Rozporządzenie wykonawcze do ustawy z dnia 2-go marca 1920 r. o organizacji odbudowy technicznej wsi, miast i miasteczek.
Dz.U.1920.43.264
Akt utracił mocROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE
MINISTRA ROBÓT PUBLICZNYCH
z dnia 17 maja 1920 r.
do ustawy z dnia 2-go marca 1920 r. o organizacji odbudowy technicznej wsi, miast i miasteczek.
Odbudowę zniszczonych budynków przeprowadzają w zasadzie poszkodowani sami przy pomocy i kontroli ze strony Państwa.
Państwowej pomocy przy odbudowie udziela się; poszkodowanym wymienionym w art. 3 ustawy z dnia 18 lipca 1919 r. (Dz. Pr. № 63 poz. 368), których budynki skutkiem bezpośrednich działań wojennych zostały zniszczone, oraz powołanym do wojska lub ewakuowanym, których budynki spaliły się podczas ich nieobecności wskutek innych wypadków.
Techniczna pomoc państwowa obejmuje dostarczenie bezpłatnie planów wzorowych i nadzór budowlany przy wznoszeniu domów mieszkalnych, budynków gospodarczych, szkół, kościołów i budynków użyteczności publicznej, niemniej też przy budowie studzien, wodociągów i kanalizacji.
Opracowaniem planów zajmą się powiatowe Biura odbudowy, uwzględniając przy tem obowiązujące przepisy budowlane, warunki miejscowe, względy zdrowotne, ogniowe, gospodarcze i estetyczne.
W razie potrzeby opracowanie i wykonanie tych projektów może być przez Okręgowe Dyrekcje Robót Publicznych powierzone prywatnym biurom technicznym lub cywilnym inżynierom albo architektom.
Dla miejscowości, przez które przechodzi kolej, plany wzorowe mają być w tem sposób opracowane, aby część budynków zwrócona ku kolei i niczern nie zasłonięta miała wygląd estetyczny.
Nie należy też od strony kolei umieszczać wychodków, gnojowni i t. p.
W powiatach, odnośnie do których brak ustawodawstwa kolejowego w sprawach t. zw. ochronnego pąsu ogniowego, wodnych, ochrony korpusu i urządzeń kolejonych, zachowania się sąsiadów kolei na wypadek budowy i składania materjałów w bliskości kolei, należy przed wypracowaniem względnie zatwierdzeniem planów wzorowych zasięgnąć opinji Zarządu Kolejowego.
Typy budowli, projekty i plany, zatwierdzone przez Okręgowe Dyrekcje Robót Publicznych, mogą być oglądane w Biurach odbudowy przez osoby interesowane.
Biura odbudowy i Okręgowe Dyrekcje Robót Publicznych udzielają, też bezpłatnej porady technicznej przy wznoszeniu budowli, przy urządzeniach sanitarnych, budowie studzien, wodociągów i kanalizacji.
Spółkom i stowarzyszeniom budowlanym oraz rzemieślniczo-wytwórczym udzielana będzie pomoc przez przyznawanie pożyczek na warunkach dogodnych, wyjątkowo bezprocentowych, ułatwianie przewozu materjałów, tudzież oddawanie do wykonania takich robót, dla jakich siły spółki czy stowarzyszenia okażą się wystarczające.
Oprócz tego Okręgowe Dyrekcje Robót Publicznych względnie Ministerstwo Robót Publicznych urządzać będą kursy dla pomocników kierowników Biur odbudowy.
Składnice materjaiów mogą być państwowe, samorządowe, przy kółkach rolniczych, składnice stowarzyszeń i t. p.
Składnicom prywatnym Ministerstwo Robót Publicznych względnie Okręgowe Dyrekcje wskazywać będą za pośrednictwem Biur odbudowy, jakie materjały, gdzie i po jakich cenach można uzyskać; składnice prywatne uzyskają też potrzebną pomoc finansową, ale poddać się muszą kontroli Biur odbudowy co do sposobu prowadzenia i cen sprzedażnych materjałów.
Sposób wydawania poszkodowanym materjałów ze składnic określi osobna instrukcja.
Na polskich kolejach państwowych przewożone będą materjały budowlane z pierwszeństwem zastrzeżonem dla nich w przepisach o kolejności przyjmowania nadawanych do wysyłania ładunków i wykonania planu przewozowego na zasadzie kolejności. (Vid Rozp. Min. K. Ż. z 20/IV. 1920 r. Dz. Ust. № 36 poz. 204).
Z ramienia Państwa wykonaną, również będzie budowa tymczasowych koniecznych schronisk.
Państwo wykona dalej budowę wzorowych domów, szczególnie z materjałów zastępczych, które w danej okolicy mogą być użyte do budowy z dobrym skutkiem.
W takich wyjątkowych wypadkach Ministerstwo Robót Publicznych na prośbę zainteresowanych, zbadaną i zaopinjowaną przez Okręgową Dyrekcję Robót Publicznych, zarządzi odbudowę.
Ministerstwo Robót Publicznych na wniosek Okręgowych Dyrekcji Robót Publicznych zorganizuje bezzwłocznie powiatowe i miejscowe Biura odbudowy.
Biura odbudowy są organami wykonawczemi Okręgowych Dyrekcji Robót Publicznych i jako takie podlegają pod względem personalnym i rzeczowym bezpośrednio tym Dyrekcjom, w ostatniej zaś instancji Ministerstwu Robót Publicznych.
Jako ciała doradcze w sprawach technicznej odbudowy powołuje się przy Ministerstwie Robót Publicznych Państwową Radę odbudowy, przy Okręgowych Dyrekcjach - Okręgowe Rady odbudowy, przy powiatowych Biurach odbudowy - powiatowe Rady odbudowy a w miarę potrzeby w poszczególnych gminach powołane zostaną miejscowe Rady odbudowy.
Delegatów wymienionych pod 2) wyznaczą odnośni Ministrowie względnie Prezes Głównego Urzędu Ziemskiego z grona urzędników lub wybitnych obywateli fachowców, delegatów wymienionych pod 4) wydelegują te organizacje, które oznaczy Minister Robót Publicznych w porozumieniu z właściwymi Ministrami.
Do zakresu działania Państwowej Rady odbudowy należy wydawanie opinji co do programu odbudowy na każdy rok w ramach przyznanych na ten cel kredytów.
Przedstawicieli wymienionych pod 3) wyznaczą odnośni Ministrowie względnie Prezes Głównego Urzędu Ziemskiego, delegatów wymienionych pod 4) wydelegują te organizacje zawodowe, które wyznaczy wojewoda.
Do zakresu działania Okręgowych Rad odbudowy należy wydawanie opinji co do akcji odbudowy w okręgu terytorjalnym Okręgowej Dyrekcji.
Powiatowe Rady odbudowy są organami doradczemi dla powiatowych Biur odbudowy w sprawach odbudowy w obrębie powiatu.
Wymienione Rady odbudowy składać się mają przynajmniej z pięciu członków, w danej gminie zamieszkałych.
W miejscowościach, przez które przechodzi kolej, w skład miejscowej Rady odbudowy wchodzi również przedstawiciel Zarządu Kolejowego.
Czynności członków Rady odbudowy są bezpłatne, a tylko członkowie zamiejscowi pobierać będą oprócz rzeczywistych kosztów podróży - djety, których wysokość na każdy rok kalendarzowy oznaczy Ministerstwo Robót Publicznych w porozumieniu z Ministerstwem Skarbu.
Jako zniszczone przez wojnę uważa się następujące miasta, miasteczka, (osady) i zdrojowiska:
w okręgu Dyrekcji Warszawskiej:
Bielawy, Bolimów, Boryszew, Chorzele, Inowłódź, Rawa, Różan, Sochaczew, Mała Wieś, Nowe Miasto;
w okręgu Dyrekcji Łódzkiej:
Rogi, Szadek;
w okręgu Dyrekcji Kieleckiej:
Bodzentyn, Gliniany, Grabowiec, Iłża, Janowiec, Kazanów, Kłów, Koprzywnica, Lipsko, Łopuszno, Odrzywół, Opatowiec,. Ożarów, Ryczywół, Sienno, Tarłów, Waśniów, Wierzbnica, Wiślica;
w okręgu Dyrekcji Lubelskiej:
Chodel, Gorzków, Horodyszcze, Jarczów, Kodeń, Końskowola, Kraśnik, Kryłów, Krzeszów, Łaszczów, Łomazy, Markuszów, Milejów. Ostrów, Parczew, Pawłów, Puchaczów, Puławy, Siedliszcze, Sosnowice, Świerze, Tarnogród, Terespol, Trawniki, Uchanie, Urzędów, Wierzbica, Wisznice, Wojsławice, Wysokie, Żółkiewka;
w okręgu Dyrekcji Białostockiej:
Andrzejewo, Czyżew, Goworowo, Goworowo - probostwo, Jabłonka, Jedwabno, Kaczyny, Lipsk, Nowogród, Ostrołęka, Śniadowo, Suraż, Sztabin, Zaręby Kościelne, Złotorja;
w okręgu Dyrekcji Krakowskiej:
Cieszanów, Dębica, Gorlice, Jaćmierz, Lisko, Narol, Nisko, Radiów, Radymno, Rozwadów, Rudnik, Sieniawa, Ułanów, Zarszyn, Żabno;
w okręgu Dyrekcji Lwowskiej:
Biały Kamień, Bohorodczany, Bołszowce, Bukaczowce, Chodorów, Dunajów, Felsztyn, Gołogóry, Halicz, Horożanka, Hussaków, Jabłonów, Jaryczów Nowy, Jazłowiec, Jezupol, Knihynicze, Lipsko, Łysieć, Monasterzyska, Wiemirów, Podgrodzie, Podhajce, Sołotwina, Strzeliska Nowe, Szczerzec, Turka n. Str., Wielkie Oczy, Wiśniowczyk, Zarudzie, Zawadów, Żurawno.
W razie nieprzedłożenia planu regulacyjnego w terminie zakreślonym władza administracyjna II instancji na wniosek Okręgowej Dyrekcji Robót Publicznych zadecyduje, komu sporządzenie planu regulacyjnego na koszt gminy będzie oddane.
Koszta ściągnięte będą od gminy ewentualnie przez wstawienie ich do budżetu gminy.
W miejscowościach, przez które przechodzi kolej, należy linję regulacyjną tak usytuować, aby nie były naruszone istotne interesy kolejowe, przyczem należy baczyć, że grunta kolejowe w zasadzie nie mają być wywłaszczane na cele regulacji (§ 21).
W wypadkach wątpliwych należy linję regulacyjną uzgodnić z właściwą Dyrekcją Kolejową.
Egzemplarz zatwierdzonego planu prześle Okręgowa Dyrekcja do właściwego Biura odbudowy, które za pośrednictwem Starostwa ogłosi w danej miejscowości, że plan regulacyjny został zatwierdzony i że tylko podług tego planu wolno wznosić stałe budowie.
W miejscowościach wymienionych wyżej, w § 18, wnoszenie stałych budowli przed zatwierdzeniem planu regulacyjnego jest wzbronione.
W wyjątkowych wypadkach, jeżeli mianowicie wzniesienie stałej budowli okaże się koniecznem lub wskazanem, a z góry przewidzieć można, że linja frontu ulicy nie ulegnie zmianie, mogą Okręgowe Dyrekcje Robót Publicznych przed zatwierdzeniem planu regulacyjnego udzielić zezwolenia na wzniesienie stałych budowli na terenie, podlegającym regulacji.
Wywłaszczenie na cele regulacji, na zasadzie art. 11 ustawy, może nastąpić dla utworzenia albo rozszerzenia ulicy lub placu w granicach prawomocnie zatwierdzonego planu regulacyjnego (art. 9 ustawy).
W tym wypadku wywłaszczenie następuje na rzecz odnośnej gminy i gmina ta zapłaci wywłaszczonym wynagrodzenie jakoteż związane z tem koszta.
Wywłaszczenie pod budową państwowych wytwórni materjałów budowlanych następuje na koszt Państwa.
Wywłaszczenie gruntów, przeznaczonych na cele kolejowe pod budowę, państwowych wytwórni materjałów budowlanych, może nastąpić tylko za zgodą Ministerstwa Kolei Żelaznych.
Do podania o wywłaszczenie dołączony ma być plan regulacyjny, opatrzony przez Okręgową Dyrekcję klauzulą prawomocności, względnie zatwierdzony plan budowy wytwórni, następnie wykaz gruntów i objektów, wywłaszczyć się mających, z podaniem imion i nazwisk właścicieli oraz ich adresu.
Podanie o wywłaszczenie wniesie Biuro do właściwego Starostwa.
Właściciele mają być zawiadomieni o terminie dochodzenia.
Przeciw takiemu orzeczeniu niema odwołania.
Każda ze stron, która czuje się pokrzywdzoną wysokością wynagrodzenia, może jednak żądać od właściwego sądu oznaczenia odszkodowania, a to w terminie do trzech miesięcy od doręczenia orzeczenia Starostwa.
Zezwalając na czynności wstępne, oznaczy zarazem Starostwo, kiedy czynności będą rozpoczęte i kiedy najpóźniej ukończone.
O zezwoleniu zawiadomi Starostwo proszącego tudzież właściciela względnie posiadacza gruntu, na którym czynności wstępne mają być podjęte.
Orzeczenie o wynagrodzeniu szkody wydaje Starostwo na żądanie właściciela względnie posiadacza nieruchomości, jeżeli żądanie zgłoszone będzie- do dni 14 od dnia następującego po dniu, w którym czynności wstępne podług zezwolenia Starostwa ukończone być miały. Po tym terminie, jak również gdyby interesowani czuli się pokrzywdzeni orzeczeniem Starostwa co do wynagrodzenia szkody, mogą udać się na drogę sądową.
Zarządzenia Ministra Robót Publicznych w porozumieniu z właściwymi Ministrami, dotyczące przymusowych świadczeń na cele odbudowy w myśl art. 12 ustawy, wydawane będą na wniosek Biur odbudowy względnie Okręgowych Dyrekcji Robót Publicznych.
W wezwaniu w myśl art. 13 ustawy wymienione będą:
Pod przymusowe świadczenia nie będą też podciągane nieruchomości i ruchomości, należące do zakładów przemysłowych czynnych lub uruchomiających się, a niezbędne dla tych zakładów.
Jeżeli jednak zostanie stwierdzone, że wytwory zakładów przemysłowych, narzędzia, maszyny itd. przechowywane są w celach spekulacji i osiągnięcia nadmiernych zysków, będą one przedmiotem przymusowych świadczeń.
Wreszcie wolne są od przymusowych świadczeń przedmioty, służące do zaspokojenia niezbędnych potrzeb osobistych lub do wykonywania zawodu posiadacza i jego rodziny.
Ewentualne skierowanie sprawy na drogę sądową nie wstrzymuje możności zajęcia dla odbudowy przedmiotów objętych orzeczeniem, skoro oznaczona w orzeczeniu cena złożona będzie do depozytu sądowego.
Przy pociąganiu do świadczeń zaprzęgów należy uwzględniać potrzeby gospodarcze właścicieli.
W wypadkach nagłych i niecierpiących zwłoki może Starostwo na wniosek kierownika Biura odbudowy nakazać dostarczenie podwód jeszcze
przed wydaniem orzeczenia władzy administracyjnej II instancji o przymusowem świadczeniu i podwoda winna być dostarczoną, o czem jednak Biuro złoży natychmiast sprawozdanie wspomnianej władzy administracyjnej.
W wypadkach, gdy zajęcie podwody następuje na rzecz poszkodowanych albo stowarzyszeń budowlanych lub przedsiębiorstw przeprowadzających odbudowę albo przygotowujących materjały do odbudowy, osoby te czy stowarzyszenia względnie przedsiębiorstwa zapłacić mają należytość za podwodę.
Przy odbudowie wsi, miast i miasteczek (osad), zdrojowisk (uzdrowisk) należy dążyć do racjonalnego zabudowania przez wdrożenie I przeprowadzenie czynności w art. 18 ustawy sformułowanych, a mianowicie:
Ustnie zgłoszoną prośbę Biuro odbudowy ma spisać protokularnie.
Tak na podstawie prośby interesowanych jak również w braku inicjatywy z ich strony Biuro odbudowy ma zbadać z urzędu, czy i w jakich miejscowościach tudzież w jakich granicach, z jakich powodów i z jakich względów publicznych czynności wymienione w art. 18 ustawy mają być przeprowadzone i przedstawić władzy administracyjnej II instancji wniosek do wydania zarządzenia w myśl art. 24 ustawy.
Do wniosku dołączyć należy plan terenu, w obrębie którego proponowane czynności mają być przeprowadzone, uwidoczniający dotychczasowe działki (parcele) i budynki, oraz wykaz, do kogo i jakie parcele należą, w końcu opinję, czy i które parcele (działki) zakazem zbywania i obciążania mają być objęte.
Z pod takiego zakazu mogą jednak być wyjęte poszczególne nieruchomości na prośbę zainteresowanych właścicieli. Zwolnienie należy do kompetencji władzy administracyjnej II instancji na podstawie opinji Biura odbudowy.
Orzeczenie winno być doręczone wszystkim interesowanym za dowodem doręczenia. W orzeczeniu winno się mieścić pouczenie, że od tego orzeczenia niema odwołania i tylko co do wysokości wynagrodzenia za odjęte działki lub ich części, za zlikwidowane lub ustanowione prawa, strony niezadowolone mogą udać się na drogę sądową, co jednak nie wstrzymuje postępowania przy utworzeniu działek budowlanych (art. 33 ustawy).
Koszta Komisji należą się członkom pozamiejscowym i znawcom, a to urzędnikom według norm przepisanych, innym zaś przyznany będzie przez władzę administracyjną II instancji na wniosek Komisji zwrot poniesionych kosztów podróży i stosowne djety.
Rozporządzenie Generał-Gubernatora warszawskiego z dnia 1 listopada 1916 r. (Dz. Rozp. Gen.-Gub. № 56, poz. 211) w przedmiocie komasacji gruntów dla miasta Kalisza zostaje w mocy z tem, że prawa i obowiązki szefa administracji przy jenerał-gubernatorstwie warszawskim (§§ 1, 2 i 3 rozporządzenia) przechodzą na władzę administracyjną II instancji, prawa zaś i obowiązki komisarza szefa administracji (§ 2, punkt 1 rozporządzenia), na delegata tej władzy. Przewidziane, w § 3 ustęp ostatni rozporządzenia, ogłoszenie nastąpi w dzienniku wojewódzkim, a wreszcie w miejsce Sądu Najwyższego dla jenerał-gubernatorstwa warszawskiego (§ 21 rozporządzenia) wchodzą właściwe sądy.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »