Rozdział 4 - Przeprowadzanie badań psychofizjologicznych - Przeprowadzanie testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego i badania psychofizjologicznego w Straży Granicznej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.2471 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 14 października 2023 r.

Rozdział  4

Przeprowadzanie badań psychofizjologicznych

§  11. 
1. 
Badanie psychofizjologiczne obejmuje rejestrowanie specyficznych zmian reakcji psychofizjologicznych u osoby poddanej badaniu psychofizjologicznemu z wykorzystaniem wariografu, występujących w związku z pytaniami zadanymi podczas badania.
2. 
Zakres badania psychofizjologicznego obejmuje dokonanie ustaleń:
1)
w przypadku badań prowadzonych na podstawie art. 39b ust. 1 i 3 ustawy, w szczególności:
a)
lojalności funkcjonariusza wobec Straży Granicznej,
b)
czerpania korzyści w związku ze służbą w Straży Granicznej,
c)
występowania patologii społecznych oraz uzależnień niepożądanych w służbie w Straży Granicznej albo uniemożliwiających kwalifikowanie do skierowania na określone szkolenie;
2)
w przypadku badań prowadzonych na podstawie art. 31 ust. 1a pkt 5 ustawy, w szczególności:
a)
weryfikacji danych uzyskanych od kandydata w toku postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Straży Granicznej,
b)
ustalenia stopnia szczerości osoby poddanej badaniu w prezentowaniu siebie jako kandydata do służby w Straży Granicznej,
c)
poszerzenia wiedzy o wcześniejszych typach zachowań kandydata do służby w Straży Granicznej mających znaczenie dla oceny, czy spełnia on wymóg nieposzlakowanej opinii;
3)
w przypadku badań prowadzonych na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy, okoliczności niezbędnych do sformułowania ocen w zakresie, w jakim badanie zostało zlecone w związku z postępowaniem w sprawach, o których mowa w art. 1 ust. 2a ustawy.
3. 
Badania psychofizjologiczne przeprowadza się indywidualnie, w pomieszczeniach zapewniających prawidłowy i zgodny z metodyką przebieg badania oraz użycie wariografu, w szczególności pozwalających na zminimalizowanie możliwości wystąpienia zakłóceń przebiegu badania bodźcami zewnętrznymi wpływającymi na reakcje psychofizjologiczne osoby poddanej badaniu psychofizjologicznemu.
4. 
Badania psychofizjologiczne są przeprowadzane w komórce organizacyjnej Komendy Głównej właściwej w sprawach osobowych przez osoby, zwane dalej "ekspertami", które posiadają:
1)
wykształcenie wyższe z tytułem zawodowym magistra;
2)
co najmniej 3-letnią praktykę w prowadzeniu badań psychofizjologicznych z wykorzystaniem wariografu lub odbyły w Straży Granicznej przeszkolenie i uzyskały zaświadczenie uprawniające do prowadzenia badań psychofizjologicznych z wykorzystaniem wariografu.
5. 
Badanie psychofizjologiczne może także przeprowadzić pod nadzorem eksperta osoba odbywająca w Straży Granicznej przeszkolenie, o którym mowa w ust. 4 pkt 2.
§  12. 
1. 
Przeprowadzenie badania psychofizjologicznego poprzedza rozmowa wstępna, w trakcie której ekspert nawiązuje kontakt z osobą poddaną badaniu psychofizjologicznemu oraz:
1)
ustala jej tożsamość na podstawie dowodu osobistego lub paszportu, a w przypadku funkcjonariusza na podstawie legitymacji służbowej;
2)
informuje ją o zakresie i celu badania, sposobie jego przeprowadzania, zapoznaje z kwestionariuszami, o których mowa w ust. 3 pkt 1, a także informuje o skutkach niewyrażenia zgody na dane badanie psychofizjologiczne oraz zasadach wykorzystywania danych zgromadzonych w trakcie badania;
3)
odbiera od niej pisemne oświadczenie o zgodzie albo odmowie wyrażenia zgody na przeprowadzenie badania psychofizjologicznego.
2. 
W trakcie rozmowy wstępnej ekspert może zmierzyć ciśnienie tętnicze osobie poddanej badaniu psychofizjologicznemu.
3. 
Badanie psychofizjologiczne składa się z czynności przeprowadzanych w następującej kolejności:
1)
wypełnienia przez osobę poddaną badaniu psychofizjologicznemu:
a)
kwestionariusza ogólnego dotyczącego danych osobowych osoby poddanej badaniu psychofizjologicznemu, a także jej stanu zdrowia i samopoczucia przed badaniem,
b)
kwestionariusza szczegółowego przygotowującego do badania;
2)
omówienia z osobą poddaną badaniu psychofizjologicznemu danych podanych przez nią w kwestionariuszach oraz zapoznania jej z pytaniami testowymi;
3)
przeprowadzenia testów z wykorzystaniem wariografu.
4. 
W trakcie badania psychofizjologicznego przeprowadza się co najmniej trzy testy z wykorzystaniem wariografu. Liczba i rodzaj pytań zadawanych podczas każdego testu uzależnione są od celu przeprowadzanego badania oraz danych uzyskanych w trakcie rozmowy wstępnej, omówienia danych podanych przez osobę poddaną badaniu psychofizjologicznemu lub podczas testów. W testach nie zadaje się pytań dotyczących przekonań religijnych, preferencji seksualnych i przekonań politycznych.
5. 
W trakcie badania psychofizjologicznego osoba poddana temu badaniu może zrezygnować z dalszego przeprowadzania badania. Złożenie oświadczenia o rezygnacji z badania ekspert dokumentuje w formie pisemnej.
6. 
Przebieg badania psychofizjologicznego można rejestrować za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk.
§  13. 
1. 
Ekspert nie przeprowadza badania psychofizjologicznego, jeżeli:
1)
osoba poddana badaniu psychofizjologicznemu nie wyraża zgody na przeprowadzenie badania;
2)
osoba poddana badaniu psychofizjologicznemu odmawia poddania się badaniu w danym terminie z uzasadnionych przyczyn, w szczególności:
a)
złego stanu zdrowia lub złego samopoczucia,
b)
osłabienia spowodowanego przebytą chorobą,
c)
przemęczenia spowodowanego brakiem snu;
3)
nie jest możliwe ustalenie tożsamości osoby poddanej badaniu psychofizjologicznemu;
4)
osoba poddana badaniu psychofizjologicznemu zgłosi się na badanie w stanie wskazującym na spożycie alkoholu lub użycie środków odurzających, substancji psychotropowych bądź też innych środków obniżających jej sprawność psychiczną;
5)
osoba poddana badaniu psychofizjologicznemu pozostaje w stosunku pokrewieństwa albo powinowactwa z ekspertem prowadzącym badanie lub między nią a ekspertem zachodzi stosunek osobisty mogący wywołać wątpliwości co do obiektywności eksperta prowadzącego badanie;
6)
osoba poddana badaniu psychofizjologicznemu spóźni się na wyznaczoną godzinę rozpoczęcia badania, a czas spóźnienia uniemożliwia prawidłowe przeprowadzenie badania w danym dniu;
7)
w jego ocenie ogólna kondycja fizyczna osoby poddanej badaniu psychofizjologicznemu, wyrażająca się między innymi w zaburzeniach wyników pomiaru ciśnienia tętniczego, uniemożliwia przeprowadzenie badania w danym dniu.
2. 
Ekspert, przystępując do przeprowadzenia badania psychofizjologicznego, ustala, czy nie zachodzą okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 5, a w przypadku ich zajścia niezwłocznie zawiadamia pisemnie o tym fakcie kierownika wewnętrznej komórki organizacyjnej, która przeprowadza badania psychofizjologiczne w komórce organizacyjnej Komendy Głównej właściwej w sprawach osobowych. Jeżeli ekspert jest kierownikiem tej komórki, zawiadomienie składa kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej właściwej w sprawach osobowych.
3. 
Ekspert przerywa badanie w przypadku stwierdzenia wystąpienia okoliczności mających wpływ na reakcje psychofizjologiczne osoby poddanej badaniu psychofizjologicznemu w stopniu uniemożliwiającym prawidłowe kontynuowanie badania w danym dniu. Stwierdzenie okoliczności powodujących przerwanie przeprowadzenia badania ekspert dokumentuje w formie pisemnej.
4. 
Dwukrotne nieusprawiedliwione niestawienie się na badanie psychofizjologiczne osoby poddanej temu badaniu jest traktowane jako niewyrażenie przez tę osobę zgody na przeprowadzenie badania psychofizjologicznego.
5. 
W przypadku co najmniej trzykrotnego nieprzeprowadzenia badania psychofizjologicznego z powodu złego stanu zdrowia lub złego samopoczucia osoby poddanej badaniu psychofizjologicznemu, o fakcie tym powiadamia się:
1)
przełożonego, który zarządził albo skierował na to badanie - jeżeli osobą poddaną badaniu psychofizjologicznemu jest funkcjonariusz;
2)
kierownika komórki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych - jeżeli osobą poddaną badaniu psychofizjologicznemu jest kandydat ubiegający się o przyjęcie do służby w Straży Granicznej.
6. 
W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 2-7 oraz ust. 3, ekspert informuje ustnie osobę poddaną badaniu psychofizjologicznemu o przyczynie nieprzeprowadzenia badania albo przerwania badania oraz wyznacza nowy termin badania. W przypadku badania, o którym mowa w:
1)
art. 31 ust. 1a pkt 5 ustawy - nowy termin badania ustala się w porozumieniu z kierownikiem komórki organizacyjnej właściwym w sprawach osobowych, który wystąpił z wnioskiem o przeprowadzenie danego badania, albo kierownikiem komórki wewnętrznej odpowiedzialnej za prowadzenie postępowania kwalifikacyjnego w Komendzie Głównej, z którym ustalono wcześniej pierwszy termin badania;
2)
art. 44 ust. 3 ustawy - nowy termin badania ustala się z osobą, o której mowa w § 9 ust. 3, albo z przełożonym tej osoby.
7. 
Jeżeli z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 2-7 oraz ust. 3, badanie psychofizjologiczne nie może zostać przeprowadzone w terminie określonym w poleceniu, o którym mowa w § 6 ust. 1, kierownik komórki organizacyjnej Komendy Głównej właściwej w sprawach osobowych występuje do przełożonego, który zarządził dane badanie, o określenie daty, do której należy przeprowadzić zarządzone badanie.
§  14. 
W terminie 14 dni kalendarzowych od dnia przeprowadzenia badania psychofizjologicznego ekspert sporządza sprawozdanie, które zawiera:
1)
datę i miejsce przeprowadzonego badania psychofizjologicznego, a także numer rejestracyjny badania;
2)
określenie celu i podstawy prawnej przeprowadzonego badania psychofizjologicznego;
3)
określenie rodzaju wykorzystanego wariografu;
4)
wskazanie stopnia, imienia, nazwiska i daty urodzenia osoby poddanej badaniu psychofizjologicznemu;
5)
omówienie danych podanych przez osobę poddaną badaniu psychofizjologicznemu w kwestionariuszach, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 1;
6)
wskazanie pytań testowych;
7)
odnotowane specyficzne reakcje psychofizjologiczne osoby poddanej badaniu psychofizjologicznemu;
8)
wnioski dotyczące ustaleń, o których mowa w § 11 ust. 2, w zależności od celu danego badania;
9)
stanowisko, imię i nazwisko oraz podpis eksperta albo osoby odbywającej w Straży Granicznej przeszkolenie, o którym mowa w § 11 ust. 4 pkt 2, i eksperta, pod nadzorem którego osoba ta przeprowadziła badanie.
§  15. 
1. 
W przypadku badań psychofizjologicznych, o których mowa w art. 39b ust. 2 i 3 oraz art. 44 ust. 3 ustawy, na podstawie polecenia, o którym mowa w § 6 ust. 1, albo skierowania, o którym mowa w § 9 ust. 1, badanie można przeprowadzić więcej niż jeden raz, jeżeli jest to niezbędne dla uzyskania obiektywnych wyników.
2. 
W przypadku badania, o którym mowa w art. 31 ust. 1a pkt 5 ustawy, w ramach tego samego postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Straży Granicznej można przeprowadzić nie więcej niż dwa badania psychofizjologiczne.
3. 
Powtórne badanie psychofizjologiczne przeprowadza inny ekspert niż ten, który przeprowadził poprzednie badanie psychofizjologiczne.
4. 
Wyniki przeprowadzonego badania psychofizjologicznego zachowują ważność przez okres 12 miesięcy od dnia przeprowadzenia badania, o ile nie zaistnieją lub zostaną ujawnione nowe okoliczności uzasadniające potrzebę przeprowadzenia kolejnego badania psychofizjologicznego przed upływem tego okresu.
5. 
Wyniki badania psychofizjologicznego, których okres ważności upływa w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, zachowują ważność do 90 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.