Rozdział 2 - Dostęp do Wisły poza przystanią. - Żegluga miejscowa. - Używanie Wisły poza żeglugą. - Regulamin dostępu do Wisły i jej używania przez ludność Prus Wschodnich, ułożony w wykonaniu art. 97 Traktatu Pokoju między Mocarstwami Sprzymierzonemi i Stowarzyszonemi a Niemcami, podpisany w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 r.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1925.36.244

Akt utracił moc

Wersja od: 1 lutego 1925 r.

Rozdział  II.

Dostęp do Wisły poza przystanią. - Żegluga miejscowa. - Używanie Wisły poza żeglugą.

Art.  5.

1) Poza przystanią, przewidzianą w rozdziale I niniejszego regulaminu, ludność Prus Wschodnich będzie mogła korzystać z dostępu do Wisły również w innych punktach jej prawego brzegu. Dostęp ten ma na celu ułatwienie miejscowej żeglugi na odcinku Wisły między Weissenbergiem (Biała Góra) a Małym Wołczem (Kl. Wolz) i udostępnienie jej używania poza potrzebami żeglugi (czerpanie wody, wyrąbywanie lodu, odprowadzanie wody, pranie i inne potrzeby domowe, pojenie zwierząt, sport, wiosłowanie, pływanie i ślizgawka).

2) Prawa korzystania z Wisły dla celów, wyżej wymienionych, uregulowane są polskiemi przepisami i ustawodawstwem polskiem obecnie obowiązującem w sprawie używania wody rzecznej, w tej dzielnicy Państwa polskiego. Ludność Prus Wschodnich będzie korzystała z tych praw w tym samym zakresie co mieszkańcy pięciu gmin polskich na prawym brzegu Wisły; będzie musiała się stosować do praw i przepisów w tym względzie.

3) Drogi dojścia do Wisły, mające być używane do celów wyżej wymienionych, i punkty dostępu do niej będą wyznaczone przez władze polskie, które je wybiorą w sposób jaknajbardziej odpowiadający interesom ludności i zakomunikują władzom niemieckim. Przekraczanie granicy będzie się mogło odbywać tylko w punktach, wyznaczonych przez władze polskie.

4) W interesie ogólnym, zwłaszcza w wypadku, gdyby prace melioracyjne Wisły lub też prace podjęte dla naprawy lub utrzymania ostróg i wałów, miały tego wymacać, prawa powyższe będą mogły być czasowo zmienione lub zawieszone, w całości lub w części - bez odszkodowania.

5) Wykonanie tych praw bidzie się mogło odbywać w godzinach przewidzianych dla przekraczania granicy, jak to powiedziano w art. 2 rozdziału I. Wyjątek stanowi wypadek pożaru.

6) Mieszkańcy Prus Wschodnich będą musieli w celu korzystania z praw, powyżej wyliczonych, wystosować do Konsula Rzeczypospolitej podanie, wyszczególniające powody, dla których domagają się dostępu do Wisły i jej używanie oraz punkt lub punkty przez które pragną do niej dochodzić. Konsul po uznaniu słuszności tych powodów będzie wystawiał przepustki osobiste ważne na rok i mogące być odnowione.

Władza polska będzie mogła pobierać opłaty, tytułem zwrotu kosztów połączonych z wystawieniem przepustek.

Mieszkańcy następujących miejscowości:

Weissenberg (Biała Góra), Bönhof, Schulzenweige, Rudnerweide (Rudzińska Wieś), Schweingrube, Kl. Schardau (Szkaradowo), Schulwiese, Zwanzigerweide, Adlig Schardau (Szkaradowo), Schadenwinkel), Gr. Schardau, Montauerweide, Rehhof (Ryjewo), Baggon (Bagno), Budzin (Budzin), Gutsh (Gurcz), Unterwalde, Gr. Weide, Weisshof (Bystrzec), Mewischfelde, Rothof (Czerwony Dwór), Unterberg (Puszczykowskie), Ziegellack, Schloss Msreese (Mareza), Kurzebrack (Korzeniowo), Mareese (Mareza), Oberfeld, Neuhöfen, Kl. Grabau (Grabówsko), Rospitz, Kampangen, Gr. Grabau, Gr. Paradies, Kanitzkon (Kanicki), Ellerwalde, Bialken (Białki), Sadlinen (Sedlinki), Weichselburg, Schinkenberg, Ruden (Rudna), Neu - Mühlbach, Gr. Nobrau (Wielkie Nobrowo), Kl. Nobrau, (Małe Nobrowo), Treugenkohl, Stangendorf, Rundewiese, Russonau (Rusinowo), korzystać będą z prawa dostępu do Wisły i jej używania drogami do tego przeznaczonemi, za okazaniem przepustek, przewidzianych w Układzie z 29 kwietnia 1922 r. Przepustki te będą ważne dla celów wyżej wymienionych, nawet gdyby Układ z 29 kwietnia 1922 r. został zmodyfikowany, lub wymówiony, lub gdyby wygasł.

7) Powyższe uprawnienia nie przysługują wojskowym, urzędnikom lub funkcjonarjuszom w mundurze oraz osobom uzbrojonym.

8) Specjalne pozwolenia będą wydawane władzom, urzędnikom i robotnikom zarządu wałów Doliny Kwidzyńskiej, jak to było przewidziane w art. 3 rozdziału I.

Art.  6.

1) Statki, należące do kategorji c) i przeznaczone wyłącznie do miejscowej żeglugi po odcinku Wisły między śluzą w Weissenbergu (Biała Góra) i granicą północną Małego Wołcza (Kl. Wolz) muszą być zaopatrzone w przepisane odrębne znaki i odznaki. Mieszkańcy Prus Wschodnich, znajdujący się na pokładzie tych statków, muszą być -stosownie do jednego z dwóch wypadków, przewidzianych w artykule poprzednim, zaopatrzeni bądź w kartę tożsamości, bądź w przepustki, wystawione przez Konsulat Rzeczypospolitej. Statki te będą mogły przybijać do brzegu i stać przy nim, ładować lub wyładowywać podróżnych i towary, w punktach podanych w rozdziale I i w punktach, używanych dotychczas dla tej żeglugi czysto lokalnej, z wyjątkiem jednak wybrzeża pięciu gmin polskich na prawym brzegu Wisły.

2) Właściwe władze polskie będą mogły zmieniać listę miejsc przybijania do brzegu, postoju, ładowania i wyładowywania, a to dla zadosyćuczynienia potrzebom robót na Wiśle, lub robót, związanych z naprawą ostróg lub wałów. Zmiany te nie dają żadnego tytułu do odszkodowania.

3) Najbliższy posterunek celny musi być we właściwym czasie uprzedzony przez osoby interesowane o miejscu i godzinie ładowania lub wyładowywania, a to w celu rozciągnięcia dozoru.

4) Przybijanie do brzegu i postój jest wzbroniony na przestrzeni 500 m. wgórę i wdół od mostu w Opaleniu (Münsterwalde). Wyjątek będzie uczyniony dla statków, przewidzianych w niniejszym artykule i odpowiadających warunkom § 4 art. 4.

5) O ile chodzi o statki, służące do przewozu personelu lub materjału niezbędnego do utrzymania lub reparacji wałów lub ostróg, właściwa władza polska wyda konieczne pozwolenie na postój, przybijanie do brzegu, ładowanie i wyładowywanie - we wszystkich punktach, zabronionych dla innych statków.

6) Statki, przeznaczone do żeglugi miejscowej oraz statki sportowe muszą być zgłaszane właściwej władzy polskiej i przez nie rejestrowane, stosownie do polskiego ustawodawstwa.

7) Gdyby osoby interesowane pragnęły wprowadzenia zmian w przepisach dotyczących przybijania do brzegu, ładowania lub wyładowywania statków, przekażą swe życzenia w formie projektu właściwej władzy polskiej, za pośrednictwem władzy niemieckiej. Władza polska po zbadaniu sprawy będzie mogła zgodzić się, lub nie, na proponowane zmiany.

8) O ile środki przedsięwzięte od chwili wejścia w życie Traktatu Wersalskiego, albo mające być przedsięwzięte w celu ułatwienia miejscowej żeglugi, pociągnęłyby za sobą wydatki dla Państwa Polskiego, Państwo to będzie mogło pobierać od interesowanych osób specjalną opłatę tytułem zwrotu kosztów, która w żadnym razie nie mogłaby być wyższą niż pobierana od mieszkańców pięciu gmin polskich prawego brzegu Wisły, korzystających z istniejących urządzeń.

Art.  7.

1) Zarząd związku wsiowego Doliny Kwidzyńskiej będzie mógł stosownie do Układu polsko - niemieckiego z dnia 27 stycznia 1923 r. wydobywać materjały konieczne do utrzymania wałów z terenu, leżącego między wałami a Wisłą.

2) Wydobywanie piasku, przeznaczonego do celów budowlanych, będzie mogło być dozwolone mieszkańcom Prus Wschodnich w miejscach i w warunkach wskazanych przez zarząd Wisły, do którego osoby interesowane powinny się zwracać z podaniami.

3) Gdyby roboty podjęte lub mające być podjęte na Wiśle w celu jej meljoracji uczyniły to koniecznem, wydawanie powyższych zezwoleń będzie zawieszone. Wyjątek będzie uczyniony dla wydobywania piasku i materjałów niezbędnych do utrzymania i naprawy wałów.

Art.  8.

1) Miasta i gminy prawego brzegu Wisły, które w dniu 20 stycznia 1920 r. były koncesjonariuszami prawa rybołóstwa na Wiśle, na odcinku jej między wypływem Nogatu około śluzy w Weissenbergu (Biała Góra) i północną granicą gminy Mały Wołcz (Kl. Wolz) z wyjątkiem strefy, rozciągającej się 500 m. wgórę i 500 m. wdół od mostu w Opaleniu (Münsterwalde), zachowują swoje prawa, i prawa te nie mogą ulec likwidacji.

Poza powyższemi koncesjami Skarb polski, jako spadkobierca Skarbu pruskiego, stał się. z tego tytułu właścicielem prawa rybołóstwa na wszystkich częściach Wisły, na których prawo to w dniu 20 stycznia 1920 r. należało do Skarbu pruskiego.

Jeżeli powyżsi właściciele prawa rybołóstwa zawarli przed 20 stycznia 1920 r. prawidłowe kontrakty dzierżawy rybołóstwa, kontrakty te pozostaną w mocy do dnia ich wygaśnięcia i nie będą mogły być zlikwidowane.

Po ich wygaśnięciu miasta i gminy oraz Skarb polski - właściciele prawa rybołóstwa na Wiśle - zachowają możność nadawania nowych koncesyj, ale będą mogły to uczynić jedynie na rzecz ludności nadbrzeżnej i bez naruszenia równych praw ludności obu brzegów.

Prawo rybołóstwa będzie, jak dawniej, stosowało się zarówno do wód bieżących, jak i do wód stojących, wzmiankowanych w aktach koncesyjnych.

O ile osoby, korzystające z prawa rybołóstwa. wnosiły jakiekolwiek opłaty do Skarbu, pruskiego lub Rządowi pruskiemu, te same opłaty będą płacone Skarbowi polskiemu lub Rządowi polskiemu.

2) Osoby, dopuszczone na mocy kontraktu do korzystania z rybołóstwa na Wiśle, będą musiały stosować się przy dokonywaniu połowów do wszystkich ogólnych postanowień, dotyczących rybołóstwa i będących w mocy na polskiem terytorjum, jak niemniej do następujących szczególnych przepisów:

a) Osoby te muszą stosować się do przepisów policyjnych, przewidzianych dla przekraczania granicy, a mianowicie wymienionych w art. 2 rozdziału I niniejszego regulaminu oraz takich, które byłyby wywołane robotami na Wiśle. Polska władza zawiadomi osoby interesowane o tych przepisach.

b) Właściciele prawa rybołóstwa nie mogą przekraczać granic swych parcel, do których stosują się ich prawa. Granice te będą oznaczone na akcie, nadającym im prawo połowu.

c) Prawidłowe kontrakty rybołóstwa będą musiały być okazywane na każde żądanie kompetentnych władz polskich.

d) Specjalne pozwolenia będą mogły być wydawane na życzenie poszczególnych osób interesowanych przez władze polskie na nocne połowy.

e) Narzędzia i przybory, służące do rybołóstwa i używane przez osoby wyżej wymienione, będą wolne od cła przy przekroczeniu granicy w jedną i drugą stronę.

f) Ryby, wywożone do Prus Wschodnich, będą wolne od wszelkich opłat, nawet w razie istnienia w Polsce zakazu ich wywozu.

g) Statki, służące do rybołóstwa, będą mogły podczas złej pogody (powódź, pochód lodów i t. p.) za zgodą właściwej władzy polskiej przebywać w porcie w Korzeniowie (Kurzebrack) zwanym "portem zimowym".