Rozdział 1 - Przepisy wspólne dla wszystkich rodzajów postępowania. - Regulamin czynności sądów wojewódzkich i powiatowych w sprawach cywilnych i karnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1953.44.216

Akt utracił moc

Wersja od: 5 października 1953 r.

Rozdział  I.

Przepisy wspólne dla wszystkich rodzajów postępowania.

Oddział  1.

Zarządzenia i czynności wstępne.

§ 54. Przed terminem rozprawy lub posiedzenia w sprawie przewodniczący zgromadzi dowody, potrzebne do rozstrzygnięcia sprawy, aby sprawa w miarę możności mogła być zakończona w pierwszym terminie bez odraczania.

§ 55. W sprawach z udziałem ławników przewodniczący powinien wydać przed rozprawą wszelkie potrzebne zarządzenia i postanowienia, które mogą być wydane poza rozprawą bez udziału ławników.

§  56.

1. Kuratorem strony nieobecnej (art. 153 i 669 kodeksu postępowania cywilnego, art. 13 kodeksu postępowania niespornego) oraz nie mającej zdolności do czynności prawnych (art. 62 § 1 kodeksu postępowania cywilnego) przewodniczący powinien w miarę możności wyznaczyć osobę obeznaną ze stanem spraw osoby, którą ma on reprezentować. W miarę potrzeby sąd może się zwrócić do odpowiednich organów o wskazanie kandydata.

2. Kuratorem może być również wyznaczony adwokat.

3. Obwieszczenie o ustanowieniu kuratora umieszcza się na tablicy ogłoszeń sądu, w którym toczy się postępowanie, oraz w lokalu prezydium gminnej (miejskiej) rady narodowej, w której okręgu adresat ostatnio zamieszkiwał lub przebywał albo gdzie ma majątek, w braku zaś tych podstaw - w prezydium miejskiej rady narodowej, w okręgu której mieści się sąd.

§  57.

1. Doręczenia pism procesowych i wezwań dokonywa się w zasadzie stronie lub jej ustawowemu przedstawicielowi tylko wtedy, gdy nie ustanowili oni pełnomocnika procesowego lub osoby upoważnionej do odbioru pism sądowych (art. 140 § 2 kodeksu postępowania cywilnego).

2. W przypadku zobowiązania strony przez sąd do osobistego stawiennictwa wezwanie należy doręczyć zarówno pełnomocnikowi strony, jak i stronie osobiście.

§ 58. Przepisu art. 149 kodeksu postępowania cywilnego o doręczeniu zastępczym przez złożenie pisma w urzędzie pocztowym lub w lokalu prezydium gminnej (miejskiej) rady narodowej oraz przybicie pisma zawiadamiającego o tym na drzwiach adresata nie stosuje się w przypadku stwierdzenia przez organ doręczający, że adresat nie zamieszkuje pod wskazanym adresem.

§ 59. W razie niezawiadomienia sądu przez stronę lub jej przedstawiciela o zmianie swego miejsca zamieszkania niedoręczone pismo wraz z relacją organu doręczającego, stwierdzającą niezamieszkiwanie adresata pod wskazanym adresem, składa się do akt sprawy ze skutkiem doręczenia:

1) w przypadku niedoręczenia powodowi lub wnioskodawcy albo interwenientowi pierwszego lub dalszych pism pod adresem wskazanym w pozwie albo w zgłoszeniu interwencji;

2) w przypadku niedoręczenia pisma pozwanemu albo uczestnikowi postępowania niespornego bądź innego, gdy osoby te nie podały sądowi swoich adresów, jedynie co do drugiego i dalszych doręczeń pism sądowych i pod warunkiem, że pierwsze pismo zostało doręczone pod wskazanym adresem;

3) w przypadku niedoręczenia pisma osobom wymienionym w pkt 1 i 2 pod adresem przez nie wskazanym bez względu na to, czy były im już doręczone pod tym adresem jakiekolwiek pisma.

§  60.

1. W przypadku niedoręczenia pozwanemu lub uczestnikowi postępowania innego niż sporne pisma wszczynającego postępowanie w sprawie należy wezwać powoda lub wnioskodawcę do wskazania sądowi właściwego adresu i w tym celu wyznaczyć mu odpowiedni termin.

2. Sprawy podlegające rozpoznaniu w trybie postępowania spornego, z wyjątkiem spraw o alimenty oraz o ojcostwo i związane z nim roszczenia, pozostawia się bez biegu do czasu wskazania właściwego adresu lub złożenia wniosku o ustanowienie kuratora. Jeżeli adres uczestnika nie zostanie wskazany w terminie zakreślonym, przewodniczący przeprowadzi w sprawach o alimenty i ojcostwo oraz w sprawach podlegających rozpoznaniu w trybie postępowania niespornego stosowne dochodzenie w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu uczestnika, którego adres jest nieznany.

§ 61. W przypadku gdy dochodzenie określone w § 60 nie da pozytywnego wyniku, sprawy o alimenty i ojcostwo przewodniczący pozostawia bez biegu do czasu uzyskania przez sąd wiadomości o miejscu zamieszkania lub miejscu pobytu pozwanego albo złożenia przez powoda wniosku o ustanowienie kuratora, o czym zawiadamia powoda, pouczając go, że dalszy bieg sprawy zależy od wskazania adresu lub zgłoszenia wniosku o ustanowienie dla pozwanego kuratora procesowego, sprawom zaś podlegającym rozpoznaniu w trybie postępowania niespornego przewodniczący nadaje dalszy bieg, wyznaczając jednocześnie w razie potrzeby kuratora dla uczestnika nieznanego z miejsca pobytu.

§ 62. W przypadku niezawiadomienia sądu przez uczestnika o swej czasowej nieobecności w miejscu zamieszkania należy stosować zastępczy sposób doręczenia (art. 147, 149 kodeksu postępowania cywilnego). Jednakże w przypadku przymusowej nieobecności uczestnika w miejscu zamieszkania (np. pobyt w szpitalu, aresztowanie itp.) sąd powinien rozważyć z uwzględnieniem okoliczności sprawy, czy pomimo doręczonego zastępczo wezwania (zawiadomienia) nie należy posiedzenia odroczyć i zarządzić ponownego doręczenia go w rzeczywistym miejscu pobytu albo w miejscu zamieszkania po powrocie z czasowej nieobecności.

§ 63. Wobec organów władzy i administracji państwowej oraz instytucji publicznych (art. 150 kodeksu postępowania cywilnego) doręczenie zastępcze (art. 147, 149 kodeksu postępowania cywilnego) nie jest dopuszczalne.

§  64.

1. W przypadku wezwania przez sąd do udziału w sprawie osoby nie zapozwanej (art. 220 § 2 kodeksu postępowania cywilnego) lub nie będącej uczestnikiem postępowania (art. 13 § 2 kodeksu postępowania niespornego) należy w razie braku w aktach sprawy zbędnych dla sądu pism procesowych i załączników zobowiązać powoda lub wnioskodawcę do złożenia sądowi w terminie zakreślonym tych pism i załączników.

2. Jeżeli w terminie zakreślonym żądane pisma nie zostaną złożone, przewodniczący zarządzi w sprawach, w których strona powodowa korzysta ze zwolnienia od kosztów, oraz w sprawach podlegających rozpoznaniu w trybie postępowania niespornego, wszczynanego na wniosek właściwego organu lub z urzędu, sporządzenie odpisów przez sekretariat i doręczenie ich osobom wezwanym do udziału w sprawie. Koszt sporządzenia powyższych pism przez sekretariat stanowi wydatek. O zwrocie tego wydatku w sprawach, w których powód lub wnioskodawca korzysta ze zwolnienia od kosztów sądowych, sąd rozstrzygnie w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

3. Inne sprawy w przypadku niezłożenia w zakreślonym terminie żądanych pism pozostawia się bez biegu do czasu ich złożenia.

Oddział  2.

Inne czynności w toku postępowania.

§ 65. Zobowiązując stronę do wskazania lub złożenia dowodu albo do dokonania jakiejkolwiek czynności, należy w postanowieniu (zarządzeniu) oznaczyć termin jej wykonania.

§ 66. Jeżeli zarządzenie oględzin z udziałem biegłego (art. 303 kodeksu postępowania cywilnego) nie będzie celowe, a przed wydaniem opinii zachodzi potrzeba obejrzenia przez biegłego rzeczy, znajdującej się w posiadaniu strony, należy w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego zobowiązać tę stronę do udostępnienia biegłemu rzeczy, której opinia ma dotyczyć, w czasie przez niego określonym (art. 297 kodeksu postępowania cywilnego).

§ 67. Sprostowanie wyroku lub postanowienia następuje w formie postanowienia. O sprostowaniu orzeczenia zamieszcza się na jego sentencji w miejscu widocznym wzmiankę zawierającą istotną treść wprowadzonej w orzeczeniu zmiany oraz datę postanowienia o sprostowaniu. Wzmiankę tę podpisuje kierownik sekretariatu. Wydawane po sprostowaniu odpisy i wypisy orzeczenia należy sporządzać w brzmieniu sprostowanym.

§ 68. W przypadku złożenia zażalenia na postanowienie skazujące świadka, biegłego, stronę lub osobę trzecią na grzywnę (art. 391 § 1 pkt 4 kodeksu postępowania cywilnego) do zażalenia dołącza się przy przedstawieniu go drugiej instancji zamiast akt sprawy odpis zaskarżonego postanowienia i złożone przez żalącego się pisma i dowody usprawiedliwiające.

Oddział  3.

Sprawy z udziałem prokuratora.

§  69.

1. O wyznaczonych posiedzeniach w poszczególnych sprawach należy zawiadomić prokuratora co najmniej na dwa tygodnie przed terminem posiedzenia.

2. Prokuratorowi przesyła się akta zarówno spraw, w których bierze on udział, jak i akta innych spraw na zgłoszone przez niego żądanie.

§ 70. Prokuratora należy zawiadamiać o wszystkich wyznaczonych terminach i doręczać mu z urzędu odpisy orzeczeń nie tylko w przypadku wytoczenia przez niego sprawy, lecz również w przypadku przystąpienia do toczącej się już sprawy (art. 90 kodeksu postępowania cywilnego), chyba że prokurator zawiadomił sąd, iż nie będzie brał udziału w sprawie.

§ 71. W zawiadomieniu prokuratora o sprawie, w której sąd uznał udział prokuratora za potrzebny, należy podać zwięźle stan sprawy i w miarę potrzeby dołączyć również do zawiadomienia odpis pozwu (wniosku rozpoczynającego postępowanie) lub odpisy innych pism z akt sprawy, a w przypadku wszczęcia postępowania z urzędu (art. 2 § 1 kodeksu postępowania niespornego) wskazać ponadto okoliczności uzasadniające wszczęcie postępowania sądowego.

§ 72. W przypadku wytoczenia sprawy przez prokuratora sąd zawiadamia w miarę możności osoby, o których mowa w art. 96 kodeksu postępowania cywilnego, o wytoczeniu sprawy.

§  73.

1. Osobę wstępującą w charakterze strony powodowej do sprawy wytoczonej w jej interesie przez prokuratora (art. 96 kodeksu postępowania cywilnego) należy wezwać do uiszczenia. w terminie siedmiu dni przypadających od powoda opłat sądowych, o ile osoba ta nie uzyskała zwolnienia od kosztów sądowych (art. 115 kodeksu postępowania cywilnego) albo o ile nie służy jej z ustawy zwolnienie od kosztów lub opłat sądowych.

2. Nieuiszczenie przez nią opłat sądowych w wyznaczonym terminie nie wstrzymuje postępowania w sprawie. Należne od powoda opłaty sądowe podlegają ściągnięciu przez sąd.

Oddział  4.

Sprawy z udziałem organów zastępstwa prawnego.

§  74.

1. W sprawach, w których stronę pozwaną reprezentuje organ zastępstwa prawnego, pierwszy termin posiedzenia, o ile nie stoją na przeszkodzie szczególne względy, powinien być tak wyznaczony, aby pomiędzy dniem doręczenia wezwania a dniem posiedzenia upłynęło przynajmniej cztery tygodnie. W celu nieprzewlekania postępowania należy w tych sprawach wysyłać wezwania niezwłocznie po wpłynięciu sprawy i wyznaczeniu terminu posiedzenia.

2. Dalsze terminy w takich sprawach oraz terminy w sprawach, w których organ zastępstwa prawnego reprezentuje stronę powodową lub jest ich uczestnikiem, należy wyznaczyć w taki sposób, aby pomiędzy doręczeniem wezwania a dniem posiedzenia upłynęło przynajmniej czternaście dni.

3. Sprawy z udziałem organów zastępstwa prawnego należy w miarę możności wyznaczać na jeden dzień i jako pierwsze z wokandy.

§  75.

1. Sąd, uznając za celowe wzięcie przez właściwy organ zastępstwa prawnego udziału w obronie interesu publicznego w toczącym się postępowaniu niespornym (art. 13 § 3 kodeksu postępowania niespornego), zarządzi zawiadomienie tego organu o wszczęciu postępowania. Do zawiadomienia należy dołączyć odpis wniosku o wszczęcie postępowania, a gdy postępowanie zostało wszczęte z urzędu, należy w zawiadomieniu określić zwięźle przedmiot postępowania i stan sprawy.

2. Jeżeli na skutek takiego zawiadomienia organ zastępstwa prawnego weźmie udział w sprawie, delegując na posiedzenie swego przedstawiciela bądź zgłaszając na piśmie jakikolwiek wniosek w sprawie, należy mu doręczać zawiadomienie o terminach oraz odpisy orzeczeń, tak jak innym uczestnikom postępowania. Jeżeli organ zastępstwa prawnego pomimo zawiadomienia o toczącym się postępowaniu nie wziął w nim udziału, nie doręcza się mu dalszych zawiadomień o terminach ani odpisów orzeczeń.