Rozdział 2 - Czynności sądowe. - Regulamin wewnętrznego urzędowania sądów apelacyjnych, okręgowych i grodzkich w sprawach karnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1929.42.352

Akt utracił moc
Wersja od: 1 stycznia 1932 r.

Rozdział  II.

Czynności sądowe.

§  5.
W toku postępowania karnego sąd zwraca się do wyższych instancyj sądowych, Ministra Sprawiedliwości oraz innych władz bezpośrednio, je-jeżeli przepis szczególny nie nakazuje przesłania sprawy lub pisma za pośrednictwem sądu wyższej instancji, Ministra Sprawiedliwości lub innej władzy.
§  6.
W pismach skierowanych do innych sądów albo władz lub osób urzędowych należy wymienić właściwą nazwę danego sądu lub władzy, albo tytuł osoby urzędowej bez żadnych dodatków (jak np. "wysoki", świetny", "wielmożny" i t. p.); w pismach do osób urzędowych należy jednak używać zwrotu "Pan".
§  7.
Pismo lub odezwę sądu lub innej władzy, niewłaściwie skierowane do danego sądu, należy w miarę możności przesłać właściwemu sądowi lub właściwej władzy, zawiadamiając o tem władzę przesyłającą pismo.
§  8.
Przepis § 8 reg. og. stosuje się także w stosunku do niesądowych władz zagranicznych.
§  9.
W razie dostrzeżenia w urzędowaniu sądów lub innych władz postępowania niezgodnego z przepisami postępowania karnego, w szczególności nienależytego spełniania obowiązków przez władzę obowiązaną do udzielenia sądowi pomocy (art. 8) lub rażącego nieprzestrzegania terminów przez oskarżyciela publicznego, stosuje się § 11 reg. og.

O umyślnem niewykonaniu polecenia przez policję państwową należy zawiadomić w drodze służbowej prezesa sądu apelacyjnego (art. 119, 131 i nast. rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej o policji państwowej z dnia 6 marca 1928 r. - Dz. U. R. P. Nr. 28, poz. 257).

§  10.
Komunikowanie się sądu z oskarżycielem publicznym odbywa się zapomocą odezw (§ 7 reg. og.) o ile inna forma nie wypływa z treści przepisu szczególnego; sąd i prokurator może sporządzić odnośne pismo odręcznie w aktach sprawy, przestrzegając chronologicznego porządku prowadzenia akt.

W razie ustnego komunikowania się, sędzia zaznaczy wynik w aktach w formie zwięzłej notatki.

§  11.
O terminach posiedzeń zawiadamia się prokuratora ustnie lub na piśmie.

O terminie rozprawy głównej w sądzie okręgowym i rozprawy apelacyjnej zawiadamia się prokuratora przez doręczenie mu wokandy spraw według załączonego wzoru (art. 294 k. p. k., § 119 reg. og.). Wokandę należy doręczyć o ile możności na miesiąc zgóry, chyba że rozprawę wyznaczono na termin bliższy; w miarę potrzeby będą przesyłane prokuratorowi wokandy uzupełniające.

§  12.
W odezwie o udzielenie pomocy sądowej należy określić dokładnie, jakie czynności mają być przedsięwzięte, czy ma być odebrana przysięga oraz na jakie okoliczności zwrócić należy szczególną uwagę.

Należy również zaznaczyć, kto ma być zawiadomiony o terminie (art. 253, 268 § 2, 344, 345 i t. p.).

Do odezwy należy dołączyć potrzebne odpisy z akt sprawy, a w razie konieczności, o ile to nie tamuje toku postępowania, można dołączyć nawet akta w części lub w całości.

§  13.
Udzielając pomocy sądom zagranicznym, należy szczególnie przestrzegać szybkości i dokładności wykonania.

Należy również zwrócić szczególną uwagę na to, aby zewnętrzna forma załatwień przedstawiała się w sposób najkorzystniejszy, a zwłaszcza, by protokuły sporządzone były czytelnie.

§  14.
Udzielając lub zwracając się o udzielenie pomocy sądowej, można przesłać do czasowego użytku akta sprawy lub ich część także sądowi zagranicznemu, lecz tylko w wypadkach przewidzianych przepisami szczególnemi.
§  15.
Według przepisów §§ 12 - 14 należy również postępować we wzajemnym stosunku z innemi władzami krajowemi lub zagranicznemi przy udzielaniu i żądaniu pomocy.
§  16.
Gdy przejrzenia lub przesłania akt żąda inna władza niż sądowa lub prokuratorska (art. 214), odmowa powinna nastąpić jedynie w wypadku, gdy na to nie pozwala bieg sprawy w sądzie albo inny ważny interes publiczny.

W toku śledztwa można, poza wypadkami przewidzianemi przepisami szczególnemi udzielać akt do przejrzenia lub je przesyłać tylko w wypadkach wyjątkowych.

Funkcjonariuszom policji państwowej, upoważnionym przez Komendę Główną do gromadzenia materjałów w celu szkolenia w kryminalistyce, należy czynić ułatwienia w zapoznaniu się z aktami spraw ukończonych, robieniu z nich odpisów oraz w sporządzaniu zdjęć fotograficznych przedmiotów, pozostających w związku z postępowaniem karnem.

§  17.
Nie należy udzielać żadnej władzy zagranicznej akt lub odpisów, zawierających tajemnicę państwową, zwłaszcza wojskową, jak również akt spraw dotyczących przestępstw politycznych.

Udzielenie sądowi zagranicznemu akt spraw dotyczących przestępstw politycznych, może nastąpić tylko za zgodą Ministra Sprawiedliwości. To samo dotyczy innych akt, co do których z przyczyn szczególnych powstaje wątpliwość, czy mogą być udzielone sądowi zagranicznemu.

§  18.
Celem uprzedzenia lub stłumienia zbiorowych aktów gwałtu, zagrażających czynnościom sądowym, można zwrócić się do władzy wojskowej o pomoc zbrojną (art. 8 § 3).
§  19.
Uprawnionym do zwrócenia się do władzy wojskowej o pomoc zbrojną jest kierownik sądu.

W wydziałach zamiejscowych uprawnienia kierownika sądu w powyższym zakresie ma również przewodniczący wydziału.

W razie spełnienia czynności poza siedzibą sądu (art. 6 u. s. p.) i niemożności uzyskania w porę pisemnej odezwy kierownika sądu, przewodniczący lub sędzia spełniający czynność może sam zwrócić się do władzy wojskowej o pomoc zbrojną.

§  20.
Zwrócenie się o pomoc zbrojną w postępowaniu doraźnem należy do przewodniczącego (art. 19 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 marca 1928 r. o postępowaniu doraźnem - Dz. U. R. P. Nr. 33, poz. 315).
§  21.
Zwrócenie się o pomoc zbrojną należy ograniczyć do wypadków ostatecznej konieczności, gdyby pomoc policji państwowej nie była wystarczająca.

Należy uprzednio porozumieć się co do skuteczności pomocy ze strony policji państwowej z powiatową władzą administracji ogólnej, a w wypadkach nagłych - bezpośrednio z organami policji państwowej.

§  22.
O pomoc zbrojną należy zwrócić się do miejscowego dowódcy lub komendanta najbliższego garnizonu pisemnie, a w razach nagłych ustnie osobiście lub przez osobę w tym celu upoważnioną.

Osoba przybywająca z żądaniem udzielenia pomocy zbrojnej pozostaje przy oddziale wojska aż do chwili przybycia na miejsce zajść i wyjaśnienia okoliczności, które spowodowały zwrócenie się o pomoc zbrojną.

W razie niemożności pisemnego i ustnego porozumienia się, zwrócenie się o pomoc zbrojną może nastąpić także innym sposobem.

§  23.
Zwracając się o pomoc zbrojną należy wymienić cel pomocy zbrojnej, miejsce gdzie ma być udzielona, oraz w miarę potrzeby inne dane, w szczególności co do liczebności oddziału wojskowego.
§  24.
Na obszarze mocy obowiązującej dekrety z dnia 2 stycznia 1919 r. o używaniu wojska w wypadkach wyjątkowych (Dz. P. P. P. Nr. 1, poz. 80) należy, zwracając się do władzy wojskowej o pomoc zbrojną (art. 8 § 3), stosować przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 1919 r. o sposobie użycia wojska dla zabezpieczenia porządku publicznego (Dz. P. P. P. Nr. 35, poz. 276).
§  25.
W stosunku do stron oraz do innych osób należy zachować uprzejmość oraz ułatwiać im rychłe dochodzenie prawa.
§  26.
W korespondencji urzędowej należy używać zwrotu "Pan", "Pani" (z dopuszczalnem skróceniem "p.").
§  27.
Niedopuszczalne jest takie zachowanie się, które mogłoby wywołać choćby tylko pozory wywierania nacisku na osoby, składające zeznania lub oświadczenia albo dochodzące swego prawa.
§  28.
Osobom nie mającym obrońcy lub pełnomocnika, zwłaszcza ludności niezamożnej i nieobeznanej ze sprawami sądowemi, nie należy odmawiać wskazówek.
§  29.
Rozpoznając wnioski o przyznanie prawa ubogich, należy opierać się na danych, których strona najłatwiej dostarczyć może, jako to: zaświadczenia magistratów, wójtów, sołtysów, posterunków policji państwowej, duchownych, instytucyj społecznych i t. p., uwzględniając także okoliczności zawarte w aktach sądowych, zwłaszcza opiekuńczych.
§  30.
Pisma, pochodzące od osób nie umiejących pisać, należy przyjmować, gdy są podpisane na ich prośbę przez inną osobę.
§  31.
W razie dostrzeżenia w pismach braków, niedokładności lub innych usterek, które mogą być poprawione lub uzupełnione w czasie właściwym, należy dążyć do ich usunięcia, unikając zwrotu pisma oraz niepotrzebnej i uciążliwej formalistyki.

W tym celu sąd porozumie się ze stroną, jej obrońcą, pełnomocnikiem lub przedstawicielem w sposób najdogodniejszy (telefon, kartka pocztowa i t. p.), wzywając ich do usunięcia usterki drogą pisemną lub ustnie w sekretarjacie.

§  32.
Do pism wniesionych przez strony lub inne osoby do sądu niewłaściwego należy stosować odpowiednio § 7, zwłaszcza wówczas gdy wniesiono do sądu niewłaściwego środek odwoławczy lub przedsięwzięto w tym sądzie inną czynność, której w terminie zawitym w innym sądzie dokonać należało, a natychmiastowe przesłanie pisma umożliwi zachowanie terminu zawitego.
§  33.
Przy wyznaczaniu terminów należy uwzględniać w miarę możności słuszne życzenia stron, ich obrońców, pełnomocników i przedstawicieli oraz innych osób, tudzież baczyć na to, aby stratę czasu, połączoną ze stawiennictwem w sądzie, ograniczyć do niezbędnych rozmiarów.

W szczególności obrońcom stron należy w miarę możności czynić ułatwienia i udogodnienia, zwłaszcza co do kolejności rozpoznawania spraw, uwzględniając inne ich zajęcia zawodowe w danym dniu.

§  34.
W kolejności załatwiania spraw wyznaczonych na pewną godzinę należy, o ile nie sprzeciwiają się temu szczególne względy, przyznać pierwszeństwo sprawom z udziałem funkcjonariuszy władzy publicznej lub innych osób, których rychłe zwolnienie jest wskazane ze względu na dobro publiczne.
§  35.
Konwojenci i inni funkcjonariusze publiczni obecni służbowo w pomieszczeniach sądowych mogą pozostawać z nakrytą głową stosownie do swych przepisów służbowych.
§  36.
Przepis § 150 ust. 3 reg. og. stosuje się do obrońców (art. 86), jeżeli przybywają osobiście do sekretarjatu.

To samo stosuje się do osób, wymienionych w art. 14 - 17 przep. wprow. k. p. k.

§  37.
Przeglądanie akt sprawy i robienie z nich odpisów (art. 210) winno się odbywać pod nadzorem urzędnika sekretarjatu, który obowiązany jest przestrzegać, aby z akt niczego nie wyjęto, nie robiono w nich żadnych dopisków lub skreśleń tudzież, aby akt nie uszkodzono lub nie zniszczono.

Opinji sądu w przedmiocie ułaskawienia (art. 550 § 3) nie udziela się do przejrzenia, nie wydaje się też jej odpisów.

§  38.
W wypadkach szczególnych sędzia może zarządzić, aby akta sprawy przesłano na czas określony do sądu grodzkiego, celem ułatwienia osobom uprawnionym przejrzenia akt i robienia z nich odpisów (art. 210 § 1) w sądzie miejsca ich pobytu. Koszty przesyłki ponosi osoba, na której żądanie akta przesłano.
§  39.
Do podziału czynności między wydziały (oddziały) stosują się §§ 90 i 91 reg. og. z uwzględnieniem przepisów art. 213 ustawy karnej skarbowej z dnia 2 sierpnia 1926 r. (Dz. U. R. P. Nr. 105, poz. 609) i art. 99 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 maja 1927 r. o prawie prasowem (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr. 1, poz. 1).
§  40.
Zażalenia na czynności sędziego śledczego (art. 276) przekazać należy bądź tym wydziałom, które byłyby właściwe do wyrokowania w danych sprawach, bądź jednemu wydziałowi.
§  41.
W poszczególnych wydziałach należy wyznaczyć sędziów do rozpoznawania spraw w postępowaniu uproszczonem.
§  42.
Wydawanie postanowień w składzie trzech sędziów w toku postępowania uproszczonego (art. 25 i 27 przep. wprow. k. p. k.) należy do wydziału, do którego należy sędzia rozpoznający sprawę w postępowaniu uproszczonem (art. 23 przep. wprow. k. p. k.), o ile ze względu na liczebność wydziału (§ 82 reg. og.) lub z innych ważnych przyczyn nie nastąpi przekazanie tych czynności innemu wydziałowi.
§  43.
Podział czynności pomiędzy sędziów śledczych powinien opierać się w zasadzie na podstawie terytorialnej, bez względu na to, czy sędzia śledczy urzęduje w siedzibie, czy poza siedzibą sądu okręgowego.

Można jednak w podziale czynności wyznaczyć sędziów śledczych w siedzibie sądu okręgowego do poszczególnych kategoryj spraw.

Podział czynności nie wyłącza stosowania art. 258 co do wyznaczenia innego sędziego w poszczególnej sprawie.

§  44.
W podziale czynności należy oznaczyć, którzy z pośród sędziów śledczych w siedzibie sądu okręgowego, lub z pośród sędziów sądu grodzkiego wydawać mają postanowienia i dokonywać czynności w toku dochodzenia, w szczególności w myśl art. 150, 153 § 2, 160, 168, 171 § 2, 173, 187, 244 § 2, 251 - 253.

Podział czynności w tym względzie należy oprzeć na zasadach, że właściwym jest sędzia śledczy, który według podziału czynności byłby właściwy w danej sprawie dla śledztwa lub jest wyznaczony szczególnie do wydawania postanowień na wnioski w toku dochodzeń, albo w którego okręgu czynność ma być wykonana.

Te same zasady przyjąć należy przy podziale czynności w sądzie grodzkim.

§  45.
Jeżeli podstawą podziału czynności jest okoliczność, że oskarżony jest aresztowany, nie należy przekazywać sprawy innemu wydziałowi (oddziałowi - sekcji), jeżeli dopiero po wpisaniu sprawy do repertorjum oskarżony będzie aresztowany lub zwolniony z aresztu.
§  46.
Czynności postępowania karnego niecierpiące zwłoki będą załatwiane także w niedzielę i święta.

Dotyczy to także rozprawy głównej, jeżeli jej nieprzerwane prowadzenie w niedzielę lub święto jest wskazane, przesłuchań osób zatrzymanych (art. 168, 169) oraz pilnych doręczeń.

Pozatem stosuje się § 147 reg. og.

§  47.
Jeżeli czynność sądowa ma być dokonana poza siedzibą lub okręgiem sądu (art. 6 u. s. p., art. 270 k. p. k.) należy w miarę potrzeby porozumieć się uprzednio z władzami (sądami, urzędami gminnemi) miejsca, w których czynność ma być dokonana, w szczególności co do zapewnienia sobie odpowiedniego lokalu.
§  48.
Kierownicy sądów okręgowych i grodzkich szczególnie czuwać będą nad tem, aby celem odbycia sesyj wyjazdowych sądu apelacyjnego przygotowane były w budynku sądu okręgowego lub grodzkiego pomieszczenia odpowiadające powadze czynności.
§  49.
Jeżeli czynność sądowa ma być dokonana poza siedzibą sądu (art. 6 u. s. p., art. 270 k. p. k.), należy zawiadomić kierownika sądu o czasie wyjazdu i powrotu.

Kierownik sądu winien czuwać nad tem, by wyjazdy sądu uzasadnione były wymaganiami dobra wymiaru sprawiedliwości lub względami oszczędności.

§  50.
Każdy sędzia przestrzegać będzie dokładnego spełnienia obowiązku przewidzianego w art. 240; sędzia śledczy lub grodzki dokona w wypadkach niecierpiących zwłoki koniecznych czynności sądowych.
§  51.
Zawiadomienie o przestępstwie ściganem z urzędu powinien przyjąć przedewszystkiem sędzia śledczy lub sąd grodzki bez względu na właściwość sądu, do którego dane przestępstwo należy.

W razie ustnego zawiadomienia o przestępstwie, należy spisać protokuł.

§  52.
Kierownik sądu grodzkiego może za zgodą prezesa sądu okręgowego ustanowić stałą godzinę, w której osoby poszkodowane na ciele mogą bez osobnego wezwania zgłaszać się w sądzie celem zawiadomienia o przestępstwie i bezzwłocznego poddania się oględzinom ciała (art. 251 lit. b). W tym celu należy zapewnić stałą obecność biegłego na zasadzie § 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 lutego 1929 r. (Dz. U. R. P. Nr. 22, poz. 220), bądź na podstawie dobrowolnego oświadczenia gotowości przez biegłego sądowego (§ 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 grudnia 1928 r. - Dz. U. R. P. Nr. 104, poz. 945).
§  53.
Zawiadomienia o wszczęciu i ukończeniu postępowania karnego przeciwko osobom, podlegającym publicznej władzy dyscyplinarnej (art. 6), należy kierować do władz publicznych, cywilnych i wojskowych (rządowych, samorządowych, nie wyłączając samorządu zawodowego, jak izby adwokackie, lekarskie i t. p.), uprawnionych do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, zawiadomienia zaś co do wychowańców zakładów naukowych - do przełożonych tych zakładów, zarówno publicznych jak i prywatnych.
§  54.
O wszczęciu i ukończeniu postępowania karnego przeciw oficerom zawodowym w stanie czynnym lub nieczynnym i w stanie spoczynku, oraz przeciw oficerom rezerwy i pospolitego ruszenia tudzież oficerom kontraktowym, należy zawiadomić właściwego przełożonego oficera lub oficerski sąd honorowy (rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 8 sierpnia 1927 r. - Dz. U. R. P. Nr. 93, poz. 834).
§  55.
O wszczęciu postępowania karnego przeciw katolickiemu duchownemu lub zakonnikowi należy zawiadomić:
1)
urząd wojewódzki, w którego okręgu duchowny ma swą siedzibę urzędową, lub znajduje się klasztor, do którego należy zakonnik;
2)
ordynarjusza, któremu duchowny lub zakonnik podlega.

Jeżeli ordynarjuszem nie jest arcybiskup lub biskup djecezjalny albo osoba ich zastępująca, należy zawiadomienie przesłać właściwemu terytorialnie arcybiskupowi lub biskupowi z prośbą o skierowanie do właściwego ordynarjusza.

§  56.
O wszczęciu i ukończeniu postępowania karnego przeciw duchownym i zakonnikom wyznań: prawosławnego, ewangelickich, staroubrzędowego, mahametańskiego (muzułmańskiego) i karaimskiego, należy zawiadomić:
1)
właściwy urząd wojewódzki (§ 55 ust. 1 pkt. 1);
2)
władze duchowne, stosownie do wyznania:
a)
prawosławnego - prawosławnych biskupów djecezjalnych, którym duchowny lub zakonnik podlega;
b)
ewengelickiego - właściwe konsystorze ewangelickie lub superintendentury, którym duchowny podlega;
c)
staroobrzędowego - Naczelną Radę Staroobrzędowców w Wilnie;
d)
mahometańskiego (muzułmańskiego) - Muftjat w Rzeczypospolitej Polskiej w Wilnie;
e)
karaimskiego - Hachana karaimskiego w Wilnie.
§  57.
O wszczęciu i ukończeniu postępowania karnego przeciw duchownym i zakonnikom wyznań niewymienionych w §§ 55 i 56, tak uznanych jak i nieuznanych, należy zawiadomić tylko właściwy urząd wojewódzki (§ 55 ust. 1 pkt. 1).
§  58.
O wszczęciu i ukończeniu postępowania karnego względem osoby, posiadającej order lub inną zaszczytną odznakę państwową, należy zawiadomić władzę lub instytucję powołaną do orzekania o utracie orderu lub odznaki.
§  59.
W razie prawomocnego skazania emeryta, należy natychmiast zawiadomić właściwą izbę skarbową, jeżeli skazanie pociąga za sobą utratę zdolności do piastowania urzędu publicznego lub utratę prawa do uposażenia emerytalnego (art. 23 ustawy z dnia 11 grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnem funkcjonarjuszów państwowych i zawodowych wojskowych - Dz. U. R. P. z 1924 r. Nr. 6, poz. 46).

W razie prawomocnego skazania emeryta, pobierającego emeryturę od związku samorządowego, zawiadamia się właściwą władzę samorządową.

§  60.
O prawomocnem skazaniu osoby pobierającej rentę na zasadzie ustawy z dnia 18 marca 1921 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć względnie zaginięcie pozostaje w związku przyczynowym ze służbą wojskową (Dz. U. R. P. Nr. 32, poz. 195), należy zawiadomić właściwą izbę skarbową, jeżeli skutkiem skazania gaśnie prawo do pobierania renty (art. 25 pow. ust.).
§  61.
O skazaniu osoby, której wykonanie kary zawieszono, należy natychmiast zawiadomić sąd pierwszej instancji, który wyrokował w sprawie zakończonej wyrokiem zawieszającym wykonanie kary (art. 530).

Nadto należy stosować w dotychczasowym zakresie przepisy szczególne dotyczące zawiadomień, zawarte w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 czerwca 1926 r. w sprawie wykonania ustawy z dnia 10 czerwca 1926 r. o warunkowem zawieszeniu wykonania kary na obszarze mocy obowiązującej ustawy postępowania karnego z dnia 23 maja 1873 r. (Dz. Urząd. Min. Spraw. Nr. 13, poz. 17), jak również przepisy dotyczące zawiadomień, zawarte w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 stycznia 1928 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 września 1927 r. o warunkowem zawieszeniu wykonania kary na obszarze, na którym obowiązuje ustawa postępowania karnego z dnia 1 lutego 1877 r. (Dz. Urzęd. Min. Spraw. Nr. 3, poz. 5).

§  62.
Przestrzegać nadto należy stosowania przepisów szczególnych, dotyczących zawiadomienia o wszczęciu i ukończeniu postępowania karnego, o zarządzeniach w toku postępowania oraz o przesyłaniu akt właściwej władzy dyscyplinarnej, zwłaszcza w sprawach przeciw funkcjonariuszom władzy publicznej.
§  63.
W zawiadomieniu o wszczęciu postępowania należy przytoczyć w krótkości czyn zarzucony oskarżonemu i jego kwalifikację.

Zawiadomienie o ukończeniu postępowania zawierać będzie wzmiankę, w jaki sposób postępowanie ukończono albo z jakiej przyczyny oskarżonego uniewinniono lub postępowanie umorzono.

§  64.
Zawiadomienie o wszczęciu postępowania uskuteczni sędzia śledczy z chwilą wszczęcia śledztwa (art. 263), prezes sądu - z chwilą zarządzania doręczenia aktu oskarżenia (art. 285), sąd grodzki - z chwilą wyznaczenia terminu pierwszej rozprawy głównej albo podjęcia czynności w myśl art. 442 lub wydania zlecenia w myśl art. 443.

Zawiadomienie jest zbędne, gdy z akt jest widoczne, że to już uskuteczniono w poprzedniem postępowaniu.

§  65.
O ukończeniu postępowania sądowego zawiadomi sąd, który ukończył postępowanie, a jeżeli ukończenie nastąpiło w wyższej instancji - sąd pierwszej instancji, o ile przepis szczególny nie stanowi inaczej.

O ukończeniu postępowania karnego zawiadamia również sąd grodzki, który umorzył dochodzenie (art. 247).

§  66.
W sprawie karnej przeciw katolickiemu duchownemu lub zakonnikowi sąd prześle władzom lub osobom wymienionym w § 55 uwierzytelniony odpis:
1)
aktu oskarżenia;
2)
wyroku lub postanowienia zamykającego drogę do wydania wyroku wraz z uzasadnieniem;
3)
postanowienia o tymczasowem aresztowaniu oraz jego uchyleniu.

Nadto zawiadomić należy, w którem więzieniu aresztowany duchowny lub zakonnik pozostaje, oraz o zmianie więzienia.

§  67.
W sprawach, wymienionych w poprzednim paragrafie, należy na żądanie właściwego wojewody udzielić mu do przejrzenia akt sprawy prawomocnie ukończonej.

Akt sprawy prawomocnie ukończonej należy również na żądanie właściwego ordynarjusza udzielić do przejrzenia jemu lub wyznaczonemu przezeń delegatowi, bądź w sądzie, bądź w urzędzie prokuratorskim lub wojewódzkim. Jeżeli siedziba ordynarjusza nie znajduje się w siedzibie sądu, należy akta przesłać w tym celu do sądu, urzędu prokuratorskiego lub wojewódzkiego, właściwego dla siedziby ordynarjusza.

§  68.
Przepis ustępu pierwszego poprzedniego paragrafu stosuje się również w sprawach karnych przeciw duchownym i zakonnikom wyznań wymienionych w § 56 i 57.
§  69.
Jeżeli sąd w toku rozprawy przed wydaniem postanowienia nie wymagającego dłuższej narady nie wychodzi z sali rozpraw, należy naradę i głosowanie tak przeprowadzić, aby o ich przebiegu nie powzięły wiadomości osoby obecne na sali.
§  70.
Przewodniczący czuwać będzie nad tem, aby podczas narady omówiono szczegółowo wszystkie wyłaniające się pytania faktyczne i prawne.
§  71.
Aplikanta sądowego, sporządzającego protokuł rozprawy (art. 357), należy dopuszczać do obecności przy naradach, o ile ze szczególnych względów przewodniczący nie zarządzi inaczej.
§  72.
Jeżeli na posiedzeniu niejawnem (art. 47 § 1) ma zapaść postanowienie, które należy oznajmić przez doręczenie odpisu (art. 50), jest pożądane, aby sprawozdawca, zwłaszcza w wypadkach niecierpiących zwłoki, przygotował uprzednio na piśmie projekt postanowienia (§ 76).
§  73.
Jeżeli przewodniczący wydziału nie wydał w tym względzie zarządzenia (§ 93 reg. og.), przewodniczący składu sądzącego, po wydaniu orzeczenia wymagającego sporządzenia na piśmie, jeżeli sam nie podejmie się tego, oznaczy, który z sędziów biorących udział w wydaniu orzeczenia sporządzić ma orzeczenie na piśmie.
§  74.
Sporządzenie projektu orzeczenia na piśmie można również poruczyć aplikantowi sądowemu.
§  75.
Sędziemu przegłosowanemu nie należy poruczać sporządzenia orzeczenia na piśmie wbrew jego woli.
§  76.
Postanowienia zapadłe na rozprawie lub posiedzeniu niejawnem należy wciągnąć w całości do protokułu.

Jeżeli postanowienie ze względu na obszerność nie może być umieszczone w całości w protokole, wówczas można je sporządzić osobno, a w protokule uczynić wzmiankę, że postanowienie mieści się w załączniku; załącznik podpisuje się tak jak protokuł.

§  77.
Gdy do sądu apelacyjnego wpłynie wniosek pokrzywdzonego o przyznanie mu praw oskarżyciela posiłkowego (art. 70), sąd przesyła wniosek prokuratorowi apelacyjnemu celem dołączenia akt dochodzenia oraz złożenia wniosku, w miarę uznania na piśmie (art. 47 § 3).
§  78.
Jeżeli przed powzięciem postanowienia przez sąd apelacyjny dochodzenie podjęto na nowo (art. 249), sąd apelacyjny, uznając wniosek pokrzywdzonego za bezprzedmiotowy, zawiadamia go o podjęciu dochodzenia oraz oznajmia mu, że w razie powtórnego umorzenia dochodzenia może złożyć ponowny wniosek o przyznanie mu praw oskarżyciela posiłkowego w terminie tygodniowym (art. 70) od zawiadomienia o powtórnem umorzeniu.
§  79.
Jeżeli oskarżyciel publiczny wniósł akt oskarżenia odpowiadający art. 279 i 280 lub uzupełniony w myśl art. 284, a potem odstąpił od oskarżenia (art. 59), sąd rozważy, czy odstąpienie to jest dostatecznie uzasadnione ze względów prawnych lub faktycznych, zwłaszcza zaś ze względu na brak dostatecznych poszlak.

To samo stosuje się w razie odstąpienia od oskarżenia oskarżyciela posiłkowego (art. 72).

W razie odmowy umorzenia postępowania, dalsze postępowanie toczyć się będzie tak, jakby odstąpienie od oskarżenia nie nastąpiło.

§  80.
Wyznaczanie obrońców z urzędu (art. 93) następować powinno w stałej kolejności w ten sposób, aby nie obciążać zbytnio poszczególnych obrońców.
§  81.
Wyznaczenie do obrony z urzędu sędziego, asesora sądowego lub aplikanta (art. 93 § 2) powinno nastąpić w porozumieniu z kierownikiem sądu, o ile nie chodzi o wypadek niecierpiący zwłoki.

Jeżeli wyznaczenie sędziego, asesora sądowego lub aplikanta nastąpiło bez porozumienia się z kierownikiem sądu, należy kierownika natychmiast o tem zawiadomić.

§  82.
Sądy ze szczególną uwagą czuwać będą nad tem, aby tymczasowe aresztowanie ograniczyć do wypadków niezbędnej potrzeby.

Sprawy aresztowanych należy traktować jako szczególnie pilne oraz baczyć na to, aby o ile możności przyśpieszyć ich ukończenie.

§  83.
Oddanie osoby zatrzymanej do rozporządzenia sędziego śledczego lub grodzkiego (art. 168) może nastąpić również przez odstawienie jej do więzienia, znajdującego się w siedzibie sędziego [art. 2 lit. b) rozporządzenia w sprawie organizacji więziennictwa], z jednoczesnem zawiadomieniem o tem tegoż sędziego i przedstawieniem zebranych poszlak oraz wskazaniem dokładnego czasu zatrzymania.

Przepis niniejszy nie odnosi się do wypadków zatrzymania przez osoby prywatne (art. 166).

§  84.
Przy odstawieniu zatrzymanego do więzienia należy podać również do wiadomości zarządu więziennego dokładny czas zatrzymania przez władzę oraz wskazać sędziego, do którego rozporządzenia zatrzymany pozostaje.
§  85.
W dniu, w którym upływa 48-godzinny termin od chwili zatrzymania przez władzę, zarząd więzienia odstawi zatrzymanego na stosowny czas przedtem do sędziego (§ 83) nawet bez tegoż polecenia, celem przesłuchania i doręczenia postanowienia sądu o aresztowaniu (art. 168).
§  86.
W wypadkach oddania podejrzanego sądowi bezpośrednio przez osobę prywatną, sędzia, w razie zarządzenia aresztowania (art. 168), zawiadamia natychmiast oskarżyciela o przestępstwie z zaznaczeniem, że postanowienie o aresztowaniu będzie uchylone, jeżeli oskarżyciel w ciągu zakreślonego mu terminu nie zawiadomi o wszczęciu dochodzenia lub nie wniesie aktu oskarżenia.
§  87.
Aresztowanego, którego nie odstawiono uprzednio do więzienia, sędzia śledczy lub grodzki (art. 168) poleca odstawić do więzienia [art. 2 lit. b) rozporządzenia w sprawie organizacji więziennictwa].
§  88.
Odpis postanowienia o tymczasowem aresztowaniu, wydanego przez sędziego śledczego, sąd grodzki lub inny sąd, należy doręczyć oskarżonemu w terminie ustawowym, bądź przy przesłuchaniu, bądź przez organ doręczający, choćby oskarżony zrzekł się doręczenia.

Odpis postanowienia należy natychmiast przesłać zarządowi więzienia z zaznaczeniem, że odpis doręczono oskarżonemu.

§  89.
Jeżeli tymczasowe aresztowanie ma nastąpić na podstawie uprzedniego postanowienia sądu (art. 164), należy zarządzić, by organ wykonywający polecenie doręczył odpisy postanowienia o aresztowaniu oskarżonemu przy wykonaniu, tudzież zarządowi więzienia z zaznaczeniem o doręczeniu odpisu oskarżonemu; organ, który wykonał polecenie, winien o tem złożyć sądowi sprawozdanie.
§  90. 1
Aresztowany pozostaje do rozporządzenia sędziego lub sądu, który wydał postanowienie o aresztowaniu. Nie dotyczy to tymczasowo aresztowanych w toku dochodzenia, prowadzonego przez prokuratora bezpośrednio lub za pośrednictwem policji. W tym wypadku aresztowany pozostaje do rozporządzenia prokuratora.

Równocześnie z przekazaniem sprawy innemu sędziemu lub sądowi albo z przesłaniem jej do prokuratora należy zawiadomić zarząd więzienia o przekazaniu aresztowanego do rozporządzenia odpowiedniego sędziego, sądu lub prokuratora.

W razie przekazania sprawy Sądowi Najwyższemu lub przedstawienia sprawy wyższej instancji z powodu wniesionego zażalenia, aresztowanego nie przekazuje się do rozporządzenia sądu odwoławczego.

§  91. 2
(skreślony).
§  92. 3
Sędzia śledczy lub grodzki, który wydał postanowienie o tymczasowem aresztowaniu, czuwać będzie nad tem, czy nie ustały przyczyny, dla których aresztowanie nastąpiło (art. 170 § 1 k. p. k.) oraz czy nie upłynęły terminy aresztowania, przewidziane w art. 171 k. p. k., i w razie potrzeby uchyli postanowienie o aresztowaniu. W tym celu sędzia może zarządzić przedstawienie sobie akt dochodzenia.

W sprawach, w których dochodzenie prowadzi prokurator bezpośrednio lub za pośrednictwem policji, przepis ustępu poprzedniego nie ma zastosowania.

§  93.
Przepis § 92 ma odpowiednie zastosowanie w wypadku, gdy sędzia śledczy lub grodzki zastosował w dochodzeniu środek zapobiegawczy niewydalania się lub dozoru policyjnego (art. 187).
§  94.
Również sędzia śledczy w toku śledztwa, oraz w dalszem postępowaniu sądy pierwszej i drugiej instancji, czuwać będą nad tem, czy nie ustały przyczyny dla których aresztowanie nastąpiło (art. 170 § 1), a w miarę okoliczności uchylą postanowienie o aresztowaniu.
§  95.
Pytania, zadawane oskarżonemu przy przesłuchaniu, powinny być krótkie i wyraźne.

Nie wolno używać ani gróźb lub innych środków przymusowych, ani podstępu lub obietnic celem uzyskania wyjaśnień.

§  96.
Oskarżonemu, sprowadzonemu do sądu w kajdanach, należy je zdjąć na czas rozprawy.

Nałożenie kajdan można jednak zarządzić, gdy zachowanie się oskarżonego na rozprawie zagraża bezpieczeństwu.

Zdjęcie kajdan należy zarządzić również w czasie przesłuchania poza rozprawą, o ile szczególne względy nie stoją temu na przeszkodzie.

§  97.
Osoby konwojujące służbowo pozbawionych wolności nie powinny oddalać się w żadnym wypadku od konwojowanego.

Konwojent ma być obecny w tym samym pokoju, w którym odbywa się przesłuchanie konwojowanego.

Sędzia może jednak zarządzić, aby konwojent pozostał przed wejściem do pokoju, w którym odbywa się przesłuchanie, jeżeli to nie sprzeciwia się obowiązkom służbowym konwojenta i nie zachodzi obawa ucieczki konwojowanego lub gwałtu z jego strony.

§  98.
W toku dochodzenia prowadzonego przez oskarżyciela publicznego, gdy nie jest nim prokurator, porozumiewanie się obrońcy z aresztowanym nastąpi za zgodą i w obecności sędziego, który wydał postanowienie o tymczasowem aresztowaniu (art. 168), a jeśli aresztowany znajduje się w więzieniu poza siedzibą tego sędziego - za jego zezwoleniem w obecności sędziego śledczego lub grodzkiego, w którego okręgu znajduje się więzienie.

Przepis ustępu poprzedniego ma odpowiednie zastosowanie do odwiedzin i korespondencji aresztowanego (§ 100, 101).

Na przyjęcie dla aresztowanego żywności, odzieży i innych przedmiotów może zezwolić także sędzia śledczy lub sędzia grodzki, w którego okręgu znajduje się więzienie.

Uprawnienia przewidziane w poprzednich ustępach służą także właściwemu prokuratorowi.

§  99.
Przepisy poprzedniego paragrafu nie uchybiają w niczem uprawnieniom prokuratora, wynikającym z art. 94 k. p. k., ani przepisom art. 42 i 43 rozporządzenia w sprawie organizacji więziennictwa. Wydawanie zarządzeń w sądzie właściwym według art. 43 ust. 1 tego rozporządzenia należy do prezesa (art. 45 § 2 k. p. k.).
§  100.
Sąd (art. 42, 43 rozporządzenia w sprawie organizacji więziennictwa) zarządzi:
a)
skierowanie według właściwości pism więźniów choćby były adresowane mylnie;
b)
zatrzymanie pism lekceważących ustawy, uwłaczających Państwu, władzom, osobom urzędowym, albo mogących ujemnie wpłynąć na przebieg dochodzenia i śledztwa;
c)
pozostawienie bez biegu pism obywateli polskich do władz obcych o opiekę i ochronę przed zarządzeniami władz polskich, tudzież takichże pism obywateli obcych do władz obcych nieojczystych obywatela;
d)
skierowanie do decyzji Ministerstwa Sprawiedliwości w drodze służbowej pism adresowanych do władz obcych, o ile nie należy z niemi postąpić w myśl przepisów pod lit. b), c); w wypadkach niecierpiących zwłoki pismo można przesłać bezpośrednio Ministerstwu Sprawiedliwości.
§  101.
Sąd (§ 100) winien do podań aresztowanych, składanych na imię Prezydenta Rzeczypospolitej albo przesyłanych do instancyj wyższych lub do Ministerstwa Sprawiedliwości, dołączyć sprawozdanie wyjaśniające i skierować je w drodze służbowej.
§  102.
Kaucję jako środek zapobiegawczy (art. 173) składa się w kasie skarbowej.

Jeżeli w siedzibie sądu niema kasy skarbowej lub ta nie jest czynna, kaucję składa się w kasie sądowej, a gdy i ta nie jest czynna, sąd przyjmie kaucję i najpóźniej następnego dnia powszedniego przekaże ją do kasy sądowej.

Gdy oskarżony jest aresztowany, sąd w każdym wypadku winien kaucję przyjąć i najpóźniej następnego dnia powszedniego przekazać ją do kasy sądowej.

§  103.
Postanawiając o sposobie rozpowszechnienia listów gończych (art. 191), sąd rozważy, w jakiem piśmie należy list gończy ogłosić, mając na względzie poczytność pisma, jego rozpowszechnienie w miejscu popełnienia czynu lub w najbliższym okręgu oraz w miejscu ostatniego dłuższego przebywania lub przypuszczalnego ukrywania się oskarżonego.
§  104.
List gończy przesłać należy do ogłoszenia redakcji Gazety Śledczej w Warszawie (Główna Komenda Policji Państwowej - Centrala służby śledczej - dla redakcji Gazety Śledczej).

W miarę potrzeby listy gończe rozesłać należy także innym władzom i organom, w szczególności sądom i urzędom gminnym celem ogłoszenia przez przybicie na tablicy i rozplakatowania lub rozpowszechnienia w sposób inny, przyjęty zwyczajem miejscowym.

§  105.
Rozesłanie listów gończych zagranicę można zarządzić tylko w wypadkach szczególnie ważnych, jeżeli istnieje podstawa do przyjęcia, że oskarżony przebywa w danem państwie obcem.

Wnioski w tym względzie należy przedstawiać Ministerstwu Sprawiedliwości, o ile umowy lub porozumienia międzynarodowe nie przewidują innej drogi.

§  106.
Zawiadomienie o rozesłaniu listu gończego należy przesłać właściwemu urzędowi rejestracji skazanych zgodnie z przepisami zawartemi w punktach 8, 17, 25 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 stycznia 1923 r. w przedmiocie przestępczości i rejestracji osób skazanych (Dz. Urzęd. Min. Spraw. Nr. 3, poz. 10).
§  107.
Odwołanie listu gończego należy podać do wiadomości władz i organów, którym przesłano list gończy lub zawiadomienie o nim, ogłosić w Gazecie Śledczej, a w miarę potrzeby i w innych pismach.
§  108.
Odpisy aktu oskarżenia, wyroku i nakazu karnego mają być doręczane oskarżonemu lub skazanemu zamknięte.
§  109.
Gdy niema obawy, że przymusowe sprowadzenie napotka na poważniejszy opór, należy sprowadzenie polecić o ile możności organom gminnym lub woźnym sądowym (art. 44 przep. wprow. k. p. k.). Skazanych sprowadza do odbycia kary pozbawienia wolności policja państwowa.
§  110.
Jeżeli rewizję przeprowadza sędzia, wówczas sam doręcza osobie interesowanej, przed rozpoczęciem rewizji, odpis postanowienia sądowego o jej przeprowadzeniu.
§  111.
Wydając polecenie przeprowadzenia rewizji domowej lub osobistej (art. 150 § 1), sąd, w którym sprawa się toczy, w toku zaś dochodzenia - sędzia śledczy lub sąd grodzki zarządzi doręczenie osobie interesowanej odpisu tego polecenia przez organ rewizję przeprowadzający, przy jej rozpoczęciu.
§  112.
Zatwierdzając rewizję domową lub osobistą (art. 150 § 2), sąd, w którym sprawa się toczy, w toku zaś dochodzenia - sędzia śledczy lub sąd grodzki wyda odpis postanowienia o zatwierdzeniu organowi, który dokonał rewizji, celem doręczenia go zainteresowanemu przed upływem 48 godzin od odbycia rewizji.
§  113.
Wydając postanowienie o zatrzymaniu korespondencji i przesyłek, sąd, w którym sprawa się toczy, a w toku dochodzenia sąd grodzki (art. 160), w którego okręgu dochodzenie się toczy lub zatrzymanie ma nastąpić, zarządzi niezwłoczne doręczenie odpisu postanowienia urzędom pocztowym, telegraficznym i kolejowym, wskazując zarazem komu przesyłki wydawać należy.
§  114.
Również, wydając postanowienie o zatwierdzeniu odebrania przedmiotu (art. 153 § 2), sąd, w którym sprawa się toczy, a w toku dochodzenia - sędzia śledczy lub sąd grodzki, zarządzi niezwłoczne doręczenie odpisu postanowienia osobie zainteresowanej.
§  115.
O doręczenie wezwań i innych pism sądowych wojskowym, pozostającym w służbie czynnej, należy zwracać się do przełożonego dowództwa (komendy, szefostwa, kierownictwa) formacji wojskowej (pułku, samodzielnego oddziału lub pododdziału, szkoły, zakładu), do której dany wojskowy należy służbowo, t. j. w której faktycznie pełni służbę.
§  116.
Jeżeli wojskowy jest czasowo przydzielony (przeniesiony) do innej formacji, aniżeli ta do której najeży służbowo, należy o doręczenie wezwań i innych pism sądowych zwracać się do dowództwa formacji, w której faktycznie pozostaje.

Jeżeli oddział jest odłączony na dłuższy okres czasu od swej formacji (detaszowany bataljon, kompanja), należy o doręczenie zwracać się do dowództwa detaszowanego oddziału.

§  117.
Osobom w czynnej służbie wojskowej, pozostającym na urlopie nie przekraczającym sześciu miesięcy, należy doręczać wezwania i inne pisma sądowe w zasadzie za pośrednictwem dowództwa formacji, do której dana osoba należy służbowo.

Gdyby jednak doręczenie za pośrednictwem dowództwa połączone było ze stratą czasu, sprawa zaś nie cierpiała zwłoki, a miejsce pobytu osoby, której doręczyć należy, było sądowi znane, można doręczenie uskutecznić przez komendę garnizonu (komendanta lub oficera placu) miejsca pobytu wojskowego; gdyby komendy takiej w miejscu nie było, wezwanie świadkowi lub biegłemu można doręczyć bezpośrednio.

§  118.
Świadkom i biegłym, pozostającym w czynnej służbie wojskowej, można w czasie ich przebywania na urlopie, przekraczającym sześć miesięcy, doręczać wezwania bezpośrednio.
§  119.
Wojskowym w stanie nieczynnym doręcza się wezwania i inne pisma sądowe bezpośrednio.
§  120.
Przesyłając wezwanie lub inne pismo sądowe dla doręczenia wojskowemu, należy prosić władzę, do której się zwrócono, aby w wypadku, gdyby była niewłaściwa, przesłała wezwanie lub pismo właściwej władzy wojskowej, jeżeli ta znajduje się w tej samej miejscowości lub w obrębie doręczeń tego samego urzędu pocztowego, w przeciwnym razie, aby zwróciła przesyłkę sądowi z zaznaczeniem, gdzie znajduje się formacja, do której adresat należy. Wyjątkowo sąd może zażądać nadania przesyłce dalszego biegu.
§  121.
O wezwaniu osoby, będącej w służbie kolei, należy zawiadomić bezpośrednią zwierzchność osoby wezwanej (art. 201) według załącznika do niniejszego paragrafu.
§  122.
O wezwaniu osoby, będącej w służbie żeglugi morskiej należy zawiadomić:
a)
Urząd Morski w Gdyni, jeżeli chodzi o osoby zatrudnione na statkach będących w zarządzie państwowej administracji morskiej (Urzędu Morskiego);
b)
Dyrekcję Państwowego Przedsiębiorstwa "Żegluga Morska" w Gdyni, jeżeli chodzi o osoby zajęte w służbie żeglugi tego przedsiębiorstwa;
c)
zarząd odnośnego prywatnego przedsiębiorstwa, gdy chodzi o osoby zajęte w służbie żeglugi takiego przedsiębiorstwa.
§  123.
O wezwaniu funkcjonarjuszów żeglugi wodnej, wymienionych w ustępie III rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 czerwca 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 56, poz. 494), zawiadomić należy zarządy dróg wodnych, wyszczególnione w rozporządzeniu Ministra Robót Publicznych z dnia 12 września 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 82, poz. 728, §§ 7 - 10).

Na obszarze województwa poznańskiego bezpośrednią zwierzchność stanowią państwowe inspekcje dróg wodnych w Śremie, Poznaniu, Czarnkowie i Bydgoszczy.

§  124.
O wezwaniu osoby, będącej w służbie cywilnej żeglugi powietrznej, należy zawiadomić zwierzchność osoby wezwanej (art. 201) według załącznika do niniejszego paragrafu.
§  125.
Rota przysięgi dla protokulantów (art. 231 § 2) brzmi:

"Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu i Wszechwiedzącemu, że sumiennie wykonam obowiązki protokulanta. Tak mi, Panie Boże, dopomóż."

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej, wydane na podstawie art. 112, ma tu odpowiednie zastosowanie.

Sędzia, zachowując przepis art. 113 § 3, uprzedzi nadto składającego przysięgę, że przysięga odnosi się do protokułowania w określonych sprawach albo we wszystkich sprawach na danych rokach lub sesji wyjazdowej.

§  126.
Jeżeli ustawa nie nakazuje wykonania czynności protokułowanej przez samego sędziego, wówczas sędzia może polecić spisanie protokułu bez swego udziału osobie, uprawnionej do jego spisania, w szczególności, aplikantowi sądowemu lub urzędnikowi sekretarjatu sądowego (art. 231).

Baczyć przytem należy, by osoba, której polecono spisanie protokułu, dawała dostateczną rękojmię należytego spełnienia czynności; dotyczy to zwłaszcza spisania protokułu, zawierającego wywód środka odwoławczego (art. 230).

§  127.
W protokule należy zaznaczyć czas dokonania czynności, przy czynności dłużej trwającej - czas jej rozpoczęcia i ukończenia [art. 233 lit. a)], tudzież wymienić na wstępie protokułu osoby obecne z nazwiska i stanowiska urzędowego oraz z początkowej litery imienia.

Nie należy używać określeń w rodzaju "obecni podpisani".

§  128.
W protokule należy w szczególności:
1)
wymienić przyczynę przesłuchania w śledztwie pod przysięgą (art. 109, 141);
2)
zaznaczyć, czy świadek, biegły lub tłumacz powołał się na poprzednio złożoną przysięgę, o ile nie odebrano ponownej przysięgi (art. 114, 133 § 2, 140 § 2, 141);
3)
zaznaczyć, dlaczego nie dokonano rewizji osobistej za pośrednictwem osoby tej samej płci (art. 143);
4)
zaznaczyć, dlaczego rewizję przeprowadzono w nocy (art. 144);
5)
stwierdzić dopełnienie szczególnych warunków rewizji, zawartych w art. 146 - 149;
6)
stwierdzić doręczenie postanowienia sądu o aresztowaniu (art. 169) lub rewizji osobistej (art. 97 ust. 2 Konstytucji);
7)
stwierdzić ogłoszenie sentencji wyroku z zaznaczeniem, że sędzia przytoczył ustnie najważniejsze powody wyroku (art. 372) oraz wskazał stronom sposób i termin odwołania się (art. 374).
§  129.
Przewodniczący czuwać będzie nad tem, aby do protokułu posiedzenia niejawnego (art. 47, 229) wciągnięto tylko wynik głosowania, bez przytoczenia jednak, czy postanowienie zapadło jednomyślnie, czy większością głosów, oraz czyjemi głosami, tudzież bez przytoczenia treści wniosku prokuratora.

Protokułu narad i głosowania, odbywających się w myśl art. 356 i nast. (473), nie spisuje się.

§  130.
Do spisania wspólnego protokułu (art. 229) należy użyć dziennika ogólnego według wzoru do § 125 reg. og. W tym wypadku nie prowadzi się już osobnego dziennika ogólnego.

W rubryce 4 podać należy treść postanowienia z krótkiem uzasadnieniem, jeżeli ono jest konieczne; gdy zapada postanowienie obszerniejsze, stosuje się § 76.

Protokuły wspólne przechowuje się w osobnym zeszycie.

§  131.
Wspólnego protokułu (art. 229) nie spisuje się przy wydawaniu opinji w sprawach o ułaskawienie (art. 550); w każdej takiej sprawie należy spisać osobny protokuł, a w rubryce 4 dziennika ogólnego, nie podając treści opinji, uczynić wzmiankę o jej wydaniu.
§  132.
Jeżeli osoba, mająca podpisać protokuł (art. 237 § 2), nie może lub nie chce protokułu podpisać, należy w nim zaznaczyć przyczynę braku podpisu.
§  133.
W celu ustalenia czasu i miejsca przesłuchania Prezydenta Rzeczypospolitej (art. 100) sąd zwraca się pisemnie do Kancelarji Cywilnej.
§  134.
Zwracając się o zwolnienie urzędnika lub wojskowego z obowiązku tajemnicy (art. 103 § 3), należy o ile możności dokładnie przedstawić, jakie okoliczności mają być objęte zeznaniem.
§  135.
Przysięgę od świadka, biegłego i tłumacza, w zasadzie bezpośrednio przed przesłuchaniem, odbiera na rozprawie przewodniczący lub na jego zarządzenie - jeden z członków sądu.
§  136.
Osoby wyznające religję chrześcijańską mogą podczas składania przysięgi podnieść stosownie do zwyczaju palce prawej ręki.

Osoby wyznające religję mojżeszową, składając przysięgę, mogą nakryć głowę.

§  137.
Funkcjonariusz policji państwowej składa przysięgę w postawie zasadniczej (na baczność) przy broni bocznej. Czapkę trzyma w lewej ręce, daszkiem do przodu, zdjąwszy z prawej ręki rękawiczkę.

Jeżeli funkcjonarjusz policji państwowej zmuszony jest zjawić się w sądzie z długą bronią palną, bierze broń w czasie przysięgi na lewe przedramię, jak "na pas broń".

§  138.
Wojskowi (oficerowie i szeregowi) przy broni bocznej oraz bez broni składają przysięgę w postawie zasadniczej (na baczność), trzymając czapkę w lewej ręce.

Wojskowi z karabinem opierają podczas składania przysięgi karabin o przedramię lewej ręki, nie ruszając kolby z miejsca; czapkę trzymają w lewej ręce.

§  139.
Uprzedzenie osób duchownych, mających złożyć zeznanie i przysięgę, ograniczyć należy do krótkiej wzmianki o skutkach prawnych nieprawdziwego zeznania, nadmieniając, że znaczenie przysięgi jest im znane z tytułu ich stanowiska duchownego.
§  140.
W razie gdy osoba przesłuchiwana już w danej sprawie składała przysięgę, nie należy poprzestawać na samem przypomnieniu jej o złożonej poprzednio przysiędze, lecz przestrzegać, aby przesłuchiwany powołał się na poprzednią swą przysięgę (art. 114, 141), co uwidocznić należy w protokule.
§  141.
O przymusowe sprowadzenie (art. 119, 141 k. p. k., art. 1 § 2 pkt. 3 przep. wprow. k. p. k.) i o ukaranie (art. 117 § 1, 118 § 1, 256 § 2, 312 k. p. k., art. 61 § 3 u. s. p.) osób podlegających sądownictwu wojskowemu (§ 137 reg. og.), tudzież o zastosowanie względem tych osób środków przymusowych (art. 118 § 2, 154 § 2 k. p. k.) - należy zwrócić się do władz wymienionych w § 138 reg. og.
§  142.
Biegłemu można w wyjątkowych wypadkach wydać celem ustalenia opinji akta sądowe za pokwitowaniem, z obowiązkiem zwrotu w terminie przez sąd określonym.
§  143.
W sprawach o podrabianie lub fałszowanie polskich pieniędzy należy zwrócić się o opinję (art. 139) do Państwowych Zakładów Graficznych w Warszawie, o ile zaś chodzi o monety - do Mennicy Państwowej w Warszawie.
§  144.
Zwracając się do urzędu o wydanie dokumentu (art. 155), należy dokładnie go określić oraz podać w krótkości, w jakiej sprawie i do stwierdzenia jakich okoliczności dokument ma służyć.
§  145.
Zlecając zarządowi gminnemu lub policji sprzedaż przedmiotów ulegających szybkiemu zepsuciu lub zniszczeniu (art. 163 § 2), sąd może ograniczyć się do zarządzenia, aby sprzedaży dokonano przy odpowiedniem zastosowaniu przepisów o publicznych przetargach administracyjnych, albo też polecić przeprowadzenie przetargu publicznego w sposób przez sąd określony.

O miejscu i czasie przetargu należy zawczasu ogłosić publicznie.

§  146.
Pieniądze uzyskane z przetargu należy wpłacić do kasy sądowej, jako sumę depozytową.
§  147.
Gdy prokurator wnosi o powierzenie śledztwa sędziemu, z pominięciem przyjętego w sądzie podziału czynności (art. 258 § 1), wówczas prezes wyznacza bądź sędziego wskazanego we wniosku prokuratora, bądź innego sędziego, którego ze względów szczególnych uważa za najodpowiedniejszego do prowadzenia danej sprawy.
§  148.
Uwzględniając wniosek prokuratora o zlecenie sądowi grodzkiemu przeprowadzenia śledztwa (art. 258 § 2), prezes sądu okręgowego przesyła akta bezpośrednio sądowi grodzkiemu wraz ze swem zarządzeniem.
§  149.
Zmiana zarządzenia prezesa o wyznaczeniu sędziego śledczego (art. 258 § 1) lub o zleceniu śledztwa sądowi grodzkiemu (art. 258 § 2) może nastąpić tylko zgodnie z wnioskiem prokuratora.
§  150.
Jeżeli w toku śledztwa okaże się, że Sprawa nie należy do właściwości sądu okręgowego lub sądu przysięgłych, sędzia śledczy, uznając swą niewłaściwość, przekazuje sprawę komu należy (art. 11).
§  151.
Sędzia śledczy, postanawiając zawiadomić oskarżyciela o braku widoków dalszego prowadzenia śledztwa (art. 271 § 1), winien to uzasadnić.
§  152.
W wypadkach, przewidzianych w art. 272 § 1 lit. c), zawiadomienie pokrzywdzonego uskutecznia sędzia śledczy (art. 70) po otrzymaniu akt sprawy z wnioskiem prokuratora o umorzenie sprawy lub z wyrażeniem zgody na umorzenie.

Jeżeli prokurator skieruje akt oskarżenia z aktami sprawy do sądu okręgowego lub grodzkiego, sędzia śledczy, po otrzymaniu o tem zawiadomienia od prokuratora, wyda zarządzenia co do osoby aresztowanego i przechowywanych przedmiotów.

Jeżeli prokurator, składając akt oskarżenia przeciw niektórym oskarżonym, wnosi o umorzenie śledztwa co do innych oskarżonych lub co do pewnych czynów objętych tem samem śledztwem, sędzia śledczy dokonywa czynności przewidzianej w ustępie pierwszym na podstawie zawiadomienia prokuratora; w razie potrzeby sędzia śledczy zażąda akt.

§  153.
Sędzia śledczy zawiadamia prokuratora o złożeniu przez pokrzywdzonego wniosku o przyznanie praw oskarżyciela posiłkowego [art. 272 § 1 lit. c), art. 70], oraz o umorzeniu lub zawieszeniu śledztwa.
§  154.
Przedstawiając sądowi apelacyjnemu wniosek pokrzywdzonego o przyznanie mu praw oskarżyciela posiłkowego, sędzia śledczy dołączy akta sprawy, a jeśli te znajdują się w sądzie okręgowym (§ 152 ust. 2 i 3), przesyła wniosek sądowi apelacyjnemu za pośrednictwem sądu okręgowego celem dołączenia akt. Akt, znajdujących się w sądzie grodzkim, sędzia śledczy zażąda z powołaniem się na złożony wniosek.
§  155.
Sąd grodzki zawiadamia o rozprawie prokuratora, jeżeli ten zastrzegł sobie popieranie oskarżenia przed sądem grodzkim; poza tym wypadkiem sąd grodzki zawiadamia o rozprawie organy publicznego oskarżenia wymienione w art. 56 § 1 lit. a), b).
§  156.
Zawiadomienie o rozprawie w sądzie grodzkim należy kierować w zasadzie do policji państwowej [art. 56 § 1 lit. a)], mianowicie do komendy powiatowej w siedzibie sądu grodzkiego, a jeżeli w siedzibie sądu grodzkiego niema komendy powiatowej - do posterunku (komisarjatu) policji państwowej w siedzibie sądu.
§  157.
W miastach, gdzie jest kilka komisarjatów policji państwowej, należy zawiadomienie o rozprawie kierować do tego komisarjatu, który złożył akt oskarżenia.

Jeżeli akt oskarżenia złożył komisarjat lub posterunek zamiejscowy, zawiadomienie o rozprawie kierować należy do tego komisarjatu, w którego okręgu znajduje się sąd grodzki.

158.
Gdy akt oskarżenia wniósł inny organ administracji [art. 56 § 1 lit. b)], należy jemu przesłać zawiadomienie o rozprawie; nie wyłącza to możności popierania oskarżenia na rozprawie przez policję państwową, zamiast lub obok organu administracji.
§  159.
Paragrafy 156, 157 i 158 mają odpowiednie zastosowanie do zawiadamiania policji państwowej i innych organów administracji, które wprawdzie nie wniosły aktu oskarżenia, lecz w danej sprawie przeprowadzały dochodzenie, poczem prokurator wniósł akt oskarżenia do sądu grodzkiego, nie zastrzegając sobie popierania oskarżenia (art. 56 § 2 k. p. k. i § 155 niniejszego regulaminu).
§  160.
Jeżeli przy sądzie grodzkim jest ustanowiony podprokurator okręgowy (art. 233 § 2 u. s. p.) lub rzecznik prokuratury (art. 281 u. s. p.), zawiadomienie o rozprawie przesłać należy jedynie tym przedstawicielom prokuratury (art. 56 § 2). Nadto należy zawiadomić prokuratora, który zastrzegł sobie popieranie oskarżenia (§ 155).
§  161.
Z każdą sprawą winien jeden z sędziów składu sądzącego, wyznaczony przez przewodniczącego wydziału, zapoznać się dokładnie przed rozprawą tudzież rozważyć nastręczające się kwestje prawne.

Nadto przewodniczący rozprawy winien dokładnie zapoznać się ze sprawami, wyznaczonemi na dany termin, w zakresie potrzebnym do kierownictwa rozprawą.

Członkowie składu sądzącego są wolni od obowiązku wymienionego w ustępie pierwszym, jeśli przewodniczący wydziału włożył ten obowiązek na przewodniczącego rozprawy.

§  162.
Gdy w myśl przepisów ustawy należy ustanowić sprawozdawcę, przewodnictwo porucza się o ile możności członkowi składu sądzącego, nie będącemu w danej sprawie sprawozdawcą.
§  163.
Przewodniczący wydziału może zarządzić, aby w postępowaniu apelacyjnem nawet wszyscy członkowie składu sądzącego zapoznali się z aktami sprawy.
§  164.
Uniemożliwienie oskarżonemu wydalania się z sądu (art. 308) polega na zatrzymaniu oskarżonego wyłącznie w budynku sądowym.
§  165.
Zdania odrębnego (art. 364) nie ogłasza się; składa się je w sekretarjacie, który opatrzy je prezentatą (§ 169 reg. og.) i doszyje do akt sprawy.

Strony, ich obrońcy, pełnomocnicy i ustawowi przedstawiciele mogą zdanie odrębne przeglądać i robić z niego odpisy, nie mogą jednak otrzymywać uwierzytelnionych odpisów (art. 210).

§  166.
Sąd grodzki, gdy ma wykonać wyrok skazujący na pozbawienie wolności (art. 525 § 1), przesyła zarządowi więzienia (art. 2 rozporządzenia w sprawie organizacji więziennictwa) odpis sentencji wyroku ze wzmianką o jego wykonalności i z wezwaniem zarządu więzienia do wykonania.
§  167.
Jeżeli skazany jest aresztowany, należy zaznaczyć, w którym dniu skazanego należy zwolnić.
§  168.
Jeżeli kara pozbawienia wolności nie przewyższa trzech miesięcy, skazanego pozostającego na wolności należy wezwać, aby w zakreślonym terminie stawił się w wyznaczonem więzieniu. Odpis wezwania należy przesłać zarządowi więzienia z poleceniem zawiadomienia sądu o dniu rozpoczęcia kary przez skazanego oraz o dniu mającego nastąpić zwolnienia. Sąd sprawdzi, czy czas trwania kary obliczono należycie. Skazanego, który nie zastosuje się do wezwania, sąd poleci sprowadzić do więzienia przez policję państwową.

Jeżeli kara pozbawienia wolności przewyższa trzy miesiące, sąd może - stosownie do uznania - postąpić w myśl ustępu poprzedniego lub polecić bezzwłoczne sprowadzenie skazanego do więzienia przez policję państwową.

Sąd winien, bez uprzedniego wezwania, zarządzić sprowadzenie skazanego do więzienia, gdy zachodzi obawa, że uchyli się od wykonania kary.

§  169.
W razie zawiadomienia przez zarząd więzienia, że skazany nie stawił się w terminie celem odbycia kary, sędzia zarządzi przymusowe sprowadzenie skazanego.
§  170.
Gdy wykonanie wyroku należy do prokuratora, prezes zarządza (art. 45 § 2) przesłanie prokuratorowi odpisu sentencji wyroku lub wyroku z uzasadnieniem w dwuch egzemplarzach.
§  171.
Jeżeli wyrok nieprawomocny jest wykonalny w całości lub w części (art. 609, 626 § 2 i t. p,), należy w miarę wykonalności zarządzić niezwłoczne jego wykonanie.

Jeżeli sprawa znajduje się w wyższej instancji, a zachodzi konieczność wykonania wyroku w całości lub w części wykonalnego, sąd, w którym sprawa się znajduje, prześle sądowi właściwemu do zarządzenia wykonania (art. 525 § 1) odpisy sentencji ze wzmianką o zakresie wykonalności wyroku.

Jeżeli zarządzenie wykonania należy do prokuratora, należy mu przesłać odpisy sentencji ze wzmianką o zakresie wykonalności wyroku.

§  172.
Gdy wyrok śmierci uprawomocnił się, sąd pierwszej instancji przesyła niezwłocznie akta sprawy Ministrowi Sprawiedliwości celem przedstawienia do decyzji Prezydenta Rzeczypospolitej w myśl art. 524, dołączając swą opinję (art. 550 § 1, 3).

Jeżeli sprawę rozpoznawał także sąd apelacyjny, akta przesyła się za pośrednictwem tego sądu, który dołącza swą opinję.

§  173.
Zaraz po nadejściu decyzji Prezydenta Rzeczypospolitej, powziętej w myśl art. 524, prezes (art. 45 § 2) przesyła prokuratorowi dwa odpisy tej decyzji i sentencji wyroku.
§  174.
Przy wykonaniu kary pozbawienia wolności orzeczonej w myśl art. 61 u. s. p. lub innej kary pozbawienia wolności (art. 117 § 1, 118 § 1, 256 § 2, 312 i t. p.), których wykonanie nie należy do prokuratora, oraz przy użyciu środka przymusowego w postaci pozbawienia wolności (art. 118 § 2, 154 § 2 i t. p.), sąd stosuje odpowiednio przepisy §§ 166 - 169; uprzednie wezwanie nie jest jednak konieczne.
§  175.
Odpis postanowienia, ustalającego wysokość kosztów sądowych, które skazany ma zwrócić Skarbowi Państwa, doręcza się skazanemu.
§  176.
Sąd pierwszej instancji poweźmie postanowienie, ustalające wysokość kosztów przypadających od skazanego, bezzwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku i odpis doręczy skazanemu.

W miarę potrzeby należy powziąć dodatkowe postanowienie.

§  177.
O wykonaniu kary w sprawach karnych skarbowych (ustawa z dnia 2 sierpnia 1926 r. - Dz. U. R. P. Nr. 105, poz. 609) sąd grodzki zawiadamia władzę skarbową.

W zawiadomieniu należy podać oznaczenie akt skarbowych, imię i nazwisko skazanego, czyn przestępny, czas trwania tymczasowego aresztu, datę i krótką treść wyroku, datę rozpoczęcia i ukończenia kary pozbawienia wolności oraz datę uiszczenia kary pieniężnej.

§  178.
Z przedmiotami, które z powodu prawomocnego orzeczenia konfiskaty przypadają na rzecz Skarbu Państwa (art. 4 przep. wprow. k. p. k.), sąd grodzki postąpi w sposób wskazany w następujących paragrafach.
§  179.
Do Centralnej Kasy Państwowej w Warszawie należy odsyłać przedmioty o znaczeniu archeologicznem, historycznem lub artystycznem, celem przekazania zbiorom państwowym, oraz monety i medale o znaczeniu numizmatycznem - celem przekazania Mennicy Państwowej.

Do przesyłki należy dołączyć dwa równobrzmiące wykazy wysłanych przedmiotów z podaniem tytułu przyznania ich Skarbowi Państwa i z żądaniem potwierdzenia na jednym z nich odbioru.

§  180.
Gotówkę w walucie polskiej należy przesłać do kasy skarbowej na dochód budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości.
§  181.
Pieniądze obce, zarówno w banknotach jak i w monetach złotych i srebrnych, oraz złoto i srebro w sztabach należy odesłać do najbliższego oddziału Banku Polskiego celem zrealizowania; równowartość będzie przelana do kasy skarbowej i zapisana na dobro budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości.
§  182.
Akcje, obligacje, listy zastawne i podobne papiery wartościowe należy sprzedać za pośrednictwem najbliższego oddziału Banku Polskiego, a z uzyskaną gotówką postąpić w myśl § 180.
§  183.
Wycofany z obiegu bilon srebrny, niklowy i miedziany należy przesłać do Mennicy Państwowej w Warszawie z podaniem tytułu przyznania Skarbowi Państwa.
§  184.
Broń wojskowa i inne przedmioty uzbrojenia wojskowego oraz wszelki sprzęt wojskowy przekazuje się władzy wojskowej.

Broń i amunicję innego rodzaju odsyła się do powiatowej władzy administracji ogólnej.

§  185.
Przedmioty, mogące mieć znaczenie przy szkoleniu w służbie śledczej organów bezpieczeństwa publicznego, należy przekazać Głównej Komendzie Policji Państwowej i wydać wydelegowanym w tym celu funkcjonariuszom policyjnym, o ile przedmiotów tych nie należy na zasadzie przepisów szczególnych przekazać innym władzom.
§  186.
Jeżeli orzeczono konfiskatę lub zniszczenie podrobionych lub sfałszowanych pieniędzy oraz narządzi i materjałów służących do ich wytwarzania, należy przedmioty te przesłać Państwowym Zakładom Graficznym w Warszawie, o ile zaś to dotyczy monet - Mennicy Państwowej w Warszawie.
§  187.
W razie orzeczenia konfiskaty lub zniszczenia podrobionych lub sfałszowanych publicznych papierów wartościowych, zwłaszcza obligacyj, jak również znaczków stemplowych, pocztowych i t. p., oraz narządzi i materjałów służących do ich wykonania, należy w wypadkach ważniejszych porozumieć się z właściwą władzą co do przekazania ich celem wykonania orzeczenia.
§  188.
Przedmioty skonfiskowane, do których nie mają zastosowania przepisy poprzednie, w szczególności także skonfiskowane kosztowności należy sprzedać przez przetarg publiczny za pośrednictwem organu, egzekucyjnego sądowego lub innej władzy.

Przedmioty wartości do 20 złotych można sprzedać także z wolnej ręki, w miarę potrzeby po uprzedniem oszacowaniu przez biegłego.

Przedmioty, do których nabycia potrzebne jest zezwolenie władzy, można sprzedać jedynie osobom, które okażą odpowiednie zezwolenie.

§  189.
Gotówkę, uzyskaną ze sprzedaży zarządzonej przez sąd, należy wpłacić do kasy sądowej.
§  190.
Jeżeli przedmiot zajęty, którego konfiskatę orzeczono, znajduje się w przechowaniu władz skarbowych, sprzedaż należy zarządzić przez te władze, które z uzyskaną gotówką postąpią według obowiązujących przepisów.
§  191.
W razie orzeczenia konfiskaty przedmiotu wyjętego z wolnego obiegu, należy co do dalszego z nim postępowania porozumieć się w miarę potrzeby z właściwą władzą.
1 § 90 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 26 listopada 1931 r. (Dz.U.31.102.783) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1932 r.
2 § 91 skreślony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 26 listopada 1931 r. (Dz.U.31.102.783) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1932 r.
3 § 92 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 26 listopada 1931 r. (Dz.U.31.102.783) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1932 r.