Tytuł 3 - ODPOWIEDZIALNOŚĆ KOLEI ŻELAZNYCH. ROSZCZENIA O ODSZKODOWANIE. - Przewóz osób i bagażu kolejami żelaznymi (K.M.O.), (z 2 załącznikami). Rzym.23.11.1933.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1938.35.300

Akt utracił moc

Wersja od: 18 maja 1938 r.

TYTUŁ  III.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KOLEI ŻELAZNYCH. ROSZCZENIA O ODSZKODOWANIE.

Rozdział  I.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ.

Artykuł  28.

Odpowiedzialność za przewóz podróżnych, bagażu ręcznego i zwierząt.

§ 1. - Odpowiedzialność kolei żelaznej za śmierć lub zranienie podróżnego wskutek wypadku z pociągiem, jak również za szkody, spowodowane opóźnieniem lub odwołaniem pociągu albo utratą połączenia, określają ustawy i przepisy państwa, gdzie zdarzenie zaszło. W takich przypadkach nie stosuje się podanych niżej przepisów tytułu niniejszego.

§ 2. - Za bagaż ręczny i zwierzęta, nad którymi nadzór należy w myśl artykułu 15 § 3 do podróżnego, kolej żelazna odpowiada tylko wówczas, jeżeli szkoda powstała skutkiem jej winy.

§ 3. - W takich przypadkach nie istnieje współodpowiedzialność kolei żelaznych.

Artykuł  29.

Współodpowiedzialność kolei żelaznych za bagaż.

§ 1. - Kolej żelazna, która przyjęła do przewozu bagaż, wydając międzynarodowy kwit bagażowy, odpowiada za wykonanie przewozu na całej drodze aż do wydania.

§ 2. - Każda następna kolej żelazna przez samo przyjęcie bagażu uczestniczy w umowie o przewóz i przyjmuje obowiązki stąd wynikające; nie narusza to jednak postanowień artykułu 42 § 2, dotyczących kolei przeznaczenia.

Artykuł  30.

Rozmiar odpowiedzialności.

§ 1. - Kolej żelazna odpowiada pod warunkami, określonymi w rozdziale niniejszym, za opóźnione wydanie oraz za szkodę, powstałą wskutek całkowitego lub częściowego zaginięcia bagażu, albo wskutek jego uszkodzenia w czasie od przyjęcia do przewozu aż do wydania.

§ 2. - Kolej żelazna jest zwolniona od tej odpowiedzialności w przypadku całkowitego lub częściowego zaginięcia albo uszkodzenia bagażu, jeżeli udowodni, że szkoda powstała z winy podróżnego, z powodu wady własnej bagażu lub skutkiem siły wyższej.

Kolej nie odpowiada za szkodę, powstałą z powodu szczególnej naturalnej właściwości bagażu, wadliwego opakowania lub z tego powodu, że przedmioty, wyłączone od przewozu, zostały mimo to nadane jako bagaż.

Jeżeli z okoliczności danego przypadku wynika, że szkoda mogła powstać z powodu niebezpieczeństwa, wynikającego ze szczególnej naturalnej właściwości bagażu lub z wadliwego opakowania albo z tego powodu, że bagaż zawierał przedmioty, wyłączone od przewozu jako bagaż, istnieje domniemanie, że szkoda powstała rzeczywiście z jednej z tych przyczyn, dopóki osoba uprawniona nie udowodni, że tak nie było.

§ 3. - Kolej żelazna jest zwolniona od odpowiedzialności za opóźnione wydanie, jeżeli udowodni, że opóźnienie to spowodowały okoliczności, których nie mogła uniknąć i którym nie mogła zapobiec.

Artykuł  31.

Wysokość odszkodowania za całkowite lub częściowe zaginięcie bagażu.

Jeżeli na podstawie postanowień Konwencji niniejszej kolej żelazna obowiązana jest zapłacić odszkodowanie za całkowite lub częściowe zaginięcie bagażu, wówczas można żądać:

a) jeżeli udowodniono wysokość szkody:

odszkodowania w tej wysokości, najwyżej jednak po 40 franków za każdy brakujący kilogram wagi brutto;

b) jeżeli wysokości szkody nie udowodniono:

kwoty ryczałtowej, licząc po 20 franków za każdy brakujący kilogram wagi brutto.

Nadto należy zwrócić opłatę za przewóz, cło i inne kwoty, zapłacone w związku z przewozem zaginionego bagażu, jednak bez jakiegokolwiek dalszego odszkodowania.

Wyższego odszkodowania można żądać tylko w przypadku deklarowania wartości dostawy stosownie do artykułu 35 § 4 oraz w przypadku złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa kolei żelaznej stosownie do przepisów artykułu 36.

Artykuł 32.

Domniemane zaginięcie bagażu. Odnalezienie bagażu.

§ 1. - Brakującą sztukę bagażu uważa się za zaginioną po upływie czternastego dnia po dniu, w którym zażądano jej wydania.

§ 2. - Jeżeli sztuka bagażu, uważana za zaginioną, zostanie odnaleziona w ciągu roku od zażądania jej wydania, kolej żelazna jest obowiązana zawiadomić o tym podróżnego, jeżeli jego miejsce zamieszkania jest znane lub można je ustalić.

§ 3. - W ciągu trzydziestu dni po otrzymaniu tego zawiadomienia podróżny może żądać, aby odnalezioną sztukę bagażu wydano mu na jednej ze stacyj drogi przewozu; w tym przypadku powinien on zapłacić tylko samą opłatę za przewóz bagażu od stacji nadania do stacji, na której nastąpiło wydanie, jak również zwrócić otrzymane odszkodowanie z wyjątkiem opłaty za przewóz, jeżeli ją zwrócono w tym odszkodowaniu; podróżny nie traci prawa do odszkodowania za opóźnione wydanie, przewidzianego w artykule 34 i, w danym razie, w artykule 35 § 3.

§ 4. - Jeżeli odnalezionej sztuki bagażu nie zażądano w terminie trzydziestodniowym, przewidzianym powyżej w § 3, lub jeżeli odnaleziono ją dopiero po upływie roku od zażądania wydania, kolej żelazna może rozporządzać nią zgodnie z ustawami i przepisami państwa, do którego przynależy.

Artykuł  33.

Wysokość odszkodowania w razie uszkodzenia bagażu.

W razie uszkodzenia bagażu kolej żelazna obowiązana jest zapłacić, bez dalszego odszkodowania, kwotę, o którą obniżyła się wartość bagażu. Wyższego odszkodowania można żądać tylko w przypadku deklarowania wartości dostawy stosownie do przepisów artykułu 35 § 4 oraz w przypadku złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa kolei żelaznej stosownie do artykułu 36.

Odszkodowanie nie może jednak przewyższać:

a) jeżeli cała przesyłka doznała obniżenia wartości przez uszkodzenie, kwoty, którą należałoby zapłacić w razie zaginięcia całej przesyłki;

b) jeżeli tylko część bagażu doznała obniżenia wartości przez uszkodzenie, kwoty, którą należałoby zapłacić w razie zaginięcia części, która doznała obniżenia wartości.

Artykuł 34.

Wysokość odszkodowania za opóźnione wydanie bagażu.

§ 1. - W razie opóźnionego wydania, jeżeli podróżny nie udowodni, że wskutek tego opóźnienia powstała szkoda, kolej żelazna jest obowiązana zapłacić odszkodowanie w wysokości 20 centymów za każdy kilogram wagi brutto bagażu, wydanego z opóźnieniem i za każde zaczęte 24 godziny, licząc od chwili, kiedy zażądano wydania, najwyżej jednak za dni 14.

§ 2. - Jeżeli udowodniono, że wskutek opóźnienia wynikła szkoda, należy zapłacić za nią odszkodowanie, które nie może przewyższać czterokrotnego ryczałtowego odszkodowania, określonego w § 1 artykułu niniejszego.

§ 3. - Odszkodowania przewidziane w §§ 1 i 2 artykułu niniejszego nie będą przyznawane obok odszkodowań, które mają być wypłacone za całkowite zaginięcie bagażu.

W razie częściowego zaginięcia należy odszkodowania te zapłacić, w danym razie, tylko za część niezaginioną.

W razie uszkodzenia przyznaje się, w danym razie, te odszkodowania obok odszkodowania przewidzianego w artykule 33.

Odszkodowania, przewidziane w §§ 1 i 2, łącznie z odszkodowaniami przewidzianymi w artykułach 31 i 33, nie mogą w żadnym razie wynosić więcej, niż odszkodowanie za całkowite zaginięcie bagażu.

Artykuł  35.

Deklarowanie wartości dostawy.

§ 1. - Przy każdej przesyłce bagażu można podać deklarację wartości dostawy, którą należy wpisać do kwitu bagażowego.

Jeżeli taryfy nie zawierają odmiennego przepisu, kwota deklarowanej wartości powinna być podana w walucie państwa nadania.

§ 2. - W tym przypadku pobiera się za każde zaczęte 10 kilometrów osobną opłatę w stosunku jednej dziesięciotysięcznej deklarowanej kwoty.

Taryfy mogą zniżyć tę opłatę i określić minimum należności.

§ 3. - W razie deklarowania wartości dostawy można żądać za opóźnione wydanie:

a) jeżeli nie udowodniono, że wskutek tego opóźnienia wynikła szkoda, 0,40 franka za każdy kilogram wagi brutto bagażu, wydanego z opóźnieniem i za każde zaczęte 24 godziny, licząc od chwili żądania wydania, najwyżej za dni 14, ogółem jednak nie więcej niż kwota deklarowanej wartości dostawy;

b) jeżeli udowodniono, że wskutek opóźnienia wynikła szkoda, odszkodowania do wysokości deklarowanej kwoty wartości dostawy.

Jeżeli wysokość deklarowanej kwoty jest niższa od odszkodowań, przewidzianych w artykule 34, wówczas można żądać tych odszkodowań zamiast odszkodowań, przewidzianych pod literami a) i b) paragrafu niniejszego.

§ 4. - W razie całkowitego lub częściowego zaginięcia albo uszkodzenia bagażu, którego wartość dostawy deklarowano, można żądać:

a) odszkodowań przewidzianych w artykułach 31 i 33, a nadto

b) wynagrodzenia za udowodnioną dalszą szkodę do wysokości kwoty deklarowanej wartości.

§ 5. - Jeżeli zdarzy się jednocześnie uszkodzenie lub częściowe zaginięcie bagażu oraz opóźnione wydanie, to odszkodowania należne w myśl §§ 3 i 4 b) będą płacone tylko do wysokości kwoty deklarowanej wartości dostawy.

Artykuł  36.

Wysokość odszkodowania w razie złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa ze strony kolei żelaznej.

We wszystkich przypadkach, w których całkowite albo częściowe zaginięcie, uszkodzenie albo opóźnione wydanie bagażu wynikło wskutek złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa kolei żelaznej, należy wypłacić podróżnemu pełne odszkodowanie za udowodnioną szkodę do podwójnej wysokości kwot maksymalnych, przewidzianych w artykułach 31, 33, 34 i 35.

Artykuł 37.

Oprocentowanie odszkodowania.

Podróżny może żądać odsetek w stosunku sześciu od sta od sumy odszkodowania przyznanego mu z jednego kwitu bagażowego, jeżeli odszkodowanie to przewyższa dziesięć franków.

Odsetki te liczą się od dnia wniesienia reklamacji, przewidzianej w artykule 40, lub jeżeli reklamacji nie zgłoszono, od dnia wniesienia powództwa sądowego.

Artykuł  38.

Zwrot odszkodowań.

Każde niesłusznie otrzymane odszkodowanie należy zwrócić.

W razie oszustwa, niezależnie od skutków sądowo-karnych, kolej żelazna ma nadto prawo żądać zapłacenia kwoty równej tej, którą niesłusznie wypłaciła.

Artykuł 39.

Odpowiedzialność kolei żelaznej za swoich pracowników.

Kolej żelazna odpowiada za swoich pracowników oraz za inne osoby, którymi się posługuje przy wykonywaniu przyjętego na siebie przewozu.

Jeżeli jednak pracownicy kolei żelaznej na żądanie podróżnego oddają usługi, do których kolej żelazna nie jest obowiązana, uważa się ich za działających na rachunek podróżnego, któremu oddają te usługi.

Rozdział  II.

REKLAMACJE ADMINISTRACYJNE. POWÓDZTWA, POSTĘPOWANIE I PRZEDAWNIENIE W RAZIE SPORÓW WYNIKŁYCH Z UMOWY O PRZEWÓZ.

Artykuł  40.

Reklamacje administracyjne.

§ 1. - Reklamacje administracyjne, wynikłe z umowy o przewóz, należy wnosić na piśmie do kolei żelaznej, wskazanej w artykule 42.

§ 2. - Prawo wnoszenia reklamacji służy tym osobom, które mają prawo wytoczenia powództwa przeciwko kolei żelaznej na podstawie artykułu 41.

§ 3. - Bilety, kwity bagażowe i inne dokumenty, które osoba uprawniona uważa za potrzebne dołączyć do reklamacji, należy przedstawić w oryginałach albo w odpisach, które muszą być na żądanie kolei żelaznej należycie uwierzytelnione.

Załatwiając reklamację ostatecznie, kolej żelazna może żądać zwrotu biletów lub kwitów bagażowych.

Artykuł  41.

Osoby uprawnione do wytoczenia powództwa przeciwko kolei żelaznej.

Prawo wytoczenia powództwa przeciwko kolei żelaznej z tytułu umowy o przewóz służy osobie, która przedstawi, zależnie od okoliczności, bilet lub kwit bagażowy lub w razie ich braku udowodni swoje uprawnienie w inny sposób.

Artykuł 42.

Koleje żelazne, przeciwko którym można wytoczyć powództwo. Właściwość.

§ 1. - Powództwo o zwrot kwoty zapłaconej z tytułu umowy o przewóz można wytoczyć przeciwko kolei żelaznej, która pobrała tę kwotę, albo przeciwko kolei, na rzecz której pobrano za wysoką kwotę.

§ 2. - Inne powództwa z umowy o przewóz można wytaczać tylko przeciwko kolei wyjazdu (nadania), kolei przeznaczenia lub przeciwko tej kolei żelaznej, na której zaszło zdarzenie, uzasadniające roszczenie.

Powództwo można wytoczyć przeciwko kolei przeznaczenia nawet wówczas, gdy ta kolej nie otrzymała bagażu.

Powód ma prawo wyboru między wymienionymi kolejami żelaznymi; prawo wyboru wygasa z chwilą wniesienia pozwu.

§ 3. - Powództwo można wytoczyć tylko przed właściwym sądem tego państwa, do którego przynależy pozwana kolej żelazna, jeżeli umowy między państwami lub dokumenty koncesyjne nie zawierają odmiennych postanowień.

Jeżeli jedno przedsiębiorstwo kolejowe eksploatuje w różnych państwach samodzielne sieci kolejowe, każdą z tych sieci uważa się w rozumieniu paragrafu niniejszego za oddzielną kolej żelazną.

§ 4. - Przeciwko innej kolei żelaznej, niż wskazane w §§ 1 i 2, można podnieść roszczenia w drodze powództwa wzajemnego lub zarzutu, jeżeli wynikają one z tej samej umowy o przewóz, co powództwo główne.

§ 5. - Postanowienia artykułu niniejszego nie dotyczą wzajemnych roszczeń zwrotnych kolei żelaznych, unormowanych w rozdziale III tytułu niniejszego.

Artykuł  43.

Stwierdzenie częściowego zaginięcia lub uszkodzenia bagażu.

§ 1. - Jeżeli kolej żelazna spostrzeże lub przypuszcza albo też jeżeli podróżny twierdzi, że bagaż częściowo zaginął lub został uszkodzony, kolej żelazna obowiązana jest niezwłocznie, o ile możności w obecności podróżnego, stwierdzić protokolarnie stan i wagę bagażu oraz, jeżeli to jest możliwe, wysokość, przyczynę, oraz czas powstania szkody.

Odpis tego protokołu powinien być wydany podróżnemu bezpłatnie na jego żądanie.

§ 2. - Jeżeli podróżny nie uznaje tego, co stwierdzono w protokole, może on żądać ustalenia w drodze sądowej stanu i wagi bagażu, jak również przyczyny i wysokości szkody zgodnie z ustawami i przepisami państwa, w którym odbywa się ustalenie sądowe.

§ 3. - W razie zaginięcia sztuk bagażu podróżny, dla ułatwienia kolei poszukiwania, obowiązany jest dać możliwie dokładny opis zaginionych sztuk.

Artykuł  44.

Wygaśnięcie roszczeń przeciwko kolei żelaznej z tytułu umowy o przewóz bagażu.

§ 1. - Z chwilą odebrania bagażu wygasają z tytułu umowy o przewóz wszelkie roszczenia przeciwko kolei żelaznej.

§ 2. - Nie wygasają jednak:

1. roszczenia o odszkodowanie, jeżeli podróżny udowodni, że szkoda wynikła wskutek złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa kolei żelaznej;

2. roszczenia z tytułu opóźnionego wydania, jeżeli zgłoszono je jednej z kolei żelaznych, wymienionych w artykule 42 § 2, w ciągu 21 dni, nie wliczając dnia odbioru;

3. roszczenia o odszkodowanie z powodu częściowego zaginięcia lub uszkodzenia:

a) jeżeli zaginięcie lub uszkodzenie zostało stwierdzone zgodnie z artykułem 43 przed odbiorem bagażu przez podróżnego;

b) jeżeli tylko z winy kolei żelaznej zaniedbano stwierdzenia szkody, którego należało dokonać stosownie do artykułu 43;

4. roszczenia o naprawienie szkód, nie dających się z zewnątrz zauważyć, które stwierdzono dopiero po odebraniu bagażu, ale tylko pod następującymi warunkami:

a) że kolej żelazna nie wyraziła wobec podróżnego gotowości sprawdzenia stanu bagażu na stacji przeznaczenia;

b) że z żądaniem stwierdzenia szkody, zgodnie z artykułem 43, wystąpiono natychmiast po jej wykryciu, najpóźniej jednak w ciągu trzech dni po dniu odebrania bagażu;

c) że podróżny udowodni, iż szkoda powstała w czasie między przyjęciem bagażu do przewozu a jego wydaniem.

5. roszczenia o zwrot zapłaconych kwot.

§ 3. - Podróżny może odmówić przyjęcia bagażu dopóki nie zostanie uwzględnione jego żądanie, by stwierdzono szkodę, istniejącą według jego zdania.

Zastrzeżenia, uczynione przy przyjęciu bagażu, nie mają znaczenia, jeżeli kolej żelazna ich nie uznała.

§ 4. - Jeżeli przy wydawaniu okaże się brak niektórych sztuk, wymienionych w kwicie bagażowym, podróżny może przed odebraniem reszty sztuk żądać, aby kolej żelazna wydała mu o tym zaświadczenie.

§ 5. - Odpowiedzialność kolei żelaznej za całkowite zaginięcie wygasa, jeżeli na stacji przeznaczenia nie zażądano wydania bagażu w ciągu sześciu miesięcy po przybyciu pociągu, którym bagaż powinien był być przewieziony, co nie zwalnia kolei żelaznej od obowiązku zawiadomienia podróżnego w każdym czasie o odnalezieniu bagażu, jeżeli bagaż ten zawiera wskazówki potrzebnego ustalenia adresu podróżnego.

Artykuł  45.

Przedawnienie roszczeń z tytułu umowy o przewóz.

§ 1. - Roszczenia z tytułu umowy o przewóz przedawniają się z upływem roku, jeżeli należność nie została już ustalona przez uznanie, ugodę lub wyrok sądowy.

Termin przedawnienia wynosi natomiast trzy lata, jeżeli chodzi o roszczenia z tytułu szkody, spowodowanej złym zamiarem, lub z tytułu oszustwa, o którym mowa w artykule 38.

§ 2. - Przedawnienie biegnie:

a) dla roszczeń o odszkodowanie w przypadku częściowego zaginięcia, uszkodzenia lub opóźnionego wydania - od dnia wydania;

b) dla roszczeń o odszkodowanie w przypadku całkowitego zaginięcia - od dnia, w którym wydanie powinno było nastąpić;

c) dla roszczeń o zapłatę lub zwrot opłat za przewóz, opłat dodatkowych lub dopłat albo o sprostowanie w razie niewłaściwego zastosowania taryfy lub błędu w obliczeniu - od dnia zapłaty opłat za przewóz, opłat dodatkowych lub dopłat, jeżeli zaś zapłaty nie było - od dnia, w którym powinna ona była nastąpić;

d) dla roszczeń o uiszczenie dopłaty, żądanej przez władzę celną, - od dnia, w którym władza celna wystąpiła z takim żądaniem;

e) dla innych roszczeń, dotyczących przewozu podróżnych, - od dnia wygaśnięcia ważności biletu.

Dnia wskazanego jako początek terminu przedawnienia nie wlicza się w żadnym razie do tego terminu.

§ 3. - Bieg przedawnienia zawiesza się w razie wniesienia do kolei żelaznej piśmiennej reklamacji stosownie do artykułu 40. Przedawnienie zaczyna biec w dalszym ciągu od dnia, w którym kolej żelazna udzieliła na piśmie odmownej odpowiedzi i zwróciła załączone do reklamacji dokumenty. Obowiązek udowodnienia, że reklamację wniesiono lub że udzielono na nią odpowiedzi i zwrócono dokumenty, ciąży na tym, kto się na te fakty powołuje.

Dalsze reklamacje, których przedmiotem jest to samo roszczenie, nie zawieszają biegu przedawnienia.

§ 4. - Z zastrzeżeniem powyższych postanowień zawieszenie i przerwanie przedawnienia normują ustawy i przepisy państwa, w którym wytoczono powództwo.

Artykuł  46.

Niedopuszczalność dochodzenia roszczeń wygasłych lub przedawnionych.

Roszczeń wygasłych lub przedawnionych według postanowień artykułu 26 § 10 i artykułów 44 i 45 nie można dochodzić w drodze powództwa wzajemnego, ani podnosić w drodze zarzutu.

Rozdział  III.

ROZRACHUNEK I WZAJEMNE ROSZCZENIA ZWROTNE MIĘDZY KOLEJAMI ŻELAZNYMI.

Artykuł  47.

Rozrachunek między kolejami żelaznymi.

Każda kolej żelazna obowiązana jest zapłacić innym kolejom żelaznym, uczestniczącym w przewozie, przypadający im udział w opłatach za przewóz, które kolej ta pobrała lub powinna była pobrać.

Artykuł 48.

Roszczenia zwrotne w razie odszkodowania za całkowite lub częściowe zaginięcie albo za uszkodzenie.

§ 1. - Kolei żelaznej, która na mocy postanowień Konwencji niniejszej wypłaciła odszkodowanie za całkowite lub częściowe zaginięcie albo za uszkodzenie bagażu, przysługuje roszczenie zwrotne do kolei żelaznych, uczestniczących w przewozie, według następujących postanowień:

a) kolej żelazna, która spowodowała szkodę, ponosi za nią wyłączną odpowiedzialność;

b) jeżeli szkodę spowodowało kilka kolei żelaznych, każda z nich ponosi odpowiedzialność za szkodę przez siebie spowodowaną. Jeżeli okoliczności nie pozwalają na takie ustalenie, sumę odszkodowania dzieli się między te koleje żelazne według zasad podanych pod literą c);

c) jeżeli nie można udowodnić, że szkodę spowodowała jedna lub kilka kolei żelaznych, to należne odszkodowanie dzieli się między wszystkie koleje żelazne, które uczestniczyły w przewozie, z wyjątkiem tych, które udowodnią, że szkoda nie powstała na ich liniach. Podziału dokonywa się w stosunku do ilości kilometrów taryfowych.

§ 2. - W razie niewypłacalności jednej z kolei żelaznych, udział na nią przypadający i przez nią nie zapłacony, dzieli się pomiędzy wszystkie inne koleje żelazne, które uczestniczyły w przewozie w stosunku do ilości kilometrów taryfowych.

Artykuł  49.

Roszczenia zwrotne przy odszkodowaniu za opóźnione wydanie.

Przepisy artykułu 48 stosuje się również przy odszkodowaniu za opóźnione wydanie. Jeżeli opóźnienie spowodowały nieprawidłowości, stwierdzone na kilku kolejach żelaznych, odszkodowanie dzieli się między te koleje w stosunku do czasu trwania opóźnienia na ich liniach.

Artykuł 50.

Postępowanie przy roszczeniach zwrotnych.

§ 1. - Kolej żelazna, przeciwko której wystąpiono z roszczeniem zwrotnym w myśl artykułów 48 i 49, nie ma prawa kwestionować prawidłowości zapłaty, dokonanej przez kolej żelazną, występującą z roszczeniem zwrotnym, jeśli sprawa odszkodowania została rozstrzygnięta w drodze sądowej i jeśli przypozwano ją przed tym w należyty sposób i dano jej możność przystąpienia do sporu w charakterze interwenienta. Sąd orzekający w sprawie głównej ustala, zależnie od okoliczności, terminy dla przypozwania i dla interwencji.

§ 2. - Kolej żelazna, występująca z roszczeniem zwrotnym, powinna pozwać jednym i tym samym pozwem wszystkie interesowane koleje żelazne, z którymi nie zawarła ugody, pod rygorem utraty roszczenia zwrotnego w stosunku do tych kolei żelaznych, których nie pozwała.

§ 3. - Sąd powinien rozstrzygnąć jednym i tym samym wyrokiem o wszystkich roszczeniach zwrotnych, z którymi wystąpiono.

§ 4. - Pozwanym kolejom żelaznym nie przysługują żadne dalsze roszczenia zwrotne.

§ 5. - Łączenie postępowania z tytułu roszczeń zwrotnych z postępowaniem o odszkodowanie jest niedozwolone.

Artykuł  51.

Właściwość przy roszczeniach zwrotnych.

§ 1. - Sąd siedziby kolei żelaznej, przeciwko której wystąpiono z roszczeniem zwrotnym, jest wyłącznie właściwy dla wszystkich powództw o roszczenia zwrotne.

§ 2. - Jeżeli powództwo ma być wytoczone przeciwko kilku kolejom żelaznym, kolej żelazna, występująca jako powód, ma prawo wyboru pomiędzy sądami właściwymi w myśl § 1 artykułu niniejszego.

Artykuł  52.

Odrębne umowy co do roszczeń zwrotnych.

Koleje żelazne mogą zawierać odrębne umowy bądź z góry dla różnych przypadków roszczeń zwrotnych, które by mogły zajść między nimi, bądź dla pewnego specjalnego przypadku.