Przerachowanie na nową walutę i ustalenie wartości zobowiązań wynikających z przepisów o ubezpieczeniu i odszkodowaniu z tytułu wypadków przy pracy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1924.115.1029

Akt utracił moc
Wersja od: 12 kwietnia 1928 r.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 27 grudnia 1924 r.
o przerachowaniu na nową walutą i ustaleniu wartości zobowiązań, wynikających z przepisów o ubezpieczeniu i odszkodowaniu z tytułu wypadków przy pracy.

Na mocy art. 1 punkt F lit. 1 z dnia 3] lipca 1924 r. o naprawie i poprawia gospodarstwa społecznego (Dz. U. R. P. № 71 poz. 687) oraz zgodnie z uchwalą. Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1924 r. stanowię co następuje:
Renty (odprawy), przysługujące z tytułu ubezpieczenia od wypadków na mocy lii księgi ordynacji ubezpieczeniowej z dnia 19 lipca 1911 r. (Dz. Ust. Rzeszy Niem. № 42) z wyjątkiem wymienionych w § 4 niniejszego rozporządzenia, a płatne po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, przerachowuje się na złota, jak następuje:
a)
o ile wypadek zaszedł:
w 1914r.i wcześn., każdą markę przerach. się na1.20zł.
w 1915"""""1.15"
w 1916"""""1.10"
w 1917"Ipółr.""""1.00"
w 1917"II"""""0.90"
w 1913"I"""""0.80"
w 1918"II"""""0.60"
b)
o ile wypadek zaszedł w czasie od dnia 1 stycznia 1919 r., renty przerachowuje się przy zastosowaniu następujących przepisów:

Zarobek roczny ubezpieczonego, obliczony stosownie do przepisów ordynacji ubezpieczeniowej w wysokości pełnej przed zastosowaniem granicy zarobku rocznego, przewidzianej w § 563 ust. II i § 939 tejże ordynacji przelicza się na złote według skali jak następuje:

jeżeli wypadek zaszedł w roku:

1919Ipółr.każdąmarkęprzerach.się na0.40zł.
"II"""""0.25"
1920Ikwart.""""0.20"
"II"""""0.15"
"III"""""0.10"
"IV"""""0.075"
1921Imies.,każde10 mkp.przerach.się na0.50zł.
"II"""""0.45"
"III-IV"""""0.35"
"V"""""0.30"
"VI-VII"""""0.25"
"VIII"""""0.20"
"IX"""""0.15"
"X"""""0.12"
"XI"""""0.10"
"XII"""""0.08"
1922I""100 mkp.""0.70"
"II-III"""""0.60"
"IV-V"""""0.50"
"VI-VII"""""0.40"
"VIII-IX"""""0.35"
"X-XI"""""0.30"
"XII"""""0.25"
1923I""1.000 mkp.""2.00"
"II"""""1.60"
"III"""""1.25"
"IV"""""0.90"
"V"""""0.05"
"VI"""""0.50"
"VII"""""0.40"
"VIII"""""0.30"
"IX"""""0.20"
"X"""""0.13"
"XI"""""0.07"
"XII"""""0.03"
1924I""100.000 mkp.""1.20"
"II"""""0.50"
"III"""""0.30"
"IV"""""0 20"
"V"""""0.15"
"VI"""""0.10"

Do przeliczonego w ten sposób na złote zarobku rocznego stosuje się granicę zarobku rocznego wymienioną w §§ 563 i 939 cytowanej ordynacji i przerachowaną rozporządzeniami Ministra Skarbu, wydanemi w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej z dnia 30 czerwca 1924 r. (Dz. U. R. P. № 58, poz. 590) oraz z dnia 22 września 1924 r. (Dz. U. R. P. № 84, poz. 810) i tak ustalony zarobek roczny służy jako podstawa do ponownego wymierzenia renty (odprawy).

Jeżeli wypadek zaszedł w czasie od dnia 1 lipca 1924 r. do dnia 31 grudnia 1924 r., - renty (odprawy) wymieniona w § 1 wymierza się w złotych w sposób wskazany w § 1 p. b ust. 2 i ust. ostatni niniejszego rozporządzenia z tem, że część zarobku rocznego, pobranego w markach, przelicza się na złote w relacji:

1 zł. = 1.800.000 mkp., a każdy złoty zarobku rocznego liczy się:

o ile wypadekzaszedłw lipcu1924 r.za1.90zł.
""sierpniu""1.60"
""wrześniu""1.40"
""październiku""1.30"
""listopadzie""1.15"
""grudniu""1.05"
Renty (odprawy), przyznane w markach niemieckich, przerachowuje się, o ile tego dotąd nie uskuteczniono, na marki polskie w stosunku: 1 marka niemiecka -1 marce polskiej, a następnie na złote w wyżej podany, sposób.
Renty (odprawy) przysługujące z tytułu wypadków w rolnictwie, wymienione w § 936 ust. 1 cytowane] ordynacji ubezpieczeniowej, a płatne po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, przerachowuje się na złote, biorąc za podstawę zarobki roczne, służące do wymiaru rent dla robotników rolnych, ustanowione jak następuje:

dla mężczyzn w wieku poniżej lat 16-tu - na 522 zł. (rocznie); w wieku od lat 16-tu do lat 21 - na 762 zł.; w wieku ponad 21 lat - na 900 zł.

dla kobiet w wieku poniżej lat 16-tu - na 435 zł. (rocznie); w wieku od lat 16-tu do lat 21 - na 591 zł.; w wieku ponad 21 lat - na 654 zł.

Upoważnia się. Ministra Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Dóbr Państwowych do zmiany kwot wymienionych w niniejszym paragrafie w razie stwierdzenia przez wyższe urzędy ubezpieczeń w myśl § 936 ordynacji ubezpieczeniowej zmiany przeciętnych zarobków robotników rożnych.

Renty (odprawy), płatne po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, a przysługujące na podstawie:
a)
ustaw z dnia 28 grudnia 1887 r. (austr. Dz. U. P. № 1 z 1885 r.), z dnia 20 lipca 1894 r. (austr. Dz. U. P. № 168) i z dnia 30 grudnia 1917 r. (austr. Dz. U. P. № 523), z tytułu § 11 ustawy z dnia 9 sierpnia 1908 r. o odpowiedzialności za szkody spowodowane używaniem samochodów (austr. Dz. U. P. № 162) w brzmieniu ustalonem ustawą z dnia 21 sierpnia 1917 r. (austr. Dz. U. P. № 363) oraz ustawą z dnia 7 lipca 1921 r. (Dz. U. R. P. № 65, poz. 413);
b)
ustawy z dnia 8 listopada 1921 r. w przedmiocie tymczasowego zaopatrzenia pracowników polskich kolei państwowych w byłym zaborze austrjackim od nieszczęśliwych wypadków (Dz. U. R. P. z 1922 r. № 2, poz. 5) przerachowuje się na złote stosownie do postanowień §§ 6 - 8 niniejszego rozporządzenia.
Jeżeli wypadek zaszedł w roku:
zł.
1914(lub wcześniej)każdąmarkęprzerachow.się na
1915""""1.20
1916i I półr. 1917""""1.10
1917IIpółr.""""1.00
1918I"""""0.90
"II"""""0.80
1919""""0.60
1920I półr. 1021""""0.50
1921VIImies.każde100 mkp.""1.30
"VIII"""""1.15
"IX"""""1.05
"X"""""0.75
"XI"""""0.65
"XII"""""0.55
1922III-II"""""0.45
"III-V"""""0.40
"VI-VII"""""0.35
"VIII"""""0.25
"IX"""""0.20
1922Xmies.każde1.000 mkp.przerach.się na1.75
"XI"""""1.50
"XII"""""1.25
1923I"""""1.10
"11"""""1.00
"Ul"""""0.80
"IV"""""0.60
"V"""""0.50
"VI"""""0.35
"VII"""""0.30
"VIII"""""0.24
"IX"""""0.17
"X"""""0.11
"XI"""""0.08
"XII"""""0.04
1924I""100.000 mkp.""1.30
"II"""""0.64
"III"""""0.28
"IV"""""0.17
"V"""""0.13
"VI"""""0.10

Renty wymienione w § 5 p. b niniejszego rozporządzenia, których tytuły powstały przed dniem 1 lipca 1921 r., przelicza się nie według czynników przerachowania podanych w powyższej tablicy, a według następującej skali:

Jeżeli wypadek zaszedł w roku:

1915każdąmarkęprzerachow.się na1.19
1916""""1.16
1917Ipółr.""""1.10
1917II"""""1.04
1918I"""""0.95
1918II"""""0.82
1919I"""""0.63
"IIIkwart.""""0.47
"IV"""""0.37
1920Imies.""n"0.31
"II"""""0.27
"III"w"""0.25
"IV"""""0.22
"V"""""0.19
"VI"""""0.16
"VII"""""0.14
"VIII"""""0.12
"IX"""""0.101
"X"""""0.092
"XI"""""0.081
"XII"""""0.071
1921I"każde10 mkp.""0.30
"II"""""0.25
"III"""""0.22
"IV"""""0.18
"V"""""0.14
"VI"""""0.13

Część zarobku rocznego pobranego w złotych przelicza się na marki w stosunku 1.800.000 mk. = 1 zł.

Jeżeli wypadek zaszedł w czasie od dnia 1 lipca 1924 r. do dnia 31 października 1924 r., renty cytowane w § 5 niniejszego rozporządzenia, przelicza się na złote w ten sposób, iż każdy złoty zarobku rocznego liczy się:
o ile wypadekzaszedłw lipcu1924 r.-za1.56zł.
""w sierpniu"-"1.33"
o ile wypadekzaszedłwe wrześniu1924 r.-za1.16zł.
""w październ."-"1.05"

Część zarobku rocznego, pobranego w markach, przelicza się na złote w stosunku 1 zł. = 1.800.000 mk.

Renty (odprawy), przyznane w koronach austrowęgierskich, przerachowuje się., o ile tego dotąd nieuskuteczniono, na marki polskie w stosunku 100 koron = 70 marek polskich, a następnie przerachowuje się na złota w wyżej podany sposób.
Renty (odprawy) płatne po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, a:
a)
należne poszkodowanym z tytułu odszkodowania za wypadki zaszłe po dzień 30 czerwca 1924 r. na obszarze województw: warszawskiego wraz z m. st. Warszawą, łódzkiego, kieleckiego, lubelskiego, wołyńskiego, poleskiego, białostockiego, nowogródzkiego oraz ziemi wileńskiej w przedsiębiorstwach, do których mają zastosowanie ustawy, wymieniona w art. 1 ustawy z dnia 30 stycznia 1924 r. (Dz. U. R. P. № 16, poz. 148);
b)
należne poszkodowanym na podstawie przepisów o odszkodowaniu za nieszczęśliwe wypadki przy pracy z tytuły wypadków, która wydarzyły się po dzień 30 czerwca 1924 r. na wyżej wymienionym obszarze w przedsiębiorstwach, do których nie mają zastosowania ustawy, wymienione w art. 1 ustawy z dnia 30 stycznia 1924 r. (Dz. U. R. P. № 16 poz. 148) przerachowuje się na złote w zależności od daty zajścia wypadku w sposób przewidziany w §§ 10 - 14 niniejszego rozporządzenia.
Jeżeli podstawą obliczenia renty był zarobek roczny, to renty, ewentualnie zarobek roczny, przelicza się według skali następującej:

o ile wypadek zaszedł w roku:

1914i wcześniejkażdąmarkę p.przerachow.się na1.20
1915""""1.15
1916""""1.10
1917Ipółr.""""1.00
"II"""""1.90
1918I"""""0.80
"II"""""0.60
1919Ikwart.""""0.40
"II"""""0.30
"III"""""0.25
"IV"""""0.20
1920I"""""0.15
"II"""""0.10
"III"""""0.06
"IV"""""0.04
1921Imies.każde10 mkp.""0.30
"II"""""0.25
"III"""""0.22
"IV"""""0.18
"V"""""0.14
"VI"""""0.13
"VII"""""0.12
"VIII"""""0.10
"IX"""""0.09
"X"""""0.08
1921XI"""""0.07
"XII"""""0.06
1922I""100 mkp.""0.54
"II"""""0.50
"III"""""0.46
"IV"""""0.41
"V"""""0.33
"VI"""""0.34
"VII"""""0.31
"VIII"""""0.23
"IX"""""0.25
"X"""""0.22
"XI"""""0.20
"XII"""""0.17
1923I""1.000 mkp.""1.48
"II"""""1.35
"III"""""0.94
"IV"""""0.63
"V"""""0.50
"Vi"""""0.39
"VII"""""0.31
"VIII"""""0.24
"IX"""""0.17
"X"""""0.11
"XI"""""0.08
"XII"""""0.04
1924I""100.000 mkp.""1.31
"II"""""0.64
"III"""""0.23
"IV"""""0.17
"V"""""0.13
"VI"""""0.10
O ile wypadek wydarzył się w czasie od dnia 1 lipca 1924 r. do 31 października 1924 r. w przedsiębiorstwach wymienionych w § 9 niniejszego rozporządzenia, renty (odprawy) od stycznia 1925 r. przelicza się według skali podanej w § 7 niniejszego rozporządzenia.
O ile podstawą obliczenia rent (odpraw), wymienionych w § 9 niniejszego rozporządzenia był zarobek z ostatniego miesiąca, lub inna suma dowolnie ustalona, rentę tę przelicza się na złote przy zastosowaniu następującej skali:

o ile wypadek zaszedł w roku: zł.

zł.
1914i wcześniejkażdąmarkę p.przerachow.się na1.20
1915""""1.15
1916""""1.05
1917IIpółr.""""0.90
"II"""""0.80
1918I"""""0.65
1918II"""""0.45
1919I i IIkwartale""""0.25
1918III"""""0.15
1919IV"""""0.10
1920I"każde10 mkp.""0.65
"IV i Vmiesiącu,""""0.40
"VI"""""0.24
"VII"""""0.24
"VIII"""""0.24
"IX"""""0.21
"X"""""0.21
"XI"""""0.18
"XII"""""0.13
1921I"""""0.84
"II"""""0.84
"III"""""0.72
"IV"""""0.72
"V"""""0.72
"VI"""""0.72
"VII"""""0.62
"VIII"""""0.32
"IX"""""0.43
"X"""""0.31
"XI"""""0.31
"XII"""""0.31
1922I"1.000 mkp.""3.11
"II"""""3.11
"III"""""2.39
"IV"""""2.39
"V"""""2.07
"VI"""""1.83
"VII"""""1.64
"VIII"""""1.41
"IX"""""1.20
"X"""""1.00
"XI"""""0.84
"XII"""""0.62
1923I"""""0.46
"II"""""0.30
"III"""""0.19
"IV"""""0.14
"V"""""0.13
"VI"""""0.12
"VII""100.000 mkp.""8.12
"VIII"""""4.65
"IX"""""2.71
"X"""""1.91
"XI"""""0.62
"XII"""""0.16
1924I mies. każdy miljon mkp. przerachow. się na1.00
1924II mies. każdy miljon mkp. przerachow. się na0.56
Jednorazowe odprawy, należne na mocy przepisów wymienionych w § 9 z tytułu wypadku, zaszłego po dzień 30 czerwca 1924 r., a nie wypłacone przez pracodawcą do dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, przerachowuje się w myśl § 12 niniejszego rozporządzenia.
Renty (odprawy), przyznane w rublach, przerachowuje się, o ile tego dotąd nie uskuteczniono, na marki polskie w stosunku 100 rubli = 216 marek polskich, a następnie przerachowuje się na złote w sposób podany w §§ 10-13.
Żadna z przeliczonych w sposób wymieniony w §§ 1, 2, 6, 7, 10, 11 i 12 niniejszego rozporządzenia rent nie może przewyższać kwoty, jaka wypadłaby, gdyby za podstawą wymiaru renty przyjęto roczny zarobek 2.160 zł., ani też być niższą od kwoty, jaka wypadłaby, gdyby za podstawą wymiaru renty przyjęto zarobek roczny 720 zł.
Jeżeli świadczenia, pobierane faktycznie w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, okażą się wyższe, niż przerachowane na podstawie niniejszego rozporządzenia, to uprawniony zachowuje prawo do świadczeń w wysokości pobieranej w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
Pokrycie kapitałowe, przewidziane w § 16 ustawy z dnia 28 grudnia 1687 r. o ubezpieczeniu robotników od wypadków, cytowanej w § 5 niniejszego rozporządzenia, oblicza się według postanowień niniejszego rozporządzenia.
Wartości kapitałowe należne od przedsiębiorców zakładowi ubezpieczenia od wypadków za wypadki zaszłe przed dniem 1 lipca 1924 roku w mysi art. 5 ustawy z dnia 30 stycznia 1924 toku oblicza się przy zastosowaniu postanowień niniejszego rozporządzenia według stanu rent na dzień 31 grudnia 1924 r., a następnie odlicza się corocznie od zobowiązań w ten sposób obliczonych oszczędności, wynikające z zastosowania częściowej waloryzacji w myśl § 21 niniejszego rozporządzenia.

Wydatki zakładu ubezpieczenia od wypadków z tytułu odszkodowań wypłaconych po dzień 31 grudnia 1924 r. pracodawcy obowiązani będą zwrócić w kwocie, wypłaconej rzeczywiście przez zakład tytułem rent i dodatków drożyźnianych.

Sposób uiszczenia wartości kapitałowych rent wynikających z przeliczenia według niniejszego rozporządzenia zostanie ustalony przez Ministra Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu po wysłuchaniu zakładu ubezpieczenia od wypadków, przyczem będą zachowane czasokresy pięcio- względnie dziesięcio letni, przewidziane w art. 5 ustawy z dnia 30 stycznia 1924 r.

Należne zakładowi ubezpieczenia od wypadków we Lwowie kapitałowe pokrycie rent, przekazanych przez prywatne towarzystwa ubezpieczeń od wypadków, przewidziane w art. 6 ustawy z dnia 30 stycznia 1924 r. (Dz. U. R. P. № 16 poz. 148), ustalone zostanie przez Ministerstwo Skarbu (Państwowy Urząd Kontroli Ubezpieczeń) w porozumieniu z Ministerstwem Pracy i Opieki Społecznej na zasadach następujących:
1)
czysty majątek towarzystwa ubezpieczeń, uprawiającego dział zbiorowych (robotniczych) ubezpieczeń wypadkowych, wynikający z bilansu otwarcia w złotych, dzieli się na dwie części według stosunku sumy kapitałów własnych, rezerw i innych funduszów technicznych działów wspólnie prowadzonych z wypadkowemi ubezpieczeniami zbiorowemi do sumy skapitalizowanej wartości rent i sum niewypłaconych odszkodowań działu wypadkowego ubezpieczeń zbiorowych obliczonych w dniu otwarcia bilansu.
2)
Wszelkie sumy, wchodzące do obliczenia stosunku podziału czystego majątku towarzystwa ubezpieczeń, ustalone na dzień 31 grudnia 1918 r., wyraża się w markach polskich jako jednostkach obliczeniowych (przyczem marki niemieckie, korony austro-węgierskie oraz ruble przelicza się na marki polskie w relacji podanej w §§ 3, 8 i 14).
3)
Późniejsze kolejne roczne przyrosty powyższych sum w markach ustala się w jednostkach obliczeniowych według następującej skali:
wr.1919jednamarka=jedn.obliczeniowych0.20
""192010""""0.20
""1921100""""0.30
""19221.000""""0.60
""1923100.000""""0.60
""19241.000.000""""1.20
4)
Wysokość należnego zakładowi kapitałowego pokrycia rent przekazanych przez wyżej wymienione towarzystwa prywatne stanowi część majątku, przypadającą zgodnie z punktem 1, 2 i 3 niniejszego paragrafu na dział zbiorowy ubezpieczeń wypadkowych, przyczem w bilansie otwarcia figurować będzie zgodnie z § 6 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 25 czerwca 1924 r. o bilansowaniu w złotych (Dz. U. R. P. № 55 poz. 542) jako "fundusz przerachowania" działu zbiorowych ubezpieczeń wypadkowych i podlegać będzie ostatecznemu ustaleniu w złotych narówni z "funduszem przerachowania" innych działów ubezpieczeń na drodze wymienionej w § 11 rozporządzenia Ministra Skarbu wydanego w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu z dnia 1 lipca 1924 r. (Dz. U. R. P. № 61 poz. 612). W przypadku, gdy fundusz przerachowania zgodnie z niniejszem rozporządzeniem i § 18 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 maja 1924 r. o przerachowaniu zobowiązań prywatnoprawnych tworzy się tylko dla działu zbiorowych ubezpieczeń wypadkowych, na zabezpieczenie tego funduszu wydziela się z ogólnych aktywów towarzystwa odpowiednią - określoną przez Ministerstwo Skarbu w porozumieniu z Ministerstwem Pracy i Opieki Społecznej - pozycję w aktywach, których wartość w złotych zostanie ustalona zgodnie z § 11 rozporządzenia Ministra Skarbu wydanego w porozumieniu z Ministrem Handlu i Przemysłu z dnia 1 lipca 1924 r. (Dz. U. R. P. № 61 poz. 612).
5)
Wszelkie dokonane już w inny sposób ustalenie przerachowania funduszów dla zakładów wymienionych w ustępie 4 niniejszego paragrafu traci moc obowiązującą.
Zobowiązanie Skarbu Państwa względem zakładu ubezpieczenia od wypadków, przewidziane w art. 31 ustawy z dnia 7 lipca 1921 r. (Dz. U. R. P. № 65 poz. 413) obliczone zostanie przy zastosowaniu współczynnika przerachowań podanego w §§ 6 i 7 niniejszego rozporządzenia.
Renty przeliczone według przepisów §§ 1, 2, 6, 7, 10 - 13 wypłacane będą w r. 1925 w wysokości 70%, w r. 1926 - w wysokości 80%, w r. 1927 -- w wysokości 90%, a począwszy od r. 1928 w wysokości 100% tych rent.
Z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia tracą moc obowiązującą rozporządzenia o dodatkach drożyźnianych, wydane na zasadzie art. 16 ustawy z dnia 2 lipca 1921 r. (Dz. U. R. P. № 64 poz. 398) i art. 33 ustawy z dnia 7 lipca 1921 r. (Dz. U. R. P. № 65 poz. 413).
Wykonanie niniejszego rozporządzenia porucza się Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej z wyjątkiem górnośląskiej części województwa śląskiego.
1 § 4 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 16 marca 1928 r. w sprawie zmiany kwot zarobków rocznych, służących za podstawę przerachowania rent z tytułu wypadków przy pracy robotników rolnych w województwach poznańskiem i pomorskiem. (Dz.U.28.45.446) z dniem 12 kwietnia 1928 r.