Rozdział 9 - Przepisy szczególne w sprawach rozpoznawanych w wydziałach rodzinnych i nieletnich - Regulamin urzędowania sądów powszechnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.2514 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 8 lutego 2024 r.

Rozdział  9

Przepisy szczególne w sprawach rozpoznawanych w wydziałach rodzinnych i nieletnich

Oddział  1

Przepisy wstępne

§  243.  [Czynności przewodniczącego wydziału rodzinnego i nieletnich]

1. Do zakresu czynności przewodniczącego wydziału rodzinnego i nieletnich, poza określonymi w dziale III rozdziale 2, należy:

1) koordynacja współpracy sędziów z zespołem kuratorskiej służby sądowej, terenowymi organami administracji publicznej, instytucjami oraz organizacjami społecznymi, do których zadań należą sprawy rodziny, dzieci i młodzieży;

2) zapewnienie możliwości podejmowania przez sędziego czynności w sprawach niecierpiących zwłoki, również w dni wolne od pracy sądu.

2. Zapewnienie możliwości podejmowania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 2, w wydziałach rodzinnych i nieletnich o limicie etatów nie przekraczającym 2 sędziów lub asesorów sądowych, należy do prezesa sądu.

§ 244. [Przesyłanie informacji o służbowych numerach telefonów kontaktowych sędziów i asesorów sądowych wydziału rodzinnego i nieletnich] W celu umożliwienia poinformowania o potrzebie podjęcia czynności w sprawach wskazanych w § 243 ust. 1 pkt 2 przewodniczący wydziału przesyła informację o służbowych numerach telefonów kontaktowych sędziów dyżurujących do wiadomości:

1) właściwej miejscowo jednostce prokuratury;

2) właściwej miejscowo jednostce Policji;

3) oddziałowi Straży Granicznej, jeżeli taki ma swoją siedzibę w obszarze właściwości sądu;

4) właściwemu ośrodkowi pomocy społecznej;

5) właściwemu powiatowemu centrum pomocy rodzinie;

6) właściwemu organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej;

7) właściwej policyjnej izbie dziecka;

8) szpitalom, również psychiatrycznym, z obszaru właściwości danego sądu;

9) kierownikowi zespołu kuratorskiej służby sądowej;

10) placówkom opiekuńczo-wychowawczym, regionalnym placówkom opiekuńczo-terapeutycznym i interwencyjnym ośrodkom preadopcyjnym z obszaru właściwości danego sądu;

11) właściwym schroniskom dla nieletnich i zakładom poprawczym;

12) właściwym młodzieżowym ośrodkom wychowawczym.

§ 245. [Współpraca sędziów orzekających w sprawach rodzinnych i opiekuńczych z organami i instytucjami zajmującymi się problematyką rodziny] Sędziowie orzekający w sprawach rodzinnych i opiekuńczych współpracują z organami, instytucjami i organizacjami społecznymi zajmującymi się na danym terenie problematyką rodziny, dzieci i młodzieży, sprawami oświaty i wychowania oraz zdrowia.

§ 246. [Współpraca sędziów orzekających w sprawach rodzinnych i opiekuńczych z kuratorami zawodowymi i społecznymi] Sędziowie orzekający w sprawach rodzinnych i opiekuńczych współpracują z kuratorem zawodowym, a za jego pośrednictwem z kuratorami społecznymi.

Oddział  2

Sprawy z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego

§  247.  [Ustalenie właściwego adresu osób, których dotyczy postępowanie]

1. W sprawach o roszczenia alimentacyjne, o ustalenie pochodzenia dziecka i roszczenia z tym związane, o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką, w razie niewskazania w wyznaczonym terminie przez powoda lub wnioskodawcę prawidłowego adresu pozwanego lub uczestnika postępowania, przewodniczący przed zarządzeniem zwrotu pozwu lub wniosku podejmuje czynności w celu ustalenia tego adresu.

2. W każdej sprawie, w której postępowanie może być wszczęte z urzędu, przewodniczący posiedzenia, przed zawieszeniem postępowania, podejmuje czynności w celu ustalenia właściwego adresu osób, których to postępowanie dotyczy.

§ 248. [Określenie danych osobowych stron wymaganych przez przepisy o aktach stanu cywilnego] W orzeczeniach stanowiących podstawę wpisu w aktach stanu cywilnego oraz w protokołach uznania ojcostwa sąd określa dane osobowe stron wymagane w przepisach ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 1681).

§ 249. [Przesłanie odpisu protokołu uznania ojcostwa do USC] Odpis protokołu uznania ojcostwa sąd niezwłocznie przesyła urzędowi stanu cywilnego właściwemu dla sporządzenia aktu urodzenia dziecka.

§  250.  [Złożenie oświadczenia o potwierdzeniu ojcostwa; podpisanie protokołów]

1. Jeżeli matka dziecka nie była obecna przy składaniu oświadczenia, sąd który przyjął oświadczenie, niezwłocznie zawiadamia ją o tym i wzywa do złożenia oświadczenia o potwierdzeniu ojcostwa.

2. Przed przyjęciem oświadczenia i potwierdzenia koniecznego do uznania ojcostwa sąd ustala, czy we właściwym sądzie nie toczy się postępowanie w sprawie o ustalenie ojcostwa, o informację w tym zakresie zwraca się w szczególności do urzędu stanu cywilnego właściwego dla sporządzenia aktu urodzenia dziecka.

3. Protokoły z przyjęcia oświadczeń o uznaniu ojcostwa podpisują uznający oraz matka dziecka.

§ 251. [Przesłanie odpisu protokołu o uznaniu ojcostwa do właściwego sądu i USC] W razie uznania ojcostwa przed sądem, który nie był właściwy miejscowo, odpis protokołu o uznaniu ojcostwa przesyła się do sądu właściwego oraz do urzędu stanu cywilnego właściwego dla sporządzenia aktu urodzenia dziecka.

§ 252. [Zawiadomienie USC o wszczęciu postępowania w sprawie o ustalenie ojcostwa] O wszczęciu postępowania w sprawie o ustalenie ojcostwa sąd niezwłocznie zawiadamia urząd stanu cywilnego właściwy dla sporządzenia aktu urodzenia dziecka.

§ 253. [Przesłanie odpisu postanowienia nakazującego wypłatę wynagrodzenia do rąk drugiego małżonka] W razie wydania postanowienia nakazującego wypłatę wynagrodzenia za pracę lub innych należności przypadających jednemu małżonkowi do rąk drugiego małżonka, odpis tego postanowienia przesyła się pracodawcy lub dłużnikowi innej wierzytelności celem wykonania.

§  254.  [Zarządzenia sądu opiekuńczego wydawane w wypadkach nagłych]

1. W przypadkach, o których mowa w art. 569 § 2 K.p.c., w razie wydania zarządzeń przez sąd, który nie jest właściwy miejscowo, należy zawiadomić o tym sąd właściwy, przesyłając odpisy wydanych zarządzeń.

2. Po ustaniu konieczności działania sądu, który nie jest właściwy miejscowo, akta sprawy przesyła się do sądu właściwego po uprawomocnieniu się postanowienia o przekazaniu sprawy.

§ 255. [Pouczenia udzielane przez sąd opiekuńczy] Sąd opiekuńczy, doręczając uczestnikom postępowania odpis postanowienia o wszczęciu postępowania, udziela im niezbędnych pouczeń.

§  256.  [Oświadczenia rodziców w przypadku przysposobienia anonimowego]

1. Rodzice, którzy wyrazili zgodę na przysposobienie dziecka bez wskazania osoby przysposabiającego lub odwołali taką zgodę, podpisują protokół zawierający ich oświadczenie o wyrażeniu zgody lub o jej odwołaniu.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku wskazania, o którym mowa w art. 119^1a ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140), zwanej dalej "K.r.o.".

§ 257. [Zawiadomienie ośrodka adopcyjnego o wyrażeniu zgody na przysposobienie anonimowe] O wyrażeniu przez rodziców zgody na przysposobienie dziecka bez wskazania osoby przysposabiającego lub o odwołaniu takiej zgody zawiadamia się właściwy ośrodek adopcyjny, prowadzący wojewódzki bank danych o dzieciach oczekujących na przysposobienie.

§ 258. [Wzmianka w protokole o orzeczeniu przysposobienia bez żądania zgody przysposabianego lub bez jego wysłuchania] W przypadku zastosowania przepisu art. 118 § 3 K.r.o., sąd czyni o tym stosowną wzmiankę w protokole posiedzenia.

§ 259. [Postanowienie o przysposobieniu] W postanowieniu o przysposobieniu sąd wskazuje rodzaj przysposobienia przez zamieszczenie wzmianki: "przysposobienie pełne nierozwiązywalne", "przysposobienie pełne" lub "przysposobienie niepełne". W przypadku zastosowania prawa obcego, sąd odstępuje od określenia rodzaju przysposobienia, a w sentencji orzeczenia przytacza podstawę prawną z zastosowanego prawa obcego.

§ 260. [Podanie w postanowieniu informacji o zgodzie na przysposobienie anonimowe] Informację o wyrażeniu przez rodziców zgody na przysposobienie bez wskazania osoby przysposabiającego albo na przysposobienie ze wskazaniem osoby przysposabiającego zamieszcza się w komparycji postanowienia obok imienia i nazwiska małoletniego, którego postępowanie dotyczy.

§  261.  [Zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych przed urodzeniem się dziecka]

1. Zabezpieczając, przed urodzeniem się dziecka, przyszłe roszczenia alimentacyjne związane z ustaleniem ojcostwa, należy określić oddzielnie kwoty zabezpieczone na rzecz matki i oddzielnie kwoty zabezpieczone na rzecz dziecka.

2. Termin płatności kwot dla matki określa się datą ścisłą. Termin płatności kwot dla dziecka określa się datą urodzenia dziecka, którą należy wskazać w postępowaniu egzekucyjnym.

§ 261a. 19 [Postępowanie o wydanie zezwolenia na dokonanie prostego przyjęcia lub odrzucenia spadku a wszczęcie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku]  W postępowaniu o wydanie zezwolenia na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka lub osoby pozostającej pod opieką w postaci prostego przyjęcia lub odrzucenia spadku należy sprawdzić, czy zostało wszczęte postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku.

Oddział  3

Sprawy nieletnich

§ 262. (uchylony).

§ 263. [Protokół w razie ustnego zawiadomienia o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego] W razie otrzymania ustnego zawiadomienia o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego albo o okolicznościach świadczących o jego demoralizacji, sporządza się protokół.

§  264.  [Objęcie postępowaniem wszystkich nieletnich biorących udział w popełnieniu czynu lub wszystkich czynów popełnionych przez nieletnich]

1. Prowadząc postępowanie, sąd rodzinny dąży do objęcia postępowaniem w danej sprawie wszystkich nieletnich, którzy brali udział w popełnieniu czynu oraz wszystkich czynów popełnionych przez tych nieletnich.

2. Sąd rodzinny przekazuje albo wyłącza z akt sprawy i przekazuje Policji te materiały, które nie doprowadziły do ustalenia sprawcy czynu.

§ 265. [Doręczanie pism nieletniemu] Orzeczeń, zarządzeń, zawiadomień i odpisów pism nie doręcza się nieletniemu, który nie ukończył 13 lat, oraz ubezwłasnowolnionemu całkowicie.

§  266.  [Umieszczenie i uchylenie umieszczenia w schronisku dla nieletnich osoby będącej obywatelem państwa obcego]

1. O umieszczeniu i uchyleniu umieszczenia nieletniego w schronisku dla nieletnich w odniesieniu do osoby będącej obywatelem państwa obcego sąd zawiadamia, na wniosek nieletniego lub jego przedstawiciela ustawowego lub - jeżeli wynika to z przepisów prawa międzynarodowego - z urzędu, właściwy terytorialnie urząd konsularny lub właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne. W odniesieniu do obywateli państw obcych, z którymi Rzeczpospolita Polska nie utrzymuje stosunków dyplomatycznych, oraz osób korzystających z prawa azylu zawiadomienie kieruje się do właściwej w sprawach konsularnych komórki organizacyjnej podległej ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych.

2. Przepis § 323 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

§ 267. [Zlecanie Policji dokonania określonych czynności] Zlecając Policji dokonanie określonych czynności lub dokonanie czynności w określonym zakresie, sąd rodzinny wymienia w zarządzeniu rodzaj tych czynności oraz sposób i termin ich wykonania.

§ 268. [Zawiadomienie sądu i dyrektora odpowiedniej placówki o zastosowaniu tymczasowego aresztowania wobec nieletniego] W przypadku zastosowania tymczasowego aresztowania wobec wychowanka zakładu poprawczego lub okręgowego środka wychowawczego albo nieletniego umieszczonego w schronisku dla nieletnich sąd niezwłocznie zawiadamia właściwy sąd rodzinny oraz dyrektora placówki, której wychowankiem jest nieletni.

§  269.  [Przedłużenie umieszczenia w schronisku dla nieletnich]

1. Sąd, który wydał postanowienie w przedmiocie przedłużenia umieszczenia w schronisku dla nieletnich, przesyła administracji schroniska odpis tego postanowienia odpowiednio wcześnie, tak aby właściwa jednostka otrzymała go najpóźniej na 3 dni robocze przed upływem terminu określonego w postanowieniu o zastosowaniu tego środka lub jego przedłużeniu. W razie stwierdzenia, że administracja schroniska nie otrzymała dokumentu w tym terminie, prezes sądu, przewodniczący wydziału, sędzia dyżurny przekazuje bezzwłocznie telefaksem, pocztą elektroniczną lub poprzez bezpośrednie doręczenie, informację o treści postanowienia i zarządza niezwłoczne przesłanie odpisu postanowienia oraz innych niezbędnych dokumentów administracji schroniska.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w razie uchylenia przez właściwy sąd postanowienia o zastosowaniu lub przedłużeniu umieszczenia w schronisku dla nieletnich.

§ 270. (uchylony).

§  271.  [Zawiadomienie dyrektora schroniska dla nieletnich, okręgowego ośrodka wychowawczego lub młodzieżowego ośrodka wychowawczego o terminach rozpraw i o orzeczeniach]

1. W sprawie nieletniego umieszczonego w schronisku dla nieletnich albo w okręgowym ośrodku wychowawczym lub w młodzieżowym ośrodku wychowawczym sędzia zawiadamia niezwłocznie dyrektora tego schroniska lub ośrodka o terminach rozprawy, o jej odroczeniu oraz o treści orzeczenia kończącego postępowanie.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, można przekazać za pośrednictwem osoby doprowadzającej nieletniego do sądu.

§  272.  [Doprowadzenie nieletniego do sądu za pośrednictwem Policji]

1. W razie gdy nieletni nie został doprowadzony do sądu przez rodziców lub opiekuna bez usprawiedliwienia, a zachodzi obawa jego ucieczki, doprowadzenie następuje za pośrednictwem Policji.

2. Doprowadzenie do sądu nieletniego umieszczonego tymczasowo w zakładzie leczniczym, a także nieletniego przebywającego w policyjnej izbie dziecka, jak również nieletniego umieszczonego tymczasowo w młodzieżowym ośrodku wychowawczym następuje za pośrednictwem Policji. Doprowadzenie do sądu nieletniego umieszczonego tymczasowo w młodzieżowym ośrodku wychowawczym może nastąpić także za pośrednictwem wychowawcy lub pracownika wyznaczonego przez dyrektora ośrodka.

3. Przy doprowadzaniu do sądu nieletniego umieszczonego w okręgowym ośrodku wychowawczym, w schronisku dla nieletnich lub zakładzie poprawczym stosuje się odpowiednio przepisy o doprowadzaniu do sądu osób pozbawionych wolności.

§  273.  [Zwolnienie ze schroniska dla nieletnich albo z okręgowego ośrodka wychowawczego]

1. W razie uchylenia na rozprawie postanowienia o umieszczeniu nieletniego w schronisku dla nieletnich albo postanowienia o tymczasowym umieszczeniu nieletniego w okręgowym ośrodku wychowawczym należy zapewnić nieletniemu możliwość odbioru ze schroniska albo ośrodka przedmiotów osobistych i pieniędzy stanowiących jego własność oraz rozliczenia się ze schroniskiem albo ośrodkiem.

2. Nakaz zwolnienia ze schroniska dla nieletnich albo z okręgowego ośrodka wychowawczego doręcza się osobie doprowadzającej nieletniego na rozprawę.

§ 274. (uchylony).

§ 275. Odebranie poręczenia udzielonego przez organizację społeczną, w tym organizację pozarządową, której celem statutowym jest praca z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, zapobieganie demoralizacji nieletnich lub pomoc w readaptacji społecznej nieletnich, pracodawcę albo osobę godną zaufania następuje w formie pisemnej lub ustnej do protokołu.

Oddział  4

Sprawy osób uzależnionych od alkoholu, środków odurzających lub psychotropowych

§ 276. [Wniosek o wszczęcie postępowania złożony przez osobę nieuprawnioną] Wniosek o wszczęcie postępowania, złożony przez osobę nieuprawnioną, przewodniczący wydziału przesyła prokuratorowi i gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, a w razie ustnego zgłoszenia wniosku, przesłaniu podlega notatka służbowa.

§  277.  [Postępowanie wobec osoby odbywającej karę pozbawienia wolności]

1. Jeżeli uczestnik postępowania odbywa karę pozbawienia wolności, sąd zwraca się do dyrektora właściwego zakładu karnego o udzielenie informacji czy uczestnik, którego dotyczy wniosek, został zakwalifikowany do terapii uzależnień i jaki jest jej przebieg.

2. Odpis prawomocnego postanowienia o obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu osoby odbywającej karę pozbawienia wolności sąd przesyła właściwemu dyrektorowi zakładu karnego.

Oddział  5

Czynności w sprawach z zakresu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego

§  278.  [Protokół z wysłuchania osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego]

1. Z wysłuchania przez sędziego wizytującego szpital osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego sporządza się protokół.

2. W protokole z wysłuchania osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego zamieszcza się wzmiankę o zapoznaniu się sędziego wizytującego szpital z dokumentacją medyczną osoby, której postępowanie dotyczy, a także inne informacje istotne dla oceny zasadności jej pobytu w szpitalu.

§ 279. [Zarządzenie natychmiastowego wypisania ze szpitala psychiatrycznego] W razie zarządzenia natychmiastowego wypisania ze szpitala psychiatrycznego sędzia wizytujący szpital zawiadamia o tym niezwłocznie ordynatora (lekarza kierującego oddziałem) oraz osobę, której dotyczy postępowanie, i odnotowuje to w protokole z wysłuchania osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego. W przypadku istnienia podstaw do pozostawienia osoby wysłuchanej w szpitalu sędzia wizytujący szpital informuje tę osobę oraz ordynatora o terminie i miejscu rozprawy.

§ 280. [Zawiadomienie innego sądu o konieczności podjęcia czynności] Jeżeli sąd opiekuńczy właściwy dla miejsca siedziby szpitala psychiatrycznego, w związku z prowadzonym postępowaniem, uzyska informacje o okolicznościach, które mogą uzasadniać podjęcie czynności przez inny sąd, prokuraturę lub inny organ, dokonuje stosownego zawiadomienia.

§ 281. [Zawiadomienie o uchybieniach w zakresie przestrzegania praw osób z zaburzeniami psychicznymi] W razie stwierdzenia w toku rozpoznawania sprawy uchybień w zakresie przestrzegania praw osób z zaburzeniami psychicznymi, przebywających w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej, sąd zawiadamia sędziego wizytującego szpital, a w razie poważniejszych uchybień - prokuratora.

Oddział  6

Czynności w postępowaniu wykonawczym

§  282.  [Organ właściwy do podejmowania czynności w postępowaniu wykonawczym; dołączenie dokumentacji z nadzoru do wniosku w przedmiocie zmiany orzeczenia o obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu]]

1. W postępowaniu wykonawczym czynności związane z jego przebiegiem należą do sędziego, z wyjątkiem czynności zastrzeżonych dla sądu.

2. Jeżeli w związku z przebiegiem postępowania wykonawczego dotyczącego nieletniego lub osoby, co do której orzeczono obowiązek poddania się leczeniu odwykowemu, niezbędna jest zmiana wykonywanego orzeczenia, zawodowy kurator rodzinny, składając wniosek w przedmiocie zmiany, dołącza prowadzoną dokumentację z nadzoru.

§  283.  [Wezwanie na posiedzenie wykonawcze]

1. Na posiedzenie wykonawcze można wezwać w szczególności osoby objęte nadzorem albo poddane opiece, kuratora sprawującego nadzór, rodziców lub opiekuna oraz inne osoby, których obecność sędzia uznał za niezbędną.

2. Wzywanie na posiedzenie sądowe wychowanka umieszczonego w zakładzie poprawczym lub młodzieżowym ośrodku wychowawczym należy ograniczyć do niezbędnej konieczności.

3. Jeżeli osobiste stawienie się wychowanka zakładu poprawczego lub młodzieżowego ośrodka wychowawczego jest konieczne, stosuje się odpowiednio § 272 ust. 3.

4. Jeżeli osoba, wobec której ustanowiono nadzór kuratora, uniemożliwia jego wykonanie, nie stawia się na wezwanie sądu lub kuratora zawodowego, a nie jest dopuszczalne przymusowe doprowadzenie tej osoby przez Policję, sąd rozważy potrzebę wszczęcia z urzędu postępowania o zmianę dotychczasowego postanowienia.

§ 284. [Wykonanie środka wychowawczego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych] Wykonując środek wychowawczy zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, także w przypadku gdy nieletni nie posiadał uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych, sąd zawiadamia właściwego starostę albo prezydenta miasta, przesyłając mu odpis orzeczenia.

§  285.  [Zawiadomienie o osobie sprawującej nadzór]

1. W razie orzeczenia nadzoru kuratora sądowego, nadzoru organizacji społecznej, w tym organizacji pozarządowej, której celem statutowym jest praca z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, zapobieganie demoralizacji nieletnich lub pomoc w readaptacji społecznej nieletnich, pracodawcy albo osoby godnej zaufania, udzielających poręczenia za nieletniego, o osobie sprawującej nadzór zawiadamia się niezwłocznie nieletniego, jego rodziców lub opiekuna.

2. W sprawach, w których wykonywanie władzy rodzicielskiej poddano stałemu nadzorowi kuratora sądowego, lub gdy nadzór kuratora został ustanowiony na czas trwania obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu, o osobie sprawującej nadzór zawiadamia się uczestników postępowania, wobec których został orzeczony.

§ 286. (uchylony).

§ 287. [Przekazanie odpisu orzeczenia do zespołu kuratorskiej służby sądowej] W sprawach, w których wykonanie orzeczenia sądu rodzinnego należy do kuratora sądowego, po wszczęciu postępowania wykonawczego odpis orzeczenia przekazuje się do zespołu kuratorskiej służby sądowej w celu jego wykonania i wydaje stosowne zarządzenia.

§  288.  [Skierowanie małoletniego do instytucjonalnej pieczy zastępczej]

1. Niezwłocznie po wydaniu wykonalnego orzeczenia o umieszczeniu małoletniego w instytucjonalnej pieczy zastępczej sąd zwraca się do właściwego organu o skierowanie małoletniego do odpowiedniej placówki lub ośrodka, a po otrzymaniu informacji o skierowaniu lub skierowania poleca doprowadzenie go zgodnie ze skierowaniem.

2. Sąd może zlecić rodzicom małoletniego jego doprowadzenie również w przypadku doprowadzenia małoletniego umieszczonego w rodzinnej pieczy zastępczej.

§  289.  [Skierowanie nieletniego do zakładu poprawczego]

1. Niezwłocznie po wydaniu wykonalnego orzeczenia o umieszczeniu nieletniego w zakładzie poprawczym, sąd przesyła do Ministerstwa Sprawiedliwości wniosek o skierowanie nieletniego do odpowiedniego zakładu.

2. Po otrzymaniu skierowania sąd zleca rodzicom, a w razie potrzeby Policji, doprowadzenie nieletniego do zakładu wskazanego w skierowaniu.

3. W czynności doprowadzenia przez rodziców lub Policję może brać udział upoważniony pracownik zakładu wskazanego w skierowaniu.

4. W wyjątkowym przypadku sędzia może zezwolić nieletniemu na udanie się do zakładu wskazanego w skierowaniu bez udziału osób wymienionych w ust. 2.

§ 290. [Rozstrzygnięcie w przedmiocie kar orzeczonych wobec nieletniego przed zwolnieniem go z zakładu poprawczego] Sąd rodzinny, najpóźniej na 30 dni przed zwolnieniem nieletniego z zakładu poprawczego, rozstrzyga w przedmiocie wykonania wobec nieletniego kary grzywny, kary ograniczenia wolności, zastępczej kary pozbawienia wolności, kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz kary aresztu lub odstąpienia od ich wykonania. Odpis prawomocnego postanowienia przesyła się sądowi właściwemu do wykonania tych kar.

§  291.  [Ustalenie terminu stawienia się w zakładzie lecznictwa odwykowego; ustanie obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu]

1. Przed wezwaniem do dobrowolnego stawienia się w stacjonarnym lub niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego osoby, w stosunku do której został prawomocnie orzeczony obowiązek poddania się leczeniu odwykowemu, sąd ustala we właściwym zakładzie lecznictwa odwykowego termin, w którym stawienie się powinno nastąpić.

2. Po ustaniu obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu z uwagi na osiągnięcie celu leczenia przed upływem 2 lat od uprawomocnienia się postanowienia w tym zakresie sąd postanowieniem umarza postępowanie i wydaje stosowne zarządzenia.

§ 292. [Ustanie obowiązku leczenia i rehabilitacji osoby uzależnionej od środków odurzających lub psychotropowych] Po ustaniu obowiązku leczenia i rehabilitacji osoby uzależnionej od środków odurzających lub psychotropowych sąd w postępowaniu wykonawczym umarza postępowanie i wydaje stosowne zarządzenia.

¹⁹ § 261a dodany przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 3 listopada 2023 r. (Dz.U.2023.2420) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 listopada 2023 r.