Część 5 - REGULAMIN SANITARNO-LEKARSKI. - Regulamin więzienny.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1931.71.577

Akt utracił moc

Wersja od: 17 sierpnia 1931 r.

CZĘŚĆ  V.

REGULAMIN SANITARNO-LEKARSKI.

§ 256. Opieka sanitarno - lekarska w więzieniach polega na: a) organizacji szpitalnictwa ogólnego i specjalnego, b) zakładaniu aptek, c) utrzymywaniu personelu lekarskiego i pomocniczego, d) trosce o stan sanitarny więzień i e) nadzorze lekarskim nad odżywieniem więźniów.

§ 257. Wojewódzkie i powiatowe władze administracji ogólnej wykonywują za pośrednictwem swych organów sanitarnych nadzór nad stanem sanitarnym więzień.

W przypadkach, w których wykonanie przepisów sanitarnych natrafia na trudności, naczelnik więzienia, na wniosek lekarza więziennego, zwraca się o pomoc do powiatowej władzy administracji ogólnej.

Rozdział  I.

Lekarze więzienni i ich obowiązki.

§ 258. W więzieniach I i II klasy powinien być stały lekarz więzienny oraz sanitarjusz, lub sanitarjuszka; powinni oni, o ile miejscowe warunki na to pozwalają, mieszkać w obrębie więzienia.

§ 259. W więzieniach, w których uruchomione są okręgowe szpitale, pracuje kilku lekarzy; jeden z nich jest odpowiedzialny za całokształt warunków sanitarno-lekarskich i nosi tytuł "lekarz okręgowego szpitala więziennego", pozostali zaś lekarze są jego pomocnikami i noszą tytuł "lekarz więzienny".

W więzieniach, przy których uruchomione są szpitale dla nerwowo i umysłowo chorych więźniów, lekarz specjalista nosi tytuł "lekarz kierownik okręgowego psychiatrycznego szpitala więziennego", drugi zaś "lekarz więzienny".

§ 260. Lekarz więzienny obowiązany jest:

a) wizytować więzienia w godzinach ustalonych;

b) obchodzić cele, kuchnie, warsztaty, magazyny, łaźnie, pralnie, podwórza, ustępy i inne pomieszczenia więzienne, celem zbadania ich stanu sanitarnego;

c) dokonywać oględzin przybyłych więźniów;

d) opinjować o stanie zdrowia więźniów, wyznaczonych do pracy w warsztatach, oraz więźniów, do których mają być zastosowane kary dyscyplinarne i środki zapobiegawcze;

e) przyjmować chorych w ambulatorjum;

f) prowadzić szpital, bądź izbę chorych;

g) sprawdzać wydawane więźniom jedzenie;

h) brać udział w opracowywaniu jadłospisów dla zdrowych i chorych więźniów;

i) mieć nadzór nad ogrzewaniem i przewietrzaniem cel oraz nad higienicznem utrzymywaniem więźniów;

j) badać co trzy miesiące personel więzienny i opinjować o konieczności przeprowadzenia stosownych badań przez lekarza urzędowego lub komisję lekarską;

k) wydawać na żądanie władz świadectwa o stanie zdrowia więźniów;

l) przedstawiać wnioski o umieszczaniu w specjalnych zakładach ciężko chorych więźniów lub opinjować o konieczności przerwy w odbywaniu kary;

m) uczestniczyć w konsyljach, zwołanych na własne żądanie lub na żądanie prokuratora;

n) przybywać do więzienia w nagłych wypadkach, na wezwanie naczelnika więzienia lub jego zastępcy;

o) prowadzić księgę szpitalną, księgę ambulatoryjną, karty szpitalne i karty ambulatoryjne, wykaz zażytych środków leczniczych, wykaz przychodu i rozchodu lekarstw, przechowywać i osobiście wydawać środki odurzające, oraz sprawować nadzór nad inwentarzem szpitala i ambulatorjum;

p) sporządzać za ubiegły rok kalendarzowy w dwóch egzemplarzach sprawozdanie o stanie sanitarnym więzienia, wraz z wnioskami i statystyką zachorowań i śmiertelności.

Lekarze więzienni stosują się do zarządzeń naczelnika więzienia pod względem przestrzegania porządku więziennego, w granicach regulaminu.

§ 261. Sanitarjusz jest obowiązany odwiedzać chorych więźniów i wypełniać wszelkie zarządzenia lekarza więziennego.

Rozdział  II.

Oględziny lekarskie więźniów.

§ 262. Każdy więzień posiada kartę ambulatoryjną, stwierdzającą stan jego zdrowia.

Więźnia, przybyłego do więzienia, umieszcza się w specjalnej celi przejściowej, aż do przybycia lekarza lub sanitarjusza.

Sanitarjusz lub starszy dozorca mierzy przybyłym więźniom ciepłotę i wypełnia kartę ambulatoryjną, o ile więzień nie jest przesłany z innego więzienia.

W zależności od ogólnego stanu zdrowia, więźniowie przybyli mają być skierowani do kąpieli, a rzeczy ich poddane natychmiastowej dezynfekcji.

§ 263. Wykąpanych i przebranych więźniów ogląda lekarz więzienny i na karcie ambulatoryjnej stwierdza stan ich zdrowia; karta ta pozostaje w ambulatorjum do czasu ukończenia kary lub przesłania więźnia do innego więzienia. Bez karty ambulatoryjnej i adnotacji lekarza o stanie zdrowia, w chwili transportu, więzień nie może być przesłany do innego więzienia.

§ 264. Nowo przybyłych więźniów, o ile miejscowe warunki nie stoją temu na przeszkodzie, należy umieszczać na przeciąg dwóch tygodni w osobnych celach obserwacyjnych. Okres ten może być przedłużony lub skrócony, na skutek opinji lekarza. Więźnia chorego niezwłocznie umieszcza się w szpitalu więziennym lub w izbie chorych.

Rozdział  III.

Przyjęcia ambulatoryjne.

§ 265. W każdym oddziale należy prowadzić książkę, do której dozorca wpisuje codziennie nazwiska więźniów, zgłaszających się jako chorzy.

Codziennie przed przybyciem lekarza sanitarjusz odbiera od dozorców książki, obchodzi cele, wydaje przepisane przez lekarza lekarstwa, dokonywa drobnych opatrunków i sprowadza więźniów do porad lekarskich wraz z kartą ambulatoryjną.

§ 266. Lekarz więzienny dokonywa oględzin chorych i wydaje odpowiednie zarządzenia, które notuje w karcie ambulatoryjnej; wydane lekarstwa wypisuje w wykazie przychodu i rozchodu lekarstw.

Lekarz więzienny umieszcza chorego więźnia w szpitalu lub w izbie chorych i, niezależnie od karty ambulatoryjnej, zaprowadza dla niego kartę szpitalną.

Rozdział  IV.

Szpitalnictwo więzienne.

§ 267. W więzieniach III klasy, o pojemności do 100 osób, ma być wyodrębnione pomieszczenie na izbę chorych, do której kierowani są więźniowie podejrzani o chorobę, lub nie wymagający dłuższego leczenia.

W więzieniach I i II klasy oraz w więzieniach III klasy o pojemności powyżej 100 osób powinny być urządzone na potrzeby danego więzienia szpitale lokalne.

W miarę potrzeby w więzieniach I klasy lub w miastach, w których jest kilka więzień, zakłada się przy tych więzieniach szpitale okręgowe, obsługujące więzienia z najbliższych okręgów apelacyjnych. Szpitale te będą przeznaczone dla jednej lub kilku specjalności, oprócz ostrych chorób zakaźnych.

§ 268. W szpitalach lub izbach chorych każdy przebywający winien otrzymać kartę szpitalną, kartę ciepłoty, kubek szklany na plwocinę oraz bieliznę i pościel szpitalną.

Temperatura w szpitalach i izbach chorych winna być nie niższa jak 16°C przy wilgotności względnej nie wyższej od 75 %.

§ 269. Chorzy w szpitalach powinni być rozmieszczeni według chorób; chorzy na gruźlicę otwartą nie mogą być pomieszczeni razem z innymi chorymi.

Dla więźniów nieletnich jak również dla kobiet przeznaczyć należy oddzielne pomieszczenia.

§ 270. Więźniów chorych, bądź podejrzanych o chorobę lekarz umieszcza w izbie chorych lub w szpitalu więziennym i poddaje ich obserwacji.

Chorzy, wymagający zabiegu lub opieki chirurgicznej, winni być odsyłani do okręgowych więziennych szpitali chirurgicznych, a w wyjątkowych tylko razach - do szpitali państwowych lub samorządowych.

Jeżeli więzień jest nieuleczalnie chory, lekarz więzienny, określiwszy stan choroby więźnia, zawiadamia o tem naczelnika więzienia, który niezwłocznie powiadamia o tem właściwą władzę, celem uzyskania przerwy w odbywaniu kary, lub zmiany środka zapobiegawczego.

§ 271. Jeżeli się okaże, że więzień, przebywający w więzieniu lub w szpitalu więziennym, zachorował na ostrą chorobę zakaźną, wymagającą izolowania, to chory taki musi być natychmiast odosobniony a cela odkażona, lekarz zaś więzienny ma zarządzić przeniesienie chorego do szpitala państwowego lub samorządowego dla zakaźnych; więźniów zaś, którzy stykali się z chorymi, izolować, poddać obserwacji w okresie inkubacyjnym i szczepieniom ochronnym.

O wypadku choroby zakaźne] naczelnik więzienia powiadamia: Ministerstwo Sprawiedliwości, właściwe władze sądowe lub prokuratorskie i powiatowe władze administracji ogólnej.

§ 272. Jeżeli więzień zachoruje psychicznie, a wypadek nie cierpi zwłoki, należy chorego wysłać, niezwłocznie do specjalnego zakładu i równocześnie zawiadomić o tem właściwe władze sądowe lub prokuratorskie. Od zakładu należy zażądać opinji o stanie psychicznym chorego i przedstawić ją właściwym władzom sądowym lub prokuratorskim, celem uzyskania przerwy w odbywaniu kary, względnie zmiany środka zapobiegawczego.

§ 273. Do szpitali więziennych dla umysłowo i nerwowo chorych kieruje się więźniów, którzy zachorowali w czasie odbywania kary.

W razie konieczności umieszczenia umysłowo lub nerwowo chorego więźnia we właściwym szpitalu więziennym, należy wypełnić w dwóch egzemplarzach kwestjonarjusz odpowiedniego wywiadu lekarskiego i przesłać go do jednego ze szpitali specjalnych w więzieniach.

Lekarz kierownik szpitala specjalnego wpisuje do kwestjonarjusza swoją opinję o możności przyjęcia umysłowo chorego więźnia i jeden egzemplarz kwestjonarjusza przesyła niezwłocznie do Ministerstwa Sprawiedliwości. Na zasadzie tej opinji Ministerstwo Sprawiedliwości wydaje właściwe zarządzenie.

§ 274. Na prośbę chorego więźnia lub jego rodziny naczelnik więzienia winien na podstawie wskazań lekarza więziennego, zezwolić w miarę istotnej potrzeby, na wezwanie lekarza specjalisty, na koszt chorego lub jego rodziny. W stosunku do więźniów śledczych wymagana jest nadto zgoda właściwych władz sądowych lub prokuratorskich.

Wezwany lekarz bada chorego w obecności lekarza więziennego i uzgadnia z nim sposób leczenia.

Więzień bez opinji lekarskiej w żadnym razie nie może być wysyłany na kurację.

§ 275. Lekarz więzienny w karcie szpitalnej szczegółowo notuje przebieg choroby, sposób leczenia i wszelkie wydane zarządzenia. Zalecone odżywianie specjalne lekarz więzienny zapisuje do książki zapotrzebowań dla szpitala.

§ 276. Jeśli lekarz więzienny stwierdzi, że choroba więźnia jest bardzo ciężka lub śmiertelna, naczelnik więzienia w miarę możności powiadomi o tem najbliższą rodzinę więźnia.

§ 277. W razie zarządzenia przerwy w odbywaniu kary przez więźnia, pozostającego w szpitalu pozawięziennym, naczelnik więzienia winien powiadomić zarząd szpitala, że pacjent nie będzie nadal leczony na koszt Skarbu.

Rozdział  V.

Urodzenia.

§ 278. Kobiety osadzone w więzieniu winny być w ostatnich dniach ciąży, umieszczane w specjalnych salach porodowych, w których pozostają przez dwa tygodnie po porodzie; jeżeli warunki więzienia nie pozwalają na odbycie porodu na miejscu, naczelnik więzienia, na wniosek lekarza więziennego, występuje o przeniesienie położnicy do odpowiedniego zakładu i o zarządzenie przerwy w odbywaniu kary.

§ 279. Matki karmiące i niemowlęta powinny mieć troskliwą opiekę lekarską, otrzymywać dostateczną ilość odpowiedniego pożywienia i mają być umieszczane w wygodnych celach. W miarę możności należy niemowlęta umieszczać w żłobkach przy więzieniach. Okres karmienia niemowląt przez matki może trwać do osiemnastu miesięcy.

§ 280. Między ósmym a dwunastym tygodniem dziecko powinno mieć zaszczepioną ospę ochronną.

Kobiety w ciągu sześciu tygodni po rozwiązaniu wolne są od pracy; po tym terminie kobiety karmiące należy zatrudniać pracą w ten sposób, aby nie szkodziła ona zdrowiu matki lub dziecka.

Rozdział  VI.

Zaopatrywanie więzień w środki lekarskie i ich przechowywanie.

§ 281. W każdem więzieniu powinna być podręczna apteczka.

Apteka więzienna pozostaje pod nadzorem lekarza, który przechowuje i osobiście wydaje środki odurzające, kontroluje rachunki apteczne oraz w sprawach aptecznych zwraca się do Ministerstwa Sprawiedliwości o decyzję, co do środków, jakie mogą być używane w więzieniach.

§ 282. Wszystkie więzienia zaopatrują się w środki i materjały lecznicze oraz w środki dezynfekcyjne i mydło w centralnej aptece Ministerstwa Sprawiedliwości.

Wszelkie zamówienia, kierowane do apteki centralnej, powinny być obliczane na zasadzie cennika, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Sprawiedliwości.

§ 283. Przeciętna ilość środków dezynfekcyjnych, mydła i słomy na jednego więźnia w ciągu roku jest ustalana i podawana do wiadomości przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

Lekarze zalecają dla więźniów środki lecznicze, objęte spisem farmakopei ekonomicznej. Recepty, wysyłane do aptek miejskich, powinny mieć napis (Ph. eoc.).

Spis lekarstw, które mogą być używane w więzieniach, jest ogłaszany w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Sprawiedliwości.

Lekarstwa, nie objęte spisem, ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Sprawiedliwości, mogą być stosowane tylko na koszt chorego lub jego rodziny.

§ 284. Więzienia przedstawiają Ministerstwu Sprawiedliwości corocznie do dnia 15 stycznia wykaz sprowadzonych środków leczniczych z podaniem ich ilości i ceny.

Rozdział  VII.

Przestrzeganie zasad higjeny i porządku w pomieszczeniach więziennych.

§ 285. Objętość powietrza dla każdego więźnia powinna wynosić co najmniej: w celach wspólnych 13 m³, zaś w celach jednoosobowych 18 m³.

W porze zimowej pomieszczenia zajęte przez więźniów, mają być opalane i temperatura w nich nie może być niższą od 14°C, przy wilgotności względnej nie wyżej jak 75%.

§ 286. We wszystkich pomieszczeniach więziennych musi panować czystość i porządek. W tym celu ściany i sufity winny być bielone lub malowane, a w razie potrzeby dezynfekowane. Podłogi w celach, salach pracy, korytarzach, sypialniach i innych pomieszczeniach winny być przynajmniej dwa rasy na tydzień wyszorowane i codziennie dokładnie zamiecione; podłogi mogą być również nacierane pastą i froterowane. Wszelkie uszkodzenia i zanieczyszczenia pomieszczeń winny być niezwłocznie usuwane.

Podwórze więzienne winno być codziennie po uprzedniem polewaniu zamiecione, rynsztoki zdezynfekowane, śmietniki przynajmniej dwa razy na tydzień oczyszczone, a nieczystości i śmieci wywiezione przed wypełnieniem zbiorników.

Wszystkie pomieszczenia więzienne winny być codziennie starannie wietrzone. W szczególności cele, w których wykonywa się prace, należy wietrzyć rano, w czasie przechadzki więźniów i po ukończeniu pracy; pracownie wietrzy się rano i podczas przerwy południowej. Oprócz tego, w celach, niezajętych w ciągu dnia, okna mają być otwarte, o ile na to pozwala pogoda.

W celach, korytarzach i warsztatach pracy winny być umieszczane spluwaczki, wypełnione wodą; plucie do chustek i na podłogę jest wzbronione.

Kubły nocne i klozety winny być codziennie doprowadzone do należytego porządku i zdezynfekowane.

Rozdział  VIII.

Utrzymanie czystości ciała.

§ 287. Każdy więzień obowiązany jest rano i wieczorem umyć twarz, szyję i ręce oraz wyczyścić zęby, jak również umyć ręce przed spożyciem każdego pożywienia i po ukończeniu pracy. W tym celu wydaje się więźniom potrzebną ilość mydła, grzebień, szczoteczkę do zębów i kredę.

Więźniowie mają być kąpani przynajmniej raz na dwa tygodnie; zajęci pracą kąpią się co najmniej raz na tydzień, a także po każdej pracy brudzącej, nowoprzybyli zaś - niezwłocznie po przybyciu do więzienia.

§ 288. Pranie bielizny w łaźni, podczas kąpieli, a także suszenie jej w celach i korytarzach jest wzbronione.

§ 289. O ile przepisy regulaminu nie stanowią inaczej, każdy więzień winien być raz na tydzień ostrzyżony krótko i ogolony. Kobiety winny nosić włosy gładko przyczesane.

Więźniowie, którzy na podstawie regulaminu mają prawo do noszenia dowolnego uczesania lub zarostu, mogą być, na skutek opinji lekarza więziennego, ostrzyżeni i ogoleni, gdy tego wymagają nieodzowne względy zdrowotne.

Przyrządy fryzjerskie znajdują się pod dozorem sanitarjusza więziennego i winny być przed każdorazowem użyciem zdezynfekowane.