Część 4 - PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE - RFN-Polska. Umowa o zabezpieczeniu społecznym. Warszawa.1990.12.08.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1991.108.468

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 maja 2004 r.

CZĘŚĆ  IV

PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

Artykuł  27

1. Niniejszą umowę stosuje się w zakresie zaopatrzenia emerytalnego i wypadkowego do wszystkich uprawnień z tytułu okresów ubezpieczenia i wypadków przy pracy (chorób zawodowych), które zostały przebyte lub powstały po 31 grudnia 1990 r. na terytorium jednej z Umawiających się Stron. Stosuje się ją ponadto do roszczeń osób, które po dniu 31 grudnia 1990 r. przeniosą swoje miejsce zamieszkania lub ponownie zamieszkają na terytorium drugiej Umawiającej się Strony albo mieszkają na terytorium państwa trzeciego. W zakresie ubezpieczenia chorobowego niniejszą umowę stosuje się również do wypadków ubezpieczeniowych, które zaistniały przed 1 stycznia 1991 r.

2. Niniejsza umowa nie narusza roszczeń i uprawnień, nabytych do dnia 1 stycznia 1991 r. w jednej z Umawiających się Stron na podstawie Umowy z 9 października 1975 r. między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec o zaopatrzeniu emerytalnym i wypadkowym (Umowa z 1975 r.), tak długo, jak te osoby, także po dniu 31 grudnia 1990 r., będą mieszkać na terytorium tej Umawiającej się Strony. W odniesieniu do roszczeń tych osób w zaopatrzeniu emerytalnym i wypadkowym nadal obowiązują postanowienia Umowy z 1975 r.; w tym wypadku dla warunków powstania roszczenia i wysokości świadczenia właściwe są przepisy prawne obowiązujące w odnośnym miejscu zamieszkania dla okresów ubezpieczenia i wypadków przy pracy (chorób zawodowych), które tam zostały przebyte lub powstały. Dla roszczeń i uprawnień istniejących dnia 2 października 1990 r. zgodnie z Umową z dnia 13 lipca 1957 r. między Polską Rzecząpospolitą Ludową i Niemiecką Republiką Demokratyczną o współpracy w dziedzinie polityki społecznej (Umowa z 1957 r.) pozostają miarodajne przepisy prawne, które obowiązują dla okresów ubezpieczenia i wypadków przy pracy (chorób zawodowych), które zostały przebyte lub powstały w istniejącym dnia 2 października 1990 r. miejscu zamieszkania.

3. Roszczenia i uprawnienia w zakresie zaopatrzenia emerytalnego i wypadkowego w myśl Umowy z 1975 r. za okresy ubezpieczenia przebyte do momentu przyjazdu przysługują także osobom, które przed dniem 1 stycznia 1991 r. przybyły na terytorium drugiej Umawiającej się Strony i do tej daty złożyły wniosek o przeniesienie miejsca zamieszkania na jej terytorium i przebywają od tej daty nieprzerwanie, jeżeli w okresie zaistnienia wypadku ubezpieczenia najpóźniej od dnia 30 czerwca 1991 r.mieszkają na terytorium tej Strony. W tym przypadku ust. 1 zdanie 2 nie ma zastosowania.

4. Roszczenia i uprawnienia w zakresie zaopatrzenia emerytalnego i wypadkowego w myśl Umowy z 1975 r. z tytułu okresów ubezpieczenia zaistniałych do dnia przybycia przysługują także osobom, które przed 1 lipca 1991 r. przeniosą swoje miejsce zamieszkania do drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli zmiana miejsca zamieszkania przed dniem 1 stycznia 1991 r. nie doszła do skutku z niezależnych od tych osób powodów. W tym przypadku ustęp 1 nie ma zastosowania.

5. Umowa z 1957 r. traci moc, z tym że renty przyznane na podstawie tej umowy będą nadal wypłacane zgodnie z jej postanowieniami.

Artykuł  28

1. Artykuły 7 do 10 ust. 1 Umowy z 25 kwietnia 1973 r. między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec o ubezpieczeniu społecznym pracowników wysłanych przejściowo na obszar drugiego Państwa tracą moc z chwilą wejścia w życie niniejszej umowy.

2. Za okresy ubezpieczenia przebyte na podstawie polskich przepisów prawnych uważa się również okresy ubezpieczenia polskich pracowników przebyte w myśl Umowy z dnia 5 września 1988 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej o współpracy w dziedzinie zatrudnienia polskich pracowników w przedsiębiorstwach Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

Artykuł  29

1. Niniejsza umowa nie uzasadnia roszczeń w sprawie wypłaty świadczeń rentowych za okres przed 1 stycznia 1991 r,; nie uzasadnia roszczenia do realizacji świadczeń rzeczowych, świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego i krótkoterminowych świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia wypadkowego za okres przed jej wejściem w życie.

2. Przy stosowaniu niniejszej umowy uwzględnia się także istotne okoliczności zaistniałe przed jej wejściem w życie, według przepisów prawnych Umawiających się Stron.

3. Wcześniejsze postanowienia nie sprzeciwiają się stosowaniu niniejszej umowy.

4. Jeżeli osobie zwykle przebywającej poza terytorium Umawiających się Stron przysługuje renta w momencie wejścia w życie umowy, umowa nie narusza płatności tej renty w okresie po jej wejściu w życie. Dotyczy to także zmiany uprawnień związanych z tą rentą oraz z niej wynikających.

5. Renty, które nie były przekazywane do Polski przed wejściem w życie Umowy z 1975 r., będą począwszy od dnia 1 stycznia 1991 r., według zasad określonych bliżej w Protokole końcowym do niniejszej umowy, do Polski przekazywane.

Artykuł  30

Załączony Protokół końcowy stanowi integralną część niniejszej umowy.

Artykuł  31

1. Niniejsza umowa podlega ratyfikacji; dokumenty ratyfikacyjne wymienione zostaną możliwie najszybciej w Bonn.

2. Niniejsza umowa wchodzi w życie w pierwszym dniu miesiąca po upływie tego miesiąca, w którym dokumenty ratyfikacyjne zostaną wymienione.

Artykuł  32

1. Niniejsza umowa zawarta jest na czas nieokreślony. Każda z Umawiających się Stron może ją wypowiedzieć pisemnie przy zachowaniu terminu trzech miesięcy do końca roku kalendarzowego.

2. Jeżeli umowa utraci swoją moc wskutek wypowiedzenia, do jej postanowienia dotyczące nabytych do tego momentu roszczeń o świadczenia pozostają nadal w mocy. Ograniczające przepisy prawne dotyczące wykluczenia lub zawieszenia roszczenia lub pozbawienia świadczeń z powodu pobytu za granicą dla tego typu roszczeń nie będą uwzględnione.

Na dowód czego Pełnomocnicy podpisali niniejszą umowę i opatrzyli ją pieczęciami.

Sporządzono w Warszawie dnia 8 grudnia 1990 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i niemieckim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc.

Protokół końcowy do umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o zabezpieczeniu społecznym

Przy podpisaniu zawartej w dniu dzisiejszym Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o zabezpieczeniu społecznym Pełnomocnicy obu Umawiających się Stron oświadczają, że istnieje porozumienie w następujących kwestiach:

1. Do artykułu 4 umowy:

Równouprawnienie nie obejmuje dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego.

2. Do artykułów 4 i 5 umowy:

Republika Federalna Niemiec przy stosowaniu niemieckich przepisów prawnych będzie następujące osoby traktowała na równi z obywatelami Umawiających się Stron, zgodnie z podpisanymi przez nią wymienionymi konwencjami:

a) uchodźców w rozumieniu Konwencji z dnia 28 lipca 1951 r. i Protokołu z dnia 31 stycznia 1967 r. o statusie prawnym uchodźców, jeżeli zwykle przebywają oni na terytorium jednej z Umawiających się Stron,

b) bezpaństwowców w rozumieniu Konwencji z dnia 28 września 1954 r. o statusie prawnym bezpaństwowców, jeżeli zwykle przebywają oni na terytorium jednej z Umawiających się Stron,

c) członków rodzin i pozostałych przy życiu krewnych osób wymienionych w punkcie a) i b), jeżeli wywodzą oni swoje prawa od tych osób i zwykle przebywają na terytorium jednej z Umawiających się Stron.

3. Do artykułów 10 i 16 umowy:

a) dla uzyskania prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego lub krótkoterminowych świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia wypadkowego ubezpieczony, który przebywa na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, powinien przedłożyć w ciągu trzech dni w instytucji właściwej dla miejsca pobytu zaświadczenie o niezdolności do pracy, wystawione przez lekarza prowadzącego,

b) instytucja właściwa dla miejsca pobytu przeprowadza w myśl obowiązujących ją przepisów prawnych konieczne kontrole administracyjne lub badania lekarskie i niezwłocznie powiadamia właściwą instytucję,

c) jeżeli niezdolność do pracy przedłuża się ponad przewidywany okres, stosuje się odpowiednio postanowienia pkt a) i b),

d) właściwa instytucja zachowuje w każdym przypadku prawo poddania ubezpieczonego badaniom lekarskim przez wyznaczonego przez siebie lekarza,

e) właściwa instytucja na podstawie przekazanej dokumentacji rozstrzyga, czy i na jaki okres może zostać uznana niezdolność do pracy. Instytucja ta wypłaca przewidziane świadczenia bezpośrednio świadczeniobiorcy, powiadamiając o tym ubezpieczonego i instytucję właściwą dla miejsca pobytu.

4. Do artykułu 17 ustęp 1 umowy:

Ustala poczynione w zdaniach 2 i 3 dotyczące ubezpieczenia rentowego górników Republiki Federalnej Niemiec stosuje się odpowiednio do ubezpieczenia rentowego górników na terenie włączonym do Republiki Federalnej Niemiec 3 października 1990 r.

5. Do artykułu 27 ustęp 1 zdanie 1 i 2 umowy:

Do dnia wejścia w życie niniejszej umowy w stosunku do roszczeń rentowych powstałych po dniu 31 grudnia 1990 r. stosuje się postanowienia Umowy z 1975 r.

6. Do artykułu 29 ustęp 5 umowy:

Postanowienia stosuje się do przypadków, w których przed wejściem w życie Umowy z 1975 r. nie zostały zrealizowane świadczenia rentowe do Polski, ponieważ niemieckie przepisy prawne nie przewidywały realizacji tych świadczeń na określone tereny. W tych przypadkach istnieje od dnia 1 stycznia 1991 r. uprawnienie wypłaty renty do Polski dla osób, u których najpóźniej w dniu wejścia w życie Umowy z 1975 r. spełnione były warunki do świadczeń na wypadek starości lub śmierci albo u których było stwierdzone wiążące inwalidztwo. Dla realizacji świadczeń rentowych do Polski stosuje się do wszystkich uprawnionych obowiązujące w Republice Federalnej Niemiec w dniu 2 października 1990 r. właściwe przepisy o realizacji świadczeń z ubezpieczenia rentowego dla cudzoziemców zamieszkałych za granicą. Dla ustalenia prawa do roszczeń i wysokości renty stosuje się wobec wszystkich uprawnionych przepisy z zakresu ubezpieczenia rentowego, które po stronie niemieckiej obowiązywały w okresie od dnia poprzedzającego wejście w życie Umowy z 1975 r. do dnia 2 października 1990 r. na obszarze objętym tą umową. Jeżeli świadczenie rentowe nie zostało dotychczas ustalone, dla obliczenia jego wysokości stosuje się odpowiednie, obowiązujące przepisy prawne.

Sporządzono w Warszawie dnia 8 grudnia 1990 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i niemieckim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc.

Po zaznajomieniu się z powyższą umową w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

- została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

- jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

- będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 25 września 1991 r.