Rumunia-Polska. Konwencja dotycząca pomocy i ochrony sądowej w sprawach cywilnych. Bukareszt.1929.12.19.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1932.45.427

Akt utracił moc

Wersja od: 27 maja 1932 r.

KONWENCJA

pomiędzy Polską i Rumunią dotycząca pomocy i ochrony sądowej w sprawach cywilnych, podpisana w Bukareszcie dn. 19 grudnia 1929 r.

(Ratyfikowana zgodnie z ustawą z dn. 17 marca 1931 r. - Dz. U. R. P. Nr. 42, poz. 370).

Przekład.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

W dniu dziewiętnastym grudnia tysiąc dziewięćset dwudziestego dziewiątego roku podpisana została w Bukareszcie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Rumuńskiego konwencja dotycząca pomocy i ochrony sądowej w sprawach cywilnych wraz z protokółem końcowym o następującem brzmieniu dosłownem:

KONWENCJA

pomiędzy Polską i Rumunją dotycząca pomocy i ochrony sądowej w sprawach cywilnych.

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

i

JEGO KRÓLEWSKA MOŚĆ KRÓL RUMUNJI,

pragnąc uregulować kwestje, dotyczące pomocy i ochrony sądowej w sprawach cywilnych, postanowili zawrzeć konwencję i mianowali w tym celu pełnomocnikami:

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

Jego Ekscelencję Hrabiego Jana SZEMBEKA, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego Polski w Bukareszcie i

Pana Włodzimierza JABŁOŃSKIEGO, Dyrektora Departamentu w polskiem Ministerstwie Sprawiedliwości,

Jego Królewska Mość Król Rumunji:

Jego Ekscelencję Pana Jerzego G. MIRONESCO, Ministra Sekretarza Stanu w Departamencie Spraw Zagranicznych,

KTÓRZY, po wymianie pełnomocnictw, uznanych za dobre i w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Rozdział  I.

Ochrona prawna.

Artykuł  pierwszy.

Obywatele każdej z Wysokich Umawiających się Stron będą traktowani narówni z krajowcami we wszystkich sprawach, dotyczących ochrony ustawowej i sądowej osoby i mienia.

Wobec powyższego, będą oni mieli wolny i łatwy dostęp do sądów wszystkich instancyj drugiej Strony; będą mogli występować przed sądem i będą korzystali z dobrodziejstwa prawa ubogich na tych samych warunkach i w tej samej formie co krajowcy. Mianowicie na obywateli Wysokich Umawiających się Stron nie będzie można nakładać obowiązku złożenia żadnego zabezpieczenia ani deponowania pod jakąkolwiek bądź nazwą, czy to z tego powodu, że są cudzoziemcami, czy to z powodu braku zamieszkania lub pobytu w kraju, w którym wniesiono sprawę sądową.

Będą oni mogli również korzystać z pomocy adwokatów, upoważnionych przez ustawy kraju i będą korzystali pod tym względem z tych samych praw i przywilejów, jak te, które są lub byłyby przyznane krajowcom.

Artykuł  2.

Jeżeli w jednem z Państw Umawiających się zasądzono na zapłacenie kosztów i wydatków procesowych powoda lub interwenienta zwolnionych od zabezpieczenia, deponowania lub złożenia zaliczki na zasadzie bądź artykułu 1-go niniejszej konwencji, bądź na zasadzie ustawy Państwa, w którem wniesiono skargę, - to orzeczenia o kosztach i wydatkach procesowych będą, na żądanie strony interesowanej, uznane bez opłat za wykonalne na obszarze drugiego Państwa, zgodnie z jego ustawami. Ta sama zasada stosuje się do decyzyj sądowych, któremi później ustalono koszta procesu, jak również do uchwał, ustalających koszta, wydawanych przez pisarzy (sekretarzy) sądowych w granicach ich właściwości i na zasadzie prawomocnej decyzji sądowej.

Artykuł  3.

Decyzje dotyczące kosztów i wydatków będą uznane za wykonalne bez wysłuchania stron, lecz strona skazana na zapłatę będzie miała prawo późniejszego zaskarżenia, zgodnie z ustawodawstwem Państwa, w którem żąda się wykonania.

Władza właściwa dla rozstrzygnięcia wniosku o uznanie wykonalności ogranicza się do zbadania:

1) czy według ustaw Państwa, w którem decyzję wydano, wypis tej decyzji czyni zadość koniecznym wymogom autentyczności;

2) czy według tychże ustaw pomieniona decyzja jest prawomocna.

Dla wykazania warunków, wymienionych w ustępie 2, liczba 1 i 2, wystarczy oświadczenie właściwej władzy Państwa, w którem decyzję wydano, stwierdzające, że decyzja uprawomocniła się.

Do wniosku należy dołączyć uwierzytelniony przekład na język Państwa wezwanego sentencji decyzji, oraz oświadczenia stwierdzającego, że decyzja uprawomocniła się.

Przekład powinien być uwierzytelniony przez agenta dyplomatycznego lub konsularnego Państwa, w którem decyzję wydano, albo przez tłumacza przysięgłego tego Państwa lub Państwa, w którem decyzja ma być wykonana.

Artykuł  4.

Świadectwo ubóstwa musi być wystawione przez władze miejsca zwykłego pobytu proszącego, a w braku takiego miejsca przez władze miejsca jego chwilowego pobytu.

Jeśli proszący nie przebywa na obszarze Państw Umawiających się, wystarczy świadectwo ubóstwa, wystawione przez dyplomatycznego lub konsularnego agenta jego Państwa ojczystego, który w danym wypadku będzie właściwy z uwagi na miejsce pobytu proszącego.

Artykuł  5.

Władza powołana do wydania świadectwa ubóstwa będzie mogła u władz drugiego Umawiającego się Państwa zasięgać wyjaśnień o stosunkach majątkowych proszącego.

Władza, która ma rozstrzygać o wniosku w sprawie przyznania prawa ubogich, zachowuje, w granicach swych atrybucyj, prawo badania przedstawionych jej świadectw i wyjaśnień.

Rozdział  II.

Doręczenie akt sądowych i wykonywanie rekwizycyj.

Oddział  pierwszy.

Postanowienia ogólne.

Artykuł  6.

Wysokie Umawiające się Strony obowiązują się do udzielania sobie wzajemnie, na żądanie, pomocy w sprawach cywilnych, handlowych i w sprawach sądownictwa niespornego.

Wnioski o pomoc sądową będą przesyłane przez konsulów Państwa wzywającego, zarówno w Polsce, jak i w Rumunji, Prezesowi sądu okręgowego, w którego okręgu wniosek ma być wykonany.

Jednakże w okręgach sądów apelacyjnych we Lwowie z jednej strony i w Cernáuti z drugiej strony, sądy będą mogły komunikować się bezpośrednio z sobą.

W razie niewłaściwości władzy wezwanej, wniosek powinien być z urzędu przekazany właściwej władzy tego samego Państwa.

Akta, stwierdzające wykonanie wniosku, powinny być bezpośrednio przesłane władzy wzywającej.

Artykuł  7.

Wnioski o doręczenie i odezwy rekwizycyjne powinny być zaopatrzone w przekład na język Państwa wezwanego. Przekład powinien być uwierzytelniony przez tłumacza przysięgłego Państwa wzywającego lub przez agenta konsularnego lub dyplomatycznego tego Państwa.

W wypadkach nagłych, jeśli władza wzywająca nie może dołączyć przekładu, będzie miała prawo żądać od władzy wezwanej, aby ona opatrzyła odezwę w ten przekład. Koszta ponosi władza wzywająca.

W stosunkach między sądami, znajdującemi się w okręgach sądów apelacyjnych we Lwowie z jednej strony i w Cernáuti z drugiej strony, wnioski o doręczenie i odezwy rekwizycyjne będą przesyłane bez przekładu.

Wnioski o doręczenie i odezwy rekwizycyjne powinny być zaopatrzone w urzędową pieczęć władzy wzywającej.

Artykuł  8.

We wszystkich przypadkach, w których wniosek o pomoc sądową nie został wykonany przez władzę wezwaną, władza ta winna zawiadomić o tem niezwłocznie władzę wzywającą, a zarazem w wypadku przewidzianym w artykułach 13 i 19 podać przyczyny, dla których wykonania wniosku odmówiono, a w wypadku przewidzianym w artykule 6 ust. 4 wymienić władzę, której wniosek odstąpiono.

Artykuł  9.

Wykonanie doręczeń i odezw rekwizycyjnych nie może pociągać za sobą zwrotu opłat lub kosztów jakiegokolwiek bądź rodzaju.

Jednakże Państwo wezwane będzie miało prawo żądać od Państwa wzywającego zwrotu wynagrodzenia wypłaconego świadkom lub biegłym, jak również zwrotu kosztów, wynikających z ewentualnego zastosowania artykułów 7 ust. 2, 12 ust. 2 i 18 ust. 2.

Opłatę pocztową będzie pokrywała zawsze władza wysyłająca.

Oddział  II.

Doręczenia.

Artykuł  10.

We wnioskach o doręczenie należy podać nazwisko i adres odbiorcy, rodzaj aktu, który ma być doręczony, nazwiska i stanowisko procesowe stron, ich miejsca zamieszkania lub pobytu.

Artykuł  11.

Akta przeznaczone do doręczenia powinny być sporządzone w języku Państwa wezwanego lub zaopatrzone w przekład na ten język. Przekłady powinny być uwierzytelnione przez tłumacza przysięgłego Państwa wzywającego lub przez agenta konsularnego lub dyplomatycznego tego Państwa.

Jeśli akt przeznaczony dla doręczenia nie został zaopatrzony w przekład przewidziany w poprzednim ustępie, władza wezwana może ograniczyć się do tego, że wykona doręczenie przez oddanie aktu odbiorcy, o ile tenże go przyjmie dobrowolnie.

Artykuł  12.

Co się tyczy formy, która ma być zachowana, doręczenie będzie wykonane zgodnie z ustawami Państwa wezwanego.

Jednakże żądaniu władzy wzywającej, aby została zachowana pewna szczególna forma postępowania, należy uczynić zadość, o ile ustawodawstwo Państwa wezwanego formy tej nie zabrania.

Artykuł  13.

Doręczenia można odmówić, jeżeli ono według zapatrywania Państwa, na którego obszarze ma być wykonane, mogłoby naruszyć jego prawa zwierzchnicze lub jego bezpieczeństwo.

Artykuł  14.

Dowodem doręczenia będzie bądź potwierdzenie odbioru podpisane przez odbiorcę, należycie datowane i uwierzytelnione, bądź zaświadczenie władzy Państwa wezwanego, stwierdzające fakt, formę i datę doręczenia.

Jeśli akt, przeznaczony dla doręczenia, przesłano w dwóch egzemplarzach, potwierdzenie odbioru lub zaświadczenie należy umieścić na jednym z dwu egzemplarzy, albo do niego dołączyć.

Artykuł  15.

Każda z Wysokich Umawiających się Stron będzie mogła doręczać akta sądowe swoim obywatelom przebywającym na obszarze drugiej Strony, bezpośrednio przez swych agentów dyplomatycznych lub konsularnych, lecz bez zagrożenia lub użycia środków przymusowych.

Oddział  III.

Odezwy rekwizycyjne.

Artykuł  16.

Odezwy rekwizycyjne winny zawierać nazwiska i stanowisko procesowe stron, ich miejsce zamieszkania lub pobytu, przedmiot wniosku, jak również nazwiska i adresy osób, które należałoby przesłuchać, oraz krótkie przedstawienie sprawy.

Artykuł  17.

Władza sądowa, do której skierowano odezwę rekwizycyjną, będzie miała obowiązek uczynić jej zadość i użyć tych samych środków przymusowych, jak przy wykonywaniu rekwizycji władz Państwa wezwanego lub wniosku przedstawionego w tym celu przez stronę interesowaną. Tych środków przymusowych nie potrzeba stosować, jeżeli chodzi o osobiste stawiennictwo stron procesowych.

Władza wzywająca będzie, na żądanie, zawiadomiona o dacie i miejscu wykonania żądanej czynności w tym celu, aby strona interesowana mogła być przytem obecna osobiście lub przez zastępcę.

Artykuł  18.

Co się tyczy formy, która ma być zachowana, rekwizycja będzie wykonana zgodnie z ustawami Państwa wezwanego.

Jednakże żądaniu władzy wzywającej, aby została zachowana pewna szczególna forma postępowania, należy uczynić zadość, o ile ustawodawstwo Państwa wezwanego formy tej zabrania.

Artykuł  19.

Wykonania rekwizycji można odmówić, jeżeli czynność, która ma być przedsięwzięta, nie należy w Państwie wezwanem do właściwości władzy sądowej, albo jeżeli wykonanie rekwizycji według zapatrywania Państwa wezwanego mogłoby naruszyć jego prawa zwierzchnicze lub jego bezpieczeństwo.

Artykuł  20.

Władze sądowe Wysokich Umawiających się Stron będą obowiązane udzielać sobie wzajemnie, na żądanie, akta i inne dokumenty. Do tych żądań będą miały zastosowanie te same przepisy, które konwencja niniejsza ustanawia dla odezw rekwizycyjnych.

Udzielenia wspomnianych akt i dokumentów będzie można odmówić, poza wypadkami przewidzianemi powyżej w artykule 19, jeżeli w kwestji ich udzielenia zajdą szczególne trudności.

W tym ostatnim wypadku odmowa nie będzie jednak stanowiła przeszkody do udzielenia odpisów, które będą sporządzone na koszt władzy wzywającej.

Rozdział  III.

Wyjaśnienia o prawie obowiązującemu

Artykuł  21.

Ministerstwa Sprawiedliwości Wysokich Umawiających się Stron będą sobie udzielały, na żądanie, informacyj o ustawodawstwie obowiązującem na obszarze ich Państwa i, w razie potrzeby, o orzecznictwie w konkretnych kwestjach.

Rozdział  IV.

Uznanie za nieobecnego, zaginionego lub za zmarłego.

Artykuł  22.

Dla uznania pewnej osoby za nieobecną, zaginioną lub zmarłą będą właściwe władze Państwa, którego ta osoba była obywatelem.

Prawomocne orzeczenia, wydane przez władze wspomniane w poprzednim ustępie, będą uznane na obszarze drugiego Państwa.

W wypadkach nagłych, władze każdego z Państw Umawiających się będą mogły przedsięwziąć tymczasowe środki konieczne w celu zarządzania majątkiem nieobecnego obywatela drugiego Państwa lub zabezpieczenia tego majątku oraz w celu ochrony interesów osób trzecich. O przedsięwzięciu tych środków będzie natychmiast zawiadomione Państwo ojczyste; będą one uchylone z chwilą kiedy to Państwo samo wyda orzeczenie ostateczne.

Rozdział  V.

O aktach i dokumentach oraz o ich uwierzytelnianiu.

Artykuł  23.

Akta i dokumenty, sporządzone lub wystawione przez sądy jednego z Umawiających się Państw i zaopatrzone w pieczęć urzędową, będą mogły być użyte na obszarze drugiego Państwa bez uwierzytelnienia.

Ta sama zasada stosuje się do dokumentów urzędów hipotecznych i urzędów depozytowych.

Artykuł  24.

Akta i dokumenty sporządzone, wystawione lub uwierzytelnione przez notarjusza, pisarza lub komornika sądowego, mogą być użyte na obszarze drugiego Państwa po uwierzytelnieniu. Uwierzytelnienia tego dokonywa Prezes sądu okręgowego, w którego okręgu urzęduje dany notarjusz, pisarz lub komornik.

Artykuł  25.

Akta i dokumenty sporządzone, wystawione lub uwierzytelnione na obszarze jednego z Umawiających się Państw przez Ministerstwo i zaopatrzone w pieczęć urzędową, będą mogły być użyte na obszarze drugiego Państwa bez potrzeby żadnego uwierzytelnienia.

Artykuł  26.

Kopje lub wyciągi wydane na podstawie rejestrów stanu cywilnego jednej z Wysokich Umawiających się Stron, w celu użycia ich na obszarze drugiej Strony, muszą być uwierzytelnione przez właściwą władzę sądową lub administracyjną.

Artykuł  27.

Odpisy akt i dokumentów, przeznaczone do użycia na obszarze drugiego Państwa, winny być poświadczone za zgodność przez te same organa, które sporządziły lub wystawiły oryginał.

Uwierzytelnienie tych odpisów będzie dokonywane, zależnie od charakteru aktu, zgodnie z przepisami niniejszej konwencji.

W wypadku, gdy władza, która sporządziła albo wystawiła akt lub dokument, już nie istnieje, odpis powinien być poświadczony za zgodność przez właściwą władzę, która tamtą zastąpiła.

Rozdział  VI.

Wyciągi z rejestrów stanu cywilnego.

Artykuł  28.

Władze Wysokich Umawiających się Stron będą sobie udzielały wzajemnie, na żądanie, wyjaśnień, odnoszących się do wpisów dokonanych w rejestrach stanu cywilnego albo będą przesyłały uwierzytelnione kopje tych wpisów.

Wnioski będą zredagowane w języku Państwa wzywającego i zaopatrzone w przekład na język francuski, poświadczony za zgodność przez tłumacza przysięgłego Państwa wzywającego lub przez agenta dyplomatycznego albo konsularnego tego Państwa.

Wnioski te będą skierowywane, zarówno w Rumunji jak w Polsce, do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Władza właściwa dla utrzymywania rejestrów stanu cywilnego prześle dany akt bezpośrednio władzy wzywającej.

Jeśli wniosek uczyniono wyraźnie w interesie urzędowym, jego wykonanie nie będzie stanowiło podstawy do żądania zwrotu kosztów.

Artykuł  29.

Niniejsza konwencja będzie ratyfikowana i dokumenty ratyfikacyjne będą wymienione w Warszawie w czasie możliwie jak najkrótszym.

Konwencja wejdzie w życie po upływie dwóch miesięcy od daty wymiany dokumentów ratyfikacyjnych. Każda z Wysokich Umawiających się Stron będzie mogła wypowiedzieć konwencję w całości lub w części. Postanowienia wypowiedziane będą obowiązywały w ciągu sześciu miesięcy od daty wypowiedzenia.

NA DOWÓD CZEGO wyżej wymienieni pełnomocnicy podpisali niniejszą konwencję i wycisnęli na niej swoje pieczęcie.

Sporządzono w dwóch egzemplarzach w Bukareszcie dziewiętnastego grudnia tysiąc dziewięćset dwudziestego dziewiątego roku.

PROTOKÓŁ KOŃCOWY.

Przy podpisaniu konwencji między Rzecząpospolitą Polską i Rumunją, dotyczącej pomocy i ochrony sądowej w sprawach cywilnych, niżej podpisani Pełnomocnicy zgodzili się na następujące postanowienia:

1. Wysokie Umawiające się Strony zakomunikują sobie wzajemnie, przed wejściem w życie niniejszej, konwencji, wykaz sądów wszystkich stopni, jak również okręgi sądów okręgowych i apelacyjnych.

2. Akta przeznaczone do doręczenia, w myśl przepisu artykułu 13, nie będą zawierały żadnego zagrożenia karą lub przymusem osobistym.

3. Wysokie Umawiające się Strony porozumieją się co do ustalenia formularzy dla wniosków o doręczenie, które będą sporządzone w językach obu krajów.

4. W rozdziałach IV i V niniejszej konwencji użyto określeń: "Uznanie za nieobecnego, zaginionego lub zmarłego" oraz "o aktach, dokumentach i ich uwierzytelnieniu", w tym celu, ażeby w ten sposób uzgodnić wyrażenia użyte przez odpowiednie ustawodawstwa obu krajów.

Niniejszy protokół końcowy będzie stanowił nierozłączną część wyżej wymienionej konwencji i będzie jednocześnie z nią ratyfikowany.

Na dowód czego Pełnomocnicy podpisali go i wycisnęli na nim swoje pieczęcie.

Sporządzono w Bukareszcie w dwóch egzemplarzach dziewiętnastego grudnia tysiąc dziewięćset dwudziestego dziewiątego roku.

Zaznajomiwszy się z powyższą konwencją i protokółem końcowym, uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości jak i każde z postanowień w nich zawartych; oświadczamy, że są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będą niezmiennie zachowywane.

NA DOWÓD CZEGO, wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 16 sierpnia 1931.