Rozdział 2 - Kapitał - Rodzinny kapitał opiekuńczy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.883 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 10 maja 2023 r.

Rozdział  2

Kapitał

1. 
Kapitał przysługuje matce albo ojcu, przez których rozumie się także osobę, która przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia, na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie, jeżeli dziecko to wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu matki lub ojca, z uwzględnieniem art. 5 ust. 6.
2. 
Celem kapitału jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.
3. 
Matka lub ojciec nie tracą prawa do kapitału mimo śmierci pierwszego dziecka, chyba że śmierć nastąpiła przed urodzeniem się dziecka albo przyjęciem na wychowanie dziecka, w stosunku do którego osoba, która przyjęła je na wychowanie, wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia, na które ubiegają się o ustalenie prawa do kapitału.
4. 
Kapitał przysługuje od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończyło 12. miesiąc życia, do ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dziecko ukończy 36. miesiąc życia.
5. 
Na dziecko przyjęte na wychowanie, w stosunku do którego osoba, która przyjęła je na wychowanie, wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia, kapitał przysługuje od pierwszego dnia 12. miesiąca liczonego od dnia, w którym osoba ta przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, do ostatniego dnia miesiąca przypadającego przed 36. miesiącem liczonym od dnia, w którym osoba ta przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia, nie dłużej jednak niż do miesiąca ukończenia przez dziecko 7. roku życia albo 10. roku życia, jeżeli wobec dziecka podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego.
1. 
Kapitał przysługuje w wysokości 500 zł albo 1000 zł miesięcznie na dziecko w rodzinie.
2. 
Matka albo ojciec wskazują we wniosku o ustalenie prawa do kapitału, zwanego dalej "wnioskiem", miesięczną wysokość, w jakiej ma być wypłacany kapitał. Miesięczna wysokość, w jakiej ma być wypłacany kapitał, może zostać zmieniona na wniosek osób, o których mowa w zdaniu pierwszym. Prawo do zmiany miesięcznej wysokości, w jakiej ma być wypłacany kapitał, przysługuje tylko raz w okresie otrzymywania kapitału.
3. 
Łączna wysokość wypłaconego kapitału nie może być wyższa niż 12 000 zł na dziecko.
4. 
W przypadku złożenia wniosku po upływie okresu, o którym mowa w art. 31 ust. 1, łączna wysokość kapitału podlega obniżeniu o kwotę 500 zł za każdy miniony miesiąc.
5. 
W przypadku dziecka przyjętego na wychowanie, w stosunku do którego osoba, która przyjęła je na wychowanie, wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia, kapitał przysługuje tej osobie w kwocie, o której mowa w ust. 3, niezależnie od kwoty kapitału pobranej uprzednio na to dziecko przez inną osobę.
6. 
W przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę kapitału ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego kapitału.
7. 
Jeżeli zgodnie z przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego ustawodawstwo polskie nie jest ustawodawstwem wyznaczonym jako mające pierwszeństwo, kapitał przysługuje odpowiednio w wysokości określonej w ust. 1-6.

Kapitał nie przysługuje, jeżeli:

1)
dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej;
2)
rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej;
3)
członkowi rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do kapitału, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

W przypadku gdy matka albo ojciec marnotrawią wypłacany im kapitał lub świadczenie wychowawcze albo wydatkują je niezgodnie z celem, należny kapitał w całości lub w części jest im przekazywany odpowiednio przez kierownika ośrodka pomocy społecznej albo dyrektora centrum usług społecznych w formie rzeczowej lub w formie opłacania usług.