Rzesza Niemiecka-Polska. Polsko-niemiecka umowa amnestyjna z dnia 1 października 1919 r. Berlin.1919.10.01.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1922.11.85

Akt utracił moc

Wersja od: 5 grudnia 1921 r.

OŚWIADCZENIE RZĄDOWE

z dnia 31 stycznia 1922 r.

w przedmiocie polsko-niemieckiej umowy amnestyjnej z dnia 1 października 1919 r.

Podaje się niniejszem do wiadomości, że w dniu 1 października 1919 roku podpisaną została w Berlinie przez pełnomocników Rządów polskiego i niemieckiego urnowa w sprawie wypuszczenia na wolność osób przytrzymanych i przyznania wolności od kar o treści następującej:

RZĄD POLSKI I RZĄD NIEMIECKI

powodowane pragnieniem, ażeby rokowania w sprawach wyłaniających się dla Polski i Niemiec z traktatu pokojowego, podpisanego w dniu 28 czerwca 1919 r. w Wersalu między Niemcami a Mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi, prowadzone były w duchu obopólnego porozumienia,

zgodziły się na to, aby przedewszystkiem unormować wypuszczenie na wolność osób uwięzionych przez Obie Strony wskutek powstania polskiego oraz ułożyć się co do zapewnienia daleko idącej bezkarności, i mianowały w tym celu swemi pełnomocnikami:

Rząd Polski:

Podsekretarza Stanu Prezydjum Rady Ministrów, P. D-ra Władysława Wróblewskiego Posła na Sejm Ustawodawczy P. D-ra Hermana Diamanda,

Posła na Sejm Ustawodawczy P. Wojciecha Korfantego;

Rząd Niemiecki:

Podsekretarza Stanu w Urzędzie dla Spraw Zagranicznych, Nadzwyczajnego Posła i Ministra Upełnomocnionego, P. Haniela von Haimhausen,

Dyrektora w Urzędzie dla Spraw Zagranicznych, Rzeczywistego Tajnego Radcę Legacyjnego, P. Ernsta von Simson

i Nadradcę Rejencji, P. Hr. Hugo von und zu Lerchenfełd auf Köferlng und Schönberg.

Pełnomocnicy zgodzili się-po przedstawieniu wzajemnych pełnomocnictw i uznaniu ich za wystawione w należytej i właściwej formie-co do następujących postanowień:

Artykuł  1.

Zawierające umowę Strony zwolnią niezwłocznie wszystkie dotąd jeszcze nie wypuszczone na wolność osoby, które wskutek powstania polskiego zostały wzięte do niewoli z bronią w ręku, internowane, zabrane w charakterze zakładników lub też osadzone w areszcie prewencyjnym do miejsca ich stałego zamieszkania lub też do miejscowości przez nie wybranej. Wyłączone są od tego osoby, znajdujące się w areszcie śledczym lub które odsiadują karę i nie podpadają pod postanowienia art. 6 do 9 o umorzeniu kar.

W ten sam sposób władze polskie wypuszczą na wolność Niemców, którzyby jeszcze w Polsce byli przytrzymani i pozbawieni wolności, jako należący do armji niemieckiej lub dawniej wchodzący w skład tej armji.

Artykuł  2.

Z chwilą wejścia w życie tej umowy należy natychmiast wstrzymać wykonanie nałożonych w drodze dyscyplinarnej kar na osoby, które stosownie do art. 1 winny być uwolnione.

Artykuł  3.

Wszystkim osobom, które mają być wypuszczone na wolność, należy dozwolić zabranie tak przedmiotów w ich posiadaniu się znajdujących jak również odebranych im, o ile nie zachodzi uzasadnione podejrzenie nielegalnego nabycia posiadania tych przedmiotów. Nie będzie dozwolone zabranie wojskowej broni palnej i amunicji.

Artykuł  4.

Zorganizowanie odtransportowania i wyżywieniu osób, które w mysi art. 1 mają być odesłane na terytorjum poza linją demarkacyjną, należy aż do chwili przekazania ich odnośnej władzy kraju ojczystego do państwa zwalniającego. Ono również ma zająć się odesłaniem do domu osób znajdujących się na jego własnem terytorjum.

Artykuł  5.

Każdej ze Stron umownych przysługuje prawo kontrolowania na miejscu wykonania postanowień art. 1 do 4 przez własnych przedstawicieli lub też przez przewidziane w art. 11 komisje mieszane.

Artykuł  6.

Obie Strony zawierające umowę zapewniają zupełną wolność od kar za wszelkie czyny ścigane sądownie lub dyscyplinarnie, popełnione przed wejściem w życie niniejszej umowy mianowicie także podczas powstania polskiego na terytorjach przyznanych Polsce tudzież plebiscytowych, a polegające na rozwinięciu działalności wojskowej, politycznej lub narodowej na korzyść Drugiej Strony. Pod to postanowienie podpadają również-oprócz czynów, noszących znamiona zdrady stanu lub kraju-wykonanie czynności urzędowych, współdziałania w ruchu Rad ludowych jakoteż, brania udziału w milicjach miejscowych i obywatelskich.

Każda ze Stron umową zawierających zapewnia dalej zupełną wolność od kary za popełnione przed wejściem w życie niniejszej urnowy w związku z powstaniem polskiem wykroczenia przeciw zarządzeniom władz wojskowych zarówno Jednej jak i Drugiej Strony, wydanym dla utrzymania spokoju publicznego, bezpieczeństwa i porządku, dalej za wykroczenia przeciw zakazom posiadania broni lub handlu bronią oraz przeciw przepisom ustawowym, uzasadniającym obowiązek służby wojskowej.

Artykuł  7.

Przyznanie wolności od kary pociąga za sobą uchylenie orzeczonych kar, wstrzymanie toczącego się postępowania oraz nie wdrażanie nowego postępowania.

Artykuł  8.

Osobom, które na zasadzie art. 7 zostaną wypuszczone na wolność, wolno powrócić do ich dawnego miejsca zamieszkania. Nie podlegają one tam żadnym innym ograniczeniom jak reszta ludności. Państwo, w obrębie którego przebywają, nie będzie stawiało żadnych przeszkód ich życzeniu udania się na terytorjum Drugiej Strony.

Artykuł  9.

W wypadkach przyznania wolności od kary zwrócone zostaną przedmioty, skonfiskowane w toku postępowania jeszcze prawomocnie nie zakończonego. Zwrócone zostaną również kaucje i podobne zabezpieczenia, dane w celu uniknięcia internowania, aresztowania lub wywiezienia, a to także wtedy, gdyby należało je uważać za przepadłe wobec niespełnienia przez osobę., która je dała, nałożonych na nią zobowiązań.

Artykuł  10.

Z powodu czyjejś działalności politycznej lub narodowej przed wejściem w życie niniejszej omowy nie będzie w przyszłości żadna ze Stron zawierających umowę stosowała do danych osób środków Wyjątkowych.

Artykuł  11.

W celu zapewnienia zgodnego z postanowieniami niniejszej umowy i jednolitego przeprowadzenia zwolnienia osób jeszcze nie uwolnionych (art. 1-5) tudzież celem uniknięcia wątpliwości co do interpretacji prawnej niniejszej umowy utworzone zostaną w miarę, potrzeby komisje mieszane, w skład których wchodzić będą przedstawiciele Stron zawierających umową po jednym z każdej. Komisje mają w powyższym celu w szczególności prawo zwiedzania wszystkich więzień i obozów jeńców, znajdujących się po obu stronach linji demarkacyjnej, tudzież prawo wglądu we wszystkie dla uwolnienia mające znaczenie akty i dokumenty.

W razie niedojścia do zgody pomiędzy obu członkami komisji rozstrzyga neutralny sędzia rozjemczy, o którego wyznaczenie uproszony zostanie Prezydent Związku Szwajcarskiego.

Artykuł  12.

Niniejsza umowa ma być ratyfikowana, a dokumenty ratyfikacyjne wymienione jaknajrychlej w Berlinie.

Umowa wchodzi w życie z dniem wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.

W dowód czego pełnomocnicy podpisali te. umowę i zaopatrzyli ją swemi pieczęciami.

Wygotowano w dwóch egzemplarzach w Berlinie, dnia 1 października 1919 roku.

gez. v. Haniel Dr. Wróblewski

v. Simson Herman Diamand

Hugo Graf Lerchenfeld-Köfering Wojciech Korfanty

W związku z powyższą umową miała miejsce między pełnomocnikami obu Rządów wymian następujących not:

Urząd dla SprawBerlin, 1 października 1919 r.

Zagranicznych

F. P. 2424.

Powołując się na dzisiejsze porozumienie z powodu dzisiaj zawartej polsko-niemieckiej Umowy w sprawie wypuszczenia na wolność osób przytrzymanych i przyznania wolności od kar, podpisany ma zaszczyt z polecenia swego Rządu potwierdzić Przewodniczącemu Polskiej Delegacji dla polsko - niemieckich rokowań Panu Podsekretarzowi Stanu, Wróblewskiemu, iż przy podpisaniu wspomnianej Umowy nastąpiło porozumienie co do następujących punktów.

1) Wykonanie przewidzianego w artykułach ] do 5 niniejszej Umowy wypuszczenia na wolność osób przytrzymanych rozpocząłem zostanie przez obie strony natychmiast bez wyczekiwania na określony w art. 12 czasokres wzrośnięcia umowy w moc prawną. W tym celu wysadzone zostaną bezzwłocznie zgodnie z art. 11 komisje mieszane.

2) W wypadku jeżeli ze strony niemieckiej wyrażonem zostanie życzenie ustanowienia w Poznaniu lub innem miejscu, na terytorjum po za linją demarkacyjną, określenie którego pozostawia się porozumieniu z Rządem polskim, przed podjęciem stosunków dyplomatycznych i konsularnych specjalnych przedstawicieli dla pośredniczenia w komunikacji między Niemcami i Polską (Biuro paszportowe), jako też dla obrony interesów tam zamieszkałych obywateli niemieckich, zostaną oni przez stronę, polską dopuszczeni i działalności ich jakoteż komunikacji z przełożonemi władzami i ojczystemi nie będą stawiane żadne przeszkody. Wybór wspomnianych przedstawicieli nastąpi w porozumieniu z Rządem polskim.

3) Ze strony niemieckiej nie będą stawiane żadne trudności przedstawicielom polskiego Czerwonego Krzyża przy wykonaniu ich filantropijnej działalności, w szczególności przy wypłacie zasiłków rodzinnych.

Podpisany korzysta ze sposobności by oświadczyć ponownie Przewodniczącemu Polskiej Delegacji wyrazy swego wysokiego szacunku.

 (-) von Haniel

W odpowiedzi na notę dzisiejszą, niżej podpisany ma zaszczyt potwierdzić w imieniu swego Rządu Panu Haniel von Haimhausen, Podsekretarzowi Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, Przewodniczącemu Delegacji Niemieckiej w rokowaniach polsko-niemieckich, że w chwili podpisania umowy polsko-niemieckiej dotyczącej wypuszczania na wolność osób przytrzymanych i przyznania wolności od kar, nastąpiło porozumienie do punktów następujących:

 

1. Wykonanie przewidzianego w artykułach 1 do 5 niniejszej Umowy wypuszczenia na wolność osób przytrzymanych rozpoczętem zostanie przez obie strony natychmiast bez wyczekiwania na określony w art. 12 czasokres wzrośnięcia umowy w moc prawną. W tym celu wysadzone zostaną bezzwłocznie zgodnie z art. 11 komisje mieszane.

 

2. W wypadku jeżeli ze strony niemieckiej wy rażonem zostanie życzenie ustanowienia w Poznaniu lub innem miejscu, na terytorjum po za linją demarkacyjną, określenie którego pozostawia się porozumieniu z Rządem polskim, przed podjęciem stosunków dyplomatycznych i konsularnych, specjalnych przedstawicieli dla pośredniczenia w komunikacji między Niemcami i Polską (Biuro paszportowe), jako też dla obrony interesów tam zamieszkałych obywateli niemieckich, zostaną oni przez stronę polską dopuszczeni i działalności ich jakoteż komunikacji z przełożonemi władzami ojczystemi nie będą stawiane żadne przeszkody. Wybór wspomnianych przedstawicieli nastąpi w porozumieniu z Rządem polskim.

 

3. Ze strony niemieckiej nie będą stawiane żadne trudności przedstawicielom polskiego Czerwonego Krzyża przy wykonaniu ich filantropijnej działalności, w szczególności przy wypłacie zasiłków rodzinnych.

Podpisany korzysta ze sposobności by oświadczyć ponownie Panu Przewodniczącemu Niemieckiej Delegacji wyrazy swego wysokiego szacunku.

Berlin, 1 października 1919.

 Wróblewski

(Stempel)

Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych rzeczonej umowy nastąpiła w Berlinie dnia 23 października 1919 roku.

Minister Spraw Zagranicznych:

 Skirmunt

Polsko-niemiecka Umowa dodatkowa

do Umowy z dnia I października 1919 roku w sprawie wypuszczenia na wolność osób przytrzymanych i przyznania wolności od kar, podpisana w Berlinie 12 lutego 1921 roku.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

NACZELNIK PAŃSTWA POLSKIEGO

JÓZEF PIŁSUDSKI

Wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

W dn. 12 lutego 1921 r. podpisaną została między Polską z jednej strony a Niemcami z drugie) Umowa dodatkowa do Umowy z dn. 1 października 1919 w sprawie wypuszczenia na wolność osób przytrzymanych i przyznania wolności od kar o następującem brzmieniu:

Umowa dodatkowa

do polsko- niemieckiej Umowy Amnestyjnej z dnia 1 października 1919 roku w sprawie wypuszczenia na wolność osób przytrzymanych i przyznania wolności od kar (Polsko-Niemiecka Umowa Amnestyjna).

Rząd Polski i Rząd Niemiecki, powodowane życzeniem dalszego wyrównania istniejących przeciwieństw, zgodziły się na to, aby zawrzeć układ, wychodzący zarówno pod względem czasowym jak i rzeczowym poza ramy umowy z dnia 1 października 1919 roku, dotyczący wypuszczenia osób przytrzymanych i przyznania wolności od kar, i mianowały w tym celu swymi pełnomocnikami:

Rząd Polski:

Pana Dr. Alfreda Wysockiego, Charge d'Affaires Rzeczypospolitej Polskiej, Radcę legacyjnego, i Rotmistrza Pana Kazimierza Stanisława Szczepanika,

Rząd Niemiecki:

Dyrektora w Urzędzie dla Spraw Zewnętrznych Pana Gustawa Behrendta i Referenta pomocniczego w Urzędzie dla Spraw Zewnętrznych Pana Ernsta Schmidta.

Pełnomocnicy zgodzili się po wymianie wzajemnych pełnomocnictw i uznaniu ich za wystawione w należytej i właściwej formie na następujące postanowienia:

Artykuł  1.

Wszystkie dotąd jeszcze nie wypuszczone na wolność osoby, które wskutek dotychczasowego ruchu polskiego na obszarze granicznym Górnego Śląska lub z okazji wkroczenia sowieckich wojsk rosyjskich na terytorjum polskie, zostały internowane, zabrane w charakterze zakładników lub też osadzone w areszcie prewencyjnym, umawiające się strony zwolnią niezwłocznie do miejsca ich stałego zamieszkania lub też do miejscowości przez nie obranych. Wyłączone są osoby, które znajdują się w areszcie śledczym lub które odsiadują karę i nie podpadają pod postanowienia artykułów 6-9 o umorzeniu kar.

W ten sam sposób Polska wypuści na wolność bezzwłocznie tych obywateli Rzeszy Niemieckiej, którzy wbrew ich woli znajdują się jeszcze w wojsku polskiem.

Artykuł  2.

Z chwilą wejścia w życie Umowy niniejszej należy natychmiast wstrzymać wykonanie kar, nałożonych w drodze dyscyplinarnej na osoby, które stosownie do artykułu 1 winny być uwolnione.

Artykuł  3.

Wszystkim osobom, które mają być wypuszczone na wolność, wolno zabrać przedmioty zarówno w ich posiadaniu znajdujące się, jak również i odebrane im, wyjąwszy wypadki, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie nielegalnego nabycia tychże. Wykluczona będzie wojskowa broń palna i amunicja.

Artykuł  4.

Zorganizowanie odtransportowania i wyżywienia osób, które w myśl artykułu 1 mają być zwolnione z terytorjum jednej Umawiającej się Strony na terytorjum Drugiej, należy do państwa zwalniającego, aż do chwili przekazania osób tych odnośnej władzy kraju ojczystego. Państwo zwalniające ma również zająć się odesłaniem do domu osób, znajdujących się na jego własnem terytorjum.

Artykuł  5.

Każdej z Umawiających się Stron przysługuje prawo kontrolowania na miejscu wykonania postanowień artykułów 1-4 przez własnych przedstawicieli lub też przez przewidziane w artykule 11 komisje mieszane.

Artykuł  6.

Każda z Umawiających się Stron zapewnia zupełną amnestję za wszelkie czyny ścigane sądownie lub dyscyplinarnie, popełnione przed dniem 1 grudnia 1920, w szczególności za czyny popełnione podczas ruchu polskiego na terytorjach odstąpionych oraz plebiscytowych, tudzież z okazji inwazji rosyjskiej, na terytorjum polskiem, a polegające na rozwinięciu działalności wojskowej, politycznej lub narodowej, i to albo na korzyść samej tylko Drugiej Strony, albo jednocześnie na korzyść Strony Trzeciej. Pod postanowienie to podpadają również czyny, mające znamiona zdrady stanu lub kraju, lub zdrady tajemnic wojskowych, dalej działalność mającą na celu przyłączenie obszarów kraju, co do których przynależności państwowej decyduje Komisja graniczna polsko-niemiecka. Natomiast pod postanowienie to nie podpadają czyny karalne, które mogą wpłynąć lub mają na celu wpłynięcie na plebiscyt Górnośląski, bądź drogą oddziaływania na poszczególne osoby uprawnione do głosowania, bądź na wynik ogólny plebiscytu. (Traktat Pokoju Artykuł 88, Aneks par. 3, ustęp 6),

Artykuł  7.

Amnestja pociąga za sobą uchylenie orzeczonych kar, wstrzymanie toczącego się postępowania, niewdrażanie nowego postępowania, oraz nieściąganie kosztów postępowania sądowego.

Artykuł  8.

Polska i Niemcy zobowiązują się, każda ze Stron, o ile chodzi o własnych jej obywateli, zezwolić na powrót do dotychczasowych miejsc zamieszkania osobom, które:

a) z powodu czynów karalnych, wymienionych w artykule 6, zmuszone były do opuszczenia terytorjum jednego z Państw,

b) z powodu zamieszek wojennych polsko-sowiecko-rosyjskich, albo z powodu ruchów antypolskich, względnie antyniemieckich, uszły z terytorjum jednego z Obu Państw,

c) na zasadzie artykułu 7 wypuszczone będą na wolną stopę.

Osoby te nie będą podlegały żadnym innym ograniczeniom, jak tylko tym, jakie stosowane są do reszty ludności.

Artykuł  9.

W wypadkach przyznania amnestji zwrócone zostaną przedmioty, skonfiskowane w toku postępowania jeszcze prawomocnie nie zakończonego. Zwrócone zostaną również kaucje i podobne zabezpieczenia, dane w celu uniknięcia internowania, aresztowania lub wywiezienia, a to także wtedy, gdyby należało je uważać za przepadłe wobec niespełnienia przez osobę, za którą je złożono, nałożonych na nią zobowiązań.

Artykuł  10.

Żadna z Umawiających się Stron nie będzie w przyszłości stosowała środków wyjątkowych do danej osoby z powodu jej działalności politycznej lub narodowej z przed dnia 1 grudnia 1920 r.

Artykuł  11.

W celu zapewnienia zgodnego z postanowieniem artykułów 1 - 5 Umowy niniejszej i równomiernego zwolnienia osób nie znajdujących się na wolnej stopie, tudzież celem uniknięcia wątpliwości co do interpretacji prawnej Umowy niniejszej, utworzone zostaną w miarę potrzeby Komisje mieszane, w których skład wchodzić będą przedstawiciele Umawiających się Stron, po jednym z każdej. Komisje mają w powyższym celu w szczególności prawo zwiedzania wszystkich więzień i obozów jeńców, znajdujących się na terytorjach obu Umawiających się Stron, tudzież prawo wglądania we wszystkie dla uwolnienia mające znaczenie akta i dokumenty.

W razie niedojścia do zgody pomiędzy obu członkami Komisji rozstrzyga neutralny Sędzia rozjemczy, o którego wyznaczenie uproszony będzie Prezydent Związku Szwajcarskiego. Orzeczenia Komisji tudzież sędziów rozjemczych obowiązują Obie Strony.

Artykuł  12.

Postanowienia Umowy niniejszej nie znajdują zastosowania do osób, które popełniły czyny karalne przez to iż:

a) z bronią w ręku wzięły udział w walkach sowieckich wojsk rosyjskich przeciwko armji polskiej;

b) czynne były jako organy administracyjne w rosyjskim sowieckim zarządzie obszarów, okupowanych przez czerwoną armję.

Artykuł  13.

Przez postanowienia Umowy niniejszej nie doznają zmiany:

a) protokuł ugody Polsko-Niemieckiej, zawarty w Olsztynie w dniu 13 października 1920 r., dotyczący uregulowania powrotu osób, które z powodu zamieszek wojennych uszły z obwodu Działdowskiego do Niemiec;

b) konwencja Polsko Niemiecka o wymianie jeńców, zawarta w prawomocnym protokule z dnia 23 listopada 1920 r.;

c) ugoda Polsko-niemiecka, zawarta w Kwidzyniu dnia 13 grudnia 1920 r., dotycząca uregulowania powrotu osób, które z powodu zamieszek wojennych uszły z powiatu Bródnickiego do Niemiec

Artykuł  14.

Niniejsza Omowa, której teksty polski i, niemiecki są zarówno obowiązujące, ma być ratyfikowana, a dokumenty ratyfikacyjne wymienione jak-najrychlej w Warszawie.

Umowa wchodzi w życie z dniem wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.

Na dowód czego pełnomocnicy podpisali niniejszą Umowę i wycisnęli na niej swe pieczęcie.

Wygotowano w dwuch oryginałach w Berlinie dn. dwunastego lutego 1921 r.

(L S.) Dr. Alfred WYSOCKI

(L S.) Kazimierz Stanisław SZCZEPANIK

(L S.) Gustav Behrendt

(L. S.) Ernst Schmidt

Protokuł końcowy.

Niżej podpisani Pełnomocnicy Rządu Polskiego i Rządu Niemieckiego, a mianowicie:

w imieniu Rządu Polskiego:

Pan Dr. Alfred Wysocki, Charge d'Affaires Rzeczypospolitej Polskiej, Radca legacyjny,

i Rotmistrz Pan Kazimierz Stanisław Szczepanik,

w imieniu Rządu Niemieckiego: Dyrektor w Urzędzie dla Spraw Zewnętrznych Pan Gustaw Behrendt

i Referent pomocniczy w Urzędzie dla Spraw Zewnętrznych Pan Ernst Schmidt, oświadczają w chwili podpisania powyższej Umowy co następuje:

Uwolnienie osób uwięzionych, przewidziane w wykonaniu artykułów 1-5 Umowy niniejszej, zostanie obustronnie niezwłocznie zarządzone, nie czekając na termin formalnego wejścia jej w życie w myśl artykułu II. W tym celu zbiorą się też w najbliższym czasie Komisje mieszane, stosownie do postanowienia artykułu 11.

Wygotowano w dwuch oryginałach w języku polskim i niemieckim w Berlinie dnia dwunastego lutego 1921 roku.

Dr. Alfred Wysocki

Kazimierz Stanisław Szczepanik

Gustav Behrendt

Ernst Schmidt

MINISTERJUMBerlin, d. 28 kwietnia 1921.

SPRAW ZAGRANICZNYCH

№ IV. Po 6518.

Do Pana Przedstawiciela Rzeczypospolitej

Polskiej Radcy Legacyjnego Dr. Wysockiego, w/m.

Powołując się na omawiania zawartej w dniu 12 lutego roku bieżącego Umowy Dopełniającej do Umowy Niemiecko-Polskiej w sprawie zwolnienia więźniów ł przyznania wolności od kar, niżej podpisany, na zlecenie swego Rządu, ma zaszczyt potwierdzić Panu Przedstawicielowi Rzeczypospolitej Polskiej, p. Radcy Legacyjnemu, D-owi Wysockiemu, że przy podpisywaniu powyższej Umowy nastąpiło porozumienie co do następujących punktów:

1) Za terytorjum pograniczne, w duchu artykułu 1 uważa się pas 30 kilometrowej szerokości z obudwóch stron granicy.

2) Przez osoby, wymienione w artykule 12 punkcie b. Umowy rozumieć należy nie takie osoby, które urzędy państwowe lub komunalne, istniejące przed wkroczeniem Czerwonej Armji do Polski, zajmowały celem utrzymania prawidłowego funcjonowania administracji po wycofaniu się Polskich Wojsk i Władz administracyjnych, lecz takie osoby, które dobrowolnie wstąpiły do administracji zorganizowanej w niektórych miejscowościach przez bolszewików na wzór rosyjskich sowietów.

Niżej podpisany korzysta ze sposobności, aby ponowić Panu Przedstawicielowi Rzeczypospolitej Polskiej zapewnienie swego wysokiego szacunku.

 W zastępstwie

 (podpis): Kessler

Poselstwo PolskieBerlin, dnia 10 maja 1921 r.

w Berlinie Nr. 3808

J. Wielmożny Pan v. Kessler Rzeczywisty Radca Referujący w Grzędzie dla Spraw Zewnętrznych w Berlinie.

Powołując się na wymianę zdań dotyczącą Urnowy dodatkowej do Umowy polsko-niemieckiej w sprawie wypuszczenia na wolność osób przytrzymanych i przyznania im wolności od kar, zawartej dnia 12 lutego r. b. niżej podpisany z polecenia swojego Rządu ma zaszczyt niniejszem potwierdzić Panu v. Kessler'owi, Rzeczywistemu Radcy Referującemu w Urzędzie Spraw Zewnętrznych w Berlinie, że przy podpisaniu wspomnianej Umowy istniała zgodność co do następujących punktów:

1) Jako obszar graniczny w myśl art. 1 rozumieć należy pas szerokości 30 km. zarówno po jednej, jak i po drugiej stronie granicy.

2) Do kategorji osób, wyszczególnionych w art. 12 pod b. wspomnianej Umowy nie należy zaliczać osób, które celem utrzymania regularnej administracji i po opuszczeniu tej części kraju przez wojska i organa administracyjne polskie dalej pełniły państwowe i komunalne czynności, istniejące jeszcze przed wkroczeniem Czerwonej Armji do Polski; należy natomiast zaliczać jedynie osoby, które dobrowolnie wstąpiły do administracji ustanowionej przez bolszewików w niektórych miejscach na wzór podobnych instytucji w Rosji Sowieckiej.

Niżej podpisany korzysta i z tej sposobności by ponownie wyrazić Panu Rzeczywistemu Radcy Referującemu w Urzędzie dla Spraw Zewnętrznych zapewnienia swojego szacunku i poważania.

 Wysocki

Poselstwo Polskie Berlin, dnia 21 maja 1921 r.

w Berlinie Nr 4163

J. Wielmożny Pan v. Kessler Rzeczywisty Radca Referujący w Urzędzie dla Spraw Zewnętrznych

w Berlinie.

Powołując się na wymianę zdań dotyczącą Umowy Dodatkowej do Umowy polsko-niemieckiej w sprawie wypuszczenia na wolność przytrzymanych osób i przyznania im wolności od kar, zawartej dnia 12 lutego r. b. niżej podpisany z polecenia swojego Rządu ma zaszczyt niniejszem potwierdzić Panu v. Kessler'owi, Rzeczywistemu Radcy Referującemu w Urzędzie dla Spraw Zewnętrznych p. Gustawa Behrendt'a, że celem usunięcia niejasności w tekście polskim wyżej wymienionej Umowy zgodzono się Obopólnie przy ogłoszeniu tejże:

1) na zastąpienie w art. 1 ustęp 2 słów "wypuści na wolność" słowem "zwolni".

2) na przedstawienie słów w pierwszem zdaniu art. 6 w następujący sposób: "Każda ż umawiających się Stron zapewnia zupełną amnestję za wszelkie czyny polegające na rozwinięciu działalności wojskowej, politycznej lub narodowej, i to albo na korzyść samej tylko Drugiej Strony, albo jednocześnie na korzyść Strony Trzeciej, ścigane sądownie lub dyscyplinarnie, a popełnione przed dniem 1 grudnia 1920, w szczególności za czyny popełnione podczas ruchu polskiego na terytorjach odstąpionych oraz plebiscytowych, tudzież z okazji inwazji rosyjskiej na terytorjum polskiem".

Niżej podpisany korzysta i z tej sposobności, by ponownie wyrazić Panu Rzeczywistemu Radcy Referującemu w Urzędzie dla Spraw Zewnętrznych zapewnienia najgłębszego szacunku.

 Wysocki

MinisterjumBerlin d. 25 Maja 1921 r.

Spraw Zagranicznych

№ IV. Po. 8377-4.

102782

Do Przedstawiciela Rrzeczypospolitej Polskiej Pana Radcy Legacyjnego Dr. Alfreda Wysockiego w Berlinie.

Powołując się na omawianie podpisanej w dniu 12 lutego 1921 roku umowy dopełniającej do Niemiecko-Polskiej Umowy o zwolnieniu więźniów i przyznaniu wolności od kar, niżej podpisany, w zastępstwie chorego Dyrektora Ministerjum Spraw Zagranicznych, p. Gustawa Behrendfa na zlecenie Rządu Niemieckiego, ma zaszczyt potwierdzić niniejszym Panu Przedstawicielowi Rzeczypospolitej Polskiej, Radcy Legacyjnemu, Dr-owi Alfredowi Wysockiemu, że przy ogłoszeniu umowy, obydwie strony zawierające takową, doszły do porozumienia w sprawie uzgodnienia niejasności polskiego tekstu wyżej wymienionej umowy.

1) W artykule 1 ustępu 2 wyrazy: "wypuści na wolność" zastąpić wyrazem: "zwolni".

2) Wyrazy pierwszego zdania w artykule 6 przestawić w sposób następujący: "Każda z Umawiających się Stron zapewnia zupełną amnestję za wszelkie czyny, polegające na rozwinięciu działalności wojskowej, politycznej, lub narodowej, i to albo na korzyść samej tylko Drugiej Strony, albo jednocześnie na korzyść Strony Trzeciej, ścigane sądownie lub dyscyplinarnie, popełnione przed dniem 1 grudnia 1920 roku, w szczególności za czyny popełnione podczas ruchu polskiego na terytorjach odstąpionych, oraz plebiscytowych, tudzież z okazji inwazji rosyjskiej na terytorjum polskiem".

Niżej podpisany korzysta i z tej sposobności, by ponowić Panu Przedstawicielowi Rzeczypospolitej Polskiej, Radcy Legacyjnemu, Dr-owi Alfredowi Wysockiemu, zapewnienie swego wysokiego szacunku.

 Podpis: Kessler

Zaznajomiwszy się postanowieniami pomienionej Omowy i Protokułu końcowego oraz z treścią dokonanej w uzupełnieniu tej Umowy wymiany not między pełnomocnikami polskim i niemieckim z daty 28 kwietnia, 10 maja, 21 maja i 25 maja 1921 r., w myśl upoważnienia udzielonego przez Sejm Ustawą z dnia 14 października roku 1921 rzeczoną Umowę ratyfikuję i oświadczam, że będzie ona ściśle wykonywaną.

Na dowód czego niniejszy akt ratyfikacyjny został podpisany i opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Działo się w Warszawie dnia 14 listopada roku tysiącznego dziewięćsetnego dwudziestego pierwszego.

 (L. S.) J. Piłsudski

Minister Spraw Zagranicznych:

 Skirmunt

Protokuł

o wymianie dokumentów ratyfikacyjnych.

Niżej podpisani, zgromadziwszy się w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, Pałac Brühla w Warszawie, celem przystąpienia do wymiany dokumentów ratyfikacyjnych Naczelnika Państwa Polskiego i Prezydenta Państwa Niemieckiego w przedmiocie Konwencji dodatkowej do układu polsko-niemieckiego z dn. 1 października 1919 r., dotyczącego wypuszczenia na wolność osób przytrzymanych i przyznania wolności od kar, podpisanej w Berlinie 12 lutego 1921 r., jakoteż dołączonego do niej protokułu, po okazaniu wspomnianych dokumentów, uznanych przy zbadaniu ich za dobre i należyte co do formy - wymiany dokonali.

Na dowód czego, niżej podpisani należycie upoważnieni w tym względzie sporządzili protokuł niniejszy, który opatrzyli swemi pieczęciami.

Sporządzono w Warszawie, dn. 5 grudnia 1921 r.

Jackowski

Berndorf