Rozporządzenie wykonawcze do ustawy z dnia 18 marca 1921 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin, oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych, których śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową, tudzież do ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 r., zmieniającej niektóre postanowienia ustawy z dnia 18 marca 1921 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin, oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych, których śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1923.20.132

Akt utracił moc

Wersja od: 1 listopada 1930 r.

ROZPORZĄDZENIE

WYKONAWCZE MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH, MINISTRA SKARBU I MINISTRA PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 10 stycznia 1923 r.

do ustawy z dnia 18 marca 1921 roku o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin, oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych, których śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową, tudzież do ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 roku, zmieniającej niektóre postanowienia ustawy z dnia 18 marca 1921 roku o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin, oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych, których śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową. ^*

Na podstawie art. 58 ustawy z dnia 18 marca 1921 roku o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin, oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych, których śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową (Dz. U. R. P. № 32, poz. 195) jak również na zasadzie art. 16 ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 roku, zmieniającej niektóre postanowienia ustawy z dnia 18 marca 1921 roku o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin, oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych, których śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową (Dz. U R. P. № 67, poz. 608) zarządza się co następuje:

CZĘŚĆ  I.

ZAOPATRZENIE INWALIDÓW.

Rozdział  I.

Prawo do zaopatrzenia.

§ 1. Za służbę w wojsku można uważać tylko tą służbę, w czasie której dana osoba podlega takim obowiązkom, jakie ciążą na osobach, w czynnej służbie pozostających.

Ochotnicy, pełniący służbę w wojsku, mogą być uznani za inwalidów wojennych, jeżeli zachodzą wszystkie inne, ustawą wymagane warunki.

§ 2. Za wojskowe formacje polskie przy armjach obcych (art. 2 lit. b ustawy z dnia 18 marca 1921 r.) uważa się te formacje, które zostały uznane jako takie przez Państwo Polskie w drodze ustawodawczej.

§ 3. Za inwalidów wojennych mogą być uznawani jedynie obywatele Rzeczypospolitej Polskiej. Tylko odnośnie osób, wymienionych w art. 2 lit. d) ustawy z dnia 18 marca 1921 r., warunek posiadania obywatelstwa polskiego nie jest wymagany.

Dowodem obywatelstwa polskiego osób, które służyły w Wojsku Polskiem, jest okoliczność przyjęcia ich do służby w Wojsku Polskiem.

Osoby, które służyły w Wojsku Polskiem, lub formacjach polskich, nie posiadając obywatelstwa polskiego, podpadają pod lit d) art. 2 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.

§ 3a. 1 Obywatele polscy, którzy do dnia 25 marca 1925 r. korzystali z prawa do zaopatrzenia na podstawie § 88, obowiązującej do tego czasu na obszarze górnośląskiej części województwa śląskiego ustawy Rzeszy Niemieckiej z dn. 12 maja 1920 r. o zaopatrzeniu osób wojskowych, uszkodzonych na zdrowiu w związku ze służbą oraz osób po nich pozostałych (Dziennik Ustaw Rzeszy Niemieckiej, str. 989), uważani są za inwalidów wojennych jeżeli:

a) uszkodzenie ich zdrowia (okaleczenie) miało miejsce przed dniem 25 stycznia 1920 r. i w związku z wykonywaniem czynności (służbowych), wynikających z jednego z pośród stosunków do niemieckiej siły zbrojnej, określonych w wyżej powołanym § 88.

b) oraz nabyły obywatelstwo polskie przed 26 marca 1925 r. zgodnie z polsko-niemiecką konwencją górnośląską, zawartą w Genewie dn. 15-go maja 1922 roku.

§ 3b. 2 Za inwalidów wojennych uważa się również osoby, które doznały uszkodzenia zdrowia lub okaleczenia wskutek udziału w formacjach jeddnego z 3-ch powstań górnośląskich po stronie polskiej

§ 4. 3 Podstawą do przyznania zaopatrzenia jest orzeczenie komisji wojskowo-lekarskiej przy powiatowej władzy administracji ogólnej, wydane na wniosek lekarza referatu spraw inwalidów wojennych właściwej powiatowej władzy administracji ogólnej, a określające procent utraty zdolności zarobkowej, spowodowanej kalectwem (chorobą), pozostającem w związku przyczynowym ze służbą wojskową.

Przy ustaleniu związku przyczynowego pomiędzy kalectwem (chorobą) a służbą wojskową, mogą być uwzględniane: świadectwa wojskowo - lekarskie, orzeczenia szpitali, zaświadczenia szpitali o przebywaniu w stanie chorych, zapiski szpitalne o przebiegu choroby i urzędowe zaświadczenia o dokonaniu badania (roentgenogramy, badanie krwi, plwociny, moczu i t. p.), urzędowe lub lekarskie zaświadczenia o dokonanem zabiegu chirurgicznym lub opatrunkowym, książki i legitymacje inwalidzkie, książki i zaświadczenia protezowe, zaświadczenia o udzielonych urlopach zdrowotnych i t. p.

W braku dokumentów, stwierdzających związek przyczynowy kalectwa (choroby) ze służbą wojskową, można brać pod uwagę zeznanie wiarogodnych osób, złożone przed sądem pod przysięgą, że były naocznymi świadkami faktu, który spowodował inwalidztwo, względnie zaświadczenia władz administracji ogólnej.

Przy ustalaniu związku przyczynowego między kalectwem (chorobą) a służbą wojskową odnośnie do osób wojskowych służby czynnej, obowiązują orzeczenia komisyj rewizyjnych, działających na zasadzie wojskowych przepisów rewizyjnych.

§ 5. 4 Komisja wojskowo - lekarska składa się z przewodniczącego i dwóch lekarzy, wyznaczonych przez Ministra Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej.

Terytorjalny zakres działania, siedziby i sposób postępowania komisyj wojskowo - lekarskich określą osobne przepisy, wydane przez Ministra Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej.

Rozdział  II.

Zaopatrzenie pieniężne.

§ 6. Świadczenia, wymienione w art. 4 lit. a), b), ustawy z dnia 18 marca 1921 r. stanowią zaopatrzenie pieniężne.

§ 7. Wysokość renty zasadniczej zależy od stopnia utraty zdolności zarobkowej, spowodowanej wyłącznie tylko służbą wojskową (art. 5 i art. 2 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.). Stosownie do stopnia Utraty zdolności zarobkowej dzielą się inwalidzi wojenni na 10 kategorji (art. 7 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.).

Przy utracie 15°/o zdolności zarobkowej - I kategorja.

Przy utracie 16% - 24% zdolności zarobkowej - II kategorja.

Przy utracie 25% - 34% zdolności zarobkowej -III kategorja,

Przy utracie 35% - 44% zdolności zarobkowej - IV kategorja.

Przy utracie 45% - 54°% zdolności zarobkowej - V kategorja.

Przy utracie 55% - 64% zdolności zarobkowej - VI kategorja.

Przy utracie 65% - 74% zdolności zarobkowej - VII kategorja.

Przy utracie 75% - 84% zdolności zarobkowej - VIII kategorja.

Przy utracie 85% - 94% zdolności zarobkowej - IX kategorja.

Przy utracie 95% - 100% zdolności zarobkowej - X kategorja.

Wysokość renty zasadniczej nie zależy od miejsca zamieszkania inwalidy (klasy miejscowości).

§ 8. Inwalidą zupełnym jest ten, którego utratą zdolności zarobkowej określano conajmniej na 95%

§ 9. Dodatek dla ciężko poszkodowanych (art. 9 ustawy z dnia 18.III 1921 r.), który przysługuje tylko inwalidom od V do X kategorji, oblicza się w stosunku do pobieranej 'przez inwalidę renty zasadniczej, a -zatem nie zależy również od miejsca zamieszkania (klasy miejscowości) inwalidy. Tabelę dodatku dla Ciężko poszkodowanych podaje załącznik № 2.

§ 10. Dodatek kwalifikacyjny (art. 10 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.) oblicza się w stosunku do należnej renty zasadniczej, względnie - do renty zasadniczej i dodatku dla ciężko poszkodowanych, o ile ten ostatni inwalidzie przysługuje. Wysokość jego nie zależy od miejsca zamieszkania inwalidy (klasy miejscowości). Tabelę dodatku kwalifikacyjnego podaje załącznik Nr 2.

§ 11. Dodatek kwalifikacyjny 25%-owy (art. 10 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.) otrzymują:

1) osoby, które przed doznaniem kalectwa (choroby) ukończyły publiczną średnią szkołą ogólnokształcącą, lub równorzędną;

2) bez względu na wykształcenie-osoby, które, przed wstąpieniem do służby wojskowej, lub w czasie tej służby, pełniły czynności, wymagające większej zawodowej sprawności.

§ 12. Dodatek kwalifikacyjny 50%-owy (art. 10 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.) otrzymują:

1) osoby, które przed doznaniem kalectwa (choroby) ukończyły wyższy zakład naukowy;

2) bez względu na wykształcenie-osoby, które przed wstąpieniem do służby wojskowej, lub w czasie tej służby zajmowały stanowisko odpowiedzialne, wymagające znacznego stopnia umiejętności zawodowej.

§ 13. Ukończenie studjów lub osiągnięcie wyższego stanowiska państwowego (samorządowego), po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej, nie uprawnia do przyznania dodatku kwalifikacyjnego, względnie do podwyższenia już przyznanego.

§ 14. Inwalidzi, którzy ubiegają się o przy-znanie dodatku kwalifikacyjnego, powinni udowodnić, że ukończyli przed służbą wojskową odpowiedni zakład naukowy, względnie, ii przed służbą lub w czasie służby wojskowej pełnili czynności lub zajmowali stanowiska, odpowiadające warunkom, podanym w § 11 względnie § 12 niniejszego rozporządzenia.

Za dowody mogą posłużyć: dekret nominacyjny, stan służby, dekret pensyjny, książka emerytalna" świadectwo służby, poświadczenie zwolnienia ze służby wojskowej, świadectwo wojskowo-szpitalne, świadectwo instytucji (firmy) handlowej lub przemysłowej" uprawnienie handlowe lub przemysłowe, zaświadczenia o posiadaniu pewnego stopnia służbowego i t. p.

W braku powyższych dokumentów może być wzięte za podstawę do przyznania dodatku kwalifikacyjnego zaświadczenie wiarygodnych świadków, którzy stwierdzą okoliczności wymagane ustawą i rozporządzeniem niniejszem. Wiarygodność świadków musi być stwierdzona przez władzę państwową lub wojskową,

Brak dowodów, stwierdzających prawo do dodatku datku kwalifikacyjnego, nie może być przeszkodą do przyznania i wypłaty renty wraz z innemi dodatkami. Gdy dowody te zostaną przez inwalidę przedłożone w czasie późniejszym, przyznaje się. dodatek kwalifikacyjny za cały czas, za który przyznano zaopatrzenie wogóle.

§ 15. 5 Wysokość dodatku drożyźnianego (art. 12. ustawy z dnia 18 marca 1921 r.) zależną jest zasadniczo od ilości członków rodziny inwalidy i miejsca jego zamieszkania.

Do członków rodziny zalicza się ślubną żoną (maja) i dzieci inwalidy według art. 3 lit. b), c), d), ustawy z dnia 18 marca 1921 r.

Dzieci nieślubne uwzględnia się przy wymiarze dodatku drożyźnianego, gdy inwalida przedłoży dowód, że jego ojcostwo jest prawnie stwierdzone. Okoliczność adoptowania dziecka winna być stwierdzona dokumentem urzędowym.

Dzieci adoptowane uwzględnia się przy wymiarze dodatku drożyźnianego tylko wtedy, gdy są one na utrzymaniu uprawnionego do zaopatrzenia i gdy

ich adopcja nastąpiła przed doznanem uszkodzeniem zdrowia.

Dodatek drożyźniany oblicza się, mnożąc mnożną, równą dla wszystkich klas miejscowości, a realną dla poszczególnych kategorji inwalidów i grup, rodzinnych, przez mnożnik, ustalony każdorazowo przez Radę Ministrów dla obliczenia dodatków drożyźnianych cywilnych funkcjonarjuszów państwowych i osób wojskowych.

Ułamków marek przy wypłacie nie uwzględnia się.

Poniżej zestawiona tabela przedstawia mnożną dla wszystkich kategorji inwalidów z uwzględnieniem grup rodzinnych.

Grupa rodzinna	I kat.	II kat.	III kat.	IV kat.	V kat.	VI kat.	VII kat.	VIII kat	IX kat.	X kat.
I samotny	2.25	3	4.5	6	7.5	9	10.5	12	13.5	15
II mała rodzina	2.85	3.8	5.7	7.6	9.5	11.4	13.3	15.2	17.1	19
III średnia rodzina	3.3	4.4	6.6	8.8	11	13.2	15.4	17.6	19.8	22
IV duża rodzina	3.75	5	7.5	10	12.5	15	17.5	20	22.5	25

§ 16. Żonę i dzieci uwzględnia się przy wymiarze dodatku drożyźnianego według zasad, określonych w art. 15 i art. 16 rozporządzenia Rady Ministrów o dodatkach za wysługę lat, względnie trzechlecia, za studja wyższe i dodatku drożyźnianym do płacy zasadniczej funkcjonarjuszów państwowych (Dz. U. R. P. r. 1920, № 77, poz. 521), przyczem warunek utrzymywania rodziny nie odnosi się do tych inwalidów, którzy obowiązkowi temu zadość uczynić nie mogą z powodu swego kalectwa (choroby).

§ 17. W wypadku przesiedlenia się inwalidy do, innej klasy miejscowości następuje wymiar wyższego, względnie niższego dodatku drożyźnianego od dnia 1 następującego miesiąca po przesiedleniu.

Dodatek drożyźniany, uwzględniający rodzinę, wymierza się według miejsca zamieszkania inwalidy, bez względu na miejsce zamieszkania jego rodziny,

O każdym wypadku przesiedlenia winien inwalidą zawiadomić natychmiast tą izbę skarbową, do której przed przesiedleniem należało asygnowanie zaopatrzenia.

§ 18. 6 Inwalida, ubiegający się o przyznanie mu zaopatrzenia pieniężnego (§ 6), musi przedłożyć władzy - przyznającej to zaopatrzenie - wypełnioną deklarację (według wzoru załącznik Nr. 2) wraz z odnośnemi dowodami.

Inwalida, ubiegający się o podwyższenie zaopatrzenia ze względu na zmianę w stanie rodzinnym, obowiązany jest dostarczyć właściwej izbie skarbowej odpowiednie dowody metrykalne.

§ 19. 7 Władza, wymierzająca zaopatrzenie., ma prawo zażądać złożenia deklaracji, przepisanej w § 18, również od inwalidów wojennych, którzy mają już przyznane zaopatrzenie pieniężne.

§ 20. 8 O wszelkich zmianach w stosunkach rodzinnych, powodujących niższy wymiar zaopatrzenia, oraz o okolicznościach wpływających na zawieszenie renty, obowiązany jest inwalida zawiadomić bezzwłocznie pisemnie właściwą izbę skarbową.

W razie nieprawdziwości danych, objętych zawiadomieniem, lub zatajenia przez inwalidę wymienionych w ustępie pierwszym okoliczności, inwalida jest odpowiedzialny sądowo-karnie.

§ 21. 9 O przyjęciu inwalidy do szpitala na koszt Państwa tudzież o jego odejściu zawiadamia zarząd szpitala (zakładu leczniczego) właściwą władzę skarbową i właściwą powiatową władzę administracji ogólnej, podając datę przyjęcia, ilość dni pobytu i datę odejścia ze szpitala (zakładu leczniczego). Na podstawie tego zawiadomienia oblicza władza skarbowa kwoty należne inwalidzie tytułem zaopatrzenia pieniężnego przez czas pobytu jego w szpitalu i zarządza wypłatę.

Za podstawę do obliczenia kwot, należnych inwalidzie za czas pobytu w szpitalu (zakładzie leczniczym), przyjmuje się rentę zasadniczą i dodatek drożyźniany, ą nadto także dodatek dla ciężka poszkodowanych i dodatek kwalifikacyjny, jeżeli do tych dwu ostatnich inwalidzie przysługuje prawo.

Za każdy dzień pobytu w szpitalu (zakładzie leczniczym) strąca się inwalidzie z należnego - za ten dzień zaopatrzenia rzeczywiste koszty jego utrzymania w szpitalu (zakładzie leczniczym), jeżeli pobyt jego tam nie trwa dłużej, jak 4 tygodnie.

Gdy pobyt inwalidy w szpitalu (zakładzie leczniczym) przekracza 4 tygodnie, należy się inwalidzie po upływie tych czterech tygodni za każdy dzień jego dalszego tam pobytu ¹/₃₀ cześć zaopatrzenia, określonego w ust. 2 art. 11 ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 r.

§ 22. Wzglądem inwalidów, umieszczonych w zagładach na stałe, na podstawie art. 48 ustawy z dnia 18 marca 1921 r., tudzież wzglądem inwalidów umieszczonych w zakładach szkolenia na koszt Państwa (art. 47 powołanej ustawy) -stosuje się postanowienia, zawarte w § 21 niniejszego rozporządzenia, z wyjątkiem ustępu 1 tego paragrafu, z tą jednak różnicą, że obliczenie zaopatrzenia rozpoczyna się od dnia 1 następującego miesiąca po przyjęciu inwalidy do zakładu.

§ 23. Po opuszczeniu przez inwalidę szpitala (zakładu leczniczego, domu inwalidów, zakładu szkolenia) uskutecznia się wypłatę pełnego zaopatrzenia pieniężnego od dnia następnego, przyczem dla uzyskania kwoty za jeden dzień dzieli się miesięczne zaopatrzenie pieniężne przez 30.

§ 24. 10 Roszczenie do zaopatrzenia zgłoszone później, jak w 1 rok po zwolnieniu ze służby wojskowej względnie po 31 grudnia 1930 r. można uwzględnić tylko wtedy, jeżeli zachodzą warunki, określone pod lit. a) i b) art. 24 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.

Urzędowem świadectwem lekarskiem w rozumieniu lit. a) art. 24 ustawy jest świadectwo lekarza urzędowego, wystawione na podstawie dostarczonych mu przez poszkodowanego dowodów, i zatwierdzone przez właściwą powiatową władzę administracji ogólnej.

Uzasadnionemi powodami w rozumieniu lit. b) alt. 24 ustawy, może być: brak środków materjalnych na powrót do kraju, zamknięcie granicy, lub też stan zdrowia inwalidy, uniemożliwiający powrót i t. p.

Osoby, które z własnej winy dostały się do niewoli nieprzyjacielskiej i w związku z tem nabawiły się kalectwa (choroby), nie mają prawa do zaopatrzenia.

§ 24a. 11 Urzędami powołanemi do przyjmowania zgłoszeń roszczenia do zaopatrzenia inwalidzkiego są powiatowe władze administracji ogólnej (referaty spraw inwalidów wojennych), wyznaczone osobnem zarządzeniem Ministra Pracy i Opieki Społecznej, ogłoszonem w Monitorze Polskim.

Zgłoszenia, kwalifikujące się do odmownego załatwienia przedstawia starostwo właściwej wojewódzkiej władzy administracji ogólnej, względnie Komisarzowi Rządu m. st. Warszawy, do orzeczenia w I instancji. Od orzeczenia wojewódzkiej władzy administracji ogólnej, względnie Komisarza Rządu m. st. Warszawy, służy stronie odwołanie się do Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej w ciągu dni 14, licząc od dnia doręczenia orzeczenia I instancji.

§ 25. Gdy roszczenie do> zaopatrzenia zgłoszone zostało w ciągu 1 roku od czasu zwolnienia inwalidy ze służby, przyznaje się zaopatrzenie pienienie:

a) od dnia 1 następującego miesiąca po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej, osobom, którym do końca miesiąca" w jakim nastąpiło zwolnienie, przysługiwało prawo do uposażenia czynnego;

b) od 1 następującego dnia po terminie za jaki wypłacono uposażenie czynne, osobom, którym nie przysługiwało prawo do uposażenia czynnego do końca miesiąca, w którym nastąpiło zwolnienie (szeregowi), przyczem zaopatrzenie oblicza się według zasad, podanych w § 23 (przykład);

c) od 1 następującego dnia po doznaniu kalectwa (choroby), osobom, którym nie przysługiwało prawo do uposażenia czynnego.

§ 26. Zaopatrzenie pieniężne przyznaje się do końca terminu, oznaczonego w orzeczeniu komisji wojskowo-lekarskiej, o ile termin zaopatrzenia nie został oznaczony na stałe.

Gdy po uprawomocnieniu się orzeczenia komisji wojskowo-lekarskiej i zwolnieniu inwalidy ze służby czynnej, wypłacono uposażenie czynne, zalicza się je na poczet zaopatrzenia inwalidzkiego.

§ 27. 12 Przed wygaśnięciem prawomocności orzeczenia komisji wojskowo-lekarskiej powinien inwalida ponownie zgłosić na piśmie roszczenie do zaopatrzenia we właściwej powiatowej władzy administracji ogólnej i następnie w terminie i miejscu przez nią wyznaczonym, zgłosić się do ponownego badania wojskowo-lekarskiego. W przeciwnym razie ustaje wypłata renty.

§ 28. 13 Jeżeli inwalida nie zgłosił się do właściwej powiatowej władzy administracji ogólnej celem ponownego badania wojskowo-lekarskiego w terminie, oznaczonym w § 27 lub swego niezgłoszenia się w tymże terminie dostatecznie nie usprawiedliwił, to ponowne zaopatrzenie przyznaje się mu od 1 następującego dnia po zgłoszeniu się, a to w wymiarze, oznaczonym w nowem orzeczeniu komisji wojskowo-lekarskiej.

Jeżeli natomiast inwalida dostatecznie usprawiedliwił swoje niezgłoszenie się w terminie, oznaczonym w § 27, wówczas zaopatrzenie, w wymiarze, oznaczonym w ponownem orzeczeniu komisji wojskowo-lekarskiej, przyznaje się od dnia 1 następującego po dniu wygaśnięcia prawomocności poprzedniego orzeczenia.

O tem, czy niezgłoszenie się inwalidy w przepisanym terminie jest dostatecznie usprawiedliwione, decyduje właściwa powiatowa władza administracji ogólnej. Od orzeczenia powiatowej władzy administracji ogólnej służy stronie odwołanie się do właściwego wojewody (Komisarza Rządu m. st. Warszawy) w ciągu dni 14, licząc od dnia doręczenia orzeczenia I instancji. Orzeczenie wojewody (Komisarza Rządu m. st. Warszawy) jest ostateczne.

§ 29. 14 Gdy inwalida nie może w oznaczonym terminie zgłosić się do ponownego badania wojskowo-lekarskiego z powodu kalectwa (choroby), uniemożliwiającego mu zgłoszenie się i na dowód tego przedkłada powiatowej władzy administracji ogólnej świadectwo lekarza, stwierdzające stan jego kalectwa (choroby), powiatowa władza administracji ogólnej może zarządzić badanie wojskowo-lekarskie w miejscu pobytu inwalidy.

§ 30. W wypadkach, przewidzianych w ust. 3 art. 7 ustawy z dnia 18 marca 1921 r., przyznaje się, po uprawomocnieniu się orzeczenia komisji odwoławczej, stosownie do tego orzeczenia:

a) zaopatrzenie wyższe - od dnia 1 następującego miesiąca po wniesieniu przez inwalidę odwołania;

b) zaopatrzenie niższe-od dnia 1 następującego miesiąca po uprawomocnieniu się orzeczenia komisji odwoławczej.

§ 31. 15 Pieniężne zaopatrzenie inwalidzkie tudzież dodatek za pielęgnację przyznaje i wymierza właściwa izba skarbowa, a mianowicie: dla obszaru b. zaboru rosyjskiego - w Warszawie, dla obszaru województwa krakowskiego, lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego - w Krakowie, dla obszaru województwa poznańskiego i pomorskiego - w Poznaniu, dla obszaru województwa śląskiego - wydział skarbowy województwa śląskiego.

Izby skarbowe (wydział skarbowy) orzekają w pierwszej instancji

§ 32. 16 Przeciw decyzji Izby Skarbowej o wymiarze zaopatrzenia pieniężnego, służy inwalidzie prawo wniesienia zażalenia do Ministerstwa Skarbu, o ile ono nie dotyczy ustalenia związku cierpienia ze służbą wojskową i % niezdolności zarobkowej. Zażalenie to może wnieść inwalida w ciągu dni 14, licząc od dnia doręczenia mu odnośnej decyzji Izby Skarbowej.

Rozdział  III.

Dodatek na pielęgnację.

§ 33. Za niedołężnego, stale potrzebującego pomocy osób drugich i uprawnionego do pobierania dodatku na pielęgnację (art. 49 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.), uważa się inwalidę, który z powodu swego kalectwa (choroby) jest:

a) złożony zupełną niemocą wskutek wycieńczenia, spowodowanego długotrwałą chorobą lub ciężkiem kalectwem, albo

b) pozbawiony możności samodzielnego chodzenia lub przyjmowania pokarmu, albo

c) obarczony w takim stopniu chorobą umysłową, że zagraża bezpieczeństwu swemu lub swego otoczenia, lub też

d) ociemniały.

Stwierdzenie powyższych warunków należy do komisji wojskowo-lekarskiej.

§ 34. Za podstawę do obliczenia dodatku na pielęgnację, służy pełna renta inwalidzka (art. 11 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.), t. j. renta zasadnicza z dodatkiem dla ciężko poszkodowanych i dodatkiem kwalifikacyjnym, o ile ten ostatni inwalidzie przysługuje.

§ 35. Okres czasu, na jaki może być przyznany dodatek na pielęgnację oznacza komisja wojskowo-lekarska; początek i koniec tego okresu nie zależy od początkowego i końcowego terminu przyznania zaopatrzenia inwalidzkiego.

Prawo do dodatku na pielęgnację może być przyznane:

a) na stałe, albo

b) czasowo.

Na stałe może być przyznane prawo do dodatku na pielęgnację tylko tym inwalidom, co do których ze stanowiska lekarskiego jest pewnem, że stan ich zdrowia nie poprawi się mimo leczenia i stosowania aparatów ortopedycznych lub innych środków pomocniczych.

Wypłatę dodatku na pielęgnację poleca się dopiero wtedy, gdy przez właściwą władzę zostanie stwierdzone, że inwalida nie może być umieszczony w odpowiednim zakładzie, mimo, że nie posiada opieki rodzinne!.

§ 36. Inwalida, umieszczony na koszt Skarbu Państwa w domu inwalidów (zakładzie leczniczym, zakładzie dla umysłowo chorych i t. p.), nie otrzymuje dodatku na pielęgnację.

§ 37. Inwalida nie otrzymuje dodatku na pielęgnację w wypadku, jeżeli nie zgadza się na zabiegi lecznicze, albo używanie aparatów lub, środków, zalecanych mu przez zakłady, sanitarne, albo lekarzy, powołanych do leczenia inwalidów.

Rozdział  IV.

Leczenie.

§ 38. 17 Inwalida wojenny ma prawo do korzystania na koszt Państwa z wyznaczonych w tym celu przez Ministra Pracy i Opieki Społecznej: pomocy lekarskiej, środków i zakładów leczniczych, o ile stwierdzone zostanie, że choroba jego znajduje się w związku przyczynowym z odbytą służbą wojskową.

§ 39. Leczenie w myśl § 38 niniejszego rozporządzenia ma być tylko wtedy stosowane, jeżeli przez nie można usunąć chorobę lub zmniejszyć uszkodzenie zdrowia, zapobiec pogorszeniu się stanu zdrowia, lub zwiększyć zdolność zarobkową inwalidy.

§ 40. 18 Ambulatoryjne i szpitalne leczenie inwalidy wojennego na koszt Państwa w Zakładach Sanitarnych (izby chorych, przychodnie) lub szpitalne leczenie w poszczególnych Zakładach leczniczych (szpitale, zdrojowiska, sanatorja) odbywa się na podstawie wniosku lekarzy powołanych do leczenia inwalidów; przyjęcie zaś inwalidy wojennego na leczenie do prywatnego zakładu leczniczego może nastąpić tylko po uprzedniem zezwoleniu właściwego wojewody, względnie Komisarza Rządu m. st. Warszawy.

§ 41. inwalidzi wojenni byli oficerowie, oraz inwalidzi, którym został przyznany dodatek kwalifikacyjny w wysokości 50%, korzystają z praw oficerskich w szpitalach wojskowych, w cywilnych zaś, przy istnieniu dwóch lub więcej klas, korzystają z klasy przedostatniej.

Pozostali inwalidzi korzystają z praw szeregowych w wojskowych zakładach leczniczych, oraz z klasy ostatniej w cywilnych zakładach leczniczych.

§ 42. 19 (skreślony).

§ 43. 20 Przyjęcie inwalidy wojennego na leczenie na koszt Państwa do wojskowego lub powszechnego zakładu leczniczego bez uprzedniej zgody uprawnionego do tego lekarza, może nastąpić tylko wtedy, gdy zachodzi nagła konieczność natychmiastowego rozpoczęcia leczenia.

W tych wypadkach zakład leczniczy winien najpóźniej do 7 dni zawiadomić o przyjęciu inwalidy właściwą powiatową władzę administracji ogólnej, podając przyczynę przyjęcia. Powiatowa władza administracji ogólnej orzeka wtedy, czy inwalida ma prawo do leczenia na koszt Państwa. Od tego orzeczenia służy zakładowi i inwalidzie odwołanie się do właściwego wojewody, względnie Komisarza Rządu m. st. Warszawy, w ciągu dni 14, licząc od dnia doręczenia orzeczenia I instancji. Orzeczenie wojewody (Komisarza Rządu m. st. Warszawy) jest ostateczne.

§ 44. 21 Leczenie inwalidy wojennego w zagranicznych zakładach leczniczych (szpitalach, zdrojowiskach i uzdrowiskach) jest dopuszczalne, za zezwoleniem Ministra Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Skarbu, jedynie w tych razach, gdy specjalna komisja, złożona z 2 lekarzy, wyznaczonych przez właściwą wojewódzką władzę administracji ogólnej (Komisarza Rządu m. st. Warszawy), oraz przedstawiciela właściwej izby skarbowej, stwierdzi, że przywrócenie zdrowia, uchronienie przed kalectwem, względnie wyleczenie z kalectwa lub uratowanie zagrożonego życia, jest możliwe tylko przez wysłanie inwalidy do leczenia poza granicami Państwa.

§ 45. Inwalidzie wojennemu nie przysługuje prawo wyboru lekarza oraz zakładu sanitarnego.

§ 46. 22 Powszechnym i innym zakładom sanitarnym, które, przyjąwszy inwalidę wojennego na leczenie w sposób, wyszczególniony w ustępie pierwszym § 43 niniejszego rozporządzenia, nie zawiadomiły p tem odnośnej powiatowej władzy administracji ogólnej w terminie, ustanowionym w ustępie drugim § 43, Skarb Państwa nie zwraca kosztów leczenia za cały czas aż do chwili zawiadomienia. Skarb nie zwraca również kosztów leczenia, jeżeli uprawniony do tego lekarz, nie stwierdził prawa inwalidy do leczenia na koszt Państwa.

§ 47. 23 Koszty leczenia i wyżywienia inwalidy Wojennego w cywilnym zakładzie sanitarnym, nie mającym charakteru powszechnego zakładu sanitarnego, mogą być pokryte tylko w wysokości cennika, jaki w tym czasie obowiązuje w powszechnych zakładach sanitarnych, na pokrycie zaś nadwyżki, przekraczającej obowiązujący w zakładach powszechnych cennik, musi być każdorazowo uzyskane specjalne zezwolenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej.

§ 48. 24 Inwalida, który z pominięciem postanowień, zawartych w § 40, względnie § 44 niniejszego rozporządzenia, poddaje się leczeniu w zakładzie sanitarnym lub zagranicznym, nie ma prawa do zwrotu kosztów na to leczenie nawet wtedy, gdy w myśl niniejszego rozporządzenia istniały warunki do przeprowadzenia takiego leczenia na koszt Państwa.

Zakłady, które, poza wypadkiem, przewidzianym w § 43 niniejszego rozporządzenia, przyjęły do leczenia inwalidę wojennego t pominięciem warunków, zawartych w § 40, względnie § 44 niniejszego rozporządzenia, nie mają prawa do zwrotu kosztów leczenia od Skarbu Państwa.

§ 49. 25 Inwalida wojenny, skierowany na leczenie do zakładu sanitarnego z zachowaniem postanowień, zawartych w § 40 i § 43, względnie § 44 niniejszego rozporządzenia, ma prawo odbyć podróż od miejsca swego zamieszkania do zakładu sanitarnego, tam i z powrotem, na koszt Państwa.

Inwalidzi wojenni, oprócz niepoczytalnych oraz takich, których życie znajduje się w niebezpieczeństwie, mogą być wydaleni z zakładów sanitarnych za niestosowanie się do regulaminów w tychże zakładach obowiązujących.

§ 50. Po ukończeniu leczenia, o ile wskutek tegoż nastąpiła zmiana zdolności zarobkowej, inwalida wojenny ma być niezwłocznie poddany oględzinom komisji wojskowo-lekarskiej, celem ponownego ustalenia stopnia utraty zdolności zarobkowej.

§ 51. Inwalida, który przez niewypełnienie zleceń lekarskich lub zaniedbywanie leczenia uniemożliwia takowe, lub, mimo potrzeby leczenia, stwierdzonej przez uprawnionego do tego lekarza, leczeniu się nie poddaje, nie ma prawa do wyższej renty, do którejby go uprawniało pogorszenie stanu zdrowia, o ile to pogorszenie zostało spowodowane przez zaniedbanie leczenia.

Wszelkie podwyższenie renty takiemu inwalidzie może nastąpić w przyszłości dopiero po uprzedniem stwierdzeniu przez komisję wojskowo-lekarską stopnia pogorszenia się zdrowia, spowodowanego zawinionem przez inwalidą zaniedbaniem leczenia i odliczeniu go od stopnia ogólnej utraty zdolności zarobkowej. Stopień ten nie może być jednak nigdy uwzględniony przy wymierzaniu wyższej renty.

Rozdział  V.

Protezy i aparaty ortopedyczne.

§ 52. Inwalida wojenny otrzymuje protezy i aparaty ortopedyczne na koszt Państwa, jeżeli ich potrzebuje w następstwie kalectwa nabytego wskutek przyczyn wyszczególnionych w art. 2 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.

§ 53. Za potrzebne, w rozumieniu § 52 niniejszego rozporządzenia, uważa się protezy i aparaty ortopedyczne, za pomocą których można podnieść sprawność fizyczną inwalidy, usunąć lub zmniejszyć bóle, przeszkodzić pogorszeniu się kalectwa, lub wreszcie pokryć kalectwo inwalidy, o ile ono rzuca się w oczy.

§ 54. Ma podstawie art. 34 ustawy z dnia 18 marca 1921 r., protezy i aparaty ortopedyczne jako środki lecznicze, otrzymują na koszt Państwa także inwalidzi z utratą zdolności zarobkowej poniżej 15%, o ile za pomocą odpowiednich aparatów ortopedycznych można przeszkodzić pogorszeniu się kalectwa, nabytego wskutek przyczyn, wyszczególnionych w art. 2 ustawy z dnia 18 marca 1921 r., lub uniknąć następstw tego kalectwa.

§ 55. 26 O zaopatrywaniu inwalidy w protezę decyduje komisja protezowa, złożona z lekarzy i techników specjalistów. Komisje protezowe rozstrzygają, czy inwalidzi, zgłaszający się o aparaty ortopedyczne odpowiadają warunkowi wyszczególnionemu w § 52 - decydują, jaki aparat jest w myśl § 53 i § 54 danemu inwalidzie potrzebny i są odpowiedzialne za to, aby inwalidom wydawane były tylko aparaty ortopedyczne, wykonane należycie i celowo.

Skład komisji protezowych, ich ilość i terytorjalny zakres działania unormują osobne instrukcje Ministra Pracy i Opieki Społecznej.

§ 56. Inwalida wojenny z amputowaną jedną nogą otrzymuje jedną sztuczną nogę roboczą, mającą służyć do codziennego użytku jako pierwszą.(I) i jedną sztuczną nogę kosmetyczną zapasową (11), która winna być tak wykonana, aby możliwie wiernie naśladowała nogę naturalną.

Ze względu na zawód można inwalidą, o ile sobie tego życzy, zaopatrzyć zamiast w jedną nogą sztuczną roboczą i jedną kosmetyczną, w dwie robocze lub w dwie kosmetyczne, z Których to dwu nóg sztucznych roboczych lub kosmetycznych, zawsze uważa się jedną, wcześniej wydaną, za (Ii) a drugą za (II).

§ 57. 27 Inwalida, pozbawiony obu nóg, otrzymuje podwójną ilość nóg sztucznych, należnych w myśl § 56 inwalidzie z amputowaną jedną nogą.

Inwalida z amputacją obu nóg, który przy pomocy protez może się tylko z trudem poruszać, otrzymuje jedną parą nóg sztucznych 1, a nadto jeden wózek do poruszania się.

Inwalida, okaleczały w taki sposób, że z powodu tego kalectwa nie może poruszać się i u którego zastosowanie aparatów ortopedycznych jest wogóle niemożliwe, lub który mimo zastosowania aparatów ortopedycznych nie może chodzić, otrzymuje jeden wózek do poruszania się.

Bliższe szczegóły określi instrukcja Ministra Pracy i Opieki Społecznej.

§ 58. Przy pierwszem zaopatrzeniu w sztuczne nogi inwalida otrzymuje bezpłatnie jedną parą zwykłego obuwia.

Do nóg sztucznych (I) zaopatrzonych w miejsce kopytka szczudłem, obuwia nie wydaje się; w tym wypadku inwalida otrzymuje obuwie przy wydaniu nogi sztucznej (II), o ile będzie ona z kopytkiem.

§ 59. Okaleczały na kończynach dolnych otrzymuje w razie potrzeby i na życzenie kule i laski w ilości, określonej przez komisję protezową.

§ 60. Inwalida z amputowaną jedną ręką otrzymuje jedną rękę sztuczną roboczą (I) z odpowiedniemi do jego zawodu przyrządami chwytowemi i jedną dłonią sztuczną kosmetyczną, tak skonstruowaną, by mogła być przytwierdzoną do nasady ręki sztucznej roboczej.

Inwalida z amputowaną jedną ręką, który, ze względu na swój zawód, żadnych cięższych robót nie wykonuje, lub który, ze względu na rodzaj kalectwa, takich robót wykonywać nie może, otrzymuje jedną rękę sztuczną kosmetyczną (I), bez przyrządów chwytowych.

Inwalida z amputowaną jedną ręką, który wykonuje sprawnie swój zawód, będący środkiem jego utrzymania, za pomocą sztucznej ręki roboczej, i który byłby na wypadek zepsucia się tej ręki pozbawiony możności zarobkowania, może być zaopatrzony w drugą rękę sztuczną roboczą (II), jednak bez sztucznej dłoni.

Pod pojęciem ręki sztucznej roboczej i kosmetycznej rozumieć należy aparaty, które odpowiadają warunkom, stawianym w § 56 niniejszego rozporządzenia, sztucznym nogom roboczym i kosmetycznym.

§ 61. Inwalida, pozbawiony obu rąk otrzymuje w miejsce każdej utraconej ręki aparat przewidziany w § 60, z wyjątkiem rąk sztucznych roboczych (II), - ma on jednak prawo do zaopatrzenia w specjalne przyrządy chwytowe, mogące ułatwić spełnianie niezbędnych codziennych funkcji.

§ 62. Przy otrzymywaniu sztucznych rąk inwalida otrzymuje bezpłatnie jedną parę rękawiczek.

§ 63. 28 (skreślony).

§ 64. Inwalida, który utracił jedno oko, otrzymuje dwoje sztucznych oczu (I i II).

§ 65. Inwalidzi z ubytkami, niedowładami i zniekształceniami w stopach, i ze skróceniami kończyn dolnych ponad 3 cm., otrzymują jedną parę obuwia ortopedycznego (I).

Pod obuwiem ortopedycznem rozumie się obuwie, wykonane na specjalnych kopytach. Para obuwia ortopedycznego składa się z dwóch trzewików ortopedycznych lub z jednego trzewika ortopedycznego i jednego zwykłego, zależnie od tego, czy kalectwo wymagające obuwia ortopedycznego dotyczy obu nóg, czy jednej.

Trzewiki, które są w ścisłej łączności z części mi składowemi aparatów ustalających, zalicza się również do obuwia ortopedycznego, a wydaje się je po jednej parze (I), która zależnie od tego, czy inwalida otrzymuje aparat ustalający na jedną nogę, czy na obie, składa się z jednego trzewika ortopedycznego i jednego zwykłego, lub z dwu ortopedycznych.

§ 66. Paski przepuklinowe, opaski na brzuch, aparaty podpierające, gorsety, aparaty ustalające, peloty na głowę, protezy szczęk, okulary i t. p., wydaje się w ilości pojedynczej (I).

§ 67. Wyszczególnione w § 65 i § 66 aparaty mogą być wydane w ilości podwójnej (I i II), jeżeli komisja protezową uzna to za konieczne dla uniknięcia przerwy w zarobkowaniu inwalidy, na wypadek zepsucia się aparatu (I).

§ 68. Oprócz aparatów, wyszczególnionych w §§ 56-62 i §§ 64-66 niniejszego rozporządzenia, mogą być inwalidom wydawane także inne aparaty ortopedyczne, jakie komisja protezową uzna za bezwzględnie potrzebne przy danem kalectwie, w ilości pojedyńczej (I), lub podwójnej (I i II)

§ 69. Zaopatrywanie w aparaty ortopedyczne poraź pierwszy winno się odbywać po ukończonym doleczaniu, kiedy kalectwo i ogólny stan zdrowia umożliwiają celowe korzystanie z aparatu ortopedycznego i kiedy z całem prawdopodobieństwem można przypuścić, że w kalectwie nie zajdą w przeciągu przynajmniej 6 miesięcy po zaopatrzeniu w aparat ortopedyczny, takie zmiany, któreby wymagały wymiany aparatu na inny.

§ 70. Sztucznych nóg (II) i sztucznych rąk (II), o ile są przyznane, nie wydaje się prędzej, jak w 6 miesięcy po wydaniu takichże aparatów (I).

Wszystkie inne aparaty ortopedyczne (I i II), a w pewnych wypadkach i sztuczne nogi i ręce, mogą być wydawane równocześnie, o ile komisja protezową nie zadecyduje inaczej.

§ 71. 29 Aparat ortopedyczny powinien służyć inwalidzie na następujący okres czasu, a mianowicie:

noga	sztuczna	robocza	3	lata
"	"	kosmetyczna	5	lat
raka	"	robocza	3	lata
ręka sztuczna kosmetyczna			6	lat
obuwie ortopedyczne			1	rok
gorset			osiemnaście	miesięcy
aparat podpórczy			3	"
aparat ustalający			4	"
opaska na brzuch			3	"
opaska przepuklinowa			3	"
sztuczne oko			1	rok.

W razie wydania obuwia ortopedycznego w podwójnej ilości, zaopatrzenie takie służy na okres podwójny, t. j. na dwa lata.

Przy wydawaniu aparatów tutaj nie wyszczególnionych, komisja protezowa określa według własnego uznania długość czasu, na jaki dany aparat ma służyć, kierując się wzglądami, podanemi w § 72 niniejszego rozporządzenia.

§ 72. Ustalone w § 71 okresy wytrzymałość' mogą być dla poszczególnych aparatów przedłużone lub skrucone przez komisja protezową, o ile to będzie wskazane ze względu na jakość materjału, lub na przypuszczalnie więcej lub mniej intensywne zużywanie aparatu przy wykonywaniu zawodu przez inwalidą,

§ 73. Ponowne zaopatrzenie w aparat ortopedyczny na koszt Państwa może nastąpić, jeżeli komisja protezowa uzna, że aparat jest tak zniszczony, iż do naprawy więcej się nie nadaje w tym znaczeniu, że koszty naprawy przenosiłyby koszty nowego aparatu, lub jeżeli w kalectwie zajdą zmiany, wymagające zastosowania innego aparatu.

§ 74. 30 Przed wydaniem nowego aparatu winien inwalida zniszczony aparat zwrócić, w przeciwnym bowiem razie może komisja protezowa odroczyć wydanie nowego aparatu, najwyżej jednak na czas równający się 1/3 okresu czasu, na jaki uprzednio była ustalona wytrzymałość dla zniszczonego aparatu.

§ 75. Ponowne zaopatrzenie na koszt Państwa w sztuczne dłonie kosmetyczne, rękawiczki, kule i laski, może nastąpić tylko równocześnie z ponownem zaopatrzeniem w te aparaty, do których zostały uprzednio wydane.

§ 76. Ponowne zaopatrzenie w obuwie do nóg sztucznych może nastąpić tylko za zwrotem kosztów i równocześnie z ponownem zaopatrzeniem w sztuczną nogę, do której zostało uprzednio wydane.

§ 77. Ponowne zaopatrzenie w obuwie ortopedyczne składające się z jednego trzewika ortopedycznego i jednego zwykłego, odbywa się w ten sposób, że koszty trzewika ortopedycznego ponosi Państwo, zwykłego zaś inwalida.

§ 78. Jeżeli przez komisję protezową lub w jakikolwiek inny sposób zostanie stwierdzone, że zniszczenie aparatu zostało spowodowane przez złą wolę lub zaniedbanie inwalidy, będzie mu wydanie nowego aparatu na koszt Państwa odroczone, aż do czasu, do jakiego aparat winien by) służyć. O ile takie zniszczenie dotyczy aparatu, który przetrwał już okres wytrzymałości, będzie wydanie na koszt Państwa nowego aparatu odroczone na czas, jaki zniszczony aparat wedle uznania komisji protezowej mógł był jeszcze służyć, - nie dłużej jednak, jak na czas równający się 1/3 okresu wytrzymałości, określonego uprzednio dla zniszczonego aparatu.

Wydanie nowego aparatu w miejsce zniszczonego przez złą wolę lub zaniedbanie inwalidy może nastąpić bez odroczenia, jeżeli inwalida uiści z sumy kosztów aparatu część proporcjonalną do tego okresu czasu przez jaki ten aparat mógłby był jeszcze służyć.

§ 79. Naprawa aparatów ortopedycznych odbywa się na koszt Państwa, z wyjątkiem naprawy obuwia do nóg sztucznych i naprawy tych części obuwia ortopedycznego, które nie są w ścisłym związku z urządzeniem ortopedycznem tego obuwia. Jeżeli przez komisję protezową lub w inny jaki sposób będzie stwierdzone, że zepsucie aparatu ortopedycznego zostało spowodowane przez złą wolę lub zaniedbanie ze strony inwalidy, wszelkie koszty połączone z naprawą aparatu ortopedycznego, niewyłączając kosztów przejazdu inwalidy i transportu aparatu, ponosi inwalida.

§ 80. Wszelkie uszkodzenia aparatu ortopedycznego winien inwalida bezzwłocznie zgłaszać. Zniszczenie aparatu, z powodu niezgłoszenia przez inwalidę naprawy w odpowiednim czasie, będzie uważane jako spowodowane przez zaniedbanie ze strony inwalidy.

§ 81. Państwo zastrzega sobie prawo własności na wydanych protezach i aparatach ortopedycznych w każdem stadjum ich używalności i może zażądać ich zwrotu, z wyjątkiem wyliczonych w ustąpię 2 § 74 niniejszego rozporządzenia. Wobec tego aparaty ortopedyczne wydane przez Państwo, nie mogą być. przez inwalidę, sprzedane ani zamienione.

W razie sprzedaży aparatu będzie inwalida pociągnięty do odpowiedzialności sądowej. W razie zamiany protezy lub aparatu bez zezwolenia komisji protezowej, będzie inwalida pozbawiony prawa do naprawy uszkodzeń do czasu, na jaki zamieniony aparat został wydany.

§ 82. Inwalidzi wojenni, pozostający na służbie w Wojsku Polskiem, jak również inwalidzi, zajmujący stałe stanowiska w służbie państwowej lub samorządowej, otrzymują protezy i aparaty ortopedyczne na koszt Państw.

§ 83. Inwalida jest zobowiązany poddawać się wszelkim przymiarkom i próbom, jakie tylko będą potrzebne do należytego dopasowania mu aparatów ortopedycznych i do wyuczenia ich używania tych aparatów.

§ 84. 31 Wykonywanie nowych aparatów ortopedycznych i ich naprawę, uskuteczniają na polecenie i pod kontrolą komisji protezowych państwowe fabryki protez.

W razie potrzeby mogą komisje protezowe polecać wykonanie nowych aparatów ortopedycznych i naprawę aparatów ortopedycznych fabrykom prywatnym za zgodą Ministra Pracy i Opieki Społecznej.

Koszty, połączone z zaopatrzeniem inwalidy w aparat ortopedyczny lub naprawą w fabryce prywatnej, nie mogą przewyższać kosztów, jakie byłyby połączone z zaopatrzeniem inwalidy w taki aparat lub naprawą, wykonanemi w fabryce państwowej.

§ 85. Zwrot kosztów za aparaty ortopedyczne, sporządzone bez zezwolenia komisji protezowej w fabryce prywatnej, jak również za uskutecznione w ten sposób naprawy aparatów ortopedycznych, jest niedozwolony.

§ 86. Inwalidzie nie wolno czynić w aparatach ortopedycznych żadnych zmian i przeróbek, nie wolno również samowolnie uskuteczniać napraw, za wyjątkiem drobnych uszkodzeń, które zostaną określone w osobnej instrukcji.

Wszelkie uszkodzenia aparatów ortopedycznych, powstałe wskutek czynienia w nich zmian i przeróbek, lub wskutek uskutecznienia własnoręcznie, względnie w fabryce prywatnej bez zezwolenia komisji protezowej, ich naprawy, - pociągną za sobą skutki wyszczególnione w § 81 niniejszego rozporządzenia.

§ 87. (przejściowy). Wszystkie aparaty ortopedyczne, wydane inwalidom do chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, mają służyć taki okres czasu, jaki był dla nich określony dotychczasowemi przepisami, względnie, jaki będzie dla nich dodatkowo określony przez komisję protezową na zasadzie § 72.

§ 88. (przejściowy). Postanowienia, zawarte w §§ 75, 79, 80, 81 niniejszego rozporządzenia, obowiązują również w odniesieniu do aparatów ortopedycznych, wydanych do chwili Wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

§ 89. (przejściowy). Wydanie aparatów ortopedycznych, przyznanych a niewydanych przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, winno być zaniechane, o ile przyznanie ich sprzeciwia się przepisom niniejszego rozporządzenia o czem winni być interesowani inwalidzi zawiadomieni,

§ 90. (przejściowy). Obuwie do nóg sztucznych i obuwie ortopedyczne, składające się z jednego trzewika ortopedycznego i jednego zwykłego, przyznane powtórnie, lecz niewydane przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, winno być wydane bezpłatnie o ile nie zajdzie okoliczność przewidziana w § 89.

§ 91. Inwalidzi wojenni odbywający podróże w sprawach zaopatrzenia w aparaty ortopedyczne, względnie ich naprawy mają prawo do zwrotu kosztów podróży i utrzymania, unormowanych w rozdz. VII, część I niniejszego rozporządzenia, tylko w tym wypadku, jeżeli podróż została odbyta na zlecenie odnośnych władz.

§ 92. 32 Sposób postępowania-przy zaopatrywaniu inwalidów wojennych w aparaty ortopedyczne i przy naprawie tych aparatów, określą szczegółowo instrukcje, jakie wyda Minister Pracy i Opieki Społecznej.

Rozdział  VI.

Komisje Odwoławcze.

§ 93. 33 Celem rozstrzygania odwołań od orzeczeń komisyj wojskowo - lekarskich (§ 4) w przedmiocie ustalenia stopnia utraty zdolności zarobkowej oraz związku przyczynowego pomiędzy tą utratą a służbą wojskową, ustanawia się:

a) inwalidzką komisję odwoławczą przy Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej,

b) inwalidzkie komisje odwoławcze przy wojewódzkich władzach administracji ogólnej.

§ 94. Prawo odwołania się do inwalidzkiej komisji odwoławczej przysługuje inwalidzie w przeciągu 60 dni od dnia, w którym doręczona mu została treść prawomocnego orzeczenia komisji wojskowo-lekarskiej.

§ 94a. 34 Jeżeli osoba roszcząca pretensje do zaopatrzenia zmarła w okresie badania jej przez komisję wojskowo-lekarską, względnie gdy śmierć inwalidy nastąpiła już po jego odwołaniu się do inwalidzkiej komisji odwoławczej od orzeczenia komisji wojskowo-lekarskiej, lub w terminie otwartym do wniesienia takiego odwołania, w każdym z tych wypadków pozostali (art. 3 ustawy) mogą domagać się ukończenia wszczętego postępowania i wydania orzeczenia, względnie wnieść odwołanie od orzeczenia komisji wojskowo-lekarskiej, o ile orzeczenie tych komisyj może mieć wpływ na przyznanie lub wysokość ich zaopatrzenia.

§ 95. 35 Do rozstrzygania odwołań od orzeczeń komisyj wojskowo - lekarskich, wydanych względem osób, które zwolnione zostały z czynnej służby wojskowej w stopniu oficera (równorzędnego), właściwą jest inwalidzka komisja odwoławcza przy Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej. Do rozpatrywania i rozstrzygania odwołań od orzeczeń komisyj wojskowo - lekarskich, wydanych względem szeregowych, właściwą jest inwalidzka komisja odwoławcza przy tej wojewódzkiej władzy administracji ogólnej, na której obszarze posiada odwołujący się - stałe miejsce zamieszkania.

Inwalida może prosić na piśmie, by jego odwołanie było rozstrzygnięte przez inwalidzką komisję odwoławczą przy tej wojewódzkiej władzy administracji ogólnej, na której obszarze mieszka on w danej chwili. Prośbę tę rozstrzyga ten wojewoda (Komisarz Rządu m. st. Warszawy), na którego obszarze zostało wydane zaskarżone orzeczenie komisji wojskowo - lekarskiej, po porozumieniu się z wojewodą na którego obszarze mieszka odwołujący się inwalida. Wojewoda (Komisarz Rządu m. st. Warszawy) może się przychylić do takiej prośby w wyjątkowych wypadkach, zasługujących na szczególne uwzględnienie (ciężka choroba, znaczne oddalenie, trudności komunikacyjne i t. p.). O ile odwołanie inwalidy zostało odrzucone jedynie dla braku dowodów, stwierdzających związek przyczynowy cierpienia ze służbą wojskową, w razie przedstawienia tych dowodów może inwalidzka komisja odwoławcza powziąć odmienną decyzję bez przesłuchania inwalidy i świadków, tylko na podstawie złożonych uzupełniających dowodów.

§ 96. 36 Odwołania, jako też prośby na podstawie drugiego ustępu § 95 niniejszego rozporządzenia, wnosi się do powiatowej władzy administracji ogólnej, właściwej ze względu na stałe miejsce zamieszkania inwalidy. Powiatowa władza administracji ogólnej przesyła odwołanie wraz z wszystkiemi aktami w drodze służbowej inwalidzkiej komisji odwoławczej.

§ 97. 37 W skład inwalidzkiej komisji odwoławczej przy Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej wchodzą:

a) przewodniczący, wyznaczony przez Ministra Pracy i Opieki Społecznej,

b) stały referent komisji, wyznaczony przez Ministra Pracy i Opieki Społecznej z pośród urzędników wydziału spraw inwalidów wojennych (bez prawa głosowania),

c) delegat Ministra Skarbu,

d) lekarz delegowany przez Ministra Spraw Wojskowych,

e) lekarz delegowany przez Ministra Pracy i Opieki Społecznej,

f) przedstawiciel inwalidów wojennych.

Sposób mianowania członka wymienionego pod f) określi Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych. Do czasu mianowania tego członka, inwalidzka komisja odwoławcza przy Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej będzie pełnić czynności w składzie członków, wymienianych pod 1it. a) - e).

§ 98. 38 W skład inwalidzkiej komisji odwoławczej przy wojewódzkiej władzy administracji ogólnej wchodzą:

a) wojewoda (Komisarz Rządu m. st. Warszawy), jako przewodniczący, względnie wyznaczony przez niego urzędnik z wykształceniem prawniczem,

b) stały referent komisji, wyznaczony przez wojewodę z pośród urzędników oddziału spraw inwalidów wojennych (bez prawa głosowania),

c) delegat właściwej izby skarbowej (wydziału skarbowego),

d) lekarz delegowany przez wojewodę,

e) lekarz delegowany przez właściwego dowódcę okręgu korpusu,

f) przedstawiciel inwalidów wojennych.

Sposób mianowania członka wymienionego pod f) określi Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych. Do czasu mianowania tego członka, inwalidzkie komisje odwoławcze przy wojewódzkich władzach administracji ogólnej będą pełnić czynności w składzie członków, wymienionych pod lit. a) - e).

§ 99. Przewodniczący inwalidzkiej komisji odwoławczej, lub jego zastępca, wyznacza terminy posiedzeń, przewodniczy na takowych, kieruje obradami komisji i ostatni oddaje swój głos.

Członkowie obowiązani są stawić się na posiedzeniu komisji na skutek wezwania przewodniczącego lub jego zastępcy, brać udział w obradach komisji, wykonywać wszystkie czynności, wynikające z przynależności do komisji, jakie będą im polecone przez przewodniczącego, względnie jego zastępcę, członkowie komisji podpisują wraz z przewodniczącym protokuły posiedzeń oraz orzeczenia komisji.

§ 100. 39 (skreślony).

§ 101. Inwalida, względnie jego prawny zastępca, może na posiedzeniach komisji za pozwoleniem przewodniczącego zabierać głos, celem udzielenia pewnych informacji i wyjaśnień, oraz stawiania wniosków.

§ 102. Inwalidzka komisja odwoławcza przesłuchuje inwalidę, może też przesłuchać świadków i rzeczoznawców, jeżeli to uzna za potrzebne. Posiedzenia jej są niejawne.

§ 103. 40 Inwalidzka komisja odwoławcza w czynnościach swych kieruje się odnośnemi instrukcjami Ministra Pracy i Opieki Społecznej oraz obowiązującemi rozporządzeniami.

§ 104. 41 Inwalidzka komisja odwoławcza w swem orzeczeniu ustalić utratą zdolności zarobkowej zarówno w stopniu wyższym, lub niższym, ani' żeli zostało ustalone w zakwestjonowanem orzeczeniu.

Ponadto inwalidzka komisja odwoławcza może w swem orzeczeniu ustalić także istnienie związku przyczynowego pomiędzy utratą zdolności zarobkowej, a służbą wojskową, jeżeli ten związek niesłusznie nie został uznany w zakwestjonowanem orzeczeniu - i odwrotnie, - może też ustalić brak takiego związku przyczynowego, jeżeli ten związek niesłusznie uznany został w zakwestjonowanem orzeczeniu.

Do ważności orzeczenia inwalidzkiej komisji odwoławczej wymagany jest co najmniej udział członków komisji wymienionych w § 97 pod 1it. a - e i w § 98 pod lit. a) - e) lub ich zastępców.

Orzeczenia zapadają bezwzględną większością głosów. W razie zaś równości głosów rozstrzyga przewodniczący.

§ 105. W wypadkach wątpliwych, inwalida, na skutek postanowienia inwalidzkiej komisji odwoławczej, może być umieszczony, celem obserwacji, w zakładzie sanitarnym na koszt Skarbu Państwa, z tem jednakże, że, jeżeli odwołanie okaże się zupełnie nieuzasadnione, koszty, związane z pobytem jego w zakładzie sanitarnym, zostaną mu w drodze administracyjnej strącone z pobieranej przez niego renty. Sposób umieszczania i rodzaj wyżywienia inwalidów w zakładach sanitarnych normuje osobne rozporządzenie.

§ 106. Orzeczenie inwalidzkiej komisji odwoławczej staje się prawomocne natychmiast po ogłoszeniu i, o ile samo orzeczenie inaczej nie stanowi, ma skutek od tego czasu, od którego inwalidzie przysługiwałoby prawo do Zaopatrzenia w myśl ustawy z dnia 18 marca 1921 r. i niniejszego rozporządzenia.

§ 107. W przedmiocie djet i kosztów podróży, względnie zwrotu utraconego zarobku osób, biorących udział w posiedzeniach inwalidzkich komisji odwoławczych, stanowi rozdział VII, cz. I niniejszego rozporządzenia.

§ 108. Inwalidom, których odwołanie choćby tylko częściowo na ich korzyść zostało rozstrzygnięte, przysługuje prawo do djet i zwrotu kosztów podróży z miejsca ich zamieszkania na miejsce urzędowania komisji tam i z powrotem według postanowień rozdziału VII, cz. I niniejszego rozporządzenia.

§ 109. (przejściowy). Inwalidzi, którym zawiadomienie o prawomocnem orzeczeniu komisji wojskowo-lekarskich zostało doręczone przed ogłoszeniem niniejszego rozporządzenia, mają prawo wnieść odwołanie w przeciągu 60 dni, licząc od dnia ogłoszenia tegoż.

Rozdział  VII.

Koszty podróży i utrzymania.

§ 110. Inwalidzie wojennemu, odbywającemu podróż w myśl art. 50 ustawy z dnia 18 marca 1921 r., przysługuje:

a) zwrot kosztów podróży koleją, statkiem lub podwodą;

b) utrzymanie w naturze w czasie trwania podróży, w zakładzie inwalidzkim lub gospodzie, o ile te znajdują się w miejscowości, do której inwalida odbył podroż.

§ 111. Obliczanie czasu przy podróżach inwalidów wojennych odbywa się według przepisów, obowiązujących przy podróżach służbowych funkcjonarjuszów państwowych.

§ 112. Zwrot kosztów podróży II klasą kolei żelaznej i I klasą na statkach dwuklasowych, przysługuje inwalidom wojennym, pobierającym dodatek kwalifikacyjny 50°/o, oraz inwalidom, pobierającym dodatek dla ciężko poszkodowanych; wszyscy inni otrzymują zwrot kosztów przejazdu III klasą kolei żelaznej, lub II klasą na statkach dwuklasowych.

O ile istnieją postanowienia ulgowe, otrzymuje inwalida odpowiednio obniżony zwrot kosztów przejazdu.

§ 113. Inwalida wojenny może używać na koszt Państwa tylko zwyczajnych pociągów osobowych.

§ 114. Zwrot kosztów dorożki, według obowiązującej w danem mieście taryfy, uwzględnia się tylko inwalidom amputowanym obustronnie na kończynach górnych lub dolnych, umysłowo chorym i ociemniałym i to wówczas, gdy odległość stacji kolejowej od miejsca urzędu wzywającego, wynosi nie mniej, aniżeli 1 km.

§ 115. Za odbytą podróż kołową zwraca się koszty według przepisów, obowiązujących przy podróżach służbowych funkcjonorjuszów państwowych. Zwrot za przejazd podwodą uskutecznia się, o ile odległość miejsca zamieszkania inwalidy od właściwego urzędu lub najbliższej stacji kolejowej, wynosi więcej, aniżeli 3 km. Do zwrotu kosztów podróży podwodami poniżej 3 km., mają prawo tylko inwalidzi wymienieni w § 114 niniejszego rozporządzenia.

§ 116. O ile inwalida nie korzysta w czasie trwania podróży z utrzymania w naturze, przysługuje mu zwrot kosztów utrzymania (djety) urzędnika XII stopnia służbowego, według przepisów, obowiązujących przy podróżach służbowych funkcjonarjuszów państwowych,

§ 117. Czas przebywania inwalidy, odbywającego podróż w miejscowości właściwego urzędu, w której nie znajduje się żaden zakład, mogący dać inwalidzie utrzymanie w naturze, nie może trwać dłużej, jak 1 dzień, nie wliczając w to samej podróży. Wyjątek stanowią te wypadki, co do których uzna właściwy urząd konieczność dłuższego pozostania inwalidy.

§ 118. 42 Osoby, towarzyszące inwalidom niedołężnym, umysłowo chorym, albo ociemniałym, otrzymają zwrot kosztów podróży koleją lub statkiem, oraz diety w myśl przepisów niniejszego rozdziału, obowiązujących dla inwalidy, któremu towarzyszą.

§ 119. Każdy rachunek kosztów podróży musi być przedłożony w ciągu dni 14, opatrzony klauzulą władzy, wzywającej inwalidę w sprawach zaopatrzenia, stwierdzającej konieczność odbycia podróży i ewentualnego użycia środków komunikacyjnych, jakoteż czas trwania podróży, tudzież jej uzasadnienie w myśl art. 50 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.

Wypłatę uskutecznia się na podstawie oddzielnej instrukcji.

§ 120. Przeciw odmowie przyznania policzonych w rachunku należytości, może inwalida (osoby z § 118) wnieść w ciągu 14 dni przedstawienie do władzy naczelnej, która rozstrzyga ostatecznie.

§ 121. (przejściowy). Rachunki kosztów podróży, odbytych przed dniem ogłoszenia niniejszego rozporządzenia, winny być wniesione w ciągu 60 dni, licząc od dnia ogłoszenia tego rozporządzenia, do właściwej powiatowej komendy uzupełnień.

§ 122. 43 (skreślony).

§ 123. 44 Przedstawicielom inwalidów wojennych, pełniącym funkcje członków inwalidzkiej komisji odwoławczej, a także rzeczoznawcom, powołanym przez inwalidzką komisję odwoławczą, należą się diety i zwrot kosztów podróży w wymiarze, określonym dla urzędników państwowych VII stopnia służbowego.

Wezwanym przez inwalidzką komisję odwoławczą świadkom, żyjącym z zarobku dziennego, należy się zwrot utraconego zarobku, jeżeli w przeciwnym razie ponieśliby dotkliwy uszczerbek w swojem utrzymaniu. Świadkowie zamiejscowi mają prawo do zwrotu tylko koniecznych kosztów podróży. Jeżeli jednak świadkowie przesłuchani zostali przez komisję na żądanie inwalidy, to należy się im zwrot kosztów podróży i utraconego zarobku, pod warunkiem poprzednio określonym, tylko wtedy, jeżeli odwołanie zostało choćby częściowo rozstrzygnięte na korzyść inwalidy. Przyznanie i ustalenie wysokości kosztów podróży, względnie utraconego dziennego zarobku, należy do inwalidzkiej komisji odwoławczej.

Koszty podróży, djety i utracony dzienny zarobek wypłaca się na podstawie zaświadczeń, potwierdzonych przez przewodniczącego inwalidzkiej komisji odwoławczej, względnie jego zastępcę.

§ 123a. 45 Jeżeli w wypadku przewidzianym w ustępie 3-im art. 7 ustawy z dnia 18 marca 1921 r. prawomocne orzeczenie komisji wojskowo-lekarskiej nie stwierdzi pogorszenia stanu zdrowia inwalidy, lub jeżeli inwalidzka komisja odwoławcza nie uwzględni odwołania inwalidy od tego orzeczenia, nie przysługuje inwalidzie zwrot kosztów podróży i diety, a nadto ponosi on oprócz kosztów wyżywienia przez czas ewentualnego pobytu w szpitalu:

a) koszty odbycia komisji,

b) koszty specjalnego badania przy użyciu przyrządów, odczynników lub innych materjałów chemicznych czy laboratoryjnych, oraz

c) koszty należytości świadków i rzeczoznawców, powołanych przez komisję.

Koszty wymienione w punkcie a) obejmują wynagrodzenie personelu komisji i koszty manipulacyjne. Wynoszą one za godzinę urzędowania komisji wojskowo-lekarskiej 7 złotych, inwalidzkiej komisji odwoławczej 11 złotych.

Przy oznaczeniu tych kosztów liczy się każdą zaczętą godzinę za całą.

Wysokość utrzymania podczas pobytu w szpitalu oraz kosztów specjalnego badania określa instrukcja Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej.

O zwrocie kosztów, przewidzianych w ustępie 1-szym, orzekają powiatowe władze administracji ogólnej, właściwe ze względu na stałe miejsce zamieszkania inwalidy, na podstawie prawomocnego orzeczenia komisji wojskowo - lekarskiej. Od orzeczenia powiatowej władzy administracji ogólnej służy odwołanie do wojewódzkiej władzy administracji ogólnej w ciągu dni 14-tu, licząc od dnia doręczenia orzeczenia starostwa.

Orzeczenie wojewódzkiej władzy administracji ogólnej jest ostateczne.

Koszty ściąga się w drodze egzekucji administracyjnej.

CZĘŚĆ  II.

ZAOPATRZENIE POZOSTAŁYCH.

Rozdział  I.

Prawo do zaopatrzenia.

§ 124. 46 Prawo do zaopatrzenia ze strony Państwa mają:

a) pozostali po inwalidach wojennych,

b) pozostali po poległych,

c) pozostali po zmarłych, których śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową.

Za poległego uważa się tego, kto poległ w walce orężnej z nieprzyjacielem, w której brał udział.

Śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową, jeżeli nastąpiła:

1) wskutek działań wojennych, w których zmarły osobiście bezpośrednio brał udział;

2) wskutek 'chorób zakaźnych, panujących w wojsku, lub w miejscu służbowego pobytu;

3) wskutek doznanego wypadku lub kalectwa (choroby), będącego w związku i z powodu właściwości pełnionych czynności służbowych w wojsku, lub też wskutek kalectwa (choroby), którego pogorszenie i, w dalszej konsekwencji przyśpieszenie śmierci, spowodowane było właściwościami tej służby.

Prawo do zaopatrzenia ze strony Państwa przysługuje także po zmarłym w niewoli, jeżeli dostał się on do niej nie z własnej winy i., o ile śmierć w niewoli nie była wynikiem zawinionego, a udowodnionego przez władzą, działania zmarłego.

W wypadkach samobójstwa przysługuje pozostałym zaopatrzenie tylko wtedy, gdy samobójstwo było następstwem zaburzenia umysłu, spowodowanego służbą wojskową, względnie było popełnione dla uniknięcia niewoli lub wskutek udręki fizycznej albo moralnej w niewoli.

Okoliczności, wymienione w ustępie poprzednim, winno stwierdzić świadectwo lekarza wojskowego, względnie urzędowego, lub zaświadczenie dowódcy albo zeznanie wiarygodnych świadków.

§ 125. Pozostali po inwalidzie winni przedłożyć metryką śmierci zmarłego.

Okoliczność, że zmarły poległ, winna być stwierdzona zaświadczeniem dowódcy tego oddziału wojskowego (formacji, zakładu), w którym poległy służył czynnie bezpośrednio przed śmiercią. Gdy okoliczność powyższa nie może być stwierdzona przez władzę wojskową (lit. d) art. 2 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.), może być ona udowodnioną zeznaniami wiarygodnych osób.

Okoliczność, że śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową, winna być stwierdzona, a to:

1) okoliczność, wymieniona w § 124 pod 1), - zaświadczeniem właściwego dowódcy (ustęp 2) nadto świadectwem lekarza lub zakładu leczniczego, potwierdzonem przez lekarza wojskowego lub powiatowego (okręgowego);

2) okoliczność, wymieniona w § 124 pod 2), - świadectwem lekarza wojskowego (szpitala), względnie lekarza powiatowego (okręgowego);

3) 47 okoliczność, wymieniona w § 124 pod 3), - w sposób przewidziany w § 4 niniejszego rozporządzenia.

Okoliczność śmierci w niewoli winna być stwierdzona metryką śmierci, lub orzeczeniem sądowem, uznającem daną osobę za zmarłą, a nadto zaświadczeniem właściwego dowódcy oddziału (formacji, zakładu), stwierdzającem, że zmarły dostał się do niewoli bez własnej winy.

Zaświadczenia i dowody powinny być dostarczone przez osobę roszczącą pretensje do zaopatrzenia. Dowody, dotyczące służby wojskowej, tudzież takie, które dla strony są nieprzystępne, zbiera władza, przyznająca i wymierzająca zaopatrzenie.

§ 126. Osoby, wyszczególnione w art. 3 ustawy z dnia 18 marca 1921 r., ubiegające się o zaopatrzenie, mają przedłożyć właściwej władzy, przyznającej i wymierzającej zaopatrzenie, podanie o przyznanie zaopatrzenia, do którego - poza dowodami, wymienionemi w § 125 - winny dołączyć:

a) Wdowa:

1) metrykę ślubu;

2) zaświadczenie właściwego urzędu gminnego, potwierdzone przez władzę administracyjną I instancji, stwierdzające, że zmarły utrzymywał ją przed śmiercią, i prowadził z nią wspólne gospodarstwo. Wdowa zaś separowana lub rozwiedziona winna dołączyć orzeczenie właściwego sądu, stwierdzające, że zmarły był obowiązany do jej utrzymania.

Zaopatrzenie w wymiarze 50% otrzymuje wdowa w rozumieniu art. 14 ustawy z dnia 18 marca 1921 r., jeżeli udowodni zaświadczeniem urzędu gminnego-potwierdzonem przez władzę administracyjną I instancji, że zajmuje się osobiście wychowaniem przynajmniej dwojga swoich dzieci w wieku poniżej lat 15, albo też, że nie może zarabiać ¹/₃ przeciętnych zarobków zdrowej kobiety w danym zawodzie i w danej miejscowości i to udowodni świadectwem lekarza powiatowego (okręgowego).

b) 48 Dzieci ślubne:

1) metrykę chrztu (urodzenia);

2) zaświadczenie urzędu gminnego, potwierdzone przez władzę administracyjną I instancji, stwierdzające, że są stanu wolnego i że nie zarobkują samodzielnie;

3) gdy przekroczyły 18 rok życia - świadectwo lekarza powiatowego (okręgowego), stwierdzające trwałą lub czasową, niezdolność do zarobkowania, tudzież zaświadczenie urzędu gminnego, potwierdzone przez władzę administracyjną 1 instancji, że nie posiadają środków utrzymania; 4) dowód śmierci matki, gdy roszczą pretensje do 30% zaopatrzenia (art. 17 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.).

c) 49 Dzieci nieślubne:

1) prawne stwierdzenie ojcostwa zmarłego", wreszcie w lit. e) pkt. 2 skreśla się: "(100%);

2) dowody, wyszczególnione pod b).

d) Dzieci adoptowane:

1) akt adopcji;

2) dowody, wyszczególnione pod b),

e) Rodzice:

1) zaświadczenie urzędu gminnego, potwierdzone przez władzę administracyjną 1 instancji, stwierdzające, że poza zmarłym, nie posiadają oni innych dzieci, będących w stanie dać im utrzymanie, albo, że zmarły utrzymywał ich za życia, ponieważ pozostałe dzieci nie są w stanie dawać im utrzymanie;

2) zaświadczenie urzędu gminnego, potwierdzone przez władzę administracyjną I instancji, stwierdzające, że nie posiadają żadnego majątku, tak ruchomego, jakoteż i nieruchomego, tudzież świadectwo lekarza powiatowego (okręgowego), stwierdzające ich zupełną niezdolność do zarobkowania (100%).

§ 127. Sieroty, pozostałe po poległych lub zmarłych osobach płci żeńskiej, których śmierć pozostaje w związku ze służbą wojskową, mają prawo do zaopatrzenia;

1) gdy ojciec ich nie żyje i nie pozostawił im żadnego ruchomego, ani nieruchomego majątku;

2) gdy ojciec ich wprawdzie żyje, jednakowoż z powodu zupełnej niezdolności do zarobkowania (100%), nie może spełniać ciążącego na nim obowiązku utrzymania dzieci.

Okoliczność pod 1), powinna być stwierdzona zaświadczeniem urzędu gminnego, potwierdzonem przez władzą administracyjną i instancji, okoliczność zaś pod 2), świadectwem lekarza powiatowego (okręgowego).

§ 128. 50 Po otrzymaniu podania o przyznanie zaopatrzenia przesyła władza przyznająca i wymierzająca zaopatrzenie, osobie, roszczącej pretensję do zaopatrzenia, wzór deklaracji (załącznik № 3 i № 4), celem wypełnienia i podpisania, za zwrotem.

§ 129. Pozostali po inwalidach, którzy w chwili śmierci pobierali zaopatrzenie inwalidzkie, nie potrzebują przedkładać tych dowodów, które przedłożył już inwalida, ubiegając się o zaopatrzenie inwalidzkie.

Rodzinom inwalidów, przebywających na koszt Skarbu Państwa w zakładach (art. 33, 47 i 43 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.), przyznaje właściwa władza skarbowa zaopatrzenie z urzędu po otrzymaniu zawiadomienia z odnośnego zakładu o przyjęciu do niego inwalidy (§ 21).

O dostarczenie dokumentów, potrzebnych dodatkowo do przyznania i wymiaru zaopatrzenia, wzywa władza skarbowa rodzinę inwalidy.

§ 130. W imieniu osób, chorych umysłowo, wnoszą podanie o zaopatrzenie i podpisują deklarację - ich kuratorowie, w imieniu dzieci małoletnich- matka (ojciec) lub prawni opiekunowie.

Podanie winno zawierać dokładny adres osoby, ubiegającej się o zaopatrzenie.

§ 131. 51 W przedmiocie składania deklaracji mają analogiczne zastosowanie postanowienia §§ 19 i 20 niniejszego rozporządzenia.

Rozdział  II.

Renty wdowie, sieroce i rodzicielskie.

§ 132. Podstawą wymiaru zaopatrzenia dla pozostałych po osobach w§ 124, lit. b), c), tudzież po osobach, zmarłych w niewoli i inwalidach, których śmierć znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową, jest renta zasadnicza inwalidy X kategorji, wraz z przywiązanym do niej dodatkiem kwalifikacyjnym, o ile zmarły go już pobierał, względnie przysługiwałby zmarłemu na podstawie art. 10 ustawy z dnia 18 marca 1921 r. (§§ 11-14 niniejszego rozporządzenia).

Dla pozostałych po inwalidzie, którego śmierć nie znajduje się w związku przyczynowym ze służbą wojskową, oblicza się rentę w stosunku do renty, należnej inwalidzie przed śmiercią.

Przy wymiarze zaopatrzenia dla pozostałych nie uwzględnia się dodatku dla ciężko poszkodowanych i dodatku na pielęgnację.

§ 133. Dodatek drożyźniany (art. 18 i 20 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.) oblicza się przy wymiarze renty pozostałym w ten sposób, że do obliczonej w myśl § 132 niniejszego rozporządzenia, renty wdowiej (sierocej, rodzicielskiej), dodaje się odnośny procent (50%, wzgl. 30%, wzgl. 20%) dodatku drożyźnianego, obliczonego od renty zasadniczej inwalidy samotnego X kategorji, względnie od renty zasadniczej, jaka zmarłemu za życia przysługiwała.

Ułamków marek przy wypłacie nie uwzględnia się.

W wypadku przesiedlenia się osoby, uprawnionej do zaopatrzenia, do innej klasy miejscowości, stosuje się postanowienia § 17 ust. 1 i 3 niniejszego rozporządzenia.

§ 134. Suma rent, pobieranych przez pozostałych, nie może przekraczać renty zasadniczej wraz z ewentualnym dodatkiem kwalifikacyjnym i dodatkiem drożyźnianym inwalidy samotnego X kategorji z uwzględnieniem miejscowości zamieszkania pozostałych (art. 21 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.).

W pierwszym rzędzie wymierza się pozostałej wdowie należna w myśl ustawy rentę, następnie pozostałym dzieciom ślubnym; jeżeli jest więcej dzieci ślubnych, tak, że ich renty wraz z rentą wdowią przekroczyłyby granicę, ustaloną w ustępie pierwszym, rozdziela się pozostałą po wymierzeniu renty wdowiej sumę, w równej wysokości na każde dziecko. Tak wymierzona renta sieroca wzrasta następnie, ale w każdym razie tytko do wysokości ustawą przewidzianej (art. 17 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.) jeżeli któreś z dzieci ubędzie, to znaczy, jeżeli, któreś z nich przekroczy wiek, art. 17 ustawy przewidziany, lub z innej przyczyny prawo do zaopatrzenia utraci, albo też - gdy umrze, lub utraci prawo do renty pozostała wdowa (art. 25 ustawy i dnia 18 marca 1921 r.).

O ile renty powyższe, razem wzięte, nie przekraczają granicy ustalonej w ustępie pierwszym, pozostałą kwotę rozdziela się pomiędzy dzieci nieślubne, poczem dopiero, o ile pozostaje jeszcze reszta, rozdziela się ją pomiędzy dzieci adoptowane, a w ostatnim rzędzie pomiędzy pozostałych rodziców. Postanowienie zawarte w ustępie drugim, ma też zastosowanie do dzieci nieślubnych, adoptowanych i do rodziców.

§ 135. Rentę wdowią, sierocą i rodzicielską, przyznaje się:

a) po osobach, zmarłych w czynnej służbie wojskowej - od 1 dnia następującego po terminie, za który osoby te pobrały uposażenie czynne;

b) po osobach, zmarłych po zwolnieniu ich z czynnej służby wojskowej bez zaopatrzenia inwalidzkiego - od dnia, następującego po dniu ich śmierci;

e) po inwalidach, pobierających zaopatrzenie - od 1 dnia miesiąca, następującego po ich śmierci, a to pod warunkiem, że zachodzą okoliczności z art. 4 ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 r.

Dzieciom, które przyszły na świat po śmierci Ojca, przyznaje się zaopatrzenie od dnia następującego po dniu urodzenia.

Rentę, za okres czasu krótszy, aniżeli 1 miesiąc, oblicza się w ten sposób, że rentę miesięczną dzieli się przez 30 i mnoży przez odnośną ilość dni.

§ 136. 52 W kwestji przyznawania i wymierzania zaopatrzenia dla pozostałych mają zastosowanie postanowienia zawarte w § 31 - 32 niniejszego rozporządzenia z tą zmianą, iż również przeciw orzeczeniu izby skarbowej, dotyczącemu ustalenia związku śmierci poległego, względnie zmarłego, z jego służbą wojskową, pozostali mogą wnieść w ciągu dni 14-tu od dnia doręczenia decyzji izby skarbowej - zażalenie do Ministerstwa Skarbu.

Rozdział  III.

Zapomoga pogrzebowa.

§ 137. O przyznanie zapomogi pogrzebowej (art. 1 ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 r.) należy wnieść prośbę do właściwej Izby Skarbowej (§ 31).

Do prośby należy dołączyć:

a) po poległych i zmarłych w oddziałach wojskowych (zakładach) - zaświadczenie dowództwa oddziału (zakładu), że pogrzeb nie odbył się na koszt tego oddziału (zakładu);

b) po zmarłych w innych warunkach - zaświadczenie zwierzchności gminnej, potwierdzone przez władze, administracyjną I instancji, że pogrzeb nie odbył się na koszt Państwa lub samorządu.

Ponadto dołączyć należy metrykę śmierci, o ile takowa nie została już dołączona do podania o przyznanie zaopatrzenia (§ 127), tudzież potwierdzone przez władzę administracyjną I instancji zaświadczenie zakładu pogrzebowego, lub urzędu gminnego, że petent pokrył koszty pogrzebu, wreszcie, o ile zmarły nie pobierał zaopatrzenia inwalidzkiego - zaświadczenie lekarza (zakładu), potwierdzone przez lekarza wojskowego, lub powiatowego (okręgowego), że śmierć zmarłego stoi w związku przyczynowym z jego odbytą służbą wojskową.

§ 138. Podstawą wymiaru zapomogi pogrzebowej jest pełna renta samotnego inwalidy X kategorji, obliczona według miejscowości, w której odbyt się pogrzeb zmarłego.

Do zapomogi pogrzebowej ma zastosowanie § 32 niniejszego rozporządzenia.

CZĘŚĆ  III.

POSTANOWIENIA OGÓLNE.

Rozdział  1.

Zgaśniecie i zawieszenie prawa do zaopatrzenia,

§ 139. W wypadku przewidzianym w art. 25 ustawy z dnia 18 marca 1921 r. lit. a), gaśnie prawo do. zaopatrzenia z ostatnim dniem tego miesiąca, w którym nastąpiła śmierć osoby, uprawnionej do zaopatrzenia.

W wypadku przewidzianym w art. 25 cyt. ustawy, lit. b), gaśnie prawo do zaopatrzenia z ostatnim dniem tego miesiąca, w którym uprawomocnił się wyrok właściwego sądu.

§ 140. Osoby, które w mydl art. 27 ustawy z dnia 18 marca 1921 r. wybrały zaopatrzenie korzystniejsze dla siebie, tracą prawo do zaopatrzenia pieniężnego na mocy ustawy z dnia 18 marca 1921 r. i z dnia 4 sierpnia 1922 r., z ostatnim dniem miesiąca, w którym złożyły na piśmie odpowiednie oświadczenie.

Osoby, które objawią chęć pobierania zaopatrzenia na mocy powyższych ustaw, a pobierają zaopatrzenie inne, otrzymują zaopatrzenie pieniężne od 1 dnia miesiąca następującego, po złożeniu na piśmie odpowiedniego oświadczenia.

§ 141. W razie ponownego zamążpójścia (art. 15 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.) traci wdowa prawo do zaopatrzenia z ostatnim dniem miesiąca, w którym zawarła ponownie związek małżeński, natomiast dzieci jej prawa do zaopatrzenia nie tracą.

§ 142. Osoby, które zrzekły się zaopatrzenia, a następnie zażądają go ponownie, powinny złożyć odpowiednie oświadczenie na piśmie i otrzymają zaopatrzenie ponownie od 1 dnia miesiąca, następującego po dniu złożenia podania.

§ 143. W razie utraty prawa obywatelstwa polskiego (art. 26 ustawy z dnia 18 marca 1921 r., lit. d), zawiesza się wypłatę zaopatrzenia pieniężnego z ostatnim dniem miesiąca, w którym dana osoba utraciła to prawo.

Ponowne odzyskanie obywatelstwa polskiego winno być stwierdzone zaświadczeniem powołanej do tego władzy. Ponowną wypłatę zaopatrzenia uskutecznia się od 1 dnia miesiąca następującego po dniu, w którym dana osoba uzyskała ponownie obywatelstwo polskie.

§ 144. 53 Osobie, która prawomocnym wyrokiem sądu skazana została na więzienie wyrok zaś nie pociągnął za sobą skutków z art. 25 ustawy z dnia 18 marca 1921 r. w brzmieniu rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 89, poz. 798), zawiesza się zaopatrzenie pieniężne (z wyjątkiem dodatku dla' ciężko poszkodowanych) przez ten czas, na jaki została zasądzona. Obliczenie uskutecznia się według zasad, podanych w §§ 21 i 23 niniejszego rozporządzenia. Zawieszenie wypłaty zaopatrzenia następuje dopiero wtedy, gdy wyrok sądowy uzyskał prawomocność.

§ 145. 54 Okoliczność z art. 5 ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 r. lit. f stwierdza odnośna władza skarbowa z urzędu. O zawieszeniu lub obniżeniu zaopatrzenia z powodu tej okoliczności zawiadamia władza skarbowa osobę zainteresowaną.

Zawieszenie lub obniżenie zaopatrzenia pieniężnego rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca następującego po doręczeniu osobie zainteresowanej odnośnego zawiadomienia, wznowienie wypłaty zaopatrzenia lub podwyższenie obniżonego zaopatrzenia rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca następującego po zmianie warunków uzasadniającej wznowienie wypłat lub podwyższenie obniżonego zaopatrzenia.

§ 146. Sierotom, umieszczonym w zakładzie wychowawczym na koszt Państwa (art. 19 ustawy z dnia 18 marca 1921 r.), zawiesza się wypłatę renty z ostatnim dniem miesiąca, w którym to nastąpiło. Ponowna wypłata następuje od 1 dnia miesiąca, następującego po dniu opuszczenia zakładu wychowawczego.

Rozdział  III.

Przepisy końcowe.

§ 147. (przejściowy). Osoby, które przy armjach b, państw zaborczych, pełniły służbę pomocniczą w czasie, ustalonym w art. 2, lit. c) ustawy z dnia 18 marca 1921 r., na zasadzie ustaw o osobistych świadczeniach wojennych, tudzież pozostali po; takich osobach, mają prawo do zaopatrzenia na zasadzie ustawy z dnia 18 marca 1921 r. i ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 r. w tym tylko wypadku, gdy przy tych samych warunkach miały prawo do zaopatrzenia takie, jakie przysługiwało inwalidom wojennym i pozostałym w b. państwach zaborczych.

§ 148. Zaopatrzenie pieniężne wypłaca się miesięcznie zgóry, na imię osoby, uprawnionej do zaopatrzenia, względnie jej prawnego zastępcy.

§ 149. 55 (przejściowy). Osobom, które po dniu 1 maja 1921 r., pobrały jakiekolwiek zaliczki na renty, będą pobrane kwoty zaliczone na poczet zaopatrzenia pieniężnego, przysługującego im na zasadzie ustawy z dnia 18 marca 1921 r. i ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 r. Zanim osoby te otrzymają pełne, należne im zaopatrzenie, będą przejściowo pobierać nadal zaliczki, w wymiarze obowiązującym przed ogłoszeniem niniejszego rozporządzenia.

O ile zaopatrzenie pieniężne, przysługujące na zasadzie powyższych ustaw jest niższe, niż zaliczki pobierane na podstawie dotychczas obowiązujących ustaw, natenczas stosuje się obniżenie od pierwszego dnia miesiąca, następującego po doręczeniu odnośnego zawiadomienia izby skarbowej.

§ 150. (przejściowy). Do czasu ustworzenia odnośnych wydziałów izb "skarbowych w Krakowie, Poznaniu i Warszawie, przyznawanie i wymiar rent inwalidom wojennym należeć będzie do dowództw okręgów korpusów.

W przedmiocie przyznawania i wymierzania rent pozostałym do czasu przejęcia tych agend przez izby skarbowe stanowi oddzielne rozporządzenie.

§ 151. Rozporządzenie wykonawcze do art. 4 lit. g) i h) ustawy z dnia 18 marca 1921 r. zostanie wydane oddzielnie. Oddzielnie wydane zostanie również rozporządzenie w sprawie zaopatrzenia osób, przebywających poza granicami Państwa.

§ 152. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  № 1

Wzór.

ZEZNANIE

...........................................(nazwiska i imiona)

złożone w ...........................(podać Urząd) w obecności

..............................................................

Podpisani.....................................................

Przynależni do: 1) ...........................................

2).....................................(podać gminę i powiat),

niekarani dotychczas sądownie, zeznają niniejszym że inwalida

..............................................................

nabawił się kalectwa (choroby) w czasie swej służby wojskowej

w .................. (patrz: uwaga) ..........................

..............................................................

..............................................................

..............................................................

co podpisani stwierdzili naocznie, przebywając wówczas w .....

..............................................................

Podpisani nie pozostają do inwalidy .......................

.............. w żadnym stosunku pokrewieństwa i powinowactwa.

Podpisani są świadomi tego, że za fałszywe zeznanie grozi

im odpowiedzialność sądowo-karną.

.....................dnia ............... 192.........

................................................

................................................

(Podpisy świadków).

Stwierdzam:

a) własnoręczność podpisów świadków;

b) według oświadczenia sądu (prokuratora) w .................

z dnia ................ 19 .... r., L: ...., że wymienieni

świadkowie nie byli karani (byli karani za przekroczenia,

zbrodnię, występek z art ......... K. K. ......), oraz nie

znajdują się pod śledztwem (są w śledztwie pod zarzutem

przewinienia ...........................................);

c) że władzy administracyjnej I instancji nie są znane dane,

stawiające w wątpliwość wiarygodność świadków.

...........................................................

(pieczęć i podpis - Starosty, Komisarza Policji,

Komisarza Rządu i t. p.).

......................... dnia ............... 192.........

Uwaga: 1) W rubryce: "przynależni do ........................"

wpisują osoby wojskowe swój przydział taktyczny.

2) Świadkowie zeznają, wśród jakich okoliczności

inwalida nabawił się kalectwa (choroby) n. p.:

"został ranny w walkach pod Lwowem, przebywał w

szpitalu (zakładzie leczniczym) jako chory na ......

.........................., był transportowany jako

ranny (chory) w drodze do ................." i t. p.

Należy podać możliwie ścisłą datę wypadku, który

spowodował kalectwo (chorobą),

3) Lit. b) odnośnie stwierdzenia karalności świadków i

przebywania ich pod śledztwem, wypełnia władza

administracyjna I instancji po nadejściu informacji

od sądu (prokuratora).

ZAŁĄCZNIK  № 2

Wzór.

DEKLARACJA

do wymiaru dodatku drożyźnianego i wypłaty renty inwalidzkiej w myśl ustawy z dn. 18 marca 1921 r. (Dz. U. R. P. № 32/21 poz. 195) i ustawy z dn. 4 sierpnia 1922 r. (Dz. U. R. P. № 67/22, poz. 608), złożona przez:

1. Imię i nazwisko ..........................................

2. Przynależność państwowa ..................................

3. Kategorja inw. i №. książeczki inwalidzkiej ..............

4. Stałe miejsce zamieszkania (miejscowość, gmina i powiat)

.........................................................

5. Stan (samotny, żonaty; -podać imię. żony) ................

..........................................................

6. Czy inwalida zajmuje posadę państwową (samorządową) lub

cywilną i jakie pobiera uposażenia miesięczne (w służbie

państwowej podać stopień służbowy) .......................

..........................................................

7. Czy i jaki posiada majątek nieruchomy (ruchomy) i wysokość

dochodu miesięcznego?.....................................

..........................................................

8. Czy został umieszczony na koszt Państwa w zakładzie

inwalidzkim (dla umysłowo chorych i w jakim czasie? ......

..........................................................

9. Czy żona zajęta jest w służbie państwowej (samorządowej) i

jaki posiada stopień służbowy? ...........................

..........................................................

10. ilość dzieci (imiona i rok urodzenia) ....................

..........................................................

11. Ile dzieci, w wieku ponad lat 18, uczęszcza do szkół

publicznych i w jakich zakładach się uczą? ...............

..........................................................

12. Ile dzieci, w wieku ponad lat 18, nie może się utrzymywać

samodzielnie i dlaczego? .................................

..........................................................

13. Ile dzieci, poniżej lat 18, zawarło związek małżeński?

..........................................................

14. Powody, dla których żona - inwalida utrzymuje wyjątkowo

męża i dzieci? ...........................................

15. Czy prowadzi (prowadził przed kalectwem) z żoną wspólne

gospodarstwo; jeżeli separowany z żoną (rozwiedziony), czy

i na podstawie jakiego wyroku sądowego jest obowiązany do

utrzymania żony(ewentualnie dzieci)? .....................

......................................

(podpis inwalidy, lub jego kuratora).

.................... dnia ........... 192 ....r.

Prawdziwość danych, zawartych w deklaracji, stwierdzam

własnoręcznym podpisem.

(pieczęć)

............................................

(podpis Dowódcy P. K. U., Komisarza Policji,

Starosty i t. p. władzy administracyjne)

lub wojskowej).

.................... dnia ........... 192 ....r.

Uwaga: ad 10. dołączyć metryki; ad 11. dołączyć

zaświadczenia szkoły; ad 12. i 14. dołączyć świadectwa

lekarskie; ad 14. dołączyć wyrok sądowy.

Załączniki powyższe wolne są od opłaty stemplowej.

Za fałszywe zeznanie w deklaracji inwalida odpowiedzialny jest sądowo-karnie.

______________________________________________________________

Po otrzymaniu deklaracji - władza, przyznająca i

wymierzająca zaopatrzenie, przeprowadza wywiad odnośnie

dochodu i podatku we właściwym Urzędzie podatków i opłat.

Wzór.

ZAŁĄCZNIK  № 3

Wzór

DEKLARACJA

do wymiaru renty wdowiej (sierocej, rodzicielskiej) i dodatku drożyźnianego, w myśl ustawy z dnia 18 marca 1921 r. (Dz. U. R. V. Na 32 21 poz. 195) i ustawy z dnia 4 sierpnia 1922 r. (Dz. U. R. P. № 67/22 poz. 608),złożona przez:

1. Imię i nazwisko ...........................................

2. W imieniu .................................................

(wymienić osoby, roszczące pretensje do zaopatrzenia)

3. Przynależność państwowa osób, wymienionych pod 2.

...........................................................

4. Stałe miejsce zamieszkania (miejscowość, gmina i powiat)

...........................................................

5. Która z osób wymienionych pod 2., zajmuje posadę państwową

(samorządową) lub cywilną i jakie pobiera uposażenie

miesięczne (w służbie państwowej podać stopień służbowy)?

...........................................................

6. Czy i jaki posiada majątek nieruchomy (ruchomy) i wysokość

dochodu miesięcznego? .....................................

...........................................................

..............................................

(podpis wdowy, sieroty, rodziców lub kuratora)

.................... dnia ........... 192 ....r.

Prawdziwość danych, zawartych w deklaracji, stwierdzam

własnoręcznym podpisem.

.............................................

(podpis przedstawiciela władzy skarbowej, lub

władzy administracyjnej I instancji)

(pieczęć)

.................... dnia ........... 192 ....r.

Uwaga: ad 3. dołączyć zaświadczenie władzy administracyjnej

I instancji; ad 4. dołączyć zaświadczenie zwierzchności

gminnej.

Załączniki powyższe wolne są od opłat stemplowych.

Oprócz powyższych załączników należy załączyć dowody,

wymienione w Rozdz. I Części II rozp. wykonawczego do ustawy o

zaopatrzeniu.

Za fałszywe zeznanie w deklaracji grozi odpowiedzialność

sądowo - karna.

______________________________________________________________

Po otrzymaniu deklaracji - władza, przyznająca i

wymierzająca zaopatrzenie, przeprowadza wywiad odnośnie

dochodu i podatku we właściwym Urzędzie podatków i opłat.

^* Z dniem 1 lutego 1926 r., moc obowiązującą nin. rozporządzenia rozciąga się na część górnośląską województwa śląskiego, ze zmianami wprowadzonymi przez § 1 rozporządzenia nr I z dnia 4 grudnia 1925 r. w sprawie wykonania ustawy z dnia 3 marca 1925 r. o rozciągnięciu na część górnośląską województwa śląskiego mocy obowiązującej ustaw o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć, względnie zaginięcie, znajduje się w związku ze służbą wojskową. (Dz.U.26.10.69).

¹ § 3a dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia nr I z dnia 4 grudnia 1925 r. w sprawie wykonania ustawy z dnia 3 marca 1925 r. o rozciągnięciu na część górnośląską województwa śląskiego mocy obowiązującej ustaw o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć, względnie zaginięcie, znajduje się w związku ze służbą wojskową. (Dz.U.26.10.69) z dniem 1 lutego 1926 r.

² § 3b dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia nr I z dnia 4 grudnia 1925 r. w sprawie wykonania ustawy z dnia 3 marca 1925 r. o rozciągnięciu na część górnośląską województwa śląskiego mocy obowiązującej ustaw o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć, względnie zaginięcie, znajduje się w związku ze służbą wojskową. (Dz.U.26.10.69) z dniem 1 lutego 1926 r.

³ § 4:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

⁴ § 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

⁵ § 15 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁶ § 18 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁷ § 19 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁸ § 20 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁹ § 21 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

¹⁰ § 24 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

¹¹ § 24a:

- dodany przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

¹² § 27:

- zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

¹³ § 28:

- zmieniony przez § 1 pkt 8 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

¹⁴ § 29 zmieniony przez § 1 pkt 8 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

¹⁵ § 31 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia nr I z dnia 4 grudnia 1925 r. w sprawie wykonania ustawy z dnia 3 marca 1925 r. o rozciągnięciu na część górnośląską województwa śląskiego mocy obowiązującej ustaw o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć, względnie zaginięcie, znajduje się w związku ze służbą wojskową. (Dz.U.26.10.69) z dniem 1 lutego 1926 r.

¹⁶ § 32 zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

¹⁷ § 38 zmieniony przez § 1 pkt 10 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

¹⁸ § 40 zmieniony przez § 1 pkt 11 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

¹⁹ § 42 skreślony przez § 1 pkt 12 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

²⁰ § 43:

- zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 13 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

²¹ § 44 zmieniony przez § 1 pkt 14 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

²² § 46 zmieniony przez § 1 pkt 15 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

²³ § 47 zmieniony przez § 1 pkt 16 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

²⁴ § 48 zmieniony przez § 1 pkt 17 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

²⁵ § 49 zmieniony przez § 1 pkt 10 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

²⁶ § 55 zmieniony przez § 1 pkt 18 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

²⁷ § 57 zmieniony przez § 1 pkt 19 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

²⁸ § 63 skreślony przez § 1 pkt 11 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

²⁹ § 71 zmieniony przez § 1 pkt 12 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

³⁰ § 74 zmieniony przez § 1 pkt 13 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

³¹ § 84 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

³² § 92 zmieniony przez § 1 pkt 21 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

³³ § 93 zmieniony przez § 1 pkt 22 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

³⁴ § 94a dodany przez § 1 pkt 14 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

³⁵ § 95 zmieniony przez § 1 pkt 23 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

³⁶ § 96 zmieniony przez § 1 pkt 24 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

³⁷ § 97:

- zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia nr I z dnia 4 grudnia 1925 r. w sprawie wykonania ustawy z dnia 3 marca 1925 r. o rozciągnięciu na część górnośląską województwa śląskiego mocy obowiązującej ustaw o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć, względnie zaginięcie, znajduje się w związku ze służbą wojskową. (Dz.U.26.10.69) z dniem 1 lutego 1926 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 15 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 25 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

³⁸ § 98:

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia nr I z dnia 4 grudnia 1925 r. w sprawie wykonania ustawy z dnia 3 marca 1925 r. o rozciągnięciu na część górnośląską województwa śląskiego mocy obowiązującej ustaw o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć, względnie zaginięcie, znajduje się w związku ze służbą wojskową. (Dz.U.26.10.69) z dniem 1 lutego 1926 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 16 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 26 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

³⁹ § 100 skreślony przez § 1 pkt 27 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

⁴⁰ § 103 zmieniony przez § 1 pkt 28 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

⁴¹ § 104:

- zmieniony przez § 1 pkt 17 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 29 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

⁴² § 118 zmieniony przez § 1 pkt 18 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁴³ § 122 skreślony przez § 1 pkt 30 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

⁴⁴ § 123 zmieniony przez § 1 pkt 19 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁴⁵ § 123a:

- dodany przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 31 rozporządzenia z dnia 6 lipca 1929 r. (Dz.U.29.53.429) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 1929 r.

⁴⁶ § 124 zmieniony przez § 1 pkt 21 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁴⁷ § 125 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 22 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁴⁸ § 126 lit. b) zmieniona przez § 1 pkt 23 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁴⁹ § 126 lit. c) zmieniona przez § 1 pkt 23 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁵⁰ § 128 zmieniony przez § 1 pkt 24 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁵¹ § 131 zmieniony przez § 1 pkt 25 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁵² § 136:

- zmieniony przez § 1 pkt 26 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 26 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 października 1928 r.

⁵³ § 144 zmieniony przez § 1 pkt 27 rozporządzenia z dnia 22 czerwca 1928 r. (Dz.U.28.72.654) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 lipca 1928 r.

⁵⁴ § 145:

- zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia nr I z dnia 4 grudnia 1925 r. w sprawie wykonania ustawy z dnia 3 marca 1925 r. o rozciągnięciu na część górnośląską województwa śląskiego mocy obowiązującej ustaw o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć, względnie zaginięcie, znajduje się w związku ze służbą wojskową. (Dz.U.26.10.69) z dniem 1 lutego 1926 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 5 lipca 1930 r. (Dz.U.30.53.445) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 listopada 1930 r.

⁵⁵ § 149 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia nr I z dnia 4 grudnia 1925 r. w sprawie wykonania ustawy z dnia 3 marca 1925 r. o rozciągnięciu na część górnośląską województwa śląskiego mocy obowiązującej ustaw o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć, względnie zaginięcie, znajduje się w związku ze służbą wojskową. (Dz.U.26.10.69) z dniem 1 lutego 1926 r.