Rozdział 4 - Nabywanie tytułu prawnego do nieruchomości i realizacja inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej - Przygotowanie i realizacja inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.412 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 20 marca 2024 r.

Rozdział  4

Nabywanie tytułu prawnego do nieruchomości i realizacja inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej

1. 
Decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej zatwierdza się podział nieruchomości, w przypadku konieczności dokonania takiego podziału. Mapy z projektami podziału nieruchomości stanowią integralną część decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej.
2. 
Linie rozgraniczające teren ustalone decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej stanowią linie podziału nieruchomości.
3. 
Nieruchomości znajdujące się w liniach rozgraniczających teren inwestycji w zakresie wskazanym w art. 7 ust. 1 pkt 9, stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa, z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej stała się ostateczna, za odszkodowaniem.
4. 
Jeżeli nieruchomości, o których mowa w ust. 3, lub prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości są obciążone ograniczonymi prawami rzeczowymi, z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej stała się ostateczna, prawa te wygasają za odszkodowaniem.
5. 
W przypadku gdy nieruchomość podlegająca podziałowi zgodnie z ust. 1 jest obciążona hipoteką, hipoteka wygasa wyłącznie w stosunku do części nieruchomości objętych decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej.
6. 
W stosunku do nieruchomości objętych decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej, nie stosuje się art. 4 i art. 4a ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich oraz art. 109 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
7. 
Jeżeli przeznaczona na inwestycję w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego została oddana w użytkowanie wieczyste, w zakresie wskazanym w art. 7 ust. 1 pkt 7, użytkowanie to wygasa za odszkodowaniem, z dniem, w którym decyzja o ustaleniu inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej stała się ostateczna.
8. 
Do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania w przypadkach, o których mowa w ust. 3, 4 i 7, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 27 i art. 28.

Do egzekucji obowiązków wynikających z decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

1. 
Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej stanowi podstawę do wydania przez wojewodę decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu ustanowionego na nieruchomości przeznaczonej na inwestycję w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej, stanowiącej własność Skarbu Państwa lub zarządu w odniesieniu do gruntów w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.
2. 
Jeżeli przeznaczona pod inwestycję w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej nieruchomość stanowiąca własność Skarbu Państwa została uprzednio wydzierżawiona, wynajęta, użyczona lub stanowi przedmiot innych stosunków obligacyjnych, z upływem 1 miesiąca, licząc od dnia, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej stała się ostateczna, umowy najmu, dzierżawy, użyczenia oraz inne stosunki obligacyjne dotyczące tej nieruchomości wygasają z mocy prawa. Za szkody poniesione na skutek wygaśnięcia umowy lub innych stosunków obligacyjnych przysługuje odszkodowanie.
1. 
Za nieruchomości, użytkowanie wieczyste oraz ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, o których mowa w art. 24 ust. 3, 4 i 7, przysługuje odszkodowanie.
2. 
W terminie 2 miesięcy od dnia, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej stała się ostateczna, wojewoda ustala wysokość odszkodowania, o którym mowa w ust. 1, w drodze decyzji. Decyzja jest niezaskarżalna.
3. 
Wysokość odszkodowania, o którym mowa w ust. 2, ustala się na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego, według stanu nieruchomości oraz jej wartości w dniu wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej przez organ pierwszej instancji albo w dniu wydania decyzji ustalającej wysokość odszkodowania. Odszkodowanie podlega waloryzacji na dzień wypłaty, według zasad obowiązujących w przypadku zwrotu wywłaszczonych nieruchomości.
4. 
W przypadku, o którym mowa w art. 24 ust. 4, wysokość odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu zmniejsza się o kwotę równą wartości odszkodowania ustalonego z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych.
5. 
Suma wysokości odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu, z wyłączeniem kwot, o których mowa w ust. 9, i wysokości odszkodowania z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych ustanowionych na tej nieruchomości lub na prawie użytkowania wieczystego nie może przekroczyć wartości nieruchomości lub wartości prawa użytkowania wieczystego. Roszczenia osób uprawnionych z tytułu ograniczonych praw rzeczowych zaspokaja się według pierwszeństwa tych praw, ustalonego zgodnie z odrębnymi przepisami.
6. 
Jeżeli na nieruchomościach, o których mowa w art. 24 ust. 3, lub na prawie użytkowania wieczystego tych nieruchomości jest ustanowiona hipoteka, wysokość odszkodowania z tytułu wygaśnięcia hipoteki ustala się w wysokości świadczenia głównego wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, w zakresie, w jakim wierzytelność ta nie wygasła, wraz z odsetkami zabezpieczonymi tą hipoteką obliczonymi na dzień spłaty wierzyciela hipotecznego. Odszkodowanie to podlega zaliczeniu na spłatę świadczenia głównego wierzytelności zabezpieczonej hipoteką wraz z odsetkami.
7. 
Odszkodowanie z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych wypłaca się osobom, którym te prawa przysługiwały. Wysokość odszkodowania z tytułu wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych nie może przekraczać wartości nieruchomości ustalonej zgodnie z ust. 3.
8. 
Odszkodowania za nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym podlegają przekazaniu do depozytu sądowego na okres 10 lat.
9. 
Jeżeli na nieruchomościach, o których mowa w art. 24 ust. 3, są zlokalizowane obiekty infrastruktury służące wykonywaniu przez jednostki samorządu terytorialnego zadań własnych, zrealizowane lub realizowane przy wykorzystaniu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub innych źródeł zagranicznych, odszkodowanie przysługuje jednostce samorządu terytorialnego w wysokości kwot podlegających zwrotowi środków pochodzących z dofinansowania wraz z odsetkami należnymi zgodnie z przepisami regulującymi zasady zwrotu dofinansowania. Odszkodowanie przyznaje się pod warunkiem rozwiązującym dokonania przez jednostkę samorządu terytorialnego, w trybie i terminie wynikającym z właściwych przepisów, zwrotu dofinansowania wraz z należnymi odsetkami.
10. 
W przypadku gdy decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej dotyczy rodzinnych ogrodów działkowych ustanowionych zgodnie z ustawą z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, inwestor, w którego interesie nastąpi likwidacja rodzinnego ogrodu działkowego lub jego części, jest zobowiązany:
1)
wypłacić działkowcom - odszkodowanie za stanowiące ich własność nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działkach;
2)
wypłacić stowarzyszeniu ogrodowemu - odszkodowanie za stanowiące jego własność urządzenia, budynki i budowle rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do wspólnego korzystania przez użytkujących działki i służące do zapewnienia funkcjonowania ogrodu;
3)
zapewnić nieruchomości zamienne na odtworzenie rodzinnego ogrodu działkowego.
10a. 
Do obowiązków wynikających z ust. 10, przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
11. 
Koszty wypłaty odszkodowań pokrywane są z części budżetu państwa, której dysponentem jest właściwy wojewoda.
1. 
W odniesieniu do nieruchomości objętych decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej, wskazanych zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 8, w celu zapewnienia prawa do wejścia na teren nieruchomości dla prowadzenia inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej albo na zakładaniu i przeprowadzaniu na nich ciągów drenażowych przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, a także prac związanych z konserwacją lub usuwaniem awarii, wojewoda, w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej, ograniczy sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na wejście na teren nieruchomości oraz zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości tych ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń. Przepisy art. 124 ust. 1a, 2 i 4-8 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami stosuje się odpowiednio, z zastrzeżeniem przepisów niniejszej ustawy.
2. 
Decyzje w zakresie odszkodowania wydaje wojewoda. Decyzja jest niezaskarżalna.
1. 
W przypadku gdy inwestycja w zakresie obiektu energetyki jądrowej wymaga przejścia przez tereny wód płynących, dróg publicznych lub tereny gruntów objętych obszarem kolejowym, inwestor jest uprawniony do zajęcia tego terenu na czas realizacji i eksploatacji tej inwestycji. Inwestor przed planowanym zajęciem tego terenu uzgadnia, w drodze pisemnego porozumienia, z odpowiednimi podmiotami, o których mowa w art. 212 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne, z właściwym zarządcą drogi, z właściwym zarządcą infrastruktury kolejowej albo innym właściwym podmiotem zarządzającym obszarem kolejowym zakres, termin i warunki zajęcia tego terenu.
1a. 
Wojewoda, na wniosek inwestora, wydaje decyzję określającą warunki, zakres i termin zajęcia przez inwestora gruntów stanowiących pas drogowy lub gruntów objętych obszarem kolejowym, w przypadku gdy nie zostanie zawarte porozumienie, o którym mowa w ust. 1, w terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu tego porozumienia odpowiednio przez właściwego zarządcę drogi, właściwego zarządcę infrastruktury kolejowej albo inny właściwy podmiot zarządzający obszarem kolejowym. Organem wyższego stopnia w sprawie, o której mowa w zdaniu pierwszym, jest minister właściwy do spraw transportu.
1b. 
Warunki zawarte w porozumieniu, o którym mowa w ust. 1, albo określone w decyzji, o której mowa w ust. 1a, nie mogą powodować:
1)
zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub kolejowego;
2)
wstrzymania ruchu kolejowego;
3)
zamknięcia dróg publicznych, chyba że istnieje możliwość zorganizowania objazdów.
1c. 
Stronami postępowania o wydanie decyzji, o której mowa w ust. 1a, są wyłącznie inwestor oraz odpowiednio właściwy zarządca drogi, właściwy zarządca infrastruktury kolejowej albo inny właściwy podmiot zarządzający obszarem kolejowym.
1d. 
Do postępowania o wydanie decyzji, o której mowa w ust. 1a, przepis art. 6 ust. 1a stosuje się odpowiednio.
2. 
Grunty pokryte wodami, stanowiące własność Skarbu Państwa, niezbędne do realizacji i eksploatacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej, oddaje się inwestorowi na czas prowadzenia i eksploatacji inwestycji w użytkowanie, za opłatą roczną, na zasadach określonych w art. 261 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne.
1. 
Ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu oraz przeniesienie własności znajdujących się na nim budynków, innych urządzeń lub lokali na rzecz inwestora następuje na jego wniosek złożony po uzyskaniu decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej.
2. 
Wojewoda zawiera umowę o ustanowienie użytkowania wieczystego w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1.
1. 
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe zarządzające, na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, nieruchomościami objętymi pozwoleniem na prace przygotowawcze lub pozwoleniem na budowę inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej jest obowiązane do dokonania wycinki drzew i krzewów oraz ich uprzątnięcia w terminie oraz na warunkach ustalonych w odrębnym porozumieniu między Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe a inwestorem.
2. 
Jeżeli w terminie miesiąca od dnia wydania pozwolenia na prace przygotowawcze lub pozwolenia na budowę inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej porozumienie, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie zawarte, inwestor może wystąpić z wnioskiem do właściwego wojewody o ustalenie, w drodze decyzji, terminu i warunków wycinki drzew i krzewów oraz ich uprzątnięcia. Organem wyższego stopnia w sprawie, o której mowa w zdaniu pierwszym, jest minister właściwy do spraw środowiska.
3. 
Drewno pozyskane z wycinki drzew i krzewów, o której mowa w ust. 1, staje się, nieodpłatnie własnością Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.
4. 
Koszty wycinki drzew i krzewów oraz ich uprzątnięcia w zakresie przekraczającym wartość drewna ponosi inwestor.

Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzją, o której mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 11 ust. 1, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

1. 
Organem wyższego stopnia w sprawach określonych w niniejszym rozdziale jest minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, z zastrzeżeniem art. 29 ust. 1a zdanie drugie oraz art. 31 ust. 2 zdanie drugie.
2. 
Strona niezadowolona z przyznanego jej odszkodowania na podstawie przepisów niniejszego rozdziału, w terminie 30 dni od dnia doręczenia jej decyzji o odszkodowaniu, może wnieść powództwo do sądu powszechnego. Wniesienie powództwa nie wstrzymuje wykonania decyzji.

W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, przy czym ilekroć w przepisach tej ustawy jest mowa o decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, rozumie się przez to także decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej. Przepisu art. 9 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami nie stosuje się.