Część 2 - POSTANOWIENIA SZCZEGÓŁOWE - RFN-Polska. Umowa o zabezpieczeniu społecznym. Warszawa.1990.12.08.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1991.108.468

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 maja 2004 r.

CZĘŚĆ  II

POSTANOWIENIA SZCZEGÓŁOWE

DZIAŁ  1

UBEZPIECZENIA CHOROBOWE

Artykuł  6

1. Świadczenia rzeczowe z ubezpieczenia chorobowego otrzymują również następujące osoby:

1) pracownicy ubezpieczeni na terytorium jednej Umawiającej się strony i przebywający na terytorium drugiej Umawiającej się Strony jako pracownicy wysłani,

2) pracownicy przygraniczni,

3) członkowie rodzin pracowników i pracowników przygranicznych, jeżeli mieszkają na terytorium Umawiającej się Strony, gdzie nie są ubezpieczeni.

2. Ustęp 1 nie znajdzie zastosowania wobec członków rodzin pracowników wysłanych.

Artykuł  7

1. Do osoby, u której wypadek ubezpieczeniowy wystąpił w czasie przejściowego pobytu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, artykuł 6 znajduje zastosowanie tylko wówczas, gdy wymaga ona ze względu na swój stan natychmiastowych świadczeń.

2. Artykuł 6 nie stosuje się w odniesieniu do osoby, która po zaistnieniu wypadku ubezpieczeniowego zmienia miejsce pobytu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony lub co do której przed zmianą miejsca jej pobytu można było przewidzieć, że świadczenia będą konieczne.

3. Jeżeli osobie przebywającej na terytorium jednej z Umawiających się Stron przysługiwały by świadczenia rzeczowe zgodnie z przepisami obu Umawiających się Stron, roszczenie według przepisów prawnych drugiej Umawiającej się Strony ulega zawieszeniu.

4. Ustępy 1 i 2 nie mają zastosowania do pracowników przygranicznych i świadczeń z tytułu macierzyństwa.

Artykuł  8

1. Jeżeli osoba przebywa na terytorium drugiej Umawiającej się Strony i jest uprawniona do świadczeń rzeczowych w myśl artykułu 6, świadczenia te realizuje instytucja właściwa dla miejsca pobytu.

Instytucją właściwą dla miejsca pobytu w zakresie ubezpieczenia chorobowego jest:

w Rzeczypospolitej Polskiej - właściwy dla miejsca pobytu zakład społeczny służby zdrowia,

w Republice Federalnej Niemiec - właściwa dla miejsca pobytu Allgemeine Ortskrankenkasse.

2. Przy udzielaniu świadczeń rzeczowych obowiązują przepisy prawne właściwe dla instytucji w miejscu pobytu, z wyjątkiem przepisów prawnych określających, przez jaki okres przysługują świadczenia, krąg uprawnionych członków rodziny oraz przepisów prawnych określających rozstrzyganie sporów w zakresie świadczeń.

3. Protezy i inne świadczenia rzeczowe o znacznym wymiarze finansowym, poza nagłymi wypadkami, zapewnia się tyko wówczas, gdy wyrazi zgodę właściwa instytucja. Za nagły wypadek uważa się sytuację, gdy udzielenie świadczenia nie może być przesunięte w czasie bez poważnego zagrożenia życia lub zdrowia danej osoby.

4. Osoby i instytucje, które zawarły umowy z instytucjami, o których mowa w ustępie 1, w sprawie udzielania świadczeń rzeczowych na rzecz ubezpieczonych w tych instytucjach i ich członków rodziny, są zobowiązane do wykonywania świadczeń rzeczowych także na rzecz osób wymienionych w artykule 6, na tych samych warunkach, które przysługiwałyby tym osobom, gdyby były ubezpieczone w instytucjach wymienionych w ustępie 1 lub były członkami rodziny takich ubezpieczonych oraz jak gdyby zawarte umowy obejmowały także te osoby.

Artykuł  9

1. Właściwa władza zwraca instytucji miejsca pobytu poniesione przez nią w indywidualnym wypadku, zgodnie z artykułem 8, rzeczywiste koszty, z wyjątkiem kosztów administracyjnych.

2. Właściwe władze mogą na wniosek zainteresowanych instytucji uzgodnić, że dla administracyjnego uproszczenia kwoty wydatkowane według artykułu 8 we wszystkich wypadkach lub określonych grupach wypadków będą zwracane w postaci kwot zryczałtowanych.

3. Jeżeli podstawę kwot zryczałtowanych stanowią przeciętne wydatki instytucji w miejscu pobytu, odnoszące się do okresu uprawniającego do świadczenia lub faktycznego korzystania ze świadczenia, okres udzielania świadczenia jest ustalony, odmiennie niż w artykule 8 ustęp 2, według przepisów prawnych, obowiązujących instytucję w miejscu pobytu. Jeżeli podstawę kwot zryczałtowanych stanowią przeciętne wydatki, uwzględniające wydatki ustalone dla uprawnionych członków rodzin przez instytucję miejsca pobytu, to krąg uprawnionych członków rodziny określa się, odmiennie niż w artykule 8 ustęp 2, według przepisów prawnych obowiązujących instytucję w miejscu pobytu. Jeżeli w kwotach zryczałtowanych uwzględnia się świadczenia rzeczowe określone w artykule 8 ustęp 3, niniejszy przepis nie znajduje zastosowania.

Artykuł  10

Świadczenia pieniężne z tytułu ubezpieczenia chorobowego, przysługujące w myśl przepisów prawnych jednej Umawiającej się Strony, należy także wpłacać osobom wymienionym w artykule 6 ustęp 1, jeżeli przebywają na terytorium drugiej Umawiającej się Strony i mają uprawnienia do świadczeń rzeczowych.

DZIAŁ  2

UBEZPIECZENIE WYPADKOWE

Artykuł  11

1. Jeżeli przepisy prawne jednej Umawiającej się Strony stanowi, że przy określeniu stopnia zmniejszenia zdolności do pracy i ustaleniu roszczenia do świadczenia z tytułu wypadku przy pracy (choroby zawodowej) należy uwzględnić inne wypadki przy pracy (choroby zawodowej), przepisy te stosuje się także do wypadków przy pracy podlegających przepisom prawnym drugiej Umawiającej się Strony, jak gdyby wypadki te podlegały przepisom pierwszej Umawiającej się Strony. Na równi z wypadkami przy pracy, podlegającymi uwzględnieniu, traktuje się wypadki oraz tytuły odszkodowawcze określone innymi przepisami.

2. Instytucja właściwa do wypłaty odszkodowania za zaistniały wypadek ustala swoje świadczenie w zależności od stopnia zmniejszenia zdolności do pracy spowodowanego wypadkiem przy pracy (chorobą zawodową), z uwzględnieniem obowiązujących ją przepisów prawnych.

3. Pozostają nie naruszone niemieckie przepisy prawne dotyczące świadczeń z tytułu wypadków przy pracy (chorób zawodowych), które nie zaistniały na obszarze Republiki Federalnej Niemiec, jak również dotyczące świadczeń z tytułu wypadków przy pracy (chorób zawodowych) podlegających odszkodowaniu na podstawie przepisów o rentach obcych.

Artykuł  12

1. Przy ustalaniu uprawnienia do świadczenia z tytułu choroby zawodowej, instytucja Umawiającej się Strony uwzględnia także zatrudnienie, które miało miejsce na terytorium drugiej Umawiającej się Strony i ze względu na swój rodzaj mogło przyczynić się do powstania tej choroby. Jeżeli według przepisów prawnych obu Umawiających się Stron istnieje uprawnienie do świadczenia, świadczenia rzeczowe i pieniężne, z wyjątkiem renty, są wykonywane tylko według przepisów tej Umawiającej się Strony, na której terytorium dana osoba zwykle przebywa. Jeżeli według przepisów prawnych jednej z Umawiających się Stron istnieje uprawnienie do renty, to instytucja realizuje tyko tę część świadczenia , proporcjonalnie do okresu zatrudnienia na terytorium tej Umawiającej się Strony w stosunku do całego uwzględnionego okresu zatrudnienia; dotyczy to także sytuacji ponownego określenia wysokości renty ze względu na pogorszenie stanu zdrowia spowodowane chorobą zawodową.

2. Ustęp 1 stosuje się w wypadku przyznania renty lub zapomogi dla pozostających przy życiu członków rodziny.

Artykuł  13

1. Osobie uprawnionej, zgodnie z przepisami prawnymi jednej Umawiającej się Strony, do świadczeń rzeczowych z ubezpieczenia wypadkowego świadczenia te przysługują także w czasie pobytu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

2. Do osoby, która w czasie leczenia zmieniła miejsce pobytu i przeniosła się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, postanowienia ustępu 1 stosuje się tylko wówczas, gdy właściwa instytucja uprzednio wyraziła zgodę na zmianę miejsca pobytu. Zgoda może zostać udzielona już po zmianie miejsca pobytu, jeżeli osoba ta nie uzyskała jej uprzednio z uzasadnionych przyczyn.

3. Ustęp 2 nie dotyczy pracowników przygranicznych.

Artykuł  14

1. Jeżeli osoba przebywa na terytorium drugiej Umawiającej się Strony i jest uprawniona do świadczeń rzeczowych w myśl artykułu 13, świadczenia te realizuje instytucja właściwa dla miejsca pobytu.

Instytucją właściwą dla miejsca pobytu jest:

w Rzeczypospolitej Polskiej - właściwy dla miejsca pobytu zakład społeczny służby zdrowia,

w Republice Federalnej Niemiec - instytucja ubezpieczenia wypadkowego, która byłaby właściwa w przypadku realizacji świadczenia zgodnie z niemieckimi przepisami prawnymi.

Przy realizacji świadczeń rzeczowych obowiązują przepisy prawne, właściwe dla instytucji miejsca pobytu.

2. Artykuł 8 ustęp 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

Artykuł  15

1. Właściwa instytucja zwraca instytucji miejsca pobytu faktycznie wydatkowane przez nią w indywidualnym wypadku kwoty zgodnie z artykułem 14, z wyjątkiem kosztów administracyjnych.

2. Właściwe władze mogą na wniosek zainteresowanych instytucji uzgodnić, że dla uproszczenia postępowania administracyjnego wydatkowane we wszystkich lub w określonych grupach wypadków kwoty będą zwracane w postaci kwot zryczałtowanych.

Artykuł  16

Krótkoterminowe świadczenia pieniężne z tytułu ubezpieczenia wypadkowego realizowane będą także w okresie pobytu uprawnionej osoby na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

DZIAŁ  3

UBEZPIECZENIE RENTOWE

Rozdział  I

Postanowienia dwustronne

Artykuł  17

1. W przypadku istnienia w obu Umawiających się Stronach okresów ubezpieczenia przy ustalaniu uprawnień do świadczeń według przepisów prawnych jednej Umawiającej się Strony, uwzględnia się również okresy ubezpieczenia, które uprawniają do świadczeń według przepisów prawnych drugiej Umawiającej się Strony i nie przypadają na ten sam okres. Okresy ubezpieczenia, które podlegają uwzględnieniu stosownie do polskich przepisów prawnych o zaopatrzeniu emerytalnym górników, będą uwzględniane w ubezpieczeniu rentowym górników Republiki Federalnej Niemiec. Okresy ubezpieczenia, które podlegają uwzględnieniu stosownie do niemieckich przepisów prawnych o ubezpieczeniu rentowym górników, będą uwzględniane w systemie zaopatrzenia emerytalnego górników Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zostały przebyte w niemieckim systemie ubezpieczenia rentowego górników.

2. Z niniejszej umowy nie wynika prawo do renty według przepisów prawnych jednej Umawiającej się Strony, jeżeli według tych przepisów prawnych nie zaistniał co najmniej sześciomiesięczny okres ubezpieczenia i jeżeli zaistniałe okresy ubezpieczenia nie uzasadniają uprawnienia do renty.

3. Przy ustalaniu renty właściwa instytucja drugiej Umawiającej się Strony uwzględnia okresy wymienione w ustępie 2.

Artykuł  18

1. Jeżeli spełnione są warunki do nabycia uprawnień świadczenia, właściwa instytucja zapewnia rentę, której wysokość co do zasady odpowiada proporcji okresu ubezpieczenia na terytorium tej Umawiającej się Strony w stosunku do całego uwzględnionego okresu ubezpieczenia. W tym celu instytucja ta określa kwotę renty według obowiązujących ją przepisów prawnych oraz poniższych postanowień.

2. W celu określenia renty niemieckiej podstawę wymiaru i kryteria obliczenia (w niemieckim pojęciu Entgeltpunkte) ustala się tylko w oparciu o okresy ubezpieczenia, które zgodnie z niemieckimi przepisami prawnymi należy uwzględnić dla obliczenia renty.

3. Dla ustalenia wysokości renty polskiej polska instytucja na podstawie polskich przepisów prawnych ustala podstawę wymiaru, a następnie oblicza teoretyczną wysokość renty, która przysługiwałaby ubezpieczonemu, gdyby zliczone okresy ubezpieczenia przebyte zostały zgodnie z obowiązującymi ją przepisami prawnymi. Polska instytucja ustala obciążającą ją kwotę renty zgodnie ze stosunkiem okresów przebytych na podstawie obowiązujących ją przepisów do całości uwzględnionego okresu. W przypadku emerytury wypłaca ona świadczenie w takiej wysokości, jaka wynika z okresów ubezpieczenia przebytych wyłącznie w myśl i przy zastosowaniu obowiązujących ją przepisów prawnych.

Rozdział  II

Ubezpieczenia rentowe według niemieckich przepisów prawnych

Artykuł  19

1. Okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z polskimi przepisami prawnymi, których nie można uwzględnić w niemieckim systemie ubezpieczenia rentowego górników, uwzględnia się w ubezpieczeniu rentowym pracowników umysłowych, jeżeli w tych okresach było wykonywane jako ostatnie odpowiednie zatrudnienie, a w innych przypadkach - w ubezpieczeniu rentowym pracowników fizycznych.

2. Jeżeli warunkiem roszczenia według niemieckich przepisów prawnych jest wykonywanie pracy stale pod ziemią lub równorzędnej, instytucja niemiecka uwzględnia okresy opłacania składek zaliczone według polskich przepisów prawnych tylko wtedy, gdy w tych okresach wykonywane były prace równorzędne. Dodatek do świadczenia ustala się zgodnie ze stosunkiem niemieckich okresów pracy stale pod ziemią do ogólnie przebytych okresów pracy pod ziemią.

3. Artykuł 5 w odniesieniu do renty z tytułu zmniejszonej zdolności do pracy stosuje się, według niemieckich przepisów prawnych, do osób zwykle przebywających w Rzeczypospolitej Polskiej tylko wówczas, gdy uprawnienie istnieje niezależnie od aktualnej sytuacji na rynku pracy.

4. Pozostają nie naruszone niemieckie przepisy prawne dotyczące świadczeń za okresy ubezpieczenia, które nie zostały przebyte na obszarze Republiki Federalnej Niemiec, jak również dotyczące świadczeń za okresy zaliczone zgodnie z prawem o rentach obcych.

5. Artykuł 17 ustęp 1 stosuje się odpowiednio do świadczeń, których przyznanie, według niemieckich przepisów prawnych, zależy od uznania instytucji.

6. Artykuł 5 nie ma zastosowania do świadczeń rehabilitacyjnych.

7. Nie można żądać zwrotu składek wpłaconych do niemieckiej instytucji ubezpieczeniowej, w przypadku gdy w myśl niemieckich przepisów prawnych nie ustaje prawo do dobrowolnego ubezpieczenia.

Rozdział  III

Zaopatrzenie emerytalne według polskich przepisów prawnych

Artykuł  20

1. Artykuł 5 w odniesieniu do renty z tytułu zmniejszonej zdolności do pracy stosuje się według polskich przepisów prawnych do osób zwykle przebywających w Republice Federalnej Niemiec tylko wówczas, gdy uprawnienie przysługuje niezależnie od sytuacji na rynku pracy.

2. Artykuł 5 nie ma zastosowania do świadczeń za okresy ubezpieczenia przebyte poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, chyba że za te okresy zostały opłacone składki w polskiej instytucji ubezpieczeniowej.

3. Artykuł 5 nie ma zastosowania do świadczeń, których przyznanie według polskich przepisów prawnych zależy od uznania właściwej instytucji.

4. Wyklucza się zwrot składek wpłaconych do polskiej instytucji ubezpieczeniowej.