Rynek mocy.
Dz.U.2023.2131 t.j.
Akt obowiązującyUSTAWA
z dnia 8 grudnia 2017 r.
o rynku mocy
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Przedmiot ustawy
Przedmiot ustawy
Definicje
Definicje
Organizacja rynku mocy
Organizacja rynku mocy
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
gdzie:
EJ - oznacza jednostkową emisję dwutlenku węgla danej jednostki wytwórczej, wyrażoną w gCO2/kWh,
tco2 - oznacza udział emisji dwutlenku węgla, która została przeniesiona z jednostki wytwórczej, a następnie wykorzystana w sposób, o którym mowa w art. 49 ust. 1 lit. a lub b rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2018/2066 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniającego rozporządzenie Komisji (UE) nr 601/2012 (Dz. Urz. UE L 334 z 31.12.2018, str. 1, z późn. zm.), w całkowitej emisji tej jednostki, wyrażony w %,
p - oznacza paliwo,
n - oznacza liczbę paliw wykorzystywanych w danej jednostce wytwórczej,
Up - oznacza udział energetyczny danego paliwa w całym paliwie dostarczanym do danej jednostki wytwórczej, w okresie całego roku kalendarzowego, wyrażony w %,
WEp - oznacza wskaźnik emisji dwutlenku węgla dla danego paliwa, wyznaczony tak jak na potrzeby raportowania emisji określonych w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2018/2066 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniającym rozporządzenie Komisji (UE) nr 601/2012, wyrażony w kgCO2/TJ,
proj - oznacza sprawność w warunkach projektowych wytwarzania energii elektrycznej w danej jednostce wytwórczej, liczoną jako iloraz mocy elektrycznej netto i całkowitego zużycia paliwa, w warunkach projektowych przy mocy osiągalnej netto, uwzględniając wyniki pomiarów eksploatacyjnych, gwarancyjnych lub pomodernizacyjnych w zależności od tego, które z nich są najnowsze.
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, zwany dalej "Prezesem URE", może żądać od uczestników rynku mocy przedstawienia dokumentów lub informacji mających znaczenie dla oceny prawidłowości przebiegu certyfikacji lub aukcji mocy.
Udział mocy zagranicznych w rynku mocy
Udział mocy zagranicznych w rynku mocy
Certyfikacja ogólna
Certyfikacja ogólna
Certyfikacja do aukcji głównej i aukcji dodatkowych
Certyfikacja do aukcji głównej i aukcji dodatkowych
- zwany dalej "wnioskiem o certyfikację".
Przedkładając w certyfikacji do aukcji głównej lub do aukcji dodatkowych wniosek o utworzenie jednostki rynku mocy uprzednio certyfikowanej, dostawca mocy może złożyć wniosek o certyfikację zawierający tylko uzupełnienie lub zmianę informacji przekazanych w poprzedniej certyfikacji do aukcji głównej lub do aukcji dodatkowych.
Na podstawie wniosku o certyfikację, operator wydaje certyfikat potwierdzający utworzenie jednostki rynku mocy, jeżeli właściciel jednostki fizycznej lub podmiot przez niego upoważniony złożył wniosek o jej utworzenie, oraz dopuszczający tę jednostkę rynku mocy do udziału w:
Operator, w terminie 10 dni od zakończenia certyfikacji do aukcji głównej, przedkłada Prezesowi URE oraz ministrowi właściwemu do spraw energii informację o przebiegu tej certyfikacji. Informacja ta zawiera w szczególności:
Operator, w terminie 10 dni od zakończenia certyfikacji do aukcji dodatkowych, przedkłada Prezesowi URE oraz ministrowi właściwemu do spraw energii informację o przebiegu tej certyfikacji. Informacja ta zawiera w szczególności:
Aukcje mocy
Aukcje mocy
z wyjątkiem roku 2018, w którym przeprowadza się aukcje główne na okresy dostaw przypadające na lata 2021-2023.
Popyt w aukcji mocy wyznacza się na podstawie:
Zapotrzebowanie na moc w aukcji mocy wyznacza się na podstawie:
Jednostka fizyczna wchodząca w skład jednostki rynku mocy, która mimo udziału w aukcji głównej i aukcjach dodatkowych na ten sam rok dostaw nie została objęta obowiązkiem mocowym, może zostać wycofana z eksploatacji po upływie roku od dokonania zgłoszenia wycofania z eksploatacji tej jednostki, na zasadach uzgodnionych z operatorem systemu elektroenergetycznego, do którego sieci jednostka ta jest przyłączona.
- w terminie 14 dni od dnia zakończenia aukcji mocy.
Prezes URE, w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia wielkości, o których mowa w art. 40a ust. 1 pkt 1 lub 2, informuje ministra właściwego do spraw energii o ich ogłoszeniu. W przypadku, o którym mowa w art. 40a ust. 1 pkt 2, Prezes URE przedstawia również dane wykorzystywane do obliczenia kosztu nowej jednostki.
Umowa mocowa
Umowa mocowa
Przez umowę mocową:
W przypadku jednostki rynku mocy składającej się z jednostek fizycznych połączenia międzysystemowego, umowa, o której mowa w art. 6 ust. 3, z chwilą powstania obowiązku mocowego tej jednostki w wyniku aukcji mocy, staje się umową mocową, o której mowa w art. 41.
W trakcie trwania okresu rezygnacji, o którym mowa w art. 24a ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 702), w odniesieniu do danej jednostki rynku mocy przyjmuje się, że jej obowiązek mocowy wynosi zero.
Umowę mocową zawiera się w formie elektronicznej pod rygorem nieważności.
- obliczonej na podstawie najwyższej ceny zamknięcia aukcji mocy odnoszącej się do danego roku dostaw.
Rynek wtórny
Rynek wtórny
Przepisu art. 48 ust. 2 pkt 2 lit. f nie stosuje się w odniesieniu do:
W przypadku jednostki rynku mocy, która rozliczyła w danym okresie przywołania na rynku mocy niewykonanie obowiązku mocowego poprzez realokację wielkości wykonania obowiązku mocowego przez inną jednostkę rynku mocy, ewentualna nadwyżka wykonania skorygowanego obowiązku mocowego powstała w wyniku realokacji nie stanowi podstawy do wypłaty premii, o której mowa w art. 66 ust. 1.
Do umów, których przedmiotem jest obrót wtórny obowiązkiem mocowym lub realokacja wielkości wykonania obowiązku mocowego, o których mowa w art. 48 ust. 1, przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 i 1720) nie stosuje się.
Zabezpieczenia
Zabezpieczenia
- dostawca mocy wykonuje test zdolności redukcji zapotrzebowania, zwany dalej "testem", polegający na dostarczaniu mocy w sposób ciągły przez okres co najmniej godziny.
Jednostka redukcji zapotrzebowania planowana wchodząca w skład jednostki rynku mocy redukcji zapotrzebowania nie może zostać zastąpiona jedną lub większą liczbą jednostek fizycznych redukcji zapotrzebowania, jeżeli spowoduje to, że jednostka rynku mocy redukcji zapotrzebowania, w skład której wchodzą te jednostki, w okresie dostaw, nie będzie spełniała limitu emisji.
Operator zwraca dostawcy mocy zabezpieczenie finansowe po:
Rejestr rynku mocy
Rejestr rynku mocy
Wykonanie obowiązku mocowego i rozliczenia na rynku mocy
Wykonanie obowiązku mocowego i rozliczenia na rynku mocy
Wykonanie obowiązku mocowego
Wykonanie obowiązku mocowego
Wynagrodzenie za wykonywanie obowiązku mocowego i proces rozliczeń
Wynagrodzenie za wykonywanie obowiązku mocowego i proces rozliczeń
- w rozumieniu tej ustawy.
- niezbędnych do wyliczenia korekty.
Wynagrodzenie za wykonywanie obowiązku mocowego dla jednostki rynku mocy składającej się z:
Wynagrodzenie za wykonywanie obowiązku mocowego oraz premię, o której mowa w art. 66 ust. 1, powiększa się o należny podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 i 1598).
Opłata mocowa
Opłata mocowa
- wnosi opłatę mocową za energię elektryczną pobraną linią bezpośrednią, do podmiotów, o których mowa w pkt 1, bezpośrednio lub przez przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną.
Stawkę opłaty mocowej dla odbiorców końcowych ustala się jako stawkę stosowaną do wolumenu energii elektrycznej pobranej z sieci lub dostarczonej linią bezpośrednią w wybranych godzinach doby, wyrażoną w złotych za kWh energii elektrycznej.
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
s - różnicę średniego zużycia energii elektrycznej w godzinach, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2, w okresie kwalifikacji, i średniego zużycia energii elektrycznej w godzinach innych niż godziny, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2, w dni robocze od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy, w okresie kwalifikacji,
n - godzinę przypadającą na godziny, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2, w okresie kwalifikacji,
N - liczbę godzin przypadającą na godziny, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2, w okresie kwalifikacji,
m - godzinę przypadającą w godzinach innych niż godziny, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2, w dni robo cze od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy, w okresie kwalifikacji,
M - liczbę godzin przypadających w godzinach innych niż godziny, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2, w dni robocze od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy, w okresie kwalifikacji,
ZSn - wolumen energii elektrycznej pobranej z sieci lub dostarczonej linią bezpośrednią, i zużytej przez odbiorcę końcowego w godzinie n, wyrażony w MWh, z dokładnością do trzech miejsc po przecinku,
ZPSm - wolumen energii elektrycznej pobranej z sieci lub dostarczonej linią bezpośrednią, i zużytej przez odbiorcę końcowego w godzinie m, wyrażony w MWh, z dokładnością do trzech miejsc po przecinku.
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
WOM - wysokość opłaty mocowej pobieranej od odbiorców końcowych, wyrażoną w zł, z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku,
A - współczynnik, o którym mowa w ust. 5,
ZK - ilość energii elektrycznej pobranej z sieci lub dostarczonej linią bezpośrednią, i zużytej, w okresie kwalifikacji, przez odbiorcę końcowego w godzinach przypadających na godziny, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2, wyrażoną w MWh, z dokładnością do trzech miejsc po przecinku,
SOM - stawkę opłaty mocowej, o której mowa w art. 74 ust. 11.
KC = KAG + KAD + KR - B,
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
KC - całkowity koszt rynku mocy w danym roku dostaw,
KAG - sumę iloczynów obowiązków mocowych i cen zamknięcia aukcji głównej na dany rok dostaw,
KAD - sumę iloczynów obowiązków mocowych i odpowiednich cen zamknięcia aukcji dodatkowych na dany rok dostaw,
KR - koszty, o których mowa w art. 77 ust. 3 i 4,
B - prognozowany stan środków pieniężnych na rachunku opłaty mocowej na dzień 31 grudnia danego roku, bez uwzględniania wpływów z kar za niewykonanie obowiązku mocowego w danym roku.
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
SOM- stawki opłaty mocowej dla odbiorców końcowych,
KP - koszt rynku mocy dla odbiorców końcowych, odpowiednio dla roku lub kwartału,
AK1 - współczynnik, o którym mowa w art. 70a ust. 5, dla odbiorców końcowych K1,
ZK1 - ilość energii elektrycznej pobranej z sieci lub dostarczonej linią bezpośrednią, i zużytej przez odbiorców końcowych KI w godzinach, o których mowa w ust. 4 pkt 2,
AK2 - współczynnik, o którym mowa w art. 70a ust. 5, dla odbiorców końcowych K2,
ZK2- ilość energii elektrycznej pobranej z sieci lub dostarczonej linią bezpośrednią, i zużytej przez odbiorców końcowych K2 w godzinach, o których mowa w ust. 4 pkt 2,
AK3 - współczynnik, o którym mowa w art. 70a ust. 5, dla odbiorców końcowych K3,
ZK3 - ilość energii elektrycznej pobranej z sieci lub dostarczonej linią bezpośrednią, i zużytej przez odbiorców końcowych K3 w godzinach, o których mowa w ust. 4 pkt 2,
ZK4 - ilość energii elektrycznej pobranej z sieci lub dostarczonej linią bezpośrednią, i zużytej przez odbiorców końcowych K4 w godzinach, o których mowa w ust. 4 pkt 2.
- w terminie miesiąca następującego po upływie kwartału, za który jest sporządzana informacja.
Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób pobierania opłaty mocowej, w tym:
- biorąc pod uwagę zapewnienie sprawnego pozyskiwania środków z opłaty mocowej oraz zachęcanie odbiorców końcowych do racjonalnego wykorzystywania mocy elektrycznej w ciągu doby.
Na potrzeby przygotowania sprawozdania o udzielonej pomocy publicznej innej niż pomoc publiczna w rolnictwie lub rybołówstwie, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, przyjmuje się, że dniem udzielenia dostawcom mocy pomocy publicznej jest dzień przekazania pisemnej dyspozycji, o której mowa w art. 61 ust. 3.
Jeżeli Sąd lub Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdzi nieważność decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej przewidzianej w art. 60 ust. 1 z rynkiem wewnętrznym w przypadku, o którym mowa w art. 24a ust. 9 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, środki pozostałe na rachunku, o którym mowa w art. 24a ust. 5 tej ustawy, przekazywane są na rachunek opłaty mocowej.
Rozstrzyganie sporów i regulamin rynku mocy
Rozstrzyganie sporów i regulamin rynku mocy
Rozstrzyganie sporów
Rozstrzyganie sporów
W sprawach spornych dotyczących:
- rozstrzyga na wniosek strony, Prezes URE, w drodze decyzji.
Wniosek do Prezesa URE o rozstrzygnięcie sporu składa się po rozpatrzeniu reklamacji w trybie określonym w regulaminie rynku mocy, o ile regulamin przewiduje możliwość jej złożenia w danej sprawie. Złożenie wniosku nie wstrzymuje działań podejmowanych na rynku mocy, których dotyczy spór, a rozstrzygnięcie sporu nie narusza praw ani obowiązków uczestników rynku mocy wynikających z trwających lub zakończonych działań na rynku mocy.
Regulamin rynku mocy
Regulamin rynku mocy
Operator opracowuje regulamin rynku mocy określający szczegółowe warunki współpracy uczestników rynku mocy.
Regulamin rynku mocy określa warunki współpracy operatora z pozostałymi uczestnikami rynku mocy, w szczególności:
Kary pieniężne
Kary pieniężne
Przepisy zmieniające
Przepisy zmieniające
W ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 220, 791, 1089, 1387 i 1566) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r. poz. 519, z późn. zm.) po art. 369 dodaje się art. 369a w brzmieniu: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 569) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Przepisy epizodyczne
Przepisy epizodyczne
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
KGD - koszt rynku mocy dla grupy odbiorców końcowych, o której mowa w art. 89a ust. 1 pkt 1,
ZGD - roczne zużycie energii elektrycznej w systemie przez odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 1,
ZK - roczne zużycie energii elektrycznej w systemie przez odbiorców końcowych,
R - wolumen energii elektrycznej, o którym mowa w ust. 2,
Kc - całkowity koszt rynku mocy w danym roku dostaw.
R= (1-AK1)xZK1+(1-AK2)xZK2(1-AK3)xZK3
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
AK1 - współczynnik, o którym mowa w art. 70a ust. 5, dla odbiorców końcowych K1,
ZK1 - ilość energii elektrycznej pobrana z sieci i zużyta przez odbiorców końcowych K1 w godzinach, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2,
AK2 - współczynnik, o którym mowa w art. 70a ust. 5, dla odbiorców końcowych K2,
ZK2- ilość energii elektrycznej pobrana z sieci i zużyta przez odbiorców końcowych K2 w godzinach, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2,
AK3 - współczynnik, o którym mowa w art. 70a ust. 5, dla odbiorców końcowych K3,
ZK3 - ilość energii elektrycznej pobrana z sieci i zużyta przez odbiorców końcowych K3 w godzinach, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2.
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
S - stawkę bazową,
KGD - koszt rynku mocy dla grupy odbiorców końcowych, o której mowa w art. 89a ust. 1 pkt 1,
a - liczbę odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 1, zużywających rocznie poniżej 500 kWh energii elektrycznej,
b - liczbę odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 1, zużywających rocznie od 500 kWh do 1200 kWh energii elektrycznej,
c - liczbę odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 1, zużywających rocznie powyżej 1200 kWh do 2800 kWh energii elektrycznej,
d - liczbę odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 1, zużywających rocznie powyżej 2800 kWh energii elektrycznej.
Dla okresów przypadających przed dniem 1 stycznia 2028 r. koszt rynku mocy, o którym mowa w art. 74 ust. 10, dla odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 2, Prezes URE oblicza zgodnie z wzorem:
KP = KC- KGD
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
KP - koszt rynku mocy dla odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 2,
KC - całkowity koszt rynku mocy w danym roku dostaw,
KGD - koszt rynku mocy dla odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 1.
Dla okresów przypadających przed dniem 1 stycznia 2028 r. operator i płatnik opłaty mocowej sporządzają i przedstawiają Prezesowi URE pisemne informacje za każdy kwartał pobierania opłaty mocowej, zawierające dane dotyczące liczby punktów poboru energii elektrycznej, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 1, wraz z odpowiadającymi im przedziałami rocznego zużycia energii elektrycznej w terminie miesiąca następującego po upływie kwartału, za który jest sporządzana informacja.
W zakresie nieuregulowanym w niniejszym dziale, dla okresów przypadających przed dniem 1 stycznia 2028 r., do opłaty mocowej należnej od odbiorców końcowych, o których mowa w art. 89a ust. 1 pkt 2, stosuje się odpowiednio przepisy działu III rozdziału 3.
Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe
Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe
Dla okresów dostaw przypadających na lata 2021-2023 moce zlokalizowane w systemach elektroenergetycznych krajów członkowskich Unii Europejskiej bezpośrednio połączonych z systemem uczestniczą w rynku mocy wyłącznie przez udział w aukcjach dodatkowych.
Jednostka rynku mocy wytwórcza składająca się z jednostki fizycznej wytwórczej istniejącej, która rozpoczęła wytwarzanie energii elektrycznej po dniu 1 lipca 2017 r., dla której wykazane zostanie spełnienie parametrów, o których mowa w art. 32 ust. 1 pkt 4, w pierwszej aukcji głównej jest uprawniona do posiadania statusu cenotwórcy oraz do zawarcia umowy mocowej na okres nie dłuższy niż odpowiednio 5 lub 15 okresów dostaw albo na okres dostaw dłuższy o dwa lata niż maksymalny określony odpowiednio w art. 25 ust. 4 pkt 1 lub 2, jeżeli jednostka ta spełni warunki, o których mowa w art. 25 ust. 5.
Prezes URE ogłasza wykaz, o którym mowa w art. 16 ust. 3, nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem pierwszej certyfikacji ogólnej.
Obowiązek, o którym mowa w art. 49a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 86, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, za rok 2018 przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej realizuje w odniesieniu do energii elektrycznej wytworzonej od dnia 1 stycznia 2018 r.
Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 53 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 89 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 53 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 89, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jednak nie dłużej niż 24 miesiące od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy i mogą być zmieniane w tym okresie.
Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 34 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 86 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 34 ust. 6 ustawy zmienianej w art. 86, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jednak nie dłużej niż przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Do dnia wydania decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej przewidzianej w:
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Akty prawne liczba obiektów na liście: (25)
Akty zmieniające liczba obiektów na liście: (7)
Akty wykonawcze liczba obiektów na liście: (12)
- Parametry aukcji głównej dla roku dostaw 2028 oraz parametrów aukcji dodatkowych dla roku dostaw 2025.
- Parametry aukcji głównej dla roku dostaw 2027 oraz parametry aukcji dodatkowych dla roku dostaw 2024.
- Parametry aukcji głównej dla roku dostaw 2026 oraz parametry aukcji dodatkowych dla roku dostaw 2023.