Rozdział 6 - Wykonanie orzeczeń sądowych - Regulamin wewnętrznego urzędowania sądów powszechnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1987.38.218

Akt utracił moc
Wersja od: 5 lutego 2005 r.

Rozdział  6

Wykonanie orzeczeń sądowych

 Przepisy ogólne

§  395.
Każde orzeczenie powinno być skierowane do wykonania w ciągu 14 dni od jego uprawomocnienia się lub od daty zwrotu akt sądowi pierwszej instancji albo od daty otrzymania akt z kolegium do spraw wykroczeń. Za datę skierowania do wykonania orzeczenia uznaje się datę podpisania przez przewodniczącego wydziału pism kierujących orzeczenie do wykonania.
§  396.
W razie gdy z mocy przepisów szczególnych właściwy do wykonania orzeczonych kar lub środków karnych jest sąd inny niż ten, który orzekał w danej sprawie, odpisy wydanych w postępowaniu wykonawczym orzeczeń, których treść podlega odnotowaniu przez sąd orzekający, należy przesłać temu sądowi z powołaniem się na sygnaturę jego akt.
§  397.
1.
W wykonywaniu dozorów, kary ograniczenia wolności oraz kontroli wykonywania orzeczonych przez sąd obowiązków bierze udział sądowy kurator zawodowy.
2.
W szczególności sądowy kurator zawodowy wnioskuje kierowanie na posiedzenia wykonawcze spraw, w których w związku z przebiegiem procesu resocjalizacyjnego skazanego niezbędne jest podjęcie decyzji przez sąd.
3.
W celu wykonania orzeczenia o dozorze sądowy kurator zawodowy, w terminie 14 dni od otrzymania odpisu orzeczenia, nawiązuje osobisty kontakt ze skazanym, dokonując oceny sytuacji podopiecznego w celu ustalenia podstawowych kierunków i częstotliwości kontaktów sądowego kuratora społecznego z podopiecznym.

 Kara pozbawienia wolności

§  398.
1.
W celu wykonania wyroku skazującego na karę pozbawienia wolności sąd, który wydał wyrok w pierwszej instancji, podejmuje bezzwłocznie wszystkie czynności zmierzające do osadzenia skazanego w zakładzie karnym. W szczególności sąd przesyła administracji właściwego zakładu karnego lub aresztu śledczego odpis lub wypis wyroku z uzasadnieniem, jeżeli było sporządzone, ze wskazaniem daty uprawomocnienia się wyroku, ze wzmianką o wykonalności, oraz nakaz przyjęcia do odbycia kary, a także dołącza wymagane dane dotyczące osoby skazanego (art. 11 kkw), jeśli nie zostały przekazane wcześniej (§ 370 ust. 1). Jeżeli w aktach sprawy znajdują się opinie psychologiczne i psychiatryczne lub sprawozdania z obserwacji sądowo-psychiatrycznej, zawierające informacje o skazanym mające znaczenie dla wykonywania kary, informacje takie również przesyła się administracji zakładu karnego.
2.
W odniesieniu do skazanych za przestępstwa popełnione z motywacji politycznej, religijnej lub przekonań ideowych, (art. 107 § 1 kkw) - informację w tym przedmiocie dołącza się do dokumentacji, o której mowa w ust. 1.
3.
Jeżeli w toku postępowania sąd stwierdzi, że oskarżony jest osobą uzależnioną od alkoholu albo środków odurzających lub psychotropowych, w wykazie informacji o skazanym zamieszcza się stosowną adnotację. Sąd zawiadamia również właściwą dla miejsca zamieszkania lub pobytu skazanego komisję do spraw przeciwdziałania alkoholizmowi, jeżeli nie dokonano tego w postępowaniu przygotowawczym.
4.
Jeżeli skazany na karę pozbawienia wolności przebywa na wolności i ma być doprowadzony przez Policję, dokumenty wymienione w ust. 1 doręcza się administracji zakładu karnego za pośrednictwem jednostki Policji mającej doprowadzić skazanego do zakładu w celu odbycia kary.
5.
Wezwanie skazanego na karę pozbawienia wolności do stawienia się w wyznaczonym terminie w zakładzie karnym powinno zawierać pouczenie, że w razie niezastosowania się do wezwania, skazany zostanie doprowadzony przymusowo i obciążony kosztami doprowadzenia. O wyznaczonym terminie stawienia się skazanego w zakładzie karnym należy zawiadomić administrację właściwego zakładu karnego, zobowiązując ją do zawiadomienia sądu w razie niezgłoszenia się skazanego w tym terminie.
6.
Polecając Policji doprowadzenie skazanego do zakładu karnego (art. 79 § 2 kkw), sąd przesyła jednostce Policji właściwej według ostatniego miejsca pobytu skazanego nakaz doprowadzenia, wskazując zakład karny, do którego doprowadzenie ma nastąpić, a nadto, w razie potrzeby, dołącza informację o przesłaniu dyrektorowi zakładu dokumentów wymienionych w ust. 1. Jeżeli skazanym jest żołnierz, a sąd zarządza doprowadzenie go do zakładu karnego, obowiązek doprowadzenia spoczywa na właściwych organach wojskowych (art. 79 § 3 kkw).
7.
W razie zawieszenia postępowania wykonawczego lub odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności, co do której orzeczenie skierowano do wykonania, sąd zawiadamia o tym właściwy zakład karny lub jednostkę Policji, której polecono doprowadzenie skazanego do zakładu.
§  399.
W razie odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności zasadniczej lub zastępczej żołnierzowi zasadniczej służby wojskowej albo osobie powołanej do pełnienia takiej służby, sąd zawiadamia o tym dowódcę jednostki, w której skazany pełni służbę, albo właściwą wojskową komendę uzupełnień. Do zawiadomienia należy dołączyć pouczenie o treści art. 336 § 3 i § 4 kk i art. 158 kkw.
§  400.
1.
W razie skazania wychowanka zakładu poprawczego na karę pozbawienia wolności, sąd, który wydał wyrok skazujący w pierwszej instancji, bezzwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia, przesyła sądowi rodzinnemu wykonującemu środek poprawczy akta sprawy karnej albo akta zastępcze w celu rozstrzygnięcia, czy nie zachodzi potrzeba wykonania w pierwszej kolejności środka poprawczego.
2.
Po otrzymaniu prawomocnego postanowienia o wykonaniu w pierwszej kolejności środka poprawczego, sąd zawiesza postępowanie wykonawcze w części dotyczącej kary pozbawienia wolności, zawiadamiając sąd rodzinny o wykonaniu wyroku w pozostałej części.

 Warunkowe umorzenie postępowania, warunkowe zawieszenie wykonania kary i warunkowe przedterminowe zwolnienie

§  401.
1.
Jeżeli nałożono obowiązek naprawienia w całości lub w części szkody wyrządzonej przestępstwem na osobę, wobec której warunkowo umorzono postępowanie, warunkowo zawieszono wykonanie kary lub którą warunkowo przedterminowo zwolniono, sąd przesyła pokrzywdzonej przestępstwem osobie lub instytucji odpis lub wypis z orzeczenia ze wzmianką o wykonalności, z poleceniem zawiadomienia sądu w razie niewykonania przez zobowiązanego tego obowiązku.
2.
W posiedzeniu sądu w przedmiocie podjęcia warunkowo umorzonego postępowania karnego oraz w przedmiocie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary bierze udział zawodowy kurator sądowy, który sprawował lub nadzorował sprawowanie dozoru nad sprawcą lub skazanym.
3.
W razie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary, sąd przesyła odpis postanowienia w tym przedmiocie pokrzywdzonej osobie lub instytucji.
§  402.
1.
W razie gdy osobę, wobec której warunkowo zawieszono wykonanie kary lub którą warunkowo przedterminowo zwolniono, oddano pod dozór, który ma być wykonywany w okręgu innego sądu, sąd, który orzekł dozór w pierwszej instancji, przesyła odpis lub wypis z orzeczenia w tym przedmiocie ze wzmianką o wykonalności odpowiednio - właściwemu sądowi rejonowemu lub sądowi penitencjarnemu, w którego okręgu dozór ma być wykonywany, dołączając odpisy dokumentów z akt sprawy, niezbędnych dla prawidłowego wykonywania dozoru.
2.
W razie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary lub w razie odwołania warunkowego przedterminowego zwolnienia, przepisy § 398 stosuje się odpowiednio, z tym że do dokumentacji określonej w tych przepisach dołącza się również odpis postanowienia, zarządzającego wykonanie warunkowo zawieszonej kary lub odwołującego warunkowe przedterminowe zwolnienie.
3.
W posiedzeniu sądu w przedmiocie odwołania warunkowego zwolnienia powinien brać udział sądowy kurator zawodowy, który sprawował lub nadzorował sprawowanie dozoru nad skazanym.

 Kara ograniczenia wolności

§  403.
1.
W celu wykonania wyroku skazującego na karę ograniczenia wolności sąd, który wydał wyrok w pierwszej instancji, przesyła odpis lub wypis wyroku ze wzmianką o wykonalności:
1)
w przypadku orzeczenia wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez sąd w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, pomocy społecznej, organizacji lub instytucji charytatywnej albo na rzecz społeczności lokalnej - wyznaczonemu przez właściwy organ samorządu terytorialnego komunalnemu zakładowi pracy lub wskazanemu przez sąd innemu zakładowi pracy, odpowiedniej placówce, instytucji albo organizacji, reprezentującej społeczność lokalną (art. 56 kkw),
2)
w przypadku orzeczenia potrącenia wynagrodzenia za pracę (art. 35 § 2 kk) - zakładowi pracy zatrudniającemu skazanego.
2.
Do wysyłanego przez sąd odpisu lub wypisu wyroku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się pouczenie o obowiązku zawiadomienia sądowego kuratora zawodowego o dacie rozpoczęcia wykonywania kary ograniczenia wolności oraz o obowiązkach, o których mowa w art. 58 § 1 i 2 oraz art. 59 kkw. Zakład pracy lub instytucję użyteczności publicznej należy nadto pouczyć o treści art. 83 kk.
3.
Jeżeli kara ograniczenia wolności ma być wykonywana przez inny sąd niż sąd, który wydał wyrok w pierwszej instancji, należy przesłać temu sądowi odpis lub wypis z wyroku wraz z uzasadnieniem, jeżeli zostało sporządzone, ze wzmianką o wykonalności, oraz odpisy dokumentów z akt sprawy, niezbędnych dla prawidłowego wykonania kary.
4.
Zarządzając wykonanie kary ograniczenia wolności, należy zawiadomić uprawnionego o mających nastąpić na jego rzecz potrąceniach z wynagrodzenia skazanego, jeżeli potrącenia takie orzeczono.
§  404.
W razie orzeczenia kary ograniczenia wolności wobec żołnierza służby zasadniczej lub osoby powołanej do czynnej służby wojskowej, kierując do wykonania tę karę (art. 323 § 3 i § 4 kk), dokumenty, o których mowa w § 403, przesyła się odpowiednio do dowódcy jednostki, w której skazany pełni służbę, lub do dowódcy właściwej jednostki wojskowej wraz z pouczeniem o treści art. 323 § 5 kk.

 Ułaskawienie

§  405.
W postępowaniu o ułaskawienie sporządzone przez sąd opinie pozytywne o skazanym dołącza się do akt sprawy w zalakowanej kopercie.
§  406.
1.
W stosunku do skazanego przebywającego w zakładzie karnym lub areszcie śledczym postanowienie o ułaskawieniu wykonuje sąd pierwszej instancji, a w przypadku gdy akt łaski dotyczy warunkowego przedterminowego zwolnienia - sąd penitencjarny.
2.
Jeżeli z postanowienia o ułaskawieniu wynika obowiązek bezzwłocznego zwolnienia skazanego z zakładu karnego lub aresztu śledczego, sąd pierwszej instancji lub sąd penitencjarny doręcza administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego nakaz zwolnienia oraz odpis zarządzenia o zwolnieniu skazanego na skutek zastosowania prawa łaski. Sąd penitencjarny przesyła sądowi, który wydał orzeczenie w pierwszej instancji, akta sprawy wraz z drugim egzemplarzem odpisu wyciągu z postanowienia o ułaskawieniu.
3.
Jeżeli postanowienie o ułaskawieniu dotyczy skazanego pozostającego na wolności, sąd pierwszej instancji bądź sąd penitencjarny zwraca się pisemnie do ułaskawionego o przybycie do sądu w oznaczonym terminie w celu wręczenia postanowienia o ułaskawieniu. W razie niestawiennictwa odpis wyciągu z postanowienia o ułaskawieniu przesyła się ułaskawionemu za pośrednictwem urzędu pocztowego.
4.
Po dokonaniu czynności związanych z wykonaniem aktu łaski w przedmiocie warunkowego przedterminowego zwolnienia, sąd penitencjarny przesyła akta sprawy, wraz z drugim egzemplarzem odpisu wyciągu z postanowienia o ułaskawieniu, sądowi, który wydał orzeczenie w pierwszej instancji.
5.
O wszystkich przypadkach ułaskawienia zawiadamia się Centralny Rejestr Skazanych. W razie gdy ułaskawienie dotyczy darowania lub skrócenia okresu obowiązywania zastosowanych środków karnych, zawiadamia się ponadto odpowiednie organy, instytucje, zakład pracy lub organizacje wymienione w art. 179, 180-183 kkw.
6.
Jeżeli Prezydent nie skorzystał z prawa łaski, zawiadomienie w tym przedmiocie doręcza sąd pierwszej instancji zarówno skazanym przebywającym w zakładach karnych i aresztach śledczych, jak i osobom przebywającym na wolności.

 Zabezpieczenie i kary majątkowe

§  407.
1.
W razie wydania postanowienia o zabezpieczeniu roszczeń o naprawienie szkody lub grożących oskarżonemu kar majątkowych lub środków karnych o charakterze majątkowym, sąd przesyła bezzwłocznie odpis postanowienia, opatrzony wzmianką o wykonalności, właściwemu organowi egzekucyjnemu, zawiadamiając go o posiadanych danych o majątku oskarżonego. Zawiadomienia te należy przesyłać w miarę dokonywania ustaleń w tym zakresie, również po wydaniu postanowienia o zabezpieczeniu.
2.
W razie uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, w której wydano postanowienie, o jakim mowa w ust. 1, sąd przesyła bezzwłocznie organowi egzekucyjnemu dokonującemu zabezpieczenia odpis tego orzeczenia do wiadomości.
§  408.
1.
W celu wykonania wyroku skazującego na grzywnę, sąd, który wydał wyrok w pierwszej instancji, bezzwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku wpisuje grzywnę do dziennika należności sądowych i wzywa skazanego do dobrowolnego jej uiszczenia w terminie 30 dni, z pouczeniem, że w razie nieuiszczenia grzywny zostanie wszczęte postępowanie egzekucyjne, którego koszty obciążą skazanego.
2.
Po bezskutecznym upływie terminu do dobrowolnego uiszczenia grzywny i nierozłożenia jej na raty, sąd wykonujący orzeczenie przesyła właściwemu organowi egzekucyjnemu tytuł wykonawczy z poleceniem jego wykonania, chyba że z uwagi na to, iż skazany jest pozbawiony wolności albo mieszkając za granicą tylko czasowo przebywa na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, sąd uzna, że egzekucja byłaby bezskuteczna.
3.
W razie stwierdzenia nieściągalności grzywny nie przekraczającej 100 dziennych stawek, sąd może zwrócić się do skazanego o wyrażenie zgody na zamianę grzywny na pracę społecznie użyteczną. W piśmie do skazanego sąd określa rodzaj i czas trwania pracy.
4.
W przypadku gdy skazany nie wyrazi zgody na podjęcie pracy społecznie użytecznej bądź pracy tej nie podejmie lub nie wykonuje - sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności. Przepisy § 398 stosuje się odpowiednio, z tym że do dokumentacji określonej w tych przepisach dołącza się również odpis postanowienia o wykonaniu zastępczej kary pozbawienia wolności.
5.
W posiedzeniu sądu w przedmiocie zarządzenia wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności powinien brać udział zawodowy kurator sądowy, który sprawował lub nadzorował sprawowanie dozoru nad skazanym.

 Środki karne

§  409.
O prawomocnie orzeczonym pozbawieniu praw publicznych - sąd, który wydał wyrok w pierwszej instancji, zawiadamia odpowiednie organy i instytucje, o których mowa w art. 179 kkw.
§  410.
1.
O prawomocnie orzeczonym zakazie zajmowania określonych stanowisk, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności albo zakazie prowadzenia pojazdów sąd, który wydał wyrok w pierwszej instancji, zawiadamia odpowiednio: właściwy organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego, zakład pracy, instytucję lub organizację, o których mowa w art. 180-183 kkw, przesyłając odpis lub wypis z orzeczenia, w miarę potrzeby wraz z uzasadnieniem, jeżeli zostało sporządzone
2.
Jednocześnie sąd wskazuje datę początkową, od której należy liczyć okres wykonania środka karnego, i poucza o treści art. 185 kkw.
§  411.
1.
W celu wykonania środka karnego przepadku przedmiotów lub ściągnięcia kwoty pieniężnej, będącej równowartością przedmiotów, których przepadku nie można było orzec, wysyła się odpis lub wyciąg tego wyroku urzędowi skarbowemu właściwemu ze względu na siedzibę sądu orzekającego w pierwszej instancji.
2.
W razie orzeczenia przepadku przedmiotu przechowywanego przez sąd, należy przekazać jednocześnie do biura podawczego lub do kasy sądowej odpis lub wypis z orzeczenia, z zaznaczeniem daty jego prawomocności, z poleceniem przekazania przedmiotu właściwemu urzędowi skarbowemu. Jeżeli przedmiot przechowywany jest w aktach sprawy, przekazuje się go bezpośrednio właściwemu organowi na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego.
3.
Postępowanie z przedmiotami, które w razie orzeczenia ich przepadku podlegają przekazaniu bezpośrednio innym organom niż organ, o którym mowa w ust. 1 i 2, regulują odrębne przepisy.
4.
W razie orzeczenia przepadku przedmiotu przechowywanego poza sądem, wysyłając urzędowi skarbowemu lub instytucji, o której mowa w ust. 3, odpis lub wyciąg orzeczenia do wykonania, należy jednocześnie wysłać odpis lub wyciąg tego orzeczenia wraz z poleceniem wydania przedmiotu instytucji lub osobie, u której przedmiot jest przechowywany.
5.
W razie orzeczenia przepadku przedmiotu z poleceniem jego zniszczenia, wykonanie tego orzeczenia należy do kierownika sekretariatu; ze zniszczenia przedmiotu sporządza się protokół, który dołącza się do akt sprawy.
§  412.
1.
Wykonując orzeczenie o przepadku przedmiotów przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, zabezpieczonych przez urząd celny, sąd przesyła temu urzędowi odpis orzeczenia ze wzmianką o wykonalności.
2.
Wykonując orzeczenie o przepadku przedmiotów pochodzących z przestępstw przeciwko mieniu, gospodarczych i skarbowych, sąd przesyła odpis lub wypis z prawomocnego orzeczenia jednostce Policji, która prowadziła czynności dochodzeniowe w tej sprawie.
§  413.
1.
Wypis wyroku publikowany w związku z orzeczeniem kary podania wyroku do publicznej wiadomości powinien zawierać imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz imiona rodziców skazanego, czas, miejsce i rodzaj popełnionego przestępstwa, ewentualnie wysokość wyrządzonej szkody oraz podstawę prawną skazania wraz z wymiarem kary. Opis przestępstwa powinien być podany w sposób zwięzły i zrozumiały dla czytelnika. Przy kwalifikacji kumulatywnej oraz karze łącznej należy podać jedynie przepis najsurowszy, na którego podstawie została wymierzona kara.
2.
Nie jest dopuszczalne publikowanie danych dotyczących osoby pokrzywdzonego, chyba że jest to uzasadnione jego interesem.
3.
Przewodniczący wydziału stwierdza prawidłowość sporządzonego wypisu wyroku i zarządza przesłanie go do publikacji.

 Środki zabezpieczające i koszty sądowe

§  414.
1.
Przesyłając do wykonania orzeczenie o zastosowaniu środka zabezpieczającego, polegającego na umieszczeniu sprawcy w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym (art. 94 § 1 kk) lub w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego (art. 96 kk), sąd kontroluje przestrzeganie warunków, o których mowa w art. 203 kkw, dotyczących wykonywania środka zabezpieczającego.
2.
Przed wydaniem postanowienia zarządzającego ponowne umieszczenie sprawcy w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym (art. 94 § 3 kk), sąd zasięga opinii biegłych lekarzy psychiatrów i psychologów.
§  415.
Postanowienie ustalające wysokość kosztów przypadających w związku z postępowaniem wydaje sąd pierwszej instancji, który orzekał w danej sprawie, niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, jeśli rozstrzygnięcia w tym przedmiocie nie zapadły wcześniej. W miarę potrzeby wydaje się dodatkowe postanowienie.
§  416.
Koszty sądowe i pieniężne kary porządkowe stanowiące należności sądowe ściągane są w tym samym trybie co kara grzywny; po bezskutecznym upływie 30-dniowego terminu przewidzianego do dobrowolnego ich uiszczenia - koszty sądowe i pieniężne kary porządkowe ściągane są w drodze egzekucji (art. 206 § 1 kkw).
§  417.
Odraczanie, rozkładanie na raty i umarzanie należności sądowych następuje na takich samych zasadach i w takim samym trybie jak odraczanie, rozkładanie na raty i umarzanie grzywny, przy czym okres odroczenia pieniężnej kary porządkowej nie może przekraczać 6 miesięcy (art. 206 § 2 kkw).