Rozdział 4 - Przepisy o likwidacji dotychczasowych instytucji bankowych. - Reforma bankowa.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1951.36.279 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 10 grudnia 1958 r.

Rozdział  IV.

1. 

Przepisy o likwidacji dotychczasowych instytucji bankowych.

1. 
Istniejące w chwili ogłoszenia niniejszego dekretu przedsiębiorstwa bankowe państwowe i inne przedsiębiorstwa bankowe, Bank Polski, Bank Gospodarstwa Spółdzielczego, komunalne kasy oszczędności, Komunalny Związek Kredytowy w Poznaniu wraz z Komunalnym Bankiem Kredytowym w Poznaniu, Wojewódzki Bank Pożyczkowy w Poznaniu, gminne kasy pożyczkowo-oszczędnościowe, kasy przezorności oraz wszelkie inne instytucje kredytowe:
1)
przekażą instytucjom bankowym (art. 1) wskazanym przez Ministra Finansów wszystkie swe agendy oraz aktywa i pasywa objęte rachunkiem "polskim",
2)
przekażą Państwu swe nieruchomości i ruchomości figurujące w rachunkach "starym" i "okupacyjnym" z tym, że wierzytelności, przysługujące z tego tytułu instytucjom przekazującym, wchodzą jako aktywa do ich rachunku "starego" bądź "okupacyjnego",
3)
przechodzą w stan likwidacji, która obejmie rachunki "stare" i "okupacyjne".
2. 
Termin, sposób i warunki wykonania czynności wymienionych w ust. 1, określi Minister Finansów.
3. 
Przepisy ust. 1 nie dotyczą Narodowego Banku Polskiego, Banku Polska Kasa Opieki S.A. i Banku Handlowego w Warszawie S.A. Ponadto przepisy ust. 1 nie dotyczą przedsiębiorstw bankowych i instytucji kredytu długoterminowego, postawionych w stan likwidacji przed ogłoszeniem niniejszego dekretu.
4. 
Z chwilą przekazania aktywów i pasywów rachunku polskiego (ust. 1 pkt 1) wierzytelności instytucji przekazujących przechodzą w granicach przekazania na instytucje przejmujące, a zarazem instytucje te stają się dłużnikami w miejsce instytucji przekazujących, które zostają zwolnione z zobowiązania. Przejście praw i obowiązków z instytucji przekazujących na przejmujące następuje z mocy samego prawa.
5. 
Hipoteki, poręczenia i prawa zastawu, ustanowione dla zabezpieczenia zobowiązań nie wygasają, lecz przysługują nadal instytucji przejmującej, jeśli stała się wierzycielem, lub przeciwko niej, jeśli stała się dłużnikiem. Hipoteki te oraz poręczenia i prawa zastawu po spłacie przejętych kredytów nie wygasają, lecz pozostają nadal jako zabezpieczenie zobowiązań, wynikłych z tytułu innych kredytów, udzielonych przez instytucje przejmujące. W stosunku do zabezpieczeń, będących przedmiotem wpisu do księgi wieczystej lub rejestru publicznego, przejście zostanie uwidocznione na jednostronny wniosek osoby uprawnionej. Wniosek taki zaopatrzony w zaświadczenie instytucji przekazującej o przejściu zabezpieczenia stanowi podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. Od wniosków takich oraz czynności w postępowaniu dotyczącym prowadzenia ksiąg wieczystych i rejestrów nie będą pobierane żadne opłaty.
6. 
Przejście praw i obowiązków, o których mowa w niniejszym artykule, nie pozbawia dłużnika praw wynikających z przepisów art. 174 i 185 kodeksu zobowiązań.
7. 
Podstawę do dokonania w księgach wieczystych wpisu, stwierdzającego przejście na rzecz Państwa własności nieruchomości, przekazanej zgodnie z ust. 1 pkt 1 i 2, stanowi zarządzenie Ministra Finansów, wydane na podstawie ust. 2. Od wniosków o wpis prawa własności nie będą pobierane żadne opłaty.

Przejęcie agend, aktywów i pasywów w myśl artykułu poprzedzającego jak również nadwyżki uzyskane przy przekazywaniu nieruchomości i ruchomości wolne są od wszelkich podatków i opłat państwowych oraz od innych należności publicznych.

1. 
O ile dekret niniejszy nie stanowi inaczej, do likwidacji, przewidzianej w art. 25 ust. 1 pkt 3, mają zastosowanie przepisy dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych (Dz. U. R. P. Nr 52, poz. 410).
2. 
Wierzytelności i zobowiązania pieniężne zostaną przyjęte do bilansu otwarcie likwidacji i listy wierzytelności według zasad, przewidzianych dekretem z dnia 27 lipca 1949 r. o zaciąganiu nowych i określaniu wysokości nie umorzonych zobowiązań pieniężnych (Dz. U. R. P. Nr 45, poz. 332) oraz ustawą z dnia 28 października 1950 r. o zmianie systemu pieniężnego (Dz. U. R. P. Nr 50, poz. 459). Przepis art. 25 lit. d) dekretu z dnia 27 lipca 1949 r. o zaciąganiu nowych i określaniu wysokości nie umorzonych zobowiązań pieniężnych nie ma zastosowania.
3. 
Do zobowiązań długoterminowych, wynikających z emisji obligacji i listów zastawnych:
a)
nie mają zastosowania przepisy art. 21 i 22 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych,
b)
mają zastosowanie przepisy art. 19, 20, 28 i 29 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych instytucji kredytu długoterminowego (Dz. U. R. P. Nr 52, poz. 411).
4. 
Zobowiązania likwidowanych instytucji bankowych z tytułu emitowanych listów zastawnych lub obligacji, jak również z innych dokumentów na okaziciela, zostaną przyjęte na listę wierzytelności nawet bez pisemnego zgłoszenia wymienionych papierów i dokumentów na okaziciela, jeżeli figurują w wykazach, sporządzonych w toku rejestracji, przeprowadzonej w myśl dekretu z dnia 3 lutego 1947 r. o rejestracji i umarzaniu niektórych dokumentów na okaziciela, emitowanych przed dniem 1 września 1939 r. (Dz. U. R. P. z 1948 r. Nr 28, poz. 190).
5. 
Zobowiązania Pocztowej Kasy Oszczędności z tytułu wkładów (książeczek) oszczędnościowych, nie wymienionych w ust. 4 - zostaną przejęte na listę wierzytelności nawet bez pisemnego ich zgłoszenia, jeżeli zostały zarejestrowane w Pocztowej Kasie Oszczędności w czasie od dnia 9 maja 1945 r. do dnia 31 grudnia 1949 r.
6. 
Wierzytelności nie zgłoszone w terminie, określonym w art. 14 ust. 3 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych - wyjąwszy przypadki, o których mowa w ust. 4 i 5 - nie będą zaspokojone.
7. 
Przy likwidacji Pocztowej Kasy Oszczędności uiszczenie należności, określonych w art. 25 pkt 7 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych, nastąpi w ten sposób, że wierzytelnościom osób fizycznych z tytułu wkładów (książeczek) oszczędnościowych przysługiwać będzie pierwszeństwo w zaspokojeniu przed innymi wierzytelnościami, wymienionymi w powołanym art. 25 pkt 7.

W instytucjach, w których statuty przewidują odpowiedzialność wspólników (udziałowców) w wielokrotności udziału, odpowiedzialność ta zostaje ograniczona do wpłat, wniesionych do chwili ogłoszenia niniejszego dekretu, chyba że przed tym nastąpiło w formie prawem przepisanej wezwanie wspólników (udziałowców) do wniesienia dalszych wpłat z tego tytułu.

1. 
Stosunek pracy pracowników instytucji bankowych podlega przepisom ustawodawstwa pracy.
2. 
Umowy o pracę pracowników, zatrudnionych w instytucjach, przekazujących agendy z mocy art. 25, wygasają z chwilą nawiązania z tymi pracownikami stosunku pracy przez instytucje przejmujące.
3. 
Umowy z pracownikami, którzy nie przeszli do pracy w instytucjach przejmujących, ulegają rozwiązaniu z zachowaniem ustawowego okresu wypowiedzenia.
4. 
Inne uprawnienia, wynikające z dotychczasowych umów, oraz uprawnienia emerytalne pracowników, wymienionych w ustępach poprzedzających, nie mogą być dochodzone. Sprawę tych uprawnień uregulują odrębne przepisy.
1. 
Sprawa funduszów emerytalnych instytucji ulegających likwidacji zostanie uregulowana osobnymi przepisami.
2. 
Nieruchomości i ruchomości stanowiące własność lub zabezpieczenie funduszów emerytalnych przy poszczególnych likwidujących się bankach nie ulegają przekazaniu w myśl art. 25 niniejszego dekretu i nie wchodzą do majątku ulegającego likwidacji.

Instytucje likwidowane na podstawie niniejszego dekretu są wolne od chwili przejścia w stan likwidacji od wszelkich podatków, opłat skarbowych, sądowych i innych należności publicznych.

2.

Przepisy o likwidacji komunalnych kas oszczędności.

Z dniem wejścia w życie dekretu niniejszego:

1)
przestaje istnieć Związek Komunalnych Kas Oszczędności Rzeczypospolitej Polskiej, a prawa i obowiązki oraz majątek tego związku przechodzą na Narodowy Bank Polski,
2)
komunalne kasy oszczędności zostają podporządkowane pod względem organizacyjnym, personalnym, finansowym i rewizyjnym Narodowemu Bankowi Polskiemu, a wszelkie uprawnienia, zastrzeżone dotychczasowymi przepisami związkom założycielskim, radom i komisjom rewizyjnym - przechodzą na zarząd Narodowego Banku Polskiego; z chwilą objęcia obowiązków przez mianowanego dla komunalnej kasy oszczędności likwidatora przechodzą uprawnienia Narodowego Banku Polskiego bądź zarządu Narodowego Banku Polskiego na mianowanego likwidatora w zakresie, w jakim likwidacja się toczy; z chwilą całkowitego wykonania czynności, określonych w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 2, uprawnienia Narodowego Banku Polskiego bądź zarządu Narodowego Banku Polskiego wygasają.

Ilekroć w obowiązujących przepisach o komunalnych kasach oszczędności użyte są wyrazy "władza nadzorcza", należy rozumieć, że władzą tą jest Minister Finansów.

Do likwidacji komunalnych kas oszczędności nie mają zastosowania przepisy art. 27 ust. 3 pkt b) oraz ust. 5 i 7. Nadwyżki pozostałe w poszczególnych kasach po zaspokojeniu wierzytelności osób fizycznych z tytułu wkładów (książeczek) oszczędnościowych zostaną zarządzeniem Ministra Finansów przeznaczone na zaspokojenie analogicznych wierzytelności do tych kas, których masa likwidacyjna rachunków "starego" i "okupacyjnego" na to nie wystarcza. Dalszą nadwyżkę Minister Finansów przeznaczy na zaspokojenie pozostałych wierzytelności, wymienionych w art. 25 pkt 7 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych, następnie zaś na zaspokojenie wierzytelności, wymienionych w pkt 8 tego artykułu. Jeżeli po zaspokojeniu wierzytelności, wymienionych w pkt 7 i 8 art. 25 powołanego dekretu pozostanie jeszcze nadwyżka, przechodzi ona na rzecz Państwa.

3.

(skreślony) 12  .

 (skreślony).

12 Podtytuł 3 skreślony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 29 maja 1957 r. (Dz.U.57.31.136) zmieniającej nin. dekret z dniem 11 czerwca 1957 r.
13 Art. 35 skreślony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 29 maja 1957 r. (Dz.U.57.31.136) zmieniającej nin. dekret z dniem 11 czerwca 1957 r.