Rozdział 8 - Nadzór i kontrola - Przewóz towarów niebezpiecznych.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2022.2147 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 1 lipca 2023 r.
Rozdział 8
Nadzór i kontrola
Nadzór i kontrola
1.
Nadzór nad przewozem towarów niebezpiecznych oraz nad jednostkami realizującymi zadania związane z tym przewozem, z zastrzeżeniem art. 98, sprawuje:1)
minister właściwy do spraw transportu - w zakresie przewozu drogowego oraz przewozu koleją towarów niebezpiecznych;2)
minister właściwy do spraw żeglugi śródlądowej - w zakresie przewozu żeglugą śródlądową towarów niebezpiecznych.2.
W ramach sprawowanego nadzoru odpowiednio minister właściwy do spraw transportu albo minister właściwy do spraw żeglugi śródlądowej w szczególności sprawdza prawidłowość:1)
działań podejmowanych przez służby kontrolne, o których mowa w art. 99 ust. 1 pkt 1-3;2)
wykonywania przez Dyrektora TDT zadań w zakresie:a)
prowadzenia ewidencji doradców,b)
prowadzenia ewidencji ekspertów ADN, ekspertów ADN do spraw przewozu gazów i ekspertów ADN do spraw przewozu chemikaliów oraz ewidencji podmiotów prowadzących kursy dla doradców,c)
wydawania świadectwa doradcy i świadectwa dopuszczenia pojazdu ADR;3)
wykonywania zadań przez dyrektora urzędu żeglugi śródlądowej w zakresie wydawania świadectwa eksperta ADN, świadectwa eksperta ADN do spraw przewozu gazów, świadectwa eksperta ADN do spraw przewozu chemikaliów oraz świadectwa dopuszczenia statku ADN i tymczasowego świadectwa;4)
czynności wykonywanych przez marszałka województwa w zakresie wydawania zaświadczeń ADR.3.
W ramach sprawowanego nadzoru odpowiednio minister właściwy do spraw transportu albo minister właściwy do spraw żeglugi śródlądowej gromadzi informacje przekazywane przez:1)
organy, o których mowa w art. 17 ust. 1, w zakresie poważnych wypadków lub awarii związanych z przewozem towarów niebezpiecznych,2)
marszałków województw w zakresie określonym w art. 56 ust. 4,3)
służby kontrolne w zakresie określonym w art. 104 ust. 1 i 2- w celu, w szczególności, monitorowania zdarzeń z udziałem towarów niebezpiecznych oraz podejmowanych działań w związku z tymi zdarzeniami, monitorowania skali naruszeń przepisów dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych, a także monitorowania procesu szkolenia w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych.
4.
W przypadku stwierdzenia, w ramach nadzoru, nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w ust. 2, odpowiednio minister właściwy do spraw transportu albo minister właściwy do spraw żeglugi śródlądowej może wydawać wiążące wytyczne i polecenia kierownikom jednostek organizacyjnych właściwych w tych sprawach.1.
Nadzór nad przewozem towarów niebezpiecznych środkami transportu należącymi do sił zbrojnych lub środkami transportu, za które siły zbrojne są odpowiedzialne, oraz nad jednostkami wojskowymi realizującymi zadania związane z tym przewozem sprawuje Minister Obrony Narodowej.2.
W ramach sprawowanego nadzoru Minister Obrony Narodowej w szczególności sprawdza prawidłowość działań lub czynności podejmowanych przez Szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych oraz Szefa Wojskowego Dozoru Technicznego.3.
W przypadku stwierdzenia, w ramach nadzoru, nieprawidłowości działań w zakresie, o którym mowa w ust. 2, Minister Obrony Narodowej może wydawać wiążące wytyczne i polecenia szefom jednostek organizacyjnych właściwych w tych sprawach.1.
Kontrolę przewozu towarów niebezpiecznych przeprowadzają:1)
inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego - na drogach, parkingach oraz w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych w zakresie przewozu drogowego;2)
upoważnieni pracownicy Urzędu Transportu Kolejowego - na obszarze kolejowym, bocznicach kolejowych oraz w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych w zakresie przewozu koleją;3)
upoważnieni pracownicy urzędów żeglugi śródlądowej - na statkach żeglugi śródlądowej, w portach i przystaniach oraz w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych w zakresie przewozu żeglugą śródlądową;4)
funkcjonariusze Policji - na drogach i parkingach;5)
funkcjonariusze Straży Granicznej - na drogach i parkingach;6)
funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej - na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;7)
żołnierze Żandarmerii Wojskowej - w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych wykonywanego przez siły zbrojne.2.
Osoby, o których mowa w ust. 1, przy przeprowadzaniu kontroli współdziałają w niezbędnym zakresie z upoważnionymi przedstawicielami:1)
organów dozoru jądrowego - w sprawach warunków przewozu materiałów promieniotwórczych;2)
Transportowego Dozoru Technicznego - w sprawach, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 4;3)
Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych lub Wojskowego Dozoru Technicznego - w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych wykonywanego przez siły zbrojne;4)
Inspekcji Ochrony Środowiska - w sprawach związanych z przestrzeganiem przepisów o ochronie środowiska;5)
straży ochrony kolei - w sprawach związanych z przestrzeganiem przepisów porządkowych i dotyczących ochrony życia i zdrowia ludzi na obszarze kolejowym i w pojazdach kolejowych;6)
organów właściwych w sprawach, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 6-8 - w odpowiednim zakresie.3.
Osoby przeprowadzające kontrolę, o których mowa w ust. 1, dokonują kontroli na warunkach i w trybie określonych w przepisach określających zakres ich działania.4.
Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mogą wykonywać czynności doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych.1.
Kontrola, o której mowa w art. 99 ust. 1, polega na sprawdzeniu:1)
zgodności wykonywanego przewozu towarów niebezpiecznych z wymaganiami określonymi odpowiednio w ADR, RID lub ADN oraz w ustawie;2)
stanu technicznego naczyń, opakowań, urządzeń transportowych służących do przewozu towarów niebezpiecznych;3)
stanu technicznego środka transportu użytego do przewozu, jego oznakowania i wyposażenia;4)
przeszkolenia osób wykonujących przewóz towarów niebezpiecznych oraz czynności związane z tym przewozem, a także wyznaczenia właściwego doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych;5)
dokumentów wymaganych przy przewozie towarów niebezpiecznych, w szczególności zaświadczenia ADR.2.
Funkcjonariusze Straży Granicznej i Policji przeprowadzają kontrolę w zakresie określonym w ust. 1 pkt 1-3 i 5.3.
Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej przeprowadzają kontrolę w zakresie określonym w ust. 1 pkt 5.4.
W przypadku stwierdzenia niewywiązywania się doradcy z obowiązków określonych w ustawie oraz odpowiednio w ADR, RID lub ADN osoby przeprowadzające kontrolę, o których mowa w art. 99 ust. 1 pkt 1-3, przekazują niezwłocznie informację o stwierdzonych naruszeniach do Dyrektora TDT.5.
W przypadku stwierdzenia niewywiązywania się doradcy z obowiązków określonych w ustawie oraz odpowiednio w ADR, RID lub ADN, w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych przez siły zbrojne, żołnierze Żandarmerii Wojskowej przekazują niezwłocznie informację o stwierdzonych naruszeniach odpowiednio do Szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych lub Dyrektora TDT.6.
Do kontroli działalności gospodarczej w siedzibie uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.1.
Osoby, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązane podczas każdej kontroli wypełnić listę kontrolną oraz sporządzić protokół kontroli.2.
Lista kontrolna i protokół kontroli są sporządzane w dwóch egzemplarzach, z czego:1)
jeden egzemplarz jest przekazywany kontrolowanemu;2)
drugi egzemplarz zachowują osoby przeprowadzające kontrolę, o których mowa w art. 99 ust. 1. Egzemplarz ten przechowywany jest przez okres 5 lat od dnia sporządzenia protokołu w dokumentacji prowadzonej przez organy, w których imieniu osoby, wskazane w art. 99 ust. 1, przeprowadzają kontrolę.3.
(uchylony).4.
W przypadku kontroli drogowej przewozu towarów niebezpiecznych dokonywanej podczas odprawy granicznej protokół kontroli jest sporządzany tylko w sytuacji stwierdzenia naruszeń.1.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości związanych z przewozem drogowym towarów niebezpiecznych, mających wpływ na bezpieczeństwo tego przewozu, osoba przeprowadzająca kontrolę:1)
uniemożliwia przekroczenie granicy środkiem transportu i jego wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli środek transportu znajduje się w zasięgu terytorialnym przejścia granicznego;2)
podejmuje czynności zmierzające do usunięcia środka transportu wraz z ładunkiem i zdeponowania go w miejscu postojowym umożliwiającym bezpieczne jego pozostawienie na koszt właściciela lub posiadacza środka transportu;3)
w stosunku do środków transportu należących do sił zbrojnych lub środków transportu, za które siły zbrojne są odpowiedzialne, podejmuje czynności zmierzające do usunięcia środka transportu wraz z ładunkiem i zdeponowania go w jednostce wojskowej.2.
Środek transportu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, może być zwrócony uprawnionej osobie po usunięciu nieprawidłowości i pokryciu kosztów związanych z jego usunięciem, postojem i czynnościami zabezpieczającymi.3.
Do usuwania środka transportu, w zakresie nieuregulowanym ustawą, stosuje się odpowiednio zasady i warunki określone w przepisach prawa o ruchu drogowym.Główny Inspektor Transportu Drogowego zgłasza poważne lub powtarzające się naruszenia zagrażające bezpieczeństwu w przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, dokonane przez pojazd lub przedsiębiorstwo z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, właściwym organom państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym pojazd lub przedsiębiorstwo są zarejestrowane.
1.
Odpowiednio do posiadanych kompetencji Główny Inspektor Transportu Drogowego i Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku kalendarzowego, przekazują ministrowi właściwemu do spraw transportu informacje o wysokości nałożonych kar za naruszenia dotyczące przewozu towarów niebezpiecznych oraz liczbie przeprowadzonych kontroli w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych i stwierdzonych naruszeń przepisów dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych - w zakresie przewozu drogowego oraz przewozu koleją towarów niebezpiecznych.2.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej, Komendant Główny Straży Granicznej i Komendant Główny Policji, w terminie do dnia 31 marca każdego roku kalendarzowego, przekazują:1)
ministrowi właściwemu do spraw transportu informacje o wysokości nałożonych kar za naruszenia dotyczące przewozu towarów niebezpiecznych oraz liczbie przeprowadzonych kontroli w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych i stwierdzonych naruszeń przepisów dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych - w zakresie przewozu drogowego oraz przewozu koleją towarów niebezpiecznych;2)
ministrowi właściwemu do spraw żeglugi śródlądowej informacje o wysokości nałożonych kar za naruszenia dotyczące przewozu towarów niebezpiecznych oraz liczbie przeprowadzonych kontroli w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych i stwierdzonych naruszeń przepisów dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych - w zakresie przewozu żeglugą śródlądową towarów niebezpiecznych.3.
Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej, w terminie do dnia 31 marca każdego roku kalendarzowego, przekazuje Ministrowi Obrony Narodowej informacje o wysokości nałożonych kar za naruszenia dotyczące przewozu towarów niebezpiecznych oraz liczbie przeprowadzonych kontroli w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych i stwierdzonych naruszeń przepisów dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych, a także liczbie złożonych wniosków o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.4.
Dyrektorzy urzędów żeglugi śródlądowej, w terminie do dnia 31 marca każdego roku kalendarzowego, przekazują ministrowi właściwemu do spraw żeglugi śródlądowej informacje o wysokości nałożonych kar za naruszenia dotyczące przewozu towarów niebezpiecznych oraz liczbie przeprowadzonych kontroli w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych i stwierdzonych naruszeń przepisów dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych, a także liczbie złożonych wniosków o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego - w zakresie przewozu żeglugą śródlądową towarów niebezpiecznych.1.
Główny Inspektor Transportu Drogowego przekazuje Komisji Europejskiej za każdy rok kalendarzowy, nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia zakończenia tego roku, sprawozdanie dotyczące kontroli drogowego przewozu towarów niebezpiecznych zawierające następujące dane:1)
jeśli to możliwe, faktyczną lub szacunkową objętość towarów niebezpiecznych w przewozie drogowym (w tonach transportowanych lub w tonokilometrach);2)
liczbę przeprowadzonych kontroli;3)
liczbę pojazdów sprawdzonych w miejscu rejestracji (pojazdy zarejestrowane w kraju, w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej lub w państwach trzecich);4)
liczbę i rodzaj stwierdzonych naruszeń;5)
rodzaj i liczbę nałożonych kar.2.
Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego przekazuje Głównemu Inspektorowi Transportu Drogowego informacje dotyczące przeprowadzonych kontroli przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, w tym informacje uzyskane od innych organów kontrolnych.1.
Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia:1)
wzór formularza listy kontrolnej oraz wzór formularza protokołu kontroli, stosowane przy kontroli przewozu towarów niebezpiecznych, odpowiednio dla przewozu drogowego, przewozu koleją i przewozu żeglugą śródlądową, a także sposób i zakres ich wypełniania, uwzględniając konieczność ujednolicenia zakresu kontroli;2)
warunki techniczne dla torów do awaryjnego odstawiania uszkodzonych wagonów kolejowych przewożących towary niebezpieczne, uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa publicznego i bezpieczeństwa ruchu kolejowego;3)
wzór sprawozdania, o którym mowa w art. 105 ust. 1, uwzględniając zakres niezbędnych danych.1a.
Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, minister właściwy do spraw transportu wydaje w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw żeglugi śródlądowej.2.
Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, warunki techniczne parkingów, na które są usuwane pojazdy przewożące towary niebezpieczne, wraz z miejscami przeładunkowymi towarów niebezpiecznych, uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa publicznego i ochronę środowiska.