ustępu 1 a) ponad 1.000 złotych, należy począwszy od dnia 1 lipca 1924 r. umarzać w półrocznych ratach w wysokości 1,6 od sta rocznie z doliczeniem zaoszczędzonych odsetek.3)
Od wymienionych w ustępie 1a) końcówek kwot, wynikających z przerachowania, nie pobiera się odsetek za czas od dnia 1 lipca 1924 r.4)
Jako dodatek na koszty administracyjne zalicza się od dnia 1 lipca 1924 r. rocznie ½ od sta kwoty, wynikającej z przerachowania, a zaokrąglonej w myśl ustępu 1a).5)
Zapłatę, uiszczoną w złotych po dniu 27 kwietnia 1924 r., należy zaliczyć w jej nominalnej kwocie na świadczenia półroczne, płatne po dniu 30 czerwca 1924 r., a pozostałą resztę na kwotę, wynikającą z przerachowania. Jeżeli ziemstwa pruskie zapisały na dobro dłużnika zapłatę w markach rentowych lub w markach Rzeszy Niemieckiej, natenczas zapisaną na dobro dłużnika kwotę należy przeliczyć na złote według ostatniego kursu marki rentowej lub marki Rzeszy Niemieckiej z przed dnia, w którym ziemstwa pruskie kwotę tę otrzymały, a następnie zaliczyć w myśl zdania 1. Kurs ustala się według tabeli, która zestawiona zostanie przez Rząd Polski na podstawie przeciętnych kursów marki rentowej lub marki Rzeszy Niemieckiej na giełdzie poznańskiej i wręczona Rządowi Niemieckiemu najpóźniej przy wymianie dokumentów ratyfikacyjnych.6)
Jeżeli dłużnik po dniu 27 kwietnia 1924 r. w celu umorzenia wniósł listy zastawne, natenczas należy je zaliczyć jako zapłatę na kwotę, wynikającą z przerachowania, w wysokości 15 od sta kwoty w złotych, obliczonej według skali, zawartej w polskiem rozporządzeniu z dnia 14 maja 1924 r. Kwotę w złotych oblicza się na dzień, który uważać należy w myśl niemieckich przepisów waloryzacyjnych za dzień emisji tych listów, które zostały wniesione.7)
Świadczenia półroczne, zalegające za czas od dnia 1 lipca 1924 r. do pierwszego dnia półrocza kalendarzowego, następującego po dniu wejścia w życie niniejszego układu, należy umarzać przez bieżące świadczenia, które winny być uiszczane w wysokości bieżącego świadczenia półrocznego oprócz niego i równocześnie z niem. Postanowienie to ma tylko wówczas zastosowanie, gdy zaległości z tytułu świadczeń półrocznych przekraczają ogółem kwotę 500 złotych.8)
Miejscem wypełnienia spłat jest siedziba polskiej instytucji powierniczej.1)
Kwoty, wynikające z przerachowania, należy umarzać przez zapłatę w gotówce lub przez wniesienie listów zastawnych. Wniesione listy zastawne będą przez polską instytucję powierniczą zaliczane na poczet kwot, wynikających z przerachowania, stosownie do warunków, jakie każdorazowo ustalone zostaną przez ziemstwa pruskie.2)
Dłużnikowi przysługuje każdego czasu prawo przedterminowego umorzenia, w całości lub w części, kwoty, wynikającej z przerachowania. W razie przedterminowego umorzenia należy uiścić odsetki aż do dnia umorzenia, a dodatek na koszty administracyjne w całości za to półrocze kalendarzowe, w którem następuje umorzenie.1)
Wpłaty, uskuteczniane na rzecz ziemstw pruskich, zarówno jak i wnoszone na ich rzecz listy zastawne, winny być przez polską instytucję powierniczą prowadzone na osobnym rachunku. Ziemstwom pruskim przysługuje prawo przeglądania każdego czasu ksiąg polskiej instytucji powierniczej przez osobę do tego upoważnioną.2)
Kwoty, pobrane w ciągu miesiąca kalendarzowego na rachunek ziemstw pruskich, należy, przesyłając równocześnie obrachunek, przekazać im najpóźniej do dnia 10-go następnego miesiąca kalendarzowego. Inne uregulowanie tej sprawy zastrzega się porozumieniu między polską instytucją powierniczą a ziemstwami pruskiemi.3)
Polska instytucja powiernicza jest przy przekazywaniu kwot uprawniona, za równoczesnem przesłaniem obrachunków wraz z odpowiedniemi załącznikami, do potrącenia dwóch piątych ściągniętych dodatków na koszty administracyjne, jak również do potrącenia kosztów, narosłych z powodu prowadzonych na rachunek ziemstw pruskich procesów i postępowań egzekucyjnych. Polskiej instytucji powierniczej należy się udział w dodatkach na koszty admninistracyjne począwszy od pierwszego dnia półrocza kalendarzowego, poprzedzającego dzień wejścia w życie niniejszego układu.4.
Polska instytucja powiernicza winna wniesione listy zastawne uczynić zapomocą nadruku niezdatnemi do obiegu i wydać je wraz z obrachunkiem ziemstwom pruskim.Polskiej instytucji powierniczej przysługuje przy ściąganiu przeszłych na nią hipotek uprzywilejowane prawo egzekucji w takim rozmiarze, jaki przewidziany jest w statucie Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego.
1)
Bez względu na skutki prawne spowodowane przecięciem, granicą, uważa się ziemstwa pruskie aż do dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych za uprawnione do rozporządzania zapisanemi na ich rzecz na nieruchomościach, położonych w Rzeczypospolitej Polskiej, hipotekami, innemi prawami oraz wierzytelnościami, określonego w artykule 35 ustęp 2 rodzaju.2)
O ile hipoteki zostały spłacone lub uważa się je w myśl artykułu 35 ustęp 3 za wygasłe, zezwolenia, potrzebne do wykreślenia, wydawane będą w ciągu trzech miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego układu przez ziemstwa pruskie, a po upływie tego czasu przez polską instytucję powierniczą. Postanowienie to należy stosować odpowiednio do innych praw.3)
Ziemstwa pruskie wydadzą w ciągu czterech miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego układu polskiej instytucji powierniczej wszystkie, znajdujące się po upływie wymienionego w ustępie 2 czasokresu w ich posiadaniu listy hipoteczne, odnoszące się do hipotek, zapisanych na ich rzecz na nieruchomościach, w Rzeczypospolitej Polskiej położonych, chyba że stoją temu na przeszkodzie prawa osób trzecich.Za listy zastawne wydane przez ziemstwa pruskie odpowiadają, bez względu na skutki prawne, spowodowane przecięciem granicą, wyłącznie ziemstwa pruskie.
1)
Listy zastawne wniesione na podstawie niemieckiej ustawy ochronnej dla Posener Landschaft z dnia 1 marca 1922 r. (Dziennik Ustaw Rzeszy Niemieckiej Część I strona 228) i ogólnego zarządzenia z dnia 4 sierpnia 1922 r. (Dziennik Pruskiego Ministerstwa Sprawiedliwości strona 376) do rąk instytucji powierniczej, w tych przepisach wymienionej, celem umorzenia hipotek, zapisanych na rzecz Posener Landschaft na nieruchomościach w Rzeszy Niemieckiej położonych, a przez tę instytucję uczynione niezdatnemi do obiegu, wydane zostaną do rąk Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego. To samo dotyczy innych wartości, które otrzymała instytucja powiernicza celem umorzenia hipotek.2)
Rozrachunek między instytucją powierniczą a Poznańskiem Ziemstwem Kredytowem winien nastąpić w ciągu trzech miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego układu. Poznańskiemu Ziemstwu Kredytowemu przysługuje prawo przeglądania każdego czasu ksiąg instytucji powierniczej przez osobę do tego upoważnioną.1)
O ile hipoteki i inne prawa, zapisane na rzecz Posener Landschaft na nieruchomościach w Rzeszy Niemieckiej położonych, nie zostały jeszcze spłacone lub nie wygasły, przechodzą one z dniem wejścia w życie niniejszego układu z mocy samego prawa na niemiecką publiczno-prawną instytucję kredytową, która zostanie oznaczona przez Rząd Niemiecki przy wymianie dokumentów ratyfikacyjnych. Do skuteczności przejścia praw nie potrzeba ani wydania listów hipotecznych, ani wpisu w księdze wieczystej, ani żadnego innego aktu prawnego. Odnośne hipoteki i inne prawa należy wyszczególnić w wykazie, który wręczony zostanie Rządowi Niemieckiemu przy wymianie dokumentów ratyfikacyjnych.2)
Postanowienia ustępu 1 obowiązują odpowiednio w wypadkach, w których mimo wygaśnięcia prawa rzeczowego pozostała nadal osobista wierzytelność, jeżeli dłużnik w dniu wejścia w życie niniejszego układu ma swe miejsce zamieszkania (siedzibę) w Rzeszy Niemieckiej.3)
Hipoteki, inne prawa i wierzytelności wymienionego w ustępach 1 i 2 rodzaju, które nie zostały wyszczególnione w wykazach, uważa się wobec Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego oraz wobec wymienionej w ustępie 1 niemieckiej instytucji kredytowej za wygasłe.1)
Niemiecka publiczno-prawna instytucja kredytowa ma odnośnie do przeszłych na nią hipotek, innych praw i wierzytelności w stosunku do Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego stanowisko powiernika (niemiecka instytucja powiernicza). Winna ona przy sprawowaniu czynności przestrzegać staranności, wymaganej w życiu potocznem. Przyzwolenie Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego obowiązana jest ona uzyskać na:a)
wyrażanie zrzeczeń,b)
zawieranie ugód,c)
odraczanie płatności wierzytelności na przeciąg czasu dłuższy niż ogółem sześć miesięcy,d)
prowadzenie procesów,e)
wdrażanie postępowania, ustanawiającego zarząd przymusowy.2)
Niemiecka instytucja powiernicza i Poznańskie Ziemstwo Kredytowe mogą umówić się, że także i inne czynności prawne wymagać mają przyzwolenia.1)
Kwoty, wynikające z przerachowania, przypadające na poszczególne hipoteki i wierzytelności, które przeszły na niemiecką instytucję powierniczą, zarówno jak i świadczenia uboczne, obliczone zostaną przez Poznańskie Ziemstwo Kredytowe stosownie do następujących postanowień.2)
Od niespłaconej jeszcze w dniu 1 stycznia 1919 r. kwoty, przypadającej na poszczególną hipotekę, odliczyć należy:a)
istniejący w dniu 14 czerwca 1922 r. udział hipoteki w funduszu amortyzacyjnym w jego nominalnej kwocie. Jeżeli w czasie między dniem 1 stycznia 1919 r. a dniem 14 czerwca 1922 r. uiszczone zostały półroczne świadczenia, natenczas należy zawarte w tych świadczeniach półroczne raty amortyzacyjne doliczyć w nominalnej kwocie do udziału w funduszu amortyzacyjnym, o ile uiszczona zapłata dosięga nominalnej kwoty dłużnego półrocznego świadczenia. Jeżeli uiszczona zapłata nie dosięga nominalnej kwoty dłużnego półrocznego świadczenia, należy ją zaliczyć najpierw na dodatek na koszty administracyjne, następnie na pokrycie odsetek a resztę na ratę amortyzacyjną;b)
wniesione do dnia 14 czerwca 1922 r. listy zastawne oraz gotówkę, przeznaczoną według wyraźnego oświadczenia dłużnika na nadzwyczajną spłatę, w nominalnej kwocie.Przy tych obliczeniach marka polska liczyć się będzie jako równowartościowa z marką niemiecką.
3)
Obliczoną w ten sposób resztę kwoty, przypadającej na hipotekę, należy oznaczyć w markach złotych w myśl przepisów §§ 2 i 3 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej.4)
Jeżeli w czasie od dnia 13 czerwca 1922 r. do dnia 14 lipca 1925 r. wniesione zostały listy zastawne, natenczas należy przypadającą w markach złotych na listy zastawne kwotę zaliczyć na kwotę w markach złotych, przypadającą na hipotekę (ustęp 3). Przy obliczaniu kwoty w markach złotych, przypadającej na listy zastawne, uważa się za dzień wydania w rozumieniu § 2 ustęp 2 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej dzień wystawienia listu zastawnego. Postanowienie to stosuje się odpowiednio wówczas, jeżeli wniesione zostały do rąk Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego listy zastawne, opiewające na marki polskie, a wydane przez Poznańskie Ziemstwo Kredytowe. Przytem liczyć się będzie kwotę nominalną listów zastawnych, opiewających na marki polskie, jako równowartościową z tej samej wysokości kwotą nominalną listów zastawnych, opiewających na marki niemieckie.5)
Od pozostałej kwoty w markach złotych, przypadającej na hipotekę, należy obliczyć 25 od sta jako podstawową kwotę przerachowania.6)
Jeżeli po dniu 14 czerwca 1922 r. wpłacone zostały gotówką w markach polskich lub niemieckich zwyczajne półroczne świadczenia lub kwoty, przeznaczone według wyraźnego oświadczenia dłużnika na nadzwyczajną spłatę, natenczas należy je zaliczyć na podstawową kwotę przerachowania w wysokości kwoty, obliczonej w markach złotych w myśl załącznika do § 2 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej, na dzień, w którym Poznańskie Ziemstwo Kredytowe oświadczenie to otrzymało; zwyczajne półroczne świadczenia, które wpłynęły po dniu 31 grudnia 1922 r., pozostają nieuwzględnione. Jeżeli świadczenia takie uskutecznione zostały do dnia 14 lipca 1925 r. w markach rentowych lub w markach Rzeszy Niemieckiej, uważa się ich kwotę nominalną za kwotę wyrażoną w markach złotych.7)
Postanowienia powyższe nie wykluczają zaliczenia świadczeń, uskutecznionych do dnia 14 lipca 1925 r. w innej walucie, jako świadczeń rzeczowych w rozumieniu niemieckich przepisów o waloryzacji.8)
Obliczoną w myśl ustępu 5 do 7 resztę podstawowej kwoty przerachowania należy uznać za kwotę, wynikającą z przerachowania, i począwszy od dnia 1 stycznia 1925 r. oprocentowywać stosownie do przepisów § 28 ustęp 1 zdanie 2 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej.9
Kwoty, obliczone przez Poznańskie Ziemstwo Kredytowe, podlegają zbadaniu i zatwierdzeniu przez komisarza, którego ustanowi Rząd Niemiecki. W razie zatwierdzenia wystarcza do wpisu w księdze wieczystej kwoty, wynikającej z przerachowania, wniosek niemieckiej instytucji powierniczej. W razie odmowy zatwierdzenia może instytucja powiernicza udać się na drogę sądową.1)
Po zawiadomieniu przez niemiecką instytucję powierniczą właściciela o wysokości kwoty, wynikającej z przerachowania, oraz po wezwaniu do zapłaty, które winno być równocześnie do niego wystosowane, należy umorzyć:a)
w ciągu trzech miesięcy kwoty, wynikające z przerachowania, jeżeli nie przekraczają stu marek złotych, jak również końcówki kwot, wynikających z przerachowania, pozostałe po zaokrągleniu ich na 100 marek złotych lub na wielokrotność stu;b)
w ciągu jednego roku kwoty, wynikające z przerachowania, jeżeli wynoszą ponad 100 marek złotych, a nie przekraczają 250 marek złotych;c)
w ciągu dwóch lat w dwóch równych ratach rocznych kwoty, wynikające z przerachowania, jeżeli wynoszą ponad 250 marek złotych, a nie przekraczają 500 marek złotych.W wypadkach, wymienionych w artykule 45, ustęp 2, należy zamiast właściciela zawiadomić dłużnika.
2)
Kwoty, wynikające z przerachowania, zaokrąglone w myśl ustępu 1a), a wynoszące ponad 500 marek złotych, należy począwszy od 1 lipca 1928 r. umarzać w półrocznych ratach w wysokości 1,6 od sta rocznie z doliczeniem zaoszczędzonych odsetek.3)
Od wymienionych w ustępie 1 końcówek kwot, wynikających z przerachowania, nie pobiera się odsetek za czas od dnia 1 stycznia 1925 r.4)
Jako dodatek na koszty administracyjne liczy się począwszy od dnia 1 stycznia 1925 r. rocznie ½ od sta zaokrąglonej w myśl ustępu 1a) kwoty, wynikającej z przerachowania.5)
Zapłatę, uiszczoną po dniu 14 lipca 1925 r., należy w danym razie przeliczyć na marki Rzeszy Niemieckiej i kwotę nominalną w markach Rzeszy Niemieckiej zaliczyć najpierw na odsetki, płatne za czas od dnia 1 stycznia 1925 r. do dnia 31 grudnia 1927 r., następnie na półroczne świadczenia, płatne po dniu 1 stycznia 1928 r., zaś resztę na kwotę, wynikającą z przerachowania.6)
Zaległe dodatki na koszty administracyjne i odsetki za czas od dnia 1 stycznia 1925 r. do dnia 31 grudnia 1927 r., jak również świadczenia półroczne, zaległe za czas od dnia 1 stycznia 1928 r. do pierwszego dnia półrocza kalendarzowego, następującego po dniu wejścia w życie niniejszego układu, należy umorzyć przez bieżące świadczenia, które winny być uiszczane w wysokości bieżącego świadczenia półrocznego oprócz niego i równocześnie z niem. Postanowienie to ma tylko wówczas zastosowanie, gdy zaległości z tytułu świadczeń półrocznych przekraczają ogółem kwotę 250 marek złotych.7)
Miejscem wypełnienia spłat jest siedziba niemieckiej instytucji powierniczej.1)
Kwoty, wynikające z przerachowania, należy umarzać przez zapłatę w gotówce lub przez wniesienie listów zastawnych. Wniesione listy zastawne będą przez niemiecką instytucję powierniczą zaliczane na poczet kwot, wynikających z przerachowania, stosownie do warunków, jakie każdorazowo ustalone zostaną przez Poznańskie Ziemstwo Kredytowe.2)
Dłużnikowi przysługuje każdego czasu prawo przedterminowego umorzenia w całości lub części, kwoty, wynikającej z przerachowania. W razie przedterminowego umorzenia należy uiścić odsetki aż do dnia umorzenia, a dodatek na koszty administracyjne w całości za to półrocze kalendarzowe, w którem następuje umorzenie.1)
Wpłaty, uskuteczniane na rzecz Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego, jak i wnoszone na jego rzecz listy zastawne, winny być przez niemiecką instytucję powierniczą prowadzone na osobnym rachunku. Poznańskiemu Ziemstwu Kredytowemu przysługuje prawo przeglądania każdego czasu ksiąg niemieckiej instytucji powierniczej przez osobę do tego upoważnioną.2)
Kwoty, pobrane w ciągu miesiąca kalendarzowego na rachunek Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego, należy, przesyłając równocześnie obrachunek, przekazywać mu najpóźniej do dnia 10 następnego miesiąca kalendarzowego. Niemiecka instytucja powiernicza i Poznańskie Ziemstwo Kredytowe mogą porozumieć się co do innego uregulowania tej sprawy.3)
Niemiecka instytucja powiernicza jest przy przekazywaniu kwot uprawniona, za równoczesnem przesłaniem obrachunku wraz z odpowiedniemi załącznikami, do potrącenia dwóch piątych ściągniętych dodatków na koszty administracyjne, jak również do potrącenia kosztów, narosłych z powodu prowadzonych na rachunek Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego procesów i postępowań egzekucyjnych. Niemieckiej instytucji powierniczej należy się udział w dodatkach na koszty administracyjne począwszy od pierwszego dnia półrocza kalendarzowego, poprzedzającego dzień wejścia w życie niniejszego układu.4)
Niemiecka instytucja powiernicza winna wniesione listy zastawne uczynić zapomocą nadruku niezdatnemi do obiegu i wydać wraz z obrachunkiem Poznańskiemu Ziemstwu Kredytowemu.Niemieckiej instytucji powierniczej przysługuje jako władzy egzekucyjnej przy ściąganiu przeszłych na nią hipotek prawo egzekucji w takim rozmiarze, jaki przysługuje statutowo instytucji Neues Brandenburgisches Kreditinstitut.
1)
Aż do dnia wejścia w życie niemieckiej ustawy ochronnej dla Posener Landschaft z dnia 1 marca 1922 r. uważa się Poznańskie Ziemstwo Kredytowe, bez względu na skutki prawne spowodowane przecięciem granicą, za uprawnione do rozporządzania hipotekami i innemi prawami, zapisanemi na rzecz Posener Landschaft na nieruchomościach w Rzeszy Niemieckiej położonych, oraz wierzytelnościami, określonego w artykule 45 ustęp 2 rodzaju.2)
O ile hipoteki zostały spłacone lub uważa się je w myśl artykułu 45 ustęp 3 za wygasłe, zezwolenia potrzebne do wykreślenia wydawane będą - o ile nie zostały już na podstawie ustawy ochronnej udzielone przez wymienioną w artykule 44 instytucję powierniczą - w ciągu trzech miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego układu przez Poznańskie Ziemstwo Kredytowe, a po upływie tego czasu przez niemiecką instytucję powierniczą. Postanowienie to należy stosować odpowiednio do innych praw.3)
Poznańskie Ziemstwo Kredytowe wyda w ciągu czterech miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego układu niemieckiej instytucji powierniczej wszystkie listy hipoteczne, znajdujące się po upływie określonego w ustępie 2 czasokresu w jego posiadaniu, a odnoszące się do hipotek, zapisanych na rzecz Posener Landschaft na nieruchomościach w Rzeszy Niemieckiej położonych, chyba że stoją temu na przeszkodzie prawa osób trzecich.Za listy zastawne, wydane przez Posener Landschaft odpowiada, bez względu na skutki prawne spowodowane przecięciem granicą, wyłącznie Poznańskie Ziemstwo Kredytowe.
PROWINCJONALNE KASY POŻYCZKOWE.
PROWINCJONALNE KASY POŻYCZKOWE.
1)
Odpowiedzialność za opiewające na okaziciela obligacje Prowincjonalnego Związku Poznańskiego, wydane przed dniem 10 stycznia 1920 r. przez podówczas jeszcze niepodzielony związek na cele Prowincjonalnej Kasy Pożyczkowej i Wojennej Kasy Pożyczkowej, przejmuje z dniem wejścia w życie niniejszego układu, bez względu na skutki prawne, spowodowane przecięciem granicą, wyłącznie Wojewódzki Związek Komunalny Poznański. Części byłej prowincji poznańskiej, pozostałe przy Rzeszy Niemieckiej, zostają zwolnione z odpowiedzialności.2)
Za opiewające na okaziciela obligacje Prowincjonalnego Związku Poznańskiego, wydane po dniu 10 stycznia 1920 r., odpowiada Wojewódzki Związek Komunalny Poznański tylko o tyle, o ile sam je wydał.1)
Hipoteki i inne prawa, nabyte przed dniem 10 stycznia 1920 r. przez Poznańską Prowincjonalną Kasę Pożyczkową i przez Poznańską Wojenną Kasę Pożyczkowa, a zapisane na nieruchomościach w Rzeszy Niemieckiej położonych, jak również nabyte przed tym dniem osobiste wierzytelności wymienionych Kas wobec dłużników, mających w dniu wejścia w życie niniejszego układu swe miejsce zamieszkania (siedzibę) w Rzeszy Niemieckiej, przechodzą - o ile nie zostały już spłacone lub nie wygasły - z dniem wejścia w życie niniejszego układu z mocy samego prawa na niemiecką publiczno-prawną instytucie, która oznaczona zostanie przez Rząd Niemiecki przy wymianie dokumentów ratyfikacyjnych. Do skuteczności przejścia praw nie potrzeba ani wydania listów hipotecznych lub listów długów gruntowych, ani wpisu w księgę wieczystą, ani żadnego innego aktu prawnego.2)
Długi byłego Prowincjonalnego Związku Poznańskiego wobec Poznańskiej Prowincjonalnej Kasy Pożyczkowej i wobec Poznańskiej Wojennej Kasy Pożyczkowej przejmuje z dniem wejścia w życie niniejszego układu wyłącznie Wojewódzki Związek Komunalny Poznański, z wyjątkiem tych długów, których wypełnienie zabezpieczone jest przez wpis w księdze wieczystej na nieruchomościach, w Rzeszy Niemieckiej położonych; odpowiedzialność owych nieruchomości pozostaje nienaruszona. Wymienione w zdaniu pierwszem długi nie podlegają rozliczeniu między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką.3)
Wymienione w ustępach 1 i 2 prawa, wierzytelności i długi należy wyszczególnić w wykazie, który zostanie sporządzony we wzajemnem porozumieniu i wymieniony z dokumentami ratyfikacyjnemi.4)
Prawa i wierzytelności, wymienione w ustępach 1 i 2, a niewyszczególnione w wykazie, uważa się wobec Poznańskiej Prowincjonalnej Kasy Pożyczkowej i Poznańskiej Wojennej Kasy Pożyczkowej jak również wobec wymienionej w ustępie 1 niemieckiej instytucji, za wygasłe.5)
Pożyczki, opiewające na marki, które w myśl ustępu 1 przeszły na wymienioną tam publiczno-prawną instytucję, uważa się za nabyte przez nią przed dniem 1 lipca 1920 r.1)
Odpowiedzialność za opiewające na okaziciela obligacje Breslauer Provinzialhilfskasse i Breslauer Kriegshilfskasse, wydane przed dniem 16 czerwca 1922 r., ponosi, bez względu na skutki prawne, spowodowane przecięciem granicą, wyłącznie Breslauer Provinzialhilfskasse. Części byłej prowincji śląskiej, przypadłe Rzeczypospolitej Polskiej, zostają zwolnione z odpowiedzialności.2)
Za opiewające na okaziciela obligacje Breslauer Provinzialihilfskasse i Breslauer Kriegshilfskasse, wydane po dniu 16 czerwca 1922 r., odpowiadają te Kasy tylko o tyle, o ile same je wydały.1)
Hipoteki i inne prawa, nabyte przed dniem 16 czerwca 1922 r. przez Breslauer Provinzialihilfskasse i Breslauer Kriegshilfskasse, a zapisane na nieruchomościach w Rzeczypospolitej Polskiej położonych, jak również nabyte przed tym dniem osobiste wierzytelności tych Kas wobec dłużników, mających w dniu wejścia w życie niniejszego układu swe miejsce zamieszkania (siedzibę) w Rzeczypospolitej Polskiej, przechodzą - o ile nie zostały już spłacone lub nie wygasły - z dniem wejścia w życie niniejszego układu z mocy samego prawa na polską, publiczno-prawną instytucję, która oznaczona zostanie przez Rząd Polski przy wymianie dokumentów ratyfikacyjnych. Do skuteczności przejścia praw nie potrzeba ani wydania listów hipotecznych lub listów długów gruntowych, ani wpisu w księgę wieczystą, ani żadnego innego aktu prawnego.2)
Długi Provinzialverband Schlesien wobec Breslauer Provinziaihilfskasse i Breslauer Kriegshilfskasse ponosi wyłącznie Provinzialverband Schlesien z wyjątkiem tych długów, których wypełnienie zabezpieczone jest przez wpis w księdze wieczystej na nieruchomościach w Rzeczypospolitej Polskiej położonych; odpowiedzialność owych nieruchomości pozostaje nadal w mocy. Wymienione w zdaniu pierwszem długi nie podlegają rozliczeniu między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką.3)
Wymienione w ustępie 1 i 2 prawa, wierzytelności i długi należy wyszczególnić w wykazie, który zostanie sporządzony we wzajemnem porozumieniu i wymieniony z dokumentami ratyfikacyjnemi.4)
Prawa i wierzytelności, wymienione w ustępach 1 i 2, a nie wyszczególnione w wykazie, uważa się wobec Breslauer Provinzialhilfskasse i Breslauer Kriegshilfskasse jak również wobec wymienionej w ustępie 1 polskiej instytucji, za wygasłe.Instytucje publiczno-prawne, przewidziane w artykułach 55, ustęp 1 i 57, ustęp 1, mają odnośnie do przeszłych na nie praw i wierzytelności stanowisko powiernika (instytucje powiernicze). Winny one przy sprawowaniu czynności przestrzegać staranności, wymaganej w życiu potocznem.
1)
Kwoty, wynikające z przerachowania, przypadające na poszczególne prawa i wierzytelności (artykuły 55, 57), jak również świadczenia uboczne (odsetki, kwoty amortyzacyjne, dodatki na fundusz rezerwowy i na koszty administracyjne), zostaną obliczone po stronie polskiej przez Wojewódzki Bank Pożyczkowy w Poznaniu, a po stronie niemieckiej przez Breslauer Provinzialhilfskasse (instytucje kredytowe) i podane do wiadomości właściwej instytucji powierniczej.2)
Kwoty obliczone podlegają zbadaniu i zatwierdzeniu przez komisarza, którego dla każdej instytucji powierniczej ustanowi właściwa władza państwowa. W razie zatwierdzenia wystarcza przy prawach rzeczowych do wpisu w księdze wieczystej kwoty, wynikającej z przerachowania, wniosek właściwej instytucji powierniczej. W razie odmowy zatwierdzenia może instytucja powiernicza udać się na drogę sądową.Dla oprocentowania i spłaty kwot, wynikających z przerachowania, miarodajne są przepisy ustaw krajowych, atoli bez uszczerbku dla niżej podanych postanowień.
1)
Po zawiadomieniu dłużnika przez instytucją powierniczą o wysokości kwoty, wynikającej z przerachowania, oraz po wezwaniu do zapłaty, które winno być równocześnie do niego wystosowane, należy zapłacić:a)
w ciągu sześciu tygodni kwoty, wynikające z przerachowania, w Rzeczypospolitej Polskiej do 100 złotych, zaś w Rzeszy Niemieckiej do 100 marek Rzeszy Niemieckiej, jak również końcówki kwot, wynikających z przerachowania, pozostałe po zaokrągleniu ich w Rzeczypospolitej Polskiej na 100 złotych, zaś w Rzeszy Niemieckiej na 100 marek Rzeszy Niemieckiej lub na wielokrotność stu;b)
w ciągu jednego roku kwoty, wynikające z przerachowania, wynoszące w Rzeczypospolitej Polskiej ponad 100 złotych a nie przekraczające 500 złotych, zaś w Rzeszy Niemieckiej ponad 100 marek Rzeszy Niemieckiej a nie przekraczające 250 marek Rzeszy Niemieckiej;c)
w ciągu dwóch lat w dwóch równych ratach rocznych kwoty, wynikające z przerachowania, wynoszące w Rzeczypospolitej Polskiej ponad 500 złotych a nie przekraczające 1.000 złotych, zaś w Rzeszy Niemieckiej ponad 250 marek Rzeszy Niemieckiej a nie przekraczające 500 marek Rzeszy Niemieckiej.2)
Na poczet wynikających z przerachowania kwot, zaokrąglonych w myśl ustępu 1a), w wysokości przekraczającej w Rzeczypospolitej Polskiej 1.000 złotych, zaś w Rzeszy Niemieckiej 500 marek Rzeszy Niemieckiej, należy począwszy od pierwszego dnia półrocza kalendarzowego, następującego po zawiadomieniu dłużnika przez instytucję powierniczą, uiszczać, oprócz odsetek, przypadających na wynikającą z przerachowania zaokrągloną kwotę, rocznie 2 od sta tej kwoty tytułem umorzenia oraz rocznie ½ od sta tytułem dodatku na koszty administracyjne. Umorzenie następuje z doliczeniem zaoszczędzonych odsetek i dodatków na koszty administracyjne.3)
Od wymienionych w ustępie 1a) końcówek i kwot, wynikających z przerachowania, nie pobiera się odsetek w Rzeczypospolitej Polskiej za czas od dnia 1 lipca 1924 r., zaś w Rzeszy Niemieckiej za czas od 1 stycznia 1925 r.4)
Odsetki, zaległe za czas do rozpoczęcia umarzania, należy umorzyć przez bieżące świadczenia, które winny być uiszczane w wysokości bieżącego świadczenia półrocznego (ustęp 2) oprócz niego i równocześnie z niem. Postanowienie to należy stosować tylko wtedy, gdy zaległości z tytułu odsetek przewyższają w Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 500 złotych, zaś w Rzeszy Niemieckiej kwotę 250 marek Rzeszy Niemieckiej.5)
Miejscem wypełnienia spłat jest siedziba właściwej instytucji powierniczej.Dłużnikowi przysługuje każdego czasu prawo przedterminowej spłaty, w całości lub w części, kwoty, wynikającej z przerachowania. W razie przedterminowej spłaty należy uiścić odsetki aż do dnia spłaty, a dodatek na koszty administracyjne w całości za to półrocze kalendarzowe, w którem następuje spłata.
1)
Instytucja powiernicza winna kwoty wpłacane prowadzić na osobnym rachunku. Instytucji kredytowej, na której rachunek kwoty te zostały wpłacone, przysługuje prawo przeglądania każdego czasu ksiąg instytucji powierniczej przez osobę do tego upoważnioną.2)
Instytucja powiernicza winna kwoty, pobrane w ciągu miesiąca kolendarzowego na rachunek instytucji kredytowej, przekazać jej wraz z obrachunkiem najpóźniej do dnia 10-go następnego miesiąca kalendarzowego.3)
Instytucja powiernicza za równoczesnem przesłaniem obrachunku i załączników jest uprawniona do potrącenia z kwot, jakie mają być przekazane, dwóch piątych części ściągniętych dodatków na koszty administracyjne, jak również do potrącenia kosztów, narosłych jej z powodu procesów i postępowań egzekucyjnych, prowadzonych na rachunek instytucji kredytowej.Polskiej instytucji powierniczej przysługuje przy ściąganiu praw i wierzytelności, które na nią przeszły, uprzywilejowane prawo egzekucji, przewidziane dla Wojewódzkiego Banku Pożyczkowego w Poznaniu; niemieckiej instytucji powierniczej przysługuje przy ściąganiu praw i wierzytelności, które na nią przeszły, uprzywilejowane prawo egzekucji, przewidziane dla Breslauer Provinzialhilfskasse.
1)
Bez względu na skutki prawne, spowodowane przecięciem granicą, uważa się aż do dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych instytucję kredytową jednego z Państw, zawierających układ, za uprawnioną do rozporządzania nabytemi przez nią hipotekami i innemi prawami, zapisanemi na nieruchomościach w drugiem Państwie położonych jak również niewpisanemi w księgę wieczystą wierzytelnościami, przysługującemi jej wobec dłużników, którzy mają swe miejsce zamieszkania (siedzibę) w drugiem Państwie, zawierającem układ.2)
O ile hipoteki i długi gruntowe zostały spłacone instytucji kredytowej przed dniem wejścia w życie niniejszego układu lub o ile uważa się je w myśl artykułu 55 ustęp 4 i 57 ustęp 4 za wygasłe, zezwoleń, potrzebnych do wykreślenia, udzielać będzie w ciągu trzech miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego układu instytucja kredytowa, a po upływie tego czasu instytucja powiernicza.3)
Instytucja kredytowa jednego z Państw, zawierających układ, wyda w ciągu czterech miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego układu właściwej instytucji powierniczej wszystkie, po upływie przewidzianego w ustępie 2 czasokresu w jej posiadaniu znajdujące się listy hipoteczne i listy długów gruntowych, dotyczące hipotek i długów gruntowych przez nią nabytych i zapisanych na nieruchomościach w drugiem Państwie położonych, chyba że stoją temu na przeszkodzie prawa osób trzecich.Obie instytucje powiernicze są uprawnione do zawarcia porozumienia, na mocy którego prawa i wierzytelności, które przeszły na jedną z nich, zalicza się w całości lub w części na prawa i wierzytelności, które przeszły na drugą z nich. W razie takiego porozumienia przechodzą w wysokości zaliczonych kwot - na Wojewódzki Bank Pożyczkowy w Poznaniu prawa i wierzytelności, które przeszły na polską instytucję powierniczą, a - na Breslauer Provinzialhilfskasse te, które przeszły na niemiecką instytucję powierniczą.
W rozumieniu postanowień niniejszego rozdziału uważa się za hipoteki tak prawo rzeczowe, jak i zabezpieczoną wierzytelność osobistą. Postanowienia niniejszego rozdziału mają jednak tylko o tyle zastosowanie do zabezpieczonej wierzytelności osobistej, o ile podlega ona w myśl postanowień niniejszego układu ustawodawstwu o przerachowaniu tego Państwa, zawierającego układ, na obszarze którego obciążona nieruchomość jest położona.
ZASIŁKI WOJENNE GMIN I ZWIĄZKÓW GMINNYCH.
ZASIŁKI WOJENNE GMIN I ZWIĄZKÓW GMINNYCH.
Polskie gminy i związki gminne, położone na obszarach, odstąpionych przez Rzeszę Niemiecką, zwalnia się z dniem wejścia w życie niniejszego układu z samego prawa z ich zobowiązań łącznie z odsetkami, zaciągniętych wobec osób, będących w dniu wejścia w życie niniejszego układu obywatelami Rzeszy Niemieckiej, celem wypłaty zasiłków wojennych. Zobowiązania te wyszczególnia się w wykazie, który sporządzony zostanie we wzajemnem porozumieniu i wymieniony z dokumentami ratyfikacyjnemi. Za polskie gminy i związki gminne w rozumieniu niniejszego postanowienia uważa się te gminy i związki gminne, których siedziba przed ich odstąpieniem znajdowała się w miejscu, położonem obecnie na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
W tej wysokości, w jakiej nastąpiło zwolnienie polskich gmin i związków gminnych z zobowiązań, wymienionych w artykule 68, zwalnia się Rzeszę Niemiecką z dniem wejścia w życie niniejszego układu z samego prawa z przewidzianego w układzie paryskim z dnia 9 stycznia 1920 r. obowiązku zwrotu zasiłków wojennych, zapłaconych przez polskie gminy i związki gminne.
POSTANOWIENIA KOŃCOWE.
POSTANOWIENIA KOŃCOWE.
1)
Jeżeli przerachowanie roszczeń, o których mowa w artykułach 11, 14 i 16, na skutek zmiany miary przerachowania lub stawki waloryzacyjnej lub w inny sposób ulegnie zmianie na korzyść wierzycieli polskich, natenczas w odpowiednim stosunku zmieni się również przerachowanie, przysługujące wierzycielom niemieckim.2)
Postanowienie artykułu 11 ustęp 2 pozostaje nienaruszone.1)
Postanowienia niniejszego układu nie mają zastosowania do praw i wierzytelności, które obywatele polscy lub obywatele Rzeszy Niemieckiej nabyli drogą cesji od obywateli innych Państw po dniu 1 stycznia 1926 r.2)
Wymieniony w ustępie 1 termin nie ma zastosowania do listów zastawnych, obligacyj (§ 16 polskiego rozporządzenia z dnia 14 maja 1924 r.), obligacyj przemysłowych i podobnego rodzaju obligacyj (§ 33 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej) i obligacyj wydanych przez osoby prawne prawa publicznego i podobne korporacje jako właścicieli zakładów gospodarczych (§ 31 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej). Co do terminu miarodajnego dla tych roszczeń, pozostają w mocy ustawy krajowe.3)
Postanowienia artykułu 17 pozostają nienaruszone.1)
Od dnia wejścia w życie niniejszego układu nie maja zastosowania do praw i wierzytelności obywateli Rzeszy Niemieckiej postanowienia artykułów 4, 5 polskiej ustawy z dnia 20 listopada 1919 r. o walucie w b. dzielnicy pruskiej (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr. 91, poz. 492).2)
Przedawnienie wierzytelności pieniężnych, w szczególności wierzytelności o odsetki, zaległe od dnia 1 lipca 1921 r., ulega wstrzymaniu od chwili, z którą wierzyciel niemiecki nie mógł już sądownie dochodzić swej wierzytelności, a w każdym razie od dnia wejścia w życie wymienionej w ustępie 1 ustawy, aż do dnia wejścia w życie niniejszego układu.1)
Przynależność osób prawnych prawa prywatnego i publicznego do jednego z Państw, zawierających układ, oznacza się według ich siedziby.2)
Jeżeli siedziba osoby prawnej została przeniesiona po dniu 14 lipca 1925 r. do Rzeczypospolitej Polskiej lub po dniu 20 maja 1924 r. do Rzeszy Niemieckiej, natenczas należy bez uszczerbku dla postanowień artykułu 71 prawa i wierzytelności, nabyte przez osobę prawną przed przeniesieniem siedziby tak traktować, jak gdyby przeniesienie siedziby nie było nastąpiło.Instytucje powiernicze, wymienione w artykułach 36, 46 i 58, są uprawnione do dochodzenia przeszłych na nie praw i wierzytelności jedynie na obszarze tego zawierającego układ Państwa, w którem mają siedzibę. O ile można dochodzić praw i wierzytelności w drugiem Państwie, zawierającem układ, instytucje powiernicze są zobowiązane do wydania dokumentów i innych załączników, potrzebnych do dochodzenia praw, tym instytucjom, wobec których mają stanowisko powiernika.
Nie przesądzając ewentualnego dalszego porozumienia między Państwami, zawierającemi układ, postanowienia niniejszego układu nie mają zastosowania:
a)
do pożyczek publiczno-prawnych korporacyj, których obszar (okrąg działalności) został przecięty granicą; postanowienia niniejszego układu mają jednak zastosowanie do listów zastawnych i obligacyj, o których mowa w rozdziałach V i VI, jak również do obligacyj prowincyj brandenburskiej, pomorskiej i wschodnio-pruskiej;b)
do zapisanych na rzecz Deutsche Pfandbriefanstalt in Posen i na rzecz Kreditanstalt für städtische Hausbesitzer der Provinzen Posen und Westpreussen hipotek oraz innych praw, jak również do wierzytelności tych instytucyj, i do wydanych przez nie listów zastawnych;c)
do wymienionych w § 34, ustęp 2, 3 polskiego rozporządzenia z dnia 14 maja 1924 r. i w polskiem rozporządzeniu z dnia 21 kwietnia 1926 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr. 40, poz. 248) długów rentowych, nabytych przez banki rentowe, i do wydanych na ich podstawie listów rentowych;d)
do pożyczek, udzielonych przez banki rentowe kultury rolnej, do zabezpieczeń ustanowionych dla tych pożyczek, jak również do wydanych na ich podstawie listów rentowych kultury rolnej.Układ niniejszy wraz z protokółem końcowym będzie możliwie jaknajprędzej ratyfikowany; wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpi w Warszawie. Układ wchodzi w życie z upływem miesiąca, licząc od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.
NA DOWÓD TEGO Pełnomocnicy podpisali niniejszy układ w dwóch oryginałach w języku polskim i niemieckim i zaopatrzyli go swemi pieczęciami.
W Berlinie, dnia 5 lipca 1928 r.
PROTOKÓŁ KOŃCOWY.
Przy podpisaniu polsko - niemieckiego układu waloryzacyjnego Pełnomocnicy Państw, zawierających układ, ułożyli się jak następuje:
§ 1. Rządy obu Państw, zawierających układ, będą sobie wzajemnie świadczyć pożyteczne usługi w celu wykonania układu.
§ 2.
Rządy obu Państw, zawierających układ, wydadzą zarządzenia, jakie okażą się potrzebne, aby nie odmawiano zezwoleń na przekazywanie obywatelom drugiego Państwa kwot, wynikających z przerachowania, o ileby zezwolenia takie były w jednem Państwie wymagane.§ 3.
1)
Rząd Niemiecki stosować będzie zasadę artykułu 55 ustęp 5 także do opiewających na marki pożyczek innych publiczno-prawnych korporacyj, których obszar (okrąg działalności) przecięty został granicą, jeśli rozliczenie ich majątku już nastąpiło. Jeżeli rozliczenie majątku takiej korporacji jeszcze nie nastąpiło, natenczas przydziela się uprawnienia do uczestniczenia w losowaniu wraz z zapisem długu z tytułu konwersji pożyczki lub z pożyczką konwersyjną tejże korporacji, zapisując je w księdze długów z zastrzeżeniem winkulacyjnem lub oddając w urzędowe przechowanie. W razie późniejszego rozliczenia maja być wydane temu, do kogo należeć mają po rozliczeniu.2)
Rząd Polski oświadcza, że obligacje konwersyjne będą przechowywane przez władze, jeżeliby stosownie do postanowień artykułów 14 do 17 miały być przydzielone publiczno-prawnej korporacji, której obszar (okrąg działalności) został przecięty granicą, jeśli rozliczenie jej majątku jeszcze nie nastąpiło. W razie późniejszego rozliczenia, obligacje konwersyjne mają być wydane temu, do kogo należeć mają po rozliczeniu.§ 4.
1)
Rząd Polski wyda zarządzenia, jakie okażą się potrzebne, aby przychylnie traktowano podania obywateli niemieckich o dodatkowe zarejestrowanie ich własnością będących publicznych i przez Państwo gwarantowanych pożyczek (artykuł 17 układu), których przerachowanie i konwersja dokonywuje się według polskich przepisów.2)
Rząd Niemiecki wyda zarządzenia, jakie okażą się potrzebne, aby przychylnie traktowano podania obywateli polskich o dodatkowe uwzględnienie wniosków:a)
o wymianę pożyczek publicznych,b)
o przyznanie dla pożyczek publicznych uprawnień do uczestniczenia w losowaniu korporacjom publiczno-prawnym, których obszar (okrąg działalności) został przecięty granicą.§ 5.
Rząd Niemiecki dołoży starań, aby niemieckie zakłady ubezpieczeń nie wywodziły dla siebie z zaniedbania czasokresu prekluzyjnego, oznaczonego w artykule 5 rozporządzenia z dnia 22 maja 1926 r. o waloryzacji roszczeń ubezpieczeniowych, żadnych praw odnośnie do roszczeń ubezpieczeniowych, wymienionych w § 59, ustęp 2 niemieckiej ustawy waloryzacyjnej.§ 6.
1)
Rząd Polski dołoży starań, aby Poznańskie Ziemstwo Kredytowe utworzyło dla wymiany listów zastawnych Posener Landschaft na konwersyjne listy zastawne Poznańskiego Ziemstwą Kredytowego w Rzeszy Niemieckiej jedno lub kilka biur wymiany, które otrzymają również upoważnienie do wykupu kuponów odsetkowych konwersyjnych listów zastawnych Poznańskiego Ziemstwą Kredytowego. Utworzenie biura wymiany i wykupu nie uzasadnia powstania w Rzeszy Niemieckiej miejsca wypełnienia dla zobowiązań Poznańskiego Ziemstwą Kredytowego wobec posiadaczy listów zastawnych.2)
Jeżeliby komisarz, którego Rząd Polski ma ustanowić w myśl artykułu 37 układu, przy badaniu kwot, wynikających z przerachowania a obliczonych przez ziemstwa pruskie, miał uznać dalsze wyjaśnienia za potrzebne, natenczas wyjaśnienia te winny nastąpić w drodze urzędowych oświadczeń ziemstw pruskich. Oświadczenia, potwierdzone przez właściwą władzę nadzorczą, winien komisarz polski uważać za zgodne ze stanem akt. Jeżeliby komisarz, którego Rząd Niemiecki ma ustanowić w myśl artykułu 47 układu, przy badaniu kwot, wynikających z przerachowania a obliczonych przez Poznańskie Ziemstwo Kredytowe, miał uznać dalsze wyjaśnienia za potrzebne, natenczas wyjaśnienia te winny być udzielone w drodze urzędowych oświadczeń Poznańskiego Ziemstwa Kredytowego. Wyjaśnienia te, potwierdzone przez właściwą władzę nadzorczą, winien komisarz niemiecki uważać za zgodne ze stanem akt.§ 7.
1)
Gdy zajdzie tego potrzeba, co winno być udowodnione, Rząd Polski na życzenie Rządu Niemieckiego dołoży starań, aby Wojewódzki Związek Komunalny Poznański dla wymiany opiewających na okaziciela obligacyj Poznańskiego Związku Prowincjonalnego na obligacje konwersyjne Wojewódzkiego Związku Komunalnego Poznańskiego utworzył w Rzeszy Niemieckiej biuro wymiany, które otrzyma również upoważnienie do wykupu kuponów odsetkowych obligacyj konwersyjnych. Utworzenie biura wymiany i wykupu nie uzasadnia powstania w Rzeszy Niemieckiej miejsca wypełnienia dla zobowiązań Wojewódzkiego Związku Komunalnego Poznańskiego wobec posiadaczy obligacyj.2)
Jeżeliby komisarz, którego Rząd Polski ma ustanowić w myśl artykułu 59 układu, przy badaniu kwot, wynikających z przerachowania, a obliczonych przez Breslauer Provinzialhilfskasse, miał uznać dalsza wyjaśnienia za potrzebne, natenczas wyjaśnienia te winny być udzielone w drodze urzędowych oświadczeń tej Kasy Pożyczkowej. Oświadczenia, potwierdzone przez właściwą władzę nadzorczą, winien komisarz polski uważać za zgodne ze stanem akt. Jeżeliby komisarz, którego Rząd Niemiecki ma ustanowić w myśl artykułu 59 układu, przy badaniu kwot, wynikających z przerachowania a obliczonych przez Wojewódzki Bank Pożyczkowy w Poznaniu, miał uznać dalsze wyjaśnienia za potrzebne, natenczas wyjaśnienia te winny być udzielone w drodze urzędowych oświadczeń wymienionego Zakładu Kredytowego. Oświadczenia, potwierdzone przez właściwą władzę nadzorczą, winien komisarz niemiecki uważać za zgodne ze stanem akt.§ 8.
1)
Użyte w tekście polskim wyrażenia "przerachowanie" oraz "przerachowanie i konwersja" są równoznaczne z przyjętemi w tekście niemieckim "Aufwertung (waloryzacja)" oraz "Ablösung (konwersja)".2)
Użyte w układzie wyrażenie "pożyczki publiczne" obejmuje, o ile chodzi o pożyczki, podlegające przerachowaniu i konwersji według ustawodawstwa polskiego, także pożyczki przez Państwo gwarantowane.3)
Użyte w układzie wyrażenie "publiczno-prawne korporacje" obejmuje korporacje i zakłady prawa publicznego.4)
Użyte w układzie wyrażenie "granica" odnosi się tylko do granicy polsko-niemieckiej.§ 9.
Rządy Państw, zawierających układ, wychodzą z tego założenia, że ogólne postanowienia układu w treści swej odnoszą się także do faktów, które miały miejsce w przeszłości. Atoli odstąpiły one od zawarcia porozumienia co do mocy wstecznej tych postanowień, ponieważ trudno było w szczegółach przewidzieć, jak daleko sięgałyby skutki takiego, uregulowania. Z drugiej strony jednak Rządy Państw, zawierających układ, wychodzą z tego założenia, że - o ile stosunki prawne, znalazły swe załatwienie przed wejściem w życie niniejszego układu - nie można z powołaniem się na postanowienia układu ani podnosić roszczeń dalej idących, ani też - podnosić innego rodzaju zarzutów przeciw załatwieniu. Dotyczy to w szczególności tych wypadków, gdy załatwienie nastąpiło w drodze rozstrzygnień sądowych lub wydanych w postępowaniu, przewidzianem dla konwersji pożyczek publicznych, w drodze ugód sądowych lub pozasądowych i: innego rodzaju porozumień, jak również gdy załatwienie nastąpiło w drodze zapłaty lub innego zaspokojenia wierzyciela. W razie załatwienia w drodze rozstrzygnień sądowych zasada powyższa obowiązuje tylko na obszarze tego Państwa, zawierającego układ, w którem rozstrzygnienie zostało wydane.Berlin, w dniu 5 lipca 1928 r.
Berlin, w dniu 5 lipca 1928 r.
PROTOKÓŁ OBRAD KOŃCOWYCH
NAD UKŁADEM WALORYZACYJNYM.
Obecni:
ze strony polskiej:
Dr. Witold PRĄDZYŃSKI, Radca Zwyczajny Rady Prawniczej i Członek Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej,
ze strony niemieckiej:
Poseł dr. Paul ECKARDT,
Leo QUASSOWSKI, Radca Ministerjalny w Ministerstwie Sprawiedliwości Rzeszy Niemieckiej.
Pełnomocnicy Państw, zawierających układ, stwierdzili przy zamknięciu rokowań nad polsko-niemieckim układem waloryzacyjnym zgodę swych Rządów na następujące postanowienia:
§ 1.
Celem uregulowania odrębnemi układami tych stosunków prawnych, które zostały wyłączone z zastosowania postanowień układu waloryzacyjnego, maja być podjęte jaknajrychlej rokowania:a)
w sprawie publicznych i pod państwowym nadzorem stojących kas oszczędności, których okrąg działalności przecięty został granicą;b)
w sprawie opiewających na okaziciela obligacyj Zachodnio-Pruskiego Związku Prowincjonalnego, wydanych na cele Prowincjonalnej Kasy Pożyczkowej lub Wojennej Kasy Pożyczkowej;c)
w sprawie zapisanych na rzecz Deutsche Pfandbriefanstalt in Posen i na rzecz Kreditanstalt für städtische Hausbesitzer der Provinzen Posen und Westpreussen hipotek oraz innych praw jak również wierzytelności tych zakładów i wydanych przez nie listów zastawnych;d)
w sprawie przejętych przez banki rentowe rent, ustanowionych celem wykupu ciężarów realnych i na ich podstawie wydanych listów rentowych;e)
w sprawie pożyczek, udzielonych przez banki rentowe kultury rolnej, zabezpieczeń ustanowionych dla tych pożyczek, oraz w sprawie wydanych na ich podstawie listów rentowych kultury rolnej;f)
zasiłków wojennych, które mają być zwrócone Rzeczypospolitej Polskiej przez Rzesze Niemiecką w myśl układu paryskiego z dnia 9 stycznia 1920 r., o ile przewyższają kwotę, umorzoną na mocy postanowień rozdziału VII układu waloryzacyjnego;g)
w sprawie rozliczenia majątku publiczno-prawnych korporacyj, których. obszar (okrąg działalności) został przecięty granicą, a w szczególności w sprawie podziału świadczeń na rzecz byłych urzędników owych korporacyj, oraz w sprawie majątku własnego ziemstw.§ 2.
Rząd Polski oświadcza gotowość w razie zmiany na korzyść obywateli polskich przerachowania roszczeń, o których mowa w artykule 15, zmienić w odpowiednim stosunku przerachowanie tych roszczeń na korzyść obywateli niemieckich.§ 3.
Rząd Niemiecki oświadcza, że niemieckie zakłady ubezpieczeń, które zawarły umowy o ubezpieczenie w pożyczkach wojennych lub w premjowych pożyczkach oszczędnościowych, albo wręczyły ubezpieczonym pożyczki, opiewające na marki, przed upływem czasokresów, przewidzianych dla zgłoszeń, albo same we własnem imieniu wniosły dla ich pożyczek, opiewających na marki, o przyznanie zapisów długu z tytułu konwersji pożyczki i o przyznanie praw uczestniczenia w losowaniu. W drugim wypadku wyda zakład ubezpieczeń zapisy długu z tytułu konwersji pożyczki i prawo uczestniczenia w losowaniu ubezpieczonemu w miarę regulowania stosunku ubezpieczeniowego. Rząd Niemiecki dołoży starań, aby wydanie takie nastąpiło stosownie do umowy o ubezpieczenie. Gdyby niemiecki zakład ubezpieczeń nie miał wydać przysługujących obywatelowi polskiemu kwot, na jakie opiewa zapis długu z tytułu konwersji pożyczki wraz z prawami uczestniczenia w losowaniu, natenczas Rząd Niemiecki dołoży starań, aby zostały zaspokojone roszczenia o odszkodowanie, jakie z tytułu przysługiwać mogą obywatelowi polskiemu.§ 4.
Rząd Niemiecki postara się, aby kwoty, które winny być zebrane na odprawę, wymienioną w artykule 21, ustęp 2 układu waloryzacyjnego, wyłączono z funduszów przerachowania zainteresowanych zakładów ubezpieczeń oraz aby zabezpieczono je przy wydaniu funduszu przerachowania zakładom ubezpieczeń.§ 5.
1)
Rząd Polski godzi się na to, aby w razie gdyby niemieckie zakłady ubezpieczeń przed ich zwolnieniem z ubezpieczeń, wymienionych w artykule 21 układu waloryzacyjnego, miały być zasądzone na zapłatę przez sądy Państw trzecich, kwoty, wypłacane na podstawie takich wyroków oraz konieczne koszty i opłaty, narosłe tym zakładom ubezpieczeń z powodu sądowego dochodzenia, potrącono z sumy 900.000 marek Rzeszy Niemieckiej (artykuł 21, ustęp 2 układu waloryzacyjnego).2)
Rząd Polski ręczy Rządowi Niemieckiemu i niemieckim zakładom ubezpieczeń, że niemieckie zakłady ubezpieczeń po zwolnieniu, przewidzianem w artykule 27 układu waloryzacyjnego, nie będą pociągane przez uprawnionych z tytułu tych ubezpieczeń do odpowiedzialności przed sądami Państw trzecich. Poręka ta istnieje tylko pod tym warunkiem, że niemieckie zakłady ubezpieczeń bezzwłocznie uwiadomią Rząd Polski o pociągnięciu ich do odpowiedzialności.3)
Postanowienia ustępów 1, 2 mają zastosowanie jedynie do roszczeń z tytułu umów o ubezpieczenie na życie, które zawarte zostały na dawnem austrjacko-węgierskiem lub rosyjskiem terytorjum.§ 6.
1)
Postanowienie artykułu 21 układu waloryzacyjnego nie narusza prawnego poglądu Rządu Niemieckiego, że wymienione w tym artykule roszczenia z tytułu ubezpieczeń nie podlegają przerachowaniu, co atoli nie narusza odmiennego prawnego poglądu Rządu Polskiego.2)
Postanowienie artykułu 29, ustęp 2 układu waloryzacyjnego nie narusza poglądów prawnych Rządów Państw, zawierających układ, na kwestję, czy roszczenia, wymienione w tym artykule, są uzasadnione.§ 7.
Rządy Państw, zawierających układ, są zgodne co do tepo, że w wykazie, wymienionym w artykule 35, ustęp 1 układu waloryzacyjnego będą umieszczone hipoteki, które są wyszczególnione w wykazie spłaconych hipotek, wręczonym Rządowi Polskiemu przy podpisaniu układu waloryzacyjnego.§ 8.
Rokowania, przewidziane § 1 b), należy prowadzić z uwzględnieniem następujących zasad:a)
jeżeliby jedno z Państw, zawierających układ, przejęło obowiązek wykupu obligacyj Zachodnio-pruskiego Związku Prowincjonalnego, wydanych na cele Prowincjonalnej Kasy Pożyczkowej i Wojennej Kasy Pożyczkowej, natenczas otrzyma ono równowartość tych przedmiotów majątkowych, które w dniu 10 stycznia 1920 r. należały jako pokrycie wydanych obligacyj do Zachodnio-pruskiej Prowincji albo do Zachodnio-pruskiej Prowincjonalnej Kasy Pożyczkowej lub do Zachodnio-pruskiej Wojennej Kasy Pożyczkowej, a teraz znajdują się na obszarze drugiego Państwa, zawierającego układ. W tym wypadku atoli należy prawa, zapisane na nieruchomościach, w Rzeczypospolitej Polskiej położonych, a wyszczególnione w wykazie, sporządzonym we wzajemnem porozumieniu, zaliczyć jedynie w wysokości dwóch trzecich ich nominalnej wartości; przekazanie kwoty, która w myśl tego ma być obliczona, uważać się będzie za ostateczne umorzenie całego polskiego długu;b)
postanowienie pod a) nie przesądza samo przez się kwestji, czy w danym razie w jaki sposób ma w drodze układu nastąpić uregulowanie przerachowania obligacyj; kwestja ta pozostaje otwarta aż od jej uregulowania, przez układ, przewidziany w § 1b);c)
bez uszczerbku dla postanowień układu, który ma być zawarty w myśl § 1b), może każde Państwo, zawierające układ, przystąpić do jednostronnego uregulowania sprawy przerachowania dopiero po upływie roku od dnia wejścia w życie układu, waloryzacyjnego.§ 9.
Uregulowanie, przewidziane w § 8a), nie przesądza poza tem pytania, czy wpisy, dokonane w księgach wieczystych po podpisaniu układu o zawieszeniu broni z dnia 11 listopada 1918 r., są ważne pod względem prawnym.§ 10.
Rokowania, przewidziane w § 1c), będą prowadzone na podstawie porozumienia, osiągniętego w dniu 14 grudnia 1927 r. między Komunalnym Bankiem Kredytowym w Poznaniu a Deutsche Pfandbriefanstalt in Posen, Sitz Berlin.§ 11.
Postanowienie § 1c) nie narusza prawnego poglądu Rządu Polskiego, że dokonane po dniu 4 stycznia 1919 r. bez jego zgody przeniesienie siedziby Deutsche Pfandbriefanstalt in Posen i Kreditanstalt für städtische Hausbesitzer der Provinzen Posen und Westpreussen z Poznania do Berlina jest prawnie nieskuteczne, co nie narusza atoli przeciwnego prawnego poglądu Rządu Niemieckiego.§ 12.
W wykazie, wymienionym w artykule 68 układu waloryzacyjnego, będą umieszczone zobowiązania zgłoszone przez polskie gminy i związki gminne, o ile nie przewyższają one łącznej sumy zasiłków wojennych, faktycznie wypłaconych i podlegających obowiązkowi zwrotu na mocy układu paryskiego z dnia 9 stycznia 1920 r. W wykazie tym należy wymienić nazwiska wierzycieli niemieckich, podając zarazem kwoty, które na nich przypadają.§ 13.
Z uwagi na to, że uregulowanie, przewidziane w rozdziale VII układu waloryzacyjnego, odnosi się także do tych gmin i związków gminnych na Górnym Śląsku, które należą do obszarów, odstąpionych Rzeczypospolitej Polskiej, zrzeka, się Rząd Polski roszczenia o zwrot dobrowolnych świadczeń gmin i związków gminnych, kosztów administracyjnych i odsetek do wysokości kwoty, równej tej łącznej sumie, z zapłaty której wspomniane gminy i związki gminne na Górnym Śląsku zwolnione są w myśl artykułu 68 układu waloryzacyjnego.§ 14.
1)
Postanowienia, zawarte w rozdziale VII i porozumienie, osiągnięte w § 13, nie naruszają w niczem bronionego przez każdą ze stron poglądu prawnego co do kwestji, czy układ paryski z dnia 9 stycznia 1920 r. odnosi się do obszarów plebiscytowych, przypadłych Rzeczypospolitej Polskiej, oraz czy dobrowolne świadczenia gmin i związków gminnych, koszty administracyjne i odsetki uważać należy za objęte obowiązkiem zwrotu.2)
Porozumienie, przewidziane w § 1 f), nie przesądza niemieckiego zastrzeżenia, iż sprawa ta może być uregulowana jedynie w ramach ogólnego rozrachunku między Rzecząpospolitą Polską a Rzeszą Niemiecką.§ 15.
1)
Rząd Niemiecki oświadcza, iż przy stosowaniu postanowienia § 3 protokółu końcowego uważać będzie za dokonane rozliczenie majątku podmiotów ubezpieczeń społecznych, których okrąg działalności został przecięty granicą, z wyjątkiem byłej Górnośląskiej Spółki Brackiej, skoro tylko sprawa świadczeń na rzecz byłych urzędników tych podmiotów uregulowana zostanie między Rządami Państw, zawierających układ.2)
Rząd Polski oświadcza, że według jego poglądu prawnego rozliczenie majątku podmiotów ubezpieczeń społecznych z wyjątkiem byłej Górnośląskiej Spółki Brackiej już w zupełności nastąpiło. Ponadto Rząd Polski oświadcza, że nie uznaje prawnego obowiązku przyczynienia się do świadczeń na rzecz byłych urzędników publiczno-prawnych korporacyj, których obszar (okrąg działalności) przecięty został granica. Z temi dwoma zastrzeżeniami przyjmuje Rząd Polski do wiadomości zawarte w ustępie pierwszym oświadczenie Rządu Niemieckiego i składa oświadczenie, zawarte w § 1 g).§ 16.
Rząd Niemiecki oświadcza, że według zasad interpretacyjnych, przyjętych przez władze, do których należy postępowanie w sprawach udzielania praw uczestniczenia w losowaniu, na prawo własności, obejmujące pożyczki, należące do takiej publiczno-prawnej korporacji, która całym swym obszarem (okręgiem działalności) przeszła z pod zwierzchnictwa niemieckiego pod zwierzchnictwo polskie, przejście to nie wywarło wpływu. Rząd Niemiecki wyraża zapatrywanie, że interpretacja ta jest słuszna.§ 17.
Likwidacja i wszelkie zarządzenia likwidacyjne oraz wynikające z nich ograniczenia, oparte na artykule 297 b) traktatu wersalskiego i na polskich ustawach z dnia 4 marca i z dnia 15 lipca 1920 r. (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr. 25, poz. 153 i Nr. 70, poz. 467), stały się bezprzedmiotowe w stosunku do praw i wierzytelności Ziemstw Pruskich, Breslauer Provinziaihilfskasse i Kriegshilfskasse. To samo odnosi się w zakresie, jaki wynika z postanowień rozdziału VII, do praw i wierzytelności, które przysługują wierzycielom niemieckim do polskich gmin i związków gminnych.§ 18.
Rządy Państw, zawierających układ, będą aż do dnia wejścia w życie układu waloryzacyjnego przestrzegać takiego postępowania, aby przyszłe stosowanie układu waloryzacyjnego nie napotykało ani na przeszkody, ani na trudności. Od zobowiązania tego wolne będą Rządy Państw, zawierających układ, najpóźniej w dniu 1 kwietnia 1929 r.Zaznajomiwszy się z powyższym układem i dołączonemi doń protokółem końcowym i protokółem obrad końcowych, uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości jak i każde z zawartych w nich postanowień; oświadczamy że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.
Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
W Warszawie, dnia 10 lutego 1931 roku.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Akty prawne liczba obiektów na liście: (3)
Akty wprowadzające liczba obiektów na liście: (3)
- Wykonanie pewnych czynności, przewidzianych w polsko-niemieckim układzie waloryzacyjnym, podpisanym w Berlinie dnia 5 lipca 1928 r.
- Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych polsko-niemieckiego układu waloryzacyjnego, podpisanego wraz z protokółami końcowemi w Berlinie dnia 5 lipca 1928 r.
- Ratyfikacja polsko-niemieckiego układu waloryzacyjnego, podpisanego wraz z protokółami końcowemi w Berlinie dnia 5 lipca 1928 r.